Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 17 lutego 2021 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XII Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: Sędzia (del.) Iwona Strączyńska

Protokolant: sekr. sąd. Dominika Hara

Przy udziale Prokuratora: Przemysława Ścibisza

po rozpoznaniu w sprawie przeciwko J. A. i innym

oskarżonym o czyny z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zb. z art. 178 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi i inne

w przedmiocie zażalenia pokrzywdzonej N. P.

na postanowienie Prokuratora Prokuratury Regionalnej w W. z dnia 5 marca 2019 r. o zabezpieczeniu majątkowym

na podstawie art. 437 § 1 k.p.k.

postanawia

zażalenia pokrzywdzonej N. P. nie uwzględnić i utrzymać w mocy postanowienie Prokuratora Prokuratury Regionalnej w W. z dnia 5 marca 2019 r. w sprawie (...)o zabezpieczeniu majątkowym

UZASADNIENIE

J. A. został oskarżony o popełnienie czynów z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zb. z art. 178 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi w zb. z art. 296 § 1a i 2 k.k. w zb. z art. 296 § 1, 2 i 3 k.k. w zb. z art. 171 ust. 5 ustawy Prawo bankowe w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 § 1 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. oraz art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zb. z art. 178 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi w zb. z art. 296 § 1a i 2 k.k. w zb. z art. 171 ust. 5 ustawy Prawo bankowe w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 § 1 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k.

Postanowieniem z dnia 5 marca 2019 r. Prokurator Prokuratury Regionalnej w W. postanowił:

I.  dokonać zabezpieczenia majątkowego wobec podejrzanego, tytułem:

1.  kary grzywny w wysokości do 3.000 stawek dziennych każda stawka po 2.000,00 zł, co stanowi kwotę 6.000.000,00 zł;

2.  środka kompensacyjnego w postaci obowiązku naprawienia szkody majątkowej w kwocie nie mniejszej niż 47.760.000,00 zł na rzecz Skarbu Państwa reprezentowanego przez Prokuratora Regionalnego w W., działającego w imieniu pokrzywdzonych;

3.  przepadku na rzecz Skarbu Państwa równowartości korzyści majątkowej pochodzącej z popełnienia przestępstwa w kwocie nie mniejszej niż 47.760.000,00 zł;

4.  wykonania orzeczenia o kosztach sądowych w kwocie nie mniejszej niż 180.000,00 zł;

II.  wykonanie postanowienia dokonać poprzez:

1.  ustanowienie zakazu zbywania i obciążania nieruchomości gruntowej położonej w miejscowości S., gmina T. przy ul. (...), numer działki (...), o powierzchni 0,2737 ha, o wartości 210.000,00 zł, dla której Sąd Rejonowy w E. VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...), stanowiącej własność (...) Sp. z o.o. z siedzibą w E., REGON (...) (wielkość udziału 1/1), na poczet przepadku na rzecz Skarbu Państwa równowartości korzyści majątkowej pochodzącej z popełnienia przestępstwa w kwocie nie mniejszej n iż 47.760.000,00 zł;

2.  ustanowienie zakazu zbywania i obciążania nieruchomości gruntowej położonej w miejscowości S., gmina T. przy ul. (...), numer działki (...), o powierzchni 0,2119 ha, o wartości 160.000,00 zł, dla której Sąd Rejonowy w E. VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...), stanowiącej własność (...) Sp. z o.o. z siedzibą w E., REGON (...) (wielkość udziału 1/1), na poczet przepadku na rzecz Skarbu Państwa równowartości korzyści majątkowej pochodzącej z popełnienia przestępstwa w kwocie nie mniejszej n iż 47.760.000,00 zł;

