Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Formularz UK 1

Sygnatura akt

II K 689/16

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

1.  USTALENIE FAKTÓW

0.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.

I. B.

W okresie od kwietnia 2015 roku do września 2015 roku w B., G. i G., działając w krótkich odstępach czasu i w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, przed upływem 5 lat od odbycia w okresie od 10 października 2013 roku do 10 lutego 2015 roku kary 1 roku i 4 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Gdyni z dnia 4 stycznia 2012 roku- sygn. akt IX K1011/11, której wykonanie zarządzono w dniu 14 lutego 2013 roku, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadziła do niekorzystnego rozporządzenia mieniem D. S. w kwocie 1.731 zł oraz D. i M. R. w kwocie 18.675 zł w ten sposób, że wprowadził ich w błąd co do tego, że jest radcą prawnym i oferuje usługi prawnicze pomimo, że w rzeczywistości nie była radcą prawnym i nie wykonywała usług prawnych, tj. przestępstwo z art.286§1 kk w zw. z art.64§1 kk i art.12§1 kk

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

Czyn 1.

1.  I. B. w przeszłości była karana sądownie. W okresie od 10 października 2013 roku do 10 lutego 2015 roku odbyła karę 1 roku i 4 miesięcy pozbawienia wolności, orzeczoną wobec niej w sprawie IX K 1011/11.

2.  A. M. jest dłużnikiem D. S.. Pokrzywdzony za pośrednictwem prawnika chciał odzyskać utracone pieniądze w kwocie prawie 100 tys. zł. Jego znajomi M. i D. R. spotkali się wcześniej z A. M. i oskarżoną I. B., która przedstawiała się jako radca prawny. Pokrzywdzony spotkał się również z I. B.. W kwietniu 2015 roku, w G.. Na tym spotkaniu był również D. R. i M. R.. Oskarżona zobowiązała się rozwiązać problemy finansowe wszystkich pokrzywdzonych. Zapewniła też, że ma wiele znajomości, jednak dla załatwienia spraw potrzebne są pieniądze wpłacone przez pokrzywdzonego. Okazała wizytówkę radcy prawnego. Pokrzywdzony w ratach przekazywał jej kolejne kwoty pieniędzy. Oskarżona w rozmowach telefonicznych zapewniała pokrzywdzonego, e prowadzi jego sprawy i domagała się wpłat. W rzeczywistości oskarżona nie była radcą prawnym. Nie miała pełnomocnictwa pokrzywdzonego i nie prowadziła żadnych jego spraw.

3.  Wpłacenie przez D. S. łącznie kwoty 1.731 zł.

4.  D. i M. R. oraz A. M. nie uregulowali kwestii finansowych związanych z ich wcześniejsza współpracą. A. M. miał dług wobec tych osób. Doprowadził on do spotkania pokrzywdzonych z oskarżoną. Na spotkaniu w B., w marcu 2015 roku, oskarżona zapewniła D. i M. R., że jest radcą prawnym i oferuje usługi prawnicze. W rzeczywistości nie była radcą prawnym. Wyjaśniła im, że pomoże im odzyskać nieruchomość sprzedaną przez A. M. oraz uregulować sytuację finansową z nim związaną. Drugie spotkanie miało miejsce w restauracji (...), w kwietniu 2015 roku. Oskarżona wówczas pokazała swój dowód osobisty oraz wizytówkę radcy prawnego. Powiedziała, że cała sprawa będzie kosztować pokrzywdzonych 20.000 zł.

Oskarżona przekonała też pokrzywdzonych, że nie będzie ich przyjmować w swojej kancelarii, ponieważ musi dbać o swoją reputację, a ta sprawa ma być załatwiona po cichu. Pokrzywdzeni nie udzielali oskarżonej pełnomocnictwa, ponieważ wedle wypowiedzi I. B. miało być potrzebne dopiero na końcu transakcji. Następnie oskarżona wielokrotnie zapewniała pokrzywdzonych, w rozmowach telefonicznych, że zajmuje się ich sprawą. Pokrzywdzeni przekazywali oskarżonej w kolejnych ratach pieniądze na załatwienie spraw. Na jedno ze spotkań, D. R. zabrał ze sobą kolegę D. S., który następnie też został przez oskarżoną wprowadzony w błąd. We wrześniu pokrzywdzeni zorientowali się, że oskarżona ich oszukała.

5.  Wpłacenie przez M. i D. R. kwoty 18.675 zł.

6.  Stan zdrowia oskarżonej.

Karta karna, odpis wyroku.

