Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II K 104/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 października 2020 roku

Sąd Okręgowy w Olsztynie w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący SSO Krystyna Szczechowicz

Ławnicy: Joanna Liweń, Anna Mościcka

Protokolant st. sekr. sąd. Joanna Kulesza

w obecności Prokuratora Prokuratury Rejonowej Olsztyn – Północ w Olsztynie Jowita Chyła-Radgowska

po rozpoznaniu w dniu 16 października 2020 r.

sprawy:

A. F.

syna T. i H. z domu W.

ur. (...) w S.

oskarżonego o to, że:

I.  W dniu 10 maja 2020 roku w O., województwa (...), na ulicy (...) w rejonie przystanku autobusowego, posługując się nożem usiłował dokonać zaboru w celu przywłaszczenia czterech telefonów komórkowych na szkodę małoletnich H. B. (1), J. K., K. O., P. S. w ten sposób, że kierując trzymany w ręku nóż ostrzem skierowanym w stronę pokrzywdzonych zażądał wydania znajdujących się w ich posiadaniu telefonów, lecz zamierzonego celu nie osiągnął z uwagi na ucieczkę pokrzywdzonych, przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu pięciu lat po odbyciu co najmniej sześciu miesięcy kary pozbawienia wolności za umyślne przestępstwo podobne

to jest o czyn z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 280 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

orzeka:

I.  oskarżonego A. F. uznaje za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu z tym ustaleniem, że łączna wartość telefonów pokrzywdzonych wynosiła około 2050 zł i za to skazuje go na podstawie art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 280 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k., wymierzając w oparciu o art. 14 § 1 k.k. w zw. z art. 280 k.k. karę 3 (trzech) lat i 2 (dwóch) miesięcy pozbawienia wolności,

II.  na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonych kary pozbawienia wolności zalicza oskarżonemu okres rzeczywistego pozbawienia wolnościom od dnia 10 maja 2020 roku, godz. 17.30 do dnia 16 października 2020 roku,

III.  na zasadzie art. 44 § 2 k.k. orzeka przepadek na rzecz Skarbu Państwa dowodu rzeczowego w postaci noża z czarną metalową rękojeścią, zarejestrowanego pod numerem 25/20 Księgi przechowywanych przedmiotów Sądu Okręgowego w Olsztynie,

IV.  na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. – Prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2018 r., poz. 1184 ) oraz § 17 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 18) zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. K. K. kwotę 300 (trzysta) zł za obronę oskarżonego wykonywaną w postępowaniu przygotowawczym oraz kwotę 600 (sześćset) złotych tytułem wynagrodzenia za obronę wykonywaną w postępowaniu sądowym, powiększone o podatek VAT w stawce 23 %;

V.  na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwalnia oskarżonego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych.

UZASADNIENIE

Formularz UK 1

Sygnatura akt

II K 104/20

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

1.  1. USTALENIE FAKTÓW

1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.1.1.

A. F.

w dniu 10 maja 2020 r. w O. woj. (...) na ul (...) w rejonie przystanku autobusowego, posługując się nożem usiłował dokonać zaboru w celu przywłaszczenia czterech telefonów komórkowych o łącznej wartości około 2050 zł na szkodę małoletnich: H. B. (1), J. K., K. O. i P. S. w ten sposób, że trzymając ostrzem skierowanym w stronę pokrzywdzonych zażądał wydania znajdujących się w ich posiadaniu telefonów, lecz zamierzonego celu nie osiągnął z uwagi na ucieczkę pokrzywdzonych, przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu pięciu lat, po odbyciu co najmniej sześciu miesięcy kary pozbawienia wolności za umyślne przestępstwo podobne tj. popełnienia przestępstwa z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 280 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

w dniu 10 maja 2020 r. na ul (...) w O. na przystanek autobusowy przyszli powracający z plaży miejskiej małoletni: H. B. (1), J. K., K. O. i P. S.. Na przystanku przebywał oskarżony A. F. będący osobą bezdomną. Zaczął on zaczepiać małoletnich chcąc uzyskać od nich pieniądze na zakup jak określił bułek. Małoletni nie chcąc być nagabywanymi przez oskarżonego przeszli na drugi koniec ławki. J. K. usiadła na ławce zaś pozostali stali przy niej i rozmawiali ze sobą. Oskarżony w ich kierunku zaczął wypowiada słowa, że są niewychowani, mają zapewne bogatych rodziców, mają pieniądze ale nie chcą mu ich dać. Pokrzywdzeni nie reagowali na to. A. F. w pewnej chwili wstał, otworzył posiadaną torbę, wyjął z niej duży nóż kuchenny, po czym szybkim krokiem podszedł do wymienionych. Kierując nóż w ich stroną zażądał by oddali mu posiadane telefony komórkowe. Nóż znalazł się bardzo blisko szyi siedzącej J. K.. H. B. (1) szybko odsunął ją i cała czwórka rzuciła się do ucieczki. Po ukryciu się w pobliskich zaroślach H. B. (1) zadzwonił na numer alarmowy zawiadamiając o zdarzeniu Policję. Oskarżony słysząc, że jest wzywana Policja zaczął krzyczeć, że żartował oraz w sposób wulgarny twierdził, iż nic i tak mu nie zrobią. Po kilku minutach na miejsce zdarzenia przyjechał patrol Policji i dokonał zatrzymania oskarżonego. W torbie posiadał on nóż, którym się posługiwał i został on zabezpieczony jako dowód rzeczony.

W chwili gdy oskarżony zażądał od małoletnich pokrzywdzonych oddania mu telefonów każdy z nich aczkolwiek nie w ręku posiadał takowy. Odpowiednio posiadali oni telefony komórkowe marki: H. H. (2) P8 lite o wartości 100 zł , J. K. - iPhone s6 o wartości ok. 850 zł, K. S. G. (...) o wartości ok. 800 zł, P. X. R. 4a o wartości ok. 300 zł.

zeznania świadków:

H. B. (1)

P. S.

K. O.

J. K.

B. W.

protokół zatrzymania osoby

protokół zatrzymania rzeczy

zeznania świadków:

A. B.

S. S.

B. O.

M. M.

9,33-34, 18v.

181, 16

12v.,181v.-182

6v.,180

69, 182

20

22-23

179v.-180

181v.

58

61v.

A. F. nie jest chory psychicznie ani upośledzony umysłowo, ma organiczne zaburzania osobowości i zespół uzależnienia spowodowany używaniem alkoholu, w chwili popełnienia czynu był w pełni poczytalny

opinia sądowo-psychiatryczna

88-92

A. F. był wielokrotnie karany za przestępstwo z art. 207 § 1 k.k. Ostanie skazanie nastąpiło wyrokiem Sądu Rejonowego w Bartoszycach z dnia 12 grudnia 2017 r., sygn. akt 580/17 za przestępstwo z art. 207 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. w zw. z art. 31 § 2 k.k., skazany został na karę 2 lat pozbawienia wolności, którą odbywał w okresie od 16.06.2017 r. do 16.06.2019 r. Nadto orzeczono wobec niego środki karne w postaci zakazu kontaktowania się z pokrzywdzonymi oraz zakazu zbliżania się do nich na odległość mniejszą niż 10 metrów na okres lat 5 i nakaz opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonymi na okres lat 5.

Nadto oskarżony skazany został wyrokiem Sądu Rejonowego w Bartoszycach z dnia 6 lutego 2020 r., sygn. akt II K 556/19 za czyn z art. 226 § 1 k.k. w zb. z art. 224 § 2 k.k. w zb. z art. 222 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 31 § 2 k.k. oraz z art. 244 k.k. na karę łączną 5 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem nieodpłatnej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin miesięcznie.

karta karna

odpis wyroku

karta karna

147-148, 150-151

78-79

147-148, 150-151

A. F. jest kawalerem, z zawodu jest monterem instalacji wodnych i gazowych przed tymczasowym aresztowaniem był osobą bezdomną nigdy nie pracował zawodowo, utrzymywał się z zasiłku z (...).

dane personalne

wywiad środowiskowy

37

125

1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

2.  2. OCena DOWOdów

2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.1

zeznania świadka

H. B. (1)

zeznania świadka

P. S.

zeznania

świadka

K. O.

zeznania świadka

J. K.

zeznania świadka B. W.

zeznania świadka A. B.

zeznania świadka

S. S.

zeznania świadka

B. O.

zeznania świadka

M. M.

opinia sądowo-psychiatryczna

protokół zatrzymania osoby

protokół zatrzymania rzeczy

karta karna

odpis wyroku

wywiad środowiskowy

- zeznania są konsekwentne i stanowcze; świadek zeznawał tylko to, co mu wiadome, przedstawił w sposób obiektywny przebieg zdarzenia; nie zachodzą żadne okoliczności, które mogłyby wpłynąć na ujemną ocenę wiarygodności zeznań tego świadka.

-zeznania są jasne logiczne i brak jest jakichkolwiek podstaw do podważenia ich wiarygodności. Korespondują w całej rozciągłości z zeznaniami H. B..

- zeznania są konsekwentne i stanowcze; świadek zeznawała tylko to, co jej wiadome, przedstawiła w sposób obiektywny przebieg zdarzenia; nie zachodzą żadne okoliczności, które mogłyby wpłynąć na ujemną ocenę wiarygodności zeznań tego świadka. Korespondują w całej rozciągłości z zeznaniami H. B. i P. S..

- świadek zeznawała tylko to, co jej wiadome, co pamiętała z tego zdarzenia. Na uwadze należy mieć, iż nóż oskarżonego znalazł się najbliżej niej i bardzo tym się przestraszyła.

-zeznania są jasne logiczne i brak jest jakichkolwiek podstaw do podważenia ich wiarygodności.

-zeznania są jasne logiczne i brak jest jakichkolwiek podstaw do podważenia ich wiarygodności.

-zeznania są jasne logiczne i brak jest jakichkolwiek podstaw do podważenia ich wiarygodności.

-zeznania są jasne logiczne i brak jest jakichkolwiek podstaw do podważenia ich wiarygodności.

-zeznania są jasne logiczne i brak jest jakichkolwiek podstaw do podważenia ich wiarygodności.

Sąd podzielił opinię biegłych lekarzy psychiatrów albowiem jest jasna, logiczna i wydana zostały w sposób zgodny z zasadami wiedzy fachowej, odpowiada na postawione pytania. Stąd też Sąd w całości podzielił wypływające z niej wnioski.

dowód przeprowadzony zgodnie z KPK, treść jest niesprzeczna, strony go nie kwestionowały

dowód przeprowadzony zgodnie z KPK, treść jest niesprzeczna, strony go nie kwestionowały

niekwestionowany dokument urzędowy

niekwestionowany dokument urzędowy

dowód przeprowadzony zgodnie z KPK, treść jest niesprzeczna, strony go nie kwestionowały

2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia
dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1.1.1

wyjaśnienia oskarżonego A. F.

Wyjaśnienia oskarżonego były zmienne i są sprzeczne z logiczną wersją przedstawioną przez pokrzywdzonych i mając na uwadze tą wersję wydarzeń sąd uznał, że wyjaśnienia oskarżonego stanowią tylko przyjętą linię obrony. Wbrew twierdzeniom oskarżonego z konsekwentnych i stanowczych zeznań świadków: H. B. (k.180v.), P. S. (k. 181), K. O. (k. 182) wynika jednoznacznie, że stanowczym głosem zażądał oddania telefonów, a nie odłożenia telefonów tym bardziej, że świadkowie zgodnie zeznali, iż nie mieli wówczas na wierzchu (w rękach) telefonów. W świetle zeznań wskazanych powyżej świadków oskarżony wyjął z torby nóż, szybkim krokiem do nich podszedł i kierując w ich stronę nóż zażądał oddania telefonów komórkowych.

3.  3. PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

3.1.Podstawa prawna
skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

I

A. F.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

A. F. zachowaniem swoim wyczerpał dyspozycje z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 280 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

Oskarżony usiłował dokonać rozboju kwalifikowanego lecz zamierzonego celu nie osiągnął z uwagę na postawę pokrzywdzonych, którzy uciekli. Kwalifikowany typ rozboju z art. 280 § 2 kk ma miejsce, gdy sprawca kradnie używając przemocy wobec osoby lub grożąc natychmiastowym jej użyciem albo doprowadza człowieka do stanu nieprzytomności lub bezbronności, posługując się równocześnie bronią palną, nożem lub innym podobnie niebezpiecznym przedmiotem lub środkiem obezwładniającym albo działa w inny sposób bezpośrednio zagrażający życiu lub wspólnie z inną osobą, która posługuje się taką bronią, przedmiotem, środkiem lub sposobem. W judykaturze panuje zgodność, iż pojęcie „posłużenia się wskazane w art. 280 § 2 kk i stanowiącego znamię kwalifikowanej postaci przestępstwa rozboju swoim zakresem obejmuje wszelkie manipulowanie przedmiotem wymienionym w tym przepisie, czyli bronią palną, nożem lub innym podobnie niebezpiecznym, a więc nawet jedynie okazanie takiego przedmiotu przez sprawcę rozboju osobie pokrzywdzonej w celu wzbudzenia w ofierze obawy ich użycia. Powyższe miało miejsce w niniejszej sprawie.

Oskarżony działał w warunkach art. 64 § 1 k.k. był bowiem uprzednio skazany wyrokiem Sądu Rejonowego w Bartoszycach z dnia 12 grudnia 2017 r., sygn. akt 580/17 za przestępstwo z art. 207 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. w zw. z art. 31 § 2 k.k. na karę 2 lat pozbawienia wolności, którą odbywał w okresie od 16.06.2017 r. do 16.06.2019 r. W okresie 5 lat po odbyciu tej kary oskarżony dopuścił się popełnienia przestępstwa podobnego w rozumieniu art. 115 § 3 kk, tj. przestępstwa z użyciem groźby użycia przemocy.