3.  ustanowienie zakazu zbywania i obciążania nieruchomości gruntowej położonej w miejscowości (...), woj. (...), powiat. M., gmina E.., przy ul. (...), numer działki (...), o powierzchni 0,1231 ha, o wartości 160.000,00 zł, dla której Sąd Rejonowy w E. VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...), stanowiącej własność (...) Sp. z o.o. z siedzibą w E., REGON (...) (wielkość udziału 1/1), na poczet przepadku na rzecz Skarbu Państwa równowartości korzyści majątkowej pochodzącej z popełnienia przestępstwa w kwocie nie mniejszej n iż 47.760.000,00 zł;

4.  ustanowienie zakazu zbywania i obciążania nieruchomości gruntowej położonej w miejscowości (...), woj. (...), powiat. M., gmina E.., przy ul. (...), numer działki (...), o powierzchni 0,1417 ha, o wartości 180.000,00 zł, dla której Sąd Rejonowy w E. VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...), stanowiącej własność (...) Sp. z o.o. z siedzibą w E., REGON (...) (wielkość udziału 1/1), na poczet przepadku na rzecz Skarbu Państwa równowartości korzyści majątkowej pochodzącej z popełnienia przestępstwa w kwocie nie mniejszej n iż 47.760.000,00 zł;

5.  ustanowienie zakazu zbywania i obciążania nieruchomości gruntowej położonej w miejscowości (...), woj. (...), powiat. M., gmina E. przy ul. (...), numer działki (...), o powierzchni 0,1303 ha, o wartości 160.000,00 zł, dla której Sąd Rejonowy w E. VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...), stanowiącej własność (...) Sp. z o.o. z siedzibą w E., REGON (...) (wielkość udziału 1/1), na poczet przepadku na rzecz Skarbu Państwa równowartości korzyści majątkowej pochodzącej z popełnienia przestępstwa w kwocie nie mniejszej n iż 47.760.000,00 zł;

6.  ustanowienie zakazu zbywania i obciążania nieruchomości gruntowej położonej w miejscowości (...), woj. (...), powiat. M., gmina E. przy ul. (...), numer działki (...), o powierzchni 0,1238 ha, o wartości 160.000,00 zł, dla której Sąd Rejonowy w E. VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...), stanowiącej własność (...) Sp. z o.o. z siedzibą w E., REGON (...) (wielkość udziału 1/1), na poczet przepadku na rzecz Skarbu Państwa równowartości korzyści majątkowej pochodzącej z popełnienia przestępstwa w kwocie nie mniejszej n iż 47.760.000,00 zł;

7.  ustanowienie zakazu zbywania i obciążania nieruchomości gruntowej położonej w miejscowości (...), woj. (...), powiat. M., gmina E. przy ul. (...), numer działki (...), o powierzchni 0,1251 ha, o wartości 160.000,00 zł, dla której Sąd Rejonowy w E. VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...), stanowiącej własność (...) Sp. z o.o. z siedzibą w E., REGON (...) (wielkość udziału 1/1), na poczet przepadku na rzecz Skarbu Państwa równowartości korzyści majątkowej pochodzącej z popełnienia przestępstwa w kwocie nie mniejszej n iż 47.760.000,00 zł;

8.  ustanowienie zakazu zbywania i obciążania nieruchomości gruntowej położonej w miejscowości (...), woj. (...), powiat. M., gmina E. przy ul. (...), numer działki (...), o powierzchni 0,1245 ha, o wartości 160.000,00 zł, dla której Sąd Rejonowy w E. VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...), stanowiącej własność (...) Sp. z o.o. z siedzibą w E., REGON (...) (wielkość udziału 1/1), na poczet przepadku na rzecz Skarbu Państwa równowartości korzyści majątkowej pochodzącej z popełnienia przestępstwa w kwocie nie mniejszej n iż 47.760.000,00 zł;

