Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 10 kwietnia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Szczecinie Wydział II Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący:SSO Mariola Wojtkiewicz (spr.)

Sędziowie:SO Zbigniew Ciechanowicz

SO Marzenna Ernest

po rozpoznaniu w dniu 10 kwietnia 2014 r. w Szczecinie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa C. O.

przeciwko J. B.

zapłatę

na skutek zażalenia adwokata P. P. na postanowienie Sądu Rejonowego w Myśliborzu z dnia 11 lutego 2014r., w sprawie o sygn. akt I C 538/12

postanawia:

oddalić zażalenie.

SSO Marzenna Ernest SSO Mariola Wojtkiewicz SSO Zbigniew Ciechanowicz

Sygn. akt II Cz 510/14

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 11 lutego 2014 r., Sąd Rejonowy w Myśliborzu I Wydział Cywilny, ustalił i przyznał Kancelarii Adwokackiej adwokata P. P. kwotę 180,00 zł wraz z podatkiem VAT tytułem zwrotu kosztów stanowiących koszty wynagrodzenia nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (I) oraz oddalił wniosek w pozostałym zakresie (II).

W uzasadnieniu Sąd I instancji podniósł, iż zgodnie z treścią § 19 i 20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez (...)kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, koszty nieopłaconej pomocy prawnej ponoszone przez Skarb Państwa obejmują opłatę w wysokości nie wyższej niż 150% stawek minimalnych oraz niezbędne udokumentowane wydatki adwokata.

Sąd Rejonowy wskazał, iż jak wynika z podanej wartości przedmiotu sporu 1.000 zł, stawka minimalna wynosi 180 zł wraz z podatkiem VAT.

W ocenie Sądu I instancji, we wniosku z dnia 12 czerwca 2013 r. brak jest wskazania okoliczności uzasadniających uznanie i przyznanie wyższego wynagrodzenia w kwocie 885,60 zł, a nadto sposobu wyliczenia tej kwoty.

Z powyższym rozstrzygnięciem nie zgodził się pełnomocnik pozwanej ustanowiony z urzędu, który w wywiedzionym zażaleniu zaskarżył je w całości i wniósł o jego zmianę przez zasądzenie od Skarbu Państwa na rzecz adwokata P. P. kwoty 442,80 zł tytułem zwrotu kosztów stanowiących wynagrodzenie nieopłaconej w jakiejkolwiek części pomocy prawnej udzielonej z urzędu, orzeczenie o kosztach postępowania zażaleniowego i ewentualnie o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Myśliborzu.

Skarżący zarzucił postanowieniu:

1.  naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. § 6 pkt. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez (...)kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, z powodu jego błędnej wykładni i wskutek tego nieuzasadnionego przyjęcia, iż przepis ten znajduje zastosowanie do orzeczenia o kosztach nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu w niniejszej sprawie,

2.  naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 29 ust. 1 ustawy prawo o adwokaturze w zw. z § 2 i ust. 3 oraz § 11 ust. 1 pkt. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez(...)kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu z powodu ich niezastosowania i orzeczenia o kosztach pomocy prawnej udzielonej pozwanej, poniżej należnej stawki minimalnej określonej w cyt. wyżej rozporządzeniu,

3.  naruszenie przepisów postępowania mające istotny wpływ na treść zaskarżonego postanowienia, tj. art. 328 § 2 k.p.c. w zw. z 361 k.p.c., z powodu sporządzenia uzasadnienia postanowienia w sposób nie odpowiadający wymogom określonym w tym przepisie, a tym samym uniemożliwiającym jego kontrolę instancyjną.

W uzasadnieniu skarżący podniósł, iż uzasadnienie zaskarżonego postanowienia nie spełnia wymogów określonych w przepisach postępowania, tj. art. 328 § 2 k.p.c. w zw. z 361 k.p.c., gdyż jego lakoniczność w zasadzie uniemożliwia w pełni merytoryczne odniesienie się do stanowiska Sądu I instancji, a co za tym idzie kontrolę instancyjną postanowienia.

