Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

S., dnia 8 stycznia 2020 r.

Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie VIII Wydział Rodzinny i Nieletnich w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Karol Paździoch

Protokolant: st. sekretarz sądowy Beata Brocka

po rozpoznaniu w dniu 11 grudnia 2019 r. w Szczecinie

na rozprawie sprawy

z powództwa W. W. (1)

przeciwko D. W.

o alimenty

I.  zasądza od pozwanego D. W. na rzecz powoda W. W. (1) alimenty w kwocie po 1700 (tysiąc siedemset) złotych miesięcznie, płatne z góry do dnia 10 każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat, poczynając od 21 marca 2019 roku;

II.  w pozostałej części powództwo oddala;

III.  ustala, że koszty procesu znoszą się wzajemnie;

IV.  wyrokowi w pkt I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt VIII RC 124/19

UZASADNIENIE

W dniu 21 marca 2019 r. powód W. W. (1), reprezentowany przez pełnomocnika zawodowego w osobie adwokata, wniósł pozew o zasądzenie od pozwanego D. W. alimentów w kwocie po 3.065 zł miesięcznie, płatnych z góry do dnia 10. każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat oraz o zasądzenie od pozwanego zwrotu kosztów postępowania.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, iż powód aktualnie jest studentem I roku fizyki na Uniwersytecie (...) i w celu kontynuowania nauki musiał wyprowadzić się od swojej matki E. W., zamieszkałej w S., do W., gdzie wynajmuje kawalerkę. Żądanie powoda wynika przede wszystkim z drastycznego wzrostu wydatków. Powód nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie, nie dysponuje również własnymi oszczędnościami ani majątkiem pozwalającym mu na zaspokojenie bieżących potrzeb wynikających z wyjazdu na studia do innego miasta. Powód jest na utrzymaniu matki, otrzymuje również stypendium naukowe w kwocie 800 zł miesięcznie. Aktualnie łączne wydatki powoda wynoszą 4.087 zł miesięcznie (k. 1-12).

Pozwany D. W., reprezentowany przez pełnomocnika zawodowego w osobie adwokata, wniósł o oddalenie powództwa ponad kwotę 900 zł miesięcznie oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przypisanych.

Pozwany wskazał, iż łoży na troje dzieci tytułem alimentów kwotę 3.000 zł miesięcznie oraz spłaca raty kredytu w kwocie ok. 3.000 zł miesięcznie za dom stanowiący własność matki powoda oraz za mieszkanie stanowiące majątek wspólny małżonków. Natomiast powód nie czyni starań o pokrycie chociażby części wydatków, w związku z czym nie może wymagać od niego, aby w całości finansował każdy z etapów jego edukacji, a także rozrywki oraz innych atrakcji (k. 82-90).

W dniu 11 grudnia 2019 r. podczas rozprawy powód wniósł o oddalenie powództwa ponad kwotę 600 zł miesięcznie (k. 162).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W. W. (1), urodzony (...) w S., jest dzieckiem pochodzącym ze związku małżeńskiego D. W. i E. W. z domu P..

Niesporne, a nadto dowód:

1.  Odpis skrócony aktu urodzenia W. W. (1), k. 15.

Od lutego 2011 roku rodzice powoda żyją w rozłączeniu. W dniu 31 stycznia 2011 roku E. W. i D. W. zawarli umowę majątkową małżeńską i dokonali częściowego podziału majątku wspólnego. W dniu 20 marca 2019 r. E. W., matka powoda, wniosła do Sądu Okręgowego w Szczecinie pozew o rozwiązanie małżeństwa z pozwanym D. W. z winy pozwanego oraz o zasądzenie alimentów na siebie i dwoje małoletnich dzieci w łącznej kwocie 6.418 zł miesięcznie.

Postanowieniem z dnia 27 czerwca 2019 r. w sprawie o sygn. akt X RC 679/19 Sąd Okręgowy w Szczecinie udzielił E. W. zabezpieczenia roszczenia poprzez zobowiązanie pozwanego D. W. do łożenia na rzecz E. W. kwoty 3.700 zł miesięcznie tytułem kosztów utrzymania rodziny. W uzasadnieniu Sąd wskazał, że pozwany D. W. w celu utrzymania pełnoletniego W. W. (1) powinien łożyć kwotę 1.800 zł miesięcznie, 16-letniej W. W. (2) kwotę 1.000 zł miesięcznie i 12-letniego I. W. kwotę 900 zł miesięcznie, natomiast E. W. koszty utrzymania powinna ponosić we własnym zakresie oraz częściowo dokładać się do kosztów utrzymania dzieci.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie postanowieniem z dnia 1 października 2019 r. w sprawie o sygn. akt I ACz 664/19 oddalił wniesione na ww. postanowienie zażalenia obu stron, jednocześnie w uzasadnieniu wskazując, że Sąd Okręgowy wyszedł poza żądanie powódki, nadto nie był uprawniony do uwzględnienie potrzeb pełnoletniego syna W. W. (1), który, jak ustalono w trakcie postępowania, samodzielnie wystąpił z powództwem o alimenty przeciwko ojcu.

Dowód:

1.  Umowa majątkowa małżeńska, akt notarialny Repertorium A numer (...), k. 104-105v.

2.  Pozew o rozwód, k. 66-78, 106-118.

3.  Postanowienie Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 27 czerwca 2019 r.
w sprawie o sygn. akt X RC 679/19, k. 125.

4.  Uzasadnienie postanowienia Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia
27 czerwca 2019 r. w sprawie o sygn. akt X RC 679/19, k. 126-134.

