Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 23 stycznia 2012 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach I Wydział Cywilny

w składzie :

po rozpoznaniu w dniu 23 stycznia 2012 r. w Katowicach

na posiedzeniu niejawnym

sprawy ze skargi powoda C. P.

z udziałem Skarbu Państwa – Prezesa Sądu Rejonowego w (...) i Prezesa Sądu Okręgowego w (...)

o stwierdzenie przewlekłości postępowania przed Sądem Rejonowym w (...), sygn. akt I Co 288/11 oraz przed Sądem Okręgowym w (...), sygn. akt IV Cz 949/11

w sprawie z wniosku wierzyciela (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w B. przeciwko dłużnikowi C. P. o egzekucję świadczenia niepieniężnego

p o s t a n a w i a :

1.  stwierdzić, że w sprawie I Co 288/11 Sądu Rejonowego w (...) nastąpiła przewlekłość postępowania w okresie od 12 października 2010r. do 12 stycznia 2011r. oraz w okresie od 17 lutego 2011r. do 11 września 2011 roku

2.  przyznać C. P. od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w (...) kwotę 4000 (cztery tysiące) złotych

3.  oddalić skargę w pozostałym zakresie.

Sygn. akt I S 36/11

UZASADNIENIE

C. P. wniósł skargę na przewlekłość postępowania prowadzonego przez Sąd Rejonowy w (...) i Sąd Okręgowy w (...) w sprawie o sygnaturze akt I Co 288/11 w przedmiocie skargi o wznowienie postępowania złożonej przez dłużnika w dniu 11 października 2010 roku.

Skarżący domagał się stwierdzenia że w wymienionej sprawie doszło do przewlekłości postępowania za sprawą sądów obu instancji oraz zasądzenia od Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w (...) kwoty 10.000 zł oraz od Sądu Okręgowego w (...) kwoty 2000 zł.

Na uzasadnienie swej skargi podał, że skargę o wznowienie postępowania w sprawie I Co 929/10 złożył 11 października 2010 roku, a w dniu 12 września 2011r. doręczono skarżącemu odpis postanowienia Sądu Rejonowego w (...) z dnia 12 września 2011r., którym Sąd odrzucił jako niedopuszczalną skargę powoda o wznowienie postępowania. Na wymienione postanowienie w przepisanym terminie skarżący wniósł zażalenie, którego nie rozpoznano do 21 listopada 2011 roku.

Prezes Sądu Okręgowego w (...) wniósł o oddalenie skargi zarzucając, że w sprawie nie występuje zjawisko nieuzasadnionej przewlekłości postępowania w rozumieniu art. 2 ustawy z 17 czerwca 2004r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki.

W szczególności Prezes Sądu Okręgowego podkreślił, że akta sprawy I Co 929/09 wpłynęły do tego Sądu w dniu 28 października 2011r., a zażalenie rozpoznano w dniu 8 listopada 2011r. Uzasadnienie zażalenia zostało sporządzone 21 listopada 2011r. czyli w terminie przewidzianym w art. 387 § 2 kpc w zw. z art. 397 § 2 kpc. Na przeszkodzie zwrotowi akt sprawy Sądowi Rejonowemu w (...) stanęło wyłącznie wniesienie przez C. P. skargi na przewlekłość postępowania.

Prezes Sądu Rejonowego w (...) nie ustosunkował się do skargi.

Sąd Apelacyjny ustalił co następuje.

Sprawa objęta skargą została zainicjowana skargą dłużnika C. P. z dnia 11 października 2010r. o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym postanowieniem Sądu Rejonowego w (...) z 20 maja 2010r. w sprawie I Co 929/09. Skarga wpłynęła do Sądu Rejonowego w (...) w dniu 12 października 2010r., z tym że dołączono ją do akt sprawy I Co 929/09 gdzie pozostawała bez biegu do 5 stycznia 2011r., kiedy to wyłączono ją z tych akt. Zarządzeniem z 13 stycznia 2011r. Przewodniczący Wydziału zarządził wpisanie skargi do repertorium Co i nadano jej sygnaturę 288/11. Tym samym zarządzeniem wezwano dłużnika do usunięcia braków formalnych skargi oraz uiszczenia opłaty.

Wezwanie do usunięcia braków doręczono dłużnikowi w dniu 24 stycznia 2011r. (k.6), a w dniu 28 stycznia 2011r. wpłynęło pismo procesowe dłużnika, w którym usunął braki formalne.

W tym samym dniu dokonał też należnej opłaty.

Zarządzeniem z dnia (?) lutego 2011r. wykonanym 11 lutego 2011r. zarządzono dołączenie akt I Co 929/09 i VII K 120/10.

W dniu 17 lutego 2011r. Wydział Karny Sądu Rejonowego w (...) poinformował, że akta VII K 120/10 nie mogą zostać wypożyczone do sprawy I Co 288/11 albowiem sprawa jest w toku.

