Pełny tekst orzeczenia

1

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

2Dnia 7 lipca 2020 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu w IV Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący: sędzia Ewa Taberska

Sędziowie: sędzia Małgorzata Ziołecka

sędzia Hanna Bartkowiak

3 Protokolant prot. sąd. Patrycja Makuch

4przy udziale: Prokuratora Prokuratury Rejonowej Poznań - Stare Miasto w Poznaniu Kamili Sokołowskiej

po rozpoznaniu w dniach 25 stycznia 2019r., 18 marca 2019r., 25 marca 2019r i w dniu 23 czerwca 2020r.

sprawy Ł. C. (1) i J. L. (1)

oskarżonych z art. 23 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji w zw. z art. 12 k.k.

oraz sprawy S. Z. (1) oskarżonego z art. 23 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji w zw. z art. 12 kk i z art. 284 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

z powodu apelacji wniesionych przez obrońców oskarżonych

od wyroku Sądu Rejonowego Poznań - Stare Miasto w P.

z dnia 14 czerwca 2018r. sygn. akt III K 474 /16

1.  Zmienia zaskarżony wyrok w punktach 1, 2 i 3 w ten sposób, że:

a)  za podstawę skazania oskarżonego Ł. C. (1) za przypisany mu czyn przyjmuje art. 23 ustęp 1 Ustawy z dnia 16 kwietnia 1993r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2003r. Nr 153 poz. 1503 ze zmianami) w zw. z art. 12 § 1 k.k. w brzmieniu po dniu 15 listopada 2018 r. (Dz.U. 2018. 2077) w zw. z art. 21 § 2 k.k.

b) za podstawę skazania oskarżonych J. L. (1) i S. Z. (1) za przypisane im czyny przyjmuje art. 23 ustęp 1 Ustawy z dnia 16 kwietnia 1993r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2003r. Nr 153 poz. 1503 ze zmianami) w zw. z art. 12 § 1 k.k. w brzmieniu po dniu 15 listopada 2018 r. (Dz.U. 2018. 2077).

2.  W pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy.

3.  Zasądza od oskarżonych na rzecz Skarbu Państwa wydatki postępowania odwoławczego po 1/3 części i wymierza im opłaty za II instancję w kwotach po 180 złotych.

Hanna Bartkowiak Ewa Taberska Małgorzata Ziołecka

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 1066/18

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

3

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego Poznań-Stare Miasto w P. z dnia 14 czerwca 2018 r., sygn. akt 474/16

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżeni

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowody

Numer karty

1.Ł. C. (1)

2.J. L. (2)

3.S. Z. (1)

Czyn:

Zarzut z art. 23 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji

27 grudnia 2017 roku oskarżyciel posiłkowy zostaje również (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością – 99 udziałów o łącznej wartości 4.950 zł.

--------------------------------

Otwarcie i przebieg postępowania restrukturyzacyjnego wobec firmy kuzniewski.pl (...)

---------------------------------

kondycja finansowa (rozmiar działalności gospodarczej) firmy kuzniewski.pl (...) od listopada 2013r. do dnia 23 lipca 2015r.

- wydruk ze strony internetowej K..pl.

- informacja z Krajowego Rejestru Sądowego

--------------------------------------------

- z akt prowadzonych przez Sąd Rejonowy Poznań-Stare Miasto w P., Wydział XI pod sygnaturą XI GR 23/18, w zakresie dotyczącym postępowania restrukturyzacyjnego – k. 3 oraz k. 39-45 podtytuł „Powody problemów firmy” wstępnego planu restrukturyzacyjnego firmy kuzniewski.pl (...) oraz k. 202-203 postanowienie Sądu Rejonowego dot. otwarcia postępowania sanacyjnego z dnia 7 maja 2018 r. i k. 175-181. – dowód ten był brany pod uwagę w opinii wydanej przez dr P. B..

- uzupełniające przesłuchanie oskarżyciela posiłkowego w zakresie ustalenia przyczyn powstania Spółki (...) sp. z o.o.

--------------------------------------------

- opinie biegłego z listy biegłych Sądu Okręgowego w Poznaniu z dziedziny finansów i rachunkowości przedsiębiorstw dr P. B. dot. analizy ekonomicznej firmy ”Notebooki” D. K.

t.X. – k. 1857 – 1862

--------------

t.X, k.1912 – 1930

t. X, k.1906-1908

--------------

--------------

t. XI, k. 2042-2090 i k. 2260 - 2290

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżeni

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.Ł. C. (1)

2.J. L. (2)

3.S. Z. (1)

Nie został udowodniony brak znamion przestępstwa z art. 23 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji; brak ustalenia, że oskarżeni nie wyrządzili oskarżycielowi posiłkowemu poważnej szkody

Materiał dowodowy przedstawiony już przez Sąd Rejonowy oraz opinie biegłego dr P. B. z postępowania odwoławczego j/w.

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Otwarcie i przebieg postępowania restrukturyzacyjnego wobec firmy kuzniewski.pl (...)

--------------------------------

Opinia dr P. B.

Dowód przeprowadzony na podstawie z akt prowadzonych przez Sąd Rejonowy Poznań-Stare Miasto w P., Wydział XI pod sygnaturą XI GR 23/18, w zakresie dotyczącym postępowania restrukturyzacyjnego. Zagadnienie to pod rozwagę brał biegły P. B., o czym mowa poniżej

--------------------------------------------------------

Opinia uznana za w pełni przydatną i wartościową

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

27 grudnia 2017 roku oskarżyciel posiłkowy zostaje również (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością – 99 udziałów o łącznej wartości 4.950 zł.

Dowód niemający znaczenia dla ustalenia faktów – uzupełniające przesłuchanie oskarżyciela posiłkowego, którym to zeznaniom Sąd Okręgowy dał w pełni wiarę

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1

Zarzut obrońcy oskarżonych Ł. C. (1) oraz S. Z. (1) adw. Ł. L. (1) naruszenia przez Sąd Rejonowy przepisu postępowania w postaci art. 170 § 3 k.p.k., polegający na:

1.  nierozpoznaniu wniosków dowodowych obrońcy oskarżonego Ł. C. (1) złożonych w punktach 3.1. oraz 3.2 pisma procesowego z dnia 23 września 2016 r., a podtrzymanych w piśmie z dnia 20 lipca 2017 r. ,

2.  nierozpoznaniu wniosków dowodowych obrońcy S. Z. złożonych w punktach 1 oraz 2 pisma procesowego stanowiącego odpowiedź na akt oskarżenia z dnia 23 września 2016 r. (26 sierpień 2016r. – k. 1047)

3.  nierozpoznaniu wniosków dowodowych obrońcy oskarżonego Ł. C. (1) złożonych w piśmie procesowym z dnia 20 lipca 2017 r.

Były to wnioski o:

a)  przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu informatyki i elektroniki na okoliczność ustalenia tego, czy dane zawarte na nośnikach elektronicznych stanowiących dowodów w sprawie (pendrive k. 36 akt, dyski twarde komputerów oskarżonych k. 663 akt, płyta CD k. 841 akt, pendrive k. 871 akt) są autentyczne i nie zostały w żaden sposób zmanipulowane, na okoliczność ustalenia czy treści na tych nośnikach zostały wytworzone przez oskarżonego Ł. C. (1), a w przypadku odpowiedzi negatywnej, także na okoliczność tego kto jest autorem tych treści, a nadto na okoliczność ustalenia, kto miał dostęp do tych danych od momentu ich zapisania (ewentualnie skopiowania) i czy osoby mające do nich dostęp miały techniczną możliwość ingerencji w treść tych zapisów,

b)  przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu fonoskopii na okoliczność ustalenia, czy zapisy audio złożone jako dowód w sprawie w niniejszym postępowaniu a następnie sporządzone na ich podstawie stenogramy rozmów, które złożono do akt niniejszego postępowania są autentyczne i nie zostały w żaden sposób zmanipulowane; a nadto na okoliczność ustalenia, czy zapisy te dokumentują treści wytworzone przez oskarżonego Ł. C. (1) , a w przypadku odpowiedzi negatywnej – także na okoliczność tego kto jest autorem tych treści; na okoliczność ustalenia, kto miał dostęp do tych danych od momentu ich zapisania i czy osoby mające do nich dostęp miały techniczną możliwość ingerencji w treść tych zapisów; w dalszej kolejności w przypadku potwierdzenia, iż zgromadzone na potrzeby niniejszego postępowania zapisy audio są autentyczne i nie zostały w żaden sposób zmanipulowane, a nadto w przypadku stwierdzenia, iż treści w tych zapisach pochodzą od oskarżonego Ł. C. (1) lub sporządzone zostały z jego udziałem wniósł o sporządzenie stenogramu tych zapisów celem wykorzystania jako dowód w sprawie,

c)  przeprowadzenie dowodu z dokumentów w postaci listów referencyjnych wystawionych w firmie ”Notebooki” D. K. a opublikowanych na stronie internetowej tej firmy pod adresem (...) na okoliczność, iż informacje których bezprawne wykorzystanie przypisuje się oskarżonym nie stanowią tajemnicy przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 23 ust. 1 w zw. z art. 11 ust. 4 Ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (t.j. z dnia 1 września 200 r. - Dz. U. z 2003 r., nr 53, poz. 1503), albowiem pokrzywdzony nie tylko nie podjął działań niezbędnych w celu zachowania ich poufności, a wręcz przeciwnie dobrowolnie podawał je do publicznej wiadomości.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd Okręgowy, podziela stanowisko obrońcy Ł. C. (1) i S. Z. (1), iż złożone przez obronę, a wskazane powyżej wnioski dowodowe, nie zostały rozpoznane przez Sąd Rejonowy. Tym samym doszło, z niezrozumiałych dla Sądu Okręgowego przyczyn, do obrazy treści art.170 §3 k.p.k..

Obowiązkiem Sądu było rozpoznanie wniosku i wydanie postanowienia o dopuszczeniu dowodu albo postanowienia o oddaleniu wniosku dowodowego. Samo zaniechanie rozpoznania wniosku i wydania w związku z tym stosownego orzeczenia stanowi rażące naruszenie prawa procesowego. Nie jest to jednak wystarczające do stwierdzenia zasadności zarzutu obrońcy oskarżonych, ponieważ naruszenia prawa, poza rażącym charakterem, winno być oceniane z perspektywy istotnego wpływu na treść skażonego wyroku i takiej oceny dokonuje Sąd Odwoławczy, który w niniejsze sprawie stwierdza, iż obraza ta, nie miała wpływu na treść zaskarżonego wyroku.

Jak wynika bowiem z materiału dowodowego zebranego w sprawie w pierwszej kolejności wskazać można na treść pism podpisanych przez Ł. C. (1)- k. 197( 201) oraz S. Z. (1) – k. 196 ( 200) oraz na fakt wyrażenia zgody przez Ł. C. (1) i S. Z. (1) na skopiowanie przez pracowników pokrzywdzonego posiadanych przez niego dysków twardych. To sporządzenia takich kopii doszło w okolicznościach w żaden sposób nie wskazujących, by oskarżeni byli do tych czynności zmuszani.

Jak wynika z uznanych słusznie za wiarygodne zeznań P. G., świadek ten, oskarżyciel posiłkowy i S. O. pojechali z tymi oskarżonymi do D. i tam S. Z. (1) skopiował swój komputer, natomiast P. G. kopiował komputer Ł. C. (1). Oskarżeni uzyskali także zgodę na usunięcie swoich danych prywatnych z udostępnionych do kopiowana twardych dysków. Dopiero dwa dni po tym zdarzeniu, oskarżeni wycofali się ze współpracy z oskarżycielem posiłkowym, uważając że zostali zmuszeni do współpracy.

Przeprowadzenie zatem dowodów, na jakie wskazuje obrona we wnioskach dowodowych, a dotyczących zbadania treści informatycznych, jakie zostały zabezpieczone w sprawie, było z punktu widzenia celowości takiego dowodu i wartości dowodowej nie do przeprowadzenia. Zaznaczyć bowiem należy, że nie tylko twarde dyski oskarżonych zostały zabezpieczone w sposób nieprofesjonalny, ale także sami oskarżeni usuwali z nich swoje dane prywatne, a więc nie zostały skopiowane twarde dyski przez stronę pokrzywdzoną w takiej postaci, w takiej postaci w jakiej pozostawały w dniu tworzenia kopii.

Nie było także, zdaniem Sądu Okręgowego, żadnych podstaw ku temu, by weryfikować w sposób wskazany w treści wniosku dowodowego dotyczącego opinii biegłego z dziedziny fonoskopii. Przedstawiony przez oskarżyciela posiłkowego materiał obciążający oskarżonych, nie odbiegał w swojej treści i w swoim znaczeniu, od treści zebranego w sprawie materiału dowodowego osobowego, w tym przede wszystkim przedstawicieli firm, z którymi oskarżeni nawiązali kontakt po wydobyciu informacji z bazy danych oskarżyciela posiłkowego, stąd korzystanie z wiedzy fachowej w celu weryfikacji jego autentyczności było zbędne, nie miałaby znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. Sąd Rejonowy przeprowadził szerokie postępowanie dowodowe w zakresie przesłuchania świadków, w sposób pozbawiony dowolności ocenił ich zeznania i wskazał, w jakim zakresie i z jakich powodów, uznał wyjaśnienia oskarżonych za niewiarygodne.

Jak wynika natomiast z treści postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 12 czerwca 2018r. – k. 1686 – Sąd ten przeprowadził dowód z dokumentów znajdujących się na K. 1413 – 1548 stanowiących kserokopie listów referencyjnych dołączonych do akt przez adw. Ł. L. (1).

Aczkolwiek Sąd Rejonowy nie odniósł się wprost do treści i wagi tych dokumentów, to jednak w swoich rozważaniach zawartych w treści uzasadnienia zaskarżonego wyroku (k. 24 – 26) uzasadnienia wyczerpująco odniósł się do elementów składających się na znamię przypisanych oskarżonym przestępstw w postaci „ujawnienia informacji stanowiącej tajemnice przedsiębiorstwa”.

Sąd Okręgowy zauważa, że przedstawione przez obronę dokumenty stanowią jedynie ogólne informacje o potencjalnych kontrahentach oskarżyciela posiłkowego i stanowią jedynie opinie o współpracy z firmą oskarżyciela posiłkowego.

Tymczasem, jak to słusznie uczynił Sąd Rejonowy wskazać należy, że katalog danych objętych tajemnicą przedsiębiorstwa jest otwarty i zaliczyć do niego można między innymi listę klientów, ceny transakcyjne, plany sprzedaży, statystyki, złożone oferty, plany rozwoju i kierunki działania. Na gruncie niniejszej sprawy tajemnicę przedsiębiorstwa stanowiły informacje udostępnione na wyłączność pracownikom firmy (...) w postaci danych kontaktowych kontrahentów (szczegółowych) i ich przedstawicieli czyli baza danych - lista klientów, historii zamówień, rabatów i proponowanych cen oraz terminów płatności. Wartość listy klientów firmy pokrzywdzonego wynikała z tego, że zawierała wyselekcjonowane grono podmiotów, które były rzeczywiście zainteresowane danym sprzętem i kupowały je przeważnie regularnie. Słusznie podnosi Sąd I instancji, „ (…) że takiej listy nie sposób było znaleźć w Internecie. Dodatkowo nie była to jedynie lista danych adresowych podmiotów. W systemie znajdowały się informacje dotyczące zapytania ofertowego zapotrzebowania klientów na danego rodzaju sprzęt, historii transakcji, ceny transakcyjne, terminów płatności. Zważyć przede wszystkim należy, że oskarżeni nie byli zainteresowani jedynie danymi adresowymi klientów pokrzywdzonego D. K.. W szczególności oskarżeni, co wynika z wydruków korespondencji mailowej, uzyskiwali takie dane jak treść zapytania o konkretny sprzęt wysyłany do firmy pokrzywdzonego, ceny zaproponowane przez handlowców zatrudnionych u pokrzywdzonego, wysokość udzielanych rabatów, ale również dobierając firmy do swoje listy mailingowej, do których wysyłali zaproszenie do współpracy posiłkowali się informacją z bazy danych pokrzywdzonego co do wysokości obrotów danej firmy z firmą (...) D. K. czy uzyskiwanych przez firmę rabatów.

Zatem, co słusznie ustala Sąd Rejonowy, że zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w sposób niebudzący żadnych wątpliwości wynika, że oskarżeni byli pracownicy pokrzywdzonego D. K., w sposób sprzeczny z prawem weszli w posiadanie bazy danych klientów firmy, a następnie wykorzystali informacje zawartej w tej bazie (nazwa klienta, dane kontaktowe, historia zamówień, w tym zapotrzebowanie klientów i ceny) w celu prowadzenia własnej działalności gospodarczej i na podstawie tak utworzonej własnej listy klientów uzyskiwali dochody. Oskarżeni „skorzystali” m.in. z kont poczty elektronicznej należącej do pokrzywdzonego, w tym także skrzynki pocztowej o adresie (...), w której archiwizowane były informacje na temat zapytań ofertowych składanych w firmie (...) D. K.. Oskarżeni nie tylko wykorzystali dane kontaktowe kontrahentów pokrzywdzonego, ale przede wszystkim posłużyli się poszczególnymi ofertami, zawierającym proponowane przez firmę pokrzywdzonego ceny sprzedaży. Na tej podstawie każdorazową swoją ofertę, w szczególności cenę, dopasowywali pod kątem oferty (ceny) składanej przez handlowców zatrudnionych w firmie pokrzywdzonego, tak by cena była odpowiednio niższa, a co za tym idzie oferta była korzystniejsza. Zatem oskarżeni nie tylko wysyłali oferty do klientów, których dane wykradali z bazy danych firmy (...), ale dopasowywali swoją ofertę tak by przebić cenę zaproponowaną przez D. K.(…).Ujawnione zatem przez Sąd Rejonowy dokumenty zostały uznane za wiarygodne z punktu widzenia ich prawdziwości, jednak nie wniosły nic istotnego do sprawy i nie mogły stać się podstawą do uniewinnienia oskarżonych.

Wniosek

Wniosek o „uchylenie zaskarżonego wyroku oraz uniewinnienie oskarżonego”.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wnioski nie znajdowały oparcia w zgłoszonym zarzucie.

Lp.

Zarzut

2

Zarzuty obrońcy oskarżonych Ł. C. (1) oraz S. Z. (1) adw. Ł. L. (1), a także obrońcy oskarżonego J. L. (1) adw. A. G. dotyczące błędnej oceny dowodów zostaną przedstawione łącznie, bowiem mają zbliżony charakter, a nawet są częściowo tożsame.

Obrońcy wszystkich trzech oskarżonych zarzucili Sądowi Rejonowemu, nieprawidłowe ich zdaniem uznanie za w pełni wiarygodne dowodów:

- z danych zawartych na elektronicznych nośnikach informacji zabezpieczonych przez pokrzywdzonego,

- z wydruków korespondencji mailowej, mimo iż w toku postępowania nie zweryfikowano tego, czy wydruki te pochodzą z dysków twardych zabezpieczonych u oskarżonych,

- ze stenogramów z rozmów podsłuchanych przez pokrzywdzonego i jego współpracowników mimo, że w toku postępowania nie zweryfikowano tego czy stenogramy te są zbieżne z treścią podsłuchanych nagrań, nadto (zdaniem obrońcy J. L.) które zostały nagrane przez pokrzywdzonego bez wiedzy i zgody oskarżonych.

Powyższe uchybienia zdaniem obrońców miały istotny wpływ na treść orzeczenia, albowiem skutkowały uznaniem za w pełni wiarygodne dowodów, których autentyczność nie została zweryfikowana, a które stały się podstawą uznania sprawstwa i winy oskarżonych.

Obrońca oskarżonych Ł. C. i S. Z. (1) zarzucił przy tym Sądowi I Instancji, iż Sąd ten całkowicie błędnie przyjął, że oskarżeni nie kwestionowali wiarygodności informacji zapisanych na nośnikach elektronicznych złożonych do akt sprawy. Obrońca podkreślił, że co najmniej dwukrotnie prosił Sąd Rejonowy o zbadanie autentyczności danych zapisanych na tych nośnikach, ustalenie, czy nie zostały one w żaden sposób zmanipulowane, a w dalszej kolejności, czy faktycznie pochodzą od oskarżonych. Apelujący zarzucili Sądowi I instancji, iż zaniechał on odsłuchania którejkolwiek z podsłuchanych przez oskarżyciela i jego współpracowników rozmów, w tym w szczególności rozmowy z R. K., czyniąc w pełni wiarygodnym dowodem w sprawie stenogram tej rozmowy sporządzony na zlecenie oskarżyciela posiłkowego. Obrońca stwierdził, że w związku z powyższym niemożliwym była nawet konfrontacja tego stenogramu z zapisem audio w kontekście tego czy dane są ze sobą zbieżne.

W złożonych apelacjach adw. Ł. L. zarzucał Sądowi I instancji, że ww. środki dowodowe stały się (niesłusznie) wyznacznikiem oceny pozostałych zgromadzonych w sprawie dowodów, w tym w szczególności wyjaśnień złożonych przez oskarżonych oraz zeznań przesłuchanych w sprawie świadków. Zdaniem obrony Sąd Rejonowy niezasadnie oceniał osobowe źródła dowodowe przez pryzmat treści korespondencji mailowej oraz stenogramów z podsłuchanych rozmów, w konsekwencji niesłusznie opatrując przymiotem wiarygodności zeznania korespondujące z treścią tych dokumentów, a omawiając tego przymiotu innym zeznaniom. W tym kontekście skarżący zakwestionował dokonaną przez Sąd Rejonowy ocenę wyjaśnień oskarżonych Ł. C. (1) i J. L. (1), świadków J. M., R. K., B. K. (1) oraz pokrzywdzonego D. K..

Zdaniem obrońcy oskarżonych Ł. C. i S. Z.adw. Ł. L. ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nie wynika by pracownicy pokrzywdzonego zostali uświadomieni, które dane firmy pokrzywdzonego objęte były tajemnicą przedsiębiorstwa. W tym kontekście skarżący zgłosił zastrzeżenia do oceny przez Sąd I instancji zeznań świadków B. K. (2) J. M. . Jeśli natomiast chodzi o kwestię tego, czy i jeśli tak, to w jaki sposób pokrzywdzony przedsiębiorca określone informacje chronił, skarżący przedstawił własną interpretację zeznań świadków B. K. (3) , B. M. (1), B. K. (1), R. K., P. G., J. M.. W dalszej kolejności apelujący podniósł, że nie sposób, wbrew ustaleniom Sądu I instancji uznać za chronione i objęte tajemnicą przedsiębiorstwa danych dotyczących osób odpowiedzialnych w firmach współpracujących z pokrzywdzonym za zakupy sprzętu IT. W tym kontekście obrońca przedstawił własną ocenę zeznań świadków A. S., T. S., E. K., M. K., S. G., D. T.. Podobną argumentację przedstawiła również obrońca J. L. (1).

Co do spornej bazy danych i pliku excel obrońca adw. Ł.. L. przedstawił własną interpretację zeznań świadka S. O. i M. N.

Z kolei obrońca oskarżonego S. Z. adw. A. G. kwestionowała ocenę dowodu z zeznań świadka D. K. dokonaną przez Sąd meriti, tj. uznanie ich przez Sąd I instancji za w pełni wiarygodne, w sytuacji, gdy świadek występował w przedmiotowym postępowaniu w charakterze pokrzywdzonego, jest osobiście zaangażowany i zainteresowany w uzyskaniu wyroku skazującego wobec oskarżonych, a nadto w sytuacji, gdy zeznania świadka korespondują jedynie z zeznaniami swych pracowników oraz dowodami pozyskanymi w sposób (zdaniem obrońcy) wątpliwy, których autentyczność w żaden sposób nie została przez Sąd I instancji zweryfikowana oraz w świetle sposobu działania pokrzywdzonego i pozyskiwania materiałów następnie przedłożonych w przedmiotowym postępowaniu.

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

W pierwszej kolejności podnieść należy, iż Sąd Rejonowy w sposób nie budzący wątpliwości ustalił, że niewiarygodne są twierdzenia oskarżonych Ł. C. (1) i S. Z. (1), jakoby oskarżyciel posiłkowy i jego pracownicy stosując presję psychiczną zmusili ich do napisania oświadczeń obrazujących stosowanie nieuczciwej konkurencji oraz do skopiowania twardych dysków. W tym zakresie Sąd Okręgowy poczynił już rozważania powyżej, w części dotyczącej zarzutu obrazy art. 170 § 3 k.p.k. Nie sposób zatem przyjąć, by oskarżyciel posiłkowy, w sposób przestępczy zmanipulował zabezpieczone przez siebie dane pochodzące z nośników oskarżonych, lub by stworzył materiał dowodowy obciążający oskarżonych.

Materiał dowodowy osobowy został oceniony skrupulatnie i autonomicznie, stąd nietrafnym jest zarzut obrony, że Sąd Rejonowy oceniał osobowe źródła dowodowe przez pryzmat treści korespondencji mailowej oraz stenogramów z podsłuchanych rozmów.

Zeznania świadków oskarżenia, w tym przede wszystkim oskarżyciela posiłkowego, pozwoliły Sądowi Rejonowemu słusznie uznać nadto, co zostało przedstawione w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, że zespół danych, w których posiadanie weszli oskarżeni, stanowił tajemnicę przedsiębiorstwa oskarżyciela posiłkowego.

W treści apelacji obrońcy oskarżonych przedstawiają swoją własną ocenę zebranego materiału dowodowego, która nie stała się dla Sądu Okręgowego przekonywująca.

Wniosek

1.  Wniosek obrońcy Ł. C. i S. Z. adw. Ł. L. o „uchylenie zaskarżonego wyroku oraz uniewinnienie oskarżonych”.

2.  Wniosek obrońcy J. L. adw. A. G. o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie J. L. (1),

3.  Ewentualny wniosek obrońcy J. L. adw. A G. o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wnioski nie znajdowały oparcia w zgłoszonym zarzucie.

Lp.

Zarzut

3

Obrońca oskarżonych Ł. C. (1) oraz S. Z. (1) adw. Ł. L. (1) zarzucił Sądowi I instancji błędy w ustaleniach faktycznych, będące jego zdaniem efektem nieprawidłowej oceny dowodów , przyjętych za podstawę orzeczenia:

1)  poprzez uznanie, że oskarżeni Ł. C. i S. Z. działając wspólnie i w porozumieniu ze sobą oraz J. L. (1) uzyskali w sposób bezprawny i wykorzystali we własnej działalności gospodarczej informacje stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa (...) D. K. w postaci bazy danych klientów pokrzywdzonego, podczas gdy w toku postępowania przed Sądem I instancji nie ustalono zdaniem Ł. L. aby oskarżeni Ł. C. czy S. Z. mieli pozyskać jakąkolwiek „bazę danych” pokrzywdzonego i korzystać z niej. W tym kontekście skarżący kwestionował sposób, w jaki Sąd I instancji zdefiniował „bazę danych klientów firmy (...) ”. Zdaniem obrońcy (także obrońcy J. L.) nawet, gdyby uznać, że oskarżeni także po zakończeniu swej współpracy z pokrzywdzonym zachowali dostęp do skrzynki mailowej o adresie (...), to nie świadczy to o tym, że z niej korzystali. Co się zaś tyczy kwestii pliku excel, to zdaniem skarżącego stwierdzenie Sądu I instancji, że do tego pliku „wyeksportowano wszelkie zamówienia z systemu bazy (...) nie znajduje potwierdzenia w rzeczywistości. W ocenie obrońcy Ł. C. i S. Z. podane przez Sąd orzekający w I instancji uzasadnienie, tego czy, a jeśli tak, to jaką bazą danych dysponował pokrzywdzony są bardzo ogólnikowe, nieprecyzyjne i nie znajdują przekonywującego uzasadnienia w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym. Obrońca podniósł, że nawet jeśli przyjąć, że pewne informacje stanowiące ową bazę danych klientów firmy (...) D. K. były możliwe do uzyskania za pośrednictwem skrzynki mailowej (...) lub za pośrednictwem owego pliku excel stworzonego na potrzeby broszury informacyjnej, która miała być rozsyłana do klientów pokrzywdzonego, to brak jest dowodów, na to by dane te oskarżeni bezprawnie wykorzystywali. Obrońca pokreślił, że zarówno dostęp do skrzynki mailowej, jak do ww. pliku excel został im (a mówiąc ściślej J. L. (1) i S. Z. (1)) całkowicie legalnie udzielony przez samego pokrzywdzonego i nieograniczony po ustaniu współpracy

2)  poprzez uznanie, że pokrzywdzony D. K. podjął niezbędne działania mające na celu zabezpieczenie informacji stanowiących tajemnicę prowadzonego przezeń przedsiębiorstwa (w tym kontekście obrońcy powołali się na art. 11 ust 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji), podczas gdy okoliczność ta nie znajduje potwierdzenia w zgromadzonym materiale dowodowym (tożsamy zarzut podniósł obrońca J. L.).

3)  poprzez uznanie, że Ł. C. (1) oraz S. Z. (1) prowadzili w okresie objętym zarzutem, tj. od listopada 2013 r. do 23 lipca 2015 r. działalność gospodarczą, w której wykorzystywali informację rzekomo stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa pokrzywdzonego, podczas gdy w niniejszej sprawie nie przeprowadzono żadnego dowodu zmierzającego do ustalenia, czy a jeśli tak, to kiedy i w jakim zakresie Ł. C. (1) i S. Z. (1) prowadzili działalność gospodarczą.

4)  poprzez ustalenie, że oskarżony Ł. C. (1) wiedział, że S. Z. (1) oraz J. L. (1) są zobowiązani na podstawie umów o pracę zawartych z firmą (...) D. K. do zachowania w tajemnicy wszelkich danych, do których uzyskali dostęp w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych, podczas gdy w sprawie nie przeprowadzono żadnego dowodu na tę okoliczność. W tym kontekście obrońca powołał się na treść zeznań oskarżyciela posiłkowego złożonych na rozprawie w dniu 24 marca 2017 r., który nie był w stanie wskazać, czy w treści ww. umów była zawarta klauzula o zakazie konkurencji.

5)  poprzez uznanie, że oskarżonemu S. Z. (1) można przypisać sprawstwo czynu opisanego w punkcie IV zaskarżonego wyroku. W tym kontekście apelujący zarzucił Sądowi Rejonowemu, że Sąd ten nie potwierdził tego, czy pokrzywdzony był kiedykolwiek właścicielem rzeczy ruchomych, których przywłaszczenie przypisano oskarżonemu, ani też tego kiedy i na jakiej podstawie rzeczy te zostały powierzone oskarżonemu,

Poza tym obrońca oskarżonego J. L. (1) zarzucił Sądowi I instancji błędy w ustaleniach faktycznych poprzez:

1.  dowolne przyjęcie, że oskarżony J. L. (1) pozyskiwał klientów z wykorzystaniem danych mających stanowić tajemnicę firmy pokrzywdzonego, w sytuacji, gdy oskarżony w sposób szczegółowy wyjaśnił proces pozyskiwania klientów, a nadto wobec faktu zamieszczania przez pokrzywdzonego na swej stronie internetowej obszernej listy klientów wraz z licznymi listami referencyjnymi,

2.  błąd w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu, iż oskarżony J. L. (1), działając umyślnie z zamiarem bezpośrednim uzyskał w sposób bezprawny oraz wykorzystał we własnej działalności gospodarczej informacje stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa (...) D. K. , w sytuacji, gdy ustalenia te nie znajdują potwierdzenia w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym, w szczególności ustalenie, iż oskarżony miał obejmować umyślnością spowodowanie u pokrzywdzonego poważnej szkody, a nadto sprzeczne są z dowodami z wyjaśnień oskarżonych, w szczególności oskarżonego J. L. (1) oraz dowodami z dokumentów w postaci wydruku listy klientów pokrzywdzonego oraz listów intencyjnych opublikowanych na jego stronie internetowej i w konsekwencji przyjęcie, że oskarżony J. L. (1) winny jest zarzucanego mu czynu.

Nadto obrońca J. L. zarzucił Sądowi I instancji, iż poza ogólnym zapisem znajdującym się w umowie o pracę ww. oskarżonego, pokrzywdzony nigdy nie sprecyzował zarówno w stosunku do oskarżonego, jak i do pozostałych pracowników, jakie informacje są objęte klauzulą poufności. Zdaniem obrońcy stwierdzenie faktu ujawnienia lub wykorzystania we własnej działalności gospodarczej informacji stanowiącej tajemnicę przedsiębiorstwa wymaga dokładnego ustalenia treści obowiązku dyskrecji ciążącego na osobie, która ma ponosić odpowiedzialność karną za czyn z art. 23 ust. 1 u.z.n.k. Obrońca zarzucił Sądowi Rejonowemu, że w niniejszym postępowaniu w ogóle takich ustaleń nie poczynił.

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Wbrew zarzutom obrońców Sąd Rejonowy dokonał logicznej i wszechstronnej analizy wszystkich zgromadzonych dowodów, w sposób wolny od błędów natury faktycznej oraz w zgodzie z zasadami wiedzy i doświadczenia życiowego, kategorycznie i prawidłowo ustalając tak sprawstwo jak i winę oskarżonych odnośnie przypisanych im przestępstw.

Niewątpliwie w sprawie niniejszej mamy do czynienia z sytuacją, najkrócej rzecz ujmując, iż w postępowaniu przygotowawczym oskarżeni do popełnienia zarzucanych im przestępstwa i do winy się nie przyznali, jednakże na skutek wykonanych przez nich czynności, o których była już mowa powyżej, w stopniu graniczącym z pewnością, wykorzystali chronione dane firmy (...) D. K. w celach konkurencyjnych. Sąd Rejonowy posłużył się w sposób w pełni dopuszczalny określeniem „baza danych” dla określenia informacji poufnych, które firma oskarżyciela posiłkowego posiadała dla potrzeb handlowych.

Sposób przestępnego działania oskarżonych przedstawił przede wszystkim Sąd Rejonowy ocenił w sposób swobodny, dokonując ich analizy w zestawieniu z zeznaniami tego świadka, w których przedstawiał inną wersję zdarzeń.. W swoich zeznaniach świadek przedstawił w jako sposób J. L. (1) korzystał ze skrzynki pocztowej (...), tj. podpatrywał oferty wysyłane przez handlowców, a następnie składał atrakcyjniejsza ofertę firmy (...) oraz podał, że pozostali oskarżeni wiedzieli i o takim sposobie pozyskiwania klientów. To właśnie także świadek J. M. podał, że zakres zakupów danego klienta, podobnie jak ceny zakupu nie stanowiły powszechnej informacji do której miały dostęp osoby, które nie były zatrudnione w firmie (...).

Zebrany w sprawie materiał dowodowy słusznie i logicznie pozwolił Sądowi Rejonowemu ustalić, że istotne dla prawidłowego funkcjonowania przedsiębiorstwa oskarżyciela posiłkowego i jego sukcesów biznesowych były zamieszczone w systemie administracyjnym sklepu internetowego.

Dostęp do bazy danych mieli wszyscy pracownicy, lecz w różnym zakresie wynikającym z ograniczeń ustalonych przez D. K.. (...) administracyjny był przeznaczony tylko dla pracowników firmy, którzy otrzymywali własny login i hasło. Handlowcy mieli także dostęp do informacji znajdujących się na skrzynce pocztowej (...), za pomocą których można było ustalić, który z pracowników działu handlowego kontaktował się z klientem oraz jaką przedstawił ofertę.

Informacje te zawierały wartość gospodarczą dającą przewagę konkurencyjną firmy (...). D. K. dane dotyczące klientów objął tajemnicą przedsiębiorstwa albowiem dostęp do tych danych mogły uzyskać jedynie pracownicy posiadający odpowiednie hasło. Pracownicy objęli byli zakazem logowanie się z innych komputerów, niż firmowe. Osoby z poza firmy nie miały dostępu do tych informacji.”

Zabezpieczenia te nie mogły, zdaniem Sądu Okręgowego, wywołać w oskarżonych przekonania, że składowane w taki sposób informacje, mogą być ogólnodostępne i wykorzystywane przez inne osoby w celach komercyjnych. Brak ściśle określonych nakazów i zakazów nie upoważniał oskarżonych do zlekceważenia prywatności firmy oskarżyciela posiłkowego, skoro firma chroniła jednak swoje dane handlowe przed nieuczciwą konkurencją. W tym zakresie zatem oskarżeni działali właśnie w sposób określony w treści art. 11 ust. 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.

Natomiast informacje czy i w jakim okresie oskarżeni Ł. C. (1) oraz S. Z. (1) prowadzili w okresie objętym zarzutem działalność gospodarczą, w której wykorzystywali informacje stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa pokrzywdzonego, wynikają z treści wyjaśnień tych oskarżonych, jak również z zeznań przesłuchanych w sprawie świadków, w tym J. M. oraz przedstawicieli firm , którzy skorzystali z oferty oskarżonych. Zresztą, co zauważa Sąd Okręgowy, to że w/w oskarżeni prowadzili w czasie objętym aktem oskarżenia działalność gospodarczą lub współpracowali między sobą w prowadzeniu jej przez jednego z nich, nie była w żaden sposób kwestionowana w trakcie postępowania dowodowego w niniejszej sprawie, albowiem oskarżeni temu nie zaprzeczali.

Także sprawstwo i wina oskarżonego S. Z. (1) w zakresie czynu opisanego w punkcie IV i przypisanego w punkcie 4 zaskarżonego wyroku. Ustalenia dokonane w tym zakresie przez Sąd Rejonowy wynikają jednoznacznie nie z zeznań B. M. (2), który jak to słusznie zauważa Sąd Rejonowy nie miał żadnych powodów by bezpodstawnie pomawiać oskarżonego o dokonanie tego czynu. W tym kontekście natomiast czynności sprawczych oskarżonego w tym zakresie, mowa jest o zaborze przez oskarżonego mienia powierzonego mu i jednoznacznie należącego do firmy oskarżyciela posiłkowego, co wynika z zeznań B. M. (1) i D. K.. B. M. (1) wskazał, w jaki sposób oskarżony S. Z. (1) wchodził w posiadanie tych rzeczy i ile one były warte.

Jeżeli natomiast, jak twierdzi obrońca uznać, że mienie to nie zostało oskarżonemu powierzone w ramach firmy, w której pracował, do oskarżony ten dokonał kradzieży tego mienia w rozumieniu art. 278 § 1 k.k., albowiem niewątpliwie zabrał w celu przywłaszczenia cudzą rzecz ruchomą.

Podzielając ustalenia Sądu Rejonowego, Sąd Okręgowy nie zakwestionował przyjętej w tym zakresie kwalifikacji prawnej.

Także wbrew stawianym przez obrońcę oskarżonego J. L. (1) zarzutom, ustalenia faktyczne wyroku w stosunku do tego oskarżonego, nie wykraczają poza ramy swobodnej oceny dowodów i prowadzą do prawidłowych ustaleń faktycznych. Obrońca oskarżonego przedstawia w tym zakresie swoją interpretację przeprowadzonych dowodów, która nie przekonuje Sądu Okręgowego.

W stosunku do każdego bowiem z oskarżonych Sąd Rejonowy dokonał wszechstronnej analizy przeprowadzonych dowodów, których ocena nie wykazuje błędów natury faktycznej czy logicznej, zgodna jest ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego. Przekonanie sądu o wiarygodności jednych dowodów i niewiarygodności innych zostało przedstawione w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku.

Zarówno do zagadnienia pozyskiwania danych z firmy oskarżonego, jak i zakwalifikowania tych danych jako stanowiących tajemnicę firmy, Sąd Rejonowy odniósł się wystarczająco w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, jak również kwestia ta została już omówiona w niniejszym uzasadnieniu Sądu Okręgowego.

Wniosek

4.  Wniosek obrońcy Ł. C. i S. Z. adw. Ł. L. o „uchylenie zaskarżonego wyroku oraz uniewinnienie oskarżonych”.

5.  Wniosek obrońcy J. L. adw. A. G. o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie J. L. (1),

6.  Ewentualny wniosek obrońcy J. L. adw. A. G. o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wnioski nie znajdowały oparcia w zgłoszonym zarzucie.

Lp.

Zarzut

4

Szkoda materialna i niematerialna

Obrońca oskarżonych Ł. C. (1) oraz S. Z. (1) adw. Ł. L. (1) zarzucił Sądowi Rejonowemu błędne ustalenie, że przestępne działanie Ł. C. (1) i S. Z. (1) wyrządziło poważną szkodę w działalności gospodarczej (...) D. K. , podczas gdy, zdaniem obrony, żaden spośród przeprowadzonych w sprawie dowodów tego nie potwierdza. Obrońca wskazał, że Sąd I instancji uznając, że w przedmiotowej sprawie oskarżeni wyrządzili oskarżycielowi posiłkowemu poważną szkodę oparł się w zasadzie wyłącznie na treści zeznań świadka J. M. oraz samego poszkodowanego, nie konfrontując ich z dokumentami księgowymi firmy oskarżonego. Obrońca zarzucił Sądowi I instancji, iż tenże Sąd nie uznał konieczności powołania biegłego celem rozstrzygnięcia kwestii wpływu pojawienia się na rynku firmy oskarżonego na ewentualne pogorszenie sytuacji finansowej oskarżyciela posiłkowego. Nadto apelujący podniósł, że Sąd I instancji nie zbadał, a w konsekwencji nie wziął pod uwagę, przy wydawaniu orzeczenia w sprawie, kondycji finansowej firmy pokrzywdzonego, w okresie, w którym miało dojść do popełnienia przez oskarżonych zarzucanych im czynów. Skutkiem tego było przyjęcie za ustalone, iż spadek obrotów w firmie pokrzywdzonego jest prostym następstwem działalności oskarżonych.

Apelujący zarzucił również Sądowi Rejonowemu brak rozstrzygnięcia w zakresie tego, czy na pogarszającą się sytuację finansową oskarżonego wpływ miały jakieś czynniki zewnętrzne, co było zdaniem apelującego o tyle istotne, że na początku 2017 r. z powodu słabej kondycji finansowej firmy jej właściciel zamieścił na stronie internetowej (...) oświadczenie, którego treść zdaniem obrońcy uzasadnia podejrzenie, że firma pokrzywdzonego od dłuższego czasu borykała się z ogromnymi problemami finansowym

Co do ustaleń Sądu Rejonowego w kwestii szkody, również obrońca oskarżonego J. L. (1) zarzuciła Sądowi I instancji dowolne, sprzeczne ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym przyjęcie, że oskarżony swym działaniem wyrządził pokrzywdzonemu poważną szkodę, w sytuacji, gdy zdaniem tego obrońcy Sąd I instancji nie dokonał jakiegokolwiek ustalenia udziału doznanego uszczerbku w ogólnej wartości obrotu handlowego firmy pokrzywdzonego, nie ustalił w jakim stopniu, w odniesieniu do dotychczasowych obrotów firmy pokrzywdzonego zarzucane wykorzystanie danych doprowadziło do osłabienia statusu majątkowego i niemajątkowego pokrzywdzonego. Obrońca powołała się w tym kontekście również na treść oświadczenia pokrzywdzonego zamieszczonego na stronie internetowej. Obrońca zarzuciła Sądowi Rejonowemu całkowite zaniechanie dokonania ustaleń czy zachodzi związek przyczynowo -skutkowy między rzekomą szkodą pokrzywdzonego a zachowaniem oskarżonego J. L..

A.. Ł. L. (1) kwestionował również ustalenie Sądu I instancji, iż w sprawie wskutek działań oskarżonych pokrzywdzony mógł ponieść szkodę niematerialną. W tym kontekście powołał się na zeznania świadka A. S., E. K., D. T., Ł. K.. Podobnie obrońca oskarżonego J. L. (1), zarzuciła Sądowi I instancji dowolne przyjęcie, że działalność oskarżonych spowodowała powstanie szkody niemajątkowej u pokrzywdzonego w zakresie jego dobrego imienia, w sytuacji, gdy ustalenie to nie znajduje potwierdzenia w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym, w szczególności w zeznaniach świadków – przedstawicieli firm współpracujących z pokrzywdzonym.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Na rozprawie apelacyjnej w dniu 25 marca 2019 r. (t. X, k. 1932-1933) Sąd Okręgowy, po analizie zarzutu dotyczącego braku zasięgnięcia wiedzy fachowej odnośnie sytuacji finansowej firmy oskarżyciela posiłkowego, postanowił na podstawie art. 193 § 1 kpk zasięgnąć opinii biegłego z listy biegłych Sądu Okręgowego w Poznaniu z dziedziny finansów i rachunkowości przedsiębiorstw dr P. B. w celu przeprowadzenia na podstawie akt sprawy i dostępnych w nich dowodów osobowych i rzeczowych oraz ewentualnych zewnętrznych dokumentów Firmy (...), analizy ekonomicznej firmy ”Notebooki” D. K. i ustalenie:

jaka była kondycja finansowa (rozmiar działalności gospodarczej) tego przedsiębiorstwa w latach 2012 i 2013

czy w okresie od listopada 2013r. do dnia 23 lipca 2015r. nastąpiło pogorszenie sytuacji finansowej Firmy (...) D. K. i w jakiej skali w stosunku do sytuacji finansowej przed listopadem 2013r. oraz czy było to związane z brakiem kontraktów lub zmniejszeniem liczby kontraktów z firmami współpracującymi wcześniej z przedsiębiorstwem o nazwach (...) S.A., (...) Spółka z o.o., R., E. P. and (...), (...), (...) Sp. z o.o., (...) Sp. z o.o., (...) S.A. i (...) Sp. z o.o. oraz jaka była w tym okresie wartość kontraktów firmy (...) z firmą Business (...),

czy w okresie od listopada 2013r. do dnia 23 lipca 2015r. na rynku działalności gospodarczej, którą zajmowała się firma (...) D. K., tj. sprzedaż sprzętu komputerowego, można zaobserwować wyraźne pogorszenie koniunktury w branży IT, która mogła spowodować spadek zysków firmy ( karty 3, 39-45, 175-181, 202-203 akt sprawy XI GR 23/18 Sądu Rejonowego Poznań – Stare Miasto w P. (t. X, k. 1912-1930).

Biegły sądowy dr P. B. wydał opinię (t. XI, k. 2042-2090) i opinię uzupełniającą (t. XII, k. 2260-2290).

Opinia i opinia uzupełniająca zostały sporządzone w prawem przewidzianej formie, są szczegółowe i dokładnie wyjaśniają, na jakiej podstawie wyprowadzono jej wnioski. Sąd Okręgowy tym dokumentom dał w pełni wiarę.

biegłego sądowego dr P. B. został także przesłuchany uzupełniająco na rozprawie apelacyjnej w dniu 23 czerwca 2020 r. (t. XII, k. 2329-2329v.), podczas którego podtrzymał w całości wnioski opinii głównej, jak i uzupełniającej i żadna ze stron nie zakwestionowała ostatecznie opinii uzupełniającej ani nie zgłaszała dalszych wniosków dowodowych.

Wniosek

j/w

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Analiza treści opinii biegłego P. B. pozwoliła Sądowi Okręgowemu na przyjęcie, iż dokumenty przedstawione biegłemu do oceny, aczkolwiek niepełne, pozwoliły uznać, że przedsiębiorstwo (...) w latach 2012- 2013 wykazywało dynamiczny wzrost przychodów i znajdowało się w dobrej kondycji majątkowo – finansowej.

W okresie od listopada 2013r do 23 lipca 2015r. nie nastąpiło pogorszenie sytuacji finansowej tego przedsiębiorstwa. We wskazanym okresie jednakże nastąpił spadek dynamiki wzrostu osiąganych przychodów, nie mniej prowadzona działalność nadal była rentowna, brak jest informacji o zatorach płatniczych oraz utracie płynności finansowej. Przedsiębiorstwo nie zawierało kontraktów z odbiorcami, jednakże należy zauważyć, że brak sprzedaży do wybranych kontrahentów, przy założeniu że sprzedaż ta jest rentowna prowadzi do obniżenia wyniku prowadzonej działalności.

Biegły z uwagi na brak kompletnych informacji dotyczących działalności przedsiębiorstwa (...) oraz przedsiębiorstw (...) w analizowanym okresie, nie miał możliwości jednoznacznego ustalenia związku przyczynowo – skutkowego tych transakcji na osiągane wyniki przedsiębiorstwa oskarżyciela posiłkowego.

Nie mniej jednak, gdyby nie działania podjęte przez oskarżonych, które miały negatywny wpływ na funkcjonowanie przedsiębiorstwa, wartość wskaźników dynamiki przychodów działalności gospodarczej pokrzywdzonego przedstawiona w opinii, byłaby wyższa( tabela nr 3, s.12 i 19 opinii oraz s.4 opinii uzupełniającej. Natomiast spadek dynamiki wzrostu osiąganych przychodów ze sprzedaży w analizowanym przedsiębiorstwie, mógł wynikać z wielu różnych czynników, nie mniej ustalono, że działania podjęte przez oskarżonych także miały negatywny wpływ na działalność przedsiębiorstwa (...) w analizowanym okresie.

Biegły potwierdził ponadto, początkowo szybki rozwój przedsiębiorstw oskarżonych z wykorzystaniem bazy klientów D. K..

Biegły ustalił ponadto, iż na runku sprzedaży komputerów w Polsce można zauważyć do roku 2014 słabnące tempo wzrostu wielkości sprzedaży, a od 2015r. spadek sprzedaży komputerów osobistych. Trendy te odpowiadały sytuacji na rynkach światowych, przy czym w Polsce występowały one z opóźnieniem. Początek działalności Notebooki D. K. przypadał na okres bardzo korzystnej koniunktury na rynku sprzedaży komputerów osobistych w Polsce, a bardzo wysoka dynamika sprzedaży została utrzymana do 2012r.Przedsiebiorstwo to odznaczał się wyższa niż rynkowa dynamika sprzedaży, co jest jednak charakterystyczne dla przedsiębiorstw rozpoczynających działalność i będących w fazie szybkiego wzrostu. Pogorszenie koniunktury w branży IT wpływało na spadek zyskowności prowadzonej działalności, jednakże z uwagi na braki w dokumentacji źródłowej pozwalającej na określenie jej faktycznej zyskowności przed 2013r. oraz szczegółowych danych za lata kolejne, aktualnej biegły nie miał możliwości określenia tego wpływu.

Nie mniej jednak, zdaniem biegłego, na pogorszenie się sytuacji majątkowo – finansowej przedsiębiorstwa (...) w latach po 2015r, miały liczne czynniki wskazane przez biegłego na s. 22 opinii uzupełniającej, w tym działaniami oskarżonych w okresie przypisanej im działalności przestępczej.

Wystąpienie przewidzianego w art. 23 ust. 1 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji wymaga stwierdzenia w realiach konkretnego stanu faktycznego, że wielkość powstałej w następstwie popełnionego czynu szkody uzasadnia jej ocenę jako poważnej. W tym wypadku mamy do czynienia z określeniem relatywnym, które nie zostało nigdzie normatywnie zdefiniowane. Uprawnione jest jednak stwierdzenie, że chodzi o „dotkliwy uszczerbek” dla przedsiębiorcy i to nie tylko w formie kwoty pieniężnej, lecz także w postaci uszczerbku o charakterze niemajątkowym, na co już dostatecznie zwrócił uwagę Sąd Rejonowy.

Opinia biegłego P. B. pozwoliła Sądowi Okręgowemu na przyjęcie, że „Notebooki
D. K., były budowane przez oskarżyciela posiłkowego od podstaw, były przed datą czynów przypisanych przedsiębiorstwem prężnie się rozwijającym, posiadającym bazę stałych klientów, którzy przynosili tej firmie poważne zyski i z którymi forma oskarżyciela posiłkowego miała już wypracowaną strategię sprzedaży.

Oskarżeni te strategię poważnie zaburzyli, wykorzystując tajemnice handlowe przedsiębiorstwa, o czym mowa była powyżej. Oczywistym jest, że nie doszło w okresie czynów przypisanych do likwidacji firmy. By jednak naprawić zło wyrządzone przez oskarżonych, firma musiała podjąć działania marketingowe zmierzające do utrzymania, czy poprawy swojej kondycji jak i minimalizacji następstw doznanego uszczerbku. Postawiono na reklamę, zwiększono kadrę pracowniczą oraz posiadany asortyment. Działania te przyniosły zamierzony skutek, lecz wiązało się to ze znacznymi kosztami, których oskarżyciel nie musiał by podejmować, gdyby nie zachowanie oskarżonych.

Powstała szkoda materialna na poziomie 200.000 złotych, obliczona szacunkowo na podstawie zysku oskarżonych zatem, nie była jedynym składnikiem „wyrządzenia poważnej szkody”.

Także, bowiem wbrew twierdzeniom zawartym w apelacji, ucierpiał wizerunek oskarżyciela posiłkowego i jego przedsiębiorstwa. Negocjacyjne dane handlowe weszły w posiadanie oskarżonych i dawały im możliwość obniżenia ceny sprzedaży. Kontrahenci natomiast korzystali z niższych cen zakupu i częściowo utracili zaufanie do firmy oskarżyciela posiłkowego, który padł ofiarą nieuczciwej konkurencji. W tym zakresie Sąd Okręgowy w pełni podziela ustalenia i ocenę dokonaną przez Sąd Rejonowy.

Szczególnym przedmiotem ochrony na gruncie art. 23 cytowanej ustawy, jest interes przedsiębiorcy wyrażający się w zapewnieniu, aby nikt bezprawnie nie uzyskał i nie korzystał z tajemnicy jego przedsiębiorstwa. Materiał dowodowy zebrany w niniejszej sprawie wskazuje jednoznacznie, że oskarżeni prowadząc swoje firmy, lub pomagając w ich rozwoju, nie kierowali się jedynie zdrowo pojętą konkurencją, lecz wykorzystali dorobek firmy konkurencyjnej o ustalonej już renomie i jej tajemnice branżowe, czym wyczerpali znamiona przestępstwa z art. 23 ust. 1 cytowanej ustawy.”

Działanie oskarżonych przyczyniło się także do osłabienia kondycji finansowej (...) jako jeden z istotnych czynników, co zresztą zostało wskazane we wniosku o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego z dnia 7.05.2018r.

Opinia biegłego zaprzeczyła natomiast, zdaniem Sądu Okręgowego, twierdzeniom apelacji, by (...) borykały się z ogromnymi problemami finansowymi już w okresie przypisanych oskarżonym czynów.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Sąd z urzędu zbadał prawidłową kwalifikację prawną czynów zarzucanych wszystkich oskarżonym z użyciem art. 12 k.k. ( obecnie 12 § 1 i 2 k.k.)

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

art. 12 k.k. w brzmieniu po dniu 15 listopada 2018r. (Dz.U. 2018. 2077)

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1Zaskarżony wyrok został utrzymany w mocy po dokonaniu niewielkiej zmiany dotyczącej prawidłowej kwalifikacji prawnej, tj. art. 12 k.k.( obecnie 12§ 1 k.k.)

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Zarzuty i wnioski wniesionych apelacji nie zasługiwały na uwzględnienie.

Sąd odwoławczy, po uzupełnieniu postępowania dowodowego, upewnił się, że rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego we wskazanym wyżej zakresie było zasadne. W świetle zgromadzonego materiału dowodowego, wbrew temu co twierdzą skarżący, wina i okoliczności przestępstw przypisanych oskarżonym, nie budzą żadnych wątpliwości.

W ocenie Sądu odwoławczego także represja karna zastosowana w zaskarżonym wyroku wobec oskarżonych za przypisane im przestępstwa, w tym orzeczona kara łączna pozbawienia wolności wymierzona S. Z. (1), są wyważone i nie cechują się rażącą surowością. Sąd Rejonowy wystarczająco przedstawił okoliczności jakie uwzględnił przy ich kształtowaniu.

Uwzględniając powyższe, w wyżej wskazanym zakresie utrzymano zaskarżony wyroku w mocy.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

4.  Zmieniono zaskarżony wyrok w punktach 1, 2 i 3 w ten sposób, że:

b)  za podstawę skazania oskarżonego Ł. C. (1) za przypisany mu czyn przyjęto art. 23 ustęp 1 Ustawy z dnia 16 kwietnia 1993r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2003r. Nr 153 poz. 1503 ze zmianami) w zw. z art. 12 § 1 k.k. w brzmieniu po dniu 15 listopada 2018r. (Dz.U. 2018. 2077) w zw. z art. 21 § 2 k.k.

b) za podstawę skazania oskarżonych J. L. (1) i S. Z. (1) za przypisane im czyny przyjęto art. 23 ustęp 1 Ustawy z dnia 16 kwietnia 1993r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2003r. Nr 153 poz. 1503 ze zmianami) w zw. z art. 12 § 1 k.k. w brzmieniu po dniu 15 listopada 2018r. (Dz.U. 2018. 2077)

5.  W pozostałym zakresie zaskarżony wyrok został utrzymany w mocy.

Zwięźle o powodach zmiany

W ustawie z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks kamy (Dz. U. z 2018 r. poz. 1600) w art. 12 dotychczasową treść oznaczono jako § 1 i dodano się § 2 w brzmieniu:

"§ 2. Odpowiada jak za jeden czyn zabroniony wyczerpujący znamiona przestępstwa ten, kto w krótkich odstępach czasu, przy wykorzystaniu tej samej albo takiej samej sposobności lub w podobny sposób popełnia dwa lub więcej umyślnych wykroczeń przeciwko mieniu, jeżeli łączna wartość mienia uzasadnia odpowiedzialność za przestępstwo.".

W związku z powyższym należało wskazać prawidłową kwalifikację prawną czynów oskarżonych, bez wpływu na ich odpowiedzialność karną

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

4.1.

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

XXXXXXXX

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

3

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 634 k.p.k. w zw. z art. 636 § 1 k.p.k. oraz art. 8 w zw. z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o opłatach w sprawach karnych z dnia 23 czerwca 1973 r. (Dz. U. z 1983 r. Nr 49, poz. 223). Wobec treści wyroku i losu poszczególnych apelacji zasądzono od oskarżonych na rzecz Skarbu Państwa wydatki za postępowanie odwoławcze po 1/3 części od każdego z nich.

7.  PODPIS

Hanna Bartkowiak Ewa Taberska Małgorzata Ziołecka