Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 08 września 2020r.

Sąd Rejonowy Gdańsk-Północ w Gdańsku I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 03 września 2020 r. w Gdańsku

na rozprawie

sprawy z powództwa M. L. (1)

przeciwko (...) Towarzystwu (...) S.A. w W.

o zapłatę

I.  Zasądza od pozwanego (...) Towarzystwa (...) S.A. w W. na rzecz powódki M. L. (1) kwotę 41.264,00 zł (czterdzieści jeden tysięcy dwieście sześćdziesiąt cztery złote, 00/100) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 4 października 2018r do dnia zapłaty;

II.  Kosztami procesu w całości obciąża pozwanego (...) Towarzystwo (...) S.A. w W., pozostawiając szczegółowe wyliczenie referendarzowi sadowemu.

1. odnotować i zakreślić w rep. C;

2. przedłożyć z wpływem lub za 28 dni;

G., 08.09.2020r

Sygn. akt I C 1742/18

UZASADNIENIE

Powódka M. L. (1) w pozwie skierowanym przeciwko (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. domagała się zasądzenia od pozwanego kwoty 41.264 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 4 października 2018 r. do dnia zapłaty, a także kosztów procesu według norm prawem przepisanych.

W uzasadnieniu wskazała, iż w dniu 19 maja 2018 r. doszło do wypadku komunikacyjnego, na skutek którego śmierć poniósł jej brat T. L.. Pojazd sprawcy zdarzenia ubezpieczony był w zakresie odpowiedzialności cywilnej u pozwanego.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powódki kosztów procesu, wskazując iż w toku prowadzonego postępowania likwidacyjnego wypłacił powódce kwotę 8.736 zł, która jego zdaniem jest adekwatna do doznanej przez M. L. (1) krzywdy.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 19 maja 2018 r. doszło do wypadku komunikacyjnego, w wyniku którego w dniu 29 lipca 2018 r. T. L. zmarł. W chwili zdarzenia pojazd sprawcy posiadał polisę w zakresie odpowiedzialności cywilnej w pozwanym Towarzystwie (...). Przeciwko sprawcy zdarzenia (...) prowadzi postępowanie karne w sprawie pod sygn. akt (...)

/bezsporne; nadto dowód: kserokopii aktu zgonu – k. 14/

Tragicznie zmarły T. L. był starszym o 15 lat bratem powódki, z którym pozostawała w bliskich relacjach. Zmarły brat opiekował się powódką, gdy w wieku 13 lat straciła ojca, wspólnie z matką prowadził gospodarstwo rolne, celem zapewnienia bytu rodzeństwu. T. L. przez 15 ostatnich lat swego życia mieszkał w Szwecji, jednak pomimo to relacje łączące go z siostrą M. były zażyłe. Rodzeństwo często kontaktowało się ze sobą telefonicznie, zmarły odwiedzał powódkę kilka razy w roku, gdy przyjeżdżał do Polski.

W dniu wypadku oraz śmierci brata powódka była w ciąży. Gdy T. L. pozostawał w śpiączce po wypadku, powódka starała się zakwalifikować go do leczenia w Klinice (...). Poszkodowany miał być ojcem chrzestnym drugiego dziecka M. L. (1). Powódka wspomina brata, czuje żal i smutek, ale z uwagi na dzieci stara się uśmiechać.

/dowody: zeznania świadka M. L. (2) – protokół elektroniczny – k. 49; zeznania świadka J. K. – protokół elektroniczny – k. 49; zeznania świadka M. S. (1) – protokół elektroniczny – k. 49; zeznania powódki – protokół elektroniczny – k. 55/

Powódkę i jej zmarłego brata łączyła silna więź emocjonalna. Ich historia rodzinna, fakt wcześniejszej śmierci ojca wpłynęły na to, że brat pomagał matce w opiece nad młodszym rodzeństwem. Przeżycia związane ze śmiercią T. L. były bardzo silne, bowiem jego śmierć była nagła, gwałtowana i tragiczna.

Wypadek z 19 maja 2018 r. i jego skutki negatywnie wpłynęły na pogorszenie jej stanu psychicznego. Proces żałoby nie został jednak zaburzony czy przedłużony, a przejściowe trudności w funkcjonowaniu psychologicznym nie przybrały nasilenia powodującego dezintegrację funkcjonowania psychologicznego lub społecznego. Reakcja ta trwała u powódki około roku, nie spowodowała trwałych zmian w jej osobowości. U powódki nie stwierdza się zaburzeń psychicznych czy emocjonalnych. M. L. (1) nie wymagała i nie wymaga, a nadto brak jest przesłanek, aby wnioskować, iż w przyszłości będzie wymagać pomocy psychologicznej lub psychiatrycznej w związku ze śmiercią brata. Powódka poradziła sobie z traumą w sposób samoistny, uruchamiając potencjał psychologiczny konieczny do adaptacji do sytuacji stresowej.

/dowód: opinia biegłych – k. 57-61/

Powódka nadal odczuwa żal po stracie brata, co jest naturalne i nie można tego interpretować jako objaw psychopatologii. Okres ciąży, porodu i połogu spędziła w atmosferze cierpienia, która wywołała olbrzymi stres i negatywne przeżycia, powodując dodatkowo obawy o prawidłowy przebieg ciąży.

/dowód: opinia uzupełniająca – k. 82-83/

Powódka zgłosiła szkodę pismem z dnia 28 sierpnia 2018 r. W toku prowadzonego postępowania likwidacyjnego pozwany uznał swoją odpowiedzialność za skutki zdarzenia i wypłacił M. L. (1) z tego tytułu kwotę 8.736 zł.

/bezsporne/

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Stan faktyczny sprawy ustalono w oparciu o dokumenty zgromadzone w aktach niniejszego postępowania, a przede wszystkim na podstawie zeznań przesłuchanych w sprawie świadków: M. L. (2), J. K. i M. S. (2) oraz powódki M. L. (1), uznając je za wiarygodne, albowiem ich prawdziwość i autentyczność nie była kwestionowana przez żadną ze stron, a nadto dowody te nie budziły wątpliwości Sądu.

Kluczowe znaczenie dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy miała opinia biegłych z zakresu psychologii i psychiatrii, sporządzona przez biegłe I. Ś. i A. M., które oceniły stan psychiczny powódki zarówno przed jak i po śmierci brata, wpływ negatywnych przeżyć na jej psychikę oraz więzi łączące M. L. (1) ze zmarłym.

Strona powodowa kwestionowała opinię wskazując, iż biegłe zdeprecjonowały żałobę M. L. (1), co wywołało konieczność uzupełnienia opinii. Ustosunkowując się do zarzutów strony biegłe szczegółowo wyjaśniły, że powódka nadal odczuwa żal po stracie brata, co jest procesem naturalnym i zrozumiałym, jednak okoliczności te nie stanowią o zaburzeniach psychicznych. Nadto biegłe wskazały, iż wydając opinię pierwotną nie deprecjonowały żałoby powódki, zaś wnioski zawarte w opinii poprzedzone zostały m.in. materiałem dowodowym zgromadzonym w aktach sprawy, badaniem powódki oraz analizą wszelkich aspektów sprawy.

Podkreślić należy, iż żadna ze stron nie wnosiła o dalsze uzupełnianie opinii, wobec czego Sąd – mając na uwadze ich jasność i szczegółowość – również nie znalazł podstaw do ich dalszego wyjaśniania i oparł na nich swe ustalenia.

Powódka domagała się zasądzenia tytułem zadośćuczynienia kwoty 41.264 zł. Kwestią sporną była wysokość dochodzonego przez powódkę roszczenia, albowiem w ocenie pozwanego poniesiona przez powódkę krzywda została w całości zaspokojona w toku postępowania likwidacyjnego.

Przedmiotowe roszczenie oparte zostało na art. 446 § 4 k.c., który stanowi, że Sąd może przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Krzywda ta to niemajątkowy skutek naruszenia dóbr osobistych w postaci prawa do życia w pełnej rodzinie. Kwestia ustalenia krzywdy ma podstawowe znaczenie dla określenia odpowiedniej sumy, która miałaby stanowić jej pieniężną kompensatę. Ze względu na niewymierność krzywdy, określenie w konkretnym wypadku odpowiedniej sumy pozostawione zostało Sądowi, który dysponuje w takiej sytuacji większym zakresem swobody, niż przy ustalaniu szkody majątkowej i sumy potrzebnej do jej naprawienia. Nie oznacza to jednak, by ocena Sądu nie poddawała się weryfikacji pod kątem jej zgodności z dyspozycją art. 446 § 4 k.c. Kryteria istotne przy ustalaniu „odpowiedniej” sumy zadośćuczynienia to: rodzaj naruszonego dobra, czas trwania cierpień, wiek pokrzywdzonego, intensywność doznań psychicznych oraz rokowania na przyszłość (wyrok SN z dn. 20.04.2006r., IV CSK 99/05, LEX nr 198509). Wszystkie te kryteria winny być odniesione do okoliczności związanych z pokrzywdzonym, przy zastosowaniu, zobiektywizowanych kryteriów oceny.

W odróżnieniu od obowiązku naprawienia szkody majątkowej kompensacja krzywdy ma charakter fakultatywny, o czym świadczy użyty w treści art. 446 § 4 k.c. zwrot, że „Sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę". Mając na uwadze, że zadośćuczynienie to ma kompensacyjny charakter ustalenie jego odpowiedniej sumy nie może polegać na przyznaniu wyłącznie symbolicznej kwoty pieniężnej, ponieważ powinna ona odpowiadać wielkości ustalonej krzywdy jako ekwiwalentu utraconych dóbr.

Śmierć T. L. była ciężkim przeżyciem dla jego młodszej siostry M. L. (1), skutkującym zerwaniem więzi uczuciowych łączących ją ze starszym bratem. Rodzeństwo łączyły bliskie i silne więzy emocjonalne. Wypadek brata był dla powódki sytuacją silnie stresogenną tym bardziej, że zarówno w dniu zdarzenia, jak i chwili śmierci poszkodowanego, powódka była w ciąży. Samo zdarzenie było nagłe i nieprzewidywalne, a stan brata po wypadku ciężki. Do momentu śmierci T. L. był w stanie wegetatywnym, był nieprzytomny. Powódka odwiedzała brata w szpitalu w B., chciała umieścić brata w Klinice (...), by zapewnić mu jak najszybszy powrót do zdrowia.

Historia rodzinna powódki i związana z tym wczesna śmierć ojca, spowodowała, że starszy brat niejako zastąpił powódce ojca, opiekował się nią i pozostałym rodzeństwem. W późniejszym okresie tragicznie zmarły – pomimo tego, iż pracował za granicą – odwiedzał powódkę w G., przyjeżdżał na uroczystości rodzinne, a także często kontaktował się z M. L. (1) telefonicznie. Wypadek brata, a w konsekwencji jego śmierć była dla powódki wielkim obciążeniem, tym bardziej, że w okresie tym oczekiwała ona na narodziny swego drugiego dziecka. Śmierć brata spowodowała, że okres ciąży i połogu M. L. (1) spędziła w atmosferze cierpienia i ogromnego stresu, powodujących dodatkowe obawy o prawidłowy przebieg ciąży.

Wprawdzie proces żałoby nie został zaburzony ani przedłużony, a powódka poradziła sobie z traumą w sposób naturalny i samoistny, to wypadek i jego negatywne skutki wpłynęły na pogorszenie jej stanu psychicznego. Wspomnienie brata wywołuje u M. L. (1) silne emocje, również w postaci płaczu, o czym Sąd mógł przekonać się w trakcie składanych przez nią zeznań.

Sąd mając na uwadze wyniki postępowania dowodowego przeprowadzonego w sprawie, w tym podzielając twierdzenia powódki oraz przesłuchanych w sprawie świadków, uznał że kwotą adekwatną do poniesionej przez nią krzywdy będzie kwota 50.000 zł. Wszystkie powyższe okoliczności przemawiają za zasadnością przyznania powódce zadośćuczynienia we wskazanej wyżej kwocie. Mimo że w dacie zdarzenia powódka posiadała własną rodzinę prokreacyjną, była dorosłą, w pełni ukształtowaną kobietą, Sąd uznał, że z perspektywy rodzeństwa, śmierć brata czy siostry zawsze wywołuje ból i cierpienie, zwłaszcza, gdy relacje rodzeństwa były tak mocno pielęgnowane, jak miało to miejsce w rodzinie powódki.

Mając na uwadze, iż w toku prowadzonego postępowania likwidacyjnego pozwany przyznał M. L. (1) kwotę 8.736 zł – zasadne było uwzględnienie powództwa w całości, poprzez zasądzenie od pozwanego kwoty 41.264 zł.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego oraz sądów apelacyjnych, istnieją dwa różne stanowiska odnośnie daty, od której można zasądzić odsetki od przyznanego zadośćuczynienia. Tutejszy Sąd podziela w tym zakresie pogląd, zgodnie z którym zobowiązany do zapłaty zadośćuczynienia powinien spełnić swoje świadczenie na rzecz poszkodowanego niezwłocznie po otrzymaniu od niego stosownego wezwania, a jeśli tego nie uczyni, popada w opóźnienie uzasadniające naliczenie odsetek od należnej wierzycielowi sumy. W konsekwencji odsetki za opóźnienie w zapłacie zadośćuczynienia należnego uprawnionemu już w tej dacie powinny się należeć od tego właśnie terminu (tak: SA we W. w wyr. z dn. 18.01.2012r., sygn. akt I ACa 930/11, SA w W. w wyr. z dn. 28.10.2011r., sygn. VI ACa 247/11, SN w wyr. z dn. 18.02.2011r., sygn. I CSK 243/10, SN w wyr. z 14.01.2011r., sygn. (...) Mając na uwadze, że zgłoszenie szkody doręczono pozwanemu w dniu 3 września 2018 r., niewątpliwie w dniu 4 października 2018 r. pozostawał on w opóźnieniu względem powódki.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. zgodnie z zasadą odpowiedzialnością za jego wynik, uznając pozwanego za stronę przegrywającą niniejsze postępowanie w całości. Na mocy art. 108 k.p.c. ich szczegółowe rozliczenie pozostawiono referendarzowi sądowemu.

SSR Urszula Minga – Głuszcz

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)