9.  ustanowienie zakazu zbywania i obciążania nieruchomości gruntowej położonej w W., woj. (...), gmina m. S., dzielnica M., przy ul. (...), numer działki (...), o powierzchni 0,2578 ha, o wartości 6.250.000,00 zł, dla której Sąd Rejonowy dla Warszawy – Mokotowa w W. VII Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...), stanowiącej własność M. A., c. J. i G., PESEL (...) (wielkość udziału 1/1), na poczet przepadku na rzecz Skarbu Państwa równowartości korzyści majątkowej pochodzącej z popełnienia przestępstwa w kwocie nie mniejszej n iż 47.760.000,00 zł;

10.  zajęcie 2.200 udziałów o łącznej wartości 110.000,00 zł posiadanych przez J. A., PESEL (...), będącego wspólnikiem w spółce (...) z siedzibą w miejscowości (...)-(...) E., ul. (...), woj. (...), nr KRS (...), NIP (...);

11.  zajęcie ruchomości w postaci zegarka marki R. (...) cal. (...) o szacunkowej wartości 40.000,00 zł zabezpieczonego w toku przeszukania pomieszczeń mieszkalnych zajmowanych przez oskarżonego w dniu 25 lutego 2019 r., na podstawie protokołu tymczasowego zajęcia mienia z dnia 25 lutego 2019 r.;

12.  zajęcie ruchomości w postaci zegarka marki (...) o szacunkowej wartości 30.000,00 zł zabezpieczonego w toku przeszukania pomieszczeń mieszkalnych zajmowanych przez oskarżonego w dniu 25 lutego 2019 r., na podstawie protokołu tymczasowego zajęcia mienia z dnia 25 lutego 2019 r.;

13.  zajęcie ruchomości w postaci obrazu autorstwa A. R. o szacunkowej wartości 25.000,00 zł zabezpieczonego w toku przeszukania pomieszczeń mieszkalnych zajmowanych przez oskarżonego w dniu 25 lutego 2019 r., na podstawie protokołu tymczasowego zajęcia mienia z dnia 25 lutego 2019 r. (poz. 3);

14.  zajęcie ruchomości w postaci obrazu autorstwa A. R. o szacunkowej wartości 25.000,00 zł zabezpieczonego w toku przeszukania pomieszczeń mieszkalnych zajmowanych przez oskarżonego w dniu 25 lutego 2019 r., na podstawie protokołu tymczasowego zajęcia mienia z dnia 25 lutego 2019 r. (poz. 4);

15.  zajęcie ruchomości w postaci obrazu autorstwa A. R. o szacunkowej wartości 25.000,00 zł zabezpieczonego w toku przeszukania pomieszczeń mieszkalnych zajmowanych przez oskarżonego w dniu 25 lutego 2019 r., na podstawie protokołu tymczasowego zajęcia mienia z dnia 25 lutego 2019 r. (poz. 5);

16.  zajęcie ruchomości w postaci obrazu autorstwa Z. H.-yi o szacunkowej wartości 25.000,00 zł zabezpieczonego w toku przeszukania pomieszczeń mieszkalnych zajmowanych przez oskarżonego w dniu 25 lutego 2019 r., na podstawie protokołu tymczasowego zajęcia mienia z dnia 25 lutego 2019 r. (poz.6);

17.  zajęcie ruchomości w postaci rzeźby I. M. o szacunkowej wartości 300.000,00 zł zabezpieczonego w toku przeszukania pomieszczeń mieszkalnych zajmowanych przez oskarżonego w dniu 25 lutego 2019 r., na podstawie protokołu tymczasowego zajęcia mienia z dnia 25 lutego 2019 r. (poz.7);

18.  zajęcie ruchomości w postaci obrazu autorstwa R. A. o szacunkowej wartości 70.000,00 zł zabezpieczonego w toku przeszukania pomieszczeń mieszkalnych zajmowanych przez oskarżonego w dniu 25 lutego 2019 r., na podstawie protokołu tymczasowego zajęcia mienia z dnia 25 lutego 2019 r. (poz.8);

19.  zajęcie ruchomości w postaci obrazu autorstwa J. S. o szacunkowej wartości 300.000,00 zł zabezpieczonego w toku przeszukania pomieszczeń mieszkalnych zajmowanych przez oskarżonego w dniu 25 lutego 2019 r., na podstawie protokołu tymczasowego zajęcia mienia z dnia 25 lutego 2019 r. (poz.9).

