Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IX Pa 21/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 kwietnia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach

Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Ośrodek Zamiejscowy w Rybniku

Wydział IX Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący : SSO Maria Olszowska

Sędziowie: SSO Mariola Łącka /spr/

SSO Iwona Nowak

Protokolant: st. sekretarz sądowy Dagmara Mazurkiewicz

przy udziale ./.

po rozpoznaniu w dniu 03 kwietnia 2014r. w Rybniku

sprawy z powództwa G. Ł.

przeciwko Skarbowi Państwa- Zakładowi Karnemu w R.

o zwrot kosztów dojazdu

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Rybniku Wydziału V

z dnia 3 grudnia 2013r. sygn. akt V P 398/13

1.  zmienia zaskarżony wyrok w pkt 1 w ten sposób, że zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 4.242,80 zł (cztery tysiące dwieście czterdzieści dwa złote 80/100) z odsetkami ustawowymi od dnia 07 listopada 2013r. do dnia zapłaty i oddala powództwo w pozostałej części,

2.  oddala apelację w pozostałym zakresie,

3.  odstępuje od obciążania powoda kosztami postępowania.

Sędzia: Przewodniczący: Sędzia:

SSO Mariola Łącka SSO Maria Olszowska SSO Iwona Nowak

Sygn. akt IX Pa 21/14

UZASADNIENIE

Powód G. Ł. w pozwie przeciwko Skarbowi Państwa – Zakładowi Karnemu w R. wniósł o zasądzenie kwoty 4419,20 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia doręczenia pozwanemu odpisu pozwu tytułem zwrotu kosztów dojazdu z miejsca zamieszkania do miejsca pełnienia służby i z powrotem oraz o zasądzenie od pozwanego na jego rzecz zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadniając swoje roszczenie podał, że jest zatrudniony w Zakładzie Karnym w R. na stanowisku starszego strażnika i mieszka w innej miejscowości niż miejsce pełnienia służby, jest zmuszony dojeżdżać do pracy i w związku z tym w dniu 26 lipca 2013 r. złożył wniosek do Dyrektora Zakładu Karnego w R. o zwrot kosztów dojazdu do miejsca pełnienia służby i z powrotem na podstawie art. 226 pkt 1 i art. 183 ustawy z dnia 9 kwietnia 2010 r. o Służbie Więziennej. Dyrektor zaś odmówił mu wypłaty równowartości kosztów dojazdu do miejsca pełnienia służby i z powrotem, powołując się na fakt zawarcia umowy pomiędzy Centralnym Zarządem Służby Więziennej i (...) S. A. w przedmiocie wykupienia uprawnień do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego w wysokości co najmniej 50%. Powód podniósł, że między jego miejscem zamieszkania a miejscem pełnienia służby w R. nie ma połączenia kolejowego, więc nie mógł korzystać z wykupionej zniżki.

W dalszej kolejności powód wskazał, że kwota dochodzona pozwem została obliczona jako iloczyn dni pełnienia przez niego służby, kiedy dojeżdżał do pracy autobusem, i ceny biletu jednorazowego na przejazd PKS z przystanku G. , gdzie mieszka, do przystanku R. - dworzec autobusowy.

W odpowiedzi na pozew pozwany Zakład Karny w R. wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na jego rzecz kosztów postępowania. Pozwany przyznał nadto, iż powód wystąpił o zwrot kosztów przejazdu, on zaś odmówił mu wypłaty żądanej kwoty, powołując się na treść art. 183 ust. 6 ustawy o Służbie Więziennej w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2011 r. W związku z tym pozwany zakwestionował roszczenie powoda o zwrot kosztów przejazdu.

