Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V RC 656/18

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 22 października 2019r

Pozwem z 26 września 2018 roku, skierowanym przeciwko P. L. (1), małoletni L. K., reprezentowany przez przedstawicielkę ustawową A. K. (1), wniósł o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda alimentów w kwocie 3.000 zł miesięcznie, począwszy od 31 maja 2018 roku, oraz alimentów w pierwszym roku życia małoletniego, tj. od 31 maja 2017 roku do 30 maja 2018 roku, w kwocie 1.500 zł miesięcznie, do 10 dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia płatności którejkolwiek z rat. Jednocześnie powódka A. K. (1) wniosła o zasądzenie od pozwanego kwoty 4.800 zł tytułem 50 % kosztów okołoporodowych za usługi medyczne, leki i profilaktykę, środki do higieny i pielęgnacji dla matki powoda oraz kwoty 1.900 zł tytułem zwrotu 50% kosztów wyprawki dla dziecka oraz zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych (k. 4-8 – pozew)

W odpowiedzi na pozew z 28 lutego 2019 roku( data nadania k. 473) pozwany wniósł o oddalenie powództwa co do kwoty przekraczającej 860 zł (tj. równowartość 200 euro wg. średniorocznego kursu NBP) miesięcznie odnośnie alimentów od dnia wniesienia pozwu ,oddalenie powództwa w pozostałym zakresie i zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych (k. 443-455 – odpowiedź na pozew).Na rozprawie 10 października 2019 roku pozwany ostatecznie sprecyzował swoje stanowisko wskazując, że uznaje powództwo w zakresie świadczeń alimentacyjnych na rzecz małoletniego powoda w kwocie 100 euro miesięcznie za okres od 19 czerwca 2018 roku do dnia złożenia odpowiedzi na pozew, a do kwoty 200 euro za okres od dnia złożenia odpowiedzi na pozew do 9 października 2019 roku i od 10 października 2019 roku w kwocie 175 euro miesięcznie, w pozostałym zakresie wniósł o oddalenie powództwa (k. 925 – protokół rozprawy).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletni L. K. urodził się (...). Jego rodzicami są A. K. (1) i P. L. (2). 19 czerwca 2018 roku P. L. (2) uznał swoje ojcostwo względem małoletniego L. K. (k. 18 – odpis zupełny aktu urodzenia).

A. K. (2) mieszka wraz z małoletnim ze swoim ojcem P. K. w jego 3 – pokojowym mieszkaniu o pow. 67 m 2 , którego koszt utrzymania to czynsz 678 zł , dopłata za media w 2018r wyniosła 713 zł , energia elektryczna 100 zł miesięcznie, gaz 116-17 zł miesięcznie . A. K. (2) przekazuje swojemu ojcu kwotę 300 zł tytułem kosztów mieszkania małoletniego .W pozostałym zakresie koszty mieszkania pokrywa jej ojciec ( k. 713) .

Po narodzinach małoletniego jego matka przez okres 12 miesięcy pozostawała na urlopie macierzyńskim uzyskując w tym okresie dochód w wysokości około 3.000 zł netto miesięcznie, wcześniej przed zajściem w ciążę otrzymywała wynagrodzenie 5 500 zł brutto ( k. 24 ,713 ).

A. K. (1) samodzielnie poniosła koszty związane z wyprawką dziecka oraz koszty związane z ciążą i porodem ( k. 919). Koszty związane z zakupem wyprawki dla dziecka oceniła na kwotę łączną 3 812,34 zł, a koszty okołoporodowe na kwotę 9 618 ,87 zł ( k. 7 i 19 ).

Wykazała ,że tytułem wyprawki małoletniego zakupiła : laktator – 110 zł, wózek – 785 zł , komodę – 210 zł, bazę pod fotelik 400 zł, ręczniki kąpielowe dla dziecka - 42,49 zł i 30,99 zł, podgrzewacz do butelek - 93,60 zł, ubranka 50zł, termometr z bateriami – 98,76 zł, pościel dziecięca - 133,21 zł, łóżeczko dziecięce - 315 zł, ochraniacz na materac - 35,20 zł, różne (pieluchy, kosmetyki, wkładki) - 200,24 zł, 169,65 zł, 136,14 zł i 324,95 zł, rożek becik 37 zł , co łącznie stanowi wydatek w wysokości 3 172,23zł. ( k. 258-282).

Odnośnie kosztów związanych z ciążą i porodem wykazała następujące wydatki : leki i kosmetyki – 49,85 zł, 47,40 zł i 513,34 zł( k. 293,315,301-302), ubrania i bielizna ciążowe – 61,20 zł, 51,87 zł( k. 298,303), wizyty lekarskie w tym u ginekologa – 250 zł( k. 311) , stomatolog 650 zł ( k. 291) wizyta lekarska 190 zł ( k. 320) badania 49 zł ( k. 319 ) ,co stanowi łącznie wydatek w kwocie 1 862,66 zł .

Koszty związane z utrzymaniem małoletniego w pierwszym roku życia matka oceniała na kwotę około 2 000 zł w tym : leki, szczepionki i badania – 412,48 zł, dojazdy i paliwo – 103,11 zł, partycypacja w kosztach utrzymania mieszkania – 300 zł, higiena i pielęgnacja – 361,17 zł, ubrania i zabawki – 181,53 zł, koszty rehabilitacji , wydatki długookresowe 164,95 zł (k. 6-7).Małoletni w pierwszym roku życia był intensywnie rehabilitowany od 2 miesiąca życia, koszt jednej prywatnej wizyty wynosił od 80 – 100 zł . Dziecko karmione było mlekiem matki oraz mlekiem modyfikowanym – 30-40 zł za pojemnik. Matka dziecka w okresie przed wniesieniem pozwu pokrywała koszty własne i koszty dziecka z osiąganych dochodów , nie zaciągała zobowiązań finansowych na utrzymanie dziecka , ale okresowo co drugi miesiąc lub przy okazji świąt otrzymywała od swojego ojca P. K. kwotę rzędu 200 zł na wydatki zgodnie z jej uznaniem ( k. 714) .

Dziecko ma stopy płasko-koślawe, cierpi na kręcz szyi prawostronny, zaburzenie napięcia i niedokrwistość. M. obniżoną odporność i często choruje, z czym wiąże się konieczność wizyt lekarskich i dodatkowych badań . W okresie od czerwca 2017 roku do kwietnia 2018 roku małoletni uczęszczał na rehabilitacje prywatną .Od 09.04.2018r jest pacjentem (...) w W. , gdzie uczestniczył w zajęciach rehabilitacyjnych cotygodniowych , korzystał z terapii psychologa i pedagoga , zajęć logopedycznych , okresowo objęty był kontrolami neurologa i rehabilitacji medycznej. W lutym 2019r terapie małoletniego zawieszono zalecając kontrole za pół roku (k. 24 – zaświadczenie lekarskie, k. 545 – zaświadczenie, k. 546-553 – lista usług pacjenta, zaświadczenie, k. 714 – zeznania przedstawicielki ustawowej A. K. (1)).

Małoletni ma przez matkę wykupiony pakiet medyczny (...), w ramach którego ma możliwość korzystania z konsultacji lekarzy specjalistów. Pakiet dla małoletniego od 01.02.2019r wynosi 119,10 zł , a grudniu 2018 i styczniu 2019r wynosił 111,58 zł ( k. 545) . W ramach pakietu w okresie od 17.09.2018 r do 05.03.2019r małoletni odbył 9 wizyt u lekarza pediatry i przeprowadzono mu szereg badań( k. 552)

Matka dziecka podejmowała starania o przyjęcie syna do publicznej placówki, jednakże z uwagi na brak miejsc, umieszczenie dziecka na liście rezerwowej i konieczność powrotu matki do pracy podjęła ona decyzję o zapisaniu dziecka do prywatnego żłobka, gdzie dziecko uczęszcza do chwili obecnej od pierwszego roku życia . Wydatki związane z uczęszczaniem przez małoletniego do żłobka to kwota około 1.800 zł miesięcznie – 1.500 zł czesne i około 300 zł wyżywienie, płatne przez cały rok . (k. 488 – informacja, k. 555-557 – faktury VAT, k. 712-713 – zeznania świadka P. K., k. 714 – zeznania przedstawicielki ustawowej A. K. (1)).

Obecnie na miesięczne koszty utrzymania małoletniego zdaniem matki składają się koszty związane z: partycypacją w kosztach utrzymania lokalu – 300 zł, czesne za żłobek – 1.500 zł, wyżywienie w żłobku około 300 zł, abonament medyczny – około 120 zł, leki – suplementy żelaza, witaminy, aerozol do nosa, probiotyki – około 150 zł, wydatki na środki czystości i higieniczne – około 200 zł (w tym 120 zł na zakup pieluch), wyżywienie – około 500 zł (małoletni nie toleruje laktozy i nie może spożywać mleka krowiego), ubrania i obuwie – 230 zł, zabawki i rozrywka – około 100 zł, koszty dojazdów – około 180 zł .Małoletni ma dietę bezmleczną, niedokrwistość , obniżoną odporność, często choruje . W związku z tym lekarz zaleca jego suplementacje żelazem- koszt 40 – 50 zł miesięcznie, witaminami 20 zł miesięcznie . W związku z infekcjami dróg oddechowych przyjmuje spreje do nosa , których koszt to 20 zł miesięcznie , w czasie infekcji leczenie kosztuje około 30 – 40 zł miesięcznie . Małoletni nadal jest rehabilitowany , ale od jesieni 2018r już tylko w ramach NFZ. .Matka małoletniego planuje zaszczepić dziecko przeciwko meningokokom w 2019r , a koszt trzech wymaganych szczepień to kwota 1020 zł. Matka małoletniego w czasie chorób dziecka korzysta z pakietu (...), gdzie małoletni korzysta z pediatry . Dziecko w ramach NFZ chodzi do gastrologa z uwagi na powiększone parametry wątrobowe Matka małoletniego korzysta z samochodu swojego ojca , ponosi tylko koszt benzyny miesięcznie tankuje za kwotę 230 zł , z czego ocenia iż na potrzeby dziecka na benzynę wydaje 180 zł wożąc dziecko do żłobka 4 km od miejsca zamieszkania i wożąc dziecko do lekarza. Po zawiezieniu dziecka do żłóbka matka jedzie dalej samochodem 4 km do pracy , która nie jest w kierunku żłobka . (k. 712-714).

Przedstawicielka ustawowa małoletniego A. K. (1) ma 29 lat i jest zatrudniona w (...) w W. na stanowisku obcojęzyczny doradca klienta z wynagrodzeniem miesięcznym w kwocie 3.710,49 zł netto. W 2017 roku A. K. (1) osiągnęła dochód w kwocie 51.647,31 zł (k. 22-23v). A. K. (1) nie zaciągała zobowiązań finansowych na poczet zaspokojenia potrzeb małoletniego za okres sprzed daty wniesienia powództwa (k. 13 – zaświadczenie o zarobkach, k. 15-16 – deklaracja podatkowa, k. 712-713 – zeznania świadka P. K., k. 714 – zeznania przedstawicielki ustawowej A. K. (1)). Na początku 2015r wyprowadziła się od ojca P. K. , po czym znowu z nim zamieszkała końcem 2015r celem oszczędności , gdyż ojciec nie oczekuje od niej partycypowania przez nią w kosztach mieszkania .A. K. (2) nadal studiuje, po otrzymaniu absolutorium pozostało jej napisanie pracy dyplomowej ( k. 713 V ).

Pozwany P. L. (2) ma 31 lat, na stałe mieszka w B..

Od 1 września 2017 roku P. L. (2) zamieszkiwał w lokalu o powierzchni 29,98 m2 jako członek spółdzielni na podstawie umowy użytkowania. Opłata za użytkowanie lokalu i zaliczki na poczet mediów wynosiły łącznie 325,81 euro (k. 511-514v). Umowa z pozwanym została rozwiązana z uwagi na podjętą przez niego próbę podnajęcia lokalu (k. 780). Od 31 lipca 2019r pozwany zamieszkuje w lokalu o powierzchni 58 m2, składającym się z 2 pokoi, kuchni i łazienki, przy czym jeden z pokoi jest zastawiony różnymi rzeczami. Lokal ten należy do jego znajomego Pozwany płaci za lokal łączną kwotę 535 euro miesięcznie (w tym ryczałt na dodatkowe koszty w kwocie 165 euro). Neguje możliwość zamieszkiwania poza B., gdyż w B. zamieszkuje jego rodzina, jednocześnie neguje możliwość zamieszkiwania wraz z rodziną twierdząc, że jako osoba dorosła powinien być samodzielny i niezależny. Rodzice pozwanego mieszkają w 2 pokojowym mieszkaniu W B. mieszka też osobno brat pozwanego wraz z żoną i dzieckiem . B. jest miastem w którym jest dużo studentów szukających wspólnego mieszkania z inną osobą , sam pozwany ma również wielu znajomych , którzy tak jak on mają problemy mieszkaniowe. Pozwany nie podejmował prób znalezienia osoby do wspólnego zamieszkiwania, ponieważ nie ma zgody na podnajęcie obecnie zajmowanego przez niego mieszkania .

Pozwany ma wykształcenie średnie , ukończył technikum w 2004r, a w 2009 r rozpoczął naukę zawodu uzyskując zawód kupca w handlu detalicznym. Po zdaniu matury w 2016 roku podjął studia (połączone z zajęciami praktycznymi w wymiarze 40 godzin tygodniowo), gdzie otrzymywała stypendium 600 euro przez 2 semestry. Naukę przerwał w czerwcu 2017 roku po 2 semestrach, z uwagi na brak środków finansowych.

W okresie od 11 czerwca 2018 roku do 31 stycznia 2019 roku P. L. (2) był zatrudniony jako listonosz w D. P. AG, gdzie jego wynagrodzenie wynosiło 1.510 euro netto miesięcznie. Został zwolniony z pracy z uwagi na chorobę kolana. W okresie od marca 2018 roku do stycznia 2019 roku P. L. (2) pobierał świadczenie na pokrycie kosztów mieszkania w kwocie 741,81 euro (k. 492-499v). Obecnie P. L. (2) pracuje na pełen etat w wymiarze 40 godzin dziennie jako logistyk w spółce (...), osiągając wynagrodzenie w kwocie 1.300 euro netto . Zgodnie z umową jest zobowiązany do pracy w godzinach nadliczbowych w ramach swoich możliwości w zakresie dopuszczalnym przez przepisy prawa , jeśli wymaga tego sytuacja wewnętrzna organizacji( K. 520 ) .

W zeznaniach podatkowych za rok 2016 za czas trwania stosunku pracy od 19.05.-30.09.2016 r wykazał wynagrodzenie brutto 6.994 euro, za rok 2017 za czas trwania stosunku pracy od 01.10-31.12.2017r r wykazał wynagrodzenie brutto 4.269 euro, a za rok 2018 za czas trwania stosunku pracy od 01.01.-28.02.2018r wykazał wynagrodzenie brutto 3.685 euro (k. 500-510, 520-532).

Pozwany nie widzi powodu poszukiwania lepiej płatnej pracy, jednocześnie uznaje, iż podejmowanie dodatkowego zatrudnienia nie jest korzystne z uwagi na konieczność płacenia wyższych podatków. Uważa, iż w obecnej pracy ma perspektywy w przyszłości na lepsze dochody ( k. 922)

Pozwany nie uczestniczył dotychczas w życiu dziecka ani nie łożył regularnie na jego utrzymanie – jedynie 2 razy przekazał matce małoletniego kwotę po 100 euro (k. 714 – zeznania przedstawicielki ustawowej A. K. (1), k. 779-786 – zeznania pozwanego P. L. (3)).

W ocenie pozwanego na jego miesięczne koszty utrzymania, oprócz kosztów mieszkaniowych, składają się wyżywienie około 400 euro (100 euro na tydzień), opłaty za energię elektryczną około 50 euro, opłaty za Internet około 50 euro, opłaty za telefon komórkowy około 40 euro, zakup ubrań i butów około 50 euro, karta miejska 80 euro, zajęcia sportowe 20 euro, wyjścia z rodziną / przyjaciółmi około 150 euro, zakup leków na reumatyzm około 20 euro. Ponadto pozwany wydaje około 100 euro rocznie na stomatologa (około 8,33 euro miesięcznie). Pozwany wskazał, że ostatnio spożywa więcej alkoholu – miesięcznie przeznacza na jego zakup około 30 euro.

W ocenie pozwanego miesięczne koszty utrzymania małoletniego to kwota około 1.800 zł, na co składają się koszty: koszty mieszkania – 200 zł, żłobek – 1.000 zł, opieka medyczna i lekarstwa – 100 zł, koszty związane z pielęgnacją, higieną, wyżywieniem, ubraniami i zabawkami – 300 zł, koszty związane z wyposażeniem mieszkania – 100 zł, koszty związane z transportem – 100 zł (k. 453).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o materiał dowodowy w postaci złożonych do akt sprawy dokumentów, których prawdziwość nie budziła wątpliwości – w postaci zaświadczeń, potwierdzeń przelewów, rachunków, korespondencji e-mailowej. Sąd nie uznał wiarygodności złożonych w sprawie dokumentów w postaci paragonów. Paragon bowiem nie zawiera określenia podmiotu, który dokonuje zakupu, i nie określa, na czyją rzecz dany zakup jest dokonany. Stanowią one jedynie dowód dokonania zakupu określonego towaru albo usługi za oznaczoną kwotę, natomiast same w sobie nie świadczą o poniesieniu przez któregoś z rodziców wydatku na rzecz małoletniego lub powódki . Dodatkowo Sąd nie uwzględnił w swoich ustaleniach części złożonych przez powódkę dokumentów w postaci złożonych potwierdzeń transakcji dokonanych z konta bankowego w zakresie w jakim nie znajdowały one potwierdzenia w przedłożonych rachunkach – fakturach i paragonach. Potwierdzenia dokonanych przelewów nie dokumentują zakupu konkretnych przedmiotów i wyposażenia, a jedynie wydatek poniesiony na rzecz określonego podmiotu. Dopiero wspólne zestawienie potwierdzenia płatności (przelewu lub płatności kartą) w połączeniu z przedstawionym rachunkiem z tej samej daty i na identyczną kwotę może stanowić dowód na wykazanie, że określone produkty zostały zakupione. Z prezentowanych przez stronę powodową dokumentów, w przeważającej mierze, nie wynikało z jakiego rodzaju wydatki zostały poniesione wobec czego nie sposób ich zakwalifikować jako wydatków poniesionych na poczet wyprawki / kosztów okołoporodowych. Sąd nie uznał w kosztach wyprawki wskazywanych na k. 261-262, co prawda załączona do akt kserokopia paragonu przedstawiona została wraz z potwierdzeniem płatności z karty, jednakże paragon ten jest bardzo nieczytelny wobec czego brak jest możliwości zweryfikowania jakie produkty zostały zakupione i czy mają one rzeczywisty związek z potrzebami dziecka w zakresie zakupu wyprawki. Sąd nie uznał kosztów przewijaka w wysokości 150 zł z uwagi na brak potwierdzenia dokonania jego zakupu. Koszt zakupu leków, kosmetyków i ubrań ciążowych został przez Sąd uznany jedynie w zakresie w jakim koszty te zostały wykazane dokumentami potwierdzającymi ich zakup przez matkę małoletniego. Sąd nie uznał kosztów związanych z zakupem materaca, poduszki ortopedycznej i łóżka dla powódki , gdyż w toku postępowania nie zostało wykazane, że ich zakup był bezpośrednio związany z dolegliwościami, które wynikły z uwagi na ciąże. W szczególności do wniosku takiego nie prowadzi skierowanie powódki na zabiegi rehabilitacyjne z 12.12.2017r w związku z bólami kręgosłupa , z którego nie wynika przyczyna tych bóli .Sąd nie uznał również kosztów paliwa, gdyż strona powodowa nie wykazała w jakim zakresie i czy w ogóle koszty te związane były z niezbędnymi w ciąży przejazdami na badania i do lekarzy.

Sąd oparł się także na zeznaniach świadka P. K. oraz złożonych w charakterze strony powodowej zeznaniach A. K. (1), gdyż były one spójne i logiczne oraz znajdowały potwierdzenie w zgromadzonym materiale dowodowym. W ograniczonym zakresie Sąd oparł się na zeznaniach pozwanego P. L. (3). Warto zauważyć, że twierdzenia pozwanego są sprzeczne z jego deklaracjami. Po zsumowaniu wydatków jakie pozwany ma ponosić na swoje utrzymanie okazuje się, że przewyższają one podawane przez niego dochody (suma kosztów przekracza 1.400 euro), choć jednocześnie pozwany twierdził, że jest w stanie płacić na małoletniego alimenty w kwocie prze niego wskazanej. Sąd nie dał wiary twierdzeniom pozwanego, jakoby od 19 czerwca 2019 roku płacił on regularnie na rzecz małoletniego kwotę 100 euro miesięcznie. Pozwany nie przedstawił na tę okoliczność żadnego dokumentu – poza potwierdzeniem jednego przelewu – k. 458 – zaś A. K. (1) wskazała, że były to jedynie dwa przelewy. Sąd nie dał też wiary twierdzeniom pozwanego, jakoby zabiegał on o kontakty z małoletnim – w świetle okoliczności sprawy twierdzenia te miały jedynie charakter niepopartych niczym deklaracji. Przykładowo wskazać trzeba, że pozwany nie podejmował wysiłków na rzecz sądowego uregulowania kontaktów, chociaż korzysta z usług profesjonalnego pełnomocnika. Na rozprawie w dniu 10 października 2019r Sąd ograniczył dowód z przesłuchania stron do przesłuchania pozwanego , bowiem pomimo prawidłowego wezwania powódki do osobistego stawiennictwa pod rygorem pominięcia dowodu, była ona nieobecna na terminie rozprawy a jej pełnomocnik wniósł o pominięcie dowodu z przesłuchania powódki . Nie sposób również uznać, by naruszone w tej sytuacji zostało prawo strony pozwanej do zadawania pytań stronie powodowej, również w kontekście przebiegu rozprawy 25 kwietnia 2019 roku, na której pełnomocnik pozwanego oświadczył, że z uwagi na kolizję terminów opuszcza salę rozpraw, co też uczynił, nie wnosząc o odroczenie rozprawy i kontynuowanie przesłuchania powódki na kolejnym terminie rozprawy.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje na częściowe uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 133 § 1 k.r.o., rodzice mają obowiązek świadczeń względem dziecka, które nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Zakres obowiązku alimentacyjnego, zgodnie z treścią art. 135 § 1 i 2 k.r.o., zależy z jednej strony od potrzeb osoby uprawnionej, z drugiej zaś strony od możliwości zarobkowych i majątkowych osoby zobowiązanej. Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego. Przyjmuje się, za uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1987 roku (III CZP 91/86), że „przez usprawiedliwione potrzeby uprawnionego rozumieć należy potrzeby, których zaspokojenie zapewni mu – odpowiedni do jego wieku i uzdolnień – prawidłowy rozwój fizyczny i duchowy. Możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego określają zarobki i dochody, jakie uzyskiwałby przy pełnym wykorzystaniu swych sił fizycznych i zdolności umysłowych, nie zaś rzeczywiste zarobki i dochody”. Granicę obowiązku alimentacyjnego stanowią uzasadnione potrzeby uprawnionego. Zgodnie z utrwaloną w orzecznictwie zasadą „dzieci mają prawo do równej stopy życiowej z rodzicami i to zarówno wtedy, gdy żyją z nimi wspólnie, jak i wtedy, gdy żyją oddzielnie. Oznacza to, że rodzice powinni zapewnić dziecku warunki materialne odpowiadające tym, w jakich żyją sami. Nie będzie to jednak dotyczyło potrzeb będących przejawem zbytku” (por. Z. Krzemiński, Alimenty i ojcostwo. Komentarz, Oficyna, 2008, wyd. III opubl. Lex).

Należy wskazać, że pozwany P. L. (2), jako ojciec małoletniego powoda, jest ustawowo zobowiązany do jego alimentowania, bowiem dziecko jest w stanie utrzymać się samodzielnie oraz nie posiada majątku wystarczającego na swoje utrzymanie. Weryfikacji Sądu wymagają jednak uzasadnione potrzeby małoletniego, jak również możliwości zarobkowe i majątkowe jego rodziców.

Biorąc pod uwagę doświadczenie życiowe i zasady logiki oraz wiek małoletniego i związane z nim potrzeby Sąd uznał, iż uzasadnione koszty utrzymania dziecka wynoszą około 3.300-3.400 zł miesięcznie. Na wysokość tej kwoty składają się następujące wydatki: koszty związane z zamieszkaniem – 285 zł, abonament medyczny –120 zł, czesne za żłobek i wyżywienie – 1.800 zł, wyżywienie w domu – około 300 zł (małoletni nie toleruje laktozy i nie może spożywać mleka krowiego), leki – suplementy żelaza, witaminy, aerozol do nosa, probiotyki – około 100 zł, wydatki na środki czystości i higieniczne – około 200 zł (w tym 120 zł na zakup pieluch), ubrania i obuwie – 200 zł, zabawki i rozrywka – około 100 zł, koszty dojazdów – około 100-150 zł , meble i sprzęty dla dziecka – 100 zł .

Oczywiście zasadnym jest koszt związany z partycypacją dziecka w kosztach utrzymania mieszkania w kwocie 1/3 tych kosztów . Pozwany uznał koszty związane ze żłobkiem w wysokości 1.000 zł miesięcznie , kwota ta jest jednak nierealna w warunkach (...) . Kwota ponoszona przez przedstawicielkę ustawową w wysokości po 1.800 zł miesięcznie jest kwotą typową w W. .W sytuacji gdy matka powróciła do pracy oczywistym jest wydatek związany z prywatną placówką dla dziecka , gdy umieszczenia dziecka w publicznej placówce nie jest możliwe. W dalszej kolejności wskazać należy, że absolutnie niemożliwe jest zaspokojenie potrzeb dziecka związanych z higieną, jedzeniem, ubraniami i zabawkami za kwotę po 300 zł miesięcznie jak oczekuje pozwany . Co prawda koszty wyżywienia i innych produktów są w Polsce tańsze niż w Niemczech, jednakże różnica w cenie nie jest aż tak znacząca, by kwota po 300 zł miesięcznie mogła zaspokoić tak szerokie potrzeby dziecka, które w dalszym ciągu korzysta z pieluch i ma zalecenia lekarskie w zakresie wyżywienia .Na marginesie wskazać jedynie należy, że pozwany na swoje potrzeby związane jedynie z wyżywieniem i ubraniami przeznacza po 450 euro miesięcznie, wobec czego uznać należy koszty utrzymania dziecka wskazane przez Sąd za całkowicie zasadne. Wskazać należy ,że w przyszłości koszt pieluch zastąpiony zostanie przez koszt wypoczynku małoletniego , zważywszy brak udziału pozwanego w życiu dziecka . Z uwagi na stan zdrowia i częstotliwość wizyt lekarskich dziecka zasadny jest również koszt związany z opłatą pakietu medycznego , który umożliwia szybki dostęp do lekarza . Wskazać należy ,że matka dziecka w ramach dostępności wizyt do lekarzy w ramach NFZ korzysta również z publicznej opieki medycznej. Wskazane powyżej koszty utrzymania dziecka Sąd ocenił stosownie do usprawiedliwionych potrzeb małoletniego , jego wieku i możliwości zarobkowych rodziców dziecka .

Odnosząc się do sytuacji zarobkowej matki małoletniego to podejmuje ona zatrudnienie w pełnym wymiarze godzin uzyskując wynagrodzenie w granicach około 3.700 zł netto miesięcznie. Mając na uwadze konieczność sprawowania przez nią opieki nad małoletnim należy uznać, że wykorzystuje ona w pełni swoje możliwości zarobkowe.

Odnosząc się do sytuacji pozwanego Sąd miał na uwadze, że obecnie podejmuje on zatrudnienie za wynagrodzeniem 1.300 euro netto , przy czym we wcześniejszym miejscu zatrudnienia otrzymywał 1.510 euro netto za świadczoną pracę jako listonosz. Swoje koszty utrzymania pozwany ocenił na kwotę około 1.400 euro przy jednoczesnej deklaracji do gotowości płacenia alimentów w wysokości po 175 euro miesięcznie. Powyższe wskazuje ,że pozwany musi widzieć możliwość dodatkowego dochodu ponad wykazane przez niego obecnie dochody . Możliwości zarobkowe pozwanego Sąd ocenił na kwotę nie mniejszą niż około 1.500 euro netto Kwestią oczywistą i naturalną jest, że uzyskując odpowiednio większe dochody należne zobowiązania podatkowe również wzrastają. Okoliczność ta nie może jednak stanowić argumentu przeciwko podejmowaniu przez pozwanego dodatkowych starań celem poszerzenia jego kompetencji zawodowych i poprawienia jego sytuacji zarobkowej. Zauważyć należy iż starania takie podejmuje matka dziecka, która pracuje w pełnym wymiarze , opiekuje się dzieckiem i kończy studia . Zauważyć należy ,że obecna umowa o pracę również przewiduje możliwość wykonywania pracy przez pozwanego powyżej 40 godzin tygodniowo, jeżeli taka potrzeba będzie po stronie pracodawcy . Pozwany, oprócz podejmowania dodatkowych aktywności zawodowych celem zwiększania swoich dochodów , mając na uwadze konieczność partycypowania w kosztach dziecka , winien również poczynić odpowiednie kroki ku obniżeniu własnych kosztów utrzymania, które w ocenie Sądu są nieracjonalnie wysokie . Przede wszystkim pozwany winien ograniczyć koszty związane z zajmowanym mieszkaniem. Należy wskazać, że obecnie zajmowany lokal jest mieszkaniem dwupokojowym, z czego pozwany korzysta jedynie z jednego pokoju. Winien on np. poszukać wśród swoich licznych znajomych, którzy również wynajmują pokoje współlokatora, z którym mógłby wynająć podobne mieszkanie , co spowoduje jednoczesne obniżeniu kosztów przypadających na niego. Należy mieć na uwadze, że pozwany wcześniej mieszkał w samodzielnym lokalu, znacznie tańszym niż obecnie, a jeżeli obecnie nie jest to możliwe, powinien poszukać innych rozwiązań np. sublokatora . Jednocześnie należy mieć na uwadze, że jego rodzice zamieszkują w mieszkaniu dwupokojowym, gdzie mógłby również mieszkać pozwany, a jedynie przez własną potrzebę samodzielności i niezależności nie korzysta z tej możliwości. Bez wątpienia przedstawicielka ustawowa, gdyby tylko miała taką możliwość również preferowałaby, jak pozwany, zamieszkiwanie samodzielnie w niezależnym lokalu, jednakże ważąc potrzebę utrzymania dziecka zdecydowała się ona na tańszą opcję zamieszkiwania wraz ze swoim ojcem. Pozwany również, mając na uwadze iż ma na utrzymaniu dziecko, powinien poczynić starania celem obniżenia własnych kosztów mieszkaniowych i możliwości przeznaczenia tych środków na utrzymanie syna. Na marginesie jedynie należy zauważyć ,że koszty związane z wynajęciem mieszkania w W. nie odbiegają aż tak znacząco od kosztów w B.. Jednocześnie Sąd miał na uwadze, że pozwany nie uczestniczy w życiu małoletniego syna, nie kontaktuje się z nim, poza sporadycznymi kwotami 100 euro nie partycypuje w kosztach dziecka .

