Sygn. akt I C 394/20
Dnia 11 lutego 2021 r.
Sąd Rejonowy w Piszu I Wydział Cywilny w składzie:
Przewodniczący: |
sędzia Magdalena Łukaszewicz |
Protokolant: |
starszy sekretarz Anita Topa |
po rozpoznaniu w dniu 28 stycznia 2021 r. w Piszu
sprawy z powództwa D. S.
przeciwko B. S.
o dopuszczenie do współposiadania
o r z e k a :
I. Nakazuje pozwanej B. S. dopuścić powoda D. S. do współposiadania zabudowanej nieruchomości – działki gruntu o numerze geodezyjnym (...), położonej w miejscowości N. (...), dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą KW (...) w ten sposób, że zobowiązuje pozwaną, aby udostępniła powodowi opisaną wyżej nieruchomości w każdy piątek tygodnia w godzinach od 17:30 do 18:30.
II. Oddala powództwo w pozostałej części.
III. Zasądza od pozwanej B. S. na rzecz powoda D. S. kwotę 200 zł ( dwieście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.
IV. Umarza postępowanie w przedmiocie wniosku powoda o zwolnienie od kosztów sądowych.
D. S. wystąpił z pozwem przeciwko B. S. o dopuszczenie do współposiadania zabudowanej nieruchomości – stanowiącej działkę gruntu o nr geod. (...), położoną w N. (...), dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą nr (...) – poprzez nakazanie pozwanej udostępnienia kluczy do drzwi wejściowych budynku posadowionego na tejże nieruchomości. Jednocześnie wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanej kosztów procesu według norm przepisanych.
W uzasadnieniu wnioskodawca wskazał, że strony pozostają w związku małżeńskim, a opisana wyżej nieruchomość wchodzi w skład ich majątku wspólnego. Powód wyprowadził się z przedmiotowej nieruchomości. Po wyprowadzce powoda, pozwana wymieniła zamki w drzwiach wejściowych, odmówiła udostępnienia powodowi kluczy i wpuszczenia go na teren nieruchomości, czym uniemożliwia powodowi korzystanie ze wspólnych ruchomości oraz z rzeczy osobistych powoda.
Pozwana B. S. w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie na jej rzecz od powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.
W uzasadnieniu pozwana podała, że w sierpniu 2020 roku powód dobrowolnie i na stałe wyprowadził się z przedmiotowej nieruchomości, na której zamieszkiwał wspólnie z pozwaną i synem stron. Od tej pory nie partycypuje w kosztach utrzymania nieruchomości ani w spłacie rat kredytu hipotecznego. Wyprowadzając się zabrał swoje rzeczy osobiste, dokumenty, a także ruchomości wchodzące w skład majątku wspólnego stron. (...), samochód i łódź powód wywiózł pod nieobecność pozwanej.
Pozwana wskazała, że powodem wyprowadzki było nadużywanie przez powoda alkoholu, pod wpływem którego powód wszczynał awantury i stosował przemoc wobec domowników, a w dniu 5 maja 2020 roku pobił pozwaną. Z uwagi na powyższe, Prokurator Rejonowy w Piszu wszczął postępowanie przygotowawcze, które zakończyło się wniesieniem przeciwko powodowi aktu oskarżenia o popełnienie czynu z art. 207 § 1 k.k.
Pozwana podniosła, że wymieniła zamki w drzwiach wejściowych do budynku mieszkalnego by chronić siebie i syna przed przemocą ze strony powoda, a ponadto, aby uniemożliwić powodowi wywożenie, pod nieobecność pozwanej, ruchomości wchodzących w skład majątku wspólnego stron.
W ocenie pozwanej, przy uwzględnieniu całokształtu okoliczności przedmiotowej sprawy, roszczenie powoda jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, co uzasadnia jego oddalenie w oparciu o przepis art. 5 k.c.
Na rozprawie w dniu 3 grudnia 2020 roku powód sprecyzował żądanie i wskazał, że chce móc w każdy piątek, w godzinach od 15:00 do 16:00, wejść na przedmiotową nieruchomość i do budynku mieszkalnego wyłącznie w celu sprawdzenia istnienia i stanu składników majątku wspólnego stron.
Pozwana przychyliła się do powyższego żądania, przy czym, z uwagi na godziny swojej pracy, wniosła o nakazanie pozwanej udostępnienia nieruchomości powodowi na godzinę od 17:30 i stanowczo sprzeciwiła się udostępnieniu powodowi kluczy.
Sąd ustalił, co następuje:
D. S. i B. S. są w związku małżeńskim. Małżonkowie pozostają w ustroju małżeńskiej majątkowej wspólności ustawowej.
W skład majątku wspólnego D. S. i B. S. wchodzi zabudowana budynkiem mieszkalnym nieruchomość stanowiąca działkę gruntu o nr geod. (...), położona w N. (...), dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą nr (...).
Na opisanej wyżej nieruchomości małżonkowie zamieszkiwali wspólnie do sierpnia 2020 roku. W sierpniu 2020 roku D. S. wyprowadził się. Od tego czasu małżonkowie pozostają w separacji faktycznej.
D. S. został oskarżony o znęcanie się psychiczne i fizyczne nad żoną B. S. oraz o znęcanie psychiczne nad synem M. S., tj. o popełnienie czynu z art. 207 § 1 k.k. Sprawa toczy się przed Sądem Rejonowym w Piszu pod sygn. akt II K 464/20.
Od czasu wyprowadzenia się, D. S. pod nieobecność żony wywiózł z opisanej wyżej nieruchomości wchodzące w skład majątku wspólnego ruchomości: trzy szafki, telewizor, samochód, łódź, kosiarkę, narzędzia z garażu, biurko narożne, głośniki, wózek widłowy, wkrętarkę, szlifierkę, piłę do drzewa, odkurzacz K., lodówkę turystyczną, krajalnicę, frytkownicę, sprężarkę do wulkanizacji, agregat prądotwórczy, betoniarkę, karmnik dla ptaków, przyczepkę.
W związku z toczącą się sprawą karną i wywożeniem przez D. S. wspólnych ruchomości, B. S. zmieniła zamek w drzwiach wejściowych do budynku mieszkalnego. D. S. nie dysponuje nowymi kluczami.
(okoliczności bezsporne, dowód: zeznania świadków J. J. k. 39 i I. S. k. 39-39v; zeznania powoda k. 39v; zeznania pozwanej k. 39v-40; wydruk z księgi wieczystej k. 4-8v; policyjny raport z interwencji w miejscu zamieszkania stron k. 36-37)
Sąd zważył, co następuje:
Do chwili ustania wspólności majątkowej uprawnienie małżonka do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego wynika z art. 34 1 k.r.o. Zgodnie z tym przepisem każdy z małżonków jest uprawniony do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego oraz do korzystania z nich w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaniem i korzystaniem z rzeczy przez drugiego małżonka.
Posiadanie samoistne rzeczy przez małżonków wynikające ze wspólności łącznej jest podobnie jak w przypadku współwłasności w częściach ułamkowych ograniczone analogicznym prawem współuprawnionego.
Zgodnie z orzecznictwem (vide wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 9.10.2013r., V ACa 359/13, Legalis) art. 34 1 k.r.o. wprowadza – co do zasady – współposiadanie rzeczy wchodzących do majątku wspólnego przez oboje małżonków, jednakże nie wyklucza możliwości wyłącznego, jednoosobowego posiadania samoistnego sprawowanego przez jednego małżonka, co oznacza, że w odniesieniu do małżonków także obowiązuje reguła znana z art. 206 k.c.
Na tle art. 206 k.c. przyjmuje się, że każdemu ze współwłaścicieli przysługuje uprawnienie do współposiadania i korzystania z rzeczy wspólnej, realizowane i chronione stosownie do natury rzeczy i rodzaju naruszeń.
Ustalony w niniejszej sprawie stan faktyczny był między stronami bezsporny.
W małżeństwie stron obowiązuje ustawowy ustrój majątkowy, o którym mowa w art. 31 k.r.o. Wspólność ustawowa obejmuje zaś wszelkie przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich, tworząc majątek wspólny małżonków.
Przedmiotowa nieruchomość wchodzi w skład majątku wspólnego stron, co wprost wynika z treści prowadzonej dla tej nieruchomości księgi wieczystej, której wydruk załączony został do akt sprawy.
Faktem jest, że na skutek toczącej się sprawy karnej oraz na skutek wywożenia przez powoda ruchomości wchodzących w skład majątku wspólnego stron, pozwana wymieniła zamek w drzwiach wejściowych do budynku mieszkalnego, a powód nie dysponuje kluczami do nowego zamka, co skutecznie uniemożliwia mu współposiadanie nieruchomości.
Wobec treści art. 34 1 k.r.o., fakt, że powód jest współwłaścicielem przedmiotowej nieruchomości i jest pozbawiony możliwości jej współposiadania, jest zatem wystarczającą przesłanką do uwzględniania roszczenia powoda.
Pozwana nie oponowała dopuszczeniu powoda do współposiadania przedmiotowej nieruchomości we wskazany ostatecznie przez powoda sposób, tj. poprzez udostępnienie powodowi nieruchomości w każdy piątek przez jedną godzinę. Z uwagi na godziny swojej pracy, wniosła natomiast, aby była to godzina od 17:30. Sąd oczywiście przychylił się do tego wniosku.
Z uwagi na powyższe, na podstawie powołanego przepisu Sąd orzekł, jak w punkcie I. sentencji wyroku i oddalił powództwo w pozostałym zakresie. W ocenie Sądu, zważywszy na toczącą się sprawę karną i postawiony powodowi w tej sprawie zarzut, udostępnienie powodowi kluczy od przedmiotowej nieruchomości sprzeczne jest z zasadami współżycia społecznego, a mianowicie z dobrem i bezpieczeństwem pozwanej i syna stron.
O kosztach procesu Sąd rozstrzygnął w oparciu o przepis art. 98 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Powód w nieznacznym stopniu przegrał proces, dlatego zasadnym jest obciążenie pozwanej kosztami w całości. W tym przypadku jest to kwota 200 złotych tytułem zwrotu opłaty sądowej od pozwu.
Na podstawie art. 355 k.p.c. Sąd umorzył postępowanie w przedmiocie wniosku powoda o zwolnienie od kosztów sądowych. Powód uiścił opłatę sądową od pozwu, która na dzień orzekania w sprawie była jedynym kosztem, dlatego orzekanie w przedmiocie wniosku powoda stało się zbędne.