Nadto podniósł, że przepis art. 183 znajduje się w rozdziale 18. ww. ustawy zatytułowanym „Mieszkania funkcjonariuszy”, przez co powinien być rozumiany jako uzupełnienie uprawnień funkcjonariusza związanych z zajmowaniem lokalu mieszkalnego, przydzielonego mu na podstawie art. 170 -172 tej ustawy. Zaznaczył przy tym, że pojęcie „lokal mieszkalny” nie oznacza każdego mieszkania, lecz wyłącznie lokal określony w art. 177 ustawy o Służbie Więziennej. Zatem w ocenie pozwanego, jeśli funkcjonariusz nie korzysta z lokalu przydzielonego mu na podstawie art. 170 - 172 powyższej ustawy, nie przysługuje mu zwrot kosztów dojazdu do miejsca pełnienia służby. Powód nie korzysta z lokalu, o którym mowa w rozdziale 18. ustawy o Służbie Więziennej, nie ma do niego zastosowania przepis art. 183 tejże ustawy.

W dalszej kolejności pozwany uznał, że literalna wykładnia art. 183 ust. 6 ustawy o Służbie Więziennej prowadzi do wniosku, że wykupienie przez pozwanego uprawnień do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego wykluczało możliwość żądania zwrotu kosztów dojazdu.

W odniesieniu natomiast do wysokości roszczenia wskazanej przez powoda, pozwany podniósł, że wyliczenie przez niego kosztów przejazdu zostało zawyżone w zakresie wyliczeń za miesiące kwiecień , czerwiec wrzesień i listopad 2011 r. Pozwany wskazał, iż z art. 183 ust 2 pkt. 2 w/w ustawy wynika, że roszczenie powinno być ograniczone do wartości biletu miesięcznego a ten jak wynika z zaświadczenia przedstawionego przez powoda kosztował wówczas 309zł co tym samym przy nie kwestionowaniu dni służby w poszczególnych miesiącach podanych przez powoda daje kwotę 4362,80 zł.

Poza tym pozwany wskazał, że powód byłby jedynie uprawniony do otrzymania zwrotu 50% podanej w pozwie kwoty roszczenia, zaznaczając, że funkcjonariusze uprawnieni do ulgi na przejazdy w związku z zawarciem przez pozwanego umów o korzystanie z ulgowych przejazdów, partycypowali w kosztach tych przejazdów - ponosili koszt biletu ulgowego (50%).

Sąd Rejonowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Rybniku Wydział V wyrokiem z dnia 03 grudnia 2013r. zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 4.362,80 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 7 listopada 2013 roku do dnia zapłaty. Wyrokowi w pkt 1 , co do kwoty 3.072 zł nadał rygor natychmiastowej wykonalności, a w pozostałej części powództwo oddalił.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Powód G. Ł. jest funkcjonariuszem Służby Więziennej, zatrudnionym w Zakładzie Karnym w R. na stanowisku starszego strażnika od dnia 2.06.2008r.

Powód mieszka w G. oddalonych od miejsca pełnienia przez niego służby około 40 km. Miejscowość ta nie posiada połączeń kolejowych z R..

W dniu 26.07.2013 r. powód zwrócił się do Dyrektora Zakładu Karnego w R. z pismem o zwrot kosztów dojazdu do miejsca pełnienia służby i z powrotem, przedkładając stosowne wnioski wraz z wykazem dni pełnienia służby w poszczególnych miesiącach w okresie od sierpnia 2010 r. do grudnia 2011 r. i podaniem cen biletów (...) na trasie R. (...) G..

Pismem z dnia 8.08.2013 r. Dyrektor Zakładu Karnego w R. poinformował powoda, że w związku ze złożonymi przez niego wnioskami o zwrot kosztów dojazdu w okresie od sierpnia 2010 r. do grudnia 2011 r. nie przysługuje mu zwrot kosztów dojazdu do miejsca pełnienia służby i z powrotem z uwagi na wykupienie przez Służbę Więzienną uprawnień do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego w wysokości 50%, zgodnie z treścią art. 183 ust. 6 ustawy z dnia 9 kwietnia 2010 r. o Służbie Więziennej.