Kopia wizytówki radcy prawnego,

informacja (...), zeznania D. S., zeznania E. S.

kopie dowodów wpłat.

zeznania D. R.,

zeznania M. R.,

Informacja Poczty Polskiej

kopie dowodów wpłat

opinia sądowo-psychiatryczna,

opinia internistyczna,

odpis dokumentacji medycznej

k.92-94,117-123,593-595,612-615

k.4,18,100v-101v,299v-300v,89-92

k.5-8

k.13v-15v,38v-39,40v, 300v-302

k.28v-29v,69v-70,281v-282v

k.59-60

k.33-36

k.157-160

k.331-332

k.309,437-441,444-479,510-513,532-533,581-583,

0.1. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1

I. B.

W okresie od kwietnia 2015 roku do września 2015 roku w B., G. i G., działając w krótkich odstępach czasu i w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, przed upływem 5 lat od odbycia w okresie od 10 października 2013 roku do 10 lutego 2015 roku kary 1 roku i 4 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Gdyni z dnia 4 stycznia 2012 roku- sygn. akt IX K1011/11, której wykonanie zarządzono w dniu 14 lutego 2013 roku, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadziła do niekorzystnego rozporządzenia mieniem D. S. w kwocie 1.731 zł oraz D. i M. R. w kwocie 18.675 zł w ten sposób, że wprowadził ich w błąd co do tego, że jest radcą prawnym i oferuje usługi prawnicze pomimo, że w rzeczywistości nie była radcą prawnym i nie wykonywała usług prawnych, tj. przestępstwo z art.286§1 kk w zw. z art.64§1 kk i art.12§1 kk

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

Czyn 1.

Ad.1

Oskarżona nie przedstawiła się pokrzywdzonym jako radca prawny.

Wyjaśnienia oskarżonej I. B.

Zeznania A. M.

k.147,151

k.170

2.  OCena DOWOdów

0.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

(...).

Zeznania D. R.

M. R., D. S.,

E. S.

Informacja Poczty Polskiej

kopie dowodów wpłat

Karta karna, odpis wyroku.

Kopia wizytówki radcy prawnego,

informacja (...)

odpis dokumentacji medycznej

opinia sądowo-psychiatryczna,

opinia internistyczna,

Świadek w toku całego postępowania kilka razy składał obszerne zeznania. Wypowiedzi świadka są jasne, logiczne i konsekwentne. dodatkowo znajdują one swoje potwierdzenie w dowodach z dokumentów tj. dowody wpłat a także informacje z Poczty Polskiej.

W podobny sposób Sąd Rejonowy ocenił zeznania świadka M. R. i D. S..

Wypowiedzi pokrzywdzonych stanowią jedną całość. Przy czym Sąd Rejonowy do ich oceny podszedł z dużą wnikliwością wiedząc, że pokrzywdzeni są zainteresowani wynikiem toczącego się postępowania i mogą uzyskać z niego korzyść. Jednak wypowiedzi wymienionych osób stanowiły indywidualna relację każdej z osób i nie zawierały żadnych elementów mogących chociażby sugerować, że osoby uzgadniały między sobą wersję wydarzeń. Wskazać również należy, że w przypadku tak obszernych zeznań świadków, ustalanie wspólnej wersji byłoby praktycznie niemożliwe. Jednocześnie też możliwym jest, że oskarżona wprowadziła pokrzywdzonych w błąd, co do faktu bycia radcą prawnym i świadczenia usług w tym zakresie. Świadkowie opisali, że była elegancja, operowała słownictwem prawniczym, nieznanym dla pokrzywdzonych. Zrobiła na nich wrażenie osoby znającej przepisy prawne. Należy mieć na względzie fakt, że pokrzywdzeni nie posiadają wykształcenia prawniczego. W okresie popełnienia czynu mieli po dwadzieścia parę lat. Nie posiadali wyższego wykształcenia, ani też doświadczenia życiowego. Dodatkowo znajdowali się w bardzo trudnej sytuacji finansowej i nie potrafili odzyskać pieniędzy od A. M.. W tych okolicznościach, w ocenie Sądu Rejonowego, mogli zostać wykorzystani przez oskarżoną. Dlatego też relacja przedstawiona przez pokrzywdzonych jawi się jako zgodna z prawdą.

Zeznania E. S. Sąd również uznał za wiarygodne i szczere.

