Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 listopada 2020 roku

Sąd Rejonowy w Golubiu-Dobrzyniu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 9 listopada 2020 roku w G.-D.

sprawy z powództwa D. C. (1)

przeciwko (...) sp. z o.o. sp. k. z siedzibą w Ł., (...) Sp. z o.o. z siedzibą w K.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanej (...) sp. z o.o. sp. k. z siedzibą w Ł. na rzecz powódki D. C. (1) kwotę 3.300 zł (trzy tysiące trzysta złotych),

2.  oddala powództwo przeciwko pozwanej (...) Sp. z o.o. z siedzibą w K..

3.  zasądza od pozwanej (...) sp. z o.o. sp. k. z siedzibą w Ł. na rzecz powódki D. C. (1) kwotę 165,00 zł (sto sześćdziesiąt pięć złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu,

4.  nie obciąża powódki kosztami procesu w zakresie oddalonego powództwa,

sędzia

Karolina Głazińska-Izdebska

Sygn. akt I C 3/19

UZASADNIENIE

Powódka D. C. (1) wniosła pozew przeciwko (...) sp. z o.o. sp. k. w Ł. oraz (...) sp z o.o. w K. o zasądzenie solidarnie od pozwanych na jej rzecz kwoty 3.300 zł tytułem odszkodowania za zniszczoną przesyłkę (pozew – k. 3-4 oraz 26).

Obaj pozwani złożyli odpowiedź na pozew, wnosząc o oddalenie powództwa w całości.

Pozwany (...) sp. z o.o. sp. k. wskazał, że jedynie pośredniczył w wysyłce przesyłki, która została uszkodzona podczas przewozu. Odpowiedzialność pozwanego można rozpatrywać wyłącznie na gruncie umowy spedycji. Powodem uszkodzenia przesyłki było zaś jej niewłaściwe opakowanie (odpowiedź na pozew - k. 31-32)

Pozwany (...) sp. z o.o. podniósł, że nie jest legitymowany bierne wobec faktu, że nadawcą przesyłki była E. G.. Nadto dodał, że jego odpowiedzialność jako przewoźnika jej wyłączona albowiem do uszkodzenia przesyłki doszło z przyczyn leżących po stronie nadawcy – przesyłka była niewłaściwie opakowana (odpowiedź na pozew - k. 60-64)

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 4 października 2018 roku A. D. (1) przyszła wraz z mężem do punktu E. sp. zoo sp. k. z siedzibą w Ł. w G. D.. Chciała wysłać w imieniu swojej córki D. C. (1) autorefraktometr. Urządzenie zostało zakupione jako używane 14 sierpnia 2017 roku za kwotę 3.300 zł. Było sprawne, nie miało żadnych uszkodzeń, miało zostać wysłane celem przeglądu. Przed przybyciem do punku E. A. D. (1) kontaktowała się z punktem celem ustalenia, czy punkt podejmie się wysyłki tak wartościowego sprzętu, czy urządzenie można zapakować na miejscu, czy na miejscu można kupić kartony. Pracownik E. M. S. (1) poinformowała ją, że przesyłka może zostać wysłana, że można ją zapakować w punkcie, że punkt prowadzi sprzedaż kartonów.

A. D. (1) wraz z mężem przynieśli do punktu E. autorefraktometr w niezamkniętym kartonie. Dysponowali dwoma styropianowymi wytłoczkami od innego urządzenia, folią bąbelkową oraz gąbką. Na miejscu A. D. (1) pomagała im w zapakowaniu przesyłki. Na spód kartonu i górę urządzenia położono styropianowe wytłoczki, góra urządzenia została dodatkowo zabezpieczona gąbką. Boki urządzenia zabezpieczono kartonowymi wypełniaczami oraz folią bąbelkową. Wszelkie wolne przestrzenie w kartonie także wypełniono folią bąbelkową. Urządzenie w kartonie było stabilne, nie było możliwości aby się poruszało. Dodatkowo M. S. (1) zapakowała karton z urządzeniem w kolejny karton. Karton zewnętrzny okleiła naklejkami „uwaga szkło” oraz „góra-dół”. Przesyłka została ubezpieczona w (...) S.A. Po zapakowaniu przesyłki M. S. (1) nie wskazywała, że urządzenie zostało niewłaściwie opakowane, nie odmówiła jego przyjęcia, przyjęła zlecenie wysyłki.

Dowód: faktura zakupu urządzenia – k. 5, zeznania świadka A. D. – k. 101-101v, zeznania świadka M. S. – k. 101v, zeznania powódki D. C. – k. 102, Ogóle warunki ubezpieczenia – k. 87-96

A. D. (1) otrzymała potwierdzenie przyjęcia przesyłki, gdzie jako nadawcę wskazano E. G.. Taka informacja znalazła się również na etykiecie adresowej oraz na protokole szkody przesyłki.

Bezsporne, a nadto dowód: potwierdzenie nadania – k. 6, protokół szkody – k. 7

Gdy przesyłka doszła do odbiorcy karton zewnętrzy był uszkodzony. Odbiorca przesyłki dokonał jej otwarcia w obecności kuriera. Urządzenie było połamane.

Bezsporne, a nadto dokumentacja zdjęciowa – k. 7-12, protokół szkody – k. 7

D. C. (1) zgodnie z informacją uzyskaną w punkcie E. w G.-D. złożyła reklamację usługi w (...) sp. z o.o. Reklamacja została potraktowana jako niewniesiona albowiem nie została złożona przez nadawcę przesyłki. D. C. (1) powiadomiła o tym punkt E.. Wówczas E. sp. zo.o. złożyła reklamację w swoim imieniu. Reklamacja nie została uwzględniona.

Bezsporne, a nadto dowód: wiadomość email – k. 13, pismo D. C. do E. – k. 17-19, odpowiedź na odwołanie od reklamacji – k. 14-16

Świadczenie usług przez punkt E. w G.-D. w chwili nadania przesyłki odbywało się zgodnie z Regulaminem świadczenia usług, który obowiązywał od dnia 7 czerwca 2018 roku, zaś przez (...) sp. zo.o. zgodnie z Regulaminem, który obowiązywał od dnia 26 lipca 2018 roku.

Bezsporne, a nadto dowód: regulamin E. - k 37-43, regulamin (...) k. 48-50

Sąd zważył, co następuje:

Przedstawiony stan faktyczny ustalono na podstawie okoliczności bezspornych, dokumentów przedłożonych przez obie strony, a także w oparciu o zeznania świadków oraz powódki.

Przede wszystkim sąd uznał ze wiarygodne zeznania obu świadków, tj. M. S. (1) oraz A. D. (1). Zeznania te we wszelkich zasadniczych elementach korespondowały ze sobą. Żadna ze stron nie podważała także autentyczności i wiarygodności zgromadzonych w sprawie dokumentów, w tym dokumentacji zdjęciowej.

Bezspornym na gruncie przedmiotowej sprawy było to, że między powódką a pozwaną E. sp. zo.o. sp. k. doszło do zawarcia umowy spedycji w punkcie pozwanej w G.-D., której przedmiotem była wysyłka autorefraktometra. Celem wykonania umowy E. sp. o.o. zawarła umowę przewozu z (...) sp. zo.o. Po nadaniu przesyłki, a przed jej doręczeniem odbiorcy, doszło do uszkodzenia przesyłki, a w konsekwencji samego urządzenia.

Spór między stronami sprowadzał się po pierwsze do tego który z pozwanych jest legitymowany bierne, a nadto czy do uszkodzenia przesyłki doszło wskutek nieprawidłowego jej zapakowania przez powódkę, czy też wskutek okoliczności za które ponosi odpowiedzialność przewoźnik bądź spedytor.

Zgodnie z art. 794 § 1 kpc przez umowę spedycji spedytor zobowiązuje się za wynagrodzeniem w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa do wysyłania lub odbioru przesyłki albo do dokonania innych usług związanych z jej przewozem. Paragraf drugi tego przepisu stanowi, że spedytor może występować w imieniu własnym albo w imieniu dającego zlecenie.

Wedle treści art. 799 kc spedytor jest odpowiedzialny za przewoźników i dalszych spedytorów, którymi posługuje się przy wykonaniu zlecenia, chyba że nie ponosi winy w wyborze.

Jak widać przepis art. 794 kc przewiduje dwa rodzaje umowy spedycji - umowę zastępstwa pośredniego, kiedy spedytor występuje w imieniu własnym oraz umowę zastępstwa bezpośredniego, gdy spedytor działa w imieniu dającego zlecenie. Skutki prawne konkretnej umowy będą różne w zależności od tego, która z odmian umowy spedycji znajdzie zastosowanie. Jeżeli spedytor działa w imieniu dającego zlecenie, znajdą zastosowanie przepisy o przedstawicielstwie (art. 95 i nast. kc), czyli czynność prawna dokonana przez przedstawiciela (spedytora) wywoła skutki prawne bezpośrednio w sferze reprezentowanego (dającego zlecenie). Natomiast gdy spedytor działa we własnym imieniu, ale na rachunek dającego zlecenie, jego czynności prawne nie wywołują bezpośrednich skutków dla dającego zlecenie. Dla wykonywania przez dającego zlecenie praw nabytych dla niego przez spedytora, jako zastępcę pośredniego, konieczne jest przelanie tych praw przez spedytora na dającego zlecenie, stosownie do treści art. 740 kc w zw. z art. 796 kc.

Tym samym, gdy spedytor działa w ramach konstrukcji zastępstwa pośredniego, to ma obowiązek przenieść roszczenie wobec przewoźnika na dającego zlecenie. Jeżeli spedytor nie przenosi na dającego zlecenie przysługujących mu roszczeń względem przewoźnika, to tym samym wyrządza mu szkodę i jest to samodzielną podstawą do dochodzenia roszczenia odszkodowawczego od spedytora przez dającego zlecenie. Innymi słowy, gdy spedytor wobec przewoźnika występuje w imieniu własnym i nie przenosi na dającego zlecenie roszczeń przysługujących mu wobec przewoźnika, nie ma podstaw do stosowania art. 799 kc. W takiej sytuacji spedytor narusza swój obowiązek wynikający z umowy spedycji i naraża się na to, że będzie jedyną osobą pozwaną przez dającego zlecenie (Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach - V Wydział Cywilny z dnia 19 września 2016 r. V ACa 485/16, L.).

Z Regulaminu świadczenia usług w punkcie usługowym E. wynika jednoznacznie, że spedytor świadcząc swe usługi działał jako zastępca pośredni. W § 2 ust. 4 zawarto zapis, że w ramach świadczonych usług usługodawca czyli E. sp. zo.o sp. k. działając w imieniu własnym zleca kurierowi wykonanie usługi kurierskiej dotyczącej przesyłki wskazanej przez usługobiorcę, czyli w niniejszym wypadku powódkę. Nadto, treść Regulaminu wskazuje, że spedytor dokonuje rozliczeń z przewoźnikami we własnym imieniu – zlecający uiszcza należność bezpośrednio spedytorowi w momencie nadania przesyłki, według cennika spedytora. Jak nadawca przesyłki w potwierdzeniu przyjęcia przesyłki figurowała wyłącznie E., i ten podmiot był jedyną stroną umowy z (...) sp. zo.o.

Wobec powyższego za zasadny należało uznać zarzut pozwanego (...) sp. z o.o. dotyczący braku legitymacji biernej tego pozwangeo. Powódka nie może skutecznie dochodzić roszczenia od pozwanego (...) sp. zoo, brak jest bowiem pomiędzy powódką a tym pozwanym jakiegokolwiek stosunku zobowiązaniowego. Jednocześnie z omówionych powyżej powodów nie zasługuje na uwzględnienie zarzut pozwanego (...) sp. z o.o. o braku jego odpowiedzialności z uwagi na charakter i treść umowy spedycji. Wobec faktu, że pozwany nie przelał na powódkę roszczeń przysługujących wobec przewoźnika, naruszył swój obowiązek wynikający z umowy spedycji, i tym samym nie ma podstaw do stosowania art. 799 kc.

Zarzut podniesiony przez obu pozwanych a sprowadzający się do twierdzenia o nieprawidłowym zapakowaniu przesyłki, w obliczu zeznań świadków nie zasługiwał na uwzględnienie. Przede wszystkim przedstawiciel pozwanego E. tj. świadek M. S. (1), wskazała, że w jej ocenie przesyłka była zapakowana bezpiecznie. Co prawda brakowało oryginalnych elementów styropianowych, ale wszelkie wolne przestrzenie zostały wypełnione innymi wypełniaczami, jak kartony, folia bąbelkowa. Urządzenie nie miało możliwości przemieszczania się w kartonie, było stabilne. Dodatkowo zabezpieczono je dwoma kartonami, na górze urządzenia i pod nim położono styropianowe wytłoczki, a na górnej wytłoczce dodatkowo ułożono gąbkę. Należy także zauważyć, że M. S. (1) brała udział pakowaniu przesyłki. Gdyby przesyłka nie była bezpiecznie zapakowana miała prawo jej nie przyjąć, bądź odebrać od zlecającego oświadczenie, że w przypadku uszkodzenia przesyłki zlecającemu nie będzie przysługiwała reklamacja, jeżeli szkoda była spowodowana nieprawidłowym opakowaniem przesyłki – zgodnie z zapisami § 3 ust. 11 i 12 Regulaminu świadczenia usług (...). Skoro nie skorzystała z tych możliwości, to tym bardziej należało uznać, że nie miała wątpliwości co do prawidłowego zapakowania urządzenia. Jednocześnie, skoro urządzenie było pakowane w obecności pracownika E., który nie zgłaszał zastrzeżeń co do ostatecznego jego zapakowania, a ponadto przesyłka została oznaczona znakami „uwaga szkło” oraz „góra-dół”, to zlecająca wysyłkę miała pełne podstawy aby przypuszczać, że urządzenie jest zapakowane prawidłowo. Nie bez znaczenia jest okoliczność, że przedstawiciel E. zaproponował zlecającej ubezpieczenie przesyłki, z którego zresztą skorzystała. Proponowanie tego ubezpieczenia w przypadku niewłaściwego opakowania urządzenia mijałoby się z celem ponieważ zgodnie z § 7 ust. 1 pkt 3 Ogólnych warunków ubezpieczenia, ubezpieczyciel nie ponosił odpowiedzialności za szkodę powstałą wskutek niewłaściwego opakowania przesyłki.

W tym miejscu należy odnieść się również do dokumentacji fotograficznej przesyłki wykonanej przez jej odbiorcę zaraz po odebraniu przesyłki. Jak wynika z zeznań obu świadków, na zdjęciach nie widać wszystkich wypełniaczy, które zabezpieczały urządzenie, albowiem zostały one wyjęte, aby ukazać uszkodzenia urządzenia. Świadkowie byli zgodni co do ilości i rodzaju wypełniaczy i kartonów, a także co do tego, że urządzenie było w kartonie stabilne.

Wobec powyższych ustaleń, w punkcie pierwszym wyroku zasądzono od pozwanego (...) sp. z o.o. sp. k. w Ł. na rzecz powódki kwotę 3.300 zł stanowiącą równowartość uszkodzonego urządzenia, zaś w punkcie 2. oddalono powództwo wobec (...) sp. z o.o. w K..

O kosztach procesu w zakresie uwzględnionego powództwa orzeczono w oparciu o art. 98 § 1 i 2 kpc. Jedyny koszt procesu stanowiła opłata sądowa w kwocie 165 zł.

O kosztach procesu w zakresie oddalonego powództwa orzeczono na podstawie art. 102 kpc.