Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 września 2016 r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach Wydział I Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Małgorzata Chomiuk

Protokolant: st. sekr. sąd. Iwona Bierkat

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 września 2016 r. w Siedlcach

sprawy z powództwa M. S., O. M., Ł. S.

przeciwko (...) S.A. z siedzibą w W.

o zapłatę

I.  zasądza od (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz M. S. kwotę 50.000 (pięćdziesiąt tysięcy) zł tytułem zadośćuczynienia z ustawowymi odsetkami od dnia 20.08.2015 do dnia 31.12.2015 r, a od dnia 01.01.2016 r do dnia zapłaty z ustawowymi odsetkami za opóźnienie,

II.  zasądza od (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz O. M., Ł. S. tytułem zadośćuczynienia kwoty po 5.000 (pięć tysięcy) zł dla każdego z nich, płatne z ustawowymi odsetkami od dnia 20.08.2015 r do dnia 31.12.2015 r, a od dnia 01.01.2016 r do dnia zapłaty z ustawowymi odsetkami za opóźnienie,

III.  oddala w pozostałej części powództwo M. S., O. M., Ł. S.,

IV.  zasądza od (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz: M. S. kwotę 3.348,08 zł (trzy tysiące trzysta czterdzieści osiem zł osiem gr), na rzecz O. M., Ł. S. kwoty po 250 zł (dwieście pięćdziesiąt zł) dla każdego z nich tytułem zwrotu części kosztów procesu,

V.  nakazuje pobrać na rzecz Skarbu Państwa od (...) S.A. z siedzibą w W. kwotę 828,66 zł (osiemset dwadzieścia osiem zł sześćdziesiąt sześć gr), od M. S. kwotę 194,38 zł (sto dziewięćdziesiąt cztery zł trzydzieści osiem gr), od O. M. i Ł. S. kwoty po 255,76 zł (dwieście pięćdziesiąt pięć zł siedemdziesiąt sześć gr) od każdego z nich tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

I C 944/15

UZASADNIENIE

M. S. wniosła o zasądzenie od (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty 80.000 zł tytułem zadośćuczynienia po śmierci matki wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Nadto wniosła o zasądzenie na jej rzecz od pozwanego zwrotu kosztów postępowania, a w tym kosztów zastępstwa procesowego.

O. M. i Ł. S. wnieśli o zasądzenie od (...) S.A. z siedzibą w W. kwot po 10.000 zł dla każdego z nich tytułem zadośćuczynienia po śmierci babci wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Nadto wnieśli o zasądzenie na ich rzecz od pozwanego zwrotu kosztów postępowania, a w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu swego żądania powodowie wskazali, iż w dniu 22 kwietnia 2000 r w miejscowości Ż. na prostym odcinku drogi kierujący pojazdem marki F. nie zachował należytej ostrożności oraz nie dostosował techniki jazdy do warunków drogowych i najechał z tyłu na rowerzystkę M. R. w wyniku czego doznała ona wielonarządowych obrażeń klatki piersiowej i jamy brzusznej, które to spowodowały jej zgon w dniu 1 maja 2000 r. Sprawca wypadku w chwili zdarzenia był w stanie nietrzeźwości, a ponadto uciekł z miejsca zdarzenia. Pojazd sprawcy wypadku posiadał w dacie zdarzenia ważne wykupione w (...) S.A. ubezpieczenie OC. Powodowie wskazali ,iż M. R. była w chwili śmierci w pełni zdrową i aktywną osobą. Miała 63 lata. W sposób wzorowy dbała o całą swoją rodzinę. Powodowie podali ,iż M. R. miała z nimi bardzo dobre relacje. Pomiędzy M. R. a powodami istniały wyjątkowo silne więzi emocjonalne. Rodzina wspólnie spędzała wszystkie święta i uroczystości rodzinne. Strata matki i babci była olbrzymim szokiem dla wszystkich powodów. Powodowie wskazali, iż traumatyczne przeżycia całej rodziny w największym stopniu odbiły się na ich zdrowiu i psychice w pierwszym okresie po tragedii. Zdaniem powodów ból i żal jaki odczuwają do dnia dzisiejszego pozostanie do końca ich życia. Powodowie wskazali ,iż reprezentowani przez (...) sp. z o.o. wezwali pismem z dnia 27 maja 2015 r pozwaną do zapłaty dla M. S. kwoty 100.000 zł z tytułu zadośćuczynienia po śmierci matki oraz na rzecz O. M. i Ł. S. kwot po 50.000 zł tytułem zadośćuczynienia po śmierci babci. Pozwana pismem z dnia 1 lipca 2015 r uznała żądanie M. S. do kwoty 8.000 zł, a jednocześnie wskazała, iż brak jest podstaw do wypłaty żądanych kwot zadośćuczynienia na rzecz wnuków zmarłej M. R.. Jako podstawę swego żądania powodowie wskazali treść art. 24 k.c. w zw. z art. 448 k.c. Na poparcie swojego stanowiska przywołali orzecznictwo sądowe.

(...) S.A. z siedzibą w W. wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powodów na rzecz pozwanego zwrotu kosztów procesu.

W uzasadnieniu swego stanowiska pozwany przyznał, że sprawca wypadku posiadał ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w (...) S.A. Pozwany wskazał, iż zebrany w toku postępowania likwidacyjnego materiał dowodowy pozwolił na dokonanie na rzecz M. S. ustalenia i wypłaty zadośćuczynienia w kwocie 8.000 zł (analogicznie jak dla pozostałych dzieci zmarłej). Pozwany nie znalazł podstaw do wypłaty na rzecz M. S. wyższego zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, ani też nie znalazł i nie znajduje podstaw do wypłaty dla wnuków zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w związku ze śmiercią babci. Zdaniem pozwanego nie można uznać za wystarczającą podstawę do przyznania zadośćuczynienia określonego w treści art. 448 k.c. uczucia smutku, przygnębienia, które zazwyczaj wiążą się ze śmiercią osoby bliskiej. Pozwany podniósł, że powodowie dochodząc zadośćuczynienia winni wykazać, że w związku ze śmiercią matki i babci nastąpiły w aspekcie ich życia emocjonalnego trwałe negatywne skutki, a rozmiar tych skutków uzasadnia przyznanie na rzecz powodów kwot w takich wysokościach jak określone w pozwie. Zgodnie bowiem z treścią art. 6 k.c. swoje roszczenie osoby poszkodowane powinny udowodnić zarówno co do zasady jak i wysokości. Pozwany wskazał, iż M. S. była osobą dorosłą, utrzymującą się samodzielnie, miała własną rodzinę na której skoncentrowana była jej uwaga i zaangażowanie emocjonalne. Relację miedzy powodami a matką i babcią były typowymi relacjami rodzinnymi. Fakt, że utrzymywali ze sobą kontakty oraz świadczyli sobie pomoc w bieżących sprawach dnia codziennego świadczą jedynie o tym, że relacje rodzinne między nimi były prawidłowe, nie stanowią natomiast dowodu na to, że ich zerwanie było przyczyną tak silnego cierpienia psychicznego, które może zostać złagodzone jedynie w formie materialnej. Pozwany wyjaśnił, iż więzi miedzy wnukami a babcią z natury rzeczy były luźne i ograniczały się do okazjonalnych spotkań. Trudno zatem zaliczyć wnuki poszkodowanej do osób, którym przysługiwałoby zadośćuczynienie w rozumieniu art. 448 k.c.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 22 kwietnia 2000 r w miejscowości Ż. na prostym odcinku drogi kierujący pojazdem marki F. nie zachował należytej ostrożności oraz nie dostosował techniki jazdy do warunków drogowych i najechał z tyłu na rowerzystkę M. R., w wyniku czego doznała ona wielonarządowych obrażeń klatki piersiowej i jamy brzusznej, które to spowodowały jej zgon w dniu 1 maja 2000 r. Sprawca wypadku w chwili zdarzenia znajdował się w stanie nietrzeźwości (3 promile alkoholu we krwi). Poza tym sprawca zbiegł z miejsca zdarzenia. Wyrokiem SR w Garwolinie z dnia 14 września 2000 r za winnego popełnienia tego przestępstwa uznany został H. K.. (akt zgonu M. R. k. 8, wyrok k. 15 - 16)

Pojazd, którym poruszał się sprawca wypadku posiadał ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej wykupione w (...) S.A. (okoliczność bezsporna)

