Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 grudnia 2020 r.

Sąd Rejonowy w Piszu I Wydział Cywilny w składzie:

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 22 grudnia 2020 r. w P.

sprawy z powództwa E. M.

przeciwko E. B. (...) z siedzibą we W.

o zwolnienie zajętego przedmiotu spod egzekucji

o r z e k a

I.  Oddala powództwo.

II.  Odstępuje od obciążania powoda E. M. kosztami niniejszego postępowania.

Sygn. akt I C 190/20

UZASADNIENIE

E. M. wytoczył powództwo przeciwko E. B. (...) z siedzibą we W. o zwolnienie od egzekucji należących do powoda E. M.: wynagrodzenia za pracę i innych należności z tym związanych w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa – Biuro Powiatowe w P.; rachunku bankowego (...) S.A. numer (...); rachunku bankowego w (...) S.A numer (...), zajętych przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Toruniu M. I. (1) dnia 20 lutego 2020 roku, w sprawie egzekucyjnej sygn. akt KM 1214/20, wszczętej z wniosku pozwanego E. B. (...) z siedzibą we W..

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że z wniosku pozwanego E. B. (...) Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Toruniu M. I. (1), wszczął egzekucję przeciwko E. M., PESEL (...), zamieszkałemu przy ulicy (...) M. 27/38, (...)-(...) T., w toku której doszło do zajęcia należących do powoda E. M. wynagrodzenia za pracę w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa – Biuro Powiatowe w P., rachunku bankowego w (...) S.A. oraz rachunku bankowego w (...) S.A.

Powód wskazał, że z (...) dowiedział się, że nieznana mu osoba o imieniu i nazwisku E. M., legitymująca się dowodem osobistym (...), zamieszkała przy ulicy (...) M. 27/38, (...)-(...) T., posłużyła się jego numerem PESEL (...) i w wielu firmach, poczynając od września 2017 roku, zaciągnęła pożyczki w różnej wysokości.

Powód podkreślił, że fakt bezprawnego posługiwania się jego numerem PESEL przy zaciąganiu pożyczek zgłosił w Prokuraturze Rejonowej w Piszu. Aktualnie zgodnie z aktem oskarżenia Prokuratury w Sądzie Rejonowym w Piszu w sprawie II K 423/19 toczy się postępowanie karne z art. 286 § 1 k.k. przeciwko E. M., PESEL (...). Ponadto, w Prokuraturze Rejonowej w Piszu toczą się kolejne postępowania przygotowawcze z uwagi na późniejsze zgłoszenia przez E. M..

W odpowiedzi na pozew pozwany E. B. (...) wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od strony powodowej na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew pozwany wskazał, że podstawą żądania powoda jest teza, że pożyczka została zaciągnięta przez podmiot trzeci. Wskazał, że powód żąda zwolnienia zajęcia rachunków spod egzekucji, pomimo, że faktycznie to on jest dłużnikiem w postępowaniu komorniczym o sygnaturze akt KM 1214/20. Pozwany podkreślił, że na gruncie przepisu art. 841 § 1 k.p.c. jest to niedopuszczalne. Wskazał, że powództwo ekscydencyjne nie jest trybem właściwym do podnoszenia zarzutów ujętych w uzasadnieniu przedmiotowego pozwu. Wskazał, że podnoszone przez pozwanego zarzuty zmierzają do kwestionowania zasadności tytułu wykonawczego przeciwko pozwanemu.

Pozwany dodał, że jako powód w sprawie toczącej się przed Sądem Rejonowym Lublin-Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny o sygnaturze VI Nc-3 161415/19 pozwał powoda – E. M.. Wskazuje na to jednoznacznie oznaczenie za pomocą numeru PESEL. Numer PESEL, znajdujący się w pozwie przeciwko E. M. to (...). Identyczny numer PESEL znajduje się w postanowieniu o nadaniu klauzuli wykonalności. Numer ten jednoznacznie identyfikujący E. M. i znajduje się w pozwie o zwolnienie spod zajęcia. Oznacza to, że powód nie jest osobą trzecią w rozumieniu art. 841 § 1 k.p.c. i w ocenie pozwanego, powództwo to nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 18 września 2019 roku Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w sprawie VI Nc-e (...) z powództwa E. B. (...) wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym przeciwko E. M. legitymującemu się numerem PESEL (...).

Postanowieniem z dnia 15 listopada 2019 roku Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie nadał klauzulę wykonalności wyżej wymienionemu nakazowi zapłaty.

( dowód: wydruk nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym k. 51; wydruk postanowienia Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie k.52)

W dniu 17 lutego 2020 roku E. B. (...) złożył wniosek o wszczęcie egzekucji przeciwko E. M. PESEL (...), wskazując listę sposobów egzekucji z ruchomości, z wierzytelności, z wynagrodzenia za pracę, z rachunków bankowych, z nieruchomości oraz inny.

Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Toruniu M. I. (1) zawiadomił o zajęciu wierzytelności z rachunku bankowego Bank (...) SA oraz (...) Bank (...) S.A., a także zawiadomił o zajęciu wynagrodzenia za pracę Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.

Pismem z dnia 27 lutego 2020 roku (data wpływu), E. M. poinformował w/w Komornika Sądowego, że nieznana mu osoba posłużyła się jego numerem PESEL i w wielu firmach we wrześniu 2017 roku zaciągnęła pożyczki w różnej wysokości.

Na skutek pisma E. M. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Toruniu M. I. (2) postanowieniem z dnia 27 lutego 2020 roku zawiesił postępowanie egzekucyjne.

Na skutek wniosku wierzyciela Komornik Sądowy uchylił zajęcia.

(dowód: akta sprawy komorniczej Km 1214/20 k. 1-2, 9, 10, 13, 14, 26, 44, 46, 48, 49)

Sąd zważył, co następuje:

Roszczenie powoda nie jest zasadne i nie podlega uwzględnieniu.

Zgodnie z treścią przepisu art. 841 § 1 k.p.c. osoba trzecia może w drodze powództwa żądać zwolnienia zajętego przedmiotu od egzekucji, jeżeli skierowanie do niego egzekucji narusza jej prawa.

Jak słusznie zauważa pozwany, podstawą powództwa z art. 841 k.p.c. jest naruszenie praw osoby trzeciej, w następstwie skierowania egzekucji do określonego przedmiotu. Naruszenie takie jest aktualne tylko w wtedy, gdy wierzyciel egzekwujący nie ma prawa zaspokoić swojej wierzytelności z zajętego przedmiotu lub prawa.

Powództwo o zwolnienie zajętego przedmiotu od egzekucji stanowi środek merytorycznej obrony osoby trzeciej, której prawa zostały przez egzekucję naruszone (por. też uwagi do art. 767). Powództwo ekscydencyjne, w przeciwieństwie do powództwa opozycyjnego, nie jest ukierunkowane na zwalczanie tytułu wykonawczego, ale zmierza do przeciwstawienia się prowadzeniu egzekucji z określonego przedmiotu. W orzecznictwie zwraca się uwagę na brak konkurencyjności pomiędzy powództwem o zwolnienie zajętego przedmiotu od egzekucji a skargą na czynności komornika. Skarga na czynności komornika bowiem przysługuje wtedy, gdy komornik, dokonując czynności, naruszył przepisy procesowe, natomiast powództwo o zwolnienie od egzekucji dopuszczalne jest tylko wtedy, gdy prawa osoby trzeciej zostały naruszone przez skierowanie egzekucji zgodnie z przepisami procesowymi. Wniesienie skargi na czynności komornika stanowi przeszkodę do wytoczenia powództwa o zwolnienie od egzekucji (zob. wyrok SA w Lublinie z dnia 21 stycznia 1998 r., I ACz 21/98, Apel.-Lub. 1998, nr 2, poz. 10).2.

Legitymacja czynna do wniesienia powództwa ekscydencyjnego służy wyłącznie osobie trzeciej, której prawa zostały naruszone w konkretnym postępowaniu egzekucyjnym.

Podstawa do wytoczenia powództwa o zwolnienie zajętego przedmiotu od egzekucji występuje wówczas, gdy w toku zajęcia zostały naruszone prawa osoby trzeciej (np. dana rzecz jest własnością tej osoby), przy czym – co podkreśla się w piśmiennictwie – chodzi o naruszenie tego rodzaju, że doszło do zajęcia takiego składnika majątkowego, z którego wierzyciel nie ma prawa zaspokoić swojej wierzytelności.

W ramach powództwa ekscydencyjnego nie podważa się ani istnienia tytułu wykonawczego, ani sposobu prowadzenia egzekucji, co ma istotne znaczenie także dla określenia legitymacji biernej i czynnej w tego rodzaju postępowaniach. Stanowi ono sposób obrony osób trzecich, których prawa zostały naruszone mimo prowadzenia egzekucji zgodnie z przepisami (por. uchwała SN z dnia 31 lutego 1981 r., III CZP 71/80, opubl. OSNC Nr 8/1981 poz. 143).

Wskazać należy, że w niniejszym postępowaniu Komornik Sądowy prowadzi faktycznie egzekucję przeciwko powodowi. Nakaz zapłaty, któremu została nadana klauzula wykonalności jest wydany jednoznacznie przeciwko powodowi. W postanowieniu o nadaniu klauzuli wykonalności widnieje PESEL powoda, jego imię i nazwisko, nie można więc w żaden sposób wywnioskować, iż powód w postępowaniu egzekucyjnym jest osobą trzecią, a więc nie posiadania legitymacji czynnej do wniesienia niniejszego powództwa.

Na marginesie należy wspomnieć, że ustawodawca przewidział inne tryby postępowań dla ewentualnego kwestionowania zasadności wydanego tytułu wykonawczego.

Mając powyższe na uwadze, orzeczono jak w pkt. I. wyroku.

Jednocześnie, Sąd na podstawie art. 102 k.p.c, nie obciążył powoda kosztami procesu mając na uwadze, że ten kilkukrotnie zwracał się do pozwanego z informacją o tym, iż skradziono mu tożsamość i to nie przeciwko jego osobie powinno toczyć się postępowanie egzekucyjne. Już w lutym 2020 roku zwrócił się do pozwanego z wnioskiem o zaniechanie prowadzenia egzekucji komorniczej przedkładając dokumenty, z treści których jasno wynikało, iż poza numerem PESEL, pozostałe dane osoby która jest dłużnikiem pozwanego (adres zamieszkania, numer dowodu osobistego, fakt posiadania drugiego imienia), nie zgadzają się z danymi powoda. Wobec braku reakcji pozwanego na przekazywane informacje, w terminie, który umożliwiłby powodowi skuteczne dochodzenie swoich praw, powód był rzeczywiście, subiektywnie przekonany o słuszności i zasadności swojego roszczenia. Pozew o zwolnienie od egzekucji wpłynął do Sądu 16 marca 2020 roku, podczas gdy uchylenie zajęcia nastąpiło w dniu 17 marca 2020 roku. Powyższe okoliczności przemawiają, w ocenie Sądu, za tym, by odstąpić od generalnej zasady obciążania kosztami procesu strony, która przegrała postępowanie przed Sądem i z tego względu orzeczono jak w pkt. II. wyroku.