W 2010 r. powód pełnił służbę przez 6 dni w sierpniu, 13 dni we wrześniu, 14 dni w październiku, 13 dni w listopadzie oraz 12 dni w grudniu. Natomiast w 2011 r. powód pełnił służbę przez 14 dni w styczniu, 5 dni w lutym, 14 dni w marcu, 16 dni w kwietniu, 15 dni w maju, 16 dni w czerwcu, 13 dni w lipcu, 6 dni w sierpniu, 16 dni we wrześniu, 15 dni w październiku, 15 dni w listopadzie oraz 14 dni w grudniu.

Ceny biletów (...) na trasie R.G. wynosiły:

-od 1.08.10 r do 31.12.10r -10 zł jednorazowy-305 zł bilet miesięczny,

-od 1.01.11r. do 6.11.11r.-10,20 zł jednorazowy-309 zł bilet miesięczny

-od 7.11.11.r. do 31.12.11r.- 10,50 zł jednorazowy-315 zł bilet miesięczny

Średniomiesięczne wynagrodzenie powoda wynosi 3.072 zł

Pomiędzy Centralnym Zarządem Służby Więziennej a (...) S. A. została zawarta umowa z dnia 5 sierpnia 2010 r., która gwarantowała funkcjonariuszom Służby Więziennej w okresie od 16 sierpnia 2010 r. do 31 grudnia 2010 r. prawo do przejazdów z 50% ulgą w komunikacji krajowej - w klasie dowolnej, w pociągach ujętych w rozkładzie jazdy uruchamianych przez ustalonych przewoźników. Z kolei na podstawie umowy z dnia 21 grudnia 2010 r., zawartej pomiędzy CZSW a (...) S. A., funkcjonariuszom Służby Więziennej przysługiwało w 2011 r. prawo do przejazdów z 50% ulgą we wszystkich pociągach w komunikacji krajowej (w dowolnej klasie).

W oparciu o tak ustalony stan faktyczny Sąd Rejonowy uznał, że powództwo w przeważającej części zasługuje na uwzględnienie.

Stosownie do treści art. 183 ustawy o Służbie Więziennej w brzmieniu obowiązującym od dnia 13 sierpnia 2010r. do dnia 31 grudnia 2011 r. funkcjonariuszowi, który zajmuje lokal mieszkalny w miejscowości pobliskiej miejsca pełnienia służby, przysługuje zwrot kosztów dojazdu do miejsca pełnienia służby i z powrotem w wysokości ceny biletów za przejazd koleją lub autobusami (ust. 1).

Zwrot kosztów dojazdu, o których mowa w ust. 1, przysługuje w wysokości ceny:

1)miesięcznego biletu imiennego na przejazd w klasie drugiej pociągu osobowego lub miesięcznego biletu imiennego na przejazd autobusem, o ile z miejscowości pobliskiej nie ma połączenia kolejowego albo

2)biletów jednorazowych na przejazd środkiem publicznego transportu zbiorowego, stosownie do liczby dni pełnienia służby, do wysokości nie wyższej niż cena biletów, o których mowa w pkt 1 (ust. 2).

Zwrot kosztów dojazdu nie przysługuje jednak za rok kalendarzowy, w którym wykupiono uprawnienia do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego, w wysokości co najmniej 50 % (ust. 6).

W opinii Sądu Rejonowego analiza treści art. 183 ustawy o Służbie Więziennej przy zastosowaniu reguł wykładni systemowej prowadzi do wniosku, że zasadą winien być zwrot funkcjonariuszowi Służby Więziennej poniesionych przez niego kosztów dojazdu do miejsca pełnienia służby i z powrotem, skoro ustawodawca w art.183 ust.1 użył słowa „przysługuje”. Pogląd ten potwierdza również brzmienie § 1 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 30 lipca 2010 r. w sprawie trybu oraz terminów zwrotu funkcjonariuszowi Służby Więziennej kosztów dojazdu do miejsca pełnienia służby i z powrotem, wzorów wymaganych dokumentów, a także sposobu dokumentowania poniesionych kosztów, w którym wskazano, że zwrotu kosztów dojazdu dokonuje się w terminie do 30 dni od dnia złożenia prawidłowo wypełnionego wniosku wraz z dokumentami potwierdzającymi poniesienie kosztów dojazdu. Sąd I instancji uznał, że w świetle art. 183 ust. 6 powyższej ustawy zwrot kosztów nie należy się zatem wyłącznie tym funkcjonariuszom, którzy mieli możliwość korzystania z połączeń kolejowych i dojeżdżali z miejscowości połączonych z miejscem pełnienia służby siecią kolejową.

W ocenie Sądu Rejonowego z treści omawianego art. 183 ust. 1 ustawy o Służbie Więziennej jasno wynika, że zamiarem ustawodawcy było zapewnienie funkcjonariuszom Służby Więziennej zrekompensowania kosztów dojazdu z miejsca zamieszkania do miejsca pełnienia służby i nie zasługuje na uwzględnienie argumentacja pozwanego, zgodnie z którą zawarcie stosownych umów z (...) S. A., na podstawie których funkcjonariuszom przyznana została ulga w wysokości 50% ceny biletu za przejazd kolejowy, pozbawia funkcjonariuszy, w tym powoda, prawa do zwrotu kosztów dojazdu do miejsca pełnienia służby i z powrotem za sporny okres, nawet w sytuacji braku możliwości korzystania z połączeń kolejowych

Przyjęcie poglądu strony pozwanej oznacza to, że przywilej ten miał charakter fikcyjny, a zarazem dyskryminujący pracownika, który nie mógł korzystać z przejazdów kolejowych.

Sąd I instancji nie zgodził się z taką argumentacją strony pozwanej, wedle której powodowi należałby się jedynie zwrot 50% ceny biletu autobusowego, gdyż na podstawie art. 183 ust. 1 i 2 ustawy o Służbie Więziennej nie można bowiem wysnuć takiego wniosku. Przepis ten w żaden sposób nie różnicuje uprawnienia funkcjonariuszy Służby Więziennej do zwrotu kosztów dojazdu i stanowi wyraźnie, że zwrot kosztów przysługuje bądź w wysokości ceny miesięcznego biletu imiennego na przejazd pociągiem lub autobusem, bądź w wysokości ceny biletów jednorazowych na przejazd środkiem publicznego transportu zbiorowego, stosownie do liczby dni pełnienia służby, nie przekraczając jedynie ceny ww. biletów miesięcznych.

Sąd Rejonowy przyjął, że art.183 ust.1 w/w ustawy zgodnie z zasadami techniki legislacyjnej określa zasadę, kolejne natomiast przepisy stanowią jej uszczegółowienie, poprzez wskazanie sposobu wyliczania przysługującego zwrotu i ustanawiają regułę proceduralną o skutku materialnym (art.183 ust.8) zaś przepisy ust.6 i 7 określają wyłączenia zastosowania reguły określonej w ust.1 art.183. i jako wyjątki od zasady nie mogą być interpretowane rozszerzająco i powinny mieć związek z art. 183 ust.1. Zatem art. 183 ust.6 może być interpretowany tylko w ten sposób, że zwrot kosztów dojazdu o których mowa w ust. 1,3 i 5, nie przysługuje tym funkcjonariuszom, którym została zapewniona możliwość skorzystania z ulgowych przejazdów środkami transportu publicznego. Takie rozumowanie byłoby utrudnione jedynie, gdyby treść art. 183 ust.6 zamieszczona była w odrębnym artykule. Zasady techniki prawodawczej nie przemawiałyby wówczas tak jednoznacznie za przyjętym powyżej rozwiązaniem, gdyż dopiero wówczas byłoby możliwe traktowanie tych przepisów jako równorzędnych, tworzących uprawnienia całkowicie alternatywne.

Sąd I instancji podzielił stanowisko pozwanej, że powód nieprawidłowo obliczył wysokość kwoty za miesiące kwiecień , czerwiec ,wrzesień i listopad 2011 r. i za prawidłową uznał kwotę 4362,80 zł.

W tym miejscu Sąd oparł się na wyliczeniu kwoty należnej powodowi za dochodzony okres wyliczonej przez pozwanego jako zgodnej z art. 183 ust.2 w/w ustawy i orzekł jak w pkt. 1 sentencji wyroku , oddalając powództwo w pozostałym zakresie jako nie mające potwierdzenia w zebranym w sprawie materiale dowodowym.

O odsetkach Sąd orzekł zgodnie z wnioskiem powoda jako zgodnym z art. 481§1 kc w zw. z art.300 kp i § 1 ust. 2 rozp. M. S z dn. 30.07.2010r . w sprawie trybu oraz terminów zwrotu funkcjonariuszowi Służby Więziennej kosztów dojazdu do miejsca pełnienia służby i z powrotem, wzorów wymaganych dokumentów, a także sposobu dokumentowania poniesionych kosztów.

Wyrokowi w punkcie 1 Sąd nadał rygor natychmiastowej wymagalności na mocy art. 477 2 § 1 k.p.c. co do kwoty 3.072 zł- tj. do kwoty jednomiesięcznego wynagrodzenia powoda.

Apelację od powyższego wyroku złożyła strona pozwana i skarżąc wyrok w pkt.1 i 2 wniosła o jego zmianę i oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powoda na jej rzecz kosztów postępowania a także obciążenie powoda kosztami postępowania apelacyjnego.

Zarzuciła naruszenie prawa

- tj. art.183 ust.1 w zw. z art.177 ustawy o Służbie Więziennej w brzmieniu obowiązującym do dnia 31.12.2011r. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie polegające na zastosowaniu normy wynikającej z tego przepisu w stosunku do funkcjonariusza, który nie zajmuje lokalu mieszkalnego o którym mowa w art.177 ww ustawy,

- art.186 ust.6 ww ustawy poprzez brak jego zastosowania, podczas gdy literalna wykładnia tego przepisu uzasadnia oddalenie powództwa,

- art.183 ust.8 ww ustawy w zw. z par.1 ust.1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 30.07.2010r. w sprawie trybu oraz terminów zwrotu funkcjonariuszowi Służby Więziennej kosztów dojazdu do miejsca pełnienia służby i z powrotem, wzorów wymaganych dokumentów, a także sposobu dokumentowania poniesionych kosztów ( Dz. U. Nr 147, poz. 987) poprzez niewłaściwe zastosowanie.

W uzasadnieniu apelacji podniesiono, że skoro art.183 został umieszczony w rozdziale „ Mieszkania funkcjonariuszy” to wykładnia systemowa ustawy wskazuje, że przepis ten winien znaleźć zastosowanie w sytuacjach, gdy funkcjonariusz korzysta z prawa do przyznania mu lokalu w miejscowości , w której siedzibę ma zakład karny i przyznano mu ten lokal w miejscowości pobliskiej.

Ponadto skarżący zarzucił, że Centralny Zarząd Służby Więziennej wykupił uprawnienie do przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego w wysokości , co najmniej 50% i choć nie był w stanie zawrzeć takich umów z wszystkimi przewoźnikami kolejowymi oraz samochodowymi na terenie kraju, to zgodnie literalnym brzmieniem art.183 ust.6 ustawy o służbie więziennej za rok za który wykupiono zniżki zwrot kosztów dojazdu nie przysługuje.

W uzasadnieniu apelacji podniesiono również , iż ewentualny zwrot kosztów dojazdu powinien wynieść 50% wartości cen biletów jednorazowych lub miesięcznych, gdyż nie ma żadnego uzasadnienia dla sytuacji, w której część funkcjonariuszy partycypowałaby w kosztach swoich przejazdów, korzystając z wykupionej przez pozwanego ulgi a część otrzymałoby zwrot w pełnej wysokości.

Skarżący także podniósł, że roszczenie nie powinno być uwzględnione, gdyż wniosek o zwrot kosztów dojazdu nie został złożony w terminie a zatem roszczenie nie powstało i nie stało się wymagalne a więc nie ma możliwości przedawnienia roszczenia, które nie istnieje.

Na rozprawie apelacyjnej w dniu 3.04.2014r. pełnomocnik strony pozwanej dodatkowo podniósł, że złożenie wniosków o zwrot kosztów dojazdu nie przerwało biegu przedawnienia, gdyż dyrektor Zakładu Karnego nie jest upoważniony do rozstrzygania sporów , a więc podniósł zarzut przedawnienia.

W oparciu o powyższe Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja pozwanego tylko w niewielkim zakresie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd II instancji w pełni podziela ustalenia poczynione przez Sąd Rejonowy oraz jego stanowisko i argumentację prawną zawartą w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku.

Za chybiony należy uznać zarzut apelacji, że art.183 ustawy z dnia 9.04.2010r. o Służbie Więziennej ( Dz. U z 2010r., Nr.79, poz.523) w brzmieniu obowiązującym w okresie od 13.08.2010r. do 31.12.2011r. przyznaje prawo do zwrotu kosztów dojazdu jedynie tym funkcjonariuszom, którzy korzystają z prawa do przydziału lokalu wynikającego z art.171 ww…

Nie wynika to bowiem z treści przepisu art.182 ust.1.Przepis ten zawiera jedynie sformułowanie „ miejscowość pobliska”. Definicję tej miejscowości pobliskiej zawiera art.170 ust.4 ww. ustawy.

Skoro ustawodawca w art.183 ust.1 mówi jedynie o lokalu mieszkalnym i nie używa określenia „ przydzielony lokal mieszkalny” i wydanym na podstawie art.183 ust.9 rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 30.07.2010r. w sprawie trybu oraz terminów zwrotu funkcjonariuszom Służby Więziennej kosztów dojazdu do miejsca pełnienia służby i z powrotem, wzorów wymaganych dokumentów a także sposobu dokumentowania poniesionych kosztów ( Dz. U, Nr.147, poz.987) nie zawiera wymogu dołączenia decyzji o przydziale lokalu mieszkalnego to dowodzi to, że jego intencją było objęcie uprawnieniem do zwrotu kosztów przejazdu wszystkich funkcjonariuszy dojeżdżających do miejsca pełnienia służby jeżeli czas dojazdu publicznymi środkami transportu w obie strony nie przekraczał dwóch godzin.

Wykładnia systemowa tego uregulowania podnoszona przez skarżącego nie może mieć pierwszeństwa przed wykładnią językową.

Także zastąpienie art.183 od dnia 1.01.2012r. art.195a dowodzi, że intencją ustawodawcy było przyznanie rekompensat za dojazd do miejsca pełnienia służby wszystkim funkcjonariuszom mieszkającym poza miejscowością pełnienia służby.

Sąd II instancji uważa, za niezasadny zarzut apelacji, że zgodnie z treścią art.183 ust.6 ustawy o Służbie Więziennej powodowi nie należy się zwrot kosztów dojazdów , bo wykupiono uprawnienia do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego w wysokości co najmniej 50%, skoro ulgowe przejazdy wykupiono tylko u przewoźników kolejowych a między miejscem zamieszkania powoda i pełnienia służby nie ma połączeń kolejowych.

Z literalnego zaś brzmienia art.183 ust.1 wynika, że przysługuje zwrot kosztów dojazdu za przejazd koleją lub autobusami.

Z uzasadnienia ustawy z dnia 22.12.2011r. o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej ( Dz. U nr.291,poz.1707) powodem uchylenia art.183 i zastąpienie go art.195a był brak w budżecie więziennictwa odpowiedniej ilości środków finansowych niezbędnych na pokrycie wydatków związanych z realizacją art.183 , w tym na wykupienie ulg u przewoźników.

Zgodzić się należy z Sądem Rejonowym, że art.183 ust.2 określa precyzyjnie wysokość zwrotu kosztów przejazdu i sposób jego obliczenia.

Nie ma zatem żadnych podstaw prawnych by jak chce skarżący kwotę tak obliczoną obniżać o 50%.

Zauważyć także należy, że ani art.183 ani powoływane wcześniej rozporządzenie wykonawcze nie zawierają sformułowania, że niezłożenie wniosku w terminie określonym w przepisie par.1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 30.07.2010r. powoduje utratę prawa do zwrotu kosztów dojazdu czy też wygaśnięcie.

Terminy wymienione w rozporządzeniu mają charakter porządkowy.

Powód z roszczeniem wystąpił do Sądu w dniu 17.10.2013r.

W art.226 stwierdzono, że roszczenia z tytułu prawa do uposażeń i innych świadczeń oraz należności pieniężnych ulegają przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia , w którym roszczenie stało się wymagalne. Przepis ten nie definiuje pojęcia wymagalności. Definicji wymagalności nie definiuje także kodeks pracy. Dlatego też należało w tym zakresie stosować reguły wynikające z przepisów ustawy z dnia 23.04.1964r. – kodeks cywilny).

Ponieważ wymagalność roszczenia w tej sprawie zależała od podjęcia przez uprawnionego określonej czynności czyli złożenia wniosku , bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się w dniu, w którym roszczenie stałoby się wymagalne, gdyby uprawniony podjął czynności w najwcześniej możliwym terminie.

Zatem odnosząc te reguły przedawnienia roszczeń do niniejszej sprawy , dzień wymagalności roszczenia o zwrot kosztów dojazdu za sierpień 2010 roku nastąpił 10.10.2010r., bo powód do 10.09.2010r. powinien złożyć wniosek a zapłata winna nastąpić do 30 dni od złożenia wniosku.

W chwili więc złożenia pozwu w Sądzie roszczenie o zwrot kosztów dojazdu za sierpień 2010r. było już przedawnione.

Podobnie jak w kodeksie cywilnym i w kodeksie pracy została w art.226 ust.4 ustawy o Służbie Więziennej uregulowana instytucja przerwania biegu przedawnienia.

Zauważyć należy , że określony w art.226 ust.1 ustawy o Służbie Więziennej termin przedawnienia jest taki sam jak roszczeń ze stosunku pracy.

Ustawodawca także z uwagi na podobny charakter roszczeń ze stosunku służbowego do roszczeń ze stosunku pracy rozpatrywanie sporów o te roszczenie skierował do sądu pracy.

W tej sytuacji skoro sprawa o zwrot kosztów dojazdu znalazła się na etapie sporu przed sądem przepis art.226 ust.4 ustawy o Służbie Więziennej należy tak wykładać, że bieg terminu przedawnienia przerywa czynność podjęta przed organem powołanym do rozstrzygania sporów czyli przed sądem właściwym w sprawach z zakresu prawa pracy , gdyż dyrektor Zakładu Karnego nie jest uprawniony do rozpatrywania sporów o roszczenia ze stosunku służbowego.

Inne rozumienie tego przepisu prowadziłoby do pozaustawowego przedłużenia terminu przedawnienia określonego w art.226 ust.1 ww ustawy.

Dlatego też Sąd na mocy art.386 par.1 kpc zmienił częściowo zaskarżony wyrok obniżając kwotę zasądzoną przez Sąd I instancji o 120 zł tj. o koszty dojazdu za sierpień 2010r. i orzekł jak w pkt.1 wyroku.

Na mocy art.385 kpc z przyczyn podanych wcześniej w pozostałym zakresie apelację pozwanego oddalił jako niezasadną.

Na zasadzie art.100 kpc Sąd odstąpił od obciążania powoda kosztami postępowania , gdyż uległ on tylko , co do nieznacznej części swego żądania.

Sędzia Przewodniczący Sędzia

SSO Mariola Łącka SSO Maria Olszowska SSO Iwona Nowak