Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 29 lipca 2016 roku powód (...) Bank spółka akcyjna z siedzibą w W. wniósł o zasądzenie od pozwanej E. P. kwoty 21.721,11 złotych wraz z odsetkami umownymi wynoszącym czterokrotność stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu powód wskazał, że zawarł z pozwaną umowę o kredyt nieodnawialny, na podstawie której udostępnił pozwanej 50.000 złotych. W związku z nie wywiązaniem się pozwanej z warunków umowy, umowa kredytu została wypowiedziana, a pozwana wezwana do spłaty zadłużenia.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 28 października 2016 r., wydanym w sprawie o sygn. akt XV GNc 6292/16, referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym dla m. st. Warszawy w Warszawie uwzględnił żądanie powoda w całości.

Sprzeciwem od nakazu zapłaty pozwana zaskarżyła nakaz zapłaty w całości, wniosła o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Pozwana zarzuciła przedwczesność pozwu albowiem umowa kredytu nie została skutecznie wypowiedziana i brak było skutecznego wezwania do zapłaty.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 26 listopada 2014 r. E. P. (Kredytobiorca) zawarła z (...) Bank spółką akcyjną z siedzibą w W. (Bank) umowę kredytową nr (...), na mocy której Bank udzielił Kredytobiorcy kredytu w kwocie 50.000 złotych na finansowanie bieżącej działalności gospodarczej Kredytobiorcy, zaś Kredytobiorca zobowiązał się spłacić kapitał w stałych ratach kapitałowych płatnych miesięcznie ostatniego dnia miesiąca, począwszy od dnia 31 grudnia 2014 roku. Dniem ostatecznej spłaty był 30 listopada 2014 roku.

Stopę odsetek ustalono na sumę stawki referencyjnej (WIBOR dla depozytów 3-miesięcznych w PLN) oraz marży Banku (6,20 punktu procentowego).

Wszelka korespondencja wymieniana przez strony na podstawie umowy miała być kierowana do Kredytobiorcy na adres: ul. (...), (...)-(...) G..

Za Zobowiązanie Przeterminowane uznano każde zadłużenie Kredytobiorcy wobec Banku, którego termin spłaty wynikający Umowy lub Regulaminu upłynął, zaś wysokość odsetek od Zobowiązania Przeterminowanego ustalono na czterokrotność stopy kredytu lombardowego NBP.

Zgodnie z punktem VI.1 i VI.3 Regulaminu wypowiedzenie Kredytu wymagało zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności, a Bank mógł wypowiedzieć umowę z podaniem przyczyn, w trybie i na warunkach wskazanych w pkt VII.1.6 Regulaminu.

Zgodnie z punktem VII.1.6 Regulaminu każdorazowo w przypadku wystąpienia któregokolwiek Przypadku Naruszenia wskazanego w Umowie i w Załączniku nr 2 do Regulaminu Bank mógł m.in. wypowiedzieć Umowę w całości lub części z zachowaniem 30-dniowego terminu wypowiedzenia.

(dowód: umowa kredytu – k. 39-41, Załącznik nr 9 – k. 107, Załącznik nr 7 – k. 108, Regulamin Świadczenia Usług (...) – k. 109-120)

Kredytobiorca nie uiszczał w terminie rat zgodnie z ustalonym harmonogramem.

(dowód: okoliczność niesporna)

Pismem z dnia 13 kwietnia 2016 roku Bank złożył oświadczenie o wypowiedzeniu umowy kredytu z zachowaniem 30-dniowego okresu wypowiedzenia liczonego od dnia doręczenia pisma z uwagi na nie dotrzymanie przez Kredytobiorcę warunków umowy. Wypowiedzenie miało charakter warunkowy, tzn. że do końca okresu wypowiedzenia Kredytobiorca mógł spłacić zadłużenie, w wyniku czego wypowiedzenie miało stać się nieskuteczne.

Pismo zostało wysłane na adres: ul. (...), (...)-(...) G.. Ze zwrotnego potwierdzenia odbioru wynika, że pismo zostało wydane A. F. (teściowa).

(dowód: pismo z dnia 13 kwietnia 2016 roku wraz ze zwrotnym potwierdzeniem odbioru – k. 42-43v)

Kredyt został uruchomiony w dniu 1 grudnia 2014 roku poprzez udostępnienie kredytobiorcy kwoty 50.000 złotych.

(dowód: historia rachunku kredytowego – k. 102-106)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie okoliczności niespornych pomiędzy stronami oraz złożonych do akt sprawy dokumentów, wymienionych w jego opisie. Autentyczność, wiarygodność i moc dowodowa wskazanych dokumentów nie była przez strony kwestionowana, a Sąd nie znalazł podstaw, aby czynić to z urzędu.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo w ostatecznie popieranej części zasługiwało na uwzględnienie w przeważającym zakresie.

W niniejszej sprawie powód dochodził zapłaty należności wynikającej z zawartej z pozwaną w dniu 26 listopada 2014 r. umowy kredytu. Żądanie obejmowało kwotę 20.833,38 złotych tytułem zwrotu należności głównej (kapitału) pomniejszoną o kwotę 12.402,11 złotych spłaconą przez Bank (...) na podstawie gwarancji de minimis, kwotę 468,75 złotych tytułem odsetek umownych naliczonych od dnia 10 lutego 2016 roku do dnia 31 maja 2016 roku oraz kwotę 418,97 złotych tytułem odsetek od zobowiązania przeterminowanego naliczonych od dnia 29 lutego 2016 roku do dnia 25 lipca 2016 roku.

Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu, przy czym umowa kredytu powinna być zawarta na piśmie i określać w szczególności: strony umowy, kwotę i walutę kredytu, cel, na który kredyt został udzielony, zasady i termin spłaty kredytu, wysokość oprocentowania kredytu i warunki jego zmiany, sposób zabezpieczenia spłaty kredytu, zakres uprawnień banku związanych z kontrolą wykorzystania i spłaty kredytu, terminy i sposób postawienia do dyspozycji kredytobiorcy środków pieniężnych, wysokość prowizji, jeżeli umowa ją przewiduje i warunki dokonywania zmian i rozwiązania umowy.

Pomiędzy stronami bezsporne było zawarcie umowy kredytu oraz treść jej postanowień, a także okoliczność braku spłaty rat przez pozwaną w ustalonych terminach. Pozwana wnosząc o oddalenie powództwa zarzuciła w pierwszej kolejności brak skuteczności złożonego oświadczenia o wypowiedzenia wskazując na wysłanie oświadczenia na niewłaściwy adres oraz złożenie oświadczenia z zastrzeżeniem warunku.

Zgodnie z art. 61 § 1 k.c. oświadczenie woli, które ma być złożone innej osobie, jest złożone z chwilą, gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią.

W § 10 ust. 1 umowy kredytu strony wskazały adresy, na które ma być przesyłana wszelka korespondencja. Dla pozwanej był to adres ul. (...), (...)-(...) G.. Mimo tego jednoznacznego postanowienia umowy powód wysłał pismo zawierające oświadczenie o wypowiedzeniu umowy na inny adres, tj. ul. (...), (...)-(...) G.. W związku z tym powód powinien udowodnić, że dotarło ono adresata w taki sposób, że mógł zapoznać się z jego treścią. Powód nie zgłosił w tym zakresie żadnych wniosków dowodowych. Nie umiał nawet wskazać, komu przesyłka została wydana. Z adnotacji znajdujących się na zwrotnym potwierdzeniu odbioru wynika, że przesyłka miała zostać wydana teściowej. Z twierdzeń pozwanej, którym powód nie zaprzeczył wynika natomiast, że pozwana nie jest zamężna. W konsekwencji należało uznać, że przesyłka została wydana osobie nieuprawnionej, co skutkowało przyjęciem, że oświadczenie o wypowiedzeniu umowy nie dotarło do adresata (kredytobiorcy). Nie wywarło więc żadnych skutków prawnych. Z uwagi na powyższe, nie było konieczne odniesienie się do zarzutu złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu z zastrzeżeniem warunku.

Brak wypowiedzenia umowy skutkował związaniem stron uprawnieniami i obowiązkami wynikającymi z tej umowy, tj. obowiązkiem spłaty kredytu przez pozwaną zgodnie z ustalonym harmonogramem. Umowa przewidywała, że kredyt ma być spłacany w stałych ratach miesięcznych, zaś dzień ostatecznej spłaty ustalono na 30 listopada 2016 roku. W konsekwencji cała kwota kapitału powinna zostać zwrócona przez pozwaną najpóźniej do dnia 30 listopada 2016 roku. Ponieważ zamknięcie rozprawy nastąpiło po tej dacie, roszczenie o zwrot całego nie uiszczonego kapitału było wymagalne.

Odnosząc się do wysokości dochodzonej pozwem kwoty należy wskazać, że powód wykazał fakt udostępnienia pozwanej kredytu w wysokości 50.000 złotych. Okoliczność ta wynika z przedłożonej historii rachunku kredytowego. Nie była również przez pozwaną kwestionowana. Pozwana nie zgłosiła wniosków dowodowych mających na celu wykazanie, że spłaciła kwotę należności głównej w zakresie wyższym niż objęty pozwem. W konsekwencji należało przyjąć, że pozwana była dłużnikiem w zakresie opisanym przez powoda w pozwie (20.833,38 złotych). Ponieważ w toku procesu część kwoty należności głównej w wysokości 12.402,11 złotych zapłacił Bank (...) na podstawie gwarancji de minimis i w tym zakresie postępowanie zostało umorzone, cała ostatecznie podtrzymywana przez powoda kwota należności głównej, tj. 8.431,27 złotych była uzasadniona (20.833,38 złotych minus 12.402,11 złotych).

Powód wnosił o zasądzenie odsetek opisanych w złożonych wyciągu z ksiąg banku (k. 4), tj. w kwocie 468,75 złotych stanowiących odsetki umowne naliczone od dnia 10 lutego 2016 roku do dnia 31 maja 2016 roku oraz w kwocie 418,97 złotych stanowiących odsetki od zobowiązania przeterminowanego naliczone od dnia 29 lutego 2016 roku do dnia 25 lipca 2016 roku. Żądanie to było uzasadnione w całości w zakresie odsetek umownych – dotyczyły one bowiem okresu przypadającego przed przyjętym przez powoda terminem zakończenia umowy (31 maja 2016 roku), a pozwana nie zgłosiła do ich wysokości żadnych zarzutów. W zakresie zaś odsetek od zobowiązania przeterminowanego uzasadnione było żądanie dotyczące okresu do dnia 31 maja 2016 roku, tj. w zakresie kwoty 106,02 złotych (2,28 złotych plus 49,59 złotych plus 36,48 złotych plus 17,67 złotych). Dotyczyło bowiem okresu przypadającego przed przyjętym przez powoda terminem zakończenia umowy (31 maja 2016 roku) i nie było kwestionowane przez pozwaną. Nie było podstaw do zasądzenia odsetek za okres od dnia 1 czerwca 2016 roku do dnia 25 lipca 2016 roku. Powód przyjmując błędnie, że umowa zakończyła się z dniem 31 maja 2016 roku naliczał wysokość tych odsetek od całej pozostałej do zapłaty należności głównej (20.833,38 złotych). Z uwagi na bezskuteczność złożonego oświadczenia o wypowiedzeniu umowy odsetki te mogły być natomiast naliczane jedynie od nieuiszczanych w terminie rat kredytu.

W konsekwencji uzasadnione okazało się ostatecznie żądanie w zakresie kwoty 9.006,04 złotych, tj. kwoty należności głównej w wysokości 8.431,27 złotych, odsetek umownych za okres od dnia 10 lutego 2016 roku do dnia 31 maja 2016 roku w wysokości 468,75 złotych oraz odsetek od zobowiązania przeterminowanego za okres od dnia 29 lutego 2016 roku do dnia 31 maja 2016 roku w wysokości 106,02 złotych.

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 § 1 k.c. w zw. z art. 482 § 1 k.c. Odsetki od należności głównej były należne od dnia 1 grudnia 2016 roku, tj. od następnego dnia po opisanym w umowie dniu ostatecznej spłaty. Brak było podstaw do zasądzenia odsetek od wcześniejszych dat albowiem powód nie złożył harmonogramu spłat należności kredytowych. Nie wskazał też informacji niezbędnych do ustalenia, które z rat i w jakiej części zostały uiszczone. Z kolei odsetek od skapitalizowanych odsetek można było żądać od dnia wytoczenia powództwa. Wysokość odsetek wynikała z umowy kredytu i wynosiła czterokrotność stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego, przy czym nie mogła być ona wyższa niż odsetki maksymalne za opóźnienie (art. 481 § 2 ¹ k.c.).

Mając na uwadze powyższe, na podstawie wyżej powołanych przepisów, orzeczono jak w I i II sentencji wyroku.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 100 zd. 2 k.p.c. obciążając nimi w całości pozwaną. Pozwaną należy uznać za stronę przegrywającą zarówno w zakresie zasądzonej kwoty, jak i w zakresie cofniętej części pozwu albowiem cofnięcie pozwu nastąpiło wskutek częściowego spełnienia świadczenia przez osobę trzecią, przy tym w przypadku braku wpłaty kwota ta zostałaby zasądzona od strony pozwanej. W konsekwencji powód wygrał w zakresie kwoty 21.408,15 złotych (9.006,04 złotych plus 12.402,11 złotych), a więc w 98,56% (21.408,15 podzielić na 21.721,11 złotych razy 100%). Istniały więc podstawy do obciążenia całością kosztów procesu strony pozwanej. Na koszty procesu poniesione przez powoda składały się: uiszczona część opłaty od pozwu w wysokości 272 złotych, opłata skarbowa od pełnomocnictwa w wysokości 17 złotych oraz wynagrodzenie pełnomocnika będącego radcą prawnym w wysokości 4.800 złotych ustalone na podstawie § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

Na postawie art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych nakazano pobrać od pozwanego jako strony przegrywającej kwotę 194 złotych tytułem nie uiszczonej części opłaty od pozwu. Opłata od pozwu wynosiła 1.087 złotych, przy czym powód uiścił jedynie ¼ część tej opłaty w wysokości 272 złotych. Z uwagi na cofnięcie pozwu powinien nastąpić zwrot całej opłaty od cofniętej części pozwu, tj. kwoty 621 złotych. W sumie opłata od pozwu, która powinna zasilić rachunek Skarbu Państwa powinna wynieść 466 złotych (1.087 złotych minus 621 złotych). Ponieważ powód uiścił kwotę 272 złotych, nakazano pobrać od pozwanej pozostałą część, tj. 194 złotych.

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi pozwanego.

W., dnia 18 czerwca 2018 r.

SSR Łukasz Oleksiuk