Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 grudnia 2020 r.

Sąd Apelacyjny w Lublinie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 16 grudnia 2020 r. w Lublinie

sprawy J. B.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B.

o rekompensatę z tytułu wykonywania pracy w szczególnych warunkach

na skutek apelacji J. B.

od wyroku Sądu Okręgowego w Lublinie

z dnia 17 września 2020 r. sygn. akt VIII U 749/20

uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi Okręgowemu w Lublinie do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego.

Lucyna Stąsik-Żmudziak Jerzy Antoni Sieklucki Elżbieta Czaja

Sygn. akt III AUa 1002/20

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 31 stycznia 2020r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. /dalej jako: ZUS/, działając na podstawie przepisów ustawy z dnia 19 grudnia 2008r. o emeryturach pomostowych /Dz. U. z 2018r., poz. 1924, ze zm./, ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych /Dz. U. z 2018r., poz. 1270, ze zm./ oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze /Dz. U. z 1983r., poz. 43, ze zm./ odmówił J. B. prawa do rekompensaty z tytułu pracy w warunkach szczególnych. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, iż odmawia przeliczenia świadczenia w związku z żądaniem doliczenia rekompensaty, gdyż ubezpieczona nie przedłożyła żadnych świadectw wykonywania pracy w szczególnych warunkach, w związku z czym nie przysługuje jej rekompensata.

Odwołanie od powyższej decyzji wniosła w dniu 28 lutego 2020r. J. B. wskazując, iż nie zgadza się z jej treścią i wnosi o jej zmianę poprzez przeliczenie jej świadczenia emerytalnego w związku z doliczeniem rekompensaty z tytułu wykonywania, przez co najmniej 15 lat, pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze w rozumieniu art. 32 i art. 33 ustawy emerytalnej. W uzasadnieniu odwołania podniosła, iż wykonywała pracę w warunkach szczególnych przez okres ponad 15 lat, będąc zatrudnioną w (...) Zakładach (...) w okresie od 01 października 1971r. do 30 listopada 1994r., gdzie miała styczność ze szkodliwymi substancjami typu kleje, farby, aceton, lecz zakład pracy nie wydawał świadectw pracy w warunkach szczególnych. Wnioskodawczyni wskazała także, iż po tym okresie również wykonywała prace w warunkach szczególnych w innych zakładach produkujących obuwie, gdzie również warunki pracy były warunkami szczególnymi, a zatem w okresie od 1971r. do 2009r. posiada wymagany do przyznania prawa do rekompensaty staż pracy w warunkach szczególnych. Na poparcie swych twierdzeń odwołująca zgłosiła wnioski o dopuszczenie dowodu z zeznań świadków.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, argumentując jak w zaskarżonej decyzji.

W toku postępowania wnioskodawczyni popierała złożone odwołanie, zaś pełnomocnik organu rentowego wnosił o oddalenie odwołania.

Wyrokiem z dnia 17 września 2020r. Sąd Okręgowy w Lublinie VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił odwołanie J. B..

Sąd pierwszej instancji ustalił, że J. B. urodziła się w dniu (...) Od dnia 08 kwietnia 2010r. do ukończenia 60 roku życia była uprawniona do świadczenia przedemerytalnego. W dniu 01 października 2015r. zwróciła się do organu rentowego z wnioskiem o przyznanie prawa do emerytury.

Decyzją z dnia 07 października 2015r. ZUS odmówił J. B. prawa do wcześniejszej emerytury, wskazując w uzasadnieniu, że wnioskodawczyni nie przedłożyła żadnych świadectw pracy w warunkach szczególnych, a zatem nie spełnia jednej z przesłanek wynikających z art. 184 ustawy emerytalnej.

Od powyższej decyzji wnioskodawczyni złożyła odwołanie. Postanowieniem z dnia 25 kwietnia 2016r. Sąd Okręgowy w Lublinie umorzył postępowanie w tej sprawie na skutek cofnięcia odwołania przez wnioskodawczynię.