Pozostałe dowody z dokumentów, informacji w ocenie Sądu Rejonowego są jasne i rzetelne.

Zgromadzone w toku postępowania opinie sądowo-lekarskie są jasne, rzetelne i zawierają odpowiedzi na wszystkie pytania.

0.1.Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

Czyn 1

Wyjaśnienia oskarżonej I. B.

Zeznania A. M.

Oskarżona I. B. nie przyznała się do popełnienia zarzucanego jej czynu. Wyjaśniła, że poznała Państwa R. za pośrednictwem swojego kuzyna A. M.. Jakiś czas temu dowiedział się od D. R., że jej kuzyn A. M. przedstawił ją jako radcę prawnego. Wtedy powiedziała D. R. i jego żonie, że nie jest radcą prawnym. Nie pokazywała żadnej wizytówki, jedynie dowód osobisty.

W ocenie Sądu Rejonowego, wyjaśnienia oskarżonej są niezgodne z prawdą. Pokrzywdzeni w sprawie D. R., M. R. oraz D. S. przedstawili zupełnie przeciwną wersję wydarzeń. Wskazać należy, że stanowisko oskarżonej jest nie tylko sprzeczne z zeznaniami wszystkich pokrzywdzonych, ale również z dowodami z dokumentów tj. informacja Poczty Polskiej , czy kopie dowodów wpłat na rzecz oskarżonej.

A. M. zeznał, że doprowadził do spotkania oskarżonej z pokrzywdzonymi, ponieważ chciał aby ona przedłużyła mu termin spłacenia długu, ale nie potrafił wskazać jak miała to uczynić. Wskazał, że oskarżona nie przedstawiła się pokrzywdzonym jako radca prawny.

W ocenie Sądu Rejonowego, zeznania tego świadka nie zasługują na przymiot wiarygodności. Są one nielogiczne. Trudno wyjaśnić, a jaki sposób oskarżona miała rzekomo przedłużyć świadkowi termin spłacenia długów. Tym bardziej, że nie miała ona żadnej specjalistycznej wiedzy, nie była radcą prawnym, a A. M. zalegał z zapłatą wysokich kwot. Nadto niezgodnym z prawdą jest fakt, że oskarżona nie przedstawiła się jako radca prawny. Świadek uczestniczył w pierwszej rozmowie i musiał słyszeć te słowa. Tym bardziej, że oskarżona okazała wizytówkę, która została również załączona do akt sprawy. Zdaniem Sądu Rejonowego, świadek jako krewny I. B., swoimi zeznaniami nie chciał pogarszać jej sytuacji procesowej.

3.  PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

3.1.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

3.2.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Należy w tym miejscu wskazać, że art.286§1 kk ustanawia odpowiedzialność karną za przestępstwo oszustwa. Polega ono na doprowadzeniu innej osoby do niekorzystnego rozporządzenia mieniem własnym lub cudzym przez wprowadzenie w błąd, wyzyskanie błędu lub niezdolności należytego pojmowania przedsiębranego działania. Celem działania sprawcy jest dążenie do osiągnięcia korzyści majątkowej. Przy czym wprowadzenie w błąd polega na tym, że sprawca swoimi podstępnymi zabiegami doprowadza inną osobę do mylnego wyobrażenia o rzeczywistym stanie rzeczy. Środkiem użytym do wprowadzenia w błąd może być słowo, pismo, fałszywe narzędzie lub urządzenie. Do przypisania oszustwa nie jest potrzebne użycie szczególnego podstępu, lecz wystarczy każde działanie mogące wprowadzić poszkodowanego w błąd. Strona podmiotowa przestępstwa oszustwa polega na umyślności. Działanie sprawcy motywowane jest osiągnięciem celu w postaci korzyści majątkowej. Wymagana jest więc szczególna postać zamiaru bezpośredniego kierunkowego (dolus directus coloratus) (M. Szewczyk, Komentarz do kodeksu karnego).

