Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 stycznia 2021 r.

Sąd Rejonowy w Giżycku I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 08 stycznia 2021 r. w Giżycku na rozprawie

sprawy z powództwa J. S. (1)

przeciwko J. S. (2)

o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego

1.  Pozbawia wykonalności tytuł wykonawczy w postaci postanowienia Sądu Rejonowego w Giżycku z dnia 17.06.2009r., wydanego w sprawie I Ns 192/08 w punkcie II, zmienionego postanowieniem Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 24.11.2009r. w sprawie IX Ca 602/09, w zakresie ustawowych odsetek od kwoty 18.417,50 zł za okres od dnia 01.05.2010r. do dnia 27.11.2018r.

2.  W pozostałej części powództwo oddala.

3.  Zasadza od Skarbu Państwa – kasy Sądu Rejonowego w Giżycku na rzecz adw. W. B. – Kancelaria Adwokacka w W. kwotę 2.952,00 zł (dwa tysiące dziewięćset pięćdziesiąt dwa złote 00/100), w tym kwotę 552,00 zł z tytułu podatku VAT, tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej świadczonej z urzędu.

4.  Zasadza od Skarbu Państwa – kasy Sądu Rejonowego w Giżycku na rzecz adw. T. S. – Kancelaria Adwokacka w G. kwotę 2.952,00 zł (dwa tysiące dziewięćset pięćdziesiąt dwa złote 00/100), w tym kwotę 552,00 zł z tytułu podatku VAT, tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej świadczonej z urzędu.

SSR Bogusława Olszewska - Wojgienica

Sygn. akt I C 677/19

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 29 marca 2019 r. J. S. (1) wniosła o pozbawienie tytułu wykonawczego– postanowienia Sądu Rejonowego w Giżycku z dnia 17 czerwca 2009 r., sygn. akt I Ns 192/08, zmienionego postanowieniem Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 24 listopada 2019 r. sygn. akt IX Ca 602/09– wykonalności w części co do kwoty 12.655,60 zł.

Powódka podniosła zarzut przedawnienia roszczenia, co do odsetek ustawowych. Wskazała, iż w okresie od 30 kwietnia 2010 r. do chwili złożenia wniosku o nadanie klauzuli wykonalności J. S. (2) nie wykonywał czynności skutkujących przerwaniem biegu przedawnienia świadczeń okresowych w postaci odsetek ustawowych od zasądzonej kwoty, w związku z czym w ocenie powódki przedawnieniu uległy odsetki naliczane w okresie od 1 maja 2010 r. do 4 stycznia 2016 r.

( pozew-k.3-5 akt)

W toku postępowania powódka sprostowała, iż wnosi o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności w części co do kwoty 12.629,36 zł. wskazała, iż w wyniku omyłki rachunkowej kwota odsetek przedawnionych wskazana w pozwie z dnia 29 marca 2019 r., jako kwota 12.655,60 zł obliczona była za okres od 30 kwietnia 2010 r. do 4 stycznia 2016 r., w związku z czym należało ustalić ją ponownie za prawidłowy okres od dnia 1 maja 2010 r. do dnia 4 stycznia 2016 r. na kwotę 12.629,36 zł

( pismo procesowe-k.95)

W dalszym toku postępowania J. S. (1) zmodyfikowała powództwo wnosząc ostatecznie o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności w części co do odsetek ustawowych za opóźnienia naliczonych do dnia 28 marca 2018 r. W uzasadnieniu wskazała, iż nie pozostawała w zwłoce ze spełnieniem świadczenia na rzecz J. S. (2) w okresie istnienia pomiędzy stronami umowy z dnia 22 lutego 2010 r. o przeniesieniu własności udziałów w nieruchomości w zamian za zwolnienie z długu

( pismo procesowe- k.123)

Pozwany J. S. (2) wniósł o oddalenie powództwa. Wskazał, iż orzeczenie Sądu Okręgowego w Olsztynie, na mocy którego zasądzono na rzecz J. S. (2) spłatę w kwocie 18.417,50 zł wraz z ustawowymi odsetkami za uchybienie w terminie płatności, uprawomocniło się 24 listopada 2009 r. Następnie na podstawie aktu notarialnego z dnia 22 lutego 2010 r. powódka i pozwany zawarli umowę przed notariuszem, na mocy której J. S. (1) przeniosła na J. S. (2) własność udziałów w nieruchomościach w zamian za zwolnienie jej z długu. Wyrokiem z dnia 16 października 2017 r. Sąd Rejonowy w Giżycku w sprawie o sygn. akt I C 1001/16 stwierdził jednak, że wyżej wymieniona umowa jest nieważna. Pełnomocnik pozwanego wskazał, iż od czasu zawarcia przed notariuszem ww. umowy do czasu wydania orzeczenia w przedmiocie stwierdzenia jej nieważności przez Sąd, pozwany pozostawał w przekonaniu, iż jego roszczenie wobec żony o spłatę z tytułu podziału majątku wspólnego wygasło wobec zwolnienia powódki z długu. W okresie tym doszło do przerwania biegu przedawnienia, a roszczenie stało się ponownie wymagalne dopiero wskutek wydania orzeczenia stwierdzającego nieważność umowy.