M. R. była w chwili śmierci w pełni zdrową i aktywną osobą. Miała 63 lata. Przebywała na emeryturze, miała swoje dochody. Była wdową. Mieszkała z synem S. R. i jego rodziną. M. S. – córka M. R. mieszkała razem ze swoimi dziećmi: O. M. i Ł. S. w odległości ok. 8 km od miejsca zamieszkania matki. M. S. do chwili przejścia jej matki na emeryturę pracowała z nią w jednym zakładzie pracy. Widywały się wówczas codziennie. Później powódka wraz ze swoimi dziećmi spotykała się z matką w każdą niedzielę, a nawet kilka razy w tygodniu. Wszystkie święta rodzina powódki spędzała wspólnie z matką. M. R. miała z powodami bardzo dobre relacje, istniały pomiędzy nimi wyjątkowo silne więzi emocjonalne. Dla M. S. matka była wsparciem, zawsze ją wysłuchała. Powódka radziła się swojej matki w sprawach codziennych. W razie potrzeby matka pomagała córce. M. R. opiekowała się dziećmi swojej córki, gdy te były małe. Później w miarę dorastania wnuki spędzały u babci wolny czas, wakacje, ferie, często ją odwiedzały. O. M. uczyła się od babci gotowania, pieczenia, robótek ręcznych. Matka i babcia powodów była osobą bardzo religijną, rozmodloną, uczyła dzieci modlitwy. M. R. była blisko związana z córką i jej rodziną, uczestniczyła w ich życiu, znała ich problemy, interesowała się ich sprawami. Strata matki i babci była olbrzymim szokiem dla wszystkich powodów. M. S. była bardzo roztrzęsiona, płaczliwa, pojawiły się u niej stany lękowe, obawa przed jazdą samochodem, rowerem. Miała problemy ze snem. Powódka M. S. po pogrzebie matki wróciła do pracy zawodowej. Łatwiej wówczas było jej „zapomnieć” o tragedii jaka ją dotknęła. O. M., Ł. S. tęsknili za babcią, która dotychczas stale była obecna w ich życiu. O. byli przygaszeni, wyciszeni. Rodzina wspierając się wzajemnie przeszła przez kolejne etapy żałoby. (akt zgonu M. R. k.12, wyjaśnienia powodów M. S., Ł. S., O. M. składane w toku sprawy, opinia biegłej psycholog k. 88 - 104)

Powodowie reprezentowani przez (...) sp. z o.o. z siedzibą w L. wezwali pismem z dnia 27 maja 2015 r pozwaną do zapłaty na rzecz M. S. kwoty 100.000 zł z tytułu zadośćuczynienia po śmierci matki oraz na rzecz O. M. i Ł. S. kwot po 50.000 zł tytułem zadośćuczynienia po śmierci babci. (pismo k. 9 - 13)

W dniu 01.07.2015r pozwany przyznał na rzecz M. S. zadośćuczynienie za śmierć matki w kwocie 8.000 zł. Jednocześnie pozwany odmówił przyznania zadośćuczynienia na rzecz O. M. i Ł. S. uznając, iż brak jest podstaw do przyjęcia, aby więź łącząca powodów z poszkodowaną uzasadniała twierdzenie, że doszło do naruszenia dóbr osobistych implikujących zasadność wypłaty zadośćuczynienia z art. 448 k.c. (decyzja k. 9 -9v)

Sąd zważył, co następuje:

Powódka M. S. wniosła o zasądzenie na jej rzecz zadośćuczynienia za krzywdę w postaci naruszenia dóbr osobistych spowodowanych śmiercią matki M. R., natomiast O. M. i Ł. S. wnieśli o zasądzenie na ich rzecz zadośćuczynienia za krzywdę w postaci naruszenia dóbr osobistych spowodowanych śmiercią babci M. R..

Z uwagi na fakt, iż działanie sprawcy wypadku powodujące śmierć matki i babci powodów miało miejsce w 2000 r. powodowie nie mogą dochodzić zadośćuczynienia na podstawie art. 446 § 4 k.c. Przepis ten bowiem wszedł w życie w dniu 3 sierpnia 2008 r., z chwilą wejścia w życie ustawy z dnia 30 maja 2008 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2008 r. Nr 116 poz. 731). Ustawa ta, nie zawiera żadnych szczególnych unormowań intertemporalnych dotyczących przytoczonego przepisu. Tym samym nie można uznać, aby istniały podstawy prawne do stosowania treści tego przepisu z mocą wsteczną. Zgodnie z treścią wyroku Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 10 listopada 2010 r. (II CSK 248/2010, LexPolonica nr 2497390, OSNC 2011/B poz. 44) najbliższym członkom rodziny zmarłego nie przysługuje roszczenie o zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę na podstawie art. 446 § 4 k.c., gdy śmierć nastąpiła na skutek deliktu przed dniem 3 sierpnia 2008 r.

