Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III Ca 1765/19

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 17 kwietnia 2019 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi oddalił powództwo (...) Bank Spółki Akcyjnej w W. przeciwko K. D. o zapłatę kwoty
39 801,07 zł z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od 25 maja 2018 roku od kwoty 37 122,98 złotych oraz
z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu w zakresie kwot 1 674,99 złotych i 1 003,10 złotych, a także orzekł o kosztach procesu.

Powyższy wyrok wynikał z uznania za nieudowodnione żądanie zapłaty przez pozwanego dochodzonej w pozwie kwoty, którego zasadność powód wywodził z umowy kredyty konsumpcyjnego gotówkowego zawartej przez strony. Sąd I instancji wskazał, że dokumenty przedłożone w formie kserokopii przez stronę powodową nie wykazują okoliczności, na które zostały zgłoszone. W szczególności powód nie udowodnił, że doszło do wystąpienia przesłanek stanowiących o istnieniu wymagalnego roszczenia wskazanego w pozwie – zwłaszcza faktu zawiadomienia pozwanego o wypowiedzeniu umowy oraz doręczenia mu wezwań do zapłaty.

W apelacji od powyższego wyroku powód podniósł następujące zarzuty:

- nierozpoznanie istoty sprawy polegające na błędnym przeświadczeniu Sądu I Instancji o niesprostaniu przez powoda obowiązkowi określonemu w art 6 k.c. i 232 k.p.c. poprzez nieprzedstawienie przezeń dowodów wykazujących dochodzone pozwem roszczenie co do jego zasady i wysokości,
w szczególności poprzez nieprzedstawienie dokumentów, a poprzestaniu na kserokopiach, które dokumentami nie są;

- naruszenia art. 129 § 1 k.p.c. w zw. z art. 308 k.p.c. polegające na jego niezastosowaniu, a przez to bezpodstawne przyjęcie, że strona powodowa miała obowiązek, powołując się na dokumenty w pozwie i dalszych pismach procesowych, przedstawić ich oryginały albo uwierzytelnione odpisy, podczas, gdy ten obowiązek nie powstał w następstwie braku żądania ich przedstawienia ze strony pozwanego;

- naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. przez niedokonanie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału dowodowego, polegające na nieuwzględnieniu w stanie faktycznym sprawy istotnych dowodów w postaci:

a) kopii umowy kredytu;

b) kopii wniosku o udzielenie kredytu;

c) kopii wezwania do zapłaty wraz z książką nadawczą;

d) kopii wypowiedzenia umowy wraz potwierdzeniem odbioru;

e) kopii szczegółowego rozliczenia kredytu;

- naruszenia art. 245 k.p.c. poprzez uznanie, że przedłożony przez powoda wyciąg z ksiąg banku, nie spełnia wymogów dla środków dowodowych w sprawie, podczas gdy wyciąg z ksiąg banku jako dokument prywatny zawiera oświadczenia wiedzy o treści wynikającej z ksiąg bankowych, wyciąg został opatrzony pieczęcią banku i podpisem konkretnego pracownika i potwierdza w ten sposób wysokość zadłużenia Pozwanego na dzień wytoczenia powództwa;

- naruszenia art. 6 k.c. w zw. z art. 69 ust 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Prawo bankowe (Dz.U.2015.128 t.j.) przez jego błędną wykładnię i przyjęcie, że tylko na Powodzie spoczywał ciężar dowodu, a pozwany mógł jedynie poprzestać na prostym zaprzeczeniu wszystkim faktom i dowodom zaoferowanym przez powoda bez konieczności przeprowadzenia jakiegokolwiek „przeciwdowodu".

W konkluzji, powód sformułował wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie Sądowi Rejonowemu dla Łodzi-Widzewa w Łodzi sprawy do ponownego rozpoznania z pozostawieniem temu Sądowi rozstrzygnięcia
o kosztach postępowania apelacyjnego; ewentualnie zaś o zmianę zaskarżonego wyroku i uwzględnienie powództwa w całości, a także
o zasądzenie od pozwanego na rzecz strony powodowej kosztów postępowania za obie instancje wg norm przepisanych oraz opłatą skarbową od pełnomocnictwa.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

apelacja jest niezasadna.

Ustalenia faktyczne, jak również ocena prawna przedstawiona
w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia przez Sąd Rejonowy, znajdują pełną akceptację Sądu Okręgowego. Stan faktyczny ustalony w I instancji Sąd odwoławczy uznaje za własny.

Podniesione przez powoda zarzuty apelacyjne, choć zostały ujęte
w dość złożonej konfiguracji poprzez powołanie się na naruszenie odpowiednich przepisów prawa materialnego i procesowego, w istocie kwestionują przeprowadzoną przez Sąd Rejonowy ocenę zgromadzonego
w sprawie materiału dowodowego i kładą akcent na uchybienia postępowania dowodowego.

Stosownie do przepisu art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. W myśl art. 232 k.p.c., strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. W sytuacji procesowej z jaką mamy do czynienia
w niniejszej sprawie na powodzie spoczywał ciężar udowodnienia, że przysługuje mu wierzytelność względem pozwanego w wysokości określonej przez żądanie pozwu. W świetle zgromadzonego w sprawie materiału Sąd Rejonowy doszedł do prawidłowej konkluzji, iż skarżący temu ciężarowi nie sprostał.

Źródłem wierzytelności, z której powód wywodzi swoje roszczenie jest umowa kredytu konsumpcyjnego gotówkowego nr (...). Fakt jej zawarcia nie budzi wątpliwości i został przyjęty przez Sąd Rejonowy. Wprawdzie okoliczność ta została uznana za udowodniona na podstawie wyciągu z ksiąg bankowych, a nie w oparciu o umowę (kopię umowy z poświadczeniem zgodności z oryginałem podłożono do akt już po wydaniu wyroku – k. 59), ale nie ma to znaczenia dla trafności rozstrzygnięcia. Samo wykazanie zawarcia umowy i warunków kredytu nie wystarcza do uwzględnienia powództwa. Powód musi wykazać także wysokość zadłużenia, a to w tym przypadku wymagało udowodnienia wypowiedzenia umowy ze skutkiem w postaci postawienia całego zadłużenia w stan wymagalności. Na te okoliczności powód przedstawił tylko kserokopie wezwania do zapłaty, oświadczenia o wypowiedzeniu umowy i dowodu doręczenia. Kserokopie te nie mogą stanowić podstawy do dokonywania ustaleń faktycznych. Przez dokument rozumie się jego oryginał, a wyjątki, kiedy oryginał może być zastąpiony przez odpis (kserokopię), określa ustawa. Niepoświadczona za zgodność z oryginałem kserokopia nie jest dokumentem. Zwykła odbitka ksero (to jest odbitka niepotwierdzona, niestanowiąca dokumentu) nie może zastąpić dokumentu, na którego bazie powstała. Strona przeciwna wyraźnie zaprzeczyła prawdziwości omawianych kserokopii dokumentów. Słusznie podkreślił Sąd I instancji, że w przypadku sporu dotyczącego dokumentu prywatnego pochodzącego od innej osoby niż strona zaprzeczająca, prawdziwość dokumentu powinna udowodnić strona, która chce z niego skorzystać (art. 253 k.p.c.). Oznacza to, że ciężar dowodu spoczywa na stronie, która z istnienia dokumentu wywodzi korzystne dla siebie skutki prawne (patrz: przywołany przez Sąd Rejonowy wyrok Sądu Najwyższego
z 10 listopada 1999 r., I CKN 198/98). Powód nie sprostał ciężarowi dowodu. W konsekwencji niedostatki materiału dowodowego nie pozwalają zweryfikować prawidłowości wyliczenia kwoty dochodzonej w niniejszej sprawie ani ustalenia czy dochodzona wierzytelność jest wymagalna.

Prawidłowości powyższej oceny w niczym nie podważa fakt, iż strona pozwana nie zażądała przedłożenia oryginałów dokumentów w trybie art. 129 § 1 k.p.c., skoro konsekwentnie w toku postępowania kwestionowała moc dowodową kserokopii dokumentów, na których oparto twierdzenia stanowiące podstawę dochodzonego roszczenia.

Jak słusznie wskazał również Sąd I instancji, wyciąg z ksiąg bankowych nie jest wystarczającym dowodem na istnienie wymagalnej wierzytelności
w określonej wysokości. Dokument ten nie ma bowiem waloru dokumentu urzędowego. Jest to dokument prywatny ze wszystkimi tego skutkami procesowymi wskazanymi w normie art. 245 k.p.c. Na jego podstawie nie można ustalić, kiedy wierzytelność stała się wymagalna, według jakiej stopy
i za jaki okres wierzycielowi należą się odsetki, w następstwie jakich konkretnie postanowień łączącego strony stosunku prawnego winny być naliczane odsetki w żądanej wysokości i za żądany okres. Podkreślenia wymaga, iż zakwestionowanie w niniejszej sprawie waloru dowodowego ksiąg bankowych nie jest wynikiem opowiedzenia się za niedopuszczalnością posłużenia się przez stronę tym środkiem dowodowym, lecz jego oceny
w szerszym kontekście wszystkich pozostałych dokumentów przedłożonych przez powoda, które z przyczyn przedstawionych na dotychczasowym etapie rozważań nie zasługują w całości na wiarygodność.

Reasumując, zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie daje podstaw do przyjęcia wniosku, iż powodowi przysługuje względem pozwanego wierzytelność w wysokość dochodzonej w pozwie. W ocenie Sądu Okręgowego okoliczność, że pozwany winien zapłacić powodowi jakąkolwiek należność w związku z zawartą umową kredytu nie znajduje dostatecznego potwierdzenia w materiale dowodowym sprawy. Zaznaczyć należy w tym miejscu, iż ciężar udowodnienia tej okoliczności spoczywał na powodzie, który z tego twierdzenia wywodził korzystne dla siebie skutki prawne. Skoro powód dochodził spłaty należności z tejże umowy to powinien wykazać przesłanki odpowiedzialności pozwanego.

Z tych wszystkich względów Sąd Okręgowy uznał, iż apelacja nie zawiera uzasadnionych zarzutów mogących podważyć stanowisko Sądu Rejonowego, a tym samym jako bezzasadna podlega oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c.