W ocenie Sądu Rejonowego, oskarżona I. B. swoim zachowaniem bez wątpienia wypełniła znamiona przytoczonego wyżej przestępstwa. Oskarżona podjęła działania mające na celu wprowadzenie oskarżonych w błąd. Swoim zachowaniem, ubiorem, sposobem rozmowy oraz przedstawieniem się jako radca prawny świadczącym usługi prawne wywołała u pokrzywdzonych mylne wyobrażenie na temat swojej osoby. Spowodowała, że pokrzywdzeni jej zaufali i uwierzyli, że w ramach prowadzonej przez siebie działalności prawniczej, wykonuje dla nich czynności. Doprowadziła ostatecznie, że pokrzywdzeni rozporządzili swoim mieniem w ten sposób, że wpłacili na wskazany przez nią adres pieniądze. W ocenie Sądu Rejonowego, oskarżona działała w sposób umyślny z zamiarem osiągnięcia korzyści majątkowej. Należy również wskazać, że oskarżona wiedziała, że wszyscy pokrzywdzeni znajdują się w trudnej sytuacji materialnej. Mimo to wykorzystała ich naiwność oraz brak doświadczenia i doprowadziła do jeszcze większej utraty środków finansowych.

Oskarżona popełniła zarzucony jej czyn w warunkach powrotu do przestępstwa z art.64§1 kk. W okresie od 10 października 2013 roku do 10 lutego 2015 roku odbyła karę 1 roku i 4 miesięcy pozbawienia wolności, orzeczoną wobec niej w sprawie IX K 1011/11. Jednocześnie też działała w krótkich odstępach czasu i w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, co odzwierciedla obecnie art.12§1 kk. W akcie oskarżenia został wskazany art.12 kk. W tym też zakresie, z uwagi na zmiany przepisów kk, Sąd Rejonowy dokonał stosownej zmiany.

3.3.  Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

3.4.  Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

3.5.  Uniewinnienie

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

4.  KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

I. B.

1

2

1

1

W opisie czynu Sąd Rejonowy dodatkowo wskazał, że I. B. została skazana za popełnienie przestępstwa z art.286§1 kk i art.270§1 kk w zw. z art.11§2 kk.

Na podstawie art.286§1 kk Sąd Rejonowy skazał I. B. na karę 1 roku pozbawienia wolności. I. B. w przeszłości była wielokrotnie karana sądownie za przestępstwa z art.286§1 kk. Sądy orzekały wobec niej kary grzywny, ograniczenia wolności, pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania. Kary te nie przynosiły żadnego rezultatu. Oskarżona powracała na drogę przestępstwa. W przedmiotowej sprawie, oskarżona nie zawahała się wykorzystać pokrzywdzonych znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej. Oskarżona w chwili obecnej ma 48 lat. Jest mężatką. Nie ma nikogo na utrzymaniu. Jest bezdzietna. Nie pracuje. Oskarżona w chwili obecnej nie daje żadnych gwarancji na to, by w warunkach wolnościowych nie popełniała kolejnych przestępstw przeciwko mieniu. W ocenie Sądu Rejonowego, nie ma żadnej pozytywnej prognozy. I. B. nie jest chora psychicznie ani też upośledzona umysłowo. Prezentuje objawy zaburzeń depresyjno-lękowych manifestujących się obniżeniem nastroju, płaczliwością, zamartwianiem się, skoncentrowaniem na sobie.

Na podstawie art.46§1 kk Sąd zobowiązał oskarżonego do naprawienia szkody poprzez zapłatę na rzecz D. S. kwoty 1.731 zł oraz D. i M. R. solidarnie kwoty 18.675 zł.

5.  1Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

1.6. inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

7.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

3

4

5

Na podstawie §1-4,17ust.12pkt.1 i §20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu, Sąd Rejonowy zasądził od Skarbu Państwa na rzecz Kancelarii Adwokackiej (...) kwotę 1.859,76 zł tytułem zwrotu kosztów obrony udzielonej oskarżonej z urzędu. Na kwotę tę składa się 360 zł, 16 dodatkowych terminówx72 zł. Nadto doliczono również podatek VAT.

Na podstawie §1-4,17 ust.2 pkt.1 i § 20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu, Sąd Rejonowy zasądził od Skarbu Państwa na rzecz Kancelarii radcy prawnego J. O. kwotę 1.594,08 zł tytułem zwrotu kosztów pełnomocnictwa udzielonego oskarżycielowi posiłkowemu z urzędu. Na tę kwotę składa się 360 zł, 13 dodatkowych terminówx72 zł oraz podatek VAT.

Na podstawie art.624§1 kpk Sąd zwolnił oskarżoną od ponoszenia kosztów sądowych w całości. Oskarżona nie posiada stałego źródła dochodu, ani też majątku. Prowadzi wspólne gospodarstwo domowe z mężem, który zarabia miesięcznie około 2.000 zł.

6.  1Podpis

Sędzia SR Grażyna Drobińska