Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 sierpnia 2020 roku

Sąd Apelacyjny w Lublinie, I Wydział Cywilny w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 5 sierpnia 2020 roku w Lublinie na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa M. K.

przeciwko S. D.

z udziałem interwenienta ubocznego po stronie pozwanej (...) S.A. w W.

o zadośćuczynienie, rentę i ustalenie

na skutek apelacji powoda od wyroku Sądu Okręgowego w Radomiu z dnia
25 października 2018 roku, sygnatura akt I C 1796/13 ;

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od powoda M. K. na rzecz pozwanego S. D. oraz (...) S.A. w W. kwoty po 4.050 (cztery tysiące pięćdziesiąt) zł tytułem zwrotu części kosztów postępowania odwoławczego, a w pozostałej części nie obciąża powoda tymi kosztami;

III.  przyznaje od Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Radomiu adwokatowi Z. O. wynagrodzenie w kwocie 5.400 (pięć tysięcy czterysta) zł powiększone o należny podatek VAT (łącznie 6.642 zł) z tytułu udzielenia powodowi pomocy prawnej z urzędu w postępowaniu apelacyjnym.

Walentyna Łukomska-Drzymała Bogdan Radomski Jolanta Terlecka

Sygn. akt I ACa 127/19

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy w Radomiu wyrokiem z dnia 25 października 2018 roku w sprawie (...) zasądził od S. D. na rzecz M. K. kwotę 50.000 zł tytułem zadośćuczynienia oraz 3.600 zł tytułem kosztów procesu. Dalej idące żądania powoda sąd oddalił. Ponadto sąd nakazał ściągnąć od pozwanego S. D. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Radomiu kwotę 3.650 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych. Powoda sąd nie obciążał kosztami procesu.

Proces toczył się między powodem jako pacjentem, a pozwanym S. D. jako lekarzem leczącym powoda przy udziale interwenienta ubocznego po stronie pozwanej (...) S.A w W. jako ubezpieczycielem pozwanego.

Zasądzona kwota na rzecz powoda to zadośćuczynienie za zawinione naruszenie praw pacjenta w oparciu o przepisy ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (tekst jedn. Dz. U. z dnia 8 czerwca 2017 r. poz. 1318), a konkretnie na podstawie art. 4 ust. 1 tej ustawy w zw. z art. 448 kc.

Dalej idące żądania (powód żądał zadośćuczynienia 500.000 zł na podstawie art. 415 kc w zw z art. 444 kc i 445 § 1 k.c., ustalenia odpowiedzialności na przyszłość oraz renty uzupełniającej w kwocie 1.600 zł miesięcznie) sąd oddalił jako bezzasadne.

Okoliczności faktyczne stanowiące podstawę rozstrzygnięcia sąd pierwszej instancji zawarł w uzasadnieniu wyroku k. 1443 – 1450 v.

Wyrok sądu pierwszej instancji zaskarżył powód apelacją z dnia 19 stycznia 2019 r., w której zarzucił naruszenie art. 361 kc przez przyjęcie braku związku przyczynowego między błędem w sztuce lekarskiej pozwanego, a skutkiem w postaci transplantacji serca, która jako jedyna terapia mogła uratować życie powoda wobec postępującego zapalenia mięśnia sercowego i braku efektów leczenia zachowawczego wprost prowadzącego do nieuchronnej śmierci wskutek ustania krążenia. Ponadto skarżący zarzucił wyciągnięcie sprzecznych wniosków z opinii biegłych oraz błędną ocenę rozmiarów szkody, a w szczególności skutków w zakresie utraty wielu szans życiowych, dyskomfortu funkcjonowania w życiu codziennym i obaw o dalsze życie swoje i swojej rodziny.

Wskazując na powyższe zarzuty wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku przez podwyższenie zasądzonej kwoty zadośćuczynienia do wysokości 500.000 zł, ustalenie odpowiedzialności na przyszłość oraz zasądzenie renty w kwocie 1.600 zł miesięcznie. Domagał się również zasądzenia kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa adwokackiego z tytułu nieopłaconej pomocy prawnej.

Pozwany S. D. oraz interwenient uboczny (...) S.A. w W. w odpowiedziach na apelację wnosili o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów postępowania odwoławczego.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje :

Na wstępie należy podnieść, że z uwagi na datę wniesienia apelacji (w dniu 21 stycznia 2019 r. k. 1465) sprawa niniejsza co do zasady podlegała rozpoznaniu na podstawie przepisów kpc w brzmieniu obowiązującym przed dniem 7 listopada 2019 r. tj. przed zmianami wprowadzonymi ustawą z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2019 r. poz. 1469) tj. na rozprawie. Zgodnie jednak z art. 15zzs ^{( 3 )}ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem o zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. Poz. 374, 567, 568 i 695) w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 14 maja 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV – 2 ^{( 1 )}(Dz.U. poz. 875) sprawa ta mogła być skierowana do rozpoznania na posiedzeniu niejawnym o ile żadna ze stron w ciągu tygodnia od zawiadomienia nie zgłosi sprzeciwu.

W tej sprawie po zawiadomieniu pełnomocników stron i interwenienta ubocznego o skierowaniu sprawy do rozpoznania na posiedzeniu niejawnym (k. 1489, 1490 i 1491), żadna ze stron nie zgłosiła sprzeciwu i nie wnosiła o przeprowadzenie rozprawy, a tym samym dopuszczalnym było rozpoznanie apelacji powoda na posiedzeniu niejawnym.

Apelacją powoda nie jest zasadna.

Ustalenia faktyczne dokonane w sprawie przez sąd pierwszej instancji są prawidłowe i sąd odwoławczy przyjmuje je jako własne. Uzasadnienie sądu pierwszej instancji jest wyczerpujące, szczegółowe i zawiera rozważania co do wszystkich zebranych w sprawie dowodów i odnosi się do wszystkich istotnych w sprawie faktów i okoliczności. Ocena zebranych dowodów pod kątem prawa materialnego również nie nasuwa zastrzeżeń sądu odwoławczego. Dlatego też zawarte w apelacji zarzuty proceduralne oraz naruszenia prawa materialnego są bezzasadne.

Wywody apelującego co do związku przyczynowego między działaniem pozwanego, a powstałą choroba powoda są prowadzone w oderwaniu od materiału dowodowego zawartego w sprawie, a zwłaszcza w oderwaniu od wniosków opinii Katedry Medycyny Sądowej (...) J. w K. (k. 1371 – 1382), którą sąd pierwszej instancji poddał właściwej analizie i wysnuł z niej właściwe wnioski. Powód pomija, że źródłem jego problemów zdrowotnych nie był błąd diagnostyczny pozwanego, a przebyta ostra infekcja dróg oddechowych ( która była przecież stanem niezawinionym przez lekarza) i ta infekcja przyczyniła się do rozwoju zapalenia mięśnia sercowego, które to doprowadziło u powoda do rozwinięcia się kardiomiopatii rozstrzeniowej. W większości przypadków nie udaje się zidentyfikować przyczyny zapalenia mięśnia sercowego. Tak też było w przypadku powoda, a zatem leczenie było objawowe, a jego efekt trudny do przewidzenia, natomiast rokowanie odnośnie ewentualnego rozwoju niewydolności krążenia jest od niego praktycznie niezależne. Dlatego brak było możliwości jednoznacznej i kategorycznej oceny, w jakim stopniu nieprawidłowości w diagnostyce powoda przyczyniły się do rozwinięcia się u niego skrajnej niewydolności serca wymagającej przeszczepienia serca. Nawet wcześniejsze podjęcie właściwej diagnostyki i rozpoznania zapalenia mięśnia sercowego u powoda nie gwarantowało skuteczności leczenia zachowawczego, a tym samym wątpliwe jest czy mogłoby zapobiec konieczności dokonania przeszczepu serca lub zabieg ten opóźnić (powołana opinia k.1381 v.). W świetle opinii biegłych w chwili rozpoczęcia leczenia u pozwanego lekarza S. D. stan zdrowia powoda nie wskazywał, że w przyszłości będzie niezbędne dokonanie zabiegu przeszczepu serca.

W świetle powyższego słuszne jest stanowisko sądu pierwszej instancji, że w okolicznościach tej sprawy nie można przyjąć istnienie odpowiednio wysokiego prawdopodobieństwa, że w płaszczyźnie przyczynowości jedno zdarzenie (błąd diagnostyczny pozwanego) jest następstwem innego (konieczności przeszczepu serca i skutków z tym związanych). Aby przyjąć odpowiedzialność odszkodowawczą pozwanego nie można opierać się na przypuszczeniu, czy niewielkim stopniu prawdopodobieństwa, że błąd diagnostyczny pozwanego skutkował koniecznością dokonania przeszczepu serca. Związek przyczynowy między działaniem (zaniechaniem) zobowiązanego, a skutkiem i w rezultacie szkodą uprawnionego winien być wykazany z odpowiednio wysokim stopniem prawdopodobieństwa, a materiał dowodowy w tej sprawie nie daje podstaw do przyjęcia takiej tezy. Biegli nie byli w stanie stwierdzić aby zaniedbania pozwanego przyczyniły się do rozwinięcia się u powoda skrajnej niewydolności serca wymagającej przeszczepienia serca. Biegli nie twierdzili również, że stwierdzone zaniedbania spowodowały pogorszenie rokowania powoda, co do wyleczenia. Tym samym brak było zatem podstaw do przyjęcia odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanego, poza odpowiedzialnością za naruszenie praw pacjenta co zostało przez sąd pierwszej instancji uwzględnione i co nie jest kwestionowane przez żadną ze stron.

Wobec braku przesłanek odpowiedzialności z art. 415 kc w zw z art. 444 i 445 kc bezprzedmiotowe są rozważania co do obecnego stanu zdrowia i odpowiedzialności pozwanego na przyszłość oraz co do żądanej przez powoda renty uzupełniającej.

Reasumując powyższe należy stwierdzić, że wyrok sądu pierwszej instancji jest prawidłowy, a apelacja powoda jako bezzasadna podlega oddaleniu.

Dlatego Sąd Apelacyjny w Lublinie na podstawie art. 385 kpc orzekł jak w wyroku. O kosztach za drugą instancję sąd orzekł na podst. art. 98 kpc oraz § 2 pkt 7 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2018 r. poz. 265) i § 2 pkt 7 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r. poz. 1800) z tym, że ze względu na niewielki nakład pracy pełnomocników pozwanego i interwenienta ubocznego sąd obciążył powoda jedną stawką w kwocie 8.100 zł za postępowanie odwoławcze, którą to stawkę po połowie (po 4050 zł) zasądził na rzecz interwenienta i pozwanego. Koszty nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powodowi sąd przyznał na podstawie § 8 pkt 7 w zw. z § 16 ust. 1 pkt 2 ro rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (tekst jedn. Dz. U. Z 2019 r. poz. 18).