5.  Postanowienie Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 1 października 2019 r. w sprawie o sygn. akt I ACz 664/19, k. 149.

6.  Uzasadnienie postanowienia Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia
1 października 2019 r. w sprawie o sygn. akt I ACz 664/19, k. 150-155.

Powód W. W. (1) ma 21 lat, posiada wykształcenie średnie, nie ma wyuczonego zawodu. W roku 2018 zdał maturę, a w październiku rozpoczął studia. Miał możliwość wyboru rodzaju studiów z pominięciem rekrutacji, ponieważ w roku 2017 był finalistą Olimpiady (...). Obecnie jest studentem II roku na Wydziale Fizyki (...). Wybrał studia na Uniwersytecie (...), ponieważ uważał, że ukończenie studiów na uczelni w S. ograniczy jego przyszłe możliwości zarobkowe. Aby kontynuować naukę, musiał wyprowadzić się od swojej matki E. W., zamieszkałej w S., do W., gdzie wynajmuje mieszkanie przy ul. (...) za kwotę 1.300 zł miesięcznie, w którym mieszka sam. Mieszkanie ma 19 m ², składa się z pokoju z aneksem kuchennym i łazienki. Dodatkowo ponosi opłaty za energię elektryczną, gaz i wodę w łącznej kwocie 150 zł miesięcznie. Natomiast miesięczny koszt pobytu w akademikach należących do (...) wynosi obecnie od 315 do 670 zł od osoby. W. W. (1) nie starał się o miejsce w akademiku, ponieważ zakładał, że po pierwszym roku studiów będzie ubiegał się o studia za granicą, nadto uważał, że wysokie dochody ojca powodowałyby, że mógłby nie dostać miejsca w akademiku.

Do usprawiedliwionych bieżących kosztów utrzymania powoda należy z tytułu zakwaterowania w W. równowartość jego potencjalnego zakwaterowania w akademiku w maksymalnej kwocie 670 zł miesięcznie. Ponadto koszty wyżywienia w kwocie 900 zł miesięcznie. Obiad na stołówkach studenckich w W. kosztuje średnio 20 zł, czyli 600 zł miesięcznie, zaś śniadania i kolacje powód przygotowuje we własnym zakresie, po 5 zł za każdy posiłek, czyli 10 zł dziennie, a zatem 300 zł miesięcznie. Ponadto do usprawiedliwionych kosztów utrzymania powoda należy zaliczyć zakup ubrań i obuwia w kwocie 250 zł miesięcznie (powód ma problemy ortopedyczne: krótszą nogę, co skutkuje szybszym zużyciem jednego buta), zakup kosmetyków i środków czystości w kwocie 120 zł miesięcznie, zakup podręczników, przyborów piśmienniczych, subskrypcji specjalistycznych programów naukowych i obliczeniowych w kwocie 200 zł miesięcznie, wydatki na kulturę i rozrywkę w kwocie 150 zł miesięcznie, na telefon w kwocie 70 zł miesięcznie, na wizyty u stomatologa w kwocie 100 zł rocznie tj. około 8 zł miesięcznie, na leki w kwocie 70 zł miesięcznie, na basen w kwocie 160 zł miesięcznie. Na ubezpieczenie płaci 15,50 zł miesięcznie. Ponieważ zajęcia akademickie odbywają się na różnych wydziałach, powód musi tam dojeżdżać środkami komunikacji miejskiej. Na bilet sieciowy wydaje 62 zł miesięcznie. Do S. przyjeżdża raz na 5 tygodni. W obie strony podróżuje pociągiem ponosząc koszty w kwocie 70 zł, co w odniesieniu do 1 miesiąca stanowi kwotę ok. 56 zł. Korzysta wówczas z mieszkania przy ul. (...) w S., którego współwłaścicielem jest pozwany.

Wobec powyższego łącznie usprawiedliwione bieżące koszty utrzymania powoda, wynoszą 2.731 zł miesięcznie.

W roku 2018 chodził na kurs prawa jazdy, zakończył szkolenie, ale nie złożył egzaminu ze względu na brak czasu. Koszty kursu wynosiły 1.590 zł.

Dowód:

1.  Kserokopia legitymacji studenckiej, k. 16.

2.  Potwierdzenie opłaty za najem mieszkania, k. 25.

3.  Przesłuchanie powoda W. W. (1), k. 157-158.

4.  Zeznania świadka E. W., k. 136-140, 156-157.

5.  Potwierdzenie opłaty za kurs prawa jazdy, k. 26, 37.

Powód W. W. (1) na utrzymanie w W. otrzymuje od swojej matki 3.000 zł miesięcznie. Pieniądze te pochodzą z renty matki i jej oszczędności oraz z wynagrodzenia za wykonywaną przez matkę dodatkową pracę, a także z pożyczek od rodziny i przyjaciół.

Od października 2019 roku powód udziela korepetycji z fizyki, matematyki i chemii, w wymiarze 5 godzin tygodniowo. Za 1 godzinę korepetycji otrzymuje 50 zł. Miesięcznie dorabia w ten sposób 1.000 zł.

Powód pracował w Klubie (...) w ramach wolontariatu w okresie od 14 lipca 2018 r. do 12 SIERPNIA 2018 r. oraz w okresie 10-17 lutego 2019 r. Z tego tytułu poniósł koszty dojazdu do miejsca wykonywania czynności. W pozostałym okresie wakacji, jak i w ferie, nigdzie nie pracował. Przebywał u matki w S. i pomagał przy pracach remontowych w mieszkaniu przy ul. (...).

