Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 września 2020 roku

Sąd Rejonowy w Łowiczu w Wydziale III Rodzinnym i Nieletnich

w składzie:

Przewodnicząca: SSR Honorata Wójcik

Protokolant: st.sekr.sąd. Elżbieta Gołaszewska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 września 2020 roku

sprawy z powództwa Z. S.

przeciwko M. S. (1)

o podwyższenie alimentów

1.  podwyższa alimenty płatne od M. S. (1) na rzecz jego pełnoletniej córki Z. S., ur. (...) ustalone ostatnio wyrokiem Sądu Okręgowego w Łodzi w sprawie XIII RC 80/06 z kwoty po 350 (trzysta pięćdziesiąt) złotych miesięcznie do kwoty po 800 (osiemset) złotych miesięcznie płatne z góry do dnia 15-go każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, do rąk powódki Z. S. poczynając od dnia 25 czerwca 2020 roku,

2.  oddala powództwo w pozostałej części,

3.  nie obciąża pozwanego kosztami postępowania, które przejmuje na rachunek Skarbu Państwa,

4.  nadaje wyrokowi w punkcie 1 rygor natychmiastowej wykonalności.

\Sygn. akt III RC 67/20

UZASADNIENIE

Powódka Z. S. reprezentowana przez przedstawicielkę ustawową – matkę M. S. (2) dnia 19 czerwca 2020 r. wniosła pozew o podwyższenie alimentów od pozwanego M. S. (1) z kwoty po 350 zł do kwoty po 1200 zł miesięcznie. W uzasadnieniu pozwu podniesiono, że od chwili orzeczenia alimentów sytuacja materialna i finansowa powódki i jej matki uległy zmianie. Alimenty zasądzone na rzecz małoletniej Z. S. nie wystarczają na wszystkie jej potrzeby, które są coraz większe, w tym na wyżywienie, odzież, potrzeby szkolne, leczenie. Powódka jest uczennicą Liceum Ogólnokształcącego im. J. C. w Ł.. W przyszłym roku szkolnym przystąpi do matury. Osiąga dobre wyniki w nauce. Zamierza iść na studia. Korzysta z dodatkowych zajęć z matematyki i języka angielskiego, ich koszt to odpowiednio 400 zł i 200 zł miesięcznie. Zakup książek do klasy III liceum to koszt 800 zł. Zakup laptopa, który jest niezbędny do nauki to 2500 zł. Wycieczki szkolne generują kosz rzędu 700 zł rocznie. Wydatki na (...) to 100 zł. Pozostałe koszty utrzymania małoletniej to: wydatki na żywność – 500 zł, środki higieniczne, kosmetyczne, czystości – 200 zł, odzież – 200 zł, kieszonkowe – 100 zł. Opłaty czynszowe i za media (w tym telefon) w części przepadającej na dziecko to ok. 250 zł. Powódka cierpi na alergię. Sezonowo przyjmuje leki, których koszt wynosi 150 zł. Z uwagi na wadę wzroku powódka nosi okulary, jest także w trakcie leczenia ortodontycznego, którego koszt wynosi 250-350 zł miesięcznie, jak i leczenia dermatologicznego. Matka powódki obecnie przebywa na urlopie wychowawczym. Korzysta ze świadczeń z pomocy społecznej, tj. świadczenia wychowawczego i zasiłku rodzinnego. Pozwany nie uczestniczy w wychowaniu małoletniej powódki, nie interesuje się jej losem, nie utrzymuje kontaktów z córką. Nie interesuje się córką, zaś jego rola ogranicza się jedynie do płacenia alimentów. W pozwie zawarty został także wniosek o zabezpieczenie roszczenia przez zobowiązanie pozwanego do uiszczania na rzecz powódki alimentów w kwocie 800 zł miesięcznie, na czas trwania postepowania, do rąk matki dziecka.

(pozew – k. 2 - 5)

Postanowieniem z dnia 24 czerwca 2020 r. Sąd oddalił wniosek o zabezpieczenie.

(postanowienie – k. 36-v)

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa ponad kwotę 450 zł miesięcznie. Pozwany zaprzeczył, by nie interesował się sprawami córki podnosząc, iż matka dziecka wraz ze swoją rodziną uniemożliwiała mu kontakt z dzieckiem. Pozwany po wielu próbach, jak i zarzutach ze strony rodziny matki dziecka o naruszenie ich nietykalności cielesnej, poddał się. W uzasadnieniu podniesiono, że pozwany założył nową rodzinę. W 2010 r. przyszła na świat jego córka W., która uczęszcza do szkoły podstawowej. W roku 2014 r. W. przeszła poważną operację serca w związku z wadą – ubytkiem przegrody międzyprzedsionkowej. Jest pod stałą opieką kardiologa w Ł., a także stomatologa i ortodonty, co rodzi zwiększone potrzeby dziecka. Koszty leczenia dentystycznego to 150 zł co dwa miesiące. Dziewczynka ma wadę wzroku z zaleceniem noszenia okularów korekcyjnych. Uczęszcza na dodatkowe lekcje języka angielskiego, co wiąże się z wydatkiem kwoty 120 zł miesięcznie. Koszt obiadów szkolnych to 80 zł miesięcznie, wycieczek szkolnych – 300 zł rocznie. Małżonka pozwanego jest zatrudniona i otrzymuje najniższe wynagrodzenie krajowe. W. u niej zmiany onkologiczne. Pozwany wraz z żoną i córką mieszka w kawalerce. Miesięczny koszt utrzymania mieszkania to 610 zł (czynsz, energia elektryczna, gaz, Internet). Na zaspokojenie własnych potrzeb (odzież, środki higieny osobistej, środki czystości) pozwany przeznacza 250 zł miesięcznie. Pozwany rozpoczął budowę domu o powierzchni 80 m ² na działce podarowanej przez rodziców żony. W związku z budową pozwany zawarł umowę kredytu z miesięczną ratą w wysokości 1600 zł. Koszty związane z mediami na działce to woda 40 zł, energia elektryczna – 120 zł. Pozwany podniósł, że koszty utrzymania powódki wskazane w pozwie są zawyżone, a niektóre z wydatków nie powinny wpływać na wysokość miesięcznych alimentów. Pozwany osiąga miesięczny dochód w wysokości 3300 zł. Aktualna sytuacja finansowa i majątkowa pozwanego nie pozwala alimentować córki w kwocie wyższej niż 450 zł miesięcznie.

(odpowiedź na pozew – k. 40-42)

W dniu 10 września 2020 r. Z. S., będąca już osobą pełnoletnią, udzieliła pełnomocnictwa matce M. S. (2) do reprezentowania jej w przedmiotowej sprawie, a tym samym podtrzymała powództwo. Na rozprawie w dniu 14 września 2020 r. strony postępowania podtrzymały dotychczasowe stanowiska w sprawie.

(pełnomocnictwo – k. 68, e- protokół z rozprawy – k. 70-71v)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka Z. S., urodzona dnia (...), jest córką M. S. (2) i M. S. (1). Rodzice powódki są po rozwodzie, nie mieszkają razem.

(okoliczności bezsporne)

Ostatnio alimenty od pozwanego M. S. (1) na rzecz powódki zostały ustalone w wyroku rozwodowym Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 27 listopada 2008 r. w sprawie XIIIRC 80/06 na kwotę 350 zł miesięcznie, płatne do rąk matki dziecka.

(dowód: wyrok w sprawie XIIIRC 80/06 – k. 318-v załączonych akt o sygnaturze XIIIRC 80/06)

Kiedy Sąd Okręgowy orzekał po raz ostatni o wysokości alimentów zasądzonych od pozwanego na rzecz powódki, miała ona 6 lat. Uczęszczała do klasy zero. Miesięczny koszt jej utrzymania kształtował się na poziomie 500-600 zł miesięcznie. Pozwany poza alimentami partycypował rzeczowo w kosztach utrzymania córki, kupując dla niej artykuły spożywcze i przemysłowe o łącznej wartości 50 zł miesięcznie. Małoletnia mieszkała wówczas z matką w domu dziadków macierzystych. Przedstawicielka ustawowa małoletniej miała wówczas 26 lat. Była osobą bezrobotną. Pozostawała na utrzymaniu swoich rodziców, którzy pracowali zarobkowo.

M. S. (1) (wówczas lat 31) mieszkał z rodzicami. Pracował zarobkowo, a jego dochód kształtował się na poziomie 1000 zł miesięcznie. Zabiegał o kontakty z córką. Płacił alimenty. W sposób rzeczowy partycypował w kosztach utrzymania córki.

(dowód: dokumenty z załączonych akt sprawy XIII RC 80/06)

Z. S. ma obecnie 18 lat. Mieszka z matką, partnerem matki i przyrodnią siostrą w Ł.. Od września 2020 r. uczęszcza do klasy III LO im. J. C. (2) w Ł.. Osiąga dobre wyniki w nauce. Wobec rozpoczęcia kolejnego roku szkolnego 2020/2021 konieczny był zakup podręczników, których koszt wyniósł 800 zł. Powódka korzysta z korepetycji z matematyki – 2 razy w tygodniu i z języka angielskiego – raz w tygodniu. Ich koszt to 50 zł za lekcję. Wydatki szkolne, wg zestawienia strony powodowej wynoszą 1000 zł rocznie, w tym składka na (...) – 100 zł, wycieczka szkolna – 500 zł plus kieszonkowe na wycieczkę 100-200 zł, przybory szkolne – 150 zł. Pozostałe koszty utrzymania powódki kształtują się następująco: żywność - 500 zł, środki higieny - 200 zł, odzież - ok.200 zł miesięcznie. Dwa razy w roku konieczny jest zakup kurtki, spodni, butów. Powódka potrzebuje kieszonkowego minimum w kwocie 100 zł miesięcznie. Powódka nosi aparat ortodontyczny, koszt leczenia ortodontycznego to 200-400 zł miesięcznie. Raz w miesiącu ma wizytę u ortodonty w S.. Aparat na zęby kosztował 2500 zł. W związku z noszeniem aparatu ortodontycznego konieczne są częste wizyty u stomatologa i leczenie ubytków i ewentualnej próchnicy uzębienia. Koszty leczenia stomatologicznego to 200 zł miesięcznie. Powódka cierpi na trądzik. Leczy się u dermatologa w ramach NFZ. Koszty leków dermatologicznych wynoszą 150 zł miesięcznie. Powódka ma wadę wzroku. Konieczne są okulary korekcyjne. Kosz zakupu okularów, tj. oprawek i szkieł to łącznie ok. 550 zł co dwa lata (oprawki min. 350 zł, szkła min. 200 zł). Koszty wizyty u okulisty to 100 zł dwa razy do roku. Powódka jest alergikiem, okresowo przyjmuje leki przeciwalergiczne. Opłaty za mieszkanie w części przypadającej na powódkę wynoszą ok.250 zł. Ponadto opłata za Internet mobilny w telefonie - 130 złotych, opłata za telefon - 90 zł miesięcznie. Zakup paliwa w związku z koniecznością dojazdów na wizyty u ortodonty w S., czasami na korepetycje i do szkoły to ok. 200 zł co miesiąc. Powódce do nauki potrzebny jest nowy laptop. W pozwie podniesiono, iż koszty utrzymania powódki należy podwyższyć o środki na zakup mebli, pościeli, malowanie mieszkania.

(dowód: zeznania M. S. (2) e-protokół z dnia 14 września 2020 r. 00:04:04 – k. 70v; zaświadczenie – k. 12, dokumentacja medyczna – k. 15-25v, paragony – k. 96—103,110, faktura – k. 108, )

M. S. (2) ma 38 lat. Poza powódką ma młodszą córkę ur. (...) z kolejnego związku. Mieszka z dziećmi i konkubentem. Otrzymuje świadczenie 500+ na młodszą córkę w kwocie 500 zł, świadczenie 100 zł jako dodatek w związku z rozpoczęciem roku szkolnego (przysługujące raz w roku) oraz świadczenie 300 zł raz w roku z programu Dobry Start na powódkę jako dziecko uczące się w szkole, a także 124 zł zasiłku rodzinnego. Jest zatrudniona na podstawie umowy o pracę w Firmie (...) w Ł. na czas nieokreślony od dnia 3 października 2011r., od 11 maja 2018 r. do 10 kwietnia 2021 r. przebywa na urlopie wychowawczym na młodszą córkę urodzona (...), bez prawa do wynagrodzenia. Średnia wysokość jej miesięcznego wynagrodzenia przed urlopem wychowawczym wynosiła 2246,61 zł brutto. (...) M. S. (2) pracuje i zarabia najniższe krajowe wynagrodzenie (1774 zł netto).

(dowód: zeznania M. S. (2) e-protokół z dnia 14 września 2020 r. 00:04:04 – k. 70v; zaświadczenie – k. 14, 61 )

M. S. (1) ma 43 lata. Ożenił się po raz drugi. Ma córkę z małżeństwa w wieku 10 lat. Córka pozwanego ma problemy kardiologiczne - ubytek przegrody międzyprzedsionkowej. Przeszła operację serca. Jest pod stałą opieką kardiologa w Ł., w ramach NFZ. Jest także pod opieką stomatologa i ortodonty, gdyż z uwagi na wadę serca musi dbać o stan uzębienia. Koszty opieki dentystycznej to 150 zł co dwa miesiące. Dziewczyna korzysta z dodatkowych lekcji języka angielskiego, których koszt wynosi 120 zł miesięcznie. Córka pozwanego jada obiady w szkole, ich koszt to 80 zł miesięcznie. Wycieczki szkole generują wydatek rzędu 300 zł rocznie. Pozwany wraz z rodziną mieszkają w kawalerce, stanowiącej wspólność majątkową małżeńską pozwanego i jego żony. Miesięczne koszty utrzymania mieszkania to ok. 600-650 zł. Na zaspokajanie własnych potrzeb (odzież, środki higieny osobistej, środki czystości) pozwany przeznacza 250 zł miesięcznie. Pozwany pracuje w (...) Spółka z o.o. w O. w pełnym wymiarze czasu, z umową zawartą na czas nieokreślony na stanowisku Młodszy Drukarz. Jego wynagrodzenie netto wyniosło w czerwcu 2020 r. – 2987,39 zł, w lipcu 2020 r. – 3671,74 zł, w sierpniu 2020 r. – 3341,51 zł. Małżonka pozwanego pracuje jako pomoc na szwalni i otrzymuje wynagrodzenie w wysokości najniżej krajowej (1774 zł netto). Pozwany z żoną zaciągnęli kredyt hipoteczny w wysokości 250 000 zł na budowę domu. Miesięczna rata kredytu wynosi 1600 zł. M. S. (1) nie utrzymuje kontaktów w powódką od około 10 lat. Wcześniej matka dziecka utrudniała mu kontakty z córką. Pozwany wnosił do Sądu o egzekucję kontaktów. Poza alimentami nie łoży na córkę żadnych dodatkowych środków finansowych.

(dowód: zeznania pozwanego e-protokół z dnia 14 września 2020 r. 00:49:14 – k. 71v z w. z wyjaśnieniami 00:25:18 – k. 71, dokumentacja medyczna – k. 44,80-84, zeznania J. K. e-protokół z dnia 14 września 2020 r. 00:39:22 – k.71, projekt budowlany – k. 75-76, zaświadczenie – k. 77, 78, 79, umowa o kredyt hipoteczny – k. 85-91 )

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na postawie zgromadzonego w toku postępowania materiału dowodowego. Materiał dowodowy obejmujący również dokumenty zgromadzone w sprawie prowadzonej pod sygnaturą XIII RC 80/06 Sądu Okręgowego w Łodzi, należało uznać za w pełni wiarygodny i dający pełną możliwość czynienia na jego podstawie ustaleń faktycznych. Sąd uznał, że kserokopie dokumentów, nie potwierdzone za zgodność z oryginałem - wedle norm obowiązujących, świadczą jedynie o istnieniu ich oryginałów, kserokopie nie mogą bowiem stanowić dowodu w sprawie.

Wiarygodnością obdarzył zeznania świadka J. K. oraz pozwanego w zakresie w jakim znajdują potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym i oparł się na nich czyniąc ustalenia faktyczne w niniejszej sprawie.

Sąd dał wiarę zeznaniom M. S. (2), co do kosztów utrzymania domu i częściowo powódki, uznając, że zawyżone zostały potrzeby powódki.

