Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt sprawy III RC 334/17

UZASADNIENIE

W dniu 31.07.2017r. małoletnia K. D. działająca przez matkę J. T. wniosła do Sądu Rejonowego w Kaliszu pozew przeciwko M. D. o zasądzenie od pozwanego na rzecz małoletniej powódki kwoty 300 zł miesięcznie tytułem alimentów, płatnych z góry do 10 –go dnia każdego miesiąca do rąk matki małoletniej wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku zwłoki w płatności każdej z kwot, poczynając od dnia 1.07.2017r. W uzasadnieniu pozwu podała, że ojciec dziecka nie interesuje się córką, nigdy nie łożył na jej utrzymanie ani sam nic nie kupował, a dziecko potrzebuje środków utrzymania, wskazała również, że pozwany przebywa w Zakładzie Karnym w S..

Pozwany M. D. słuchany w charakterze strony w drodze pomocy sądowej przez SR w Strzelcach Opolskich uznał żądanie pozwu w kwocie 300zł oraz wskazał, że do sierpnia 2018r. będzie przebywał w zakładzie karnym za kradzież. W dniu 23.02.2018r. na rozprawie działająca już przez pełnomocnika z wyboru J. T. rozszerzyła powództwo o zasądzenie alimentów poprzez wniesienie ich zasądzenia od 13.01.2017r.

Na rozprawie w dniu 9.04.2018r. SR w Kaliszu ustanowił na wniosek M. D. pełnomocnika z urzędu, którym została wyznaczona adw. A. D.. Na w/w rozprawie Sąd Rejonowy w Kaliszu postanowieniem udzielił zabezpieczenia na czas trwania postępowania w sprawie zasądzając od pozwanego M. D. na rzecz małoletniej K. D. alimenty w kwocie po 300zł miesięcznie, płatne z góry do dnia 10- tego każdego miesiąca do rąk matki małoletniej powódki J. T. z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat, poczynając od dnia 1.04.2018r. Postanowienie uprawomocniło się w dniu 17.04.2018r.

Pismem z dnia 21.05.2018r. pełnomocnik pozwanego wniosła o oddalenie powództwa, wskazując, że pozwany przebywa w zakładzie karnym, a na terenie zakładu pracuje, ale nieodpłatnie.

W dniu 19.09.2018r. pozwany, w piśmie procesowym- działający przez pełnomocnika z urzędu wniósł o uchylenie postanowienia o zabezpieczeniu z uwagi na fakt, że w dniu 13.09.2018r. w sprawie Sądu Rejonowego w Kaliszu o sygnaturze III Nsm 374/17 SR w Kaliszu postanowił w trybie zabezpieczenia o umieszczeniu małoletniej K. w rodzinie zastępczej. Na rozprawie w dniu 19.09.2018r. SR w Kaliszu postanowił uchylić postanowienie o zabezpieczeniu z dnia 9.04.2018r. oraz na zasadzie art. 178 kpc w zw z art. 177 par 1 pkt.1 kpc zawiesił postępowanie w sprawie ( z uwagi na toczącą się sprawę dotyczącą wykonywania władzy rodzicielskiej nad małoletnią K. D.).

W dniu 17.01.2020r. na posiedzeniu niejawnym sąd na zasadzie art. 181 par 2 kpc podjął zawieszone postępowanie w sprawie.

Matka małoletniej powódki pismem z dnia 27.01.2020r. ( data wpływu) podtrzymała powództwo o alimenty przeciwko M. D..

Na rozprawie w dniu 12.10.2020r. nie stawiła się matka małoletniej powódki J. T., natomiast sąd postanowił powiadomić rodzinę zastępczą dla małoletniej o toczącym się postępowaniu o alimenty i zobowiązał rodzinę zastępczą do wskazania czy podtrzymuje pozew przeciwko pozwanemu o alimenty na rzecz K. D., czy go cofa.

Pismem z dnia 20.10.2020r. E. i K. maż. P., rodzina zastępcza dla małoletniej K. D. podtrzymała pozew o alimenty, twierdząc, że w/w środki mogłyby zostać przeznaczone na potrzeby małoletniej.

Na rozprawie w dniu 2.12.2020r. rodzina zastępcza sprecyzowała żądanie pozwu podając, że wnosi o zasądzenie alimentów w kwocie po 300zł miesięcznie od ojca małoletniej K. D. od dnia 1.12.2020r., a w pozostałym zakresie cofnęła powództwo. Na w/w rozprawie pełnomocnik pozwanego wniósł o oddalenie powództwa.

Na w/w rozprawie sąd pominął wysłuchanie pozwanego w charakterze strony z uwagi na jego nieusprawiedliwione niestawiennictwo.

Sąd ustalił co następuje:

Małoletnia K. D. ur. (...) pochodzi ze związku pozamałżeńskiego J. T. i M. D.. M. D. uznał małoletnią w USC w K.. Rodzice małoletniej pozostawali przed narodzeniem dziecka w konkubinacie. Zamieszkiwali w K. przy ul. (...), wraz z mamą J. I. T. oraz z 2 małoletnich dzieci J. T. z poprzedniego związku (...) rodz. T.- P.. W lutym 2017r. M. D. został umieszczony w zakładzie karnym.

Postanowieniem z dnia 13.09.2018r. w sprawie I. N. 374/17 SR w Kaliszu w trybie udzielenia zabezpieczenia na czas trwania postępowania w sprawie umieścił małoletnie: K. P. (1) ur. (...) w K., O. P. ur. (...) w K. oraz małoletnią K. D. ur. (...) w niezawodowej rodzinie zastępczej u E. i K. małż. P., zamieszkałych wtedy w K. przy ul. (...).

Postanowieniem z dnia 28.10.2019r. wydanym po przeprowadzeniu rozprawy SR w Kaliszu ograniczył J. T. wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnimi K. i O. P. oraz J. T. i M. D. wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnią córką K. D. poprzez ustanowienie rodziny zastępczej. Funkcję rodziny zastępczej dla w/w małoletnich powierzył E. P. i K. P. (2) małż. zam. w P. gm. B., ustalił, że miejscem zamieszkania w/w małoletnich będzie miejsce zamieszkania rodziny zastępczej, a także upoważnił rodzinę zastępczą do podejmowania decyzji odnośnie leczenia małoletnich, edukacji i działania w tym zakresie w imieniu małoletnich w relacjach z organami administracji publicznej.

Małoletnia K. D. przebywa faktycznie w rodzinie zastępczej od 14.09.2018r. W rodzinie zastępczej małż. P. nadal przebywają jej siostry T.P., w w/w rodzinie przebywa K. A. ur. (...) i J. K. ur. (...) Rodzina wraz z podopiecznymi obecnie zamieszkuje w P.. Małoletnia K. w styczniu 2021r. skończy 4 latka. Do rodziny zastępczej trafiła w stanie dużego zaniedbania. Nie potrafiła gryźć, źle chodziła potykając się, płakała w nocy przez rok, zachowywała się nieprzewidywalnie rzucając się na podłogę, uderzając nogami i głową o podłogę. Obecnie śpi samodzielnie w łóżeczku, pięknie mówi, od września 2019r. uczęszcza do przedszkola, nadrabiając zaległości rozwojowe. Małoletnia korzysta z zajęć logopedycznych oraz z zajęć sensorycznych. Zajęcia te odbywają się prywatnie, za które rodzina zastępcza płaci 70zł raz w tygodniu. Rodzina zastępcza opłaca przedszkole dziecka na kwotę 300-400zł miesięcznie, na ubranie dla małoletniej przeznacza przeciętnie 100-150zł miesięcznie, na środki czystości dla małoletniej około 100zł miesięcznie. Oprócz posiłków w przedszkolu małoletnia K. je posiłki w domu. Na wyżywienie całej rodziny małżonkowie P. wydają co najmniej 2000zł. W grudniu 2020r. małoletnia skorzysta z wizyty prywatnej u psychiatry dr J., wcześniej małoletnia miała wykonywane EEG głowy. K. D. była diagnozowana pod kątem (...) ( spektrum poalkoholowych wrodzonych zaburzeń rozwojowych). W wyniku w/w badania stwierdzono specyficzne zmiany u dziewczynki, które wskazują, że występują u niej wskaźniki deficytów ośrodkowego układu nerwowego ( zaburzenia funkcjonalne, mikrocefalia). Na chwilę badania nie było danych potwierdzających narażanie małoletniej na alkohol w okresie przedporodowym. Zalecono opiekę neurologiczną, opiekę poradni psychologiczno- pedagogicznej, ocenę przetwarzania sensorycznego i terapię SI i konsultacje w poradni genetycznej.

Rodzina zastępcza przeznacza na energię elektryczną 505zł raz na 2 miesiące, na ogrzewanie w okresie jesienno- zimowym przeznacza od 3 000 -4 000zł. Za wywóz śmieci rodzina zastępcza płaci 150zł miesięcznie, za wodę 150zł miesięcznie, za Internet i inne media 200zł miesięcznie.

Rodzina zastępcza dysponuje zasiłkami na każde dziecko w kwocie po 1052zł , otrzymuje 500 plus na każde dziecko oraz małoletnia K. otrzymuje kwotę 211zł z tytułu zasiłku z powodu niepełnosprawności.

K. P. (2) z zawodu jest policjantem, przebywa na emeryturze. E. P. pracowała jako pracownik administracji Domu Dziecka w K., obecnie prowadzi rodzinę zastępczą.

M. D. ur. (...) w C. jest osobą wielokrotnie karaną za przestępstwa i wykroczenia przeciwko mieniu oraz przeciwko zdrowiu, z zawodu jest technologiem robót wykończeniowych. W konkubinacie z J. T. przebywał w okresie przed urodzeniem małoletniej córki K. D.. Przebywając na wolności pracował jako brukarz, przeciętnie zarabiał około 1600zł miesięcznie. Powiatowy Urząd Pracy w K. dysponował ofertami pracy dla mężczyzn bez zawodu, pracowników budowlanych za wynagrodzeniem przeciętnie 2500-2600zł brutto miesięcznie.

Od dnia 17.02.2017r. do dnia 26.05.2018r. przebywał początkowo w Areszcie Śledczym w O. W.., a później w Zakładzie Karnym w S.. Na terenie zakładu karnego nie wykonywał pracy odpłatnie. Od opuszczenia zakładu karnego przebywa przy ul. (...) w Ż., nie miał kontaktu z małoletnią córką i jej matką i nadal nie ma kontaktu z małoletnią córka K. od czasu kiedy małoletnia przebywa w rodzinie zastępczej. Nie jest w żaden sposób zainteresowany losem dziecka. Nie ma również żadnego kontaktu ze swoim pełnomocnikiem z urzędu.

(dowód: zeznania E. P. k. 246 oraz nagranie 00:09:03-00:31:32, postanowienia i dokumenty w aktach sprawy I. N. 374/17 SR w Kaliszu, wykaz opłat za przedszkole k. 219-229, 241-243, zaświadczenie k. 232, podsumowanie diagnostyczne, informacje, opinia k. 234-238, faktura k. 239, 244, 245, odpis orzeczenia o niepełnosprawności k. 240, dokumenty w aktach sprawy Opm 126/11, zeznanie pozwanego w drodze pomocy prawnej k. 43 oraz dołączone nagranie, informacje o skazanym k. 202, informacja k. 135, informacje PUP w K. 113-124)

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny w oparciu o wyżej powołane dowody. Sąd dał wiarę w całości zeznaniom rodziny zastępczej dla małoletniej powódki K. E. P.. Zeznania w tym zakresie były spójne, wiarygodne i korelowały z pozostałym materiałem dowodowym zebranym w niniejszej sprawie. Pozwany nie stawił się na rozprawę, na której została ona zamknięta i ogłoszone zostało orzeczenie. Wcześniej również nie stawiał się bez usprawiedliwienia na rozprawy w sprawie, zatem sąd pominął jego wysłuchanie w charakterze strony ( uzupełniające ) na ostatniej rozprawie. Wcześniej był wysłuchany w drodze pomocy prawnej. Zeznania pozwanego na tej rozprawie nie budzą wątpliwości sądu.

Sąd zważył co następuje:

Obowiązek alimentacyjny jest jednym z podstawowych obowiązków ciążących na obojgu rodzicach względem ich wspólnego dziecka.

Zgodnie z art. 133 § 1 KRiO (Dz.U. 1964 Nr 9, poz. 59 z późniejszymi zmianami) rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka , które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba, że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania.

Zgodnie z art. 135 § 1 KRiO zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.

Współzależność między usprawiedliwionymi potrzebami uprawnionego a zarobkowymi i majątkowymi możliwościami zobowiązanego wyraża się w tym, że usprawiedliwione potrzeby uprawnionego powinny być zaspokojone w takim zakresie, w jakim pozwalają na to możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego.

Każde dziecko musi mieć zapewnione podstawowe warunki egzystencji w postaci wyżywienia zapewniającego jego prawidłowy rozwój fizyczny, stosowną do wieku odzież, środki na ochronę zdrowia, kształcenie podstawowe i zawodowe oraz na ochronę jego osoby i majątku. Zakres potrzeb dziecka, które powinny być przez oboje rodziców zaspokojone, wyznacza treść art. 96 krio. Rodzice w zależności od swoich możliwości zobowiązani są zapewnić dziecku środki do zaspokojenia zarówno jego potrzeb fizycznych (wyżywienie, mieszkanie, odzież, środki higieny osobistej, leczenia w razie choroby) jak i duchowych, kulturalnych a także wychowania, dostarczania rozrywek i wypoczynku. Zważyć należy, że wielokrotnie Sąd Najwyższy wskazywał , że trudna sytuacja materialna rodziców nie zwalnia ich z obowiązku świadczenia na potrzeby dzieci. Rodzice obowiązani są dzielić się z dziećmi nawet bardzo szczupłymi dochodami ( wyrok. Sądu Najwyższego z dnia 24.03.2000 r. , I CKN 1538/99, LEGALIS nr 56351).

W przypadku małoletnich dzieci stron w zakres ich usprawiedliwionych potrzeb wchodzą wydatki związane bezpośrednio z ich utrzymaniem, takie jak wydatki na wyżywienie, naukę, odzież, czy też środki higieniczne, ale także związane z utrzymaniem miejsca zamieszkania, w którym ulokowane jest ich centrum interesów życiowych. Dopiero bowiem uwzględnienie wszystkich wydatków powiązanych z utrzymaniem małoletnich dzieci stron prowadzi do uzyskania miarodajnego określenia poziomu usprawiedliwionych potrzeb uprawnionych do świadczeń alimentacyjnych (postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 19 listopada 2012r. sygn. akt I Acz 1711/12).

Zgodnie z art. 112 1par 1 pkt. 1 kpc prawo do wychowania i reprezentowania dziecka w dochodzeniu świadczeń przeznaczonych na zaspokojenie jego potrzeb( alimenty )należą do rodziny zastępczej. W związku z powyższym od momentu umieszczenia K. D. w rodzinie zastępczej to jedynie rodzina zastępcza miała prawo reprezentować małoletnią powódkę w sprawie o alimenty. Rodzina zastępcza wstąpiła do toczącego się procesu i wniosła o zasądzenie alimentów na rzecz powódki w kwocie 300zł poczynając od dnia 1.12.2020r. Matka małoletniej uprawnienia do reprezentacji swojej córki w dochodzeniu na jej rzecz alimentów straciła z chwilą umieszczenia dziecka w pieczy zastępczej.

Zebrany materiał dowodowy daje podstawy do zasądzenia alimentów od pozwanego M. D. na rzecz córki. Kwota 300zł, którą domagała się rodzina zastępczą jest kwotą symboliczną biorąc pod uwagę możliwości zarobkowe pozwanego. Pozwany jest młodym, zdrowym człowiekiem, obecnie ma niespełna 26 lat. Przez wiele lat odbywał kary pozbawienia wolności, nie interesuje się w żaden sposób swoim dzieckiem, nie stawiał się na rozprawy, będąc już na wolności. Koszty utrzymania małoletniej K. są wysokie wynoszą 1220zł miesięcznie gdyż K. jest dzieckiem niepełnosprawnym, zaburzonym ze względu na swoje trudne, wczesne dzieciństwo. Rodzina zastępcza ponosi koszty rehabilitacji dziewczynki aby polepszyć jej funkcjonowanie i wyrównać jej braki rozwojowe.

Biorąc pod uwagę powyższe Sąd na podstawie wyżej powołanych przepisów orzekł jak w punkcie 1 sentencji wyroku, zasądzając od M. D. alimenty na rzecz małoletniej córki K. D. w kwocie po 300 zł miesięcznie.

Orzeczenie o rygorze natychmiastowej wykonalności zawarte w punkcie 2 sentencji wyroku oparto na treści art. 333 § 1 kpc.

Wobec cofnięcia pozwu w pozostałym zakresie przez rodzinę zastępczą sąd na podstawie art. 203 par 1 kpc w zw z art. 355 kpc umorzył postępowanie w sprawie w pozostałym zakresie jak w pkt. 3 wyroku.

O kosztach jak w punkcie 4 orzeczono z par 10. 1 pkt. 9 w zw z par 2 i par 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3.10.2016r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu Dz. U. z 2019 poz 18.

Działając na podstawie art. 102 kpc sąd nie obciążył stron nieuiszczonymi kosztami postępowania w sprawie.