Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 grudnia 2019 r.

Sąd Apelacyjny w Łodzi III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący: SSA Joanna Baranowska

Sędziowie: SA Anna Szczepaniak-Cicha (spr.)

del. SSO Iwona Matyjas

Protokolant: sekretarz sądowy Aleksandra Białecka

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 grudnia 2019 r. w Ł.

sprawy J. W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o emeryturę

na skutek apelacji J. W.

od wyroku Sądu Okręgowego w Kaliszu

z dnia 5 lipca 2019 r. sygn. akt V U 187/19

oddala apelację.

Sygn. akt III AUa 737/19

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 5 lutego 2019 r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O., działając w trybie art. 114 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, odmówił J. W. zmiany decyzji z dnia 26 czerwca 2018 r., odmawiającej mu prawa do emerytury na podstawie art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Organ rentowy argumentował, że wnioskodawca nie przedłożył jakichkolwiek nowych dokumentów, które mogłyby stanowić podstawę do zmiany zarówno tej, jak i poprzednich decyzji w tym przedmiocie, a zarazem, na dzień 1 stycznia 1999 r., legitymuje się okresem składkowym i nieskładkowym, wynoszącym jedynie 23 lata i 3 miesiące, w tym 20. letnim okresem zatrudnienia w warunkach szczególnych.

Powyższą decyzję wnioskodawca J. W. zaskarżył odwołaniem, argumentując, że spełnia przesłanki do przyznania świadczenia emerytalnego, o którym mowa w art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, albowiem na dzień 1 stycznia 1999 r. posiada okres składkowy i nieskładkowy wynoszący 25 lat, zaś w okresie od dnia 2 stycznia 1979 r. do dnia 30 czerwca 2002 r. pracował jako drwal w Składnicy Lasów Państwowych, które to stanowisko znajduje się w wykazie A dziale VI, poz. 1 właściwego rozporządzenia. Organ rentowy domagał się oddalenia odwołania.

Sąd Okręgowy w Kaliszu wyrokiem z dnia 5 lipca 2019 r. odwołanie ubezpieczonego oddalił.

Sąd Okręgowy ustalił, że J. W., urodzony w dniu (...), z pierwszym wnioskiem o przyznanie mu emerytury przewidzianej w art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wystąpił w dniu 20 czerwca 2017 r. Wniosek ten został rozpoznany decyzją z dnia 28 lipca 2017 r., mocą której organ rentowy odmówił ubezpieczonemu prawa do dochodzonego świadczenia z uwagi na niespełnienie wszystkich ustawowych przesłanek jego nabycia, w szczególności nielegitymowanie się na dzień 1 stycznia 1999 r. stażem ubezpieczeniowym w wymiarze 25 lat, a jedynie stażem w wymiarze 22 lat 7 miesięcy i 4 dni.

Kolejny wniosek o prawo do emerytury z tytułu pracy wykonywanej w warunkach szczególnych odwołujący zgłosił dnia 6 listopada 2017 r. Decyzją z dnia 5 stycznia 2018 r. organ rentowy wniosek oddalił, albowiem ustalił przy ustaleniu, że na dzień 1 stycznia 1999 r. wnioskodawca posiada staż pracy w wymiarze 23 lat i 3 miesięcy.

Z ponownym wnioskiem o świadczenie emerytalne z tytułu pracy w szczególnych warunkach J. W. wystąpił w dniu 27 marca 2018 r. Organ rentowy odmówił jego uwzględnienia na podstawie art. 114 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, tj. ze względu na brak nowych dowodów i okoliczności. Kolejny wniosek - z dnia 11 czerwca 2018 r. - także został załatwiony odmownie. Od decyzji organu rentowego wnioskodawca odwołał się do Sądu Okręgowego w Kaliszu. Sprawę zarejestrowano pod sygn. akt V U 603/18. J. W. cofnął wywiedzione odwołanie, w następstwie czego postępowanie umorzono.

Z wnioskiem, który doprowadził do wydania decyzji, będącej przedmiotem niniejszego postępowania, J. W. wystąpił w dniu 20 grudnia 2018 r. Organ rentowy ponownie odmówił mu prawa do świadczenia, podkreślając, że nie przedstawił żadnych nowych okoliczności, które mogłyby wpłynąć na zmianę zarówno tej, jak i poprzednich decyzji.

