Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 16 września 2019 r. Drogeria (...) B. (...), D. (...) Spółka jawna w S. wniosła przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w S. o zapłatę kwoty 5801,71 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 28 sierpnia 2018 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. Powódka dochodzi od pozwanej zwrotu poniesionych kosztów najmu samochodu zastępczego w oparciu o zawartą z pozwaną umowę ubezpieczenia samochodu A. (...). Dochodzona pozwem kwota z faktury obejmuje 50% VAT.

W dniu 11 października 2019 roku Sąd wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym i orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

Pozwany zaskarżył nakaz zapłaty w całości i wniosła o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów procesu. Pozwany zarzucił, że powódka wbrew warunkom umowy nie uzgodniła z nim warunków najmu. Podniósł, że w przypadku gdy ubezpieczony samodzielnie poniósł koszty wynajęcia pojazdu zastępczego, to pozwany zgodnie z umową dokonuje ich zwrotu do 150 zł brutto za dobę.

W toku procesu strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Drogeria (...) B. (...), D. (...) Spółka jawna w S. zawarła z (...) Spółką Akcyjną w S. umowę ubezpieczenia samochodu A. (...) nr rejestracyjny (...) w wariancie obejmującym (...).

Ogólne Warunki Ubezpieczenia Kosztów Udzielenia Natychmiastowej Pomocy Hestia C. A. dla Klientów Indywidualnych oraz Małych i Średnich (...) w Ramach Pakietu Dilerskiego ( (...)01/16) przewidywały w § 11 ust. 1, że w ramach ubezpieczenia Hestia C. A. E. Hestia pokrywa wyłącznie koszty organizacji przez Centrum Alarmowe usług określonych w niniejszych OWU i nie zwraca kosztów usług poniesionych samodzielnie przez ubezpieczonego lub inną osobę uprawnioną do świadczenia z tytułu niniejszej umowy ubezpieczenia, z zastrzeżeniem ust. 2.

Zgodnie z ust. 2 zastrzeżenie wskazane w ust. 1 nie dotyczy kosztów holowania oraz wynajęcia pojazdu zastępczego.

W przypadku gdy ubezpieczony, po wcześniejszym uzgodnieniu z E. Hestią, samodzielnie poniósł koszty holowania lub wynajęcia pojazdu zastępczego, E. Hestia dokonuje ich zwrotu na podstawie oryginałów rachunków lub faktur dotyczących kosztów poniesionych przez Ubezpieczonego, do wysokości - w przypadku wynajęcia pojazdu zastępczego - 150 zł brutto za dobę (ust. 3 pkt 2).

Zgodnie z ust. 6 w przypadku gdy ubezpieczony jest uprawniony do ograniczonego (50%) odliczenia podatku VAT, zwrot kosztów okreśalny jest z uwzględnieniem 50% podatku VAT na podstawie kopii faktur.

Bezsporne, a nadto dowód:

- polisa nr (...) wraz z warunkami szczególnymi programu ubezpieczeniowego dla V. Serwis (...) oraz OWU k.14-15, 40-37, 66-91,

- wyciąg z OWU o symbolu (...)01/16 k.38-65.