Powód W. W. (1) nie jest właścicielem żadnych nieruchomości, nie posiada również samochodu. Ma laptopa o wartości 2.500 zł oraz oszczędności w kwocie 300-400 zł. Nie ma wierzytelności.

Na I roku studiów otrzymywał stypendium rektora UW za wybitne osiągnięcia w nauce w kwocie 800 zł miesięcznie wypłacane w okresie od 1 października 2018 r. do 30 czerwca 2019 r. Obecnie nie ma przyznanego stypendium. Prawdopodobnie go nie otrzyma, ponieważ w poprzednim roku akademickim nie dobrał sobie łatwiejszych przedmiotów ogólno-akademickich na innych wydziałach, aby podnieść średnią ważoną wszystkich swoich ocen. Nie dobierał przedmiotów dodatkowych, ponieważ planował od nowego roku akademickiego rozpocząć studia za granicą w L. albo w B.. W dniu 1 listopada 2018 r. odbył rozmowę rekrutacyjną, a następnie w dniach 10-12 grudnia 2018 r. rozmowę kwalifikacyjną, jednakże studiów za granicą nie rozpoczął z powodu braku środków finansowych. W związku z tym poniósł koszty (lotów i pobytu w Anglii) w kwocie 2.408 zł. Aplikował także o stypendium zagraniczne, ale nie uzyskał go ze względu na zbyt wysokie dochody rodziny. Z tych powodów zrezygnował ze studiowania za granicą. O tym, że nie będzie studiował za granicą, wiedział co najmniej od maja 2019 roku.

Dowód:

1.  Przesłuchanie powoda W. W. (1), k. 157-158.

2.  Decyzja o przyznaniu stypendium, k. 17-18.

3.  Umowa o wolontariat i zaświadczenie, k. 19-22.

4.  Potwierdzenie uczestnictwa w rozmowie rekrutacyjnej, k. 38-39.

5.  Zaproszenie na rozmowę kwalifikacyjną, k. 40-41.

6.  Zeznania świadka E. W., k. 136-140, 156-157.

7.  Potwierdzenia transakcji bankowych, k. 28-37.

Powód W. W. (1) ma problemy zdrowotne. Ma skrzywiony kręgosłup i jedną krótszą, źle anatomicznie ułożoną nogę, ma również bóle pleców. Z tych względów powinien pływać. Ma również problemy z sercem. Był konsultowany przez lekarza, na stałe przyjmuje leki. Cierpi również na alergię skóry.

Dowód:

1.  Zeznania świadka E. W., k. 136-140.

Pozwany D. W. ma 51 lat, posiada wykształcenie wyższe licencjackie w zawodzie fizjoterapeuty.

D. W. skończył szkołę zawodową o profilu mechanik samochodowy, a następnie liceum. Od 1998 roku prowadzi działalność gospodarczą. Przez wiele lat wykonywał zawód zegarmistrza. Posiadał trzy punkty usługowe zegarmistrzowskie w centrum S.. W 2013 roku rozpoczął studia fizjoterapeutyczne, które ukończył, a później dokształcał się odpłatnie w tym zawodzie w K.. Koszty dokształcania wliczał w działalność firmy, którą prowadził. Podjął pracę w wyuczonym zawodzie, ale nie przynosiła mu ona satysfakcjonującego dochodu. Przez 3-4 miesiące świadczył usługi w wynajętym pokoju w gabinecie kosmetycznym, przystosowanym do masażu, mieszczącym się przy ul. (...) w S.. Koszt jednorazowego masażu wynosił 60 zł brutto za godzinę. Miesięcznie pozwany zarabiał 3.000-4.200 zł.

D. W. od 12 lat prowadzi działalność gospodarczą w zakresie instalacji wodnokanalizacyjnych i gazowych. Ma uprawnienia gazowe i elektryczne, które musi odnawiać co 5 lat. Ukończył kurs instalacji klimatyzacyjnych. Wykonuje również usługi instalacji hydraulicznej, na które nie są wymagane uprawnienia, oraz różnego typu systemów grzewczych. Obsługuje tylko duże podmioty, nie obsługuje osób fizycznych. Zajmuje się również działalnością z zakresu krawiectwa, zatrudnia 1 osobę w punkcie krawieckim. W branży instalacyjnej nie zatrudnia pracowników od 2019 r., wcześniej zatrudniał 1 pracownika. Obecnie wszystkie prace w ramach uzyskanych kontraktów zleca podwykonawcom zewnętrznym. Pracuje przez 12-13 godzin dziennie.

Dochody uzyskiwane przez pozwanego z ww. działalności w poszczególnych miesiącach i latach są zróżnicowane. D. W. osiągnął dochód netto w roku 2015 w kwocie około 2.202 zł miesięcznie, w roku 2016 w kwocie około 7.347 zł miesięcznie, w roku 2017 w kwocie 14.285 zł miesięcznie, a w roku 2018 w kwocie około 3.176 zł miesięcznie. Za okres od stycznia do końca kwietnia 2019 r. pozwany uzyskał dochód brutto w kwocie 18.157,22 zł, tj. w kwocie około 4.539 zł brutto miesięcznie, który należy pomniejszyć o obowiązkowe składki na ubezpieczenie społeczne oraz należny podatek. Z powyższego wynika, że w okresie ostatnich trzech lat (2016-2018) dochód pozwanego wynosił średnio około 8.270 zł netto miesięcznie.