W dniu 15 marca 2017r. J. B. zwróciła się do organu rentowego z wnioskiem o przyznanie prawa do emerytury powszechnej. Decyzją z dnia 04 maja 2017r. ZUS przyznał wnioskodawczyni prawo do emerytury od dnia (...)tj. od osiągnięcia wieku emerytalnego.

Dnia 28 stycznia 2020r. J. B. złożyła w ZUS wniosek o przyznanie prawa do rekompensaty z tytułu pracy w warunkach szczególnych, wskazując, iż wykonywała taką pracę w trakcie zatrudnienia w (...) Zakładach (...) i firmach (...), (...), (...)i (...).

Po rozpoznaniu powyższego wniosku organ rentowy wydał zaskarżoną w niniejszym postępowaniu decyzję z dnia 31 stycznia 2020r., odmawiającą wnioskodawczyni prawa do rekompensaty z uwagi na nieprzedłożenie świadectw wykonywania pracy w szczególnych warunkach.

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił w oparciu o dokumenty znajdujące się aktach organu rentowego, które na podstawie art. 243 ² k.p.c. stanowiły dowody w sprawie. Nie były one kwestionowane przez strony postępowania, a nadto służyło im domniemanie prawdziwości wynikające z art. 244 k.p.c. i następnych. Były one sporządzone w przepisanej formie, w oparciu o obowiązujące w dacie ich wydania przepisy prawne oraz wydane przez kompetentne osoby w ramach uprawnień.

W tym stanie sprawy Sąd Okręgowy uznał, iż odwołanie J. B. nie jest zasadne i podlega oddaleniu.

Analizując treść złożonych przez strony i zgromadzonych w aktach dokumentów, Sąd ten uznał, że okoliczności faktyczne nie były w sprawie sporne. Spór w sprawie nie dotyczył faktów, lecz prawa.

Sąd pierwszej instancji przywołał treść ustawy z dnia 19 grudnia 2008r. o emeryturach pomostowych /Dz. U. z 2018r., poz. 1924, tekst jedn. ze zm./, zgodnie z którą ubezpieczeni, po spełnieniu ustawowych przesłanek /pracy w szczególnych warunkach przez okres co najmniej 15 lat/ i złożeniu wniosku nabywają rekompensatę. Rekompensata zgodnie z art. 2 pkt 5 powołanej ustawy to odszkodowanie za utratę możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze dla osób, które nie nabędą prawa do emerytury pomostowej.

Ponadto, zgodnie z art. 21 ust. 1 wskazanej wyżej ustawy o emeryturach pomostowych, rekompensata przysługuje ubezpieczonemu, jeżeli ma okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, wynoszący co najmniej 15 lat. Zgodnie z ust. 2 wskazanego przepisu rekompensata nie przysługuje jednak osobie, która nabyła prawo do emerytury na podstawie przepisów ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Sąd Okręgowy stwierdził, że w rozpoznawanej sprawie wnioskodawczyni miała możliwość nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych w rozumieniu przepisów ustawy emerytalnej. Poza sporem pozostaje również to, że odwołująca tego świadczenia faktycznie nie pobierała. Pomimo tego, w świetle art. 21 ust. 2 ustawy o emeryturach pomostowych, brak było podstaw do ustalenia jej prawa do rekompensaty.

