Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 grudnia 2018 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 4 grudnia 2018 r. w Gliwicach

sprawy A. H.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o wysokość emerytury

na skutek odwołania A. H.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 14 maja 2018 r. nr (...)- (...)- (...)

oddala odwołanie.

(-) SSO Patrycja Bogacińska – Piątek

Sygn. akt VIII U 2018/18

UZASADNIENIE

Decyzją z 14 maja 2018r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. odmówił ubezpieczonemu A. H. ponownego przeliczenia podstawy wymiaru emerytury na podstawie art. 110a ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, gdyż nowo ustalony wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury nie przekroczył 250%.

W odwołaniu od powyższej decyzji pełnomocnik ubezpieczonego wniósł o jej zmianę i orzeczenie co do istoty sprawy. Ponadto wnosił o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu wyliczania rent i emerytur na okoliczność uzyskiwanych wynagrodzeń w latach 1967 – 1971. W uzasadnieniu podniósł, że ubezpieczony nie może ponosić ujemnych konsekwencji obowiązujących w latach minionych przepisów pozwalających na nie przechowywanie dokumentów dotyczących uzyskiwanych zarobków i wynikających z tego składek na ubezpieczenia społeczne.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując stanowisko zawarte w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony A. H. urodził się (...)

Decyzją z 15 grudnia 1992r. przyznano ubezpieczonemu emeryturę górniczą. Świadczenie wypłacano od 1 grudnia 1992r. Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury organ rentowy przyjął wynagrodzenie z okresu od stycznia 1982r. do grudnia 1984r. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł ostatecznie 305,01%, i zgodnie z przepisami został ograniczony do 250%.

Ubezpieczony po nabyciu prawa do emerytury kontynuował zatrudnienie w KWK (...) w K. do 10 grudnia 1992r.

W dniu 12 kwietnia 2018r. ubezpieczony złożył wniosek o przeliczenie emerytury na podstawie art. 110a ustawy emerytalno – rentowej. Do wniosku załączył zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z 27 marca 2017r., z 21 lutego 2018r. i z 4 kwietnia 2018r.

Zaskarżoną decyzją z 14 maja 2018r. ZUS Oddział w Z. odmówił ubezpieczonemu prawa do przeliczenia emerytury w oparciu o art. 110a wskazując, że nowo ustalony wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury nie przekroczył 250%.

Obliczony przez organ rentowy z 20 najkorzystniejszych lat, tj. lat 1972 – 1974, 1976 – 1992, wskaźnik wysokości podstawy wymiaru świadczenia wyniósł 232,84%.

Sąd ustalił, że w okresie od 8 czerwca 1967r. do 10 grudnia 1992r. ubezpieczony był zatrudniony w KWK (...) w K.. Od 8 czerwca 1967r. do 31 lipca 1969r. zajmował stanowisko młodszego górnika pod ziemią. Następnie – od 1 sierpnia 1969r. do 31 października 1974r. oraz od 25 marca 1975r. do 10 grudnia 1992r. – pracował jako górnik pod ziemią.

Ustalono, że ubezpieczony przez około pół roku po podjęciu zatrudnienia w KWK (...) pracował na jedną (pierwszą) zmianę – był wówczas pracownikiem młodocianym. Do 1970r. pracował przez 2 niedziele w miesiącu, a od 1970r. przez 3 niedziele w miesiącu. Od tego czasu zaczął również pracować regularnie na trzy zmiany. Ubezpieczony ożenił się w (...)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o akta organu rentowego, akta osobowe ubezpieczonego z KWK (...)” oraz przesłuchanie odwołującego (nagranie z rozprawy z 4 grudnia 2018r., min. 8.26 i n. k.20).

Sąd ocenił zebrany materiał dowodowy jako kompletny i spójny, a poprzez to mogący stanowić podstawę ustaleń faktycznych w sprawie.

Sąd oddalił wniosek pełnomocnika odwołującego o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu rent i emerytur na okoliczność uzyskiwanych wynagrodzeń w latach 1967 – 1971, albowiem w zaskarżonej decyzji organ rentowy, ustalając wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury o wartości 232,84%, uwzględnił wynagrodzenia z 20 najkorzystniejszych lat, tj. lat 1972 – 1974, 1976 – 1992, wynikające z zaświadczeń wystawionych przez pracodawców ubezpieczonego na podstawie dokumentacji zarobkowej – czyli organ rentowy uwzględnił rzeczywiste wynagrodzenia ubezpieczonego z kopalni, kiedy to z całą pewnością ubezpieczony uzyskiwał wyższe wynagrodzenia, niżeli w okresie 1967 – 1971.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego nie zasługuje na uwzględnienie.

W niniejszej sprawie bezsporne jest, że ubezpieczony od 1 grudnia 1992r. pobierał emeryturę górniczą obliczoną w oparciu o wynagrodzenie z okresu od stycznia 1982r. do grudnia 1984r., gdzie wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł ostatecznie 305,01% i zgodnie z przepisami został ograniczony do 250%.

Przedmiotem sporu jest wysokość emerytury ubezpieczonego. Ubezpieczony złożył w dniu 12 kwietnia 2018r. wniosek o ponowne przeliczenie emerytury na podstawie art. 110a ustawy o emeryturach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i zaskarżoną decyzją z 14 maja 2018r. odmówiono mu prawa do przeliczenia świadczenia zgodnie z art. 110a, ponieważ nowo ustalony wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury nie przekroczył 250%.