Pozwany w ciągu ostatnich trzech lat sprzedał motocykl za kwotę 4.000 zł, oraz motorówkę za kwotę 7.500 zł. W tym samym okresie nie nabył żadnych nieruchomości ani wartościowych ruchomości. Nie posiada żadnych oszczędności, z wyjątkiem kwoty ze sprzedaży motorówki. Cały swój dochód wydatkuje na bieżąco.

Dowód:

1.  Przesłuchanie pozwanego D. W., k. 158v-159, 162-166.

2.  Informacje Naczelnika US o dochodach D. W. za rok 2017, k. 42.

3.  Informacja PIT/B o wysokości dochodu za rok 2015, 2016, 2017, k. 97-97v, 98, 100.

4.  Zeznanie PIT-36L o wysokości dochodu za rok 2016, 2017, 2018, k. 98v, 99,
101-102.

5.  Podsumowanie księgi przychodów i rozchodów za okres 01/01/2019-30/04/2019r., k. 103.

6.  Zeznania świadka E. W., k. 136-140, 156-157.

Pozwany D. W. jest właścicielem nieruchomości gruntowej o powierzchni 2.500 m ² położonej w L., zabudowanej budynkiem restauracji o powierzchni 600 m ². Podatek o tej nieruchomości wynosi 3.800 zł rocznie, tj. około 317 zł miesięcznie. Nie wynajmował tego budynku, nie podjął próby sprzedaży nieruchomości. Posiada również prawo własności nieruchomości gruntowej o powierzchni 462 m ² położonej w L., zabudowanej budynkiem gospodarczym.

Nadto jest współwłaścicielem w ½ części lokalu mieszkalnego o powierzchni około 90 m ², położonego przy al. (...) w S.. Obecnie mieszka w nim żona pozwanego z dziećmi. Mieszkanie obciążone jest kredytem w kwocie 280.000 zł, do spłaty pozostało jeszcze 180.000 zł. Kredyt spłaca pozwany w miesięcznych ratach po 1.517 zł. Czynsz za mieszkanie w kwocie 300-400 zł płaci E. W.. Pozwany spłaca również kredyt za dom przy ul. (...) w S., który jest własnością jego żony. Miesięczne raty kredytu wynoszą 1.329 zł.

Pozwany D. W. posiada również znaczny majątek ruchomy w postaci samochodów osobowych, dostawczych i ciężarowych, przyczep i koparki specjalistycznej oraz sprzętu budowlanego nabytego w leasingu w celu wykonywania zawodowo prac remontowo-budowlanych. Posiada również pojazd kampingowy. Porusza się samochodem osobowym marki S. (...).

Dowód:

1.  Umowa majątkowa małżeńska, akt notarialny Repertorium A numer (...), k. 104-105v.

2.  Przesłuchanie pozwanego D. W., k. 158v-159, 162-166.

3.  (...) Banku (...) SA o wysokości rat, k. 91-92

Pozwany D. W. mieszka obecnie w pomieszczeniu socjalnym swojej firmy przy al. (...). W. w S.. Jest tam kuchnia i sanitariat z prysznicem. Jest to świadomy wybór pozwanego, nadto nie generuje dodatkowych kosztów jego utrzymania. W lutym 2017 roku opuścił wspólne mieszkanie przy al. (...) nie z własnej woli jak twierdzi żona pozwanego, lecz jego spakowane walizki zostały wyrzucone.

Pozwany ponosi bieżące koszty utrzymania obejmujące wyżywienie w kwocie 25 zł dziennie, tj. 750 zł miesięcznie. Na zakup ubrań i obuwia wydaje 150 zł miesięcznie, na kosmetyki i środki higieniczne wydaje 50 zł miesięcznie, na basen i saunę 100 zł miesięcznie, korzysta z telefonu firmowego. Łącznie usprawiedliwione bieżące koszty utrzymania pozwanego wynoszą 1.050 zł miesięcznie.

Dowód:

1.  Przesłuchanie pozwanego D. W., k. 158v-159, 162-166.

2.  Zeznania świadka E. W., k. 136-140, 156-157.

Pozwany D. W. jest osobą ogólnie zdrową, miewa zawroty głowy. Nie choruje na choroby przewlekłe. Nie przyjmuje leków na stałe. Nie korzysta z prywatnej opieki zdrowotnej, leczy się w ramach NFZ. Nie pali papierosów. Rzadko pije alkohol, miesięcznie wydaje na alkohol 70 zł.

Dowód:

1.  Przesłuchanie pozwanego D. W., k. 158v-159, 162-166.

2.  Karta informacyjna z izby przyjęć, k. 119.

Oprócz powoda, pozwany D. W., ma na utrzymaniu dwoje małoletnich dzieci w wieku 12 i 16 lat. Obecnie tytułem zabezpieczenia roszczenia w sprawie o rozwód został zobowiązany do płacenia na utrzymanie rodziny kwoty 3.700 zł miesięcznie. Wcześniej przekazywał dobrowolnie kwotę 3.000 zł miesięcznie.

Oprócz wyżej wskazanych, nie ma innych wydatków ani żadnych innych zobowiązań.

Dowód:

1.  Przesłuchanie pozwanego D. W., k. 158v-159, 162-166.

2.  Historia transakcji w A. Banku, k. 96.

Kontakty pozwanego z synem po roku 2017, w którym pozwany wyprowadził się z domu, miały charakter sporadyczny i praktycznie ustały po wniesieniu przez E. W. pozwu o rozwód i przez powoda pozwu o alimenty. Pozwany wiedział o planach syna dotyczących jego studiów za granicą. Znał koszty studiów, ponieważ syn przekazał mu wyliczenia. Obiecał synowi pomoc w zakresie, w jakim będzie go na to stać, bez żadnych szczegółów. Nie wie, dlaczego syn nie podjął studiów za granicą. Nie kwestionuje jego wydatków związanych ze studiowaniem w W., z wyjątkiem kosztów najmu mieszkania i jego utrzymania. Nie odwiedzał syna w W..