Na powyższe postanowienie w dniu 17 sierpnia 2020 r. zażalenie złożyła pokrzywdzona N. P. zaskarżając w/w postanowienie w części i zarzucając mu:

1.  błędy w ustaleniach faktycznych (art. 438 pkt. 3 k.p.k.) poprzez uznanie, że J. A. sprowadził bezpośrednie niebezpieczeństwo wyrządzenia (...) Bank szkody majątkowej wielkich rozmiarów, w związku z narażeniem (...) Bank S.A. na odpowiedzialność odszkodowawczą wobec klientów banku, którzy nabyli obligacje w wysokości co najmniej 41.050.000,00 zł oraz nałożeniem kary przez Komisję Nadzoru Finansowego w wysokości do 80 mln zł oraz Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów w wysokości do (...) wartości obrotu (...) Bank S.A. za rok obrotowy poprzedzający rok nałożenia kary;

2.  błędy w ustaleniach faktycznych (art. 438 pkt. 3 k.p.k.) poprzez uznanie, iż dokonanie zabezpieczenia majątkowego wobec oskarżonego tytułem środka kompensacyjnego w postaci naprawienia szkody majątkowej w kwocie nie mniejszej niż 47.760.000,00 zł na rzecz Skarbu Państwa reprezentowanego przez Prokuratora Regionalnego w W., działającego w imieniu pokrzywdzonych;

3.  obrazę przepisów prawa materialnego (art. 438 pkt. 1 k.p.k.) poprzez uznanie przepadku na rzecz Skarbu Państwa równowartości korzyści majątkowej pochodzącej z popełnienia przestępstwa w kwocie nie mniejszej niż 47.760.000,00 zł (kwota rzeczywistej szkody wyrządzonej pokrzywdzonym klientom (...) Bank S.A.);

4.  obrazę przepisów prawa materialnego w pkt. II 1), 2), 3), 4), 5), 6), 7), 8), 9) (art. 438 pkt. 1 k.p.k.) poprzez uznanie ustanowienia zakazu zbywania i obciążania nieruchomości na poczet przepadku na rzecz Skarbu Państwa równowartości korzyści majątkowej pochodzącej z popełnienia przestępstwa w kwocie nie mniejszej niż 47.760.000,00 zł.

N. P. wniosła o zmianę przedmiotowego postanowienia w części poprzez:

1.  wyeliminowanie Skarbu Państwa z kręgu osób uprawnionych – pokrzywdzonych z tytułu zabezpieczenia majątkowego, pkt. I 2), 3) postanowienia o zabezpieczeniu majątkowym. Wpisanie następującej treści w pkt. I 2): „środka kompensacyjnego w postaci obowiązku naprawienia szkody majątkowej w kwocie nie mniejszej niż 47.760.000,00 zł na rzecz pokrzywdzonych (wymieniając w tym miejscu bądź na innej stronie postanowienia rzeczywistych pokrzywdzonych – lista osób), a nadto usunięcie pkt. I 3). jako podstawę wskazując art. 46 § 1 k.k.;

2.  wyeliminowanie Skarbu Państwa z kręgu osób uprawnionych – pokrzywdzonych z tytułu zabezpieczenia majątkowego na poczet przepadku na rzecz Skarbu Państwa pkt. II 1), 2), 3), 4), 5), 6), 7), 8), 9) postanowienia o zabezpieczeniu majątkowym;

3.  w pkt. I postanowienia wskazanie o dokonaniu zajęcia rzeczywistej straty pokrzywdzonych klientów (...) Banku S.A. w wysokości co najmniej 41.050.000,00 zł znajdujących się na kontach bankowych spółki (...) S.A.