Z przebiegu aktywności zawodowej odwołującego wynika, że od dnia 2 kwietnia 1973 r. do dnia 27 listopada 1973 r. pracował we (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...). Dalej, w okresie od dnia 22 listopada 1975 r. do dnia 17 lipca 1977 r., odbywał szkolenie w formacjach samoobrony. Następnie, tj. od dnia 30 lipca 1977 r. do dnia 15 października 1977 r. świadczył pracę w Przedsiębiorstwie Budownictwa Rolniczego w Ś.. W okresie od dnia 10 kwietnia 1978 r. do dnia 2 stycznia 1979 r. był zatrudniony w Zakładach (...) w O., natomiast w okresie od dnia 2 stycznia 1979 r. do dnia 30 czerwca 1997 r. i w okresie od dnia 1 lipca 1997 r. do dnia 30 czerwca 2002 r. pracował w Składnicy Lasów Państwowych.

Z powyższego wynika, że staż pracy odwołującego, ograniczony do dnia 31 grudnia 1998 r., wynosi 23 lata i 3 miesiące.

W oparciu o tak ustalony stan faktyczny Sąd Okręgowy wywiódł, iż z treści art. 184 ust. 1 w związku z art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wynika, że aby uzyskać prawo do dochodzonego przez odwołującego świadczenia spełnić należy następujące warunki: mieć ukończony 60 rok życia, na dzień 1 stycznia 1999 r. legitymować się wymaganym stażem pracy w rozmiarze minimum 25 lat (dla mężczyzny), w tym 15. letnim stażem pracy wykonywanej w warunkach szczególnych. Dalszy warunek, to pozostawanie poza OFE, a jeżeli jest się członkiem OFE, to należy złożyć oświadczenie, że z chwilą uzyskania prawa do emerytury środki zgromadzone w tym Funduszu przekazuje się, za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, na rzecz Skarbu Państwa.

Sąd wywiódł dalej, że z okoliczności faktycznych przedmiotowej sprawy wynika, iż odwołujący nie spełnia warunku w postaci legitymowania się na dzień 1 stycznia 1999 r. 25. letnim okresem składkowym i nieskładkowym, a to z tego względu, że na dzień 1 stycznia 1999 r. jego staż pracy wynosi jedynie 23 lata i 3 miesiące. Ów argument leży u podstaw każdej decyzji organu rentowego, wydanej w następstwie kolejnych składanych przez J. W. wniosków o świadczenie z art. 184 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Z uwagi na powyższe, wniosek z dnia 21 grudnia 2018 r. należało rozpoznać na podstawie art. 114 ust. 1 wymienionej ustawy. Przepis ten stanowi m.in., że w sprawie zakończonej prawomocną decyzją organ rentowy, na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, uchyla lub zmienia decyzję i ponownie ustala prawo do świadczeń lub ich wysokość, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawnione nowe okoliczności, istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub na ich wysokość. Sąd Okręgowy stanął na stanowisku, że J. W. nie wskazał żadnych nowych okoliczności, które mogłyby wpłynąć na zmianę decyzji o odmowie prawa do emerytury - nie przywołał żadnych nowych, nieznanych dotychczas organowi rentowemu okresów składkowych bądź nieskładkowych w wymiarze takim, aby uzupełnić owe brakujące 25 lat stażu ogólnego. W konsekwencji, Sąd pierwszej instancji uznał, że brak podstaw, by wznowić postępowanie w sprawie w trybie przepisu art. 114 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, co oznacza, że decyzja organu rentowego okazała się prawidłowa. Odwołanie J. W. od tejże decyzji, jako nieuzasadnione, należało oddalić, o czym Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c.

Apelację od powyższego wyroku wywiódł J. W., zaskarżając go w całości i zarzucając błąd w ustaleniach faktycznych, polegający na tym, że Sąd pierwszej instancji nie uwzględnił, że w okresie od dnia 2 stycznia 1979 r. do dnia 30 czerwca 2002 r. pracował jako drwal w „Składnicy Lasów Państwowych” sp. z o.o., co oznacza, że na dzień 1 stycznia 1999 r. legitymował się 25. letnim stażem pracy. W oparciu o tak sformułowany zarzut apelujący wniósł o zmianę wyroku przez uwzględnienie jego odwołania i przyznanie mu emerytury z tytułu pracy wykonywanej w szczególnych warunkach.

Sąd Apelacyjny w Łodzi zważył, co następuje:

Apelacja podlega oddaleniu jako bezzasadna.

Rozstrzygnięcie Sądu pierwszej instancji jest prawidłowe i znajduje oparcie zarówno w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym, jak i w obowiązujących przepisach prawa. Sąd Okręgowy w sposób właściwy przeprowadził postępowanie dowodowe, dokonał analizy zebranych dowodów, nie naruszając zasady swobodnej ich oceny i w oparciu o prawidłowo przyjęty stan faktyczny zastosował odpowiednie przepisy prawa materialnego. W rezultacie, poczynione przez ten Sąd ustalenia faktyczne Sąd Apelacyjny akceptuje w całości i przyjmuje za własne, bez potrzeby ich ponownego przytaczania.

W sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych zakres postępowania ograniczony jest treścią decyzji, od której wniesiono odwołanie. Decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 5 lutego 2019 r. dotyczy braku podstaw, w trybie wznowienia postępowania, do zmiany decyzji z dnia 26 czerwca 2018 r., odmawiającej J. W. prawa do emerytury przewidzianej w art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1270 ze zm.). Przedmiotowa decyzja została wydana na podstawie art. 114 ust. 1 przywołanej ustawy, w myśl którego w sprawie zakończonej prawomocną decyzją organ rentowy, na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, uchyla lub zmienia decyzję i ponownie ustala prawo do świadczeń lub ich wysokość, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawniono okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub na ich wysokość.

Analiza materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie będącej przedmiotem kontroli instancyjnej, prowadzi do wniosku, iż rację ma Sąd Okręgowy stwierdzając, że wnioskodawca J. W. nie przedstawił żadnych nowych dowodów, jak również nie ujawnił żadnych okoliczności, istniejących przed wydaniem uprzednich decyzji, które nie byłyby znane organowi rentowemu przed wydaniem prawomocnej decyzji i które mogą mieć wpływ na prawo do emerytury.

Z argumentacji apelującego wynika, że nie dostrzega on różnicy pomiędzy stażem pracy w szczególnych warunkach a ogólnym stażem pracy i nie przykłada należytej wagi do faktu, że obie przesłanki stażowe muszą być wykazane w zamkniętym okresie do 1 stycznia 1999 r. Zgodnie z treścią art. 184 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, aby uzyskać prawo do emerytury w obniżonym wieku z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze trzeba m. in. wykazać, że na dzień 1 stycznia 1999 r. wnioskujący o emeryturę legitymuje się ogólnym stażem pracy (suma okresów składkowych i nieskładkowych) w rozmiarze minimum 25 lat, w tym 15. letnim stażem pracy wykonywanej w warunkach szczególnych. Nie ulega wątpliwości, że J. W. na dzień 1 stycznia 1999 r. posiada ponad 20. letni staż pracy w szczególnych warunkach, jednakże nie wykazał on ogólnego stażu pracy w wymiarze 25 lat, a jedynie 23 lata i 3 miesiące. Raz jeszcze podkreślić trzeba, że okresu zatrudnienia po dniu 1 stycznia 1999 r. nie wlicza się do stażu ubezpieczeniowego wymaganego przepisem art. 184 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Tym samym okoliczność, że odwołujący świadczył pracę w „Składnicy Lasów Państwowych” Spółce z o.o. w O. także po 1 stycznia 1999 r., czyli do dnia 30 czerwca 2002 r. pozostaje bez wpływu na jego prawo do emerytury z tytułu pracy wykonywanej w szczególnych warunkach i nie stanowi „nowej okoliczności” w rozumieniu art. 114 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

W świetle powyższego stwierdzić należy, że wywiedziona przez wnioskodawcę apelacja nie zawiera zarzutów, mogących podważyć stanowisko Sądu pierwszej instancji. W konsekwencji podlega ona oddaleniu, o czym Sąd Apelacyjny orzekł na podstawie art. 385 k.p.c.