W dniu 23 lipca 2018 r. pełnomocnik powódki - J. B. oddał ww. samochód do serwisu naprawczego w związku ze spowodowaniem kolizji drogowej. Tego samego dnia o godzinie 8:30 telefonicznie zwrócił się do Centrum Alarmowego pozwanego w celu udostępnienia przez ubezpieczyciela samochodu zastępczego w oparciu o zawartą z pozwanym umowę ubezpieczenia pojazdu. Przedstawiciel ubezpieczyciela polecił mu skontaktowanie się z wypożyczalnią (...), która jak się okazało, mogła udostępnić auto za 2 dni po sprowadzeniu z G.. Podczas rozmowy telefonicznej z konsultantem pozwanego J. B. został powiadomiony, że jeżeli wynajmie pojazd od asystora ubezpieczyciela, to powódka nie będzie płaciła za najem, a jeżeli zdecyduje się na wynajem z wypożyczalni zewnętrznej, to pozwany zwróci koszty na podstawie opłaconej faktury. To go nie satysfakcjonowało, gdyż pojazd był pilnie potrzebny w celu prowadzenia bieżącej działalności gospodarczej, a następnego dnia planowany był wyjazd służbowy poza S.. J. B. kontaktował się również z innymi wypożyczalniami wskazanymi przez ubezpieczyciela i okazało się, że nie mają oddziałów w S. i musiałby odebrać pojazd zastępczy z W. lub P.. W dniu 23 lipca 2018 r. przeprowadził kilkanaście rozmów telefonicznych w tym przedmiocie z konsultantami ubezpieczyciela lub wypożyczalniami. J. B. ustalił, że wypożyczalnia A. K. w S., której dane wyszukał w internecie, może udostępnić pojazd powódce tego samego dnia. Powiadomił telefonicznie ubezpieczyciela o problemach z uzyskaniem pojazdu zastępczego od asystorów pozwanego. Uzgodnił z nim, że wobec powyższego skorzysta z wypożyczalni zewnętrznej A. K.. W tym samym dniu najął od A. K. samochód osobowy marki R. (...) po stawce 371,67 zł netto za dobę.

Powódka korzystała z niego przez okres 14 dni. Tytułem czynszu najmu uiściła 6400,10 zł brutto. Samochód osobowy A. (...) nr rejestracyjny (...) został odebrany z serwisu naprawczego w dniu 24 sierpnia 2018 r.

Dowód:

- rachunek szczegółowy - połączenia wykonane w kraju z nr (...)w okresie od 10 lipca 2018 r. do 31 lipca 2018 r. k.16-17,

- nagrania rozmów telefonicznych z Centrum Alarmowym pozwanego prowadzonych z nr (...) w dniu 23 lipca 2018 r. oraz 24 lipca 2018 r. płyta CD koperta k.92 oraz płyta CD k. 133,

- akta szkody płyta CD koperta k.92

- faktura VAT nr (...) k.18,

- zeznania świadka J. B. k.116-117.

W dniu 27 sierpnia 2018 r. powódka zwróciła się do pozwanej o zwrot kosztów najmu samochodu osobowego R. (...), przedkładając fakturę VAT nr (...) za najem. Pozwana nie ustosunkowała się do pisma powódki.

W dniu 19 września 2018 r. powódka ponownie zwróciła się do pozwanej o zwrot kosztów najmu samochodu osobowego R. (...).

Dowód:

- e-mail z dnia 27 sierpnia 2018 r. k.19-20

- e-maile z dnia 19 września 2018 r. k.21-23,

- akta szkody (...)płyta CD koperta k.92.

Pismem z dnia 24 września 2018 r. pozwana odmówiła wypłaty odszkodowania. W uzasadnieniu wskazano, że zwrot kosztów najmu może nastąpić po wcześniejszym uzgodnieniu z pozwanym.

Dowód:

- pismo pozwanego z dnia 24 września 2018 r. k.24.

W odpowiedzi na powyższe pismo powódka wskazała, że samochód zastępczy został najęty po wcześniejszym uzgodnieniu z pozwanym, co potwierdza treść rozmów telefonicznych z dnia 23 lipca 2018 r. Powódka zwróciła się o dokonanie analizy nagrań rozmów telefonicznych celem potwierdzenia zasadności jego stanowiska.

Dowód:

-e-mail z dnia 26 września 2018 r. k.25.

W toku dalszej korespondencji stron pozwana nie znalazła podstaw do zmiany stanowiska.

Dowód:

-pismo z dnia 26 października 2018 r. k.26,

- e-mail z dnia 29 października 2018 r. k.27-28,

- pismo z dnia 22 listopada 2018 r. k.29,

-pismo z dnia 29 maja 2019 r. k.30-30 verte.

