Sygn. akt: IV RC 277/18
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 11 grudnia 2019r.
Sąd Rejonowy w Rybniku Wydział IV Rodzinny i Nieletnich
w składzie następującym:
Przewodniczący: sędzia Jerzy Cisowski
Protokolant: Beata Rasiak-Cyganek
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 grudnia 2019r. w R.
sprawy z powództwa A. O. (1)
przeciwko A. O. (2) działającej przez opiekuna prawnego S. W.
o wygaśnięcie obowiązku alimentacyjnego
1) obniża alimenty należne od A. O. (1) na rzecz A. O. (2) do kwoty po 200 zł (dwieście złotych) miesięcznie, począwszy od 1 czerwca 2018 roku z dotychczasowej kwoty po 400 zł (czterysta złotych) miesięcznie ustalonej ugodą 11 marca 2015 roku w sprawie IV RC 378/14 tut. Sądu;
2) oddala powództwo w pozostałej części.
Sygnatura akt IV RC 277/18
A. O. (3) domagał się - pozwem z dnia 23 kwietnia 2018 roku - uchylenia obowiązku alimentacyjnego w ustalonego na rzecz jego córki A. O. (2) ugodą z dnia 11 marca 2015 roku zawarta przed Sądem Rejonowym w Rybniku, w sprawie o sygnaturze IV RC 378/14. W razie nie uwzględnienia powyższego żądania wniósł o obniżenie wysokości alimentów z kwoty 400 zł miesięcznie do 100 zł miesięcznie.
W uzasadnieniu żądania wskazał, że córka została umieszczona w Domu Pomocy Społecznej pw. Św. J. w L. i ma przyznane prawo do renty oraz świadczenia pielęgnacyjnego.
Powołał się również, że w czasie ustalania powyższych alimentów otrzymywał wynagrodzenia rzędu 1.600-1.700 €. Stosunek pracy został mu wypowiedziany z terminem do dnia 31 grudnia 2017 roku. Zgodnie z prawem niemieckim otrzymuje zamiast wynagrodzenia za pracę zasiłek dla bezrobotnych wynoszący 60% wynagrodzenia za pracę. (k. 3-6)
Sąd ustalił.
A. O. (2) jest pełnoletnia i całkowicie ubezwłasnowolniona.
Mocą wspomnianej ugody z 11 marca 2015 roku w sprawie o sygnaturze akt IV RC 378/14 ustalone zostały alimenty dla pozwanej w kwocie 400 zł miesięcznie płatne do rąk opiekuna prawnego E. D. do dnia 10 – go każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności każdej raty. Funkcje opiekunki prawnej pełni obecnie S. W..
Pozwana umieszczona jest w Domu Pomocy Społecznej w C.. Decyzja z dnia 5 czerwca 2018 roku Kierownik D. Pomocy (...) Ośrodka Pomocy (...) w C. ustalił odpłatność A. O. (1) za pobyt córki w wymienionym Domu Pomocy Społecznej dla osób przewlekle psychicznie chorych w L. w wysokości 1.970,83 zł za miesiąc marzec 2017 r. – 1.917,01 zł miesięcznie za okres od kwietnia 2017 r. do grudnia 201 r. oraz 417,75 zł miesięcznie począwszy od stycznia 2018r.
Powód liczy obecnie 65 lat. Od 30 lat na stałe zamieszkuje w Niemczech. Od lutego 2018 roku otrzymuje emeryturę w wysokości (...).76 €. Choruje na nadciśnienie oraz cukrzycę. Wspólnie z żona wynajmuje mieszkanie o powierzchni 62m 2. Jego żona liczy obecnie 55 lat i nie pracuje zawodowo zajmuje się gospodarstwem domowym. Pozwany nie posiada żadnego majątku w postaci nieruchomości.
Miesięczny całkowity koszt utrzymania powoda kształtuje się następująco:
koszty związane z mieszkaniem: ok. 380 € (Czynsz 650€, opłata za media 68€+53€/4+ 29,90€ podzielone na 2);
ubezpieczenie za mieszkanie: 2,4 € (57,60€/12 podzielone na 2);
ubezpieczenie na wypadek choroby: ok. 9 € (109,30€/12);
ubezpieczenie na pobyt w szpitalu rocznie: 1,55 € (18,60€/12);
opłaty za utrzymanie konta w banku: 5€;
lekarstwa: 15€;
zabiegi u dentysty: ok. 5€ (70€/12);
odzież i środki czystości: 180€;
żywność: 400€
łącznie ok. 997,95 €
Całkowity miesięczny koszt utrzymania pozwanej w (...) czyli opłata administracyjna za pobyt wynosi 3661 zł i jest regulowana przez dopłaty z budżetu pomocy (...) 2918 zł. Pozwanej przysługuje renta socjalna wynosząca 1200 zł netto, od czerwca 2018 roku z tej kwoty potrącana jest część należna 743 zł. Pozwanej pozostaje kwota 300 zł i zasiłek pielęgnacyjny wynoszący 184 zł nie podlegający potrąceniu. z tej kwoty zostają zakupione lekarstwa, odzież oraz przedmioty codziennego użytku.
(dowód: zeznania powoda k. 3-6, k. 86-87, k. 91, k. 102-104; wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w G. k. 97-100; zeznania opiekuna prawnego 105-106v, k. 91-92, k. 50; decyzja k. 58)
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o wymienione wyżej dowody przeprowadzone w sprawie, którym zasadniczo należało dać wiarę uznając je za logiczne, spójne i wzajemnie się uzupełniające. Sąd oparł swoje ustalenia w zakresie sytuacji majątkowej i zarobkowej stron wyłącznie na oświadczeniach S. W. jako opiekunki prawnej i oświadczeniach powoda złożonych na piśmie, których wartość uznano za wystarczającą wobec niezłożenia ich przez niego osobiście.
Strony nie składały wniosków dowodowych, a w konsekwencji postępowanie dowodowe sąd uznał za równie wystarczające do rozstrzygnięcia sprawy.
Sąd zważył.
Podstawę prawną do żądania uchylenia alimentów stanowi przepis art. 138 krio, zgodnie z którym w razie zmiany stosunków można żądać orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Ustalenie czy nastąpiła zmiana stosunków, o których mowa powyżej, następuje poprzez porównanie stosunków obecnych z warunkami i okolicznościami istniejącymi poprzednio podczas ustalenia wysokości alimentów. Przy czym omawiana zmiana stosunków obecnych z warunkami i okolicznościami istniejącymi poprzednio podczas ustalenia wysokości alimentów nie została zakwalifikowana jako przesądzająca żądanie. Zmiana stosunków, o której mowa w powołanym przepisie, musi mieć bowiem charakter trwały, dotyczyć okoliczności zasadniczych, ilościowo znacznych, ma być to zmiana tych okoliczności, które są istotne z punktu widzenia przesłanek obowiązku alimentacyjnego aby była decydująca.
Przy czym zgodnie też z art. 133 § 3 krio, rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeśli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możliwości samodzielnego utrzymania się.
Biorąc pod uwagę całokształt okoliczności ujawnionych w niniejszej sprawie, Sąd doszedł do przekonania, że żądana zmiana stosunku alimentacyjnego łączyłaby się z uszczerbkiem dla sytuacji pozwanej, która nie jest w stanie samodzielnie dokładać żadnych starań do choćby częściowej poprawy swojej sytuacji bytowej. Z uwagi na jej stan zdrowia i związane z tym umieszczenie w (...) nie jest zdolna do samodzielnego zarobkowania.
Świadczenia socjalne jakie otrzymuje pozwana nie są w stanie wystarczająco pokryć jej potrzeb materialnych. Zważając na fakt jej całkowitego ubezwłasnowolnienia i koszty wiążące się pobytem w Domu Opieki Społecznej dla przewlekle psychicznie chorych, w ocenie Sądu obowiązek alimentacyjny jest zasadny.
Domagając się wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego powód powołał się na ustawę o postępowaniu cywilnym (...) jurysdykcji niemieckiej (k. 90). Jednakże pomimo jego stałego zamieszkiwania na terenie Niemiec obowiązek alimentacyjny podlega w całości ustawie polskiej cytowanej wyżej.
Kwota obniżonych alimentów nie powoduje zbytniego zubożenia powoda. Z przysługujących dochodów może on w ten sposób i właściwie uczestniczyć w kosztach utrzymania pełnoletniej córki, która nie posiada żadnych zdolności zarobkowych.
W ocenie Sądu sytuacja żony nie stanowi również przyczyn do całkowitego zwolnienia powoda z obowiązku alimentacyjnego.
Zdaniem Sądu obniżenie dotychczasowych alimentów było możliwe tylko za zgoda opiekunki prawnej, co do której istnieje pełne zaufanie, że właściwie sprawuje opiekę nad interesami podopiecznej w tym nad jej budżetem.
Zgodnie z powyższym Sąd obniżył alimenty należne od A. O. (1) na rzecz A. O. (2) do kwoty po 200 zł miesięcznie, począwszy od 1 czerwca 2018 roku z dotychczasowej kwoty po 400 zł miesięcznie ustalonej ugodą z 11 marca 2015 roku w sprawie IV RC 378/14 tut. Sądu, a oddalenie części powództwa wynika wprost z powyższego uzasadnienia.