Jak wskazał Sad Najwyższy w wyroku z dnia z dnia 30 czerwca 2009 r., V KK 71/09 (KZS 2009, nr 10, poz. 26) „Wykładnia językowa zawartego w przepisie art. 115 § 3 KK, zwrotu „przestępstwa z zastosowaniem przemocy lub groźby jej użycia" prowadzi do wniosku, że przestępstwami podobnymi są nie tylko przestępstwa do których znamion należy stosowanie przemocy lub groźby jej użycia, ale również takie czyny w których zastosowana przemoc lub groźba jej użycia pozostają poza zakresem znamion popełnionych przestępstw, ale faktycznie zostały one zrealizowane w warunkach wystąpienia takiego sposobu działania, który powinien być objęty opisem przypisanego sprawcy czynu”.

W doktrynie i orzecznictwie przyjmuje się, że groźbę użycia przemocy, o której mowa w art. 115 § 3 k.k., można wyrazić w formie dowolnej. W grę wchodzi więc słowo (mówione lub pisane), znak, gest lub też inne zachowanie. W szczególności wymaga podkreślenia, że groźba użycia przemocy może być także wyrażona w sposób dorozumiany ( per facta concludentia). Chodzi tu o różnorodne zachowania, które nabierają stosownego sensu (stają się groźbą) w odpowiednim kontekście (układzie sytuacyjnym), natomiast w oderwaniu od tego kontekstu nie mają już takiego znaczenia.

Oskarżony w obu przypadkach groził użyciem przemocy w sprawie Sądu Rejonowego w Bartoszycach r., sygn. akt 580/17 wypowiadał te groźby zaś w niniejszej sprawie wyraził ją wyciągając nóż i kierując go w stronę pokrzywdzonych, wręcz przystawiając go do ciała siedzącej na ławce J. K..

3.2.Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

3.3. Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

3.4. Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

3.5.Uniewinnienie

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

4. KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

A. F.

I

III

I

I

Za okoliczność obciążającą przy wymiarze kary uznano:

- uprzednią karalność za przestępstwa umyślne;

- działanie w warunkach recydywy specjalnej zwykłej.

Nie bez wpływu na wymiar kary miała okoliczność, że przestępstwo nie zostało dokonane, lecz przybrało formę stadialną usiłowania. Choć ustawodawca – jak chodzi o granice kary - jednakowo nakazuje traktować sprawcę, który przestępstwo dokonał, jak i tego, który usiłował je popełnić, to jednak nie powinno być wątpliwości, że usiłowane przestępstwo, w porównaniu z dokonanym, cechuje mniejszy ładunek społecznej szkodliwości. Zgodnie z treścią 53 § 1 k.k. sąd wymierza karę według swojego uznania, w granicach przewidzianych przez ustawę, bacząc, by jej dolegliwość nie przekraczała stopnia winy, uwzględniając stopień społecznej szkodliwości czynu oraz biorąc pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Na stopień zawinienia wpływają wszelkie okoliczności, które decydują o zakresie swobody sprawcy w wyborze i realizacji zachowania zgodnego z prawem, w tym możliwość rozpoznania znaczenia czynu, możliwość podjęcia decyzji zgodnej z prawem i możliwość faktycznego sterowania swoim postępowaniem. Stopień winy najściślej zależy od stanu poczytalności, który w przypadku A. F. został zbadany przez biegłych psychiatrów. W świetle wyników przeprowadzonego badania nic nie wskazuje, by poczytalność oskarżonego w chwili czynu była ograniczona bądź zniesiona.

W ocenie Sądu kara pozbawienia wolności w orzeczonym wymiarze spełni swoje cele wychowawcze tak jak i zapobiegawcze, w pełni czyniąc przy tym zadość społecznemu poczuciu sprawiedliwości. Jednocześnie kara ta nie przekracza stopnia winy oskarżonego, uwzględniając jednak społeczną szkodliwość przypisanego mu czynu.

na podstawie art. 44 § 2 k.k. orzeczono przepadek dowodu rzeczowego postaci noża, który służył oskarżonemu do popełnienia przestępstwa.

4.  5. 1Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

A. F.

II

I

zgodnie z art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności zaliczono oskarżonemu okres rzeczywistego pozbawienia wolności do dnia 10 maja 2020 r., godz. 17.30 do dnia 16 października 2020 r.

6. inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

7.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

IV

V

W toku postępowania przygotowawczego i sądowego oskarżony korzystał z pomocy prawnej ustanowionego z urzędu obrońcy w związku z czym na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. – Prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2018 r., poz. 1184 ) oraz § 17 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 18) zasądzono od Skarbu Państwa na rzecz obrońcy łącznie kwotę 900 zł powiększoną o podatek Vat w stawce 23% z tytułu nieopłaconej pomocy prawnej wykonywanej z urzędu.

na podstawie art.624 § 1 k.p.k. sąd zwolnił oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych albowiem oskarżony nie ma żadnego majątku, pozostaje w izolacji penitencjarnej i nie ma żadnego źródła dochodu.

5.  1Podpis