Jak wywodził Sąd pierwszej instancji już z samej definicji rekompensaty, zawartej w przywołanym art. 2 pkt 5 omawianej ustawy wynika, że stanowi ona odszkodowanie za utratę możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach. Z wykładni językowej tej definicji jednoznacznie wynika, że rekompensata dotyczy tylko takich ubezpieczonych, którzy nie mogą nabyć prawa do emerytury pomostowej i którzy równocześnie utracili możliwość nabycia prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, to znaczy warunków przewidzianych w art. 32, art. 46 lub art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Celem przyznania rekompensaty jest więc wyrównanie szkody za okresy pracy wykonywanej w takich warunkach i rzeczywistą utratę określonych uprawnień przewidzianych w dotychczasowych regulacjach /emerytura wcześniejsza/, bądź w regulacjach nowych, wprowadzonych ustawą o emeryturach pomostowych /emerytura pomostowa/. Rekompensata nie może być więc przyznana osobie, która nie utraciła możliwości nabycia prawa do emerytury wcześniejszej. Z takim rozumieniem rekompensaty powiązane jest brzmienie art. 21 ust. 2 ustawy o emeryturach pomostowych, zgodnie z którym rekompensata nie przysługuje osobie, która nabyła prawo do emerytury na podstawie przepisów ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych /por.: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 maja 2018r., III UK 88/17, Legalis nr 1823934/.

Dalej Sąd Okręgowy stwierdził, że ustawa o emeryturach pomostowych jest swego rodzaju alternatywą dla osób, które nie mogły nabyć prawa do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach na podstawie ustawy emerytalnej. Przewidziana tą ustawą rekompensata nie jest natomiast odszkodowaniem za wykonywanie pracy w szczególnych warunkach. Dotyczy jedynie utraty możliwości nabycia prawa do emerytury w obniżonym wieku /wyroki Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 31 grudnia 2018 r., III AUa 548/18, Lex nr 2617755; z dnia 23 stycznia 2019 r., III AUa 627/18, Lex nr 2617751/.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy, Sąd Okręgowy wskazał, że możliwość nabycia prawa do emerytury wcześniejszej z tytułu pracy w warunkach szczególnych przez wnioskodawczynię eliminuje jej uprawnienie do uzyskania rekompensaty. Skoro bowiem wnioskodawczyni pracowała w warunkach szczególnych, wykonując ciężką i odpowiedzialną pracę i była narażona na ryzyko związane z uszkodzeniem zdrowia, to miała możliwość uzyskania świadczenia emerytalnego z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych na warunkach korzystniejszych w porównaniu do pracowników nie narażonych na takie ryzyko. Odszkodowawczy charakter rekompensaty oznacza bowiem, że dla jego przyznania musi powstać szkoda. W przypadku wnioskodawczyni szkoda w postaci ujemnych skutków zdrowotnych mogła natomiast zostać zrekompensowana w postaci przejścia na emeryturę w wieku wcześniejszym. Okoliczność, że wnioskodawczyni nie skorzystała z tego uprawnienia nie ma znaczenia dla rozpoznania sprawy. Skoro zatem wnioskodawczyni mogłaby nabyć prawo do emerytury na podstawie przepisów ustawy emerytalnej, to tym samym zachodziła w jej przypadku negatywna przesłanka z art. 21 ust. 2 ustawy o emeryturach pomostowych, pomimo, że tego prawa odwołująca faktycznie nie zrealizowała.

Sąd ten zwrócił ponadto uwagę, że wnioskodawczyni nie skorzystała z prawa do przejścia na emeryturę wcześniejszą i wystąpiła o rekompensatę w późniejszym terminie, a jako że miała możliwość nabycia emerytury wcześniejszej, lecz nie skorzystała z tego uprawnienia, to nie przysługuje jej obecnie prawo do rekompensaty. Zgodnie bowiem z utrwalonym już orzecznictwem Sądu Najwyższego i sądów powszechnych, rekompensata nie przysługuje osobie, która nabyła ex lege /czyli z mocy prawa/, prawo do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym na podstawie przepisów ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z FUS, ale nie zrealizowała tego prawa wskutek niezłożenia wniosku o świadczenie /por. postanowienie Sądu Najwyższego z 4 lipca 2019r., III UK 341/18, Legalis numer 1969031/.

W ocenie Sądu Okręgowego zaskarżona w niniejszej sprawie decyzja okazała się prawidłowa, zaś odwołanie J. B. należało oddalić, dlatego też, na podstawie powołanych przepisów oraz na mocy art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., orzekł jak w sentencji wyroku.

Apelację od tego wyroku złożyła wnioskodawczyni J. B., reprezentowana przez pełnomocnika r.pr. A. S.. Zaskarżając wyrok w całości, skarżąca zarzuciła:

I. naruszenie prawa procesowego, tj.:

a/ art. 233 § 1 k.p.c. poprzez:

⚫

poczynienie przez Sąd pierwszej instancji sprzecznych z treścią zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego istotnych ustaleń poprzez przyjęcie, że skarżąca nabyła uprawnienia do emerytury na podstawie przepisów ustawy emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych podczas, gdy prawa do wcześniejszej emerytury skarżąca nie nabyła, co potwierdza prawomocna decyzja organu rentowego;

⚫

przekroczenie przez Sąd granic swobodnej oceny dowodów i błędne przyjęcie, że skarżąca nie skorzystała z uprawnienia do wcześniejszej emerytury podczas, gdy organ rentowy prawomocną decyzją z dnia 07 października 2015r. odmówił jej prawa do świadczenia;

b/ sprzeczność istotnych ustaleń stanu faktycznego przez sąd z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego, przez pominięcie prawomocnej decyzji odmownej w zakresie prawa do wcześniejszej emerytury wydanej przez organ rentowy oraz poprzez pominięcie dokonania przeliczenia „hipotetycznej” wysokości emerytury;

c/ art. 227 k.p.c., art. 235 pkt 2 k.p.c. polegające na pominięciu dowodów zgłoszonych przez wnioskodawczynię w postaci dowodu z zeznań świadków, których przeprowadzenie było konieczne dla ustalenia faktów spornych, tj. dla ustalenia okresu 15 lat pracy w warunkach szczególnych, który to fakt był zakwestionowany przez organ rentowy.

II. naruszenie prawa materialnego tj.:

a/ art. 21 ust. 1 i ust. 2 w zw. z art. 2 pkt 5 ustawy o emeryturach pomostowych poprzez ich niewłaściwe zastosowanie i w konsekwencji błędne przyjęcie przez Sąd, że rekompensata nie należy się ubezpieczonemu, który miał możliwość nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych, lecz z niej nie skorzystał;

b/ art. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych tj. zasady równego traktowania ubezpieczonych poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i uznanie, że skarżącej nie przysługuje prawo do rekompensaty, w sytuacji gdy ubezpieczeni, z którymi skarżąca pracowała w tym samym stanie faktycznym, uzyskali prawo do rekompensaty, jak również do przeliczenia świadczenia emerytalnego, a w konsekwencji podwyższenia wysokości miesięcznego świadczenia.

Wskazując na powyższe zarzuty apelująca wniosła o:

1. zmianę zaskarżonego wyroku w całości poprzez uwzględnienie odwołania skarżącej i zmianę wydanej przez ZUS Oddział w B. decyzji poprzez przeliczenie świadczenia emerytalnego w związku z doliczeniem rekompensaty z tytułu wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach;

2. dopuszczenie i przeprowadzenie dowodów z zeznań świadków: H. B., G. B. oraz M. G., na okoliczność wykonywania przez skarżącą oraz przez świadków w latach 1971 – 2009 pracy w pełnym wymiarze czasu pracy w warunkach szkodliwych w rozumieniu przepisu art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS oraz wysokości otrzymywanych przez świadków świadczeń emerytalnych;

3. załączenie do akt sprawy niniejszej akt sprawy z wniosku M. G. prowadzonej i zakończonej przed Sądem Okręgowym w Lublinie VIII Wydziałem Pracy i Ubezpieczeń Społecznych o sygn. VIII U 611/20 i przeprowadzenie dowodu z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy na okoliczność należnego i przyznanego prawa do rekompensaty w analogicznych okolicznościach oraz na okoliczność naruszenia zasady równego traktowania wszystkich ubezpieczonych w zakresie przyznawania prawa do świadczeń oraz obliczania wysokości świadczeń;

4. dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego sadowego na okoliczność przeliczenia świadczenia emerytalnego z uwzględnieniem pracy w warunkach szczególnych;

5. zasądzenie od organu rentowego na rzec skarżącej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm prawem przepisanych, za obie instancje.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja jest zasadna w sposób skutkujący uchyleniem zaskarżonego wyroku i przekazaniem sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji. Sąd ten bowiem nie dokonał ustaleń koniecznych dla rozstrzygnięcia sprawy, a wydanie wyroku wymaga przeprowadzenia w całości postępowania dowodowego.

