2Dnia 13 marca 2020 r.
Sąd Okręgowy w Poznaniu w IV Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:
Przewodniczący sędzia Ewa Taberska
2.1 Protokolant p.o. stażysty Mariola Urbanowicz
przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej Poznań-Stare Miasto w Poznaniu Marii Włodarczak
po rozpoznaniu w dniu 3 marca 2020r.
sprawy P. S.
oskarżonej o czyn z art. 207 § 1 k.k.
z powodu apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonej
od wyroku Sądu Rejonowego Poznań - Stare Miasto w Poznaniu
z dnia 4 października 2019r. sygn. akt VIII K 407/19
1. Utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok
2. Zasądza od oskarżonej na rzecz Skarbu Państwa wydatki postępowania odwoławczego w kwocie 20 złotych i wymierza jej opłatę za II instancję w kwocie 120 złotych.
Ewa Taberska
UZASADNIENIE |
|||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
IV Ka 87/20 |
|
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
1 |
||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
Wyrok Sądu Rejonowego Poznań - Stare Miasto w Poznaniu z 4 października 2019 roku, sygn. akt VIII K 407/19 |
0.11.2. Podmiot wnoszący apelację |
☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ oskarżyciel posiłkowy |
☐ oskarżyciel prywatny |
☒ obrońca |
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ inny |
0.11.3. Granice zaskarżenia |
0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||
☐ |
co do kary |
|||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||
0.11.3.2. Podniesione zarzuty |
||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||
☒ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||
☐ |
||||
☐ |
brak zarzutów |
0.11.4. Wnioski |
☒ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
2. Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy |
0.12.1. Ustalenie faktów |
0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione |
||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione |
||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
0.12.2. Ocena dowodów |
0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||
Lp. |
Zarzut |
|
1 |
Obraza prawa materialnego: 1. w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonej, a to art. 207 § 1 k.k. polegająca na skazaniu P. S. za popełnienie tego występku, pomimo nie zawarcia w sentencji wyroku wszystkich jego znamion, tj. okoliczności iż pokrzywdzona jest osoba najbliższą lub pozostającą w stałym lub przemijającym stosunku zależności od sprawcy 2. polegającą na nieprawidłowym przyjęciu, iż okoliczność, że P. S. jest partnerką życiową syna pokrzywdzonej, a strony mieszkały razem w lokalu należącym wyłącznie do B. G., należy interpretować tak, że pokrzywdzona pozostaje w stałym lub przemijającym stosunku zależności od oskarżonej, co skutkowało mylnym przyjęciem, iż zachowania oskarżonej zrealizowało wszystkie znamiona przypisanego jej występku |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
Zarzut ten obejmujący punkty 1 i 2 apelacji nie zasługuje na uwzględnienie. Podnieść należy, iż w opisie czynu przypisanego wyrokiem, zgodnie z treścią art. 413 § 1 punkt 4 k.p.k. należy zawrzeć sposób popełnienia przestępstwa, jego ewentualne skutki, rodzaj atakowanego dobra chronionego prawem, jak również czas i miejsce działania lub zaniechania sprawcy. W tym zakresie Sąd Rejonowy sprostał wymogom cytowanego przepisu. Oczywistym jest także, że obowiązkiem sądu meriti jest poczynienie ustaleń, czy pokrzywdzony przestępstwem z art. 207 §1 k.k. jest podmiotem zdatnym do popełnienia na nim występku znęcania. Temu zadaniu Sąd Rejonowy również sprostał, albowiem w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, mimo iż nie zawarł tego w opisie czynu przypisanego, wskazał, dlaczego uważa, że pokrzywdzona B. G. pozostawała w czasie popełnienie przez oskarżoną przestępstwa w stosunku zależności od oskarżonej. W opisie czynu natomiast Sąd Rejonowy