Stan faktyczny w niniejszej sprawie sąd ustalił w oparciu o dokumenty oraz zapisy nagrań rozmów telefonicznych na płytach CD, których rzetelności i autentyczności strony nie kwestionowały, wyciągając jedynie częściowo odmienne wnioski. Jako szczere i prawdziwe sąd ocenił zeznania przesłuchanego w sprawie świadka J. B.. W szczególności wobec nieprzedłożenia przez stronę pozwaną na zobowiązanie sądu wszystkich zawnioskowanych nagrań rozmów telefonicznych przeprowadzonych z konsultantami pozwanego, sąd nie miał podstaw, aby zdyskredytować wiarygodność świadka w zakresie przebiegu i ilości tych rozmów, zwłaszcza wobec złożenia przez powódkę wykazu połączeń z centrum alarmowym pozwanego.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się częściowo zasadne.

Podstawę prawną roszczenia powódki oprócz zawartej z pozwaną umowy ubezpieczenia pojazdu A. (...) i Ogólnych Warunków Ubezpieczenia (dalej jako „OWU”), stanowił przepis art. 805 § 1 k.c.

W rozpoznawanej sprawie niesporne były: fakt zawarcia przez powódkę umowy ubezpieczenia pojazdu z pozwanym i zaistnienie powodującego szkodę zdarzenia, za które odpowiadała powódka jako osoba ubezpieczona. Spór sprowadzał się natomiast do tego, czy powódka w świetle umowy z pozwanym mogła domagać się zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego.

Zgodnie z postanowieniami umownymi, a konkretnie OWU, stanowiących integralną część umowy ubezpieczenia, ubezpieczony, po wcześniejszym uzgodnieniu z pozwanym, mógł domagać się zwrotu samodzielnie poniesionych kosztów najmu pojazdu zastępczego, limitowanych jednak do kwoty 150 zł brutto za dobę. W przypadku gdy ubezpieczony był uprawniony do odliczenia podatku VAT, zwrot kosztów określany był z uwzględnieniem 50% podatku VAT na podstawie kopii faktur (§ 11 ust. 3 pkt 2 i ust. 6 OWU).

Strona pozwana zakwestionowała roszczenie powódki co do zasady i co do wysokości, podnosząc że powódka nie uzgodniła poniesionych kosztów najmu w wypożyczalni zewnętrznej, a nadto zarzucając, iż poszkodowany nie skorzystał z możliwości zorganizowania pojazdu zastępczego przez ubezpieczyciela. Kwestia zastosowanych stawek najmu jest przedmiotem wielu wypowiedzi judykatury, a podsumowaniem orzecznictwa w tym zakresie jest uchwała Sądu Najwyższego z 24 sierpnia 2017 r. w sprawie III CZP 20/17 - wydatki na najem pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego, przekraczające koszty zaproponowanego przez ubezpieczyciela skorzystania z takiego pojazdu są objęte odpowiedzialnością z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, jeżeli ich poniesienie było celowe i ekonomicznie uzasadnione. W ocenie sądu teza tej uchwały znajdzie zastosowanie również w niniejszej sprawie.

W świetle poczynionych ustaleń faktycznych powódka (jej pełnomocnik) zgłosiła ubezpieczycielowi, że będzie potrzebowała pojazdu zastępczego w związku z oddaniem do naprawy uszkodzonego auta. Jak wynika z zebranego materiału dowodowego, ubezpieczyciel polecił pełnomocnikowi powódki skontaktowanie się w sprawie pojazdu zastępczego ze wskazanymi wypożyczalniami współpracującymi z pozwanym, co nie będzie wiązać się dla powódki z koniecznością samodzielnego ponoszenia kosztów. Konsultant pozwanego jako alternatywę wskazał wynajem pojazdu z wypożyczalni zewnętrznej i refundację kosztów na podstawie zapłaconej przez powódkę faktury. Ponieważ auto z jednej z wypożyczalni było dostępne za 2 dni, a co do pozostałych istniała konieczność ich odbioru poza S., powódka ostatecznie wynajęła pojazd od wypożyczalni zewnętrznej. Strona pozwana miała tego świadomość, gdyż zostało to uzgodnione z ubezpieczycielem podczas rozmowy telefonicznej, w związku z problemami pilnego uzyskania pojazdu od asystorów pozwanego, zważywszy że uszkodzone auto służyło do prowadzenia działalności gospodarczej. Ciężar wykazania, że ubezpieczyciel faktycznie zapewnił auto zastępcze spoczywał w tym przypadku na pozwanym (art. 6 k.c.). Pozwany temu obowiązkowi nie sprostał. Z kolei powódka wykazała okoliczność uzgodnienia z pozwanym potrzebę skorzystania z wypożyczalni zewnętrznej. Podkreślenia wymaga, że konsultanta pozwanego należy traktować jako osobę czynną w lokalu przedsiębiorstwa pozwanego w rozumieniu art. 97 k.c. Tym samym telefoniczne uzgodnienia dokonane z pracownikami centrum alarmowego pozwanego należy traktować jako „wcześniejsze uzgodnienie z pozwanym” konieczności samodzielnego poniesienia kosztów najmu pojazdu, o którym mowa w § 11 ust. 1 OWU.

Niemniej jednak zgodnie z w § 11 ust. 2 OWU zastrzeżono, że koszty najmu pojazdu zastępczego, poniesione samodzielnie przez ubezpieczonego, będą zwracane przez pozwanego do kwoty 150 zł brutto za dobę z uwzględnieniem 50% podatku VAT. Takie też odliczenie podatku służy powódce. Powódka nie wykazała, aby strony zmodyfikowały w tym zakresie treść umowy. Sama konieczność skorzystania z wypożyczalni zewnętrznej po wyższej stawce dobowej najmu i uzgodnienie z pozwanym , że powódka z takiej wypożyczalni skorzysta, nie oznacza, że doszło do zmiany umowy ubezpieczenia w zakresie limitów dobowych przewidzianych przywołanym postanowieniem OWU.

Mając to na uwadze, Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę stanowiącej iloczyn 14 dni najmu pojazdu marki R. i kwoty 150 zł brutto (2100 zł), pomniejszonej o 241,50 zł tytułem 50% podatku VAT, które mogła odliczyć powódka (podatek wynoszący 23% VAT od kwoty 2100 zł to kwota 483 zł, a połowa VAT to kwota 241,50 zł). Różnica wskazanych wyżej kwot wynosi 1.858,50 zł (2.100zł – 241,50 zł = 1.858,50 zł). Niemniej jednak na skutek oczywistej omyłki pisarskiej w pkt I sentencji wskazano kwotę 1.858,56 zł i jest to błąd kwalifikujący się do sprostowania orzeczenia w trybie art. 350 k.p.c.

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 § 1 k.c. zgodnie z żądaniem pozwu od dnia 28 sierpnia 2018 r.

Dalej idące powództwo oddalono, orzekając jak w pkt II sentencji.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c., stosunkowo je rozdzielając, mając na uwadze, że powódka wygrała proces w przybliżeniu w 32%, a strona pozwana utrzymała się z obroną w przybliżeniu w 68%. Powódka poniosła opłatę sądową w kwocie 400 zł, opłatę skarbową od pełnomocnictwa w kwocie 17 złotych oraz wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 1800 zł w stawce minimalnej adekwatnej do wartości przedmiotu sporu, zgodnie z § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie, Dz.U. z 2015 poz. 1800 ze zm. 32% tej kwoty wynosi 2217 zł. Pozwany poniósł opłaty notarialnego uwierzytelnienia pełnomocnictw w kwocie 7,38 zł. Po wzajemnym skompensowaniu tych kosztów w zakresie, w jakim strony wygrały proces na rzecz powódki należało zasądzić od pozwanego tytułem zwrotu kosztów procesu kwotę 701,62 zł, o czym orzeczono w pkt III sentencji.

Sygn. akt XI GC 1648/19

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

4.  (...)