Dowód:

1.  Przesłuchanie pozwanego D. W., k. 158v-159, 162-166.

2.  Zeznania świadka E. W., k. 136-140, 156-157.

E. W. ma 47 lat, posiada wykształcenie wyższe, z zawodu jest policjantką. Uległa wypadkowi i z uwagi na uraz stawu kolanowego otrzymywała w roku 2018 rentę inwalidzką w wysokości 2.100 zł netto miesięcznie. Ponadto pracuje dorywczo jako dekoratorka cukiernicza i w związku z tym może dodatkowo zarobić w okresie dwóch miesięcy od listopada do grudnia po około 2.000 zł miesięcznie, a poza tym okresem około 750-1.000 zł miesięcznie; średnio [(2 x 2.000 zł + 10 x875 zł)/12] 1.062 zł netto miesięcznie. Nadto z wynajmu lokalu usługowego, którego jest właścicielką, uzyskuje kwotę 1.250 zł miesięcznie.

E. W. w roku 2017 uzyskała dochód w kwocie 51.978,76 zł. Składki na ubezpieczenie społeczne wynosiły 803,76 zł, składki na ubezpieczenie zdrowotne 2.785,31 zł, a podatek należny 1.646 zł. Wobec tego dochód roczny netto wyniósł 46.743,69 zł, tj. około 3.895 zł miesięcznie.

Od marca 2018 roku pozwany przekazywał na utrzymanie rodziny kwotę 3.000 zł miesięcznie, a od 17 czerwca 2019 roku, tytułem zabezpieczenia w sprawie o rozwód, kwotę 3.700 zł miesięcznie.

Dowód:

1.  Zeznania świadka E. W., k. 136-140, 156-157.

2.  Orzeczenie komisji lekarskiej o niezdolności do służby w policji, k. 43-45.

3.  Decyzja o waloryzacji policyjnej renty inwalidzkiej, k.46-47.

4.  Przesłuchanie powoda W. W. (1), k. 157-158.

5.  Zaświadczenia Naczelnika US o dochodach E. W. za rok 2017, k. 48.

E. W. mieszka z dwojgiem małoletnich dzieci w lokalu przy al. (...) o powierzchni 90 m ². Mieszkanie to jest objęte wspólnością majątkową jej i pozwanego. Na koszty utrzymania mieszkania składają się opłaty za: ogrzewanie gazowe w kwocie 1.000 zł miesięcznie, energię elektryczną w kwocie 179 zł miesięcznie, wodę i ścieki w kwocie 182 zł miesięcznie, odpady 62 zł miesięcznie. Ponadto E. W. uiszcza podatek od nieruchomości oraz użytkowanie wieczyste w kwocie 80 zł miesięcznie. Łącznie bieżące koszty utrzymania mieszkania wynoszą 1.503 zł miesięcznie.

E. W. użytkuje samochód osobowy marki M. o wartości 4.000 zł.

Dowód:

1.  Zeznania świadka E. W., k. 136-140, 156-157.

E. W. w 2017 roku wypłaciła ze wspólnego rachunku bankowego małżonków kwotę 39.000 zł, którą przeznaczyła na bieżące potrzeby rodziny. W maju 2018 r. sprzedała mieszkanie przy ul. (...) w S., którego była właścicielką, za kwotę 220.000 zł. Część uzyskanej ze sprzedaży kwoty (96.000 zł) przeznaczyła na spłatę zaciągniętych wspólnie z mężem kredytów. Z pozostałej kwoty 50.000 zł oddała swojemu ojcu, który wcześniej darował jej 100.000 zł na zakup domu przy ul. (...). Natomiast resztę, tj. 74.000 zł, wydała na potrzeby związane z utrzymaniem rodziny, w tym na utrzymanie pozwanego w W..

E. W. jest właścicielką działki budowlanej w L. o powierzchni 1.542 m ², lokalu usługowego przy ul. (...) w S., który obecnie wynajmuje, i domu przy ul. (...) w S. o powierzchni ponad 350 m ², w którym nikt nie mieszka. Dom był zakupiony w 2014 r. Jest w stanie remontu, nie ma możliwości jego wynajęcia. E. W. planuje jego sprzedaż. Kredyt zaciągnięty na zakup domu zabezpieczony jest hipoteką na kwotę około 270.000 zł. Raty kredytu spłaca pozwany w kwocie 1.329 zł miesięcznie. Wartość domu według operatu szacunkowego z 2014 roku, przedłożonego w sprawie rozwodowej, wynosi 525.000 zł.

E. W. nie posiada żadnych oszczędności. Zaciąga pożyczki od przyjaciół i najbliższej rodziny. Ma zadłużenie na kwotę 30.000 zł.

Dowód:

1.  Zeznania świadka E. W., k. 136-140, 156-157.

2.  Umowa majątkowa małżeńska, akt notarialny Repertorium A numer (...), k. 104-105v.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części.

Powództwo oparto o przepis art. 133 § 1 k.r.o., zgodnie z którym rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Zgodnie z art. 135 § 1 k.r.o. zakres świadczeń alimentacyjnych rodziców względem dzieci każdorazowo wyznaczany jest przez usprawiedliwione potrzeby uprawnionego oraz zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego. Rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.

Usprawiedliwione potrzeby uprawnionego to te, których zaspokojenie zapewni mu – odpowiedni do jego wieku i uzdolnień – prawidłowy rozwój fizyczny i duchowy. Możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego określają zarobki i dochody, jakie uzyskiwałby przy pełnym wykorzystaniu swych sił fizycznych i zdolności umysłowych. Podkreśla się przy tym, że dzieci mają prawo do równej z rodzicami stopy życiowej, niezależnie od tego, czy żyją
z nimi wspólnie, czy też oddzielnie.

Zakres potrzeb dziecka, które powinny być przez rodziców zaspokajane, wyznacza natomiast treść art. 96 k.r.o., według którego rodzice zobowiązani są troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i przygotować je należycie – odpowiednio do jego uzdolnień – do pracy dla dobra społeczeństwa. Powyższe nie oznacza obowiązku rodziców zaspokajania wszelkich potrzeb ich dzieci, lecz jedynie tych, które są niezbędne z punktu widzenia celu ich wychowania i przygotowania do pracy. W tym kontekście należy zauważyć, że rodzic, który w związku z utrzymaniem dziecka ponosi koszty znacznie przekraczające standardowe i niezbędne wydatki związane z utrzymaniem dziecka, nie może żądać od drugiego rodzica, w szczególności znajdującego się w trudnej sytuacji majątkowej, partycypacji w ogóle ponoszonych opłat, a jedynie w tej części, którą wyznacza dyspozycja art. 96 k.r.o.

W ocenie Sądu, strona powodowa zdołała udowodnić roszczenie co do istoty, albowiem jak wynika z odpisu skróconego aktu urodzenia W. W. (1), jest on synem D. W.. Ponadto nie jest on w stanie utrzymać się samodzielnie, ponieważ aktualnie nie ma stałej pracy i nie uzyskuje żadnego stałego dochodu, jedynie dorywczo udziela korepetycji. Również okoliczności, że rodzice powoda żyją w rozłączeniu i że powód W. W. (1) aktualnie mieszka oddzielnie, są niesporne. Powyższe powoduje, że pozwany, na mocy art. 133 § 1 k.r.o., zobligowany jest do łożenia na utrzymanie syna, który nie posiada majątku ani źródeł dochodów, zaś podejmując studia, dąży do uzyskania możności samodzielnego utrzymania się. Aktualnie powód jest na II roku studiów, uzyskuje wszystkie wymagane zaliczenia, wobec czego nie sposób przyjąć, aby jedynie pozorował studiowanie.

Ustalając wysokość alimentów należnych od ojca na rzecz syna, Sąd wziął pod uwagę zarówno usprawiedliwione koszty związane z utrzymaniem powoda, jak i możliwości majątkowe i zarobkowe jego obojga rodziców.

W tym miejscu należy wyeksponować fakt, iż uwzględnieniu przez Sąd muszą podlegać wszystkie usprawiedliwione koszty utrzymania powoda, niezależnie od tego, który z rodziców dotychczas je finansował.

W ocenie Sądu, deklarowane przez samego powoda, jak i przez jego matkę, koszty związane z zaspokojeniem potrzeb syna są wygórowane i niektóre z nich nie mieszczą się w zakresie pojęcia „usprawiedliwionych potrzeb” – zarówno co do istoty, jak i co do wysokości. W szczególności dotyczy to kosztów najmu osobnego mieszkania, którego koszty utrzymania obejmujące czynsz i opłaty za media wynoszą 1.450 zł miesięcznie, podczas gdy koszty pobytu w akademiku, w tym samym okresie, nie przekraczały 670 zł miesięcznie. Jest to fakt powszechnie znany, ponieważ taka informacja jest zamieszczona na stronie internetowej (...). Powód mógł również rozważyć zamieszkanie z inną osobą lub osobami, we wspólnie wynajmowanym mieszkaniu, co obecnie jest normą wśród studentów. Każde z powyższych rozwiązań w istotny sposób zmniejszyłoby wydatki z tytułu zakwaterowania poza domem rodzinnym. Natomiast wynajmowanie samodzielnego mieszkania, nawet o bardzo małej powierzchni, jest rozwiązaniem ponadstandardowym i mogłoby zostać zaakceptowane przez Sąd tylko przy równie ponadstandardowych możliwościach zarobkowych przynajmniej jednego z jego rodziców, co w niniejszej sprawie nie ma miejsca. Z drugiej strony nie sposób kwestionować samego wyboru przez powoda studiów w W., skoro w jego ocenie pozwolą mu uzyskać lepsze możliwości zarobkowe w przyszłości.

Budzi również wątpliwości Sądu zasadność korzystania przez powoda z prywatnych odpłatnych wizyt u lekarza specjalisty (ortopeda), zważywszy, że posiada on ubezpieczenie w NFZ. (...) wizyty byłyby zasadne tylko wówczas, kiedy powodowi należałoby niezwłocznie udzielić pomocy medycznej bez oczekiwania na wyznaczony, czasem odległy, termin. Natomiast w przypadku schorzeń przewlekłych, na jakie cierpi powód, nic nie stoi na przeszkodzie, aby wizyty u lekarza ortopedy były planowane z wyprzedzeniem i rezerwowane w ramach NFZ.

Konieczność odwołania się do zasad doświadczenia życiowego i zawodowego w zakresie wydatków związanych z utrzymaniem powoda wynikała z tego, że strona powodowa nie przedłożyła dokumentów, z których jednoznacznie wynikałaby wysokość wszystkich wydatków związanych z utrzymaniem powoda, a o ich wysokości nie mogą świadczyć same tylko subiektywne twierdzenia uprawnionego.