wskazał w jaki sposób zostało popełnione przestępstwo i w stosunku do kogo, podając imię i nazwisko pokrzywdzonej oraz czas popełnienia przestępstwa, a więc okres kiedy to oskarżona zamieszkiwała wspólnie z pokrzywdzoną. Analiza materiału dowodowego wskazuje, iż pokrzywdzona, mimo iż była właścicielką mieszkania, w którym zamieszkiwała także oskarżona, nie była zdolna z własnej woli przeciwstawić się znęcaniu i znosiła je z obawy przed pogorszeniem swoich dotychczasowych warunków życiowych, a przede wszystkim rodzinnych, albowiem P. S., której centrum życiowe w okresie przypisanego przestępstwa mieściło się w mieszkaniu pokrzywdzonej, była związana z synem B. G., z którym posiadała dziecko. Słusznie zatem podkreślił Sąd Rejonowy, że pokrzywdzona była „skazana” na towarzystwo i naganne zachowania oskarżonej jako współmieszkańca i musiała wielokrotnie podporządkować się oskarżonej, a przy tym z uwagi na dobro własnego dziecka i wnuka, znosić długotrwałe naganne zachowania oskarżonej i tym samym odwlekać podjęcie decyzji o zawiadomieniu organów ścigania o fakcie znęcania. Taka sytuacja wielokrotnie spotykana jest w przestępstwach znęcania się nad członkami rodziny, kiedy decyzja o zawiadomieniu organów ścigania podejmowana jest pod wpływem jakiegoś wyjątkowo niebezpiecznego zachowania ze strony sprawcy, lub pod wpływem wystąpienia kresu wytrzymałości u osoby pokrzywdzonej, która decyduje się na zawiadomienie o popełnieniu przestępstw z uwagi na instynkt samozachowawczy, nie zważając już ostatecznie na konsekwencje, jakie to przyniesie jej samej, bądź rodzinie. |
||
Wniosek |
||
O uniewinnienie oskarżonej lub uchylenie zaskarżonego wyroku do ponownego rozpoznania |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
Zarzut nie jest zasadny, albowiem nie doszło do obrazy przez Sąd Rejonowy prawa karnego materialnego, tj. art. 207 §1 k.k. |
||
Lp. |
Zarzut |
|
2 i 3 |
Obraza przepisów postępowania, która mogła mieć wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 5 §2 k.p.k. rozpatrzony łącznie z zarzutem błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku – zarzut 3 i 4 apelacji, albowiem zarzuty te się przenikają i stanowią tzw. zarzut mieszany. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
Rozpatrując te zarzuty Sąd Okręgowy wskazuje, że przekonanie o wiarygodności jednych dowodów i niewiarygodności innych pozostaje pod ochroną art. 7 k.p.k. wtedy, gdy: jest poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy (art. 410 k.p.k.) i to w sposób podyktowany obowiązkiem dochodzenia prawdy (art. 2 § 2 k.p.k.), stanowi wyraz rozważenia wszystkich tych okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego (art. 4 k.p.k.), jest wyczerpujące i logiczne - z uwzględnieniem wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego - uargumentowane w uzasadnieniu wyroku (art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k.). Akcentuje to szereg orzeczeń Sądu Najwyższego i sądów apelacyjnych (por. wyrok SN z 3 września 1998 r. sygn. V KKN 104/98 - Prokuratura i Prawo 1999, Nr 2, poz. 6; a także wyrok S.A. w Łodzi z 20 marca 2002 r. sygn. II AKa 49/02 - Prokuratura i Prawo 2004, Nr 6, poz. 29). Sąd Rejonowy niewątpliwie sprostał temu zadaniu. Z kolei, jak wskazuje się w doktrynie „zarzut odwoławczy błędu w ustaleniach faktycznych nie może polegać wyłącznie na polemice z ustaleniami faktycznymi poczynionymi przez sąd. Skarżący nie może więc ograniczyć się do wskazania rozbieżności pomiędzy stanem faktycznym ustalonym przez sąd a rzeczywistym przebiegiem zdarzenia, ale powinien wykazać, na czym polega błąd w ustaleniu stanu faktycznego (por. wyroki SN: z 24.03.1975 r., II KR 355/74, OSNPG 1975/9, poz. 84, s. 12; z 22.01.1975 r., I KR 197/74, OSNKW 1975/5, poz. 58; wyrok SA w Krakowie z 14.05.2008 r., II AKa 50/08, KZS 2008/7–8, poz. 64)”- Świecki, Dariusz. Art. 438. W: Kodeks postępowania karnego. Tom II. Komentarz