Na wstępie wskazać należy, iż postępowanie apelacyjne ma merytoryczny charakter i jest dalszym ciągiem postępowania rozpoczętego przed sądem pierwszej instancji. Zgodnie z treścią art. 378 § 1 k.p.c., sąd drugiej instancji rozpoznaje sprawę w granicach apelacji; w granicach zaskarżenia bierze jednak z urzędu pod uwagę nieważność postępowania. Rozważając zakres kognicji sądu odwoławczego, Sąd Najwyższy stwierdził, iż sformułowanie „w granicach apelacji” wskazane w tym przepisie oznacza, iż sąd drugiej instancji między innymi rozpoznaje sprawę merytorycznie w granicach zaskarżenia, dokonuje własnych ustaleń faktycznych, prowadząc lub ponawiając dowody albo poprzestaje na materiale zebranym w pierwszej instancji, ustala podstawę prawną orzeczenia niezależnie od zarzutów podniesionych w apelacji oraz kontroluje poprawność postępowania przed sądem pierwszej instancji, pozostając związany zarzutami przedstawionymi w apelacji, jeżeli są dopuszczalne, ale biorąc z urzędu pod uwagę nieważność postępowania, orzeka co do istoty sprawy stosownie do wyników postępowania /por. uzasadnienie uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 31 stycznia 2008r., sygn. akt III CZP 49/07, OSN 2008/6/55/. Dodatkowo należy wskazać, iż dokonane przez sąd pierwszej instancji ustalenia faktyczne, sąd drugiej instancji może podzielić i uznać za własne /por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 października 1998r., sygn. akt II CKN 923/97, OSNC 1999/3/60/.

Stosownie do treści art. 386 § 4 k.p.c. sąd drugiej instancji może uchylić zaskarżony wyrok i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania tylko w razie nierozpoznania przez sąd pierwszej instancji istoty sprawy albo gdy wydanie wyroku wymaga przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości. W orzeczeniu z 11 marca 1998r. /III CKN 411/97, niepubl./ Sąd Najwyższy przyjął, że nierozpoznanie istoty sprawy w rozumieniu art. 386 § 4 k.p.c. oznacza niewyjaśnienie i pozostawienie poza oceną okoliczności faktycznych stanowiących przesłanki zastosowania normy prawa materialnego, będącej podstawą roszczenia. Nierozpoznanie istoty sprawy oznacza również zaniechanie przez sąd pierwszej instancji zbadania materialnej podstawy żądania pozwu albo pominięcie merytorycznych zarzutów pozwanego /por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 września 1998 r., II CKN 897/97, Lex Polonica nr 333025/.

Istota niniejszego sporu sprowadzała się do oceny czy wnioskodawczyni spełnia warunki do ustalenia jej prawa do rekompensaty z tytułu pracy w warunkach szczególnych na podstawie art. 21 ustawy o emeryturach pomostowych /Dz.U. z 2015 r., poz. 965, t.j. ze zm./.