( protokół rozprawy-k.92 akt, pismo procesowe-k.102 akt)

Sąd ustalił, co następuje:

Postanowieniem z dnia 17 czerwca 2009 r. w sprawie o sygn. akt I Ns 192/08 Sąd Rejonowy w Giżycku dokonał podziału majątku wspólnego J. S. (1) i J. S. (2), w którego wyniku przyznał na wyłączną własność J. S. (1) składniki majątkowe o wartości 45.505 zł, zaś J. S. (2) składniki majątkowe o wartości 8.670 zł (pkt I). Ponadto tytułem spłaty zasądził od J. S. (1) na rzecz J. S. (2) kwotę 7.142,50 zł płatną w terminie 45 dni od uprawomocnienia się orzeczenia (pkt II).

(dowód: postanowienie SR w Giżycku z dnia 17 czerwca 2009 r., sygn. akt I Ns 192/08)

Na skutek apelacji złożonej przez J. S. (2), postanowieniem z dnia 24 listopada 2009 r. w sprawie o sygn. akt IX Ca 602/09 Sąd Okręgowy w Olsztynie zmienił zaskarżone orzeczenie w punkcie II. w ten sposób, że zasądził od J. S. (1) na rzecz J. S. (2) kwotę 18.417,50 zł tytułem spłaty, płatną do dnia 30 kwietnia 2010 r. z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności.

(dowód: postanowienie SO w Olsztynie z dnia 24 listopada 2009 r., sygn. akt IX Ca 602/09)

J. S. (1) i J. S. (2) mimo podziału wspólnego majątku w dalszym ciągu wspólnie zamieszkiwali. Trwało to do 2016 r. W międzyczasie, 22 lutego 2010 r., strony zawarły przed notariuszem B. M. umowę– rep. A 1055/2010, na mocy której powódka przeniosła na pozwanego własność udziałów w nieruchomościach w zamian za zwolnienie ją z długu powstałego na skutek konieczności spłaty z tytułu podziału majątku wspólnego. Wyrokiem z dnia 16 października 2017 r. Sąd Rejonowy w Giżycku w sprawie o sygn. akt I C 1001/16 stwierdził, iż ww. umowa jest nieważna. Orzeczenie w tej sprawie jest prawomocne.

(dowód: wyjaśnienia J. S. (1) i J. S. (2) -k. 115; wyrok SR w Giżycku z dnia 16 października 2017 r., sygn. akt I C 1001/16- k.113)

Następnie pozwany w dniu 28 listopada 2018 r. złożył do Sądu Rejonowego w Giżycku wniosek o wydanie odpisu orzeczenia z dnia 17 czerwca 2009 r. wydanego w sprawie o sygn. akt I Ns 192/08, a następnie zmienionego przez Sąd Okręgowy w Olsztynie postanowieniem z dnia 24 listopada 2019 r., sygn. akt IX Ca 602/09 wraz z klauzulą wykonalności.

(dowód: wniosek J. S. (2)- k. 156 sygn. akt I Ns 192/08)

Pozwany w dniu 10 stycznia 2019 r. złożył wraz z otrzymanym tytułem wykonawczym wniosek do Komornika przy Sądzie Rejonowym w Giżycku D. W. o wszczęcie postępowania egzekucyjnego przeciwko J. S. (1). Sprawie została nadana sygn. akt Km 10/19. (d: wniosek o wszczęcie egzekucji, k. 1 sygn. akt Km 10/19)

Sąd zważył, co następuje:

Na gruncie niniejszej sprawy J. S. (1) wniosła powództwo na podstawie art. 840 § 1 kpc, ostatecznie wskazując, iż w jej ocenie przedmiotowe odsetki uległy przedawnieniu za okres do 28 marca 2018 r. Zgodnie z punktem drugim w/w przepisu dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może oprzeć powództwo także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, na zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zgłoszenie tego zarzutu w sprawie było z mocy ustawy niedopuszczalne, a także na zarzucie potrącenia. Nie ulega wątpliwości, że przedawnienie roszczenia stwierdzonego prawomocnym orzeczeniem sądu uzasadnia wniesienie powództwa na podstawie powyższego przepisu ( postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 18 marca 1971 r., I Cz 110/70, L. )

W tym miejscu wskazać również należy, iż zgodnie z treścią art. 125 § 1 kc roszczenie obejmujące świadczenia okresowe należne w przyszłości stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu lub innego organu powołanego do rozpoznawania spraw danego rodzaju albo orzeczeniem sądu polubownego, jak również roszczenie stwierdzone ugodą zawartą przed sądem albo sądem polubownym albo ugodą zawartą przed mediatorem i zatwierdzoną przez sąd przedawnia się z upływem trzech lat.

Dla ustalenia, za jaki okres odsetki w niniejszej sprawie uległy przedawnieniu istotne jest zatem to, kiedy został przerwany bieg przedawnienia roszczenia. Przepis art. 123 § 1 pkt 1 kc stanowi, iż bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia.

Należy zauważyć, iż zarówno roszczenie główne, jak i roszczenie o odsetki stało się wymagalne w dniu 1 maja 2010 r., albowiem termin płatności orzeczonej przez Sąd sumy pieniężnej upłynął J. S. (1) w dniu 30 kwietnia 2010 r. Od tego czasu pozwany przez wiele lat nie czynił kroków w celu wyegzekwowania należnej mu sumy pieniężnej wraz z odsetkami. Ta bierna postawa wynikała z faktu, iż strony mimo rozwodu i podziału wspólnego majątku w dalszym ciągu zamieszkiwały razem.

W ocenie Sądu do przerwania biegu przedawnienia roszczenia doszło w dniu 28 listopada 2018 r., kiedy to J. S. (2) złożył w Sądzie wniosek o wydanie odpisu postanowienia wraz z klauzulą wykonalności. Należy bowiem zauważyć, iż zgodnie z treścią uchwały Sądu Najwyższego wniosek o nadanie klauzuli wykonalności nie tylko powoduje przerwanie biegu przedawnienia, ale też jego zawieszenie, aż do ukończenia postępowania wywołanego tym wnioskiem. (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 16 stycznia 2004 r., III CZP 101/03, L.)

Jeżeli więc, bieg przedawnienia roszczenia w niniejszej sprawie został przerwany w dniu 28 listopada 2018 r. odsetki uległy przedawnieniu za okres poprzedzający trzy ostatnie lata przed złożeniem przez J. S. (2) wniosku o wydanie odpisu postanowienia wraz z klauzula wykonalności. Tym samym należało pozbawić wykonalności tytułu wykonawczego w postaci postanowienia Sądu Rejonowego w Giżycku z dnia 17 czerwca 2009 r., sygn. akt I Ns 192/08, zmienionego postanowieniem Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 24 listopada 2019 r. sygn. akt IX Ca 602/09 w zakresie ustawowych odsetek od kwoty 18.417,50 zł za okres od dnia 1 maja 2010 r. do dnia 27 listopada 2015 r.

Nie sposób jednak zgodzić się z ostatecznym stanowiskiem powódki, w którym to wskazała, iż nie pozostawała w zwłoce ze spełnieniem świadczenia na rzecz J. S. (2) w okresie istnienia między stronami umowy z dnia 22 lutego 2010 r. o przeniesieniu własności nieruchomości w zamian za zwolnienie z długu, albowiem należy pamiętać, iż umowa ta została uznana przez Sąd za nieważną. W związku z czym Sąd w pkt.2 wyroku powództwo oddalił w pozostałym zakresie.

Zauważyć należy, że w wyroku, którego dotyczy przedmiotowe postanowienie Sąd dopuścił się oczywistej omyłki pisarskiej w pkt.1 wyroku, gdzie wpisano, że odsetki przedawniły się za okres od dnia 1.05. 2010 r. do dnia 27.11.2018 r. , zamiast prawidłowo: za okres od dnia 1.05.2010 r. do dnia 27.11.2015 r.

Na podstawie § 8 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. z 2019r. poz. 18), Sąd w punkcie 3 i 4 zasądził na rzecz adwokatów ustanowionych z urzędu, reprezentujących powódkę i pozwanego stosowne wynagrodzenie.

Bogusława Olszewska– Wojgienica