Odnosząc się do samego rozstrzygnięcia skarżący wskazał, iż Sąd rozpoznając wniosek o orzeczenie o kosztach nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, z nieznanych powodów zaniżył minimalną stawkę kosztów zastępstwa procesowego, przyznając adwokatowi P. P.honorarium w kwocie 180 zł wraz z podatkiem VAT, błędnie wskazując jako podstawę prawną rozstrzygnięcia, jedynie przepisy §19 i §20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez (...)kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

Zdaniem skarżącego Sąd w przedmiotowej sprawie uzależniał wysokość minimalnego wynagrodzenia pełnomocnika od wartości przedmiotu sporu, co prowadzi do wniosku, że w ocenie Sądu zastosowanie w niniejszej sprawie ma §6 wskazanego powyżej rozporządzenia, który odnosi się do roszczeń o zapłatę. Skarżący zauważył, iż w niniejszej sprawie przepis ten nie znajduje zastosowania, bowiem powódka wystąpiła z roszczeniem o ochronę dóbr osobistych.

Skarżący stwierdził, iż obowiązujących przepisów jednoznacznie wynika, że Sąd I instancji orzekając o kosztach zastępstwa prawnego udzielonego z urzędu, nie ma możliwości ustalania ich poniżej stawki minimalnej określonej w rozporządzeniu w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez(...)kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu. Dodał, iż tego rodzaju możliwość przewidziana została bowiem dla adwokata w § 3 ust. 2 i tylko wówczas Sąd może orzekać według tak ustalonych stawek wynagrodzenia.

Wobec powyższego skarżący uznał, iż należna mu jako pełnomocnikowi z urzędu, minimalna kwota z tytułu pomocy prawnej udzielonej pozwanej w niniejszej sprawie wynosi 360 zł + należny podatek VAT, tj. łączną kwotę 442,80 zł.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie nie zasługiwało na uwzględnienie.

W ocenie Sądu Okręgowego, w przedmiotowej sprawie nie zostały spełnione przesłanki przyznania skarżącemu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu. Stosownie jednak do treści przepisu art. 384 k.p.c., znajdującego na podstawie art. 397 § 2 k.p.c., odpowiednie zastosowanie w postępowaniu zażaleniowym, sąd nie może zmienić postanowienia na niekorzyść strony wnoszącej zażalenie. Nie jest zatem możliwe pozbawienie skarżącego przyznanego już wynagrodzenia.

W myśl przepisu art. 109 § 1 k.p.c., roszczenie o zwrot kosztów wygasa, jeśli strona najpóźniej przed zamknięciem rozprawy bezpośrednio poprzedzającej wydanie orzeczenia nie złoży sądowi spisu kosztów albo nie zgłosi wniosku o przyznanie kosztów według norm przepisanych. Jednakże o kosztach należnych stronie działającej bez adwokata, radcy prawnego lub rzecznika patentowego sąd orzeka z urzędu.

Jednocześnie zauważyć należy, iż zgodnie z przepisem § 20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez (...)kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, wniosek o przyznanie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej powinien zawierać oświadczenie, że opłaty nie zostały zapłacone w całości lub w części.

Jak wynika z akt sprawy, skarżący został ustanowiony pełnomocnikiem z urzędu pozwanej w lutym 2013 r. i aż do rozprawy w dniu 12 czerwca 2013 r., ani na tej rozprawie, nie złożył wniosku o przyznanie mu kosztów udzielonej pomocy prawnej i nie złożył oświadczenia, że koszty te nie zostały pokryte. Wniosek taki pełnomocnik z urzędu złożył dopiero w dniu 13 czerwca 2013 r., a więc już po zamknięciu rozprawy i umorzeniu postępowania w związku z zawarciem przez strony ugody sądowej. Ponadto należy zauważyć, iż wniosek ten w dalszym ciągu nie zawierał wskazanego wyżej oświadczenia o nie uiszczeniu opłat.

Wobec powyższego nie ulega wątpliwości, iż skarżący zarówno nie złożył wniosku o przyznanie kosztów w stosownym terminie jak i nie zawarł wymaganego oświadczenia, wobec czego brak było podstaw do uwzględnienia jego wniosku, jednakże ze wskazanych wyżej przyczyn zmiana postanowienia na jego niekorzyść nie była możliwa.

W związku z powyższym argumentacja podniesiona w zażaleniu została przez Sąd Odwoławczy uznana za całkowicie pozbawioną znaczenia dla rozstrzygnięcia.

Mając powyższe rozważania na uwadze, Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c., w zw. z art. 397 § 2 k.p.c., orzekł jak w sentencji.

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)