Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 31 marca 2014 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy Wydział II Cywilny – Odwoławczy

w następującym składzie:

Przewodniczący: SSO Ireneusz Płowaś

Sędziowie: SO Irena Dobosiewicz /spr./

SO Janusz Kasnowski

po rozpoznaniu w dniu 31 marca 2014 r. w Bydgoszczy

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku wierzyciela (...)Kasy (...)w G.

z udziałem dłużnika B. G.

o egzekucję świadczenia pieniężnego

w przedmiocie skargi (...) Sp. z o.o. Sp. k. we W. na czynność Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Inowrocławiu A. Z. w sprawie KM 2877/10 w postaci zwrotu wniosku i tytułu wykonawczego

na skutek zażalenia (...) Sp. z o.o. Sp. k. na postanowienie Sądu Rejonowego w Inowrocławiu z dnia 10 października 2012 r. w sprawie o sygn. akt: I Co 3718/12

p o s t a n a w i a:

1.  zmienić zaskarżone postanowienie w ten sposób, że uchylić czynność Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Inowrocławiu A. Z. polegającą na zwrocie wniosku wraz z tytułem wykonawczym,

2.  nie obciążać dłużnika kosztami postępowania zażaleniowego.

Na oryginale właściwe podpisy

II Cz 77/14

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 10 października 2012 r. Sąd Rejonowy w Inowrocławiu w sprawie egzekucyjnej z wniosku (...) Kasy (...)w G. przeciwko dłużniczce B. G., oddalił skargę (...) Sp. z o.o. Sp. k. we W. na czynność Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Inowrocławiu A. Z. w sprawie KM 2877/10 w postaci zwrotu wniosku i tytułu wykonawczego.

W uzasadnieniu Sąd wskazał, iż skarżący wniósł powyższą skargę domagając się uchylenia wskazanej czynności Komornika i kontynuowanie postępowania egzekucyjnego na rzecz jego, jako aktualnego wierzyciela.

W ocenie Sądu Rejonowego skarga nie zasługiwała na uwzględnienie. Po przytoczeniu treści art. 804 k.p.c. Sąd wskazał, że komornik na obowiązek badać tytuł wykonawczy pod względem formalnym, szczególnie pod kątem art. 783 k.p.c. Natomiast w odniesieniu do brzmienia klauzuli wykonalności zastosowanie znajduje rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 5 kwietnia 2012 r. w sprawie określenia brzmienia klauzuli wykonalności.

Uwzględniając powyższe Sąd uznał, że klauzula wykonalności nadana 20 kwietnia 2012 r. nie spełnia wymogów określonych w powyższych przepisach, tj. nie określa, czy uprawnia do egzekucji w całości czy w zakresie oraz nie posiada wzmianki, czy orzeczenie podlega wykonaniu jako prawomocne czy natychmiast wykonalne. Tym samym brak było tytułu wykonawczego koniecznego do skutecznego i ważnego przeprowadzenia egzekucji.

Ubocznie Sąd stwierdził, że klauzula wykonalności nadawana jest w formie pieczęci w brzmieniu określonym przez rozporządzenie, o którym mowa w art. 783 § 2 k.p.c. Tak więc nie jest możliwe jej dowolne modyfikowanie.

Z uwagi na powyższe Sąd Rejonowy orzekł jak wyżej na podstawie art. 767 k.p.c. a contrario.

Zażalenie na powyższe postanowienie wniósł (...) Sp. z o.o. Sp. k. zaskarżając je w całości i wnosząc o uchylenie zaskarżonej czynności Komornika Sądowego polegającej na dokonaniu zwrotu wniosku egzekucyjnego i nadanie sprawie dalszego biegu poprzez kontynuowanie egzekucji na rzecz aktualnego wierzyciela. Nadto skarżący domagał się zasądzenia na jego rzecz kosztów postępowania zażaleniowego. W uzasadnieniu wskazał, że z tytułu wykonawczego wynika, że klauzula wykonalności została nadana na prawomocny nakaz zapłaty. Oprócz tego dodatkowe poświadczenie Sądu w tej kwestii zostało trwale połączone z tytułem wykonawczym. Jednocześnie skarżący zwrócił uwagę, że oznaczenie zakresu egzekucji nie jest obligatoryjne i występuje jedynie w razie potrzeby (art. 783 § 1 zd. 1 k.p.c.).

Dłużniczka nie ustosunkowała się do powyższego zażalenia.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie zasługuje na uwzględnienie. Sąd Okręgowy nie podziela oceny Sądu pierwszej instancji, która w okolicznościach niniejszej sprawy jawi się jako zbyt rygorystyczna i z tego względu nie może się ostać.

Istotnie, zgodnie § 1 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 5 kwietnia 2012 r. w sprawie określenia brzmienia klauzuli wykonalności (Dz. U. 2012 r., poz. 443 ze zm.) jeżeli klauzulę wykonalności umieszcza się na orzeczeniu, w treści klauzuli należy zaznaczyć, czy orzeczenie podlega wykonaniu jako prawomocne, czy jako natychmiast wykonalne. Jednakże w niniejszej sprawie nie może uciekać z pola widzenia okoliczność, że tytuł egzekucyjny, opatrzony przedmiotową klauzulą bez wskazanego określenia, został połączony z poświadczeniem sądowym stwierdzającym, że nakaz zapłaty z dnia 10 sierpnia 2010 r. uprawomocnił się w dniu 2 września 2010 r. i klauzula wykonalności została nadana w dniu 20 kwietnia 2012 r. na orzeczenie prawomocne oraz z samym postanowieniem o nadaniu klauzuli wykonalności na rzecz skarżącego, z którego także wynika, że klauzula została nadana na orzeczenie prawomocne. W tym wypadku restrykcyjna interpretacja przepisów dotyczących brzmienia klauzuli wykonalności, zaproponowana przez Komornika Sądowego oraz Sąd pierwszej instancji, w ocenie Sądu Okręgowego, nie jest uprawniona, albowiem skutkowałaby niepotrzebnymi trudnościami dla nowego wierzyciela, w sytuacji, gdy z całokształtu tytułu wykonawczego oczywistym jest, że nakaz zapłaty podlega wykonaniu z tego względu, że jest orzeczeniem prawomocnym. Zaznaczyć przy tym należy, że pierwotny wierzyciel prowadził już egzekucję na podstawie przedmiotowego nakazu. W klauzuli wykonalności oznaczono wówczas, że orzeczenie podlega wykonaniu jako prawomocne. Wobec tego nie było nawet podstaw do przyjęciu, że po zmianie wierzyciela wskazane orzeczenie może być raptem natychmiast wykonalne. Reasumując, pomimo braku oznaczenia w klauzuli, Komornik Sądowy miał możliwość dokonania oceny, że orzeczenie opatrzone klauzulą wykonalności podlega wykonaniu jako prawomocne.

Sąd Okręgowy nie aprobuje także drugiego argumentu, na który powołał się Sąd Rejonowy oddalając skargę na czynności komornika. Trafnie skarżący stwierdził, że redakcja art. 783 § 1 k.p.c. wskazuje na to, że oznaczenie zakresu egzekucji w klauzuli wykonalności nie jest obowiązkowe. Zakres ten należy wskazać tylko wówczas, gdy istnieje taka potrzeba. Potrzeba taka powstanie, gdy sąd w postępowaniu klauzulowym stwierdzi istnienie okoliczności wskazujących na ograniczenie odpowiedzialności dłużnika ( np. ponoszenie odpowiedzialności z określonych przedmiotów lub do ich wartości). W niniejszej sprawie takie okoliczności nie miały miejsca. W postanowieniu o nadaniu klauzuli wykonalności nakazowi zapłaty nie stwierdzono występowania takich okoliczności, zatem egzekucja winna być prowadzona w całości. Wobec tego nie było potrzeby wskazywania zakresu egzekucji w klauzuli wykonalności nadanej na rzecz skarżącego. Brak oznaczenia, w myśl art. 783 § 1 k.p.c., należy interpretować w ten sposób, że tytuł wykonawczy uprawnia do prowadzenie egzekucji w całości.

Tym samym Komornik Sądowy powinien prowadzić na podstawie przedłożonego tytułu wykonawczego postępowanie egzekucyjne na rzecz nowego wierzyciela.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy w Bydgoszczy na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. zmienił zaskarżone postanowienie w ten sposób, że uchylił czynność Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Inowrocławiu A. Z. polegającą na zwrocie wniosku wraz z tytułem wykonawczym.

Z racji faktu, iż dłużniczka nie ponosi odpowiedzialności za zaistniałe uchybienie, Sąd Okręgowy odstąpił od zasady odpowiedzialności za wynik sprawy (art. 98 § 1 k.p.c.) i nie obciążył jej kosztami postępowania zażaleniowego na podstawie art. 102 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 k.p.c.