Wobec powyższego, w świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, koszty usprawiedliwionych miesięcznych wydatków na utrzymanie powoda wynoszą 2.731 zł miesięcznie.

W ocenie Sądu, sytuacja majątkowa i zarobkowa pozwanego D. W. jest dobra. Pozwany jest osobą zdrową, nie ma przeszkód do podejmowania pracy. Prowadzi działalność gospodarczą. Dochody uzyskiwane przez pozwanego w okresie ostatnich trzech lat wynosiły średnio 8.270 zł netto miesięcznie. Dochody uzyskiwane przez pozwanego z działalności gospodarczej w poszczególnych latach były zróżnicowane, co jest specyfiką jego działalności. Kwestionuje je żona pozwanego i strona powodowa, twierdząc, że nie bez przyczyn uległy one drastycznemu obniżeniu w roku 2018 do kwoty 3.176 zł miesięcznie, w porównaniu z rokiem 2017, gdy ich wysokość wynosiła 14.285 zł miesięcznie. Strona powodowa nie przedstawiła jednak żadnych dowodów na potwierdzenie tezy, że pozwany koszty rozliczał w swojej firmie, a przychody w firmie swojego współpracownika. Nadto nie uwzględniła, że podobne obniżenie dochodów pozwanego miało miejsce w roku 2015, w którym pozwany uzyskiwał dochód w kwocie 2.202 zł miesięcznie. Wówczas E. W. i D. W. wspólnie prowadzili gospodarstwo domowe i utrzymywali troje swoich dzieci. W ocenie Sądu, ze względu na duże zróżnicowanie wysokości dochodów pozwanego, które z kolei limitują jego możliwości zarobkowe w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, przy ustaleniu tych możliwości nie można ograniczyć się do wysokości dochodu uzyskanego tylko w jednym roku kalendarzowym, i to arbitralnie wybranym przez jedną ze stron postępowania w zależności od jej stanowiska procesowego. Rzetelne ustalenie możliwości zarobkowych pozwanego, które są uzależnione od zmiennej koniunktury w jego branży, wymaga zatem uwzględnienia wysokości dochodów uzyskanych przez pozwanego na przestrzeni trzech ostatnich lat.

Nadto pozwany D. W. jest właścicielem dwóch nieruchomości w L., jednej zabudowanej budynkiem restauracji, drugiej zabudowanej budynkiem gospodarczym, które mogą być źródłem korzyści finansowych, albo z ich wynajmu albo z ich sprzedaży. Jednakże pozwany nie podejmował próby zarówno wynajęcia, jak i sprzedaży tych nieruchomości, natomiast ponosi koszty związane z ich eksploatacją w kwocie, co najmniej, 3.800 zł rocznie, tj. około 317 zł miesięcznie, czego nie można uznać za usprawiedliwione koszty utrzymania pozwanego. Ponadto pozwany jest współwłaścicielem lokalu mieszkalnego przy al. (...) w S., w którym obecnie mieszka jego żona z dwojgiem młodszych dzieci. Kredyt zaciągnięty na zakup tego mieszkania w miesięcznych ratach po 1.517 zł spłata w całości pozwany, podobnie jak uiszcza w kwocie 1.329 zł miesięcznie raty kredytu zaciągniętego na zakup domu przy ul. (...) w S., który jest wyłączną własnością jego żony. Koszty te można uznać za uzasadnione tylko co do kwoty około 759 zł miesięcznie z tytułu połowy raty kredytu za mieszkanie, którego pozwany jest współwłaścicielem.

Pozwany posiada również znaczny majątek ruchomy, który, w większości, używa do prowadzenia działalności gospodarczej. Nie można oczekiwać od pozwanego, aby go zbył, ponieważ jest on niezbędny do prowadzenia tej działalności, z której uzyskiwał i dalej uzyskuje dochody z przeznaczeniem na utrzymanie swoje i zobowiązania wobec swojej rodziny. Posiada również oszczędności w kwocie 7.500 zł.

Całkowite usprawiedliwione koszty utrzymania pozwanego (osobistego i połowy raty kredytu) wynoszą 1.809 zł miesięcznie.

Nie obejmują one kosztów mieszkaniowych, ponieważ pozwany, jak twierdzi, mieszka w lokalu swojej firmy na jej koszt.

Nie obejmują one także płaconych przez pozwanego kosztów utrzymania rodziny w kwocie 3.700 zł, tytułem zabezpieczenia w sprawie o rozwód. Przy uwzględnieniu jednak tej kwoty pozwanemu pozostaje do dyspozycji kwota 2.761 zł przeciętnie miesięcznie, z której musiałby pokryć koszty własnego zakwaterowania, gdyby nie chciał w dalszym ciągu mieszkać w siedzibie firmy, czyli w lokalu o zdecydowanie niższym standardzie niż jego żona z małoletnimi dziećmi, a nawet powód w W..

Jednocześnie pozwany, zaciągając kredyt na zakup mieszkania i nieruchomości lub inne zobowiązania, powinien mieć na uwadze fakt, iż ma na swoim utrzymaniu troje swoich dzieci, w tym pełnoletniego powoda. Obowiązek alimentacyjny ma zaś pierwszeństwo przed zobowiązaniami wobec banków i instytucji kredytowych.

