Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 4 stycznia 2018 roku ( data prezentaty) powód (...) spółka akcyjna z siedzibą w W. wniosła o zasądzenie od pozwanego (...) spółka akcyjna z siedzibą w W. kwoty 600 € wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 19 października 2017 roku do dnia zapłaty oraz zwrot kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu podniesiono, iż poprzednik prawny powoda – I. S. – zawarła z pozwaną spółką umowę przewozu, na podstawie której w dniu 15 maja 2017 roku podróżowała z C. do W. (numer rejsu LO 2). Lot był opóźniony, skutkiem czego pasażer utracił dalsze połączenie do R.. Z uwagi na fakt, iż ww. pasażer posiadał potwierdzoną rezerwację na ten lot oraz stawił się planowo na odprawę pasażerów, twierdził, że nabył w stosunku do pozwanej roszczenie o zapłatę odszkodowania, na podstawie art. 7 rozporządzenia (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 roku ustanawiającego wspólne zasady odszkodowania i pomocy pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów, uchylającego rozporządzenie (EWG) nr 295/91. Umową cesji z dnia 19 czerwca 2017 roku ww. pasażer przelał na powoda opisaną wierzytelność. Pismem nadanym w dniu 11 października 2017 roku pozwany został wezwany do zapłaty należnej kwoty w ciągu 7 dni (pozew – k. 2-4).

Dnia 27 lutego 2018 r. ( data stempla pocztowego) pozwany wniósł w terminie odpowiedź na pozew, wnosząc w niej o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego na rzecz pozwanego. W uzasadnieniu pozwany zarzucił brak podstaw zgłaszanego przez powoda żądania. Nadto pozwany wskazał, iż przedmiotowy rejs był opóźniony mniej niż 3 godziny. Z tego powodu, zgodnie z przepisami Rozporządzenia WE nr 261/400 odszkodowanie za opóźniony lot się nie należy. (odpowiedź na pozew – k. 19-20).

W dalszym toku sprawy, stanowisko stron nie uległo zmianie.

S ąd ustalił następujący stan faktyczny:

I. S. zawarła z (...) spółka akcyjna z siedzibą w W. umowę przewozu lotniczego i wykupił bilet na lot na trasie C.-W., z zaplanowanym przylotem 16 maja 2017 roku. W wyniku opóźnienia I. S. dotarła do portu docelowego z opóźnieniem. Planowane lądowanie lotu miało się odbyć o godzinie 6:40 (...). Ostatecznie samolot wylądował o godzinie 08:54. Opóźnienie wyniosło 2 godziny i 14 minut (karta pokładowa I. S. – k. 9, potwierdzenie rezerwacji I. S. – k. 8, pisemna informacja PP (...) w W. k. 43).

W dniu 27 listopada 2017 roku I. S. zawarła z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. (obecnie spółką akcyjną) umowę cesji wierzytelności z tytułu roszczenia o odszkodowanie z tytułu „opóźnienia/odwołania lotu”. (umowa przelewu wierzytelności – k. 7-7v).

W dniu 11 października 2017 zostało sporządzone pismo, w którym powód powiadomił pozwanego o dokonanym przelewie wierzytelności. W piśmie wskazano numer umowy cesji, imię i nazwisko pasażera, numer lotu LO 2 i datę lotu 15 maja 2017 roku. (pismo – k. 5).

Pismem datowanym również na 11 października 2017 roku powód wezwał pozwanego do zapłaty odszkodowania w wysokości 600 Euro w terminie 7 dni za opóźniony lot nr LO 2, wykonany w dniu 15 maja 2017 roku. (pismo z dnia 11 października 2017 roku – k. 5).

Powyższy stan faktyczny jako bezsporny Sad mógł ustalić na zasadach z art. 229 i 230 k.p.c.. Zgodne – a co najmniej niezaprzeczone - oświadczenia stron w tym zakresie znajdują nadto potwierdzenie w treści wymienionych dokumentów, niekwestionowanych ani co do autentyczności, ani co do treści.

S ąd zważył, co następuje:

Powództwo w sprawie niniejszej podlegało oddaleniu albowiem strona powodowa nie zdołała wykazać by opóźnienie przedmiotowego lotu przekroczyło 3 godziny.

Zagadnienia dotyczące możliwości dochodzenia odszkodowania za opóźniony lot uregulowane zostały przepisami unijnymi i zawarte są w rozporządzeniu nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 roku ustanawiającym wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów, uchylającym rozporządzenie nr 295/91 (dalej: „rozporządzenie nr 261/04”).

Zgodnie z art. 5 ust. 1 lit. c rozporządzenia nr 261/04, w przypadku odwołania lotu, pasażerowie których to odwołanie dotyczy mają prawo do odszkodowania od obsługującego przewoźnika lotniczego, chyba że: i) zostali poinformowani o odwołaniu co najmniej dwa tygodnie przed planowym czasem odlotu, ii) zostali poinformowani o odwołaniu w okresie od dwóch tygodni do siedmiu dni przed planowym czasem odlotu i zaoferowano im zmianę planu podróży, umożliwiającą im wylot najpóźniej dwie godziny przed planowym czasem odlotu i dotarcie do ich miejsca docelowego najwyżej cztery godziny po planowym czasie przylotu, lub (...)) zostali poinformowani o odwołaniu w okresie krótszym niż siedem dni przed planowym czasem odlotu i zaoferowano im zmianę planu podróży, umożliwiającą im wylot nie więcej niż godzinę przed planowym czasem odlotu i dotarcie do ich miejsca docelowego najwyżej dwie godziny po planowym czasie przylotu.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 lit. a) - c) rozporządzenia nr 261/04, w przypadku odwołania do powyższego artykułu, pasażerowie otrzymują odszkodowanie w wysokości 250 EUR dla wszystkich lotów o długości do 1500 kilometrów, w wysokości 400 EUR dla wszystkich lotów o długości od 1500 do 3500 kilometrów oraz 600 EUR dla wszystkich innych lotów niż loty określone w lit. a) lub b).

Ponadto, w art. 5 ust. 3 rozporządzenia nr 261/04 wskazano, że przewoźnik zwolniony jest obowiązku wypłaty rekompensaty jeżeli może dowieść, iż odwołanie lotu zostało spowodowane zaistnieniem nadzwyczajnych okoliczności, których nie można było uniknąć mimo podjęcia wszelkich racjonalnych środków.

Jak orzekł Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku w sprawach połączonych C-402/07 i C-432/07, „Artykuły 5, 6 i 7 rozporządzenia nr 261/2004 należy interpretować w ten sposób, że do celów stosowania prawa do odszkodowania pasażerów opóźnionych lotów można traktować jak pasażerów odwołanych lotów oraz że mogą oni powoływać się na prawo do odszkodowania przewidziane w art. 7 tego rozporządzenia, jeżeli z powodu tych lotów poniosą stratę czasu wynoszącą co najmniej trzy godziny, czyli jeżeli przybędą do ich miejsca docelowego co najmniej trzy godziny po pierwotnie przewidzianej przez przewoźnika lotniczego godzinie przylotu”.

Nadto w wyroku w sprawach połączonych C-581/10 i C-629/10 Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wskazał, iż „pasażerowie lotów opóźnionych o trzy godziny lub więcej nie mogą być traktowani w sposób odmienny od pasażerów korzystających z odszkodowania na podstawie art. 5 ust. 1 lit. c) pkt iii) tego rozporządzenia ponieważ takie nierówne traktowanie nie jest należycie uzasadnione w świetle celów realizowanych przez to rozporządzenie. Aby usunąć to nierówne traktowanie, wykładni rozporządzenia nr 261/04 należy dokonywać w ten sposób, iż pasażerowie znacznie opóźnionych lotów mogą korzystać z odszkodowania takiego samego co pasażerowie lotów odwołanych, czyli z odszkodowania przewidzianego w art. 5 ust. 1 lit. c) pkt iii) tego rozporządzenia.”.

Powód (...) spółka akcyjna z siedzibą w W., będący następca prawnym I. S., w związku z zawartą umową cesji wierzytelności, był legitymowana do wytoczenia powództwa o wierzytelność dochodzoną w niniejszej sprawie. Zgodnie z literaturą przedmiotu przyjmuje się bowiem, że „przelew powoduje ten skutek, że cedent przestaje być wierzycielem, a staje się nim cesjonariusz. Nabywa on wierzytelność w takim stanie, w jakim znajdowała się ona w chwili dokonania przelewu.” tak Z. R., A. O., w: Zobowiązania część ogólna, W. 2014, s. 389.

W pierwszej kolejności należy zauważyć, że odszkodowanie przysługujące pasażerom rejsów opóźnionych nie jest prawem osobistym ściśle związanym z osobą pasażera i nie ma charakteru zadośćuczynienia, do którego mają zastosowanie przepisy art. 448 i 449 k.c.

Zdaniem Sądu odszkodowania z Rozporządzenia nr 261/2004 nie są odszkodowaniami mającym charakter zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych. Jest to bowiem świadczenie, którego zadaniem ma być ryczałtowe zniwelowanie szkody powstałej w wyniku nieprawidłowego wykonania umowy zawartej pomiędzy pasażerem a przewoźnikiem, poniesionej przez pasażera w związku z odwołaniem /opóźnieniem lotu. Szkoda pasażera polega zarówno na straconym czasie i innych niedogodnościach związanych z opóźnieniem lotu jak również może mieć charakter szkody majątkowej zaś odszkodowanie ma na calu jej naprawienie bez konieczności wykazywania jej powstania jak również jej wysokości.

W prawdzie w wyroku Trybunału Sprawiedliwości z dnia 22 listopada 2012 r. C 139/11 wskazano, że przewidziany w art. 5 i 7 Rozporządzenia nr 261/2004 środek w postaci odszkodowania znajduje się poza zakresem stosowania konwencji warszawskiej i montrealskiej, podobnie jak w wyroku z dnia 23 października 2012 r. w sprawach połączonych C‑581/10 i C‑629/10 N. i in., jednakże nie można wywodzić w tych wyroków konkluzji, że przewidziane w Rozporządzeniu nr 261/2004 odszkodowanie ma wyłącznie charakter zadośćuczynienia i jego celem nie jest zaspokojenie roszczeń pasażerów z tytułu szkody majątkowej. W wyroku z dnia 23 października 2012 roku Trybunał orzekł, że „Wykładni art. 5–7 rozporządzenia (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. ustanawiającego wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów, uchylającego rozporządzenie (EWG) nr 295/91, należy dokonywać w ten sposób, że pasażerom opóźnionych lotów przysługuje prawo do odszkodowania na mocy tego rozporządzenia w sytuacji, gdy z powodu tych lotów ponoszą oni stratę czasu wynoszącą co najmniej trzy godziny, czyli gdy docierają do swojego miejsca docelowego co najmniej trzy godziny po pierwotnie przewidzianej przez przewoźnika lotniczego godzinie przylotu. Takie opóźnienie nie daje jednak pasażerom prawa do odszkodowania, jeżeli przewoźnik lotniczy jest w stanie dowieść, iż duże opóźnienie lotu jest spowodowane zaistnieniem nadzwyczajnych okoliczności, których nie można było uniknąć pomimo podjęcia wszelkich racjonalnych środków, to jest okoliczności, które pozostają poza zakresem skutecznej kontroli przewoźnika lotniczego.”

Należy wskazać, że strata czasu wiązać się może zarówno z dolegliwością w sferze czysto emocjonalnej jak również z uszczerbkiem majątkowym zarówno w postaci straty rzeczywistej np. opłaconej doby hotelowej, niewykorzystania w całości opłaconej usługi turystycznej, kosztów parkowania samochodu, kosztów niewykorzystanego biletu na dalszą podróż, kosztów przechowywania, czy też w postaci utraconych korzyści, np. utraconego zarobku.

O tym, że odszkodowanie ma również niwelować szkodę majątkową świadczy również art. 12 Rozporządzenia nr 261/2004, zgodnie z którym Rozporządzenie nie narusza praw pasażerów do dochodzenia dalszego odszkodowania, przy czym odszkodowanie uzyskane na podstawie Rozporządzenia może zostać potrącone z takiego odszkodowania. Zatem w przypadku zasądzenia na rzecz pasażera odszkodowania w rzeczywistej wysokości, odszkodowanie przyznane na podstawie Rozporządzenia stanowi część tego odszkodowania.

Wszystko to wskazuje, że celem rozporządzenia było zapewnienie odszkodowania pasażerom opóźnionych lotów niwelującego zarówno poczucie dyskomfortu związanego z opóźnieniem/odwołaniem lotu jak również poniesioną rzeczywistą szkodę majątkową wywołaną opóźnieniem/odwołaniem lotu, w związku z czym dokonana cesja była dopuszczalna, a powód mógł dochodzić przedmiotowego roszczenia, w przypadku wykazania jego zasadności.

Powód domagał się od przewoźnika zapłaty odszkodowania za opóźnienie lotu, w wysokości 600 euro. Wskazana kwota wynikała z odległości mierzonej pomiędzy miejscem rozpoczęcia lotu, a miejscem docelowego lądowania. Należy zauważyć, że przy określaniu odległości, podstawą jest cel lotu, do którego przybycie pasażera nastąpi po czasie planowego przylotu na skutek opóźnienia spowodowanego odmową przyjęcia na pokład lub odwołaniem lotu. Odległość od portu lotniczego w C. do portu miejsca docelowego w W. wynosi 7523 km, zatem ponad 3500 km, przewidzianych w art. 7 ust 1 lit. c Rozporządzenia. W takich okolicznościach, w przypadku ustalenia że doszło do opóźnienia wynoszącego ponad 3 godziny, zastosowanie ma art. 7 ust. 1 lit. c Rozporządzenia, zgodnie z którym pasażerowie uprawnieni są do otrzymania odszkodowania w wysokości 600 Euro.

Powód w sprawie niniejszej wywodził, iż lot, na który jego poprzednik posiadał ważną rezerwację (LO 2), uległ opóźnieniu wynoszącemu więcej niż 3 godziny w stosunku do planowanego czasu przylotu. Okoliczności tej stronie powodowej nie udało się jednak wykazać. Żaden ze złożonych przez powódkę wniosków dowodowych nie pozwolił poczynić takich ustaleń. Przeciwnie, z dokumentacji znajdującej się aktach sprawy, wynika, że planowy przylot na lotnisko w W. miał być o godzinie 6:40 (...), natomiast nastąpił o godzinie 8:54 (...) (k. 43). Powyższe oznacza, że lot LO 2, którym podróżował poprzednik prawny powoda – I. S., nie był lotem opóźnionym w stopniu wystarczającym w rozumieniu ww. rozporządzenia. W związku z tym nie zaistniały podstawy do uznania, że pozwany był zobowiązany do zapłaty odszkodowania na podstawie art. 5 rozporządzenia nr 261/04.

Powództwo o zapłatę odszkodowania, oparte na zgłoszonym opóźnieniu lotu, musiało zatem zostać oddalone w całości – ponieważ lot z C. do W., o nr rejsu LO 2, który odbył się 15 maja 2017 r., w prawdzie uległ opóźnieniu, wynoszącemu 2 godziny 14 minut, nie mniej jednak wysokość opóźnienia nie spełniała kryteriów do zapłaty odszkodowania na podstawie Rozporządzenia WE nr 261/04.

Fakt wystąpienia usterki technicznej, na który powoływała się strona powodowa, pozostawał dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy bez znaczenia. W świetle obowiązującego prawa, jego wykładni oraz orzeczeń sądowych, awaria samolotu spowodowana usterką techniczną nie stanowi nadzwyczajnych okoliczności o których mowa w rozporządzeniu, które zwalniałyby przewoźnika z obowiązku wypłaty odszkodowania, w przypadku zaistnienia ponad 3 godzinnego opóźnienia. Należy jednakże uznać, że pierwotne jest ustalenie faktu istnienia ponad 3 godzinnego opóźnienia, uzasadniającego wypłatę odszkodowania, aniżeli ustalenia wystąpienia nadzwyczajnych okoliczności. W sytuacji, w której wystąpiła usterka eksploatacyjna SP- (...), przyznana przez pozwanego w korespondencji mailowej, ale naprawiona w czasie, nie powodującym ponad trzy godzinnego opóźnienia, nie jest uzasadniona wypłata odszkodowania za opóźnienie.

Mając na uwadze powyższe, orzeczono jak w punkcie 1 wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu wyrażoną w art. 98 k.p.c., zgodnie z którą strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Na podstawie § 2 pkt 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z dnia 22 października 2015 roku koszty zastępstwa procesowego wyniosły 900 zł, przez co Sąd zasądził w punkcie 2. wyroku, kwotę 917 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.