Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 1 października 2014 roku

Sąd Apelacyjny w Katowicach w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący-Sędzia: SA Wojciech Kopczyński

Sędziowie: SA Marek Charuza (spr.)

SA Aleksander Sikora

po rozpoznaniu skargi oskarżonego C. L.

w przedmiocie stwierdzenia przewlekłości

w postępowaniu przed Sądem Okręgowym w Gliwicach sygn. akt IV K 131/12,

na podstawie art. 12 ust. 1, 2 i 4 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 roku o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. Nr 179, poz. 1843 z późn. zm.)

p o s t a n a w i a

1.  uwzględnić skargę C. L. i stwierdzić, że nastąpiła przewlekłość postępowania prowadzonego przez Sąd Okręgowy w Gliwicach pod sygn. akt
IV K 131/12 w okresie od dnia 1 stycznia 2014 r. do chwili obecnej;

2.  zasądzić od Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Gliwicach na rzecz C. L. kwotę 5.000 zł (pięć tysięcy złotych);

3.  w pozostałym zakresie skargę oddalić;

4.  zwrócić oskarżonemu C. L. opłatę od wniesionej skargi w wysokości

100 złotych, a kosztami niniejszego postępowania obciążyć Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Na wstępie rozważań należy wskazać, że oskarżony domaga się stwierdzenia przewlekłości jedynie postępowania prowadzonego przez Sąd Okręgowy w Gliwicach toczącego się pod sygn. akt IV K 131/12. Poza zakresem zainteresowania
tut. Sądu pozostaje zatem sprawność postępowania odwoławczego, prowadzonego przez Sąd Okręgowy w Gliwicach pod sygn. akt VI Ka 1059/11 oraz postępowanie prowadzone przed Sądem Rejonowym w Tarnowskich Górach prowadzone pod sygn. akt II K 1195/07.

Przechodząc do merytorycznego rozpoznania skargi na wstępie należy wskazać, że zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 roku o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. Nr 179, poz. 1483 z późn. zm.) strona może wnieść skargę o stwierdzenie, że w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiło naruszenie jej prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, jeżeli postępowanie trwa dłużej niż jest to konieczne dla wyjaśnienia tych okoliczności faktycznych i prawnych, które są istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, albo dłużej niż to konieczne dla załatwienia sprawy egzekucyjnej lub innej dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego (przewlekłość postępowania).

O przewlekłości postępowania decyduje zatem ocena całego okresu podejmowania czynności przez dany sąd. Przewlekłość zachodzi wtedy, gdy okres ten przekracza rozsądne granice, przy uwzględnieniu terminowości i prawidłowości czynności podjętych przez sąd, charakteru sprawy, stopnia faktycznej i prawnej jej zawiłości, znaczenia dla strony, która wniosła skargę, rozstrzygniętych w niej zagadnień oraz zachowania się stron, a w szczególności strony, która zarzuciła przewlekłość postępowania (art. 2 ust. 2 tej ustawy).

Analizując akta przedmiotowej sprawy Sąd Apelacyjny stwierdził, że wpływ przedmiotowej sprawy do Sądu Okręgowego w Gliwicach miał miejsce w drugiej połowie lipca 2012r. Po zapoznaniu się z aktami sprawy sędzia referent pierwszy termin rozprawy wyznaczył na 17 września 2012r. Termin tejże rozprawy został następnie odwołany na wniosek obrońcy oskarżonego. Odbyły się natomiast rozprawy w dniu 10 października 2012r. i 12 grudnia 2012r. Termin drugiej z tych rozpraw został wyznaczony przy uwzględnieniu konieczności wezwania nieobecnych stron do wskazania w terminie 21 dni listy świadków, których bezpośredniego przesłuchania będą się domagały w toku postępowania. Na rozprawie w dniu 12 grudnia 2012r. Sąd postanowił w trybie art. 397 § 1 k.p.k. zwrócić sprawę Prokuraturze Rejonowej
w Tarnowskich Górach, celem uzupełnienia postępowania o kompleksową opinię obejmującą całokształt zagadnień finansowo-ekonomicznych związanych z zarzutem stawianym oskarżonemu. Prokurator bezzwłocznie zlecił przeprowadzenie w/w dowodu Biuru Ekspertyz Sądowych z L.. Bacząc na niemożliwość opracowania opinii w zakreślanych przez prokuratora, a następnie przez Sąd Okręgowy terminach
z uwagi na obszerność materii termin do przeprowadzenia dowodu z opinii biegłych był czterokrotnie przedłużany postanowieniami wydanymi w dniach: 4 lipca 2013r. do dnia 30 października 2013r., 21 października 2013r. do dnia 31 grudnia 2013r., 21 lutego 2014 r. do dnia 28 kwietnia 2014r. i 28 kwietnia 2014r. do dnia 30 października 2014r., przy czym u podstaw ostatniego przedłużenia terminu wskazywana była także choroba biegłej.

Podsumowując uznać trzeba, iż przed zwrotem sprawy Prokuraturze celem usunięcia istotnych braków postępowania przygotowawczego postępowanie nie nosiło cech przewlekłości, niemniej jednak w dalszym jego okresie nie do zaakceptowania jest fakt kolejnego przedłużania przez Sąd Okręgowy terminów do sporządzenia opinii co w efekcie spowodowało, iż do dziś termin sporządzenia tejże opinii wynosi
w sumie ok. 22 miesięcy. Zatem opracowywanie opinii, nawet jeśli sprawa przedstawia wyższy od przeciętnego stopień trudności i zawiłości, a termin do jej wydania był zgodnie z procedurą karną przedłużany, nie może być aprobowane
i prowadzi do przewlekłości postępowania, która zgodnie orzecznictwem Europejskiego Trybunału Praw Człowieka pociąga za sobą szkody niematerialne (por. wyrok z dnia 26 marca 2006 roku Scordino przeciwko Republice Włoskiej skarga nr 36813/97). W przedmiotowej sprawie zdaniem Sądu Apelacyjnego w Katowicach bez wątpienia C. L. poniósł szkodę niematerialną. Zaznaczyć należy, że od 9 lat uczestniczy on w procesie i posiada status oskarżonego. Z uwagi na brak prawomocnego rozstrzygnięcia w sprawie pozostaje nadal w niepewności, co do swojej sytuacji prawnej, a oczekiwanie na sporządzanie opinii przez biegłych przez okres ok. 22 miesięcy, czas trwania tego stanu niepewności w sposób nieuzasadniony wydłuża. Koniecznym jest także wskazanie, że pomimo przekazania sprawy Prokuraturze celem uzupełnienie postępowania to Sąd w dalszym ciągu jest gospodarzem tegoż postępowania i dlatego też winien czuwać nad jego sprawnością oraz w razie konieczności ponaglać w wykonaniu czynności nie dopuszczając do jego przewlekłości.

Z tego też powodu, na podstawie art. 12 ust. 4 ustawy o skardze, Sąd zasądził od Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Gliwicach na rzecz skarżącego kwotę 5.000 złotych, która zdaniem tut. Sądu jest w stanie zapewnić C. L. materialną satysfakcję za przewlekłość postępowania.

Ponieważ Sąd nie dopatrzył się przewlekłości postępowania prowadzonego przez Sąd Okręgowy w Gliwicach w okresie od wpłynięcia sprawy do tamtejszego Sądu do dnia 31 grudnia 2013r. kiedy to upłynął drugi z przedłużonych terminów do sporządzenia przez biegłych opinii, na podstawie art. 12 ust. 1 skargę oskarżonego
w tym zakresie oddalił. Konieczność przedłużenia do dnia 31 grudnia 2013r. terminu do sporządzenia opinii uzasadniona była stopniem trudności i zawiłości zagadnienia stanowiącego przedmiot opinii.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w części dyspozytywnej postanowienia.

Z.

Odpis postanowienia doręczyć osobie, która złożyła

skargę oraz Prezesowi Sądu Okręgowego w Gliwicach

Katowice, dnia 1 października 2014 roku.