W uzasadnieniu zażalenia pokrzywdzona opisała stawiane przez Prokuratora zarzuty oskarżonemu J. A., a nadto opisała działalność (...) Banku S.A., Przewodniczącego Rady Nadzorczej Banku, dokonując przy tym oceny postawionych zarzutów, bądź ich braku, względem przywołanych przez skarżącą w uzasadnieniu środka odwoławczego osób, opisała czynności Komisji Nadzoru Finansowego podjęte w stosunku do (...) Bank S.A., jak również wskazała, że próbę polubownego załatwienia sprawy z (...) Bank S.A. poprzez zwrot zainwestowanych funduszy, na koniec podała okoliczności dotyczące niezasadności przyznania zabezpieczenia na rzecz Skarbu Państwa, wskazując iż całość utraconych środków finansowych należy do pokrzywdzonych klientów (...) Banku S.A., w tym do skarżącej.

Sąd zważył, co następuje:

Zażalenie pokrzywdzonej N. P. nie zasługuje na uwzględnienie, zaś podniesione w nim okoliczności nie dają podstaw do zmiany zaskarżonego postanowienia.

Na wstępie wskazać należy, że zabezpieczenie majątkowe, którego warunki zastosowania zostały określone w rozdziale 32 kodeksu postępowania karnego (art. 291-295), służy zagwarantowaniu możliwości wykonania kar i środków karnych
o charakterze majątkowym, które mogą być orzeczone w przyszłym wyroku, w tym
i wykonania obowiązku naprawienia szkody. Zabezpieczenie mienia podejrzanego (oskarżonego) uniemożliwia jego sprzedanie, ukrycie, zniszczenie, czy też pozbycie się go w inny sposób, a to pozwala na właściwą realizację powyższych celów. Dokonanie zabezpieczenia majątkowego na mieniu podejrzanego (oskarżonego) lub na mieniu,
o którym mowa w art. 45 § 2 k.k. jest możliwe przy kumulatywnym spełnieniu następujących przesłanek:

- prowadzone postępowanie karne znajduje się co najmniej w stadium in personam;

- zebrany materiał dowodowy wskazuje na duże prawdopodobieństwo popełnienia czynu zabronionego objętego zakresem art. 291 § 1 k.p.k.;

- istnieje realna obawa, że brak zabezpieczenia majątkowego uniemożliwi wykonanie ewentualnie zasądzonych w wyroku należności majątkowych czy finansowych (orzeczonej grzywny, świadczenia pieniężnego, przepadku, środka kompensacyjnego, zwrotu pokrzywdzonemu lub innemu podmiotowi korzyści majątkowej, jaką sprawca osiągnął z popełnionego przestępstwa, albo jej równowartości, czy też orzeczonych kosztów sądowych).

Zdaniem Sądu wszystkie powyższe przesłanki zostały spełnione, aby na mieniu podejrzanego dokonać zabezpieczenia majątkowego.

Zabezpieczenie majątkowe jest środkiem przymusu, którego celem jest zabezpieczenie wykonania orzeczenia, które zapadnie w przyszłości (zob. wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 6 września 2004 r., SK 10/04, Dz. U. Nr 202, poz. 2080; wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 14 czerwca 2011 r. w sprawie Nr 36921/07 G.). Celem zabezpieczenia majątkowego jest zabezpieczenie postępowania karnego wykonawczego, a przede wszystkim zwiększenie prawdopodobieństwa wykonania prawomocnych wyroków, w których orzeczono kary lub środki o charakterze majątkowym.

Zastosowanie zabezpieczenia majątkowego w postępowaniu karnym dopuszczalne jest jedynie do czasu uprawomocnienia się orzeczenia kończącego postępowanie jurysdykcyjne (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 10 maja 1995 r., I KZP 10/95, OSNKW 1995, Nr 7–8, poz. 43, z uwagami R. A. Stefańskiego, Przegląd, WPP 1996, Nr 3–4, s. 104; zob. także A. Bulsiewicz, D. Kala, Zabezpieczenie, s. 227–242). Zabezpieczenie majątkowe należy niezwłocznie uchylić w całości lub w części, jeżeli ustaną przyczyny, wskutek których zostało ono zastosowane w określonym rozmiarze, lub powstaną przyczyny uzasadniające jego uchylenie choćby w części (§ 4). Powyższy przepis wprowadza zatem regułę bieżącej kontroli wykonywania zabezpieczenia majątkowego, gdyż przewiduje on konieczność działania z urzędu. Zmiana okoliczności, o jakiej mowa w przepisie, dotyczy zarówno zmiany okoliczności w postaci ustania obawy niemożności wykonania orzeczenia, jak i zmiany w zakresie wysokości grzywny, świadczenia pieniężnego, przepadku czy środka kompensacyjnego (Kodeks postępowania karnego. Komentarz., red. prof. UwB dr hab. Andrzej Sakowicz, dr Katarzyna T. Boratyńska, dr Paweł Czarnecki,
dr hab. Adam Górski, prof. UW dr hab. Michał Królikowski, dr Marcin Warchoł,
dr Andrzej Ważny, rok wydania: 2016, wydawnictwo: C.H. Beck, wydanie: 7, Legalis).

Jednak, zgodnie z treścią art. 433 § 1 k.p.k. sąd odwoławczy rozpoznaje sprawę w granicach zaskarżenia, a jeżeli w środku odwoławczym zostały wskazane zarzuty stawiane rozstrzygnięciu - również w granicach podniesionych zarzutów. Zażalenie pochodzące od odwołującej owszem zawiera zarzuty opisane w art. 438 (błąd w ustaleniach faktycznych oraz obrazę przepisów prawa materialnego), jednak stanowi ono jedynie dokonaną przez stronę subiektywną ocenę ustaleń poczynionych w toku postępowania przygotowawczego i nie wykracza poza polemikę z uzasadnieniem zaskarżonego postanowienia.

Wskazać również należy, iż zaskarżone postanowienie w przedmiocie zabezpieczenia majątkowego zostało dokonane wobec J. A. tytułem kary grzywny, środka kompensacyjnego w postaci obowiązku naprawienia szkody majątkowej na rzecz Skarbu Państwa reprezentowanego przez Prokuratora Regionalnego w W. działającego w imieniu pokrzywdzonych oraz tytułem kosztów sądowych poprzez ustanowienie hipoteki przymusowej na rzecz Skarbu Państwa – który jest w tym postanowieniu jedynym wymienionym podmiotem uprawnionym.

W zaskarżonym postanowieniu wskazany został jeden podmiot – wierzyciel hipoteczny w postaci Skarbu Państwa, co jest zgodne z zasadą akcesoryjności hipoteki na płaszczyźnie podmiotowej, w której nieprawidłowe byłoby ustanowienie
w postanowieniu prokuratora jednej hipoteki przymusowej, która ma równocześnie zabezpieczone zostałyby należności Skarbu Państwa i poszkodowanego lub uprawnionego
z tytułu nawiązki – jedna hipoteka nie może zabezpieczać należności różnych podmiotów. Należy też jednoznacznie stwierdzić, iż wierzycielem hipotecznym, który uzyskuje hipotekę przymusową na podstawie postanowienia prokuratora, jest Skarb Państwa, pokrzywdzony lub inna osoba, jednak co do jednej hipoteki przymusowej, wskazuje się jeden podmiot - a w niniejszej sprawie wskazany został Skarb Państwa. Zatem zarzut wskazany we wniosku odnoszący się do zmiany zaskarżonego postanowienia poprzez wyeliminowanie z kręgu osób uprawnionych z tytułu zabezpieczenia majątkowego dokonanego wobec J. A. Skarbu Państwa jest niezasadny.

Pokrzywdzona domaga się wyeliminowania Skarbu Państwa z kręgu osób uprawnionych z tytułu zabezpieczenia majątkowego na rzecz pokrzywdzonych klientów (...) Banku S A. (w tym siebie) wskazanych z imienia i nazwiska. Zwrócić należy uwagę, iż w zaskarżonym postanowieniu o zabezpieczeniu majątkowym prokurator w treści orzeczenia wskazał Skarb Państwa reprezentowany przez Prokuratora Regionalnego w W. działającego w imieniu pokrzywdzonych jako wierzyciela hipotecznego, celem dokonania zabezpieczenia na rzecz jednego uprawnionego, różnych należności wymienionych w postanowieniu, które przysługują odpowiednio pokrzywdzonym lub Skarbowi Państwa. Wbrew stanowisku pokrzywdzonej, której zdaniem w przypadku, gdy postanowienie o zabezpieczeniu majątkowym ma na celu m.in. zabezpieczenie wykonania środka w postaci obowiązku naprawienia szkody, wierzycielem winien być pokrzywdzony a nie Skarb Państwa, Sąd nie podzielił tego poglądu, bowiem takie stanowisko nie uwzględnia zarówno samoistnego charakteru środka z art. 46 § 1 k.k. jakim jest obowiązek naprawienia szkody, jak też roli postępowania przygotowawczego.

W tym kontekście zabezpieczenia majątkowe ustanawiane w postępowaniu przygotowawczym tytułem obowiązku naprawienia szkody jest jedynie zabezpieczeniem możliwości wykonania końcowego rozstrzygnięcia Sądu (w tym grożących kar, środków karnych i innych środków, jakie mogą być in concreto orzeczone w sprawie, a także kosztów procesu).

Wskazanie Skarbu Państwa, jako jednego wierzyciela hipotecznego jest zasadne w sytuacji, gdy indywidualizacja i konkretyzacja podmiotu uprawnionego do określonego świadczenia, będącego przedmiotem zabezpieczenia majątkowego, następuje dopiero na etapie wyrokowania, jak to jest w przypadku nawiązki lub świadczenia pieniężnego, wówczas jako wierzyciela hipotecznego należy wskazać Skarb Państwa reprezentowany przez daną jednostkę Prokuratury, albowiem w przeciwnym wypadu zabezpieczenie tych środków byłoby niemożliwe aż do chwili wydania prawomocnego wyroku (zob. I. Zduński, B. Rogowski, A. Rogowska, Korzystanie przez prokuratora z ksiąg wieczystych - zabezpieczenie majątkowe, Przegląd Sądowy 2011, nr 11-12, s. 71). W związku z powyższym, w sytuacji niemożności określenia wierzyciela hipotecznego wynikającej z nie ustalenia jeszcze na etapie postępowania przygotowawczego wszystkich pokrzywdzonych i wysokości poniesionej przez nich szkody, co będzie możliwe dopiero na etapie wyrokowania przez Sąd, prokurator winien wskazać jako wierzyciela hipotecznego Skarb Państwa reprezentowany przez daną jednostkę Prokuratury. W innym przypadku zabezpieczenie obowiązku naprawienia szkody staje się niemożliwe, dlatego wykreślenie, zgodnie z żądaniem pokrzywdzonej Skarbu Państwa z kręgu osób uprawnionych z tytułu zabezpieczenia majątkowego, nie może zostać dokonane, z uwagi, iż konkretyzacja pokrzywdzonych i zakresu szkody ma miejsce dopiero na etapie wyrokowania, a art. 46 § 1 k.k. jasno stwierdza, że Sąd orzeka obowiązek naprawienia szkody w razie skazania.

Podkreślić raz jeszcze należy, że zabezpieczenie hipoteką przymusową obowiązku naprawienia szkody z art. 46 § 1 k.k. - jako środka o charakterze mieszanym cywilno-penalnym - na rzecz Skarbu Państwa, a nie na rzecz pokrzywdzonych, których konkretyzacja i określenie zakresu roszczeń jest niemożliwe na obecnym etapie postępowania karnego, jednocześnie nie koliduje w żaden sposób z zasadą akcesoryjności hipoteki. Należy pamiętać, że Sąd na etapie postępowania jurysdykcyjnego może poczynić odmienne niż prokurator w postępowaniu przygotowawczym ustalenia, co do szkody i kręgu osób pokrzywdzonych, a sam środek w postaci obowiązku naprawienia szkody może z urzędu zmienić na nawiązkę, gdy ustalenia co do szkody okażą się zbyt utrudnione. Z tego względu, zastosowanie zabezpieczenia majątkowe na rzecz Skarbu Państwa reprezentowanego przez Prokuratura Regionalnego w W. działającego w imieniu pokrzywdzonych, Sąd uznał za zasadne.

Ponadto, należy zwrócić uwagę, iż w sprawie RP I Ds. 11.2018 cały czas jest prowadzone postępowanie przygotowawcze, w którym gromadzony jest materiał dowodowy, który z racji ilości pokrzywdzonych, świadków, osób podejrzanych, generuje wiele czynności dowodowych do wykonania, związanych z ustaleniem prawidłowego stanu faktycznego w sprawie, w tym w szczególności osób zaangażowanych w sprzedaż obligacji i ich wzajemne powiązania. Zarówno etap postępowania jak i obszerność materiału dowodowego powoduje, iż należy uznać ten etap za przedwczesny do wyrokowania, co do oskarżonego J. A., o którego winie przekonana jest pokrzywdzona N. P.. Dokonywanie jakiegokolwiek osądu na tym etapie jest zdecydowanie przedwczesne. Owszem, Prokurator zgromadził już odpowiedni materiał dowodowy w prowadzonym postępowaniu i w dniu 26 października 2020 r. skierował sprawę (...) z aktem oskarżenia do Sądu, ale i tak dopiero wówczas, w toku procesu sądowego, zostanie przeanalizowana i określona rola każdego ze sprawców, a w wydanym wyroku, tylko w przypadku uznania winy oskarżonych, orzeczona odpowiednia, co do popełnionych czynów, kara, jak też ewentualnie orzeczony obowiązek naprawienia szkody majątkowej w stosunku do wskazanych osób i w określonej wysokości.

Przechodząc na grunt rozpoznawanej sprawy wskazać należy, że w zażaleniu pochodzącym od skarżącej nie jest kwestionowany sam fakt zabezpieczenia, jak i zakres lub sposób zabezpieczenia. Zażalenie stanowi jedynie dokonaną przez stronę pokrzywdzoną subiektywną ocenę ustaleń poczynionych w toku postępowania przygotowawczego i zamieszczonych w zaskarżonym postanowieniu.

Wobec powyższego stwierdzić należy, że zażalenie pokrzywdzonej N. P. na postanowienie Prokuratora Prokuratury Regionalnej w W. z dnia 5 marca 2019 r. o zabezpieczeniu majątkowym nie zasługuje na uwzględnienie.

Mając na uwadze powyższe, Sąd podnosi, iż zażalenie strony skarżącej stanowi jedynie polemikę z treścią wydanego zaskarżonego postanowienia, w którym wyraża swoje niedozwolenie względem zapadłego orzeczenia, zażalenie wyżej wymienionej na postanowienie Prokuratora Prokuratury Regionalnej w W. z dnia 5 marca 2019 r. o zabezpieczeniu majątkowym nie zasługuje na uwzględnienie.

Z uwagi na powyższe, Sąd orzekł jak w sentencji niniejszego postanowienia.