Akt sprawy I Co 929/09 także nie dołączono i zarządzeniem z 28.02.2011r. sędzia referent ponownie polecił ich dołączenie, a zarządzeniem z 2 marca 2011r. polecił zwrócić się do Wydziału Karnego o przesłanie kserokopii zeznań świadków, na które powoływał się dłużnik, złożonych w sprawie VII K 120/10. W odpowiedzi z dnia 16 marca 2011r. Wydział Karny informował, że w dniu wymienionym w piśmie świadkowie nie składali zeznań w sprawie karnej.

Zarządzeniem z dnia 15 kwietnia 2011r. sędzia referent polecił wezwać dłużnika do wskazania w terminie 7 dni, podstawy na której opiera skargę bowiem z informacji uzyskanych w Wydziale Karnym wynika, że świadkowie nie składali zeznań w dniu 12 lutego 2010r.

W piśmie procesowym z 26 kwietnia 2011r., które wpłynęło do Sądu Rejonowego w tym samym dniu dłużnik powołał okoliczności faktyczne ujawnione w sprawie VII K 120/10.

W związku z treścią tego pisma zarządzeniem z 27 kwietnia 2011r. wykonanym w tym samym dniu zwrócono się o wypożyczenie (nadesłanie) akt sprawy VII K 120/10 na jeden dzień lub podanie przyczyn niemożności wypożyczenia akt.

Pismem z 9 maja 2011r. Wydział Karny Sądu Rejonowego w (...) poinformował, że akta sprawy nie mogą być wypożyczone bowiem w sprawie została złożona zapowiedź apelacji.

W dniu 16 czerwca 2011r. sporządzono notatkę z której wynika, że ustalono, że akta VII K 120/10 ciągle są w Sądzie Okręgowym w (...) w związku z czym zarządzono przedłożenie akt I Co 288/11 za 21 dni z informacją czy akta zostały zwrócone.

W dniu 15 lipca 2011r. sporządzono notę urzędową tej treści, że ustalono, iż akta VII K 120/10 nie zostały zwrócone z Sądu Okręgowego w (...).

Kolejną notę o takiej samej treści sporządzono 4 sierpnia 2011r. oraz 11 sierpnia 2011r. (na skutek uprzednich zarządzeń sędziego).

W dniu 2 września 2011r. ustalono, że akta sprawy karnej zostały zwrócone w dniu 17 sierpnia 2011r.

Zarządzeniem z dnia 6 września 2011r., wykonanym w tym samym dniu zwrócono się o wypożyczenie tych akt, które Wydział Karny Sądu Rejonowego w (...) „przesłał” w dniu 9 września 2011r.

Sąd Rejonowy w (...) postanowieniem z dnia 12 września 2011r. odrzucił skargę dłużnika o wznowienie postępowania zakończonego wydaniem postanowienia z 20 maja 2011r. w sprawie I Co 929/09 przyjmując, że skarga o wznowienie postępowania była niedopuszczalna bowiem postępowanie w sprawie I Co 929/09 zostało zakończone prawomocnym postanowieniem o ukaraniu grzywną a nie wyrokiem czy też zrównanym z wyrokiem innym orzeczeniem sądu.

Odpis postanowienia z 12 września 2011r. doręczono dłużnikowi w dniu 19 września 2011r. Zażalenie na to postanowienie dłużnik wniósł 26 września 2011r. (data stempla pocztowego na kopercie – k. 59).

Zarządzeniem z 28 września 2011r. doręczonym dłużnikowi w dniu 5 października 2011r. wezwano skarżącego do uiszczenia opłaty od zażalenia, której dokonano przelewem bankowym w dniu 7 października 2011r.

Zarządzeniem z 13 października 2011r. polecono doręczenie wierzycielowi odpisu zażalenia co nastąpiło w dniu 20 października 2011r.

W dniu 25 października 2011r. akta z zażaleniem dłużnika przesłano Sądowi Okręgowemu w (...), gdzie wpłynęły 28 października 2011r.

Zarządzeniem z tego samego dnia wyznaczono sędziego sprawozdawcę oraz skierowano sprawę na posiedzenie niejawne w dniu 8 listopada 2011r.

Postanowieniem z 8 listopada 2011r. w sprawie IV Cz 949/11 Sąd Okręgowy w (...) uchylił zaskarżone postanowienie i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w (...), który to Sąd jako ostatni orzekał co do istoty w sprawie I Co 949/09.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje.

Ustalone wyżej okoliczności związane z rozpoznaniem skargi dłużnika o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym postanowieniem z 20 maja 2010r. w sprawie I Co 949/09 stwarzają podstawę do przyjęcia, że w sprawie I Co 288/11 nastąpiła przewlekłość postępowania, w okresach jak wskazano w sentencji postanowienia.

Zgodnie z art. 2 ust. 2 ustawy z 17 czerwca 2004r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki, dla stwierdzenia czy w sprawie doszło do przewlekłości postępowania należy w szczególności ocenić terminowość i prawidłowość czynności podjętych przez sąd w celu wydania rozstrzygnięcia co do istoty […] uwzględniając charakter sprawy, stopień faktycznej i prawnej jej zawiłości, znaczenie dla strony, która wniosła skargę, rozstrzygniętych w niej zagadnień oraz zachowanie się stron, a w szczególności strony, która zarzuciła przewlekłość postępowania.

Dokonując oceny prawidłowości czynności podejmowanych w sprawie I Co 288/11 przez Sąd Rejonowy w (...) związanych z rozpoznaniem skargi dłużnika o wznowienie postępowania zauważyć przede wszystkim należy, że już w okresie od 12 października 2010r. do 13 stycznia 2011r. nastąpiła przewlekłość postępowania spowodowana tym, że skargę dłużnika o wznowienie postępowania bezpodstawnie włączono do akt sprawy I Co 949/09, gdzie pozostawała do 5 stycznia 2011r., a dopiero zarządzeniem z 13 stycznia 2011r. nadano jej właściwy bieg.

Oceniając (w kontekście końcowego rozstrzygnięcia sprawy I Co 288/11) prawidłowość (sprawność) czynności dokonywanych przez Sąd Rejonowy w (...) zakwestionować należy też zbyteczne podejmowanie czynności zmierzających do dołączenia akt sprawy VII K 120/10, przy czym nawet gdyby przyjąć, że akta tej sprawy mogły być przydatne do rozpoznania skargi o wznowienie postępowania to zauważyć należy, że do przewlekłości postępowania przyczyniła się także wadliwa organizacja pracy pomiędzy Wydziałem I Cywilnym, w którym rozpoznawano skargę o wznowienie postępowania i Wydziałem VII Karnym, w którym toczyła się sprawa VII K 120/10. Niewątpliwie oba wydziały są jednostkami organizacyjnymi tego samego Sądu. Nie można zatem aprobować takiej sytuacji by dołączenie akt sprawy karnej („wypożyczenie na jeden dzień” – zarządzenie z 27.04.2011r.) zajęło ponad 6 miesięcy.

Wprawdzie od czerwca 2011r. do 17 sierpnia 2011r. akta te pozostawały w rozpoznaniu Sądu Okręgowego w (...) tym niemniej przy odpowiednio zorganizowanej współpracy pomiędzy Wydziałem I Cywilnym i VII Karnym nie powinno być jakichkolwiek przeszkód by sędzia referent w sprawie I Co 288/11 mógł zaznajomić się z aktami sprawy karnej, nawet jeżeli sprawa karna była „w toku” (k.21) czy też w sprawie karnej „została złożona zapowiedź apelacji”. (k.37).

Brak zdecydowanych działań zarówno Wydziału I Cywilnego zmierzających do uzyskania wymienionych akt jak i Wydziału VII Karnego w „wypożyczeniu” akt karnych sprawił, że postępowanie w sprawie o wznowienie postępowania toczyło się przewlekle od wpływu skargi do wydania przez Sąd Rejonowy w (...) postanowienia o odrzuceniu skargi w dniu 12 września 2011 roku.

Uszło przy tym uwagi Sądu Rejonowego, że w sytuacji gdy w sprawie I Co 949/09 co do istoty sprawy orzekał Sąd Okręgowy w (...), który oddalił zażalenie dłużnika na postanowienie Sądu Rejonowego w (...) z 20 maja 2010r., to właściwym do rozpoznania sprawy ze skargi o wznowienie postępowania opartej na podstawie wymienionej w art. 403 § 2 kpc był Sąd Okręgowy w (...).

Okoliczność ta również wpłynęła na przewlekłe rozpoznanie sprawy przed Sądem Rejonowym.

W takim stanie rzeczy uzasadnione jest także zawarte w skardze żądanie „zasądzenia” od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w (...) odpowiedniej sumy pieniężnej.

Biorąc pod uwagę stosunkowo nieznaczny stopień zawiłości rozpoznawanej sprawy, relatywnie długi czas przewlekłości postępowania jak również znaczenie tej sprawy dla skarżącego (dłużnika) Sąd Apelacyjny przyjął, że odpowiednią sumą pieniężną z tego tytułu jest 4000 zł (art. 12 ust. 4 ustawy).

Wbrew jednak zarzutom skarżącego nie doszło do przewlekłości postępowania przed Sądem Okręgowym w (...), który rozpoznawał zażalenie dłużnika na postanowienie Sądu Rejonowego w (...) z 12 września 2011r. wydane w sprawie I Co 288/11.

W szczególności zauważyć należy że zażaleniu dłużnika niezwłocznie (w dniu wpływu zażalenia do Sądu Okręgowego) nadano bieg. Wyznaczono nieodległy termin (8 listopada 2011r.) na którym rozpoznano zażalenie, a uzasadnienie postanowienia z 8 listopada 2011r. sporządzono w przepisanym terminie.

W takim stanie rzeczy należy zgodzić się z poglądem Prezesa Sądu Okręgowego w (...), że w postępowaniu zażaleniowym (w sprawie IV Cz 549/11) nie doszło do przewlekłości postępowania.

W tym zakresie skargę o stwierdzenie przewlekłości należało oddalić jako nieuzasadnioną (art. 12 ust. 1 ustawy).