Mając powyższe rozważania na uwadze Sąd uznał za zasadne obciążenie pozwanego kwotą po 2.000 zł miesięcznie tytułem alimentów od dnia wniesienia pozwu tj. 26 września 2018r .Kwota ta stanowi około 60% ustalonych miesięcznych kosztów utrzymania małoletniego. Pozwany obniżając koszty mieszkaniowe do chociażby uprzednio ponoszonych ( czyli o 200 ero miesięcznie ), rezygnując z wydatków na alkohol i ograniczając koszty wyjść ze znajomymi ( czyli 180 euro miesięcznie ) uzyska kwotę około 1 640 zł miesięcznie ( przy bieżącym kursie na dzień 10.10.2019r wg . wskazań NBP , że 1 euro = 4,32 zł ) . Zważywszy deklarowaną przez pozwanego kwotę 175 euro miesięcznie tytułem alimentów , bez uwzględnienia możliwych realnych oszczędności po stronie pozwanego , kwota alimentów 2 000 zł miesięcznie, jest adekwatna do potrzeb dziecka i możliwości zarobkowych pozwanego, które w przypadku pozwanego nie odpowiadają jego aktualnym dochodom . W pozostałym zakresie koszty utrzymania winna ponosić matka małoletniego, która również ma możliwości zarobkowe pozwalające jej na pokrycie kosztów w pozostałym zakresie . Wskazana kwota alimentów pozwoli na zaspokojenie potrzeb małoletniego związanych z kosztami jego bieżącego utrzymania, a jednocześnie pozostaje w zasięgu możliwości finansowych i majątkowych pozwanego nawet przy uwzględnieniu konieczności ponoszenia kosztów zamieszkiwania w B..

Dodatkowo podkreślić należy, że postępowanie w niniejszej sprawy znajduje zastosowanie wyłącznie polskie prawo materialne zgodnie z art. 15 rozporządzenia Rady (WE) nr 4/2009 z dnia 18 grudnia 2008 roku w sprawie jurysdykcji, prawa właściwego, uznawania i wykonywania orzeczeń oraz współpracy w zakresie zobowiązań alimentacyjnych (Dz. U. L 131 z 18.05.2011 r. s. 26) w zw. z art. 3 ust. 1 Protokołu o prawie właściwym dla zobowiązań alimentacyjnych (Dz. U. UE L z dnia 16 grudnia 2009 r.). Wskazać należy, że nie zasługuje na uwzględnienie stanowiska pozwanego, który żądał wliczenia w dochodach matki małoletniego uzyskiwanych w ramach świadczenia K., które jest odpowiednikiem polskiego świadczenia 500 plus. Zgodnie z art.135 § 3 pkt. 3 kro na zakres świadczeń alimentacyjnych nie wpływają świadczenia rodzinne, o których mowa w ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. z 2016 r. poz. 1518 i 1579 oraz z 2017 r. poz. 60).W związku z tym , iż świadczenie 500 plus wypłacane jest obecnie również na pierwsze dziecko bez spełnienia kryteriów dochodowych , oznacza to ,że świadczenie to zostanie wypłacone powódce w Polsce , natomiast jedynie różnica pomiędzy świadczeniem przyznawanym w Polsce i Niemczech zostanie wypłacona przez niemiecką kasę rodzinną . Rozwiązania wynikające z niemieckich przepisów np. zaliczenia zasiłku na poczet obowiązku alimentacyjnego nie znajdują zastosowania w niniejszej sprawie .

Zważywszy na to, że wskazany w pozwie sposób i termin płatności alimentów nie był kwestionowany należało zasądzić od pozwanego tytułem alimentów na rzecz małoletniego powoda kwotę 2 000 zł miesięcznie, płatną do 10-tego dnia każdego miesiąca z góry począwszy od 26 września 2018 roku (tj. daty wniesienia pozwu), z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku opóźnienia płatności którejkolwiek z rat, zasądzonymi zgodnie z art. 481 § 1 i 2 k.c.

Zgodnie z art. 137 § § 2 kro niezaspokojone potrzeby uprawnionego z czasu przed wniesieniem powództwa o alimenty sąd uwzględnia zasądzając odpowiednią sumę pieniężną. Zauważyć należy, że alimenty ze swej natury przeznaczone są na zaspokojenie potrzeb bieżących. Uzyskanie alimentów za okres sprzed wniesienia pozwu uzależnione jest od wykazania przez wierzyciela, że jego usprawiedliwione potrzeby związane z utrzymaniem lub utrzymaniem i wychowaniem nie zostały za ten okres zaspokojone albo zostały zaspokojone dzięki np. zaciągniętym pożyczkom, a wynikające stąd zadłużenie nie zostało zlikwidowane. Przedstawicielka ustawowa nie wskazała niezaspokojonych potrzeb małoletniego powoda za okres przed wniesieniem powództwa a potrzeby dziecka za ten okres rzeczywiście zostały zaspokojone przez matkę dziecka i udzielanej pomocy finansowej jej ojca . Pozwany, reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika w toku postępowania uznał roszczenie w tym zakresie do kwoty po 100 euro miesięcznie poczynając od dnia uznania dziecka czyli 19.06.2018r do dnia złożenia odpowiedzi na pozew czyli do dnia 28.02.2019r ( k. 473). Zgodnie z art. 213 § 2 k.p.c. Sąd jest związany uznaniem powództwa, chyba że uznanie jest sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa. W niniejszej sprawie Sąd dokonał oceny, czy nie zachodzą przesłanki, o których mowa w art. 213 § 2 k.p.c. i uznał, że czynność uznania powództwa, w świetle zgromadzonego materiału dowodowego znajdującego się w aktach sprawy jest dopuszczalna. Pozwany nie partycypował w kosztach utrzymania dziecka za okres przed wniesieniem pozwu i nie brał również udziału w życiu dziecka a cały ciężar opieki i utrzymania małoletniego spoczywał na matce dziecka. W związku z uznaniem żądania za okres od 19 czerwca 2018 r w kwocie 100 euro miesięcznie zasadnym było zasądzenie alimentów do 25 września 2018 roku, gdyż od 26 września 2018r zasądzono alimenty bieżące od dnia wniesienia pozwu . W sentencji wyroku w punkcie 2 wskazano, iż należna kwota dotyczy okresu do 25 września 2019 roku, jednakże data ta wynika z omyłki pisarskiej Sądu, a pochodną w/w omyłki jest nieprawidłowe wyliczenie należności od pozwanego dla małoletniego za powyższy okres. Uwzględniając powyższą omyłkę , którą sprostowano postanowieniem z dnia 21 października 2019r ( k. 937 ) należy wskazać, że w punkcie 2 wyroku winna być podana kwota 1.382,40 zł zamiast błędnie wyliczonej kwoty 6.566,40 zł . Kwota 1.382,40 zł odpowiadają należności z tytułu uznanego przez pozwanego powództwa odnośnie alimentów za okres wsteczny od 19.06.2018r do dnia 25 września 2018r r w kwocie po 100 euro miesięcznie , czyli za 3 miesięcy i 6 dni , przy przyjęciu ,że kurs średni NBP dla waluty euro na dzień zamknięcia rozprawy tj. na dzień 10 października 2019 roku wynosił 4,32 zł.

W myśl art. 141 § 1 k.r.o. ojciec niebędący mężem matki obowiązany jest przyczynić się w rozmiarze odpowiadającym okolicznościom do pokrycia wydatków związanych z ciążą i porodem oraz kosztów trzymiesięcznego utrzymania matki w okresie porodu. Z ważnych powodów matka może żądać udziału ojca w kosztach swego utrzymania przez czas dłuższy niż trzy miesiące. Jeżeli wskutek ciąży lub porodu matka poniosła inne konieczne wydatki albo szczególne straty majątkowe, może ona żądać, ażeby ojciec pokrył odpowiednią część tych wydatków lub strat. W oparciu o treść powyższego przepisu powódka wniosła o zasądzenie od pozwanego kwoty łącznie 6 700 zł, w tym 4 800 zł – tytułem 50 % kosztów okołoporodowych i 1 900 zł – tytułem 50 % kosztów wyprawki . W toku procesu pozwany przyznał, że nie wspomagał jej finansowo podczas ciąży, porodu i połogu, a także nie uczestniczył w kosztach zakupu wyprawki dla dziecka. Pozwany jednocześnie zakwestionował wydatki powódki i wniósł o oddalenie żądania w tym zakresie , podnosząc iż nie były one z nim ustalane , a okoliczność iż jest ojcem biologicznym małoletniego zostały potwierdzone przez niego dopiero badaniami DNA.

Powódka wykazała ,że tytułem wyprawki małoletniego poniosła wydatek w wysokości 3 172,23zł. Odnośnie kosztów związanych z ciążą i porodem wykazała wydatek w kwocie 1 862,66 zł . Łącznie wykazane wydatki powódki wyniosły 5 034,89 zł .Mając na uwadze koszty wykazane jako rzeczywiście poniesione przez stronę powodową w związku z wyprawką i kosztami okołoporodowymi pozwanego należało obciążyć zgodnie z wnioskiem strony powodowej 50% tych kosztów tj. łącznie kwotą 2.517,44 zł .Pozwany mając świadomość iż powódka jest w ciąży , powinien liczyć się z konsekwencjami swojego ojcostwa wobec małoletniego i tym samym z koniecznością poniesienia niezbędnych wydatków związanych z narodzinami dziecka, a kwota zasądzona odpowiada okolicznościom w związku z którymi zostały poniesione i możliwościom finansowym stron.

W pozostałym zakresie powództwo, zarówno co do należnych świadczeń alimentacyjnych, jak i co do żądania zwrotu poniesionych kosztów związanych z ciążą, porodem i wyprawką, podlegało oddaleniu.

Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł, jak w sentencji na podstawie art. 133 § 1, 135, 137 § 2 kro.

Strona powodowa na podstawie art. 96 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2014 r. poz. 1025 z późn. zm.) nie miała obowiązku uiszczenia opłaty, zaś Sąd w całości przejął opłatę od pozwu i koszty tłumacza na podstawie art. 102 k.p.c. na rachunek Skarbu Państwa z uwagi na sytuację pozwanego, który w pierwszej kolejności powinien spełniać nałożony na niego obowiązek alimentacyjny wobec dziecka .

O kosztach zastępstwa procesowego z uwagi na wynik Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c.

Sąd nadał wyrokowi w punktach 1 i 2 rygor natychmiastowej wykonalności, do czego był zobowiązany na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 i 2 k.p.c.