Sygn. akt IIIRC 104/20
Dnia 11 września 2020 r.
Sąd Rejonowy w Szczytnie III Wydział Rodzinny i Nieletnich
w składzie następującym:
Przewodniczący sędzia Anna Podubińska
Protokolant praktykant P. D.
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 września 2020 r. w S.
sprawy z powództwa J. S. (1)
przeciwko R. S.
o uchylenie obowiązku alimentacyjnego
oddala powództwo
Sygn. akt III RC 104/20
Powód J. S. (1) wniósł o ustalenie, że jego obowiązek alimentacyjny w stosunku do córki R. S., wynikający z wyroku Sądu Rejonowego w Szczytnie z 27 lutego 2019 r. w sprawie III RC 118/18, wygasł. W uzasadnieniu pozwu podniósł, że pozwana ukończyła w bieżącym roku szkolnym liceum plastyczne w O. i posiada wyuczony zawód.
Pozwana R. S. działająca przez pełnomocnika, matkę J. S. (2) wniosła o oddalenie powództwa. Podała, że od października 2020 roku rozpoczyna studia stacjonarne, będzie uczyć się na I roku (...) w P. i nie jest w stanie utrzymać się sama.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Wyrokiem Sądu Rejonowego w Szczytnie z dnia 27 lutego 2019 r. w sprawie III RC 118/18 ustalona została wysokość alimentów należnych pozwanej od powoda na kwotę 470 złotych miesięcznie. Pozwana była wówczas uczennicą Liceum Plastycznego w O., nie posiadała własnego majątku ani dochodów. Zamieszkiwała co do zasady z matką, która pracowała w Urzędzie Gminy w S.. W związku z nauką poza S. pozwana najmowała w O. stancję, gdzie mieszkała w dni nauki szkolnej.
Powód zamieszkiwał w tym okresie u brata i dokładał 400 zł miesięcznie do kosztów utrzymania. Nie pracował, nie posiadał żadnego stałego źródła utrzymania, deklarował utrzymanie się z prac dorywczych.
/ dowód akta III RC 118/18 - K 41-42/.
Aktualnie powód nadal nie ma stałego zatrudnienia, deklaruje, że obecnie nie ma żadnego źródła utrzymania, do tej pory zbierał złom, ale z uwagi na pogorszenie stanu zdrowia zaprzestał tego. W utrzymaniu pomagają mu koledzy. Wskazuje, że nie ponosi żadnych wydatków związanych z opłatami za mieszkanie, zamieszkuje u swojego brata. Koledzy również mają wykupywać mu leki przepisane przez lekarzy w związku z jego chorobami, w tym leki najnowszej generacji, które przyjmuje w związku z nieżytem nosa. Powód cierpi na przewlekłe zapalenie zatok oraz naczyniowy nieżyt nosa od wiosny tego roku, schorzenie to stanowi przeciwwskazanie do pracy w środowisku zapylonym.
Oprócz pozwanej powód nie ma nikogo innego na utrzymaniu, jednak tak on, jak matka pozwanej pomagają obecnie starszemu bratu pozwanej, który utracił pracę.
Pozwany nie pracował zarobkowo od około 20 lat. Nie posiadał i nie posiada żadnego stałego źródła dochodu. Ma wykształcenie w kierunku mechanika samochodowego, jednak nigdy nie podjął pracy w tym zawodzie. Do czerwca 2020 roku regularnie płacił zasądzone alimenty, zaprzestał ich płacenia z chwilą złożenia pozwu w niniejszej sprawie.
/ okoliczności bezsporne oraz dokumentacja lekarska K 26-27 /
Pozwana w roku szkolnym 2019/20 ukończyła planowo Liceum Plastyczne w O., zdała maturę. Dostała się na dwie uczelnie plastyczne- w W. oraz w na (...) Artystyczny w P., który to ostatecznie wybrała. Od 1 października 2020 roku podejmie naukę stacjonarnie na Wydziale Architektury Wnętrz i Scenografii. Ma w planach wynajęcie stancji wspólnie z kilkoma innymi osobami.
Zamieszkuje nadal wraz z matką J. S. (2), która ponosi jej pozostałe koszty utrzymania. Matka powódki nadal pracuje w Urzędzie Gminy w S. jako inspektor d.s płac. Jej miesięczne zarobki wynoszą 3093 złote netto. Ponosi koszty utrzymania mieszkania w wysokości ok. 900 zł.
/zaświadczenie K 25, zaświadczenie K 27b/.
Sąd zważył, co następuje:
Zaznaczyć na wstępie należy, iż zgodnie z art. 133 § 1 kro rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba, że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Czas trwania obowiązku alimentacyjnego nie został tym samym uzależniony od osiągnięcia przez uprawnionego pełnoletniości bądź określonego stopnia wykształcenia, jedyną przesłankę warunkującą w myśl zacytowanego przepisu dalsze jego istnienie stanowi niezdolność osoby uprawnionej do samodzielnego utrzymania.
Ocena zasadności żądania powoda, domagającego się zmiany orzeczenia dotyczącego obowiązku alimentacyjnego poprzez stwierdzenie wygaśnięcia tegoż obowiązku w stosunku do pozwanej, wymaga w związku z powyższym rozważenia, czy od wydania poprzedniego rozstrzygnięcia doszło do tego rodzaju zmiany stosunków stron, że pozwana jest obecnie w stanie utrzymać się samodzielnie.
Zgodnie z utrwalonym w doktrynie i judykaturze poglądem zdolność do samodzielnego utrzymania się rozpoczyna się z chwilą, gdy dziecko zostanie należycie przygotowane do pracy zawodowej odpowiedniej do jego uzdolnień i zainteresowań. Sam fakt osiągnięcia przez osobę uprawnioną określonego stopnia wykształcenia i zdobycia pewnych kwalifikacji zawodowych nie może powoduje ustania obowiązku alimentacyjnego rodzica.
Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy wskazuje, że R. S. do czerwca 2020 roku uczęszczała do 4 - letniej szkoły średniej - Liceum Plastycznego w O.. Z zaświadczenia złożonego przez jej matkę jednoznacznie wynika, że bezpośrednio po ukończeniu tej szkoły pozwana wzięła udział w rekrutacji do szkoły wyższej i została przyjęta na studia stacjonarne i zamierza podjąć tam naukę od października 2020 roku. Nauka pozwanej odbywa się zatem w planowym toku, a pozwana w przemyślany i konsekwentny sposób rozwija swoje kwalifikacje na kierunku, do którego ma zdolności i predyspozycje. Teoretycznie Liceum Plastyczne, jako zawodowe, po jego ukończeniu daje zawód abiturientowi, jednak w praktyce oczywistym jest, że poziom wykształcenia dający realną możliwość dobrej pracy w kierunkach artystycznych wymaga ukończenia specjalistycznych studiów wyższych. Jednocześnie nauka na studiach stacjonarnych co do zasady wyłącza możliwość pracy w takim zakresie, by pozwana mogła samodzielnie utrzymać się ucząc się dodatkowo w odległym mieście, w którym musi wynająć stancję i prowadzić odrębne gospodarstwo domowe. Ponadto edukacja na kierunku, na który dostała się pozwana, jest kosztochłonna, wymaga bowiem regularnego inwestowania w materiały plastyczne- blejtramy, sztalugi, farby, pędzle, specjalistyczne ołówki, papier itp.
Powyższe prowadzi do wniosku, że proces uzyskiwania przez R. S. kwalifikacji zawodowych umożliwiających uzyskanie pracy zapewniającej samodzielne utrzymanie nie został jeszcze ukończony, a do jego ukończenia pozwanej niezbędne są świadczenia alimentacyjne od jej rodziców.
Niezależnie od tego, że brak jest podstaw, by wyłącznie jeden z rodziców ponosił koszty utrzymania studiującej pozwanej, to zaznaczyć trzeba, że sytuacja finansowa matki pozwanej, mieszkającej z córką i ją utrzymującą nie pozwala na samodzielne ponoszenie kosztów utrzymania pozwanej na studiach w P..
Po stronie powoda nie doszło również do zmiany stosunków, która uzasadniałaby zwolnienie go od obowiązku świadczeń alimentacyjnych na rzecz pozwanej. Wprawdzie nie pracuje on i deklaruje, że nie posiada żadnego źródła dochodu, jak również twierdzi, że jego stan zdrowia nie pozwala na podjęcie pracy, to sytuacja ta nie zmieniła się od lat, powód przyznał, że nie pracuje zawodowo i nie uzyskuje stałych dochodów od 20 lat. Wiek powoda nie uzasadnia braku aktywności zawodowej. Obecnie wskazuje on na pogorszenie stanu zdrowia, jednak trudno przyjąć, by schorzenie, na które się powołuje tj. nieżyt nosa wykluczało pracę zarobkową, w tym dorywczą.
Ocena możliwości zarobkowych powoda oraz usprawiedliwionych potrzeb pozwanej nie prowadzi zdaniem Sądu do uznania, iż doszło do zmiany stosunków przemawiającej za zwolnieniem powoda z obowiązku alimentacyjnego wobec córki.
Mając na uwadze brak przesłanek do uznania wygaśnięcia zobowiązania powoda, jego roszczenie oddalono w całości jako bezzasadne, na podstawie art. 138 kro a contrario.