Sąd wskazuje, iż ustawą z dnia 5 marca 2015r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2015r. poz. 552) wprowadzono z dniem 1 maja 2015r. zmiany w przepisach ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych dodając m.in. art. 110a.

Zgodnie z treścią art. 110a ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wysokość emerytury oblicza się ponownie od podstawy wymiaru ustalonej w sposób określony w art. 15, z uwzględnieniem art. 110 ust. 3, jeżeli do jej obliczenia wskazano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie przepisów prawa polskiego przypadającą w całości lub w części po przyznaniu świadczenia, a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru przed zastosowaniem ograniczenia, o którym mowa w art. 15 ust. 5, jest wyższy niż 250%. Zgodnie z ust. 2 ustalenie wysokości emerytury zgodnie z ust. 1 może nastąpić tylko raz.

Należy podkreślić, że art. 110a znajduje zastosowanie do przeliczenia emerytur przyznanych na starych zasadach, tj. obliczonych w myśl art. 53 ustawy emerytalno-rentowej, gdzie bezpośredni wpływ na wysokość świadczenia ma kwota bazowa oraz wskaźnik wysokości podstawy wymiaru świadczenia.

Bezspornie ubezpieczony pobiera emeryturę obliczoną na starych zasadach. Ponadto po uzyskaniu prawa do emerytury kontynuował zatrudnienie – świadczenie pobierał od 1 grudnia 1992r., natomiast zatrudnienie w KWK (...) kontynuował do 10 grudnia 1992r. Należy podkreślić, że przewidziana w art. 110a ustawy emerytalno-rentowej formuła wskazania podstawy wymiaru składek "w części" nie akcentuje długości okresu aktywności po przyznaniu świadczenia. Jest to okres pozostawiony swobodnemu uznaniu uprawnionego, który tak długo pozostanie w systemie, by ten udział po przyznaniu świadczenia mógł stanowić podstawę do ponownego obliczenia jego wysokości (uzyska wyższy wskaźnik wysokości podstawy wymiaru dzięki temu okresowi aktywności). Więź między wkładem pracy pracownika a gromadzonym funduszem ubezpieczeń społecznych stanowi podstawową przesłankę materialną prawa do świadczeń, a zarazem - zasadniczy argument na rzecz ochrony tych praw (por. uchwała Sądu Najwyższego z 18 lipca 2018r., III UZP 3/18).

Przeprowadzone w niniejszej sprawie postępowanie dowodowe wykazało jednak, że art. 110a ustawy nie znajdzie zastosowania do ubezpieczonego, gdyż ten nie spełnił wszystkich wymaganych tym przepisem przesłanek. Ustalony na nowo wskaźnik wysokości podstawy wymiaru świadczenia nie jest bowiem wyższy niż 250%.

Jak wykazano w toku postępowania obliczony przez organ rentowy z 20 najkorzystniejszych lat z całego okresu zatrudnienia, tj. lat 1972 – 1974, 1976 – 1992, wskaźnik wysokości podstawy wymiaru świadczenia wyniósł 232,84%. Za te lata ZUS uwzględnił rzeczywiste wynagrodzenia i były to wynagrodzenia uzyskane w kopalni.

Ubezpieczony twierdził, że w latach 1967 – 1971 osiągał wyższe wynagrodzenie niż ustalone przez organ rentowy i domagał się dopuszczenia dowodu z opinii biegłego z zakresu rent i emerytur na okoliczność uzyskiwanych wynagrodzeń w tym okresie.

W ocenie Sądu twierdzenia odwołującego oraz wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego są bezzasadne.

Sąd podkreśla, ze rację ma organ rentowy, iż nie ma matematycznych podstaw do przyjęcia, że przy uwzględnieniu zarobków z lat 1967 – 1971, nawet po ich dokładnym odtworzeniu, wskaźnik wysokości podstawy wymiaru byłby wyższy niż ustalony przez organ rentowy z lat 1972 – 1974, 1976 – 1992.

Należy podkreślić, że w latach 1967 – 1971 ubezpieczony był na początku swojej ścieżki zawodowej i osiągał dużo niższe wynagrodzenie niż w latach następnych, które uwzględnił ZUS Oddział w Z. w zaskarżonej decyzji. W roku 1967 odwołujący podjął pracę w KWK (...) jako małoletni. Jak sam przyznał na rozprawie 4 grudnia 2018r. dopiero od 1970r. pracował przez 3 niedziele w miesiącu (wcześniej 2 niedziele w miesiącu) i od tego czasu zaczął pracować regularnie na trzy zmiany. Ponadto dodatki do wynagrodzenia uzyskiwał w kolejnych latach – np. podwójną Kartę Górnika otrzymywał od 1975r.

W związku z powyższym Sąd uznał, iż organ rentowy w zaskarżonej decyzji prawidłowo wyliczył wskaźnik wysokości podstawy wymiaru świadczenia z 20 najkorzystniejszych lat z całego okresu zatrudnienia, tj. lat 1972 – 1974, 1976 – 1992, w wysokości 232,84%

Reasumując, skoro wyliczony wskaźnik wysokości podstawy wymiaru nie jest wyższy niż 250%, to ubezpieczonemu nie przysługuje prawo do ponownego przeliczenia pobieranej przez niego emerytury górniczej z zastosowaniem art. 110a ustawy, to jest z uwzględnieniem podstawy wymiaru wyliczonej na nowo, zgodnie z art. 15 ustawy.

Mając na uwadze powyższe, Sąd – na mocy 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. – oddalił odwołanie.

(-) SSO Patrycja Bogacińska-Piątek