Sąd uznał za usprawiedliwione wydatki na potrzeby powódki w zakresie nie przekraczającym kwoty 1600 złotych miesięcznie. Nie znajduje to bowiem logicznego uzasadnienia i jest sprzeczne z doświadczeniem życiowym, by matka powódki dysponująca do lipca 2020 r. miesięcznie kwotą około 3240 złotych (1000 złotych - świadczenie 500+ na dwoje dzieci, 1774 złotych - wynagrodzenie za pracę konkubenta, 124 zł – zasiłek rodzinny, 350 zł – alimenty na powódkę) na potrzeby Z. S. przeznaczała 2400 zł miesięcznie. Z powyższego rachunku wynika, że M. S. (2) na potrzeby pozostałych członków rodziny, tj. swoje, młodszego dziecka i konkubenta przeznaczałaby łącznie 848 zł. Podkreślić przy tym należy, że budżet rodziny zmniejszył się aktualnie o 500 zł w związku z faktem, iż po osiągnięciu pełnoletności (w lipcu 2020r.) powódka utraciła prawo do świadczenia 500+. W ocenie Sądu koszty utrzymania powódki zostały znacząco zawyżone, w szczególności w odniesieniu do kosztów leczenia dermatologicznego, stomatologicznego, ortodontycznego, okulistycznego, alergologicznego. W przypadku konieczności leczenia u wielu specjalistów należy rozważyć, w miarę możliwości, korzystanie z publicznej służby zdrowia, nie zaś w prywatnych placówkach. Za zawyżone należy również uznać wydatki związane z dojazdami. Powódka uczy się i mieszka w jednym mieście, zatem nie ma konieczności ponoszenia kosztów dojazdów aż na kwotę 200 zł. Za uzasadnione Sąd uznał koszty dojazdów związane z wizytą u ortodonty w S. raz w miesiącu. Niemniej jednak trudno uznać, że generują one wydatek rzędu 200 zł miesięcznie. W pozwie przeszacowano także koszty Internetu, opłat telefonicznych w części przepadającej na powódkę – 130 zł + 90 zł, gdyż zdaniem Sądu, kwota 220 zł miesięcznie obejmuje całość wydatków z tego tytułu na rodzinę, a nie jedynie część przypadającą na powódkę.

Tym samym za zawyżone należy uznać koszty utrzymania powódki. Sąd uznał, kierując się doświadczeniem życiowym, że usprawiedliwione potrzeby powódki kształtują się na poziomie 1600 zł miesięcznie.

Sąd oddalił wniosek pełnomocnika pozwanego o otwarcie zamkniętej rozprawy na nowo uznając, iż M. S. (2) będąca pełnomocnikiem powódki mogła być przesłuchana jako świadek. W kodeksie postępowania cywilnego brak jest bowiem przepisu, który zakazywałby przeprowadzenia dowodu z zeznań świadka, będącego pełnomocnikiem procesowym strony. Regulacje odnoszących się do pełnomocników procesowych w postępowaniu cywilnym dotyczą wyłącznie profesjonalnych pełnomocników. Należy w tym względzie wskazać na postanowienia ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze (t.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 615 z późn. zm.) oraz ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 233). Zgodnie bowiem z art. 6 ust. 1 Prawo o adwokaturze adwokat obowiązany jest zachować w tajemnicy wszystko, o czym dowiedział się w związku z udzielaniem pomocy prawnej. Ponadto, ust. 3 tego przepisu stanowi, że adwokata nie można zwolnić od obowiązku zachowania tajemnicy zawodowej co do faktów, o których dowiedział się, udzielając pomocy prawnej lub prowadząc sprawę. Tożsame rozwiązania zostały przewidziane w art. 3 ust. 3 i ust. 5 ustawy o radcach prawnych.

Mając na uwadze powyższe regulacje stwierdzić należy, że M. S. (2) będąca nieprofesjonalnym pełnomocnikiem strony powodowej w niniejszej sprawie mogła zostać przesłuchana w charakterze świadka.

Sąd zważył, co następuje:

Sąd uznał, że powództwo Z. S. jest zasadne w części, tj. do kwoty 800 złotych miesięcznie, a w pozostałym zakresie powództwo oddalił jako wygórowane.

W myśl art. 138 k.r.o., w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Przez zmianę stosunków rozumieć natomiast należy zwiększenie się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego bądź zmniejszenie lub ustanie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji. Zgodnie bowiem z treścią art. 135 § 1 k.r.o. zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego, a wykonywanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, może polegać także, w całości lub w części, na osobistych staraniach o jego utrzymanie lub wychowanie (art. 135 § 2 k.r.o.).

Zakres potrzeb dziecka, których zaspokajanie jest obowiązkiem rodziców, ustanawia przepis art. 96 k.r.o. W związku z powyższym, rodzice zobowiązani są zapewnić dzieciom, które nie są w stanie utrzymać się samodzielnie, zaspokojenie potrzeb w zakresie wyżywienia, odzieży, środków higieny oraz leczenia. Należy podkreślić, iż rodzice mogą być zwolnieni od świadczeń alimentacyjnych w stosunku do dziecka tylko wtedy, gdy dziecko posiada własny majątek, a dochody z tego majątku wystarczają na całkowite pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. We wszelkich innych wypadkach na rodzicach ciąży stanowczy obowiązek utrzymania dziecka, ograniczony tylko ich możliwościami zarobkowymi i majątkowymi.

Rodzice nie mogą uchylić się od obowiązku alimentacyjnego na tej podstawie, że wykonywanie tego obowiązku stanowiłoby dla nich nadmierny ciężar. Są obowiązani podzielić się z dzieckiem nawet najmniejszymi dochodami. W szczególnych przypadkach, gdy sytuacja dziecka tego wymaga, rodzice mają nawet obowiązek wyzbywania się posiadanego majątku, bądź jego niektórych składników, aby w ten sposób podołać ciążącemu na nich obowiązkowi alimentacyjnemu, na przykład dla ratowania zdrowia dziecka.

W niniejszej sprawie Sąd doszedł do wniosku, iż zasadnym jest podwyższenie alimentów płatnych od pozwanego M. S. (1) na rzecz jego córki Z. S. z kwoty po 350 zł miesięcznie do kwoty po 800 zł miesięcznie, a nadto oddalenie powództwa w pozostałym zakresie. Potrzeby powódki, która pomimo iż jest pełnoletnia nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie, nie osiąga sama żadnych dochodów, nie ma własnego majątku, z upływem czasu rosną.

W literaturze podkreśla się, iż z biegiem lat, a zwłaszcza wskutek dorastania dziecka zwiększają się jego potrzeby i tym samym osoby zobowiązane do jego alimentacji powinny zwiększyć swój wysiłek dla zaspokojenia tych potrzeb (T. S., Prawo rodzinne
i opiekuńcze, W. 2005, s. 277).

Od chwili, kiedy ostatnio była ustalona wysokość alimentów od pozwanego na rzecz powódki, to jest od momentu wydania przez Sąd Okręgowy w Łodzi wyroku rozwodowego w sprawie XIIIRC 80/06 upłynęło blisko 12 lat. Od tamtej pory uległa zmianie nie tylko sytuacja powódki, ale również zmieniła się sytuacja jej matki oraz ojca - pozwanego.

Z. S., która w lipcu b.r. ukończyła 18 lat, od września rozpoczęła naukę w klasie maturalnej, co stanowiło dla niej duży przeskok rozwojowy. Z 6-letniej dziewczynki stała się 18-letnią młodą kobietą – uczennicą szkoły średniej. W związku z wejściem w dorosłość Z. S. więcej środków, niż było to w 2008 r, kiedy miała 6 lat, potrzeba na jej wyżywienie, na odzież, buty, które częściej trzeba wymieniać na nowe, większe. Pojawiły się potrzeby w związku z edukacją powódki, których nie było w 2008 r. Koszt zakupu podręczników został oszacowany na 800 zł. Powódka uczęszcza na korepetycje z matematyki – 2 razy w tygodniu i języka angielskiego – 1 raz w tygodniu, koszt jednej lekcji to 50 zł. Powódka leczy się dermatologicznie, ortodontycznie i stomatologicznie, alergologicznie, nosi okulary korekcyjne. Koszty utrzymania powódki Sąd oszacował na kwotę ok. 1600 zł miesięcznie, jako adekwatne do jej potrzeb oraz możliwości majątkowych jej rodziców.

Od 2008 r. sytuacja matki powódki zmieniła się o tyle, że w lutym 2017r. urodziła kolejne dziecko. Jest zatrudniona w Firmie (...) w Ł., od 11 maja 2018 r. do 10 kwietnia 2021 r. przebywa na urlopie wychowawczym, bez prawa do wynagrodzenia. Konkubent M. S. (2), będący ojcem jej młodszego dziecka, pracuje zarobkowo i otrzymuje wynagrodzenie 1774 zł netto miesięcznie.

Sytuacja pozwanego od dnia wydania wyroku w sprawie XIIIRC 80/06 uległa zmianie. Pozwany ożenił się, a w 2010 r. urodziła mu się córka. Dziewczyna ma wadę serca, jest pod opieką kardiologa. Korzysta z prywatnych wizyt u stomatologa. Chodzi na dodatkowe lekcje z języka angielskiego, ich koszt to 120 zł. Pozwany wraz z rodziną mieszka w Ł. w mieszkaniu stanowiącym współwłasność jego i jego żony. Zaciągnął kredyt w wysokości 250 000 zł na budowę domu, rata miesięczna z tego tytułu to 1600 zł. Pozwany i jego żona pracują zarobkowo. Pozwany zarabia netto ok. 3000-3600 zł miesięcznie, zaś jego żona osiąga najniższe krajowe wynagrodzenie (1774 zł netto miesięcznie).

M. S. (1) nie jest zorientowany w potrzebach córki – powódki. Pozwany nie ma wiedzy na temat stanu jej zdrowia, edukacji, potrzeb. Nie ma kontaktu z powódką. Poza zasądzonymi alimentami, pozwany nie łoży na utrzymanie córki.

M. S. (1) powinien mieć świadomość, że potrzeby jego dorosłej, a uczącej się jeszcze córki wzrastają i liczyć się z tym na przyszłość, tym bardziej przy zaciąganiu wieloletnich zobowiązań finansowych, albowiem spłata zaciągniętych ewentualnie zobowiązań nie może mieć pierwszeństwa przed zaspokajaniem bieżących potrzeb dziecka. Z. S. potrzebuje dodatkowych lekcji z matematyki, angielskiego, nowej kurtki czy butów. Dodatkowo powódka ma zwiększone potrzeby w związku z nauką w szkole średniej – zakup przyborów szkolnych, podręczników. Pozwany uzyskuje dochód średnio 3300 zł, jego żona 1774 zł. Dochód uzyskiwany przez pozwanego jest większy niż dochód matki dziecka. Rodzina pozwanego po potraceniu alimentów w kwocie 800 zł będzie miała do dyspozycji kwotę średnio 4274 zł, co w przeliczeniu na członka rodziny daje 1424 zł. Rodzina powódki posiada do dyspozycji kwotę łącznie 3198 zł, czyli ok. 800 zł na członka rodziny.

Nałożony na rodziców obowiązek alimentacyjny w stosunku do własnego dziecka podlega regulacji specjalnej i uprzywilejowanej. Wynika to z tekstu art. 133 § 1 k.r.o. Czas trwania tego obowiązku nie jest ograniczony terminem i nie pozostaje też w zależności od osiągnięcia przez uprawnionego określonego stopnia wykształcenia. Jedyną okolicznością, od której zależy trwanie bądź ustanie obowiązku, jest to, czy dziecko może się utrzymać samodzielnie. Dziecko, które osiągnęło nie tylko pełnoletniość, ale zdobyło także wykształcenie umożliwiające podjęcie pracy zawodowej, pozwalającej na samodzielne utrzymanie, nie traci uprawnień do alimentów, jeżeli np. chce kontynuować naukę i zamiar ten znajduje usprawiedliwienie w dotychczas osiąganych wynikach w nauce. Jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 14 listopada 1997 r. (III CKN 257/97, OSNC 1998, nr 4, poz. 70): Przy orzekaniu o obowiązku alimentacyjnym rodziców wobec dzieci, które osiągnęły pełnoletniość, brać należy także pod uwagę, czy wykazują one chęć dalszej nauki oraz czy ich osobiste zdolności i cechy charakteru pozwalają na rzeczywiste kontynuowanie przez nie nauki”.

Zatem, jak to wynika z obowiązku alimentacyjnego rodziców względem dziecka – obowiązek ten ustaje dopiero wówczas, gdy dziecko osiągnie samodzielność życiową, co
z reguły łączy się z możliwością podjęcia pracy zarobkowej. Z. S. nie ma możliwość podjęcia pracy zarobkowej. Powódka, która jest uczennicą szkoły średniej – klasy maturalnej, nie ma żadnego zawodu, w roku szkolnym 2020/2021 przystąpi do egzaminu dojrzałości. Wykładnia art. 133 § 1 bowiem nie może pozostawać w oderwaniu od art. 94, który nakłada na rodziców obowiązek troszczenia się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i należytego przygotowania go do pracy odpowiednio do jego uzdolnień. W literaturze podkreśla się, iż z biegiem lat, a zwłaszcza wskutek dorastania dziecka zwiększają się jego potrzeby i tym samym osoby zobowiązane do jego alimentacji powinny zwiększyć swój wysiłek dla zaspokojenia tych potrzeb (T. Smyczyński, Prawo rodzinne i opiekuńcze, Warszawa 2005, s. 277). Na podkreślenie zasługuje w tym miejscu, że co do zasady pozwany nie kwestionował potrzeby alimentacji córki, tylko wysokość obowiązku alimentacyjnego.

Koszty utrzymania powódki Sąd ustalił na kwotę około 1600 zł miesięcznie. Sąd uznał, kierując się doświadczeniem życiowym, że usprawiedliwione potrzeby powódki kształtują się na poziomie właśnie 1600 zł miesięcznie.

Oceniając sytuację pozwanego Sąd wziął pod uwagę okoliczności, iż poza alimentami w kwocie dotychczas 350 zł miesięcznie, nie łoży on dodatkowo żadnych kwot na utrzymanie córki. Nie widuje się z nią, nie zabiera do siebie, nie kupuje prezentów. Uzasadnione jest, by usprawiedliwione koszty utrzymania powódki ustalone ostatecznie przez Sąd na kwotę około 1600 zł miesięcznie, pokrywał w połowie - tj. w wysokości 800 zł pozwany. Jest to adekwatne do jego możliwości zarobkowych i majątkowych. Na M. S. (2) od lat ciąży bowiem obowiązek bezpośredniej opieki i troski o wychowanie powódki. Zasadne jest więc zwiększenie alimentów na rzecz powódki do kwoty 800 zł miesięcznie, którą to kwotę Sąd ustalił stosując zasadę „równej stopy życiowej”. M. S. (1) jest 43-letnim, zdrowym, zdolnym do pracy mężczyzną i powinien przyjąć na siebie w należytym stopniu odpowiedzialność za los swojego dziecka z pierwszego małżeństwa. Fakt, iż założył on nową rodzinę, ma kolejne dziecko nie zwalnia go z obowiązku łożenia na utrzymanie powódki. Zdaniem Sądu ma on możliwości zaspokajania potrzeb powódki w zakreślonej przez Sąd wysokości.

Uwzględniając całokształt okoliczności sprawy, Sąd uznał, że zasadnym jest podwyższenie alimentów od pozwanego M. S. (1) na rzecz jego córki Z. S. ustalonych ostatnio wyrokiem Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 27 listopada 2008r. w sprawie o sygn. XIII RC 80/08 z kwoty po 350 zł miesięcznie do kwoty po 800 zł miesięcznie, płatnych z góry do dnia 15 – go każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, do rąk powódki. W ocenie Sądu powyższa kwota jest adekwatna do usprawiedliwionych potrzeb powódki, a jednocześnie nie przekracza możliwości finansowych pozwanego.

Alimenty podwyższono poczynając od dnia 25 czerwca 2020 r., to jest od daty doręczenia odpisu pozwu pozwanemu, uznając, iż wówczas pozwany został wezwany do niezwłocznego spełnienia świadczenia. Z chwilą doręczenia odpisu pozwu na pozwanym, jako dłużniku, zaczął ciążyć obowiązek niezwłocznego spełnienia świadczenia – płacenia podwyższonych alimentów. Strona powodowa nie wskazała żadnych okoliczności uzasadniających podwyższenie alimentów z datą wsteczną.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 102 k.p.c., to jest nie obciążył pozwanego kosztami postępowania, które przejął na rachunek Skarbu Państwa.

Stosownie do treści art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c. Sąd z urzędu nadał wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności w punkcie, na mocy którego podwyższono alimenty. Rygor natychmiastowej wykonalności jest bowiem nadawany z urzędu bez żadnych ograniczeń
w zakresie rat alimentacyjnych płatnych po dniu wniesienia powództwa do sądu.