Zgodnie z definicją zawartą w art. 2 pkt 5 ustawy z dnia 19 grudnia 2008r. o emeryturach pomostowych, rekompensata to odszkodowanie za utratę możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze dla osób, które nie nabędą prawa do emerytury pomostowej. Warunki jej przyznania precyzuje art. 21 cytowanej ustawy, który stanowi, że rekompensata przysługuje ubezpieczonemu, jeżeli ma okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wynoszący co najmniej 15 lat. Jednocześnie rekompensata nie przysługuje osobie, która nabyła prawo do emerytury na podstawie przepisów ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Zgodnie z treścią art. 23 ustawy o emeryturach pomostowych ustalenie rekompensaty następuje na wniosek ubezpieczonego o emeryturę i jest ona przyznawana w formie dodatku do kapitału początkowego, o którym mowa w przepisach art. 173 i art. 174 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Tym samym, aby ustalić prawo do rekompensaty konieczne jest wykazanie, iż ubezpieczony do dnia 01 stycznia 2009r. udowodnił 15-letni okres pracy w szczególnych warunkach, przy jednoczesnym braku możliwości uzyskania prawa do emerytury pomostowej lub prawa do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze na skutek zmiany stanu prawnego wprowadzonego ustawą o emeryturach pomostowych.

Sąd Okręgowy rozpoznając sprawę, nie rozważył w ogóle tej kwestii, poprzestając na stwierdzeniu, że J. B. nie skorzystała z prawa do przejścia na emeryturę wcześniejszą i wystąpiła o rekompensatę w późniejszym terminie, a jako, iż miała możliwość nabycia emerytury wcześniejszej, lecz nie skorzystała z tego uprawnienia, to nie przysługuje jej obecnie prawo do rekompensaty. Sąd ten powołał się przy tym na utrwalone już orzecznictwo Sądu Najwyższego i sądów powszechnych, zgodnie z którym rekompensata nie przysługuje osobie, która nabyła ex lege prawo do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym na podstawie przepisów ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z FUS, ale nie zrealizowała tego prawa wskutek niezłożenia wniosku o świadczenie.

Sąd pierwszej instancji nie wziął jednak pod uwagę, że J. B. złożyła w dniu 01 października 2015r. wniosek o przyznanie prawa do emerytury wcześniejszej z tytułu pracy w warunkach szczególnych. Decyzją z dnia 07 października 2015r. odmówiono skarżącej prawa do tej emerytury, gdyż z powodu braku świadectw wykonywania prac w szczególnych warunkach uznano, iż nie spełniła ona warunków wynikających z art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Nie można więc stwierdzić w niniejszej sprawie, jak to zrobił Sąd Okręgowy, że skarżąca nie zrealizowała swojego prawa do emerytury wcześniejszej. Niezasadnie więc Sąd ten odstąpił od prowadzenia postępowania w zakresie spełnienia przez nią pozytywnych przesłanek do uzyskania prawa do rekompensaty. Tym samym stwierdzić należy, iż Sąd Okręgowy nie rozpoznał istoty sprawy.

Z powyższych względów Sąd Apelacyjny nie może poddać decyzji Sądu pierwszej instancji merytorycznej ocenie.

Wskazane wady postępowania Sąd Okręgowy wyeliminuje rozpoznając sprawę ponownie. W pierwszej kolejności szczegółowo przesłucha ubezpieczoną oraz świadków wskazanych na okoliczność wykonywania przez skarżącą pracy w warunkach szczególnych w pełnym wymiarze czasu pracy w latach 1971 – 2009, z uwzględnieniem dokumentacji znajdującej się w jej aktach rentowych. Jednocześnie Sąd udzieli ubezpieczonej stosownego terminu na zaoferowanie dalszych dowodów w sprawie. W miarę potrzeby Sąd Okręgowy przeprowadzi także inne dowody, jeśli uzna to za konieczne dla rozstrzygnięcia sprawy, nie naruszając przy tym określonej w art. 232 k.p.c. zasady ciężaru dowodu. Następnie Sąd oceni, czy poszczególne prace, wykonywane przez odwołującą mogą być uznane za pracę w szczególnych warunkach oraz czy były one wykonywane stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Końcowo Sąd Okręgowy winieni ocenić czy wnioskodawczyni spełnia przesłanki pozytywne do ustalenia jej prawa do rekompensaty oraz oceni ponownie czy nie zachodzi przesłanka negatywna.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 386 § 4 k.p.c., Sąd Apelacyjny orzekł jak w wyroku, pozostawiając Sądowi I instancji rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego.