Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 grudnia 2020 r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu I Wydział Cywilny i Własności Intelektualnej

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Jerzy Geisler

Sędziowie: Mariola Głowacka

Małgorzata Goldbeck-Malesińska

Protokolant: st.sekr.sąd. Kinga Kwiatkowska

po rozpoznaniu w dniu 2 grudnia 2020 r. w Poznaniu

na rozprawie

sprawy z powództwa T. W.

przeciwko A. Ł.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

na skutek apelacji pozwanej

od wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu XIII Wydział Cywilny z siedzibą w Lesznie

z dnia 27 marca 2019 r. sygn. akt XIII C 508/17

1.  apelację oddala;

2.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda 4.050 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

Mariola Głowacka Jerzy Geisler Małgorzata Goldbeck-Malesińska

I ACa 838/19

UZASADNIENIE

Powód T. W. wniósł o pozbawienie w całości wykonalności nakazu zapłaty wydanego przez Sąd Okręgowy w Poznaniu Ośrodek (...) w L. z dnia 19.01.2016 r., sygn. akt (...) zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia 20.05.2016 r., zasądzającego od powoda T. W. i S. M., jako dłużników solidarnych na rzecz pozwanej A. Ł. kwotę 180.000 zł wraz z odsetkami od dnia 1.08.2015 r. do dnia zapłaty oraz kosztami postępowania sądowego, w oparciu o który Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Lesznie prowadzi postępowanie egzekucyjne pod sygn. akt (...) Powód nadto wniósł o zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych.

W odpowiedzi na pozew pozwana wniosła o oddalenie powództwa i o zasądzenie na jej rzecz od powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych powiększonych o kwotę 2000 zł z uwagi na dojazd z W. do L..

Wyrokiem z dnia 27.03.2019 r. Sąd Okręgowy pozbawił wykonalności w zakresie kwoty 140.000 zł tytuł wykonawczy w postaci nakazu zapłaty z 19.01.2016 r. wydanego w postępowaniu nakazowym przez Sąd Okręgowy w Poznaniu – Ośrodek (...) w L. w sprawie o sygn. (...) w pozostałym zakresie powództwo oddalił i orzekł o kosztach procesu. – k. 306 Ustalenia faktyczne i motywy prawne wyroku Sąd Okręgowy przedstawił w pisemnym uzasadnieniu na kartach 312-316.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Powód zajmował się prowadzeniem działalności w postaci spółki (...) sp. z o.o. i był jednoosobowo upoważniony do reprezentowania tej spółki. Jego pełnomocnikiem był S. M., który był znajomym T. N.. T. N. był z kolei wieloletnim znajomym pozwanej. Powód ubiegał się o dofinansowanie od banku, ale nie otrzymał zgody na udzielenie pożyczki. Za pośrednictwem T. N. S. M. został przedstawiony pozwanej i zwrócił się do niej z prośbą o udzielenie pożyczki na (...) sp. z o.o. Pozwana wyraziła zgodę. Między powodem, a pozwaną doszło do spotkania w sprawie udzielenia pożyczki, w którym uczestniczył również T. N. i S. M.. W czasie tego spotkania zostały ustalone warunki umowy pożyczki.

W dniu 2 lipca 2015 r. w W. została zawarta umowa pożyczki, na mocy której pozwana udzieliła pożyczki spółce (...) sp. z o.o. w W. w wysokości 70.000 zł na okres do 31 sierpnia 2015 r. Po podpisaniu umowy pożyczka miała być przekazana gotówką lub przelewem na rachunek bankowy pożyczkobiorcy poprzez T. N., który wskazaną kwotę otrzyma na konto, jako kaucję do umowy. T. N. miał następnie przekazać całą kwotę pożyczkobiorcy. Pożyczka podlegała oprocentowaniu w wysokości 7% w stosunku miesięcznym, a odsetki miały być wypłacone wraz ze zwrotem kapitału. Na zabezpieczenie spłaty pożyczki pożyczkobiorca miał wystawić i przekazać pożyczkodawcy weksel in blanco. W przypadku braku spłaty pożyczki w umówionym terminie, pożyczkodawca uprawniony był do uzupełnienia weksla na kwotę długu pożyczkobiorcy z tytułu umowy wraz z kosztami dochodzenia należności z datą płatności według uznania pożyczkodawcy.

W dniu 9 lipca 2015 r. w W. została zawarta druga umowa pożyczki między tymi samymi stronami na kwotę 13.200 dolarów amerykańskich. Pożyczka została udzielona na okres do 31 lipca 2015 r. i miała być przekazana przelewem na rachunek bankowy pożyczkobiorcy. Pożyczka podlegała oprocentowaniu w wysokości 7% w stosunku miesięcznym, a odsetki miały być wypłacone wraz ze zwrotem kapitału. Na zabezpieczenie spłaty pożyczki pożyczkobiorca miał wystawić i przekazać pożyczkodawcy weksel in blanco. W przypadku braku spłaty pożyczki w umówionym terminie, pożyczkodawca uprawniony był do uzupełnienia weksla na kwotę długu pożyczkobiorcy z tytułu umowy wraz z kosztami dochodzenia należności z datą płatności według uznania pożyczkodawcy.

Na zabezpieczenie spłaty pożyczek powód wystawił i przekazał pozwanej jeden weksel in blanco. Weksel ten został poręczony przez S. M. i T. N.. Weksel ten został uzupełniony 9 lipca 2015 r. w ten sposób, że powód miał zapłacić 31 lipca 2015 r. na zlecenie pozwanej kwotę 180.000 zł.

Dnia 9 lipca 2015 r. został wystawiony weksel przez T. N., który został uzupełniony w ten sposób, że T. N. miał zapłacić 10 września 2015 r. na zlecenie pozwanej kwotę 140.000 zł. Weksel ten został poręczony przez powoda i S. M..

Dowód: zeznania świadka S. M. k. 201, umowa pożyczki z 2 lipca 2015 r. k. 237, umowa pożyczki z 9 lipca 2015 r. k. 237, weksel z 9 lipca 2015 r. k. 237.

W dniu 2 lipca 2015 r. pozwana dokonała przelewu kwoty 70.000 zł na rachunek bankowy T. N., który następnie powyższą kwotę przekazał powodowi.

W dniu 9 lipca 2015 r. pozwana dokonała przelewu kwoty 13.177,91 dolarów amerykańskich na rachunek (...) sp. z o.o.

Dowód: potwierdzenie przelewu k. 237 (k. 200-201 akt sprawy karnej).

Powód nie dokonał spłaty pożyczek w umówionych terminach.

Dowód: bezsporne.

Pozwana, na podstawie weksla uzupełnionego na kwotę 180.000 zł, wystąpiła do sądu o wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym przeciwko powodowi i S. M. i dnia 19 stycznia 2016 r. został wydany nakaz zapłaty przez Sąd Okręgowy w Poznaniu Ośrodek (...) w L. w sprawie o sygn. (...), na mocy którego sąd nakazał powodowi i S. M. solidarną zapłatę na rzecz pozwanej kwoty 180.000 zł wraz z odsetkami ustawowymi oraz kosztami postępowania.

Dowód: nakaz zapłaty k. 11, pozew o zapłatę k. 12-13, weksel k. 15,

Na mocy pełnomocnictwa udzielonego przez pozwaną 10 grudnia 2015 r. była ona wówczas reprezentowana przez radcę prawnego K. R. przed sądami powszechnymi i organami egzekucyjnymi w sprawach o zapłatę przeciwko T. W., S. M. i (...) sp. z o.o. w W..

Dowód: pełnomocnictwo k. 14.

Dnia 3 lutego 2016 r. pozwana udzieliła T. N. pełnomocnictwa procesowego nazwanego „pełnomocnictwem komorniczym” do reprezentowania jej w postępowaniu egzekucyjnym prowadzonym pod sygnaturą akt (...) przeciwko dłużnikom T. W. i S. M..

Dowód: pełnomocnictwo komornicze k. 26.

Dnia 17 lutego 2016 r. w W. doszło do zawarcia ugody między powodem, a T. N. – reprezentującym pozwaną A. Ł. na podstawie pełnomocnictwa komorniczego. Przedmiotem tej ugody było zobowiązanie powoda wobec pozwanej w wysokości 182.000 zł wynikające z weksla własnego i nakazu zapłaty wydanego w sprawie (...). Na mocy tej ugody powód zobowiązał się do spłaty wierzytelności w wysokości 135.000 zł. W ugodzie został wskazany numer rachunku bankowego, na który powód miał dokonać płatności.

Dowód: ugoda z 17.02.2016 r. k. 22-25.

Dnia 18 lutego 2016 r. powód zwrócił się za pośrednictwem wiadomości e-mail do T. N., aby ugoda została podpisana przez pozwaną, wyjaśniając, że tak zaleca jego prawnik. W odpowiedzi T. N. poinformował powoda, że w związku z tym, że pozwana ustanowiła go pełnomocnikiem, nie ma takiej możliwości i fakt podpisania ugody przez niego pozostawił do decyzji powodowi. Wówczas powód w wiadomości e-mail przesłał T. N. ugodę, z prośbą o podpisanie przez pozwaną i odesłanie skanu. Jednocześnie poinformował pełnomocnika pozwanej o tym, że jeszcze tego samego dnia prześle potwierdzenie przelewu pierwszej wpłaty. W wiadomości e-mail z 19 lutego 2016 r. T. N. potwierdził fakt otrzymania ugody.

Dowód: wiadomości e-mail k. 27-30.

Dnia 18 lutego 2016 r. powód otrzymał wiadomość - sms od Ł. J. o treści: „Podaje dane do wpłaty A. Ł. (...)-(...) W. ul. (...)”.

Dowód: protokół notarialny k. 31-34, zeznania Ł. J. k. 201.

Na wskazany rachunek w wiadomości sms powód 19 lutego 2016 r. dokonał wpłaty kwoty 30.000 zł w tytule wpisując: „W imieniu (...) sp. z o.o. zgodnie z ugodą z dnia 18.02.2016 r. nr (...)”.

Dowód: potwierdzenie przelewu k. 35.

Dnia 14 marca 2016 r. powód otrzymał od T. N. wiadomość e-mail o treści: „Panie T. cała kwota pozostała tj. 110.000 zł i wycofujemy sprawę z Sądu”.

Dowód: wiadomość email k. 27.

W dniu 4 kwietnia 2016 r. powód dokonał wpłaty kwoty 20.000 zł, w dniu 27 maja 2016 r. kwoty 20.000 zł, w dniu 9 czerwca 2016 r. kwoty 25.000 zł i w dniu 1 sierpnia 2016 r. kwoty 45.000 zł, a w tytułach przelewów wpisywał „W imieniu (...) sp. z o.o. zgodnie z ugodą z dnia 18.02.2016 r. nr (...)”.

Dowód: potwierdzenie przelewu k. 36-39.

Po dokonaniu wpłaty kwoty 140.000 zł powód odebrał weksel wystawiony przez T. N., który został indosowany przez pozwaną na rzecz T. N., a który został poręczony przez powoda.

Dowód; weksel z 9 lipca 2015 r. k. 237.

Ł. J. zatrzymał kwoty wpłacone przez powoda w ramach rozliczenia wierzytelności, którą według swoich twierdzeń posiadał wobec pozwanej.

Dowód: zeznania Ł. J. k. 201.

Pomimo dokonanych przez powoda wpłat, pozwana nie wstrzymała czynności egzekucyjnych prowadzonych wobec powoda, na skutek których doszło do zajęcia kwoty 15.000 zł. Obecnie nadal jest prowadzone postępowanie egzekucyjne przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Lesznie M. C. pod sygn. akt (...).

Dowód: potwierdzenie przelewu k. 41-49, postanowienie o przekazaniu sprawy k. 54-55, 63

Powód spotkał się osobiście z pozwaną, prosząc ją o zwolnienie jego rachunków bankowych z egzekucji komorniczej, aby mógł prowadzić działalność gospodarczą. Pozwana zażądała od powoda kwoty 10.000 zł. Powód przekazał pozwanej osobiście kwotę 5.000 zł w dniu 28 października 2017 r. i poinformował ją, że w późniejszym czasie przekaże jej pozostałą kwotę. W czasie tego spotkania powód informował pozwaną o dokonaniu przez niego spłaty pożyczek T. N.. Pozwana wówczas poinformowała powoda, że wskazany rachunek bankowy nie należy do niej.

Dowód: pisemne oświadczenie pozwanej k. 40, zeznania powoda i pozwanej k. 118, k. 233.

Pismem z 31 października 2016 r. pozwana w toku postępowania egzekucyjnego cofnęła zajęcia wszelkich wierzytelności z rachunków bankowych należących do powoda w (...) S.A., (...) Bank S.A., I. i M.

Dowód: cofnięcie zajęcia k. 238.

Pozwana pracuje w kancelarii prawniczej i jest specjalistą do spraw kryminalistyki. T. N. i Ł. J. prowadzą wspólnie działalność gospodarczą. Pozwana i Ł. J. są (...) sp. z o.o., Ł. J. i M. N. są (...) sp. z o.o. Ł. J. zajmuje się prowadzeniem działalności gospodarczej w zakresie windykacji zobowiązań w (...) sp. z o.o. W tej spółce jest zatrudniony T. N. na stanowisku negocjatora, który zajmuje się m.in. ściąganiem wierzytelności i usługami detektywistycznymi.

Dowód: odpis KRS k. 133-144, zeznania pozwanej k. 118, odpis KRS k. 172-189, wydruk strony internetowej k. 190, protokół przesłuchania T. N. w sprawie karnej k. 237.

Dnia 9 stycznia 2017 r. powód złożył w Prokuraturze Okręgowej w Warszawie zawiadomienie o możliwości popełnienia na jego szkodę przestępstwa z art. 258 § 1 k.k. i art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. przez T. N., Ł. J. i A. Ł..

Dowód: zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa k. 237.

Postanowieniem z 13 czerwca 2017 r. wszczęto dochodzenie w sprawie doprowadzenia w dniu 18 lutego 2016 r do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w postaci pieniędzy w kwocie 140.000 zł na szkodę T. W. za pomocą wprowadzenia w błąd przez T. N. przy podaniu numeru rachunku bankowego na dane A. Ł., gdzie przelewane miały być pieniądze uzgodnione w ramach umowy ugody z dnia 17 lutego 2016 r., a które to ostatecznie trafiły na konto Ł. J..

Dowód: postanowienie o wszczęciu dochodzenia k. 237.

W postępowaniu przygotowawczym pozwana została dwukrotnie wezwana pismami z 19 września 2017 r. i 23 października 2017 r. do podania ile pożyczek i w jakiej kwocie udzieliła firmie (...) sp. z o.o. z siedzibą w W., w jakiej formie zostały przekazane pieniądze i komu oraz czy do umów pożyczek zostały wystawione weksle in blanco oraz deklaracje wekslowe. Pozwana odebrała powyższe wezwania i dwukrotnie kontaktowała się telefonicznie z osobą prowadzącą postępowanie, informując, że najpierw przekaże żądane informacje do końca października 2017 r., a kolejny raz informując, że przekaże te informacje do końca listopada 2017 r. Na powyższą okoliczność została sporządzona notatka urzędowa przez osobę prowadzącą śledztwo, w której stwierdzono, że pozwana pomimo zobowiązania, nie przekazuje żądanych informacji i celowo odsuwa termin ich przekazania. Ostatecznie pozwana w dniu 18 grudnia 2017 r. przekazała pisemną informację wraz z potwierdzeniem dokonania dwóch przelewów na kwoty 13.177,91 dolarów amerykańskich i 70.000 zł.

Dowód: notatka urzędowa z 8 grudnia 2017 r. sporządzona przez asp. sztab. A. M. k. 237, pismo pozwanej z 12 grudnia 2017 r. k. 237.

W postępowaniu przygotowawczym została wydana opinia przez Laboratorium Kryminalistyczne Komendy Stołecznej Policji, z której wynika, że ugoda z 17 lutego 2016 r. została podpisana przez T. N. i dodatkowo parafowana przez niego na pierwszych trzech stronach. Ponadto zapisy literowo – cyfrowe znajdujące się na pierwszej, drugiej i czwartej stronie dokumentu dotyczące danych wierzyciela zostały nakreślone przez T. N., a podpis usytuowany na czwartej stronie pod pozycją dłużnik został nakreślony przez powoda.

Dowód: opinia Laboratorium Kryminalistycznego K. (...) Policji k. 237.

Po dokonaniu wpłat zgodnie z ugodą z 17 lutego 2016 r. powód prowadził rozmowy telefoniczne z T. N., w czasie których T. N. zapewniał powoda o tym, że umówił się na spotkanie z pozwaną i że czeka na odbiór dokumentów z jej strony. Ponadto na informację od powoda, że pozwana nic nie wie odnośnie dokonanych przez niego wpłat, T. N. zapewnił powoda, że wpłaty dokonane przez powoda rozliczał z pozwaną. W innej rozmowie T. N. wyraził żal w związku z tym, że powód próbował spotkać się z pozwaną i że z nią rozmawiał przez telefon, co miało nie być zgodne z ich wcześniejszymi ustaleniami. Ponadto T. N. informował powoda, że pozwana będzie kombinować. Powód prowadził również rozmowy telefoniczne z pozwaną w celu umówienia się z nią na spotkanie. Pozwana informowała powoda, że mogą spróbować porozumieć się przez telefon lub mailowo i informowała go jednocześnie, że nie będzie miała czasu się z nim spotkać.

Dowód: zapis rozmów na nośniku P. k. 278, stenogramy rozmów k. 279-289.

W świetle tak ustalonego stanu faktycznego Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Sąd nie znalazł żadnych podstaw do zakwestionowania wiarygodności zeznań powoda, albowiem były one wiarygodne w świetle zgromadzonych w sprawie dokumentów w postaci dwóch umów pożyczek, przelewów pożyczek, ugody z 17 lutego 2016 r., pełnomocnictwa komorniczego udzielonego przez pozwaną, wiadomości sms wysłanej przez Ł. J. z danymi do przelewu i stenogramem rozmów.

Oceniając zeznania pozwanej sąd doszedł do przekonania, że nie były one wiarygodne, albowiem okazały się sprzeczne z materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie. W zakresie, w którym pozwana odniosła się do udzielonego T. N. pełnomocnictwa, wskazać należy, że pozwana nie kwestionowała prawdziwości tego dokumentu, podważała natomiast zakres udzielonego pełnomocnictwa. Pozwana zeznała, że nie upoważniła T. N. do prowadzenia egzekucji, a pełnomocnictwo miało dotyczyć jedynie rozpoczęcia egzekucji, gdyż T. N. zawiózł dokumenty do mecenas K. R.. W czasie kolejnego przesłuchania pozwana podała, że T. N. często jeździł w okolice, w której była prowadzona egzekucja komornicza i dlatego udzieliła mu pełnomocnictwa by reprezentował ją przed komornikiem. Oceniając te zeznania wskazać należy, że były one nielogiczne, pozwana bowiem nie musiała udzielać świadkowi pełnomocnictwa do zawiezienia dokumentów do radcy prawnego czy do komornika, a czego niewątpliwie miała świadomość z uwagi na charakter jej pracy zawodowej. Pozwana posiadała pełnomocnika w osobie radcy prawnego K. R., która reprezentowała pozwaną w postępowaniu egzekucyjnym prowadzonym przed komornikiem. Twierdzenia pozwanej nie miały więc żadnego uzasadnienia w świetle okoliczności sprawy, ani w świetle zasad doświadczenia życiowego. Ponadto jej zeznania okazały się sprzeczne z zeznaniami T. N., który zeznał, że pozwana po wydaniu nakazu zapłaty udzieliła mu pełnomocnictwa do tego, żeby dogadać się z powodem w sprawie spłaty długu wynikającego z nakazu zapłaty. Świadek jednocześnie zaprzeczył, by miał wykonywać czynności przed komornikiem i by miał zawozić do niego dokumenty. Treść zeznań T. N. była z kolei wiarygodna w świetle tego, że T. N. zajmuje się zawodowo ściąganiem wierzytelności, a pozwana udzieliła T. N. pełnomocnictwa 3 lutego 2016 r., a więc na kilkanaście dni przed zawarciem przez niego ugody z powodem. W świetle powyższego sąd nie miał wątpliwości, że na podstawie pełnomocnictwa komorniczego T. N. miał prowadzić negocjacje z powodem dotyczące spłaty długu wobec pozwanej. Z uwagi na wszystko powyższe, sąd odmówił zeznaniom pozwanej wiarygodności w części, w której powoływała się na to, że zakres pełnomocnictwa udzielonego T. N. dotyczył jedynie dostarczania dokumentów do radcy prawnego i do kancelarii komorniczej. W konsekwencji niewiarygodne były zeznania pozwanej, w których twierdziła, że T. N. nie był przez nią umocowany do zawarcia ugody. Zeznania te były sprzeczne z zeznaniami T. N. oraz z całokształtem okoliczności sprawy.

Zeznania pozwanej, w których podała, że nie posiada żadnych zobowiązań wobec Ł. J. i T. N. okazały się sprzeczne z treścią zeznań Ł. J. oraz nie były wiarygodne w świetle okoliczności niniejszej sprawy, w związku, z czym sąd zeznania pozwanej w tym zakresie również uznał za niewiarygodne. Sąd miał na uwadze, że pozwana, mając od dawna świadomość faktu przekazania przez powoda na jej rzecz za pośrednictwem jej pełnomocnika T. N. zwrotu pożyczki na rachunek bankowy Ł. J., nie podjęła żadnych kroków w celu wyegzekwowania tych pieniędzy od Ł. J.. Skoro pozwana (według swoich twierdzeń) nie posiadała żadnych zobowiązań wobec swojego wspólnika, nie powinna mieć żadnego problemu z odzyskaniem pieniędzy pochodzących z jej wierzytelności, a wpłaconych na konto Ł. J.. Z przeprowadzanego postępowania nie wynika, aby pozwana domagała się zwrotu od Ł. J. i T. N. wpłaconych przez powoda kwot, ani by miała złożyć zawiadomienie o popełnieniu na jej szkodę przestępstwa. W interesie pozwanej było podjęcie jakichkolwiek czynności wobec jej wspólnika, aby odzyskać pieniądze wpłacone przez jej dłużnika na konto Ł. J., skoro prowadzona jednocześnie egzekucja przez komornika wobec powoda była skuteczna jedynie w niewielkim zakresie. Istotne dla oceny zeznań pozwanej było również to, że wystąpiła ona do sądu o wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym przeciwko powodowi i S. M., a nie uczyniła tego wobec T. N., pomimo, że weksel wystawiony przez powoda został poręczony również przez niego. Tłumaczenie pozwanej, że nie uczyniła tego, gdyż posiadała