Za zasadne zatem uznać należy stanowisko powodów ,iż podstawę ich roszczenia stanowić może art. 24 k.c. w zw. z art. 448 k.c. Katalog dóbr osobistych, określonych w art. 23 k.c., ma charakter otwarty. Przepis ten wymienia dobra osobiste człowieka pozostające pod ochroną prawa cywilnego w sposób przykładowy, uwzględniając te dobra, które w praktyce mogą być najczęściej przedmiotem naruszeń. Przedmiot ochrony oparty na podstawie art. 23 i 24 k.c. jest jednak znacznie szerszy. Należy uznać, że ochronie podlegają wszelkie dobra osobiste rozumiane jako wartości niematerialne związane z istnieniem i funkcjonowaniem podmiotów prawa cywilnego, które w życiu społecznym uznaje się za doniosłe i zasługujące z tego względu na ochronę. Rodzina jako związek najbliższych osób, które łączy szczególna więź, podlega ochronie prawa. Dotyczy to odpowiednio ochrony prawa do życia rodzinnego obejmującego istnienie różnego rodzaju więzi rodzinnych. Więź rodzinna odgrywa doniosłą rolę, zapewniając członkom rodziny m.in. poczucie stabilności, wzajemne wsparcie obejmujące sferę materialną i niematerialną oraz gwarantuje wzajemną pomoc w wychowaniu dzieci i zapewnieniu im możliwości kształcenia. Należy zatem przyjąć, że prawo do życia rodzinnego i utrzymania tego rodzaju więzi stanowi dobro osobiste członków rodziny i podlega ochronie na podstawie art. 23 i 24 k.c. Spowodowanie śmierci osoby bliskiej może zatem stanowić naruszenie dóbr osobistych członków jej rodziny i uzasadniać przyznanie im zadośćuczynienia na podstawie art. 448 k.c. (uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 14 stycznia 2010 r. IV CSK 307/2009 LexPolonica nr 2371235, OSNC 2010/C poz. 91, OSP 2011/2 poz. 15). Również w uchwale z dnia 22 października 2010 r. III CZP 76/2010 (OSNC 2011/B poz. 42) Sąd Najwyższy, analizując skutki dodania § 4 do art. 446 k.c. uznał, że wzmacnia on pozycję najbliższego członka rodziny, jednak nie wyklucza stosowania także art. 448 k.c., przy czym na podstawie art. 448 k.c. zadośćuczynienie pieniężne przysługuje najbliższemu członkowi rodziny za doznaną krzywdę także wtedy, gdy śmierć nastąpiła na skutek deliktu przed dniem 3 sierpnia 2008 r.

Przesłanką odpowiedzialności przewidzianej w art. 448 k.c. jest bezprawne i zawinione działanie sprawcy naruszenia dobra osobistego. (wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 12 grudnia 2002 r. V CKN 1581/2000 Lex Polonica nr 361049) Przyjęcie takiego stanowiska oznacza, że podstawą zasądzenia odpowiedniej sumy zadośćuczynienia będzie każde zawinione działanie sprawcy, a więc zarówno w wypadku winy umyślnej, jak i winy nieumyślnej. W przedmiotowej sprawie za sprawcę wypadku został uznany H. K., który w sposób umyślny naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym, czego skutkiem była śmierć matki i babci powodów – M. R.. Sprawca wypadku w chwili zdarzenia był w stanie nietrzeźwości, a poza tym zbiegł z miejsca zdarzenia. Są to dodatkowe okoliczności ,które zwiększają winę H. K.. Powyższe okoliczności jednoznacznie wynikają z wyroku wydanego przez Sąd Rejonowy w Garwolinie.

W ocenie Sądu wszystkie ww. okoliczności uzasadniają żądanie powodów co do zasady. Z przeprowadzonego postępowania dowodowego w sprawie jednoznacznie wynika, iż rodzina powodów była rodziną, w której więzy emocjonalne były bardzo silne. Zarówno M. S. jak i jej dzieci łączyły z M. R. bliskie relacje uczuciowe. Zmarła M. R. była ważnym członkiem rodziny powodów. M. S. i jej dzieci zamieszkiwali w bliskiej odległości od zmarłej. Bardzo często się z nią widywali, była dla nich wsparciem. M. R. była osobą pracowitą, ciepłą, pogodną, bardzo rodzinną. Śmierć M. R. była traumatycznym przeżyciem dla każdego z powodów, nieoczekiwanym stresującym zdarzeniem, z którym każde z powodów musiało się zmierzyć. M. S. utraciła nie tylko matkę, ale i przyjaciółkę, stanowiącą dla niej ewidentne wsparcie. Powódka do chwili obecnej nie poradziła sobie ze śmiercią matki. Jak wskazała biegła psycholog w swojej opinii powódka „uciekła” przed przeżywaniem żałoby, bo było to dla niej niemożliwe do udźwignięcia, tym bardziej ,że nie było już przy niej najważniejszej dla niej osoby, która zawsze jej w trudnych chwilach pomagała. Pierwszy raz w życiu powódka została sama. Było to ponad jej siły. Poradziła więc sobie jak umiała: uciekając w pracę i aktywność. Efektem jest nieprzepracowana żałoba, która przerodziła się żałobę patologiczną. Śmierć matki nie jest dla powódki zdarzeniem minionym i zamkniętym. O. M. w dacie śmierci babci miała 17 lat. Na śmierć babci zareagowała emocjonalnie, wspominała ją, tęskniła, płakała. Śmierć M. R. była w życiu powódki wydarzeniem trudnym, kryzysowym, które na zawsze w sposób negatywny zmieniło jej życie. Ł. S. w chwili śmierci babci miał 18 lat. Na śmierć babci zareagowała emocjonalnie, wspominał ją, tęsknił. Ł. S. boleśnie odczuł śmierć babci. Powodowie O. M. i Ł. S. przez długi okres czasu po śmierci babci mieli obniżony nastrój, byli wycofani. Powyższe ustalenia jednoznacznie wynikają z wyjaśnień stron oraz opinii biegłego psychologa. Sąd zarówno wyjaśnienia powodów jak i wydaną w sprawie opinię uznał za w pełni wiarygodne. Opinia została sporządzona na podstawie całości materiału dowodowego zebranego w sprawie po badaniu powodów, zgodnie z rzetelną wiedzą biegłego. Nie ma podstaw do tego, aby wnioski tej opinii nie zostały uwzględnione.

W tym miejscu wskazać należy, iż nie ma żadnych mierników, które pozwoliłyby ocenić wartość cierpienia dzieci po stracie rodziców, czy wnuków po stracie dziadków. Zwłaszcza w sytuacji kiedy ta śmierć jest nagła, nieprzewidziana, spowodowana wyłącznie działaniem osoby drugiej. Krzywda i cierpienie osób najbliższych jest ogromne i nie można go przeliczyć na żadną wartość pieniężną. Śmierć osoby najbliższej jest na tyle traumatycznym przeżyciem dla członków jej rodziny, iż nie sposób się z nią pogodzić. Do końca swego życia córka będzie odczuwała żal za utraconą matką i tęsknotę za nią. Również dla wnuków żal ten pozostanie do końca życia, choć w niewątpliwie mniejszym natężeniu niż w przypadku dziecka zmarłego rodzica. Zwłaszcza w sytuacji, gdy zmarła matka i babcia jeszcze przez wiele lat mogła służyć wsparciem i pomocą dla wszystkich członków rodziny. M. R. tworzyła z powodami kochającą się rodzinę. Wnuki z uwagi na bliską odległość miejsca swego zamieszkania od domu, w którym mieszkała ich babcia bardzo często się z nią widywały i miały bliskie relacje. M. R. była dla nich najbliższym członkiem rodziny. Zwłaszcza, iż była to wówczas jedyna babcia O. M. i Ł. S..

W chwili obecnej od śmierci matki i babci powodów upłynęło już 16 lat. Jak wynika z treści przywołanej wyżej opinii oraz wyjaśnień samych powodów każde z nich, zaadaptowało się do sytuacji i prawidłowo funkcjonuje w przyjętych rolach społecznych. Mając na uwadze powyższe uznać należy, iż cierpienia powodów po śmierci babci i matki były intensywne, jednak w miarę upływu czasu emocje te wyciszyły się i obecnie nie zaburzają funkcjonowania powodów.

Życie ludzkie jest bezcenne. Tym samym zadośćuczynienie za krzywdę w postaci pozbawienia życia osoby najbliższej dla powodów nie może być niskie, bo doprowadziłoby do deprecjacji wartości życia ludzkiego. Zadośćuczynienie ma bowiem przede wszystkim charakter kompensacyjny i tym samym jego wysokość musi przedstawiać jakąś ekonomicznie odczuwalną wartość.

Uwzględniając powyższe okoliczności Sąd uznał żądanie powodów w zakresie zasądzenia na ich rzecz zadośćuczynienia za krzywdę spowodowaną zerwaniem więzi emocjonalnych pomiędzy nimi a zmarłą M. R. za uzasadnione, jednak w mniejszej wysokości niż wnioskowana. W okolicznościach przedmiotowej sprawy zasadnym będzie ustalenie wysokości należnego zadośćuczynienia na rzecz powódki M. S. w wysokości 50.000 zł, ponad wypłaconą w toku postępowania likwidacyjnego kwotę 8.000 zł. Przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia Sąd miał na uwadze fakt, iż powódka do chwili obecnej nie poradziła sobie ze śmiercią matki, wykazuje niestabilność emocjonalną dotyczącą wydarzeń związanych ze śmiercią matki. Powyższe wynika z treści opinii biegłego psychologa. Jednocześnie powódka przez te wszystkie lata funkcjonowała prawidłowo w swoim środowisku. Pracowała zawodowo, wychowywała dzieci, zajmowała się swoją rodziną, prowadziła życie towarzyskie. Do chwili obecnej nie podejmowała psychoterapii, leczenia psychiatrycznego w związku ze swoim stanem emocjonalnym po śmierci matki. Zatem również te okoliczności Sąd uwzględnił przy ustalaniu wysokości należnego powódce zadośćuczynienia. Ustalając wysokość należnego zadośćuczynienia na rzecz powodów Ł. S. i O. M. w kwotach po 5.000 zł na rzecz każdego z nich, Sąd miał na uwadze znaczny upływ czasu od chwili śmierci babci powodów, rozmiar cierpień powodów po stracie babci i sam fakt straty jaka dotknęła powodów na skutek nagłej śmierci babci. Sąd uwzględnił również fakt, iż powodowie nie podejmowali po śmierci babci psychoterapii, nie leczyli się psychiatrycznie. Każde z powodów zdobyło oczekiwane wykształcenie, prawidłowo funkcjonuje w przyjętej roli społecznej i rodzinnej. Tak określonych kwot, zdaniem Sądu, nie można w żadnym razie uznać za wygórowane w ustalonym w niniejszej sprawie stanie faktycznym.

Odsetki ustawowe od uwzględnionych kwot Sąd zasądził od dnia wskazanego w pozwie, tj. dnia wniesienia pozwu. W przedmiotowej sprawie nie było żadnych szczególnych okoliczności, które nie mogły zostać ustalone przez ubezpieczyciela w toku prawidłowo przeprowadzonego postępowania likwidacyjnego. Orzecznictwo sądowe w zakresie podstawy prawnej zgłoszonego żądania powodów jest już utrwalone i znane ubezpieczycielowi. Również wysokość zasądzanych z tytułu zadośćuczynienia za krzywdę w postaci śmierci osoby najbliższej kwot jest znana i utrwalona. Tym samym zgłoszony spór, co do zasady i wysokości wypłaty żądanego zadośćuczynienia nie może uzasadniać odmowy przyznania należnych odsetek od dnia wskazanego w pozwie, zwłaszcza, iż ostateczna decyzja dotycząca zadośćuczynienia należnego powodom została wydana przez pozwanego w dniu 1 lipca 2015 r, a sam pozew wpłynął do Sądu dopiero w dniu 17 sierpnia 2015 r.

Mając na uwadze powyższe Sąd orzekł jak w wyroku. Z uwagi na uwzględnienie roszczeń powodów w części (M. S. 62%, O. M., Ł. S. po 50 %) Sąd obciążył strony kosztami procesu w częściach na nich przypadających stosownie do wyniku sporu. W przypadku powodów Sąd uwzględnił poniesione przez nich koszty procesu w wysokości uiszczonych opłat sądowych oraz kosztów wynagrodzenia pełnomocnika procesowego zgodnie ze stawką przewidzianą w § 6 pkt. 6 (M. S.) i w § 6 pkt. 4 (O. M., Ł. S.) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002 r. w zw. § 21 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych, powiększając tak ustalone kwoty o opłatę skarbową od pełnomocnictwa. W zakresie kosztów procesu poniesionych przez pozwanego Sąd uwzględnił wynagrodzenie pełnomocnika procesowego zgodnie w ww. stawkami, powiększając je o koszt opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. Po wzajemnej kompensacji tych kosztów proporcjonalnie do wysokości uwzględnionych żądań pozwany obowiązany został do zapłaty na rzecz powodów wskazanych w wyroku kwot. Jednocześnie Sąd nakazał pobranie od stron na rzecz Skarbu Państwa nieuiszczonych kosztów procesu w postaci kosztów opinii biegłego w częściach nań przypadających.