aktualizowany. System Informacji Prawnej LEX, 2018. Zarzuty obrońcy z art. 438 pkt 2 i 3 k.p.k. mają charakter nieuzasadniony i typowo polemiczny. Formułując ww. zarzuty, obrońca zaprezentował wersję zdarzeń oczywiście korzystniejszą, czy wręcz ekskulpacyjną dla oskarżonej, jednak nie mającą oparcia w wiarygodnym materialne dowodowym. Sąd Rejonowy w sposób logiczny i swobodny ocenił wszystkie dowody i wskazał w sposób wyczerpujący, którym dowodom dał wiarę i dlaczego, a którym wiarygodności odmówił. Taka ocena materiału dowodowego nie obraża treści art. 5 §2 k.p.k.. Ponadto Sąd Okręgowy, wbrew twierdzeniom obrońcy, nie znalazł w materiale dowodowym żadnych wątpliwości, których nie dałoby się usunąć poprzez logiczną analizę dowodów. Zeznania pokrzywdzonej B. G. znalazły wystarczające potwierdzenie w innych dowodach, by uznać za pewne dopuszczenie się przez oskarżoną występku kwalifikowanego z art. 207 § 1 k.k., w tym w dokumentach sporządzonych w ramach prowadzonej procedury „Niebieskie Karty”. Omawiając poszczególne dowody Sąd Rejonowy nie ustrzegł się natomiast oczywistej omyłki pisarskiej na stronie 9 uzasadnienia – k. 412, co zostało dostrzeżone przez obrońcę. Omawiając bowiem niewątpliwie zeznania świadka B. K. – sprzedawczyni w sklepie osiedlowym na oś. W. W., Sąd użył imienia i nazwiska B. K.. Jednak z kontekstu tego fragmentu uzasadnienia jednoznacznie wynika, że mowa jest o zeznaniach B. K.. Omyłka ta zatem nie miała żadnego wpływu na treść zaskarżonego wyroku. |
||
Wniosek |
||
O uniewinnienie oskarżonej lub uchylenie zaskarżonego wyroku do ponownego rozpoznania |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
Brak podstaw do uwzględnienia wniosku z uwagi na niezasadność obu zarzutów opisanych w puntach 3 i 4 apelacji |
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|||||
1. |
|||||
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
|||||
Z uwagi na fakt, iż wniesienie środka odwoławczego, niezależnie od jego granic i zakresu, każdorazowo obliguje sąd odwoławczy do zbadania ewentualności wystąpienia uchybień, o jakich mowa w art. 439 k.p.k. i 440 k.p.k. stwierdzić należy, że nie dostrzeżono w niniejszej sprawie wskazanych tam uchybień, a kara wymierzona oskarżonej jest karą adekwatną do stopnia jej zawinienia, strony podmiotowej przypisanego jej czynu, oraz stopnia jego społecznej szkodliwości, a więc orzeczona kara nie może być uznana za niewspółmiernie surową i to w dodatku w stopniu rażącym. |
|||||
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|||||
0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|||||
0.11. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
||||
0.1w całości |
|||||
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
|||||
Zarzuty i wnioski apelacji nie zostały uwzględnione przez Sąd Okręgowy |
|||||
0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|||||
0.0.11. |
Przedmiot i zakres zmiany |
||||
Zwięźle o powodach zmiany |
|||||
0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||||
0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
|||||
1.1. |
|||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||||
2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||||
3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
||||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
|||||
4.1. |
|||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||||
0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
|||||
0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
|||||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||||
6. Koszty Procesu |
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
2. |
Na podstawie art. 636 § 1 k.p.k. w zw. z art. 8 ustawy z 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych (Dz.U.nr 49 poz. 223 z 1983r. z późniejszymi zmianami) oskarżoną obciążono kosztami procesu za II instancję |
7. PODPIS |
Ewa Taberska |