Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powódka (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa wniosła przeciwko pozwanemu (...) Spółce akcyjnej pozew o zapłatę kwoty 12964,20 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie i kosztami procesu, z tytułu pokrycia pełnych kosztów najmu pojazdu zastępczego.

Pozwany nie uznał roszczenia, wnosił o oddalenie powództwa w całości.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 15 lipca 2018r. miał miejsce wypadek drogowy, w wyniku której uszkodzony został pojazd C. (...) nr rej. (...) (klasa C), należący do W. M. (1) i K. F. (1). Sprawca wypadku posiadał ubezpieczenie OC pojazdu u pozwanego. Pojazd po zdarzeniu nie nadał się do ruchu.

Bezsporne, a nadto dowód:

- dowód rejestracyjny, akta szkody na płycie CD, k. 39

- umowa sprzedaży, akta szkody na płycie CD, k. 39

- zeznania K. F., k. 168-169.

Z pojazdu przed zdarzeniem na co dzień korzystał poszkodowany W. M. (1), w tym również dojeżdżał do pracy za granicą i przewoził materiały budowlane.

Dowód:

- zeznania K. F., k. 168-169,

- zeznania W. M., k. 88-89.

Poszkodowana nie miała innego samochodu, którym mogłaby zastąpić uszkodzony. W tym czasie posiadał motor K.. Nie posiadał wówczas zarejestrowanego na niego V. (...), gdyż pojazd ten jeszcze przed wypadkiem z 15 lipca 2018r. został całkowicie uszkodzony.

Dowód:

- zestawienie danych z (...), k. 80-85,

- zeznania K. F., k. 168-169,

- zeznania W. M., k. 88-89.

W dniu 17 lipca 2018r., poszkodowany zawarł z powódką umowę najmu pojazdu zastępczego marki K. (klasa C) za cenę 170 zł netto za dobę plus Vat. Poszkodowany najmowała ten samochód przez 72 dni, do 26 września 2018r.

Dowód:

- umowa najmu, k. 20-22;

- oświadczenie k. 35.

Szkoda została zgłoszona pozwanemu 18 lipca 2018r.

Pozwany za pośrednictwem wiadomości mailowej z dnia 20 lipca 2018r. zaoferował poszkodowanemu najem pojazdu zastępczego.

Poszkodowany chcąc uzyskać informacją o możliwości wyjazdów takim pojazdem za granicę, za pośrednictwem powoda – będącego wówczas jego pełnomocnikiem – tego samego dnia zwrócił się mailowo o przesłanie regulaminów najmu. Pozwany nie odpowiedział na zapytanie powoda.

Bezsporne, a nadto dowód:

- maile, akta szkody na płycie CD, k. 39 oraz k. 26.

W dniu 26 lipca 2018r. pozwany przesłał powodowi wycenę kosztów naprawy, stwierdzając jej ekonomiczną bezzasadność, a 17 września 2018r. podjął decyzję o zakwalifikowaniu szkody jako całkowitej i ustaleniu wysokości odszkodowania za uszkodzony pojazd, w wysokości 4600 zł i pozostałości na 800 zł.

W dniu 19 września 2018r. pozwany wypłacił przyznane odszkodowanie.

Bezsporne, a nadto dowód:

- potwierdzenie przelewu, k. 34,

- decyzja z 17.09.2018r., akta szkody na płycie CD, k. 39,

- mail z 26.07.2018r., akta szkody na płycie CD, k. 39.

Powódka wystawiła fakturę VAT na kwotę 15240 zł brutto za najem pojazdu przez 72 dni przy stawce 170 zł netto. Strony umowy najmu ustaliły, że zapłata nastąpi poprzez przelew wierzytelności przysługującej poszkodowanej względem pozwanej, co nastąpiło na mocy umowy cesji z 26 września 2018r.

Dowód:

- faktury VAT, k. 25

- umowa cesji, k. 19.

Średnia dobowa stawka najmu pojazdu z segmentu C, w opcji bez limitu kilometrów, z pełnym zakresem ubezpieczenia, bez wykupienia udziału własnego w szkodach i przy umowie na czas nieokreślony, wynosiła 190,12 zł netto w III kwartale 2018r.

Dowód:

- opinia biegłego sądowego M. M. k. 129-133.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo było uzasadnione w całości.

Zgodnie z treścią art. 822 § 1 kc, zgodnie z którym przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia. Umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o których mowa w § 1, będące następstwem przewidzianego w umowie wypadku, który miał miejsce w okresie ubezpieczenia (§ 2). Zgodnie z § 4 art. 822 kc, uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń.

Dla przyjęcia odpowiedzialności ubezpieczyciela konieczne jest zaistnienie przesłanek odpowiedzialności, a więc zdarzenia, z którym umowa wiąże obowiązek odszkodowawczy, powstania szkody oraz związku przyczynowego między zdarzeniem sprawczym, a faktem, z którego szkoda wynika, przy czym zgodnie z art. 361 kc powinien to być adekwatny związek przyczynowy.

W sprawie niespornym był fakt odpowiedzialności pozwanego, zaistnienie zdarzenia powodującego szkodę i rodzaj szkody.

Sporny był okres najmu, wysokość stawki najmu, uchybienie przez poszkodowanego obowiązkowi minimalizacji szkody, jak i konieczność najmu pojazdu zastępczego.

W pierwszej kolejności badając z urzędu legitymację procesowej powódki, ustalono, że wynika ona z przedłożonej umowy cesji, zeznań poszkodowanego W. M. (1) oraz art. 509 kc i 510 kc. Zgodnie z normą zawartą w art. 509 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. Z kolei norma zawarta w art. 510 § 1 k.c. stanowi, że umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły. Strony umowy nie są zobowiązana do podawania kauzy umowy, z uwagi na brak jej formalnej kauzalności. Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, wyrażonym w wyroku z dnia 06 kwietnia 2016r., IV CSK 403/15, Lex nr 2044487, „Kodeks cywilny nie wprowadził wymogu wskazywania w umowie przeniesienia wierzytelności zobowiązania, w wykonaniu którego dochodzi do przelewu, co oznacza mimo materialnej kauzalności formalnie oderwany charakter samoistnej umowy przelewu. Cedent i cesjonariusz w ramach łączącego ich stosunku prawnego zobowiązani są uzgodnić kauzę w sposób wyraźny bądź dorozumiany, ale nie muszą jej ujawniać na zewnątrz, zwłaszcza dłużnikowi. Przypomnieć należy, że przelew ma charakter nabycia pochodnego i nie wymaga zgody dłużnika. (…) Brak lub wadliwość causae cessionis powoduje, że cesjonariusz nie nabywa wierzytelności.

Tym samym na tle niniejszej sprawy, uznano, że umowa przelewu, jak również zeznania świadka, ujawniły kauzę, którą było w oczywisty sposób, zwolnienie poszkodowanego z obowiązku zapłaty ceny najmu na rzecz powoda.

W tym miejscu należało także stwierdzić, że postępowanie dowodowe dorowadziło do uznania, że uszkodzony pojazd pozostawał we współwłasności W. M. (1) i K. F. (1). Jak wynikało z umowy sprzedaży pojazdu z 26 stycznia 2018r. (w aktach szkody) jego nabywcą był W. M. (1). Tymczasem z niekwestionowanych zeznań K. F. (1) wynikało, że środki na jego zakup pochodziły zarówno od niej jak i poszkodowanego. Tym samym w świetle art. 535 kc, uznano ich za współwłaścicieli pojazdu.

Zdaniem sądu zarzut pozwanej w zakresie okresu najmu był niezasadny. Pozwany wskazywał, że już w mailu z dnia 26 lipca 2018r. poinformował poszkodowanego o charakterze szkody całkowitej. Po pierwsze jednak informacja zawarta w mailu nie stanowiła ani ostatecznej decyzji pozwanego o ustaleniu szkody całkowitej, ani też decyzji o wysokości przyznanego odszkodowania, ani nawet o przyjęciu odpowiedzialności za szkodę. Po drugie niezależnie nawet od tego, przy założeniu, że poszkodowany istotnie już 26 lipca 2018r. dowiedział się o kwalifikacji szkody, poszkodowanemu przysługiwało prawo do korzystania z pojazdu zastępczego (w przypadku szkody całkowitej), co najmniej do 7 dni po rzeczywistej wypłacie pieniędzy z tytułu odszkodowania za szkodę całkowitą. Zdaniem sądu nie sposób bowiem wymuszać na poszkodowanym zdobywania czy wydatkowa własnych środków, na nabycie innego pojazdu. Byłoby to sprzeczne z funkcję jaką ma pełnić odszkodowanie. Dopiero z chwilą rzeczywistej wypłaty pieniędzy i łącznie wstępującą możliwością zbycia pozostałości uszkodzonego pojazdu, poszkodowany ma niewątpliwą możliwość nabycia innego pojazdu. Co więcej potwierdziły to zeznania świadka W. M. (1), który stwierdzał wprost, że nie miał środków na nabycie innego pojazd przed wypłatą odszkodowania. Świadczy o tym również zestawienie (...), z którego wynika, że poszkodowany nabył inny samochód dopiero rok po wypłacie odszkodowania. Na tak przyjęty okres nabycia innego pojazdu, nie ma również wpływu zasadna minimalizacji szkody przez poszkodowanego. Nie można bowiem jej rozumieć jako obowiązku częściowego ponoszenia ciężaru związanego z odszkodowaniem, poprzez choćby tylko tymczasowe wydatkowanie własnych środków na naprawę szkody. Obowiązek ten nie może się wiązać z nałożeniem na poszkodowanego ciężaru ponoszenia kosztów związanych ze szkodą. W rozpoznawanej sprawie, pozwany wypłacił odszkodowanie dopiero w dniu 19 września 2018r., na skutek decyzji z 17 września 2018r. Zdaniem więc sądu od tego czasu poszkodowany miała co najmniej 7 dni na nabycie nowego pojazdu i możliwość korzystania z pojazdu zastępczego. Tym samym najem trwający do 26 września 2018 r. nie był bezzasadnie przedłużony.

W tym miejscu należy odnieść się również do zarzutu braku potrzeby korzystania z pojazdu zastępczego, z uwagi na posiadanie innych pojazdów. Na tą okoliczność przeprowadzono dowód z zestawienie (...) oraz zeznań świadków. Z dokumentu wynika, że poszkodowany w tym czasie dysponował motorem K., jak i zarejestrowanym na niego pojazdem V. (...) z 1992 r. Zdaniem sądu to, że poszkodowany posiadał motor, nie mogło mieć wpływu na potrzebę najmu samochodu zastępczego. Jest oczywistym, że skoro poszkodowany został pozbawiony możliwości korzystania z samochodu, to przysługiwało mu uprawnienie do zastępczego korzystania z rodzajowo tożsamego środka transportu. (...) nie jest w stanie w pełni zabezpieczyć tych samych potrzeb co samochód. Tym bardzie, że jak wynikało z zeznań świadka, uszkodzonym samochodem przewoził również niezbędne mu w pracy materiały budowlane. Odnosząc się do zarzutu pozwanego co do niewiarygodności zeznań W. M. (1), nie uznano go za uzasadnionego. O ile istotnie świadek pewnych okoliczności nie pamiętał, a jego stwierdzenie o przyczynie posiadania motoru, wyłącznie z uwagi na to, że „lubi na niego patrzeć”, wydawały się mało prawdopodobne, o tyle jednak analiza pozostałych dowodów, potwierdziła jego zeznania. Jak wynikało z dokumentu prawa jazdy poszkodowanego (w aktach szkody) istotnie nie posiadał on uprawnienia do kierowania motocyklem. Zeznania świadka K. F. (1) potwierdziły zaś poszukiwanie pracy za granicą, wykonywanie pracy przez poszkodowanego za granicą, jak i użytkowanie uszkodzonego pojazdu właśnie przez W. M. (1). Co więcej K. F. (1) potwierdziła także, że w chwili szkody, poszkodowany nie posiadał od dawana samochodu V.. Tym samym pozwany, na którym w tym względzie ciążył obowiązek dowodowy zawarty w art. 6 kc, nie wykazał, aby poszkodowany istotnie posiadał inne samochody, którymi mógł zastąpić pojazd uszkodzony. Również bowiem w zakresie posiadania pojazdu P. przez W. M. (1), poza zeznaniami poszkodowanego nie przedłożył jakiegokolwiek dowodu. Tymczasem poszkodowany nie potwierdził, aby w tym czasie istotnie dysponował takim samochodem. Po pierwsze poszkodowany zeznawał, że prawdopodobnie P. nabył już po wypłacie odszkodowania. Po drugie pojazd ten nie nadawał się do jazdy z uwagi na jego stan techniczny. Po trzecie wreszcie również K. F. (1) zeznawała, że w ogóle nie widziała u poszkodowanego P., co zdaniem sądu potwierdza, że nie posiadł on do swojej dyspozycji takiego pojazdu w trakcie najmu samochodu zastępczego. Po czwarte K. F. (1) potwierdziła, że po zwrocie pojazdu powodowi, poszkodowany niekiedy korzystał z jej O., co również wskazuje na brak innych samochodów.

