Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia: 31 stycznia 2014 r.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia Śródmieścia Wydział VIII Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSR Bartłomiej Koelner

Protokolant: Bernadeta Piskorek

po rozpoznaniu w dniu 28 stycznia 2014 r. we Wrocławiu

na rozprawie

sprawy z powództwa: (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w (...) z siedzibą we W.

przeciwko: (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę

I.  zasądza od strony pozwanej (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz strony powodowej (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w (...) z siedzibą we W. kwotę 62 375,26 zł (sześćdziesiąt dwa tysiące trzysta siedemdziesiąt pięć tysięcy złotych dwadzieścia sześć groszy) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 4 września 2009 r. do dnia zapłaty;

II.  zasądza od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę 3617,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 3600,00 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego;

III.  nakazuje stronie pozwanej, aby uiściła na rzecz Skarbu Państwa (kasa tut. Sądu) kwotę 3119,00 zł tytułem opłaty sądowej, od uiszczenia której powód był zwolniony.

UZASADNIENIE

W dniu 2 maja 2012 r. strona powodowa (...) Sp. z o.o. w likwidacji z siedzibą we W. wniosła o zasądzenie od strony pozwanej (...) S.A. w W. na jej rzecz kwoty 62.375,26 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 4 września 2009 r. do dnia zapłaty oraz kosztów procesu.

W uzasadnieniu podała, iż zawarła z pozwaną spółką umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zawodowej. W dniu 18 lipca 2007 r. powód zawarł z (...) S.A. z siedzibą we W. umowę o wykonanie prac projektowych. Dokumentację projektową powód przekazywał spółce (...) etapami. Pismem z 05.05.2009r. spółka ta poinformowała powoda, że w wyniku oględzin przeprowadzonych na budowie Zespołu (...) w Ś. przez przedstawiciela Straży Pożarnej, wykazano niezgodność poziomych przegród międzykondygnacyjnych z przepisami p.poż. polegającą na tym, że odległość pomiędzy górną ramą okna a dolną ramą okna wynosiła około 50 cm, podczas gdy przepisy p.poż stanowią, że w/w odległość musi wynosić minimum 80 cm.

Powód niezwłocznie po otrzymaniu informacji o ujawnionym błędzie opracował jego rozwiązanie polegające na wykonaniu dodatkowych osłon przeciwpożarowych w postaci wydłużonych parapetów z płyty F. H. oraz opracował zamienny projekt budowlany dla niezrealizowanych jeszcze budynków w celu uzyskania zmiany decyzji pozwolenia na budowę. Poniesiony przez spółkę (...) koszt montażu dodatkowych zabezpieczeń p.poż. wyniósł 125.000 zł netto. Strona pozwana w ramach łączącej umowy ubezpieczenia przyznała część odszkodowania tj. kwotę 62375,26 zł odmawiając wypłaty odszkodowania w pozostałej części. Pozwany wskazał, iż odpowiedzialność powoda wynosi tylko 50%, zaś za szkodę w pozostałym zakresie odpowiada kierownik budowy (25 %) oraz rzeczoznawca ds. zabezpieczeń przeciwpożarowych (25%).

W odpowiedzi na pozew strona pozwana – (...) S.A. w W. wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie na jej rzecz kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu przyznała, iż w dacie powstania szkody ubezpieczała odpowiedzialność cywilną powodowej spółki. Podniosła, iż w jej ocenie, popartej stanowiskiem rzeczoznawców, odpowiedzialność powoda za powstała szkodę w kwocie 125.000 zł wynosi 50%, a w pozostałym zakresie odpowiedzialność ta rozkłada się na kierownika budowy (25%) oraz rzeczoznawcę ds. p.poż. (25%). Nadto podniosła, iż powód jako ubezpieczona spółka nie poniósł szkody.

Stanowisko stron w toku postępowania pozostało bez zmian.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Strona powodowa – (...) Sp. z o.o. w likwidacji z siedzibą we W. zawarła ze stroną pozwaną (...) S.A. w W. umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zawodowej – klauzula nr 30 – odpowiedzialność cywilna pracowni architektonicznej. Umowa została zawarta na okres:

- od 01.08.2007 r. do 31.07.2008 r.

- od 01.08.2008 r. do 31.07.2009 r.

- od 31.07.2009 r. do 30.07.2010 r.

Suma gwarancyjna została określona przez strony na 1.000.000 zł.

Umowa została rozszerzona o klauzulę nr 14 dotyczącą odpowiedzialności za podwykonawców z prawem do regresu.

W okresie od 01.08.2007r. do 31.07.2008 r. do umowy miały zastosowanie ogólne warunku ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zawodowej zatwierdzone Uchwałą Zarząd (...) S.A. Nr (...) z dnia 03 stycznia 2006 r. stanowiące załącznik do polisy nr (...). W pozostałym okresie do umowy ubezpieczenia miały zastosowanie ogólne warunku ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zawodowej ustalone uchwałą (...)z dnia 28.06.2007 r. stanowiące załącznik do polis nr (...)).

Dowód: - umowa OC – polisa nr (...) – k. 14-18,

- dokumenty zawarte w aktach szkody nr PL (...),

W dniu 18.07.2007 r. strona powodowa jako Wykonawca zawarła z (...) Przedsiębiorstwem Budownictwa (...) SA we W. (dalej: (...)), jako Zamawiającym umowę o prace projektowe. Powód przyjął do wykonania na zlecenie Zamawiającego dla zadania inwestycyjnego, dla którego Inwestorem był „W.- Developer- (...)” Sp. z o.o., tj. (...) Zespołu (...) w Ś. w rejonie ul. (...), działki nr (...) (...), (...)między innymi następujące usługi:

- wykonanie projektu budowlanego zespołu budynków wraz z zagospodarowaniem terenu zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z 03.07.2003 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego (Dz.U. 2003 r. Nr 120, poz. 1133) oraz z załącznikami nr 2 i 3 do umowy,

- wykonanie wielobranżowego projektu wykonawczego zespołu budynków wraz z zagospodarowaniem terenu w zakresie.

Termin wykonania projektu budowlanego zespołu budynków wraz z zagospodarowaniem terenu, bez przyłączy, do złożenia w Starostwie Powiatowym do pozwolenia na budowę został ustalony na 31.08.2007 r. Przedmiot umowy miał być wykonany przez powodową spółkę lub z pomocą podwykonawców przez nią wybranych.

Powód wykonał projekt i przekazał zamawiającemu w 2007 r. Projekt wykonawczy został przekazany w styczniu 2008 r. Projekt został uprzednio sprawdzony w zakresie ochrony p.poż. przez A. R. ds. Zabezpieczeń Przeciwpożarowych.

Uzyskano pozwolenie budowlane i rozpoczęto realizację ww. inwestycji.

Dowód: - umowa o prace projektowe – k. 19-31,

- protokoły zdawczo odbiorcze – k. 32-43,

- zeznania świadka A. J. – k. 194-195

- faktura nr (...) – k. 62,

- zeznania świadka R. R. – k. 207,

- zeznania świadka J. G. – k. 167,

- zeznania świadka R. K. – k. 167,

- dokumenty zawarte w aktach szkody nr PL (...),

Pismem z 05.09.2009 r. spółka (...) zawiadomiła powoda, iż w wyniku wstępnych oględzin przez przedstawiciela Straży Pożarnej w Ś. – budowy Zespołu (...) wykazano niezgodność z przepisami p.poż. wysokości poziomych przegród międzykondygnacyjnych – odległość pomiędzy górną ramą okna np. na II piętrze a dolną ramą okna na III piętrze wynosi nieco ponad 50 cm, gdy tymczasem przepisy p.poż. stanowią, iż odległość ta musi wynosić minimum 80 cm.

Dowód: - pismo z 5.05.2009 – k. 44

- zeznania świadka R. R. – k. 207,

- zeznania świadka J. G. – k. 167,

- zeznania świadka R. K. – k. 167,

- dokumenty zawarte w aktach szkody nr PL (...),

Powód uznał swój błąd wynikający z naruszenia § 223 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 12.04.2002 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. z 2002r. Nr 75 poz. 690 ze zm.) i wykonał zamienny projekt budowlany dla niezrealizowanych budynków A, B, C. Powód dla zrealizowanych budynków zaproponował dwa alternatywne rozwiązania ich dostosowania do wymogów p.poż.:

1.  osadzenie w górnej części otworów okiennych portfenetrów ram stalowych o wys. ok. 30 cm ze szkłem o odporności ogniowej równiej ścianom zewnętrznym

2.  zastosowanie pod otworami okiennymi wydłużonych parapetów o wysięgu ok. 30 cm z materiałów o odporności ogniowej równej ścianom zewnętrznym (dotyczyło to 96 otworów okiennych),

Ostatecznie, koszty związane z wykonaniem, dostawą i montażem dodatkowych zabezpieczeń przeciwpożarowych na budynkach D i E realizowanych w ramach zadania inwestycyjnego „Budowa zespołu mieszkalno usługowego w Ś. wyniosły 125.000 zł netto ( (...) brutto). Zabezpieczenia zostały wykonane przez W. S. (...) Zakład (...) – w ramach umowy zlecenia z 15.07.2009 r.

Dowód: - pismo powoda z 31.07.2009r. – k. 45

- pismo powoda z 17.07.2009 r. z zał. – k. 46-48,

- kosztorys – k. 52- 56,

- zeznania świadka R. R. – k. 207,

- faktura VAT(...)

- dokumenty zawarte w aktach szkody nr PL (...),

W dniu 25.10.2010 r. Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Fabrycznej Wydział IV Gospodarczy w sprawie o sygn. IV GNc 4711/10 wydał przeciwko powodowi nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, w którym nakazał powodowi, aby zapłacił na rzecz (...) Przedsiębiorstwa Budownictwa (...) S.A. We W. Kwotę 71.374,74 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 14.07.2010 r.

Kwota ta wynikała z faktury nr (...) opiewającej na 125.000 zł netto (brutto 133750 zł) z tytułu kosztów związanych z wykonaniem, dostawą i montażem dodatkowych zabezpieczeń przeciwpożarowych na budynkach D i E realizowanych w ramach zadania inwestycyjnego „Budowa zespołu mieszkalno usługowego w Ś.. Nakaz zapłaty uprawomocnił się. W dniu 15.03.2011 r. powód zawiadomił pozwaną spółkę oraz wezwał do udziału w sprawie. Wniosek o zawiadomienie pozwanego w trybie art. 84 kpc powód złożył również w sprzeciwie od nakazu zapłaty.

Dowód: - nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym z 25.10.2010 r. Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Fabrycznej Wydział IV Gospodarczy sygn. IV GNc 4711/10,

- pozew z 30.09.2010 r. z zał., wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia sprzeciwu wraz ze sprzeciwem w aktach Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Fabrycznej sygn. IV GNc 4711/10,

- pismo powoda z 08.03.2011r. w aktach szkody nr PL (...),

W dniu 14.01.2011 r. (...) Przedsiębiorstwo Budownictwa (...) S.A. we W. złożyło do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Wrocławia-Krzyków M. S. wniosek o wszczęcie przeciwko powodowej spółce egzekucji na podstawie wydanego nakazu zapłaty. Postępowanie było prowadzone pod sygn. KM 128/11. Postanowieniem z dnia 6 czerwca 2012 r. Komornik umorzył postępowanie egzekucyjne i zwrócił wierzycielowi tytułu wykonawczy. W toku egzekucji wierzyciel otrzymał kwotę 14.350,25 zł.

Dowód: - postanowienie Komornika o umorzeniu postępowania egzekucyjnego z 06.06.2012r., kopia tytułu wykonawczego - w aktach o sygn. Km 128/11 Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Wrocławia-Krzyków M. S.,

- wyciągi z rachunku bankowego powoda – k. 190-191,

O szkodzie strona pozwana została zawiadomiona w dniu 27 maja 2009 r. i uznając błąd projektanta (powodowej spółki) pozwana ustaliła kwotę odszkodowania na 62.375,26 zł (1/2 z 124.750,52 zł) i taką kwotę wypłaciła spółce (...) we wrześniu 2009 r. W oparciu o opinię rzeczoznawcy budowlanego W. J. strona pozwana obniżyła odszkodowanie należne spółce (...) o przyczynienie się do powstania szkody innych uczestników procesu budowlanego, tj. kierownika budowy – działającego z ramienia poszkodowanej spółki oraz rzeczoznawcy ds. zabezpieczeń budowlanych. Powód bezskutecznie wzywał pozwanego do wypłaty na jego rzecz pozostałej części odszkodowania - 62.375,26 zł.

Dowód: - dokumenty zawarte w aktach szkody nr PL (...), w tym pismo pozwanego z 04.09.2009r., opinia rzeczoznawcy budowlanego W. J.,

W tym stanie rzeczy Sąd zważył, co następuje :

Powództwo zasługuje na uwzględnienie w całości.

Stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o przedłożone przez strony i nie kwestionowane dokumenty, uzupełnione zeznaniami zawnioskowanych świadków.

Poza sporem stron w sprawie było, iż łączyła je umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zawodowej oraz fakt dopuszczenia się przez powoda błędu w wykonanym na rzecz spółki (...) projekcie w postaci przyjęcia nieprawidłowych wysokości poziomych przegród międzykondygnacyjnych, naruszających przepis § 223 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie ( Dz.U. Z 2002r. Nr 75, poz. 690 ze zm.). Kwestii spornej nie stanowił również fakt poniesienia przez spółkę (...) kosztu niezbędnego do usunięcia następstw wykrytego błędu, tj. kwota 125.000 zł netto ( (...) brutto) wynikającej z faktury(...)oraz kosztorysu.

Istota sporu sprowadzała się do odpowiedzi na pytanie, czy pozwana słusznie odmówiła wypłaty połowy odszkodowania, tj 62.375,26 zł.

W ocenie Sądu odpowiedzialność strony pozwanej uzasadnia treść art. 471 kc, albowiem nienależycie wykonała zobowiązanie wynikające z zawartej umowy ubezpieczenia.

Zgodnie z art. 822 § 1 kc przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Nadto w § 5 ogólnych warunków ubezpieczenia (zwane dalej OWU) strony postanowiły, iż (...) S.A. udziela ochrony ubezpieczeniowej, gdy wskutek wykonywania przez ubezpieczonego czynności zawodowych wyrządzona zostanie osobie trzeciej szkoda, do naprawienia której zobowiązany jest ubezpieczony. Również zgodnie z treścią klauzuli Nr 30 z zachowaniem postanowień OWU, (...) S.A. obejmuje ochroną odpowiedzialność cywilną pracowni architektonicznej za szkody powstałe wskutek wykonywania czynności zawodowych zgodnie z posiadanymi uprawnieniami i zezwoleniami, polegające na:

1.  projektowaniu budowlanym,

2.  sprawdzaniu projektów architektoniczno-budowlanych,

3.  wykonywaniu nadzoru inwestorskiego,

4.  sprawowaniu kontroli technicznej utrzymania obiektów budowlanych,

5.  rzeczoznawstwie budowlanym,

6.  sprawowania nadzoru autorskiego.

Strona powodowa nie tyle wykazała istnienie między stronami stosunku zobowiązaniowego, ale również zdarzenie (błąd w projekcie) skutkujące realizacją przez stronę pozwaną wynikającego z tego stosunku obowiązku spełnienia świadczenia w postaci wypłaty odszkodowania. Nie zaistniały przy tym żadne okoliczności, a przy najmniej nie zostało to wykazane przez pozwanego (art. 6 kc), aby w świetle postanowień zawartej umowy, w tym określających wyłączenie odpowiedzialności (...) S.A. (§ 9.1 owu), strona pozwana była uprawniona do odmowy spełnienia świadczenia. W ocenie Sądu tylko ww. postanowienia umowy dawałby podstawę do negatywnej decyzji w przedmiocie wypłaty odszkodowania. Tym samym w ocenie Sądu to strona pozwana winna wykazać, iż za powstały błąd powód odpowiada w przyjętym procencie, tj. 50 %, a czego nie uczyniła w toku procesu.

Na uwzględnienie zdaniem Sądu nie zasługiwał również zarzut pozwanej, iż powód de facto nie poniósł szkody odpowiadającej żądanej w pozwie kwocie. Załączone w sprawie prawomocny nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Fabrycznej sygn. akt IV GNc 4711/10, dokumenty dotyczące postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez komornika sądowego oraz wyciągi z rachunku powoda potwierdzają, iż w majątku powodowej spółki doszło do zmniejszenia aktywów o wartości określone tymi dokumentami, a zatem powstała szkoda w rozumieniu art. 361 § 1 kc. Zresztą same strony w OWU postanowiły, iż za szkodę należy rozumieć również czystą stratę finansową, a za taką należy uznać powyższe zwiększenie pasywów powoda.

W tym stanie rzeczy powództwo podlegało uwzględnieniu w całości.

Orzeczenie w kwestii zasądzonych odsetek Sąd oparł o treść przepisu art. 481 k.c., zgodnie z którym jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Strony w § 24 owu ustaliły, iż (...) S.A. wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni od dnia otrzymania zawiadomienia o wypadku. O szkodzie strona pozwana została zawiadomiona w dniu 27 maja 2009 r., a zatem Sąd zasądził odsetki ustawowe zgodnie z żądaniem pozwu od 04.09.2009 r. tj. po upływie oznaczonego w umowie terminu wypłaty odszkodowania.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Strona powodowa wygrała sprawę w całości, dlatego też Sąd zasądził na jej rzecz od pozwanego całość poniesionych przez nią kosztów, tj. kwotę 3617 zł, na którą składały się kwota 3600 złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego (stawka minimalna - § 2 ust. 1 i 2 i § 6 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. Nr 163, poz. 1348 z późn. zm.)) oraz kwota 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. Nadto na podstawie
113 ust. 1 i 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych Sąd w pkt. III wyroku obciążył stronę pozwaną obowiązkiem uiszczenia na rzecz Skarbu Państwa opłaty stosunkowej od pozwu od uiszczenia, której strona powodowa była zwolniona.