Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III K 1132/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 grudnia 2019r.

Sąd Rejonowy w Rybniku III Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący

Sędzia Agnieszka Bierza

Protokolant

stażysta Magdalena Masłowska

po rozpoznaniu w dniu 14 października 2019 roku, 7 listopada 2019 roku i 12 grudnia 2019 roku sprawy

D. K. (K.)

s. A. i J.

ur. (...) w R.

oskarżonego o to, że

w okresie od 1 czerwca 2017 roku do 7 lutego 2019 roku w R. uchylał się od wykonania obowiązku alimentacyjnego określonego co do wysokości wyrokiem zaocznym Sądu Rejonowego w. R. z dnia 17 kwietnia 2008 roku sygn. akt IV RC 68/08/4, mocą którego zobowiązany był do płacenia alimentów na rzecz córki N. K. w kwocie po 400 zł miesięcznie a łączna wysokość powstałych wskutek tego zaległości stanowi równowartość co najmniej 3 świadczeń okresowych, przez co naraził pokrzywdzoną na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych,

tj. przestępstwo z art. 209 § l a kk

1)  uznaje oskarżonego D. K. (K.) za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu wyczerpującego ustawowe znamiona przestępstwa z art. 209§1 a kk i za to na mocy art. 209 § 1a kk w związku z art. 34 § 1 i §la pkt 1 kk oraz art. 35 § 1 kk wymierza mu karę 5 (pięciu) miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 24 (dwudziestu czterech) godzin w stosunku miesięcznym;

2)  na mocy art. 34 § 3 kk w zw. z art. 72 § 1 pkt 3 kk zobowiązuje oskarżonego do wykonywania ciążącego na nim obowiązku łożenia na utrzymanie małoletniej córki N. K.;

3)  na mocy art. 624§1 kpk kosztami postępowania obciąża Skarb Państwa.

Sędzia

UZASADNIENIE

Formularz UK 1

Sygnatura akt

III K 1132/19

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

1. USTALENIE FAKTÓW

1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

C zyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1

D. K.

w okresie od 1 czerwca 2017 roku do 7 lutego 2019 roku w R. uchylał się od wykonania obowiązku alimentacyjnego określonego co do wysokości wyrokiem zaocznym Sądu Rejonowego w. R. z dnia 17 kwietnia 2008 roku sygn. akt IV RC 68/08/4, mocą którego zobowiązany był do płacenia alimentów na rzecz córki N. K. w kwocie po 400 zł miesięcznie, a łączna wysokość powstałych wskutek tego zaległości stanowi równowartość co najmniej 3 świadczeń okresowych, przez co naraził pokrzywdzoną na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dow ód

Numer karty

D. K. w okresie od 1 czerwca 2017 roku do 7 lutego 2019 roku w R. uchylał się od wykonania obowiązku alimentacyjnego określonego co do wysokości wyrokiem zaocznym Sądu Rejonowego w. R. z dnia 17 kwietnia 2008 roku sygn. akt IV RC 68/08/4, mocą którego zobowiązany był do płacenia alimentów na rzecz córki N. K. w kwocie po 400 zł miesięcznie.

Oskarżony dokonywał wpłat tytułem alimentów, ale najczęściej nie były to pełne kwoty: w lipcu 2017 r. – 50 zł, w sierpniu 2017 r. – 50 zł, we wrześniu 2017 r. -200 zł, w październiku 2017 roku 200 zł, w listopadzie 2017 roku -200 zł, w grudniu 2017 roku – 400 zł, w styczniu 2018 r. – 400 zł, w lutym 2018 r. – 200 zł., w kwietniu 2018 r. – 478,50 zł, w maju 2018 r.- 38,10 zł, w czerwcu 2018 r.- 38,10 zł i 200 zł, w sierpniu 2018 r. – 210 zł, w październiku 2018 r. - 250 zł, w listopadzie 2018 r. – 250 zł, w grudniu 2018 r. – 200 zł, w lutym 2019 r. – 47,98. Wpłaty w miesiącach kwietniu, maju i czerwcu 2018 roku oraz za luty 2019 rok zostały dokonane poprzez potrącenie w/w kwot przez pracodawcę.

Łączna wysokość powstałych wskutek tego zaległości stanowi równowartość co najmniej 3 świadczeń okresowych.

D. K. zobowiązany był również do łożenia alimentów na rzecz syna M. K..

Komornik księgował wpłacane przez pracodawcę kwoty również na poczet alimentów na M. K. oraz na spłatę zaległości na rzecz Nowego Funduszu Alimentacyjnego.

Alimenty na rzecz syna zostały uchylone od dnia 3 października 2015 roku wyrokiem SR w. R. z dnia 17 kwietnia 2019 r. sygn. akt IV RC 209/18.

Swoim zachowaniem oskarżony naraził pokrzywdzoną na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych.

Oskarżony nie przekazywał córce żadnych kwot pieniędzy ani prezentów. Nie utrzymuje z nią kontaktów. E. A. utrzymuje córkę z alimentów z funduszu alimentacyjnego, świadczenia 500+ i świadczenia rodzinnego w kwocie 420 zł. Nadto pobiera ona alimenty i świadczenie 500+ na dwoje innych dzieci. Nadto otrzymuje ona dodatek mieszkaniowy w kwocie 320 zł. Od 5 listopada 2018 roku E. A. pracuje zarobkowo i zarabiała wówczas 1000-1200 zł miesięcznie.

W okresie od 7 do 28 lutego 2018 roku oskarżony był zarejestrowany w PUP w R. jako osoba bezrobotna.

Oskarżony od 1 marca 2018 r. do 10 czerwca 2019 r. był zatrudniony w (...) z siedzibą w R. na ½ etatu. Wcześniej podejmował prace dorywcze i pracował na podstawie umów zleceń.

W okresie objętym zarzutem oskarżony nie był pozbawiony wolności.

W okresie objętym zarzutem oskarżony nie korzystał z pomocy Ośrodka Pomocy (...) w R..

Małoletnia N. K. otrzymywała świadczenia z funduszu alimentacyjnego.

Oskarżony był uprzednio karany

zeznania świadka E. A.,

karta rozliczeniowa,

odpis wyroku SR w. R. o sygn. akt IV RC 68/08/4

karta rozliczeniowa,

kopie dowodów wpłat,

pismo komornika,

zeznania świadka A. K.

wyjaśnienia oskarżonego D. K.

pismo komornika

odpis wyroku IV RC 209/18

zeznania świadka E. A.,

wyjaśnienia D. K.

informacja z PUP

informacja z ZUS,

kopia świadectwa pracy,

wyjaśnienia D. K.,

pisma pracodawcy,

zeznania świadka A.

K.

informacja Centralnego Zarządu Służby Więziennej

pismo (...) w R.

dokumentacja z (...)

karta karna

k. 46-48,191

k.29-31

k.27

k.29-31

k.37, 89-109, 140-140-155,193,195

k.162-164

k.191

k.57-59,190v

k. 206-208

k. 214

k. 46-48,

191

k.190v

k.38

k.44

k.98

k.57-59

k.197,198

k.191

k.39

k.40

k.1-19

k.74-75

1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

C zyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

-----

-------

--------

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

--------------

---------

--------

Ę

2. OCena DOWOdów

2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

zeznania świadka E. A.

odpis wyroku SR w. R. o sygn. akt IV RC 68/08/4

karta rozliczeniowa

kopie dowodów wpłat

pisma komornika

zeznania świadka A. K.

częściowo wyjaśnienia oskarżonego D. K.

odpis wyroku IV RC 209/18

informacja Centralnego Zarządu Służby Więziennej

pismo (...) w R.

dokumentacja z (...)

karta karna

informacja z PUP

informacja z ZUS,

kopia świadectwa pracy,

pisma pracodawcy

zeznania były logiczne, spójne i konsekwentne, nadto korelowały ze zgromadzoną dokumentacją

dokument urzędowy

dokument urzędowy

brak podstaw do kwestionowania ich prawdziwości

brak podstaw do kwestionowania zawartych w nich informacji

Sąd ocenił zeznania świadka jako wiarygodne, gdyż znalazły potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym. Przy czym, zdaniem sądu, świadek ten jako żona oskarżonego swoimi twierdzeniami próbowała uchronić go przed grożącą mu odpowiedzialnością karną za popełniony występek.

Wyjaśnienia oskarżonego były logiczne, spójne, nadto znalazły potwierdzenie w zebranej w sprawie dokumentacji. Przy czym sąd zważył, że wyjaśnienia oskarżonego w żaden sposób nie ekskulpują go od popełnienia zarzucanego mu czynu. Faktem jest, że oskarżony dokonywał wpłat tytułem alimentów, ale nie były to pełne kwoty i powstała w ten sposób zaległość przekracza równowartość 3 świadczeń okresowych.

dokument urzędowy

dokument urzędowy

dokument urzędowy

dokument urzędowy

dokument urzędowy

dokument urzędowy

dokument urzędowy

brak podstaw do kwestionowania prawdziwości

2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

częściowo wyjaśnienia oskarżonego D. K.

dokumentacja przedłożona przez oskarżonego, a dotycząca jego obecnej sytuacji finansowej oraz stanu zdrowia jego żony (k.95-97, 110-123),

potwierdzenia wpłat (k. 136-139,156-156)

Oskarżony kwestionował swoje sprawstwo twierdząc, że wywiązywał się z obowiązku alimentacyjnego: sam dokonywał wpłat albo pracodawca dokonywał potrąceń z jego wynagrodzenia za pracę. Rzeczywiście tak było, ale wpłacane kwoty były niższe niż należne, a powstała wskutek tego zaległość stanowi równowartość co najmniej 3 świadczeń okresowych. Nadto sąd uznał, że oskarżony celowo był zatrudniony tylko na pół etatu, aby nie realizować obowiązku alimentacyjnego w całości. Co prawda oskarżony wskazywał, że był zatrudniony na pół etaty, gdyż nie było pracy u pana K., ale z drugiej strony na pytanie sądu dlaczego nie szukał pracy na cały etat, odpowiedział, że „wywiązuje się z tego co ma płacić”.

nie przyczyniły się do ustalenia stanu faktycznego w sprawie

nie przyczyniły się do ustalenia stanu faktycznego w sprawie, dotyczą okresu nie objętego aktem oskarżenia

3. PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

3.1. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

1

D. K.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Odpowiedzialności z art. 209§1a kk podlega ten, kto uchyla się od wykonania obowiązku alimentacyjnego określonego co do wysokości orzeczeniem sądowy, ugodą zawartą przed sadem albo innym organem albo inną umową, jeżeli łączna wysokość powstałych wskutek tego zaległość stanowi równowartość co najmniej 3 świadczeń okresowych albo jeżeli opóźnienie zaległego świadczenia innego niż okresowe wynosi co najmniej 3 miesiące, a sprawca naraża osobę uprawnioną na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych.

D. K. w okresie od 1 czerwca 2017 roku do 7 lutego 2019 roku w R. uchylał się od wykonania obowiązku alimentacyjnego określonego co do wysokości wyrokiem zaocznym Sądu Rejonowego w. R. z dnia 17 kwietnia 2008 roku sygn. akt IV RC 68/08/4, mocą którego zobowiązany był do płacenia alimentów na rzecz córki N. K. w kwocie po 400 zł miesięcznie, a łączna wysokość powstałych wskutek tego zaległości stanowi równowartość co najmniej 3 świadczeń okresowych, przez co naraził pokrzywdzoną na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych.

Niewątpliwie oskarżony dokonywał wpłat tytułem alimentów, ale nie były to pełne kwoty: w lipcu 2017 r. – 50 zł, w sierpniu 2017 r. – 50 zł, we wrześniu 2017 r. -200 zł, w październiku 2017 r. - 200 zł, w listopadzie 2017 r. -200 zł, w grudniu 2017 r. – 400 zł, w styczniu 2018 r. – 400 zł, w lutym 2018 r. – 200 zł, w kwietniu 2018 r. – 478,50 zł, w maju 2018 r. -38,10 zł, w czerwcu 2018 r. 38,10 zł, i 200 zł, w sierpniu 2018 r. – 210 zł, w październiku 2018 r. - 250 zł, w listopadzie 2018 r. – 250 zł, w grudniu 2018 r. – 200 zł, w lutym 2019 r. – 47,98 zł.

W okresie objętym zarzutem oskarżony winien był uiścić tytułem alimentów na rzecz N. K. kwotę 8.000 złotych. Tymczasem dokonał wpłat na kwotę 3412,68 zł. Niewątpliwie zatem uchylał się on od wykonania obowiązku alimentacyjnego, a łączna wysokość powstałych wskutek tego zaległość stanowi równowartość co najmniej 3 świadczeń okresowych.

Sąd miał również na uwadze, że kwoty wpłacane przez D. K. czy jego pracodawcę były księgowane nie tylko na alimenty na rzecz N. K., ale również na rzecz syna M. K.. Nie ma to jednak zasadniczego znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, gdyż kwoty przekazane na rzecz syna i tak nie pokryłyby kwoty jaką oskarżony winien uiszczać na rzecz córki. O tym, że oskarżony uchylał się od łożenia pełnych kwot na utrzymanie córki świadczy również to, że pracował on tylko na pół etatu, nie poszukiwał dodatkowego zatrudniania ani pracy w pełnym wymiarze czasu pracy. Tymczasem, gdyby oskarżony pracował w większym wymiarze czasu pracy, to zapewne osiągałby wyższe dochody i byłby w stanie regulował obowiązek alimentacyjny w całości.

Nadto niewątpliwie oskarżony naraził N. K. na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych. Należy bowiem zaakcentować, że zaspokojenie podstawowych potrzeb oznacza dostarczenie środków materialnych koniecznych nie tylko do utrzymania, ale również do uzyskania niezbędnego wykształcenia i korzystania z dóbr kulturalnych. Niezbędne jest zatem nie tylko zabezpieczenie minimum egzystencji w postaci środków przeznaczonych na utrzymanie i wykształcenie dziecka, lecz także stworzenie jemu warunków umożliwiających zaspokojenie potrzeb wyższego rzędu istotnych dla kształtowania jego osobowości i nawyków kulturalnych. „Fakt zaspakajania podstawowych potrzeb życiowych uprawnionego kosztem znacznego wysiłku osoby współzobowiązanej do alimentacji, albo przez inne osoby nie zobowiązane, a także z funduszu alimentacyjnego ZUS, nie wyłącza ustawowego znamienia narażenia na niemożność zaspokojenia tych potrzeb (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 marca 1987 roku, V KRN 54/87, OSNPG 1987/8/103). Podnieść także należy, że przestępstwo niealimentacji jest przestępstwem konkretnego narażenia na niebezpieczeństwo, zaś do wypełnienia ustawowych znamion wystarczy samo narażenie uprawnionego do alimentacji na niemożność zaspokojenia jego podstawowych potrzeb, pozostające w związku przyczynowym z uchylaniem się sprawcy od ciążącego na nim obowiązku łożenia na utrzymanie tej osoby.

Jak wynika z ustalonego stanu faktycznego brak przekazywania pieniędzy na utrzymanie córki powodował narażenie na niemożność zaspokojenia jej podstawowych potrzeb życiowych, w następstwie czego potrzeby te zaspokajane były na tyle ile było to możliwe przez matkę oraz przy pomocy świadczeń z funduszu alimentacyjnego. Niewątpliwie oskarżony miał świadomość ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego, prowadzonej egzekucji komorniczej i musiał liczyć się z negatywnymi konsekwencjami swojego czynu. Lekceważąc ten obowiązek, bezpodstawnie przerzucił on cały realny ciężar utrzymania dziecka na jego matkę, która na co dzień je wychowywała i borykała się samotnie z wszystkimi problemami z tego wynikającymi.

W ocenie sądu niewątpliwe doszło do narażenia małoletniej na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych. Biorąc pod uwagę sytuację materialną matki małoletniej, wysokość rat alimentacyjnych stanowi niebagatelną pomoc w zaspokajaniu jej podstawowych potrzeb życiowych.

3.2. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

---------------

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

------------------------------------------------------------------------------

3.3. Warunkowe umorzenie postępowania

---------------------

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

----------------------------------------------------------------

3.4. Umorzenie postępowania

----------------

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

-------------------------------------------------------------------------------

3.5. Uniewinnienie

---------------------

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

--------------------------------------------------------

4. KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

D. K.

1

2

Przy wymiarze kary sąd miał natomiast na uwadze, aby nie przekraczała ona stopnia winy oskarżonego oraz uwzględniała stopień społecznej szkodliwości popełnionego przez oskarżonego czynu. Sąd baczył przy tym, aby orzeczona kara spełniała swe cele wychowawcze i zapobiegawcze wobec oskarżonego, uświadamiając mu naganność jego postępowania, jak również uwzględnił fakt, iż oskarżony nie był wcześniej karany.

Sąd uznał zatem, w tych okolicznościach, że karą adekwatną, spełniającą swoje funkcje i obejmującą jednocześnie całą karygodność działania sprawcy będzie wymierzona mu na mocy art. 209 § 1a kk kara 5 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 24 godzin w stosunku miesięcznym.

Dotkliwość tak orzeczonej kary nie przekracza bowiem, w ocenie sądu, stopnia winy oskarżonego i uwzględnia stopień społecznej szkodliwości czynu. Nadto kara równocześnie spełni swoje cele zarówno w zakresie prewencji ogólnej, jak i szczególnej. Kara ta jest bowiem odpowiednim środkiem, aby uzmysłowić oskarżonemu naganność jego postępowania i wdrożyć go do przestrzegania porządku prawnego.

Zdaniem sądu tak wymierzona kara ograniczenia wolności osiągnie swoje cele wobec oskarżonego i tym samym nie ma potrzeby orzeczenia jej w surowszym wymiarze, czy też kary innego rodzaju, a jednocześnie jest ona także wystarczająca dla osiągnięcia swojego celu w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Kara ta ma uświadomić również społeczeństwu konieczność respektowania norm prawnych i nieuchronność ujemnych konsekwencji ich lekceważenia.

Jednocześnie sąd na mocy art. 34 § 3 kk w zw. z art. 72 § 1 pkt 3 kk zobowiązał oskarżonego do wykonywania ciążącego na nim obowiązku łożenia na utrzymanie córki N. K. w celu dodatkowego jeszcze wzmocnienia oddziaływania na zmianę jego postawy.

5. 1Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

-------------

----------------

---------------------

6. inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

-----------------------------

7. KOszty procesu

P unkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczy ć okoliczności

3

Zwalniając oskarżonego na mocy art. 624 § 1 kpk w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych, sąd miał na uwadze specyfikę przestępstwa niealimentacji oraz dotychczasowe zadłużenie alimentacyjne oskarżonego.

8. 1Podpis