Pozwany kwestionował także wysokości stawki najmu wskazując przede wszystkim, że poszkodowany powinien minimalizować szkodę, a miał taką możliwość, najmując pojazd zastępczy za stawkę 100 zł netto. Była to bowiem cena oferowana przez przedsiębiorcę współpracującego z pozwanym. W tym zakresie zarzut okazał się niezasadny, gdyż z zeznań poszkodowanego, jak i dokumentów załączonych do akt sprawy, wynikało, że poszkodowany w reakcji na ofertę z 20 lipca 2018r. zwrócił się o informację szczegółowe dotyczące najmu. Jak wskazano już wcześniej poszkodowany wyjeżdżał pojazdem za granicę, tym samym musiał mieć pewność takiej możliwości przy korzystaniu z najętego samochodu. Pozwany jednak nie udział w tym względzie żadnych wyjaśnień, a tym samym nie wykazał rzeczywistej możliwości w tym zakresie. Co więcej z przedłożonej przez pozwanego umowy o współpracy w zakresie wynajmu pojazdów (k. 99v.) § 1 pkt 5 załącznika, wynikało, że wynajem realizowany jest wyłącznie na terenie Polski. Tym samym uznano, że obawy poszkodowanego co do możliwości korzystania z pojazdu poza granicami kraju były uzasadnione i nie skorzystanie w tych okolicznościach z oferty pozwanego, było uzasadnione.

Na okoliczność wysokości ceny najmu, dopuszczono dowód z opinii biegłego. W tym zakresie nie była kwestionowana przez strony, a jej ustalenia nie nastręczały logicznych wątpliwości. Na tej podstawie ustalono, że cena za jaką poszkodowany najął pojazd zastępczy – 170 zł netto – w żaden sposób nie przekraczała stawek obowiązujących na lokalnym rynku, w danej klasie pojazdów. Uznano więc, że poszkodowany mógł zasadnie nająć pojazd od powódki na warunkach wynikających z umowy, co nie zwiększyło szkody.

Mając na uwadze powyższe zasądzono łączną kwotę 12964,20 zł, stanowiącą iloczyn dni najmu i stawki, pomniejszonej o do tej pory wypłacone odszkodowanie z tego tytułu (72 *209,10= 15 055,20 – 2091= 12 964,20 zł).

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 k.c, uznając za zasadne ich naliczenie od 19 sierpnia 2018r., kiedy to przy prawidłowej ocenie postępowania likwidacyjnego, możliwe było zaspokojenie roszczeń powoda.

O kosztach procesu orzeczono zgodnie z art. 98 k.p.c. uznając, że powód wygrał sprawę w całości. Łącznie koszty powoda wyniosły 5241,04 zł, w tym 874,04 zł wykorzystanej zaliczki na biegłego, opłaty od pozwu 750zł, 17 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, 3600 zł wynagrodzenia pełnomocnika.

Niewykorzystaną część zaliczki powoda nakazano zwrócić.

W tym stanie rzeczy orzeczono jak w sentencji.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)