Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 569/19

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

3

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Bełchatowie z dnia 26 kwietnia 2019 roku w sprawie II K 552/18.

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

H. L.

H. L. reprezentujący podmiot H. L. Firma Handlowo - Usługowa (...) z siedzibą B. ul. (...), (...)-(...) W. powierzył B. M. od dnia 05.01.2018 r. pracę na podstawie umowy zlecenia i to on był odpowiedzialny za jego przeszkolenie w dziedzinie BHP. To wyłącznie na H. L. Firma Handlowo - Usługowa (...) na podstawie art. 304 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy ciążyły obowiązki zapewnienia bezpiecznych warunków pracy, o których mowa w art. 207 § 1 2 Kodeksu pracy, B. M. wykonującemu pracę na innej podstawie niż stosunek pracy w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę tj. w R. ul. (...).

pisemna opinia biegłego sądowego z listy Sądu Okręgowego w Łodzi z zakresu BHP – mgr inż. L. W.

k. 438-464

pisemna opinia uzupełniająca biegłego sądowego z listy Sądu Okręgowego w Łodzi z zakresu BHP – mgr inż. L. W.

k. 521-524

2.1.1.2.

A. M. S. K. (1)

A. M. i S. K. (1) nie byli odpowiedzialni za pracę w dniach 05 i 06 stycznia 2018 roku B. M. na terenie hali firmy (...) znajdującej się przy ul. (...).

pisemna opinia biegłego sądowego z listy Sądu Okręgowego w Łodzi z zakresu BHP – mgr inż. L. W.

k. 438-464

pisemna opinia uzupełniająca biegłego sądowego z listy Sądu Okręgowego w Łodzi z zakresu BHP – mgr inż. L. W.

k. 521-524

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.1.1.1

pisemne opinie biegłego sądowego z listy Sądu Okręgowego w Łodzi z zakresu BHP – mgr inż. L. W.

Pisemna i ustna uzupełniająca opinia biegłego jest zrozumiała, zawiera odpowiedzi na wszystkie postawione pytania i nie zawiera sprzeczności. W świetle jej treści, okoliczność, że H. L. wyczerpał znamiona przypisanego mu przestępstwa, nie budzi najmniejszej wątpliwości.

2.1.1.2

pisemne opinie biegłego sądowego z listy Sądu Okręgowego w Łodzi z zakresu BHP – mgr inż. L. W.

Pisemna i ustna uzupełniająca opinia biegłego jest zrozumiała, zawiera odpowiedzi na wszystkie postawione pytania i nie zawiera sprzeczności. W świetle jej treści, nie budzi najmniejszej wątpliwości, że zarówno A. M., jak również S. K. (1) nie byli odpowiedzialni za pracę w dniach 05 i 06 stycznia 2018 roku B. M. na terenie hali firmy (...) znajdującej się przy ul. (...) i tym samym, nie wyczerpali znamiona zarzucanych (w przypadku S. K. (1)) i przypisanych (w przypadku A. M.) czynów, albowiem nie spowodowali narażenia pokrzywdzonego na bezpośrednie niebezpieczeństwo wystąpienia zdarzeń określonych w tym przepisie.

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia - w odniesieniu do S. K. (1) - a polegający na przyjęciu, iż zebrany w sprawie materiał dowodowy nie daje podstaw do przypisania oskarżonemu S. K. (1) popełnienia zarzucanego mu czynu, z uwagi na fakt, iż w dniu zdarzenia nie było go w pracy oraz nie wiedział, że pokrzywdzony przystąpi do pracy pomimo, że nie posiada stosownego szkolenia, podczas gdy prawidłowa analiza zebranego w sprawie materiału dowodowego prowadzi do wniosku, iż Sąd żaden sposób nie zweryfikował tych ustaleń, opierając się jedynie na wyjaśnieniach oskarżonego, które są sprzeczne z poczynionymi w sprawie, na etapie postępowania przygotowawczego ustaleniami.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd Okręgowy nie dostrzegł w zarzucie żadnych rzeczowych i celnych argumentów, które dyskwalifikowałyby stanowisko Sądu I instancji w zakresie ustalonych faktów. Poza tym, analiza materiału dowodowego sprawy nie stwarza w żadnej mierze podstaw do uznania, że sąd miałby dokonać błędnych ustaleń faktycznych w zakresie przewidzianym w zarzucie. Sąd Rejonowy przeprowadził w tym względzie postępowanie dowodowe w sposób co do zasady prawidłowy i trafnie (choć zwięźle) ocenił zgromadzone w sprawie dowody, rozważył wszystkie ustalone na ich podstawie okoliczności przemawiające zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego, a swoje przekonanie co do ich wiarygodności - w sensie pozytywnym i negatywnym - logicznie i wyczerpująco umotywował w pisemnych motywach orzeczenia, przy czym uczynił to z uwzględnieniem wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego. Następnie na podstawie tychże dowodów, poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne co do braku sprawstwa i winy oskarżonego S. K. (1) w zakresie inkryminowanego mu czynu. Sąd Okręgowy w pełni podziela ocenę materiału dowodowego (choć z uwagi na jej oszczędność została ona uzupełniona przez sąd odwoławczy) dokonaną przez Sąd Rejonowy, jak i odtworzony na podstawie tego materiału stan faktyczny. Kontrola odwoławcza wykazała bowiem, że Sąd Rejonowy dokonując ustaleń faktycznych działał zgodnie z zasadą swobodnej oceny dowodów, w ramach i na podstawie obowiązującego prawa oraz zasad doświadczenia życiowego. W tym miejscu - z uwagi na argumentację zawartą w apelacji prokuratora odnoszącą się do zdarzenia objętego zarzutem z dnia 06 stycznia 2018 roku - wskazać należy, że prawidłowo Sąd meriti uznał, iż S. K. (1) jako brygadzista (do którego obowiązków nie należało szkolenie pracowników firmy (...), ani wyznaczenie koordynatora z zakresu BHP), a także osoba nieobecna w dniu 06.01.2018r. w pracy nie ponosi odpowiedzialności za wypadek przy pracy, którego doznał pokrzywdzony B. M.. Nie wydawał on też polecenia, by ukraińscy pracownicy przyszli w tym dniu do pracy. Jak wynika z materiału dowodowego pozwolenie takie wydał bezpośredni przełożony, brygadzista R. U., któremu S. K. (1) zlecił wykonanie określonej pracy. R. U. chcąc by praca została wykonana zezwolił pracownikom firmy (...) na przyjście do pracy w dniu 06.01.2018r. To również R. U. prowadził szkolenie z obsługi giętarki i to on powinien wiedzieć, czy B. M. może wykonywać tą pracę czy też nie.

Niewątpliwie jest bezsporne, że przypisanie odpowiedzialności karnej za przestępstwo z art. 220 § 1 i 2 k.k. wymaga nie tylko zrealizowania czynności wykonawczych niedopełnienia obowiązku wynikającego z odpowiedzialności za bezpieczeństwo i higienę pracy, ale i spowodowania stanu, w którym doszło do narażenia pracownika na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu. Ciążąca na określonej osobie odpowiedzialność za bezpieczeństwo i higienę pracy sprowadza się do stworzenia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przez inne osoby. Obowiązki te obejmują podejmowanie określonych działań faktycznych, jak też czynności o charakterze organizacyjnym. Musi istnieć związek między uchybieniami w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, a narażeniem życia i w konsekwencji śmiercią pracownika. Dla przypisania odpowiedzialności karnej na podstawie art. 220 k.k. niezbędne jest wykazanie:

- w zakresie strony przedmiotowej – zaniechania polegającego na niedopełnieniu obowiązku w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy pozostającego w związku przyczynowym z stanem narażenia pracownika na zagrożenia utraty życia lub skutków dla zdrowia określonych w art. 156 k.k. ,

- w zakresie strony podmiotowej – zawinienia sprawcy w postaci objęcia umyślnością lub nieumyślnością owego stanu zagrożenia (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 06.05.2002 r., IV KKN 352/98, LEX nr 54390).

Przestępstwo z art. 220 k.k. jest przestępstwem popełnionym przez narażenie pokrzywdzonego na skutki określone tym przepisem. Bowiem art. 220 k.k. respektuje zasadę wyrażoną w art. 2 k.k., że odpowiedzialności karnej za przestępstwo skutkowe popełnione przez zaniechanie podlega tylko ten, na kim ciążył prawny, szczególny obowiązek zapobiegnięcia skutkowi, zaś podstawą takiego właśnie szczególnego obowiązku są przepisy prawa pracy.

Sytuacja niebezpieczna musi zagrażać życiu człowieka lub jego zdrowiu bezpośrednio. Bezpośrednie niebezpieczeństwo jest wtedy, kiedy zachodzi sytuacja niewymagająca dla swojego dalszego rozwoju włączenia się w dany układ zdarzeń elementu dodatkowego, zwłaszcza podjęcia ze strony oskarżonego jakiegokolwiek działania dynamizującego ten układ w stopniu wyższym. Chodzi wyłącznie o takie działania, które stwarzają konkretne, realne i natychmiastowe zagrożenie dla życia lub zdrowia ofiary. Pojęcie „bezpośrednie" wyklucza natomiast możliwość objęcia nim takich przypadków, w których niebezpieczeństwo wprawdzie istnieje, ale jego realizacja zależy od ewentualnych działań sprawcy bądź innych osób.

Należy jeszcze raz podkreślić, iż bezsprzecznym jest to, że pomiędzy działaniem sprawcy, który naruszył obowiązki wynikające z przepisów bezpieczeństwa i higieny, a narażeniem pokrzywdzonego musi istnieć związek przyczynowy. Omawiany typ przestępstw należy bowiem do kategorii konkretnego narażenia na niebezpieczeństwo. Według teorii równowartości przyczyn punktem wyjścia przy badaniu związku przyczynowego jest zastosowanie testu conditio sine qua non, co w odniesieniu do przestępstwa z art. 220 k.k. oznacza postawienie pytania: "Czy gdyby odpowiedzialny za bhp dopełnił obowiązku wynikającego z tej odpowiedzialności - czy wówczas doszłoby do narażenia pracownika na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu?". Wynik testu w postaci udzielenia z praktyczną pewnością odpowiedzi przeczącej: "Gdyby odpowiedzialny za bhp dopełnił obowiązku (tj. przy działaniu - nie zrobił tego, co zrobił, przy zaniechaniu - zrobił to, czego nie zrobił), to nie doszłoby do narażenia pracownika na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu" pozwala na ustalenie, że między zachowaniem sprawcy, a skutkiem w postaci narażenia na niebezpieczeństwo zachodzi związek przyczynowy (por. A. Wąsek, R. Zawłocki: Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz do art. 117-221. Tom I, C.H.Beck, 2010, wyd. 4).

Przenosząc powyższe na kanwę niniejszej sprawy zauważyć należy, iż oskarżony S. K. (1) - kierownik Wytwórni (...) w R. przy ul. (...), pracownik (...) S.A. z siedzibą w B. ul. (...) - był osobą pełniącą w dniach 05 i 06 stycznia 2018 roku funkcję kierownika wyodrębnionej komórki organizacyjnej (...) S.A. i osobą kierującą pracownikami w rozumieniu art. 212 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku Kodeksu pracy. Tym niemniej, w aspekcie powyższych spostrzeżeń - zdaniem sądu odwoławczego - słusznie uznał Sąd Rejonowy, że brak podstaw do uznania, jakoby działaniem swym lub zaniechaniem S. K. (1) doprowadził do wypadku, którego skutkiem było bezpośrednie narażenie człowieka na utratę życia lub zdrowia.

Wniosek

Wniosek o uchylenie zaskarżonego orzeczenia w całości przeciwko oskarżonemu S. K. (1) i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Bełchatowie.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek niezasadny z przyczyn wskazanych powyżej.

3.2.

Obraza prawa materialnego - w odniesieniu do oskarżonych H. L. i A. M. - art. 157 § 1 i 3 k.k. poprzez jego niezastosowanie i błędne przyjęcie, iż oskarżeni H. L. i A. M. swym zachowaniem wypełnili znamiona czynu z art. 220 § 1 k.k. i art. 151 § 1 i 3 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k., który jest zagrożony surowszą karą.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Przede wszystkim, w odniesieniu do zarzutu sprecyzowanego w apelacji prokuratora, przypomnieć należy, że uchybienie takie może polegać na błędnej subsumcji określonego zachowania pod przepis prawa, na zastosowaniu określonego przepisu prawa, pomimo że ustawa nie pozwala na jego zastosowanie lub na niezastosowaniu określonego przepisu prawa, gdy ustawa nakazuje jego zastosowanie (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26.04.1977 r., I KR 65/77, OSNPG 1977, Nr 10, poz. 90). Nie dochodzi do naruszenia prawa materialnego w sytuacji, kiedy strona kwestionuje poczynione w sprawie ustalenia faktyczne domagając się zastosowania określonego przepisu prawa materialnego do – konkurencyjnej wobec przyjętej przez Sąd – forsowanej wersji zdarzenia. Nie dochodzi do naruszenia prawa materialnego także wówczas, gdy ustawa stwarza organowi postępowania tylko możliwość zastosowania określonego przepisu. A zatem, o obrazie prawa materialnego można mówić jedynie wtedy, gdy do prawidłowo ustalonego stanu faktycznego sąd wadliwie zastosował normę prawną lub bezzasadnie jej nie zastosował (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23.07.1974 r., V KR 212/74, opubl. OSNKW 1974, Nr 12, poz. 233; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 09.01.2002 r., V KKN 319/99, Legalis). Orzeczenie musi być oparte na trafnych i niekwestionowanych ustaleniach faktycznych (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 15.02.2007 r., IV KK 234/06, Legalis). Zarzut obrazy prawa materialnego może powstać tylko na bazie niekwestionowanych ustaleń. Innymi słowy, musi mieć zakotwiczenie w niespornych ustaleniach faktycznych. Zwalczanie ustaleń nie stwarza punktu zaczepienia dla zarzutu obrazy prawa materialnego, dla którego bazą (punktem wyjścia) są ustalenia (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 04.01.2007 r., V KK 177/06, Legalis).

Zgłoszony zarzut wobec oskarżonego A. M. jest bezprzedmiotowy z uwagi na uniewinnienie oskarżonego (przez sąd odwoławczy) od zarzucanego mu w akcie oskarżenia, a następnie przypisanego - w zmodyfikowanej postaci - czynu.

Odnosząc się natomiast do zarzutu prokuratora w sytuacji oskarżonego H. L. w pierwszej kolejności wskazać należy, iż formułując go skarżący - podobnie jak Sąd meriti (w tym miejscu zauważyć należy, że o oczywistej pomyłce Sądu świadczy chociażby to, że przepis art. 151 k.k. nie zawiera tzw. paragrafów) - nie ustrzegł się błędu (przy czym, już w uzasadnieniu apelacji pomyłki tej nie powielił). Bowiem wskazał jakoby Sąd I instancji zakwalifikował czyn oskarżonego H. L. pod normę przepisów art. 220 § 1 k.k. i art. 151 § 1 i 3 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. Tymczasem dokonując subsumpcji prawnokarnej w analizowanym przypadku tenże Sąd wskazał - częściowo rzeczywiście w sposób chybiony - przepisy art. 220 § 2 k.k. i art. 151 § 1 i 3 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

Po wtóre, z materiału dowodowego oraz pisemnych motywów wyroku (zawierających poczynione przez Sąd meriti ustalenia) wynika bezsprzecznie, że oskarżony H. L. w dniu 06 stycznia 2018 roku dopuścił B. M. do pracy na urządzeniu giętarki mimo, że tenże nie posiadał potrzebnych umiejętności oraz dostatecznej znajomości przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy przez co naraził go na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu w następstwie czego pokrzywdzony doznał obrażeń ciała w postaci amputacji paliczka obwodowego II palca ręki prawej. Niedopełniając obowiązków w zakresie zapewnienia pokrzywdzonemu bezpieczeństwa i higieny pracy, a tym samym narażając pokrzywdzonego na niebezpieczeństwo oskarżony H. L. działał z winy nieumyślnej, gdyż powinien był przewidzieć i miał możliwość takiego przewidzenia narażenia na niebezpieczeństwo. Jednocześnie, w ocenie Sądu, zostało wykazane istnienie związku przyczynowego pomiędzy zachowaniem oskarżonego H. L. powodującym powstanie niebezpieczeństwa, a zaistniałym skutkiem w postaci nieumyślnego spowodowania obrażeń ciała pokrzywdzonego B. M. (art. 157 § 1 i 3 k.k.). W związku z tym, wobec wyczerpania przez oskarżonego opisanymi wyżej zachowaniami znamion dwóch przepisów ustawy (art. 220 § 2 k.k. i art. 157 § 1 i 3 k.k.), jego zachowania kwalifikują się także w związku z art. 11 § 2 k.k. Bowiem pomiędzy niedopełnieniem przez oskarżonego H. L. rzeczonego obowiązku, a skutkiem takiego jego zaniechania w postaci zmiażdżenia przez pokrzywdzonego palca podczas wykonywania pracy na giętarce, istnieje adekwatny związek przyczynowy, który bez wątpienia prowadzi do przyjęcia odpowiedzialności oskarżonego za przestępstwo z art. 220 § 2 k.k. w w. z art. z art. 157 § 1 i 3 kk zw. z art. 11 § 2 k.k.

Mając to na uwadze Sąd Okręgowy podzielił zarzut apelacyjnego - wobec oskarżonego H. L. - odnośnie tego, że w badanej sprawie zaistniała względna podstawy odwoławcza określona w art. 438 pkt 1 k.p.k., albowiem Sąd Rejonowy dokonał nieprawidłowej subsumpcji prawno – karnej czynu przypisanego oskarżonemu H. L. (przy czym ustalenia faktyczne w tym względzie Sądu meriti były co do zasady trafne, zostały zmodyfikowane w określonym zakresie przez sąd odwoławczy o czym szerzej mowa w punkcie 3.5).

Wniosek

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku w części przeciwko oskarżonym H. L. i A. M. poprzez przyjęcie, iż oskarżony H. L. i A. M. zachowaniem swoim wypełnili znamiona czynu określonego w art. 220 § 2 k.k. i art. 157 § 1 i 3 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. oraz wniosek o sprostowanie uzasadnienia wyroku w zakresie przyjętej kwalifikacji prawnej.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek - w stosunku do oskarżonego H. L. - częściowo zasadny z przyczyn wskazanych szczegółowo powyżej.

Odnosząc się natomiast do pojawiających się w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku nieprawidłowych zapisów odnośnie kwalifikacji prawnej stwierdzić należy, iż w odniesieniu do A. M. wniosek o dokonanie sprostowania - z oczywistych względów - zdezaktualizował się na skutek jego uniewinnienia. Natomiast w odniesieniu do oskarżonego H. L. - wobec poczynienia przez sąd odwoławczy modyfikacji w zakresie opisu czynu mu przypisanego i szczegółowego uzasadnienia takiego stanu rzeczy - nie było również konieczności dokonywania korekty w tym względzie w uzasadnieniu Sądu Rejonowego. Wskazać trzeba, że wyrok i jego uzasadnienie są ściśle ze sobą powiązane, przy czym, pełnią odmienne funkcje procesowe - wyrok ma charakter samoistny, zaś jego uzasadnienie pełni rolę akcesoryjną, służącą jego wyjaśnieniu. Rolą uzasadnienia jest takie zaprezentowanie toku rozumowania Sądu orzekającego, by stronom umożliwić ewentualne zaskarżenie wyroku, a następnie by możliwa była ewentualna jego kontrola instancyjna, której dokonuje się w oparciu o akta, treść wyroku i uzasadnienia oraz wniesionych środków odwoławczych. Należy uznać, że ewentualna obraza przepisu art. 424 k.p.k. tylko w wyjątkowej sytuacji może mieć wpływ na na treść orzeczenia w szczególności wtedy, gdy uniemożliwia realizację wskazanych wyżej funkcji. Dodatkowo zważyć należy, iż opis przypisanego czynu (art. 413 § 2 pkt 1 k.p.k.) musi odpowiadać zespołowi ustawowych znamion czynu zabronionego ustawą, musi zawierać w szczególności czas i miejsce popełnienia czynu, elementy zachowania sprawcy i inne relewantne elementy (post. SA w Krakowie z 12.5.2009 r., II AKa 66/09, opubl. KZS 2009, Nr 10, poz. 49). W związku z tym, w aspekcie powyższych spostrzeżeń, wniosek skarżącego w tym zakresie okazał się również chybiony.

3.3.

Obraza prawa materialnego art. 67 § 3 k.k. poprzez zasądzenie świadczenia pieniężnego w kwocie po 3000 zł na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej podczas gdy konstrukcja w/w przepisu nakłada na Sąd obowiązek nałożenia na sprawcę obowiązku naprawienia szkody w całości lub części, a w miarę możliwości również obowiązek zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, natomiast orzeczenie świadczenia pieniężnego jest fakultatywne i może być orzeczone obok obowiązku naprawienia szkody a nie zamiast.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zgodnie z brzmieniem art. 67 § 3 k.k. umarzając warunkowo postępowanie karne, sąd nakłada na sprawcę obowiązek naprawienia szkody w całości albo w części, a w miarę możliwości również obowiązek zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, albo zamiast tych obowiązków orzeka nawiązkę; sąd może nałożyć na sprawcę obowiązki wymienione w art. 72 § 1 pkt 1-3, 5-6b, 7a lub 7b, a ponadto orzec świadczenie pieniężne wymienione w art. 39 pkt 7 lub zakaz prowadzenia pojazdów, wymieniony w art. 39 pkt 3, do lat 2. Przepisy art. 72 § 1a i 1b stosuje się odpowiednio. A zatem, w odniesieniu do sprawcy, któremu umorzono warunkowo postępowanie karne, obowiązek odszkodowawczy jest nakładany obligatoryjnie, przy czym jest to wypadek obligatoryjności bezwzględnej. Względnie obligatoryjne, bo ograniczone klauzulą "w miarę możliwości", jest natomiast nałożenie obowiązku zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Obydwa te obowiązki mogą być jednak zastąpione orzeczeniem nawiązki, a niezależnie od tego ustawa przewiduje również możliwość zastosowania świadczenia pieniężnego określonego w art. 39 pkt 7 KK. Ustawa nie zabrania więc stosowania świadczenia pieniężnego (będącego daniną na cel społeczny) obok przyznawanego pokrzywdzonym odszkodowania (zadośćuczynienia). Gdy uwzględnimy też możliwość orzeczenia zakazu prowadzenia pojazdów, co w wielu wypadkach związane jest z wykonywaniem pracy zarobkowej, to należy stwierdzić, że w omawianym przepisie znalazła się bardzo szeroka gama możliwości stosowania dolegliwości ekonomicznej, z których to możliwości należy korzystać ze stosownym umiarem .Przesłanką nałożenia obowiązku naprawienia szkody jest jej istnienie w chwili orzekania oraz bezpośredni związek przyczynowy pomiędzy zachowaniem sprawcy a jej powstaniem. Jednocześnie określając sposób naprawienia szkody, sąd powinien uwzględniać odpowiednio dyrektywy sądowego wymiaru kary wskazane w art. 53 k.k. w zw. z art. 56 k.k. Zakres tego obowiązku powinien uwzględniać również przyczynienie się pokrzywdzonego do powstania szkody.

W aspekcie powyższego oraz w świetle zastosowania wobec oskarżonego H. L. środka probacyjnego jakim jest warunkowe umorzenie postępowania karnego - stosownie do brzmienia art. 67 § 3 k.k. Sąd Okręgowy zasądził od oskarżonego H. L. na rzecz pokrzywdzonego B. M. kwotę 3000 złotych tytułem nawiązki, która jest zarazem formą zrekompensowania spowodowanej szkody i wyrządzonej mu krzywdy. Bowiem rację miał apelujący, że w tej sytuacji nieprawidłowe było zaniechanie orzeczenia przez Sąd I instancji obowiązku naprawienia szkody, a także zadośćuczynienia tudzież zamiast tych obowiązków nawiązki. Jednocześnie w ocenie sądu odwoławczego sposób życia oskarżonego przed popełnieniem przestępstwa oraz jego właściwości i warunki osobiste, a także szczególne okoliczności wypadku (a mianowicie przyczynienie się do niego pokrzywdzonego, który obsługując giętarkę włożył lewą dłoń pomiędzy gięte pręty a element gnący maszyny, oraz charakter obrażeń, których doznał B. M.), oraz fakt, że pokrzywdzony nie miał do nikogo pretensji z powodu zaistniałego zdarzenia, stanowią pozytywną prognozę na przyszłość, i pozwalają przypuszczać, że mimo warunkowego umorzenia postępowania oskarżony H. L. nie wejdzie ponownie w konflikt z prawem, a element fiskalny na poziomie ustalonym przez sąd odwoławczy będzie czynnikiem motywującym oskarżonego (który dotychczas nie miał żadnych konfliktów z prawem) do przestrzegania porządku prawnego.

Wniosek

Wniosek o zasądzenie od oskarżonych kwot po 3000 zł na rzecz pokrzywdzonego tytułem częściowego obowiązku naprawienia szkody.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek częściowo zasadny z przyczyn wskazanych szczegółowo powyżej.

3.4.

Obraza prawa procesowego art. 7 k.p.k. - wskazana w apelacji obrońcy oskarżonego H. L. - poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów, która w przedmiotowej sprawie przybrała charakter dowolnej oceny zgromadzonego materiału dowodowego, w szczególności w zakresie oceny zeznań świadków, sporządzonych opinii BHP, wyjaśnień oskarżonych.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Podniesiony przez skarżącego - obrońcę oskarżonego H. L. - zarzut obrazy przepisów postępowania generalnie sprowadzająca się do zanegowania oceny materiału dowodowego przeprowadzonej przez Sąd Rejonowy okazał się niezasadny.

Sąd Okręgowy nie dostrzegł w zarzucie żadnych rzeczowych i celnych argumentów, które definitywnie dyskwalifikowałyby stanowisko Sądu I instancji w zakresie ustalonych faktów dotyczących sprawstwa i winy oskarżonego H. L.. Sąd Rejonowy przeprowadził postępowanie dowodowe w sposób prawidłowy i trafnie (choć zwięźle) ocenił zgromadzone w sprawie dowody, rozważył wszystkie ustalone na ich podstawie okoliczności przemawiające zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego, a swoje przekonanie co do ich wiarygodności - w sensie pozytywnym i negatywnym - logicznie i wyczerpująco umotywował w pisemnych motywach orzeczenia, przy czym uczynił to z uwzględnieniem wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego. Następnie na podstawie tychże dowodów, poczynił co do zasady prawidłowe ustalenia faktyczne co do sprawstwa i winy oskarżonego H. L. w zakresie przypisanego mu czynu. Sąd Okręgowy w pełni podziela ocenę materiału dowodowego (choć została ona - w kontekście opinii w dziedzinie BHP L. W. - nieco zmodyfikowana przez sąd odwoławczy) dokonaną przez Sąd Rejonowy.

Podzielić należy konsekwentne poglądy orzecznictwa, że przekonanie Sądu o wiarygodności jednych dowodów i jej braku w przypadku innych, pozostaje pod ochroną przepisu art. 7 k.p.k., jeżeli zostało poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy, rozważeniem okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego, pozostaje zgodne ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego oraz zostało wyczerpująco i logicznie uargumentowane w uzasadnieniu wyroku (tak np. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11.04.2018 r. sygn. IV KK 104/18, opubl. L.).

W aspekcie powyższego, apelacja obrońcy oskarżonego H. L. nie wykazała w skuteczny sposób, aby rozumowanie Sądu meriti, przy ocenie zgromadzonych w sprawie dowodów co do zasady było wadliwe, bądź nielogiczne. Zarzuty przedstawione w apelacji mają w istocie charakter polemiczny i opierają się wyłącznie na wybiórczej oraz subiektywnej ocenie zebranych w sprawie dowodów. Nie można w żaden sposób podzielić twierdzenia skarżącego, iż Sąd Rejonowy dokonał stronniczej i dowolnej oceny wiarygodności zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, a w szczególności osobowych źródeł dowodowych.

Wbrew twierdzeniom zatem skarżącego nie ma podstaw do podzielenia jego zastrzeżeń odnośnie oceny zeznań pokrzywdzonego B. M., czy też pracowników firmy (...), a także wyjaśnień oskarżonych, a w tym H. L.. W tym względzie bowiem Sąd I instancji w sposób logiczny uzasadnił stanowisko w zakresie oceny wskazanych dowodów. Zważywszy na ocenę dowodów przeprowadzoną przez Sąd I instancji, która w przypadku oskarżonego H. L. w przeważającej mierze podlegała akceptacji sądu odwoławczego wskazać należy, iż B. M. pracę w dniach 05 i 06 stycznia 2018 roku wykonywał zgodnie z umową zlecenia zawartą z firmą (...). Przy czym, niewątpliwie B. M. nie był pracownikiem w rozumieniu art. 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku Kodeks Pracy. W kontekście fachowej i rzetelnej pisemnej opinii pisemnej biegłego L. W. (vide k. 438 – 465) oraz jego uzupełniającej pisemnej opinii (vide k. 521 – 533) - wydanej na zlecenie Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim - stwierdzić należy, że sposób działania pokrzywdzonego B. M. skutkujący wypadkiem w wyniku którego doznał on zmiażdżenia palca wskazującego u lewej ręki był spowodowany nieświadomością zagrożenia oraz brakiem informacji dotyczących metod bezpiecznego wykonywania pracy, co wynikało z naruszenia przez oskarżonego H. L. obowiązku przeszkolenia pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Bowiem to H. L. reprezentujący podmiot H. L. Firma Handlowo - Usługowa (...) z siedzibą B. ul. (...), (...)-(...) W. powierzył B. M. od dnia 05 stycznia 2018 roku pracę na podstawie umowy zlecenia i to on był odpowiedzialny za jego przeszkolenie w dziedzinie BHP. Stąd też rozumowanie Sadu Rejonowego, które doprowadziło do dokonania ustaleń faktycznych na kanwie przedmiotowej sprawy, znajduje odzwierciedlenie w treści uzasadnienia, w którym Sąd Rejonowy w sposób syntetyczny i adekwatny odniósł się do poszczególnych dowodów, a Sąd odwoławczy w pełni ocenę tą aprobuje. Jednocześnie to właśnie opinię biegłego z zakresu (...) sąd odwoławczy uznał za pełnowartościowy dowód w kwestii ustaleń przyczyn wypadku. Biegły szczegółowo, fachowo i logicznie przedstawił zasady BHP, które zostały na kanwie niniejszej sprawy naruszane. Swoje wnioski poprzedził wnikliwą analizą materiałów postępowania niezbędnych do wydania opinii, formułując jasne dla Sądu spostrzeżenia. Sąd uznał ją za wszechstronną i rzetelną, w szczególności, iż została tak uzasadniona, że umożliwiła Sądowi kontrolę logicznego rozumowania i była wystarczająca dla stwierdzenia, że w wyniku naruszenia zasad bezpieczeństwa i higieny pracy (ze wskazaniem konkretnych norm i osób, które tych norm nie dochowały) doszło do wypadku w dniu 06 stycznia 2018 roku. Opinia biegłego wskazanego biegłego korespondująca w swej treści z wnioskami kontroli przeprowadzonej przez inspektora pracy S. K. (2), jednoznacznie wskazuje, że H. L. z którym B. M. zawarł w dniu 05 stycznia 2018 roku umowę zlecenie nr (...) dotyczącą wykonywania elementów zbrojarskich, obowiązany był, stosownie do regulacji zawartej w art. 304 § 1 kodeksu pracy zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy wymienionemu, o których mowa w art. 207 § 2 kodeksu pracy. Zgodnie z treścią art. 304 § 1 kodeksu pracy, pracodawca jest obowiązany zapewnić osobom fizycznym wykonującym pracę na innej podstawie niż stosunek pracy w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę, bezpieczne i higieniczne warunki pracy, o których mowa w art. 207 § 2 kodeksu pracy. W myśl zaś art. 304 § 3 pkt 1 kodeksu pracy obowiązki określone w art. 207 § 2 kodeksu pracy stosuje się odpowiednio do przedsiębiorców niebędących pracodawcami, organizujących pracę wykonywaną przez osoby fizyczne na innej podstawie niż stosunek pracy. A zatem, oskarżony H. L. - mimo, że nie był pracodawcą pokrzywdzonego - był podmiotem przestępstwa z art. 220 k.k., albowiem był osobą odpowiedzialną za BHP w stosunku do B. M. na podstawie cytowanego przepisu art. 304 § 3 pkt 1 kodeksu pracy. W szczególności był on zobowiązany organizować pracę w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy oraz zapewniać przestrzeganie przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, wydawać polecenia usunięcia uchybień w tym zakresie oraz kontrolować wykonanie tych poleceń. Oczywistym jest, że w obowiązek zapewnienia bezpiecznych warunków pracy wpisuje się zakaz dopuszczania do pracy osoby, która nie posiada do jej wykonywania wymaganych kwalifikacji lub potrzebnych umiejętności, a także dostatecznej znajomości przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. Oskarżony H. L. zaniechał wykonywania obowiązków w zakresie zapewnienia pokrzywdzonemu bezpieczeństwa i higieny pracy. Dopuścił bowiem pokrzywdzonego do pracy na giętarce do gięcia prętów zbrojeniowych w warunkach nieposiadania przez niego odpowiednich kwalifikacji w tym zakresie, w dodatku bez odbycia odpowiedniego szkolenia i instruktażu stanowiskowego oraz bez poinformowania go o istniejących zagrożeniach, które wiązały się z wykonywaniem pracy na tej maszynie. Niedopełnienie obowiązków przez H. L. skutkowało tym, że pokrzywdzony B. M. nie był należycie przygotowany do wykonywania swoich obowiązków na faktycznie zajmowanym stanowisku pracy, nie mógł być w związku z tym świadomy występowania wszystkich zagrożeń przy wykonywaniu danego rodzaju pracy. Zważyć należy, iż okoliczność, że pokrzywdzony B. M. przeszedł w spółce (...) S.A. z/s w B. krótkie szkolenie dotyczące użytkowania giętarki oraz zagrożenia związanego z pracą na tej maszynie pozostaje bez znaczenia. Tylko oskarżony z racji powierzenia pracy pokrzywdzonemu w ramach umowy zlecenia był osobą uprawnioną i zarazem zobowiązaną do przeszkolenia stanowiskowego pokrzywdzonego. Poza tym, trzeba mieć na uwadze fakt, iż szkolenie przeprowadzone przez pracowników powyższej spółki nie odpowiadało ramowemu programowi szkolenia przewidzianemu w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 28 maja 1996 roku w sprawie szczególnych zasad szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy. Szkolenie jakiemu poddany został B. M. było zdecydowanie krótkie oraz nie obejmowało wszystkich zagadnień niezbędnych do omówienia. Tym samym, zasadnie konstatował biegły L. W., że to właśnie oskarżony H. L. nie zadbał o to, aby praca pokrzywdzonego wykonywana była pod kierownictwem i nadzorem oskarżonego oraz w określonym czasie, tj. po złożeniu przez wymienionego zaświadczenia lekarskiego o możliwości przystąpienia do pracy i odbyciu stosownego szkolenia. Co prawda oskarżony H. L. wskazywał (podnosząc, że taką stosuje praktykę w swym zakładzie pracy), jakoby rzekomo poczynił z pokrzywdzonym B. M. ustalenia, co do tego, że przejdzie on przeszkolenie z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy po dostarczeniu zaświadczenia lekarskiego, to jednak twierdzenie w tym zakresie oskarżonego na wiarę nie zasługuje. Bowiem w świetle zgromadzonych dowodów, oraz w aspekcie wyników kontroli przeprowadzonej przez Państwową Inspekcję Pracy w miejscu prowadzenia działalności gospodarczej przez oskarżonego H. L. wynika, że praktyka poddawania pracowników szkoleniom po odbyciu badań lekarskich - wbrew argumentom oskarżonego - nie była stosowana (nieprawidłowości w zakresie szkoleń w dziedzinie BHP dotyczyły również innych pracowników H. L.). Treść cytowanej opinii biegłego niewątpliwie wskazuje, że pokrzywdzony B. M. związany był umową cywilnoprawną z firmą oskarżonego H. L.. H. L. w dniu 06 stycznia 2018 roku był pracodawcą w To z kolei oznaczało, że oskarżony musiał zadbać o to, aby pokrzywdzony miał zapewnione bezpieczne warunki pracy. Tym samym sfera odpowiedzialności karnej w związku ze skutkami wydarzenia z dnia 06 stycznia 2018 roku mogła dotyczyć wyłącznie wymienionego. Konstatacja w tym zakresie przesądza też o braku występowania jakichkolwiek podstaw prawnych do stawiania zarzutów prezesowi spółki (...) S.A. z siedzibą w B. A. M. oraz kierownikowi wytwórni zbrojeń tejże spółki (...). Przy czym, sąd odwoławczy dokonał modyfikacji czynu przypisanego oskarżonemu - w wyniku analizy zebranych dowodów i zestawienia ich z opinią biegłego z zakresu BHP L. W. - wskutek uznania, że brak podstaw do stwierdzenia, że H. L. nie dopełnił obowiązku wynikającego z art. 208 § 1 pkt 2 Kodeksu Pracy poprzez niewyznaczenie koordynatora sprawującego nadzór nad bezpieczeństwem i higieną pracy wszystkich pracowników zatrudnionych w tym samym miejscu. Bowiem obowiązek wyznaczenia koordynatora sprawującego nadzór nad bezpieczeństwem i higieną pracy wszystkich pracowników zatrudnionych w tym samym miejscu w świetle brzmienia art. 208 § 1 pkt 2 kodeksu pracy istnieje w każdym przypadku gdy jednocześnie w tym samym miejscu wykonują pracę pracownicy zatrudnieni przez różnych pracodawców. Oznacza to, że w tym samym miejscu, pracę muszą wykonywać pracownicy zatrudnieni przez co najmniej dwóch pracodawców, aby obowiązek ten istniał. Zgodnie zaś z brzmieniem przepisu art. 208 § 2 kodeksu pracy wyznaczenie koordynatora, o którym mowa w § 1, nie zwalnia poszczególnych pracodawców z obowiązku zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy zatrudnionym przez nich pracownikom. Przenosząc powyższe na grunt analizowanej sprawy zgodzić należy się z biegłym z zakresu BHP L. W., że kwestie dotyczące koordynatora BHP nie mają znaczenia ze względu na treść cytowanego przepisu oraz fakt, iż w dniu 06 stycznia 2018 roku pracę wykonywały osoby z jednego podmiotu tj. H. L. Firma Handlowo - Usługowa (...).

Wniosek

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego H. L. od zarzucanego mu czynu, ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek niezasadny z przyczyn wskazanych powyżej.

3.5.

Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, będących wynikiem wyżej wymienionych naruszeń procedowania, a który miał wpływ na treść orzeczenia poprzez błędne i niezgodne z zasadami doświadczenia życiowego ustalenie, że:

- wykonywane w dniu 6 stycznia 2018 roku prace przez pokrzywdzonego B. M. były wykonywane w miejscu i czasie określonym przez pracodawcę jak również pod kiego kierownictwem i na jego polecenie,

- oskarżony H. L. nie dopełnił ciążących na nim obowiązków wynikających z reguł BHP, w szczególności nie współpracował z drugim pracodawcą A. M. prezesem (...) w R.,

- pokrzywdzony B. M. był pracownikiem w rozumieniu art. 220 k.p. a zawarta z nim umowa nosiła cechy stosunku pracy z art. 22 k.p.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Kontrola odwoławcza wykazała, że jakkolwiek Sąd Rejonowy dokonując ustaleń faktycznych działał zgodnie z zasadą swobodnej oceny dowodów, w ramach i na podstawie obowiązującego prawa oraz zasad doświadczenia życiowego, niemniej jednak na skutek uzyskania w postępowaniu odwoławczym opinii innego biegłego z zakresu BHP mgr inż. L. W. - opierającej się na wszystkich zebranych dowodach, w tym załączonym schemacie organizacyjnym (...) S.A. z siedzibą w B. (vide k. 333) i umowie o świadczenie usług spawalniczych i montażu konstrukcji stalowych zawartej pomiędzy H. L. prowadzącym działalność gospodarczą pod nazwą Firma Handlowo - Usługowa (...) z siedzibą w B. a (...) S.A. z siedzibą w B. (vide k. 428-429) - opisującej sposób wnioskowania biegłego w sposób jasny i pełny, nie zawierającej wewnętrznych sprzeczności, nie wszystkie ustalenia poczynione przez Sąd meriti podlegały zaaprobowaniu przez sąd odwoławczy. A zatem, w analizowanej sprawie pokrzywdzonemu B. M. została powierzona praca na podstawie umowy zlecenia, a w związku z tym w w/w umowie nie było obowiązku osobistego świadczenia pracy na rzecz H. L., praca nie była wykonywana pod kierownictwem i nadzorem H. L.. Jednocześnie omawiana praca była wykonywana w określonym miejscu tj. w Wytwórni (...) w R. na ul. (...) i nie była wykonywana w określonym czasie (to B. M. zdecydował, że będzie pracował w dniu 06 stycznia 2018 roku). B. M. nie był pracownikiem w rozumieniu art. 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku - Kodeks pracy. Pomimo tego to H. L. reprezentujący Firmę Handlowo - Usługową (...) z siedzibą w B. nie wywiązał się z obowiązków określonych w art. 304 § 1 pkt 1 k.p., a mianowicie nie zorganizował wymaganego szkolenia w dziedzinie BHP w szczególności obsługi giętarki B. M. i nie zapewnił właściwej organizacji pracy oraz nie zapewnił przestrzegania przepisów BHP i dopuścił B. M. nieupoważnionego i nieposiadającego odpowiednich kwalifikacji (szkoleń) do obsługi w/w giętarki.

Wniosek

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego H. L. od zarzucanego mu czynu, ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek niezasadny z przyczyn wskazanych szczegółowo powyżej oraz wskazanych w punkcie 3.4.

3.6.

Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, mający wpływ na jego treść przez nieuzasadnione przyjęcie, że zebrane w sprawie dowody dają podstawę do przypisania oskarżonemu A. M. przestępstwa z art. 220 § 2 k.k. i art. 157 § 1 i 3 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k., podczas gdy pogłębiona analiza tych dowodów oraz również pominiętych przez Sąd przy dokonywaniu ustaleń w sprawie, związanych z organizacją Spółki (...), której prezesem Zarządu był oskarżony A. M. oraz jej schematem organizacyjnym, w szczególności:

- że zgodnie ze schematem organizacyjnym Spółki (...) znajdowała się nie w pionie oskarżonego, a w pionie zastępcy prezesa Zarządu tej Spółki i w związku z tym nie mógł on być osobą nawet pośrednio odpowiedzialną za bezpieczeństwo i higienę pracy pracowników w tej jednostce organizacyjnej zatrudnionych, skoro zapewnił pracownikom odpowiedzialnym za to bezpieczeństwo warunki organizacyjne do ich realizowania i przestrzegania,

- że Wytwórnia (...) jako jednostka organizacyjna Spółki (...) była kierowana przez kierownika tej jednostki, do którego zakresu obowiązków należała organizacja pracy pracowników w niej zatrudnionych, zarówno pracowników Spółki (...) jak również pracowników ukraińskich, skierowanych do tej pracy przez oskarżonego H. L. oraz zapewnienie bezpieczeństwa i higieny pracy tych pracowników w czasie wykonywania przez nich pracy,

- że praca pracowników ukraińskich, w tym również pokrzywdzonego B. M. oraz pracowników Spółki (...), wykonywana w Wytwórni (...), była wykonywana zgodnie z poleceniami kierownika tej Wytwórni, względnie zgodnie z poleceniami podległych mu brygadzistów i ani H. L., ani nikt na jego zlecenie działający nie wydawał w odniesieniu do pracy pracowników przez niego skierowanych żadnych poleceń, nie było więc żadnych rozbieżnych poleceń między pracodawcami, co przy zapewnionym nadzorze ze strony kierownictwa Wytwórni (...) nad wszystkimi pracownikami, czyniło powołanie koordynatora do nadzoru nad bezpieczeństwem i higieną pracy zbędnym, skoro jego obowiązki sprawował kierownik tej jednostki organizacyjnej lub wyznaczony przez niego pracownik,

- że brak podstaw do obciążenia oskarżonego obowiązkiem bezpośredniej kontroli prawidłowości wykonywania przez D. K. i R. U. ich obowiązków w zakresie rzetelności przeprowadzenia szkolenia pokrzywdzonego B. M. przed przystąpieniem przez niego do pracy przy giętarce w Wytwórni (...), skoro nie miał on żadnych informacji, że pracownicy ci przeprowadzili jedynie skrócony i niepełny zakres szkolenia,

co prowadzi odmiennych wniosków.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Odnosząc się powyższego zarzutu zawartego w apelacji obrońcy oskarżonego A. M. podkreślić trzeba, że jego konstrukcja została oparta na wykazaniu błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia Sądu meriti mającego wpływ na jego treść, a polegającego na uznaniu oskarżonego za winnego niedopełnienia wynikającego z art. 208 § 1 pkt 2 Kodeksu Pracy obowiązku i nie wyznaczenie koordynatora sprawującego nadzór nad bezpieczeństwem i higieną pracy wszystkich pracowników zatrudnionych w tym samym miejscu, co przyczyniło się do nienależytego przeszkolenia B. M. i tym samym w dniu 6 stycznia 2018 roku w R. na terenie firmy (...) S.A. dopuszczenia go do pracy na urządzeniu giętarki mimo, że pracownik ten nie posiadał potrzebnych umiejętności oraz dostatecznej znajomości przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, podczas gdy, jak wskazywała apelujący, oskarżony swoim zachowaniem czynu tego nie zrealizował. Bowiem w ocenie apelującego zgodnie ze schematem organizacyjnym Spółki (...) nie podlegała oskarżonemu (do zakresu obowiązków oskarżonego w świetle schematu organizacyjnego Spółki (...) nie należał bezpośredni nadzór nad organizacją pracy w jednostkach organizacyjnych Spółki (...), w tym również w Wytwórni (...)) i w związku z tym nie mógł on być osobą nawet pośrednio odpowiedzialną za bezpieczeństwo i higienę pracy pracowników w tej jednostce organizacyjnej zatrudnionych. Ponadto skarżący wywodził, że brak koordynatora do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy nie miał wpływu na zaistnienie przedmiotowego wypadku. Kwestionował także przypisywanie odpowiedzialności oskarżonemu jako prezesowi Zarządu Spółki (...) za skrócone, nie odpowiadające przepisom BHP przeprowadzenie szkolenia pokrzywdzonego B. M. w dniu 05 stycznia 2018 roku.

Zważywszy na powyższe oraz w świetle analizy zebranego materiału dowodowego, oraz w kontekście fachowej i kompleksowej opinii biegłego L. W. (do których to kwestii sąd odwoławczy odniósł się szczegółowo w punktach 3.1, 3.4, 3.5 i w tym miejscu argumentacji tej nie będzie duplikował) zgodzić się należy z wywodami zaprezentowanymi w skardze apelacyjnej obrońcy oskarżonego. Oskarżony A. M. - podobnie jak oskarżony S. K. (1) - nie byli odpowiedzialni za pracę pokrzywdzonego B. M. w dniach 05 i 06 stycznia 2018 roku na terenie hali firmy (...) znajdującej się przy ul. (...).

Wniosek

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego A. M. od zarzucanego mu czynu, ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek zasadny z przyczyn wskazanych szczegółowo powyżej.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Utrzymanie w mocy rozstrzygnięć zawartych w punktach 4, 5, 7, oraz częściowo w punkcie 1 sentencji wyroku.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Sąd Rejonowy co do zasady prawidłowo przeprowadził postępowanie w niniejszej sprawie w zakresie czynu przypisanego oskarżonemu H. L. (za wyjątkiem między innymi subsumpcji prawnokarnej czynu mu przypisanego o czym szerzej mowa w punkcie 5.2.3.), a także w zakresie uniewinnienia oskarżonego S. K. (1), a w tym względzie rozważył wszystkie okoliczności mające znaczenie przy wydaniu wyroku i wydał na tej podstawie zasadniczo trafne rozstrzygnięcia.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Uniewinnienie oskarżonego A. M. od czynu zarzucanego mu w punkcie 2 aktu oskarżenia i przypisanego w punkcie 2 wyroku, a w związku z tym, przejęcie kosztów procesu związanych z tym czynem na rachunek Skarbu Państwa.

Zwięźle o powodach zmiany

Wskutek przyjęcia przez Sąd Okręgowy, w ślad za opinią biegłego z zakresu (...), że to na H. L. jako pracodawcy B. M. ciążył obowiązek zapewnienia pokrzywdzonemu bezpieczeństwa i higieny pracy, sfera odpowiedzialności karnej w związku ze skutkami wydarzenia z dnia 06 stycznia 2018 roku dotyczyła wyłącznie wymienionego. Okoliczność ta przesądza zatem o braku występowania jakichkolwiek podstaw prawnych do stawiania zarzutów A. M..

5.2.2.

Przedmiot i zakres zmiany

Uchylenie rozstrzygnięcia zawartego w punkcie 3 wyroku.

Zwięźle o powodach zmiany

Obciążenie oskarżonego H. L. świadczeniem pieniężnym na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej odbyło się z naruszeniem jasnej dyspozycji przepisu art 67 § 3 k.k., według którego, w przypadku gdy nie jest nakładany obowiązek naprawienia szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę - a taki w niniejszej sprawie nie został nałożony - należy orzec nawiązkę. Orzeczenie świadczenia pieniężnego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej jest fakultatywne i może być orzeczone obok środka kompensacyjnego.

5.2.3.

Przedmiot i zakres zmiany

Wyeliminowanie z opisu czynu przypisanego oskarżonemu H. L. w punkcie 1 wyroku stwierdzenia, że nie dopełnił wynikającego z art 208 § 1 pkt 2 kodeksu pracy obowiązku i nie wyznaczył koordynatora sprawującego nadzór nad bezpieczeństwem i higieną pracy wszystkich pracowników zatrudnionych w tym samym miejscu, co przyczyniło się do nienależytego przeszkolenia B. M. oraz uzupełnienie opisu czynu przypisanego oskarżonemu poprzez dodanie sformułowania ,,dopuścił do pracy B. M." i przyjęcie, że czyn przypisany oskarżonemu w punkcie 1 wyroku wyczerpuje dyspozycję art. 220 § 2 k.k. zw. z art. 157 § 1 i 3 k.k. zw. z art. 11 § 2 k.k.

Zwięźle o powodach zmiany

W związku z przyjęciem, w ślad za opinią biegłego z zakresu (...), że oskarżony H. L. nie dopełnił obowiązków w zakresie zapewnienia pokrzywdzonemu B. M. bezpieczeństwa i higieny pracy, przepis zawarty w punkcie 2 § 1 art. 208 kodeksu pracy, stanowiący o konieczności wyznaczenia koordynatora sprawującego nadzór nad bezpieczeństwem i higieną pracy wszystkich pracowników wykonujących roboty w tym samym miejscu, jeżeli są oni zatrudnieni przez różnych pracodawców, który to został wskazany w opisie czynu przypisanym H. L. wyrokiem w punkcie pierwszym.

5.2.4.

Przedmiot i zakres zmiany

Orzeczenie wobec oskarżonego H. L. na rzecz pokrzywdzonego B. M. nawiązki w kwocie 3000 złotych.

Zwięźle o powodach zmiany

Zgodnie z brzmieniem art. 67 § 3 k.k. sąd nakłada na sprawcę obowiązek naprawienia szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę bądź w miejsce tychże środków orzeka nawiązkę. W przedmiotowej sprawie brak rozstrzygnięcia o obowiązku naprawienia szkody tudzież zadośćuczynienia wobec czego Sąd Okręgowy orzekł nawiązkę w kwocie 3000 złotych za doznaną przez pokrzywdzonego B. M. krzywdę.

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

3

W oparciu o przepisy art. 636 § 2 k.p.k. w zw. z art. 633 k.p.k., art. 634 k.p.k. w zw. z art. 627 k.p.k. i art. 8 w zw. z art. 12 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych (tekst jednolity: Dz. U. Nr 49 poz. 223 z 1983 roku z późniejszymi zmianami), Sąd Okręgowy obciążył oskarżonego H. L. na rzecz Skarbu Państwa kwotą 721,33 złotych tytułem częściowego zwrotu wydatków poniesionych w postępowaniu odwoławczym oraz wymierzył mu kwotę 100 złotych tytułem opłaty za obie instancje. Bowiem wprawdzie oskarżony jest żonaty i posiada na utrzymaniu dwoje dzieci, niemniej jednak pracuje zarobkowo i uzyskuje dochody z tytułu działalności gospodarczej na poziomie kilku tysięcy złotych. Zatem obciążenia na poziomie ukształtowanym orzeczeniem sądu odwoławczego będą współmierne do wagi czynu mu przypisanego i będą stanowiły dla niego dolegliwość, lecz nie przekraczającą stopnia zawinienia i społecznej szkodliwości jego czynu, jak i jego możliwości finansowych.

4

W oparciu o przepisy art. 636 § 2 k.p.k. w zw. z art. 633 k.p.k. wydatkami za postępowanie odwoławcze związanymi ze skargą apelacyjną prokuratora obciążono Skarb Państwa.

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Prokurator Prokuratury Rejonowej w Bełchatowie.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Rejonowego w Bełchatowie z dnia 26 kwietnia 2019 roku w sprawie II K 552/18.

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

1.12.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego H. L..

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Rejonowego w Bełchatowie z dnia 26 kwietnia 2019 roku w sprawie II K 552/18 w zakresie rozstrzygnięcia o winie oskarżonego H. L..

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☒

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

1.13.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

3

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego A. M..

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Rejonowego w Bełchatowie z dnia 26 kwietnia 2019 roku w sprawie II K 552/18 w odniesieniu do oskarżonego A. M..

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana