Sygn. akt XII Ga 385/13
Dnia 16 października 2013 r.
Sąd Okręgowy w Gdańsku XII Wydział Gospodarczy Odwoławczy
w składzie:
Przewodniczący – Sędzia SO |
Rafał Terlecki |
Sędziowie |
SSO Jolanta Safader – Skarlińska ( spr.) SSO Grażyna Tarkowska |
Protokolant : |
stażysta Maciej Mądziel |
po rozpoznaniu w dniu 02 października 2013 r. w Gdańsku
na rozprawie
sprawy z powództwa J. R.
przeciwko P. D.
o zapłatę
na skutek apelacji powoda
od wyroku Sądu Rejonowego Gdańsk-Północ w Gdańsku
z dnia 28 stycznia 2013 r. sygn. akt IV GC 1650/13
I. zmienia zaskarżony wyrok w całości w ten sposób , że:
1. w punkcie I (pierwszym) zasądza od pozwanego P. D. na rzecz powoda J. R. kwotę 12.078,-( dwanaście tysięcy siedemdziesiąt osiem) złotych wraz z ustawowymi odsetkami od następujących kwot:
- od kwoty 4.026,- ( cztery tysiące dwadzieścia sześć) złotych od dnia 16 września 2010r do dnia zapłaty.
- od kwoty 4.026,-( cztery tysiące dwadzieścia sześć) złotych od dnia 16 października 2010r do dnia zapłaty.
- od kwoty 4.026 ,-( cztery tysiące dwadzieścia sześć) złotych od dnia 16 listopada 2010r do dnia zapłaty:
2. w punkcie II (drugim) w ten sposób , że zasądza od pozwanego P. D. na rzecz powoda J. R. kwotę 3.021,- ( trzy tysiące dwadzieścia jeden) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.
II. II .zasądza od pozwanego P. D. na rzecz powoda J. R. kwotę 1.804,-( jeden tysiąc osiemset cztery) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.
Sygn. akt XII Ga 385/13
Powód J. R., prowadzący działalność gospodarczą pod firmą (...) w G., domagał się zasądzenia od pozwanego P. D., prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) w R., kwoty 12.078,- zł (3 x 4.026,- zł) wraz z ustawowymi odsetkami od kwot wymienionych w pozwie, tytułem wynagrodzenia za usługę nadzoru robót budowlanych hotelu w R. przy ulicy (...) za okres od sierpnia do października 2010r. Nadto, powód wniósł o zasądzenie na swoją rzecz kosztów postępowania.
Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 29 sierpnia 2011r. Sąd Rejonowy Gdańsk – Północ w Gdańsku orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.
Pozwany P. D. w sprzeciwie od nakazu zapłaty wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na swoją rzecz kosztów postępowania. Pozwany przyznał, że powód był zobowiązany nadzorować prace jego podwykonawcy, jednakże w okresie objętym żądaniem pozwu podwykonawca ten nie prowadził robót, zaś powód żadnych prac nie wykonywał, a zatem powodowi nie należy się za ten okres wynagrodzenie.
Sąd Rejonowy Gdańsk – Północ w Gdańsku wyrokiem z dnia 28 stycznia 2013 r., wydanym w sprawie z powództwa J. R. przeciwko pozwanemu P. D. (sygn. akt IV GC 1650/11), oddalił powództwo i zasądził od powoda na rzecz pozwanego P. D. kwotę 2.417,- zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.
U podstaw tego rozstrzygnięcia legło ustalenie, że w okresie od sierpnia do października 2010r. powód nie świadczył usług w zakresie nadzoru budowlanego na rzecz pozwanego z uwagi na brak środków inwestora i zaprzestanie prowadzenia robót przez podwykonawców, których prace powód miał nadzorować. Natomiast powód nie wykazał, że wynagrodzenie to przysługiwało powodowi także za samą jego gotowość do świadczenia określonych w umowie usług. Na gruncie tego ustalenia Sąd Rejonowy uznał, że żądanie powoda w świetle art. 750 k.c. i art. 735 k.c. nie zasługuje na uwzględnienie.
Powód zaskarżył powyższy wyrok apelacją w całości, zarzucając wadliwość podstawy faktycznej będącą wynikiem naruszenia przepisów art. 217 § 1 k.p.c., art. 227 k.p.c. i art. 232 k.p.c., polegającą na pominięciu wyjaśnienia i ustalenia istotnej dla sprawy okoliczności, czyli nieprzeprowadzeniu prawidłowego postępowania dowodowego i nierozważeniu w sposób bezstronny i wszechstronny po myśli art. 233 § 1 k.p.c. zeznań świadków oraz pominięcie zeznań powoda oraz załączonych przez niego dokumentów, a w szczególności korespondencji e-mailowej powoda, co narusza wymagania zawarte w art. 328 § 2 k.p.c.
Wskazując na powyższe zarzuty powód wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uwzględnienie powództwa w całości oraz zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania według norm przepisanych.
W uzasadnieniu skarżący podał, że wynagrodzenie za sprawowanie nadzoru inwestorskiego było wynagrodzeniem zryczałtowanym w kwocie 3.300,- zł netto (tj. 4.026,- zł brutto) oraz, że miał być wykonywany od dnia rozpoczęcia robót do czasu ich zakończenia, które wstępnie określono na czerwiec 2010 r. Co więcej, z treści oferty oraz ustnych uzgodnień nie wynika, aby wynagrodzenie było uzależnione od intensywności robót wymagających nadzoru inwestorskiego, od wizyt powoda na budowie lub od przerw w wykonywaniu tych prac. Zakres obowiązków powoda jako inspektora nadzoru był znacznie szerszy, niż wskazał to Sąd pierwszej instancji, ograniczając te obowiązki jedynie do samego kontrolowania robót w trakcie ich trwania, bowiem powód oprócz bezpośredniego nadzoru nad wykonywaniem robót obowiązany był sprawdzać ich jakość oraz zgodność realizacji z projektem budowlanym, pozwoleniem na budowę, przepisami i wiedzy technicznej. Skarżący podniósł, że treść korespondencji mailowej przedstawionej przez powoda świadczy o tym, że powód w okresie sierpień – październik 2010r. wykonywał swoje obowiązki jako inspektor. Zdaniem skarżącego, świadczy o tym również treść zeznań świadka P. W. (1), który zeznał, że w dniu 30 września 2010r. powód dokonał odbioru robót wykonywanych przez tę firmę na rzecz pozwanego, a następnie dokonał rozliczenia tych robót. Również podpisanie aneksu nr (...) z dnia 29 września 2010 r. do umowy nr (...) z dnia 09 lutego 2010 r. oraz fakt, iż pozwany zlecił powodowi nadzór nad wykonaniem tych robót, które ostatecznie miały zakończyć się 15 listopada 2010 r., świadczą o tym, że w spornym okresie powód wykonywał swoje obowiązki jako inspektor nadzoru. Dodał przy tym, że dokumenty dotyczące odbioru robót w postaci kopii protokołu odbioru technicznego robót z dnia 30.09.2010r., kopii protokołu rzeczowo – finansowego z dnia 30.09.2010r., kopii faktury nr (...) z dnia 30.09.2010r. wystawionej przez A.W. K., przedstawił Sądowi dopiero wraz z apelacją gdyż ich wcześniej nie posiadał, jako że przekazał je pozwanemu celem realizacji faktury, jak na podstawie tych dokumentów została wystawiona przez A.W. K..
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Apelacja powoda zasługiwała na uwzględnienie co w konsekwencji doprowadziło do zmiany zaskarżonego orzeczenia.
W pierwszej kolejności stwierdzić należy, że nie znajduje usprawiedliwionych podstaw zarzut naruszenia art. 328 § 2 k.p.c., który to zarzut może znaleźć uzasadnienie w tych wyjątkowych sytuacjach, w których treść uzasadnienia orzeczenia sądu pierwszej instancji uniemożliwia całkowicie dokonanie oceny toku wywodu, który doprowadził do wydania orzeczenia. Taka sytuacja nie występuje w rozpoznawanej sprawie, w której Sąd Rejonowy przedstawił przyczyny uzasadniające wydanie orzeczenia o wyżej przytoczonej treści ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 marca 2003 r. w sprawie IV CKN 1862/00, LEX nr 109420). Uzasadnienie Sądu Rejonowego wskazuje podstawę faktyczną rozstrzygnięcia, zawiera także wskazanie dowodów, na których Sąd się oparł, i przyczyn, dla których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej, i w tym zakresie odpowiada wymaganiom art. 328 § 2 k.p.c. Motywy rozstrzygnięcia Sądu pierwszej instancji są wyłożone w sposób na tyle czytelny, że nie pozostawiają żadnych wątpliwości co do przesłanek, jakimi kierował się ten Sąd przy ferowaniu wyroku. Brak jest więc podstaw do twierdzenia, że uzasadnienie wyroku nie odpowiada wymogom ustawowym i nie poddaje się kontroli instancyjnej. Dodać trzeba, że Sąd pierwszej instancji wymienił wszystkie dowody, jakie wziął pod rozwagę i wskazał, które z nich przyjął za podstawę ustaleń faktycznych, wskazując w szczególności dowody z dokumentów w postaci korespondencji e-mailowej i zeznań świadków, które potraktował jako mające zasadnicze znaczenie z punktu widzenia tych ustaleń i prowadzące do wysnucia wniosków odmiennych, aniżeli wyrażone przez powoda. Z przyczyn wyżej wskazanych zarzut naruszenia przepisu art. 328 § 2 k.p.c. nie może być uznany za skuteczny.
Za chybiony należy uznać zarzut naruszenia przepisu art. 232 k.p.c., przy czym z treści apelacji nie wynika, że zarzut naruszenia art. 232 k.p.c. skarżący wiąże z działaniem sądu z urzędu i przeprowadzeniem dowodu niewskazanego przez strony. Zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą sąd nie może dopuścić się obrazy przepisu art. 232 zd. 1 k.p.c., ponieważ odnosi się on do obowiązków stron, a nie do czynności sądu (por. wyrok SN z dnia 23 maja 2003r., II CK 367/02, niepubl.). Wskazuje on jedynie na ciężar dowodu w znaczeniu procesowym, czyli obowiązek przedstawienia faktów i dowodów przez strony. Przepis ten nie stanowi postawy wyrokowania sądu i nie może mieć wpływu na poprawność wydanego przez sąd rozstrzygnięcia. Dodać należy, że zachowana w art. 232 zd. 2 k.p.c. możliwość dopuszczenia dowodu z urzędu stanowi jedynie wspierające uprawnienie sądu, które może być wykorzystywane tylko w szczególnie wyjątkowych sytuacjach, nie może zaś prowadzić do zastępowania stron w spełnianiu ich obowiązków. Działanie sądu z urzędu może bowiem prowadzić do naruszenia prawa do bezstronnego sądu i odpowiadającego mu obowiązku przestrzegania zasady równego traktowania stron. Jak wyżej wskazano, skarżący w żaden sposób nie wykazywał, że zarzut naruszenia art. 232 k.p.c. wiąże z działaniem sądu z urzędu i przeprowadzeniem dowodu niewskazanego przez strony.
Sąd Okręgowy nie doparzył się również, aby Sąd I instancji uchybił przepisowi art. 217 § 1 k.p.c. w zw. art. 227 k.p.c. Przepis art. 217 § 1 k.p.c. jest wprawdzie adresowany do stron, ale wynika z niego obowiązek sądu przeprowadzenia dowodu powołanego przez stronę dla udowodnienia jej twierdzeń (chyba, że zachodzą okoliczności wymienione w art. 217 § 2 k.p.c.). Do naruszenia art. 227 k.p.c. dochodzi wówczas, gdy sąd oddala wnioski dowodowe zamierzające do wyjaśnienia istotnych okoliczności sprawy (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 marca 2001 r., I (...) 299/00, LEX nr 56402). Ponadto, zarzut naruszenia art. 227 k.p.c. może polegać na przeprowadzaniu dowodu dla ustalenia faktów, które nie mają istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. Jego pośrednie naruszenie może natomiast polegać na odmowie przeprowadzenia przez sąd dowodu, z uwagi na powołanie go dla udowodnienia okoliczności nie mających istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia w sytuacji, gdy ocena ta była błędna (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 23 stycznia 2001 r., IV CKN 970/00, LEX nr 52753). Z akt niniejszej sprawy nie można wyprowadzić twierdzenia, aby któraś z wyżej wymienionych okoliczności miała miejsce. Sąd pierwszej instancji ani nie oddalił wniosków dowodowych zgłoszonych przez skarżącego, ani też nie przeprowadził dowodów niepotrzebnych dla rozstrzygnięcia sprawy, zatem zarzut naruszenia art. 217 § 1 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. jest całkowicie niezrozumiały.
Zważyć należy, że skarżący nie stawiał w apelacji zarzutów naruszenia prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie, lecz kwestionował podstawę faktyczną zaskarżonego wyroku. Biorąc pod uwagę treść uzasadnienia apelacji przyjąć należy, że skarżący czyni podstawą apelacji zarzuty dotyczące błędnego ustalenia stanu faktycznego, związanego z naruszeniem zasady swobodnej oceny dowodów (art. 233 § 1 k.p.c.).
W okolicznościach niniejszej sprawy bezsporny był fakt, że strony łączyła umowa o świadczenie usług, przedmiotem której był nadzór inwestorski nad instalacjami wentylacji, klimatyzacji i ogrzewania na budowie hotelu w R. za wynagrodzeniem miesięcznym w kwocie 3.300,- zł netto + podatek VAT.
Kodeks cywilny nie reguluje umowy o wykonywanie nadzoru inwestorskiego. Do umowy tej na podstawie art. 734 k.c. i 750 k.c. stosuje się przepisy o zleceniu. Podstawowe obowiązki inspektora nadzoru wymienione zostały w art. 25 ustawy z dnia 07 lipca 1994r. Prawo budowlane (Dz.U. Nr 89, poz. 414 z późn. zm.) i należy do nich :
1/ reprezentowanie inwestora na budowie przez sprawowanie kontroli zgodności jej realizacji z projektem i pozwoleniem na budowę, przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej;
2/ sprawdzanie jakości wykonywanych robót i wbudowanych wyrobów budowlanych, a w szczególności zapobieganie zastosowaniu wyrobów budowlanych wadliwych i niedopuszczonych do stosowania w budownictwie;
3/ sprawdzanie i odbiór robót budowlanych ulegających zakryciu lub zanikających, uczestniczenie w próbach i odbiorach technicznych instalacji, urządzeń technicznych i przewodów kominowych oraz przygotowanie i udział w czynnościach odbioru gotowych obiektów budowlanych i przekazywanie ich do użytkowania;
4/ potwierdzanie faktycznie wykonanych robót oraz usunięcia wad, a także, na żądanie inwestora, kontrolowanie rozliczeń budowy.
Umowa pomiędzy inwestorem a nadzorem może nakładać na inspektora nadzoru również obowiązek czuwania nad wykonaniem prac przez wykonawcę zgodnie z umową o roboty budowlane oraz może nakładać na inspektorów nadzoru obowiązek dokonania odbiorów częściowych i odbioru końcowego w imieniu inwestora. Inwestor może także, na podstawie umowy, powierzyć inspektorom nadzoru prowadzenie i kontrolowanie rozliczeń z wykonawcą.
W ramach pełnienia swoich obowiązków inspektor nadzoru inwestorskiego ma pełne prawo wstępu na teren budowy i może wydawać plecenia lub instrukcje kierownikowi budowy potwierdzone wpisem do dziennika budowy.
W ocenie Sądu Okręgowego zarzuty powoda dotyczące naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. są zasadne. Przypomnieć trzeba, że w orzecznictwie ugruntowane jest stanowisko, że jeżeli z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów (art. 233 § 1 k.p.c.) i musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne. Tylko w przypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub, gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo – skutkowych, to przeprowadzona przez sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 września 2002 r., sygn. akt II CKN 817/00, LEX nr 56906). Dopóki, więc skarżący nie wykaże, istotnych błędów logicznego rozumowania, sprzeczności oceny z doświadczeniem życiowym, braku wszechstronności, czy też bezzasadnego pominięcia dowodów, które prowadzą do wniosków odmiennych, dopóty sąd odwoławczy nie może uznać, że sąd pierwszej instancji naruszył art. 233 § 1 k.p.c. (zob. postanowienie SN z dnia 23 stycznia 2001 r., IV CKN 970/00, LEX nr 52753). Odnosząc powyższe uwagi do realiów niniejszej sprawy stwierdzić należy, że argumenty przytoczone przez skarżącego są przekonujące i dyskwalifikują ocenę dowodów przeprowadzoną przez Sąd Rejonowy, co ostatecznie zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. czyni zasadnym.
Sąd pierwszej instancji wskazał, iż ustalając stan faktyczny uwzględnił zeznania świadków P. W. (2) i w przeważającej części zeznania T. N., które zdaniem Sądu potwierdziły, iż w okresie od sierpnia do listopada 2010 r. nie prowadzono robót, które miał nadzorować powód, a jedynie zajmowano się kwestiami formalnymi. Nadto, Sąd I instancji nie uwzględnił tej części zeznań świadka B. D., w której świadek twierdził, że powód sprawował nadzór inwestorski w okresie od sierpnia do października 2010r., uznając że świadek nie mógł dysponować wiedzą na temat rodzaju i stopnia zaawansowania prac prowadzonych w spornym okresie, gdyż na budowie bywał raz w miesiącu, a poza tym zeznania tego świadka są sprzeczne z zeznaniami świadka T. N.. Sąd Rejonowy uznał za wiarygodne zeznania pozwanego, w których wskazał iż w spornym okresie roboty budowlane zostały zaprzestane. Jeżeli chodzi o zeznania powoda, to Sąd Rejonowy dal im wiarę jedynie w części dotyczącej okoliczności zawarcia umowy przez strony i rodzaju prac budowlanych jakie powód miał obowiązek nadzorować. Natomiast Sąd uznał za niewiarygodne zeznania powoda, w których podał termin zakończenia wykonywania usług na rzecz pozwanego i w których podał, że do jego obowiązków należało rozliczanie kosztorysów z podwykonawcami.
Zdaniem Sądu Okręgowego, Sąd I instancji ocenił dowody w sposób nielogiczny, sprzeczny z zasadami doświadczenia życiowego, a przede wszystkim bez wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego. Zauważyć należy, że świadkowie P. W. (1), T. N. i B. D. byli związani z dwiema różnymi firmami wykonującymi dwa niezależne zakresy usług. Mianowicie świadek P. W. (1) reprezentował firmę A.W. K. - podwykonawcę pozwanego, która to firma na budowie hotelu w R. wykonywała instalacje wentylacji mechanicznej. Natomiast świadkowie T. N. i B. D. związani są z firmą (...), która to firma była podwykonawcą pozwanego na budowie hotelu w R. i wykonywała instalacje w zakresie wody lodowej dla systemu klimatyzacji. Do obowiązków powoda, co jest bezsporne, należał nadzór inwestorski nad robotami instalacyjnymi wentylacji, klimatyzacji i ogrzewania. W ramach swoich obowiązków powód sprawował nadzór inwestorski nad robotami wykonywanymi zarówno przez firmę A.W. K., jaki i firmę (...), co wprost wynika z zeznań świadka P. W. (1) (k. 64 akt), jak i zeznań świadków B. D. – wiceprezesa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (k. 65, 66 akt) i T. N. – pracownika (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (k. 66,67 akt).
Z zeznań świadka P. W. (1) (k. 64,65 akt) wynika, że w okresie od czerwca do września 2010r. firma A.W. K. nie wykonywała na budowie hotelu w R. żadnych prac, bowiem zostały one przerwane ze względu na brak płatności ze strony inwestora, przy czym na koniec września 2010r. powód dokonał odbioru prac wykonanych przez te firmę na rzecz pozwanego, który to odbiór był poprzedzony ustaleniem przez powoda stopnia zaawansowania prac i sprawdzeniem jakości wykonanych prac. W dniu 30 września 2010r., przed odbiorem robót, powód otrzymał drogą e- mailową od B. K. z firmy A.W. K. zestawienie robót wykonanych przez tego wykonawcę w celu ich sprawdzenia (k. 37 akt). Powód dokonał również rozliczenia robót wykonanych przez firmę A.W. K., co jednoznacznie wynika z treści korespondencji e-mailowej powoda do B. K. z firmy A.W. K. z dnia 04 października 2010r., w której powód wskazał, iż roboty tej firmy zostały zaakceptowane do kwoty 118.000,- zł i jednocześnie wydał dyspozycję o konieczności poprawienia w zestawieniu cząstkowym kwot (k. 38 akt).
Z kolei z zeznań świadków B. D. (k. 65, 66 akt) i T. N. (k. 66, 67 akt) wynika jednoznacznie, że w okresie od sierpnia do listopada 2010r., a dalej – wiosną 2011r. firma (...) wykonywała prace na budowie hotelu w R., które nadzorował powód. Świadkowie ci przyznali, iż prace były prowadzone lecz w ograniczonym zakresie.
Dalej, z korespondencji e-mailowej z okresu sierpień – listopad 2010r. adresowanej przez powoda do pozwanego wynika, że w dniu 10 sierpnia 2010r. powód wysłał zapytanie do pozwanego o wskazanie osoby odpowiedzialnej za wykonanie kotłowni (k. 34 akt), w dniu 17 września 2010r. wysłał do pozwanego dyspozycję aby spuścić wodę w instalacji, przepłukać instalację, ponownie ją napełnić, wykonań tzw. rozruch i wyregulować tę instalację (k. 36 akt), w dniu 14 października 2010r. powód wysłał dyspozycję do pozwanego o konieczności przykrycia agregatu wody lodowej (k. 40 akt).
Mając na uwadze zeznania świadków P. W. (1), T. N. i B. D. nie powinno budzić wątpliwości, że powód wykonywał obowiązki inspektora nadzoru inwestorskiego również w miesiącach sierpniu, wrześniu i październiku 2010r. Sąd Okręgowy nie zgodził się z oceną Sądu pierwszej instancji odnośnie zeznań świadka B. D., z której wynika, że świadek ten nie mógł dysponować wiedzą na temat rodzaju i stopnia zaawansowania prac w spornym okresie, gdyż na budowie bywał raz w miesiącu. Podkreślić należy, że wiedza tego świadka co do rodzaju i stopnia zaawansowania prac wykonywanych przez firmę (...) na budowie hotelu w R. oraz sprawowania nadzoru przez powoda nad tymi pracami brała się z tego, że świadek B. D. pełnił funkcję wiceprezesa tej spółki i miał stały kontakt z powodem. Zeznania świadka B. D. są spójne z zeznaniami świadka T. N., który wyraźnie zeznał, że dopiero w m-cu listopadzie 2010r. ustały kontakty z powodem, zaś do listopada 2010r. kontakty z powodem były i świadek do tego czasu widywał powoda na budowie (k. 66 akt). Tym samym Sąd Okręgowy nie zgodził się z oceną Sądu pierwszej instancji odnośnie zeznań świadka T. N., z której wynika, że po lipcu 2010r. firma (...) nie wykonywała prac na budowie. Szczególną uwagę należy przypisać zeznaniom świadka P. W. (1), który zeznał, że koniec września 2010r. powód dokonał odbioru prac wykonanych przez te firmę na rzecz pozwanego, który to odbiór był poprzedzony ustaleniem przez powoda stopnia zaawansowania prac i sprawdzeniem jakości wykonanych prac. Zdaniem Sądu Okręgowego, absolutnie nieprawdopodobne jest by powód dokonał odbioru prac nie pełniąc już obowiązków inspektora nadzoru inwestorskiego. Z kolei treść korespondencji e-mailowej powoda do B. K. z firmy A.W. K. z dnia 04 października 2010r., w której powód wskazał, iż roboty tej firmy zostały zaakceptowane do kwoty 118.000,- zł i jednocześnie wydał dyspozycję o konieczności poprawienia w zestawieniu cząstkowym kwot (k. 38 akt), potwierdza w sposób wyraźny i jednoznaczny, że pozwany powierzył powodowi także prowadzenie i kontrolowanie rozliczeń z podwykonawcą. Doświadczenie życiowe nakazuje też przyjąć, że właśnie w ten sposób należy interpretować zeznania pozwanego, z których wynika, że „(cyt.) … powód na protokole pisał poziom zaawansowania robót. Szczegółowe rozliczenie przedstawiał wykonawca, a powód je parafował lub nie. Należy to do obowiązków inspektora na każdej inwestycji.” (k. 129 akt).
W tym miejscu przypomnienia wymaga, że jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 20 kwietnia 1982r., I CR 79/82, LEX nr 8416, reguła dotycząca ciężaru dowodu nie może być rozumiana w ten sposób, ze zawsze, bez względu na okoliczności sprawy, spoczywa on na stronie powodowej. Jeżeli strona powodowa udowodniła fakty przemawiające za zasadnością powództwa, to na stroni pozwanej spoczywa ciężar udowodnienia ekscepcji i faktów uzasadniających jej zdaniem oddalenie powództwa.
Wskazać zatem należy, że wobec wzajemnie uzupełniających się zeznań świadków P. W. (1), T. N. i B. D. i treści korespondencji e-mailowej przedstawionej przez powoda, należało dać wiarę informacjom podawanym przez powoda jako zgodnym z zasadami logiki i doświadczenia życiowego. Natomiast stanowisko pozwanego należało ocenić jako dowolne i nie znajdujące żadnej innej podstawy, aniżeli realizacja przyjętej przez pozwanego taktyki procesowej. Strona pozwana, do której jako przedsiębiorcy – profesjonalisty należy stosować podwyższone wymagania, jeśli chodzi o staranność wymaganą w stosunkach danego rodzaju, nie przedstawiła żadnych dowodów mogących uprawdopodobnić, że rozwiązanie umowy stron nastąpiło przed listopadem 2010r. Zasady doświadczenia życiowego przemawiają za stanowczym przyjęciem, że w miesiącach sierpień – październik 2010r. powód wykonywał obowiązki inspektora nadzoru inwestycyjnego w ramach umowy łączącej stron. Jasne jest przy tym, że w wypadku, gdy zeznania stron procesu są przeciwstawne rola Sądu jest danie wiary jednej ze stron, co wyraża istotę sądzenia. W konsekwencji zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. oraz błędów w ustaleniach faktycznych ocenić należy, jako zasadny.
Jeżeli chodzi o zgłoszone przez powoda w apelacji (k. 159 akt) dowody w postaci kopii pisma A.A. K. z dnia 11 marca 2013r. adresowanego do powoda (k. 162 akt), kopii protokołu odbioru technicznego robót z dnia 30.09.2010r. (k. 163 akt), kopii protokołu rzeczowo – finansowego z dnia 30.09.2010r. (k. 164 akt), kopii aneksu nr (...) do umowy z dnia 09.02.2010r. zawartej pomiędzy P. D. a A. W. (k. 165 akt) oraz kopii faktury nr (...) z dnia 30.09.2010r. wystawionej przez A.W. K. (k. 166 akt), to - abstrahując od ich przydatności dla sprawy wobec wzajemnie uzupełniających się zeznań świadków P. W. (1), T. N. i B. D. i treści korespondencji e-mailowej przedstawionej przez powoda, tj. dowodów wystarczających do uznania, że żądanie powoda zasługuje na uwzględnienie - stwierdzić należy, że uległy one prekluzji w świetle art. 479 12 § 1 k.p.c. Powód zapewne mógł wcześniej aniżeli po wydaniu zaskarżonego wyroku zwrócić się do firmy A.W. K. o nadesłanie w/wym dokumentów.
Wobec powyższego Sąd Okręgowy uznając żądanie pozwu za zasadne na podstawie art. 734 § 1 k.c. w zw. z art. 735 § 1 k.c. w zw. z art. 750 k.c. w zw. z art. 481 § 1 i 2 k.c. oraz art. 386 § 1 k.p.c. orzekł jak w punkcie I.1 (pierwszym) niniejszego wyroku. Dodać należy, że powód domagał się odsetek ustawowych od każdej z trzech kwot objętych fakturami dołączonymi do pozwu od dnia następującego po dniu wskazanym jako termin płatności w każdej z tych faktur, zaś pozwany nie negował faktu otrzymania faktur VAT nr (...).
Zmiana rozstrzygnięcia wymagała także korekty w zakresie kosztów postępowania przed Sądem I instancji. Dlatego Sąd Okręgowy na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z § 2 ust. 1 i 2, § 6 pkt 5 i § 12 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2002 r. Nr 163, poz.1349), zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, uznając pozwanego za stronę przegrywającą spór, w punkcie I.2 niniejszego wyroku zasądził od pozwanego P. D. na rzecz powoda J. R. kwotę 3.021,- zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Koszty procesu poniesione przez powoda przed Sądem I instancji obejmowały : a/ opłatę od pozwu w kwocie 604,- zł oraz b/ koszty zastępstwa procesowego + opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 2.417,- zł, czyli łącznie 3.021,- zł.
O kosztach postępowania za instancję odwoławczą Sąd Okręgowy orzekł w punkcie II sentencji wyroku na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z § 12 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2002 r. Nr 163, poz.1349), zasądzając od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1.804,- zł (1.200 zł + 604 zł) tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.
Wskazać należy, iż przepis § 12 ust. 2 pkt 1 w/wym rozporządzenia stanowi, iż stawki minimalne za prowadzenie spraw w postępowaniu apelacyjnym wynoszą przed sądem okręgowym - 50% stawki minimalnej, nie mniej niż 60 zł. Biorąc pod uwagę, że wartość przedmiotu zaskarżenia wynosiła 12.078 zł, stawka minimalna pełnomocnika równała się 2.400 zł (§ 6 pkt 5 rozporządzenia). Skoro jednak przepis § 12 ust. 2 rozporządzenia nie pozwala na przyznanie stawki wyższej niż 50 %, Sąd Okręgowy przyznał pozwanemu kwotę 1.200,- zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za postępowanie odwoławcze. Nadto powód poniósł koszty opłaty od apelacji w kwocie 604,- zł.