Kontakty powoda z pozwanym ustały, jednakże i tak nie mogłyby mieć istotnego znaczenia dla określenia wysokości obowiązku alimentacyjnego, ponieważ powód, ze względu na swój wiek, nie wymaga osobistych starań o wychowanie i utrzymanie.

W ocenie Sądu, dotychczasowe możliwości zarobkowe i sytuacja majątkowa pozwanego pozwalają mu na uiszczanie na rzecz syna alimentów w kwocie po 1.700 zł miesięcznie.

W ocenie Sądu, sytuacja majątkowa i zarobkowa E. W. nie jest obecnie niekorzystna.

W chwili obecnej E. W. otrzymuje rentę w kwocie 2.100 zł netto miesięcznie. Dodatkowo pracuje jako dekoratorka cukiernicza, uzyskując średnio dochód w wysokości 1.062 zł miesięcznie. Nadto z wynajmu lokalu usługowego, którego jest właścicielką, uzyskuje kwotę 1.250 zł miesięcznie. Z powyższych tytułów uzyskuje dochód w wysokości 4.412 zł miesięcznie. Z tej kwoty musi utrzymać siebie oraz partycypować w kosztach utrzymania trojga dzieci. Od 17 czerwca 2019 roku, tytułem zabezpieczenia roszczenia w sprawie o rozwód, otrzymuje od pozwanego kwotę 3.700 zł miesięcznie, przeznaczoną na utrzymanie jej oraz dwojga ich małoletnich dzieci. E. W., oprócz lokalu usługowego przy ul. (...) w S., który obecnie wynajmuje, jest właścicielką działki budowlanej w L. o powierzchni 1.542 m ² i domu przy ul. (...) w S. o powierzchni ponad 350 m ², w którym obecnie nikt nie mieszka. (...) te zaś może wynająć albo sprzedać, aby uzyskać dodatkowe źródło dochodu, podobnie jak pozwany. Sąd nie dał wiary zeznaniom świadka E. W. w zakresie, w jakim wskazała, iż w dniu 31 lipca 2019 r., kiedy była przesłuchana, miała nie mieć żadnych oszczędności, a jedynie długi w wysokości 30.000 zł. Świadek bowiem zeznała, że w maju 2018 roku sprzedała mieszkanie za 220.000 zł, z czego 74.000 zł przeznaczyła na potrzeby rodziny. W okresie od maja 2018 r. do końca lipca 2019 r. otrzymała także od męża kwotę 46.400 zł (13 x 3000 zł + 2 x 3700 zł). Z powyższego wynika, że w okresie 15 miesięcy miała dysponować, poza dochodami własnymi, dodatkowo kwotą 120.400 zł, tj. 8.026 zł miesięcznie. Doliczając ówczesne dochody własne E. W. w kwocie 3.895 miesięcznie, kwota, którą dysponowała wynosiła 11.921 zł miesięcznie. Z drugiej strony świadek twierdziła, że koszty utrzymania rodziny ocenia na 8.000 zł miesięcznie, w tym koszty utrzymania powoda na 3.500-3.800 zł miesięcznie. Niemożliwe jest zatem, aby przy takim zestawieniu dochodów i wydatków powstały zobowiązania w kwocie 30.000 zł, ponieważ powinny pozostać oszczędności w wysokości różnicy pomiędzy wysokością łącznych dochodów a wysokością wydatków.

Dokonując ustaleń co do zakresu partycypacji każdego z rodziców w kosztach utrzymania powoda, Sąd wziął pod uwagę możliwości majątkowe i zarobkowe każdego z rodziców i doszedł do przekonania, że ojciec powoda powinien w większym stopniu niż jego matka przyczyniać się do jego utrzymania, ponieważ możliwości zarobkowe ojca są większe niż matki. Skoro usprawiedliwione wydatki powoda wynoszą 2.731 zł, to proporcjonalnie do swoich możliwości zarobkowych ojciec powinien pokrywać je w kwocie 1700 zł miesięcznie, a matka w pozostałej części.

Sąd dokonał oceny zgromadzonych dowodów w oparciu o przepis art. 233 § 1 k.p.c. Sąd nadał moc dowodową i przymiot wiarygodności zgromadzonym w toku postępowania dokumentom, które nie były przez strony kwestionowane ani w większości nie budziły wątpliwości Sądu. Powyższe dowody pozwoliły na ocenę sytuacji majątkowej i zarobkowej rodziców powoda. Zakres usprawiedliwionych potrzeb powoda, jak i pozwanego Sąd ustalił na podstawie przesłuchań stron, które zostały zweryfikowane w oparciu o zasady doświadczenia życiowego i zawodowego, albowiem na poparcie większości swoich twierdzeń strony nie przedstawiły żadnych dowodów. Ponadto Sąd nie dał wiary przesłuchaniom stron i zeznaniom świadka E. W. w zakresach wcześniej wskazanych.

Tak ustalając, Sąd zasądził od pozwanego D. W. na rzecz powoda W. W. (1) alimenty w kwocie po 1.700 zł miesięcznie, poczynając od 21 marca 2019 r., tj. od dnia wniesienia pozwu.

W konsekwencji powyższego, w części nieuwzględnionej, powództwo należało oddalić, jako wygórowane.

W oparciu o art. 100 k.p.c. Sąd ustalił, że koszty procesu znoszą się wzajemnie, albowiem powództwo zostało uwzględnione jedynie częściowo, i to w części nieznacznie przewyższającej połowę żądania, zaś obie strony były reprezentowane przez zawodowych pełnomocników.

Rygor natychmiastowej wykonalności został nadany na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c.

Mając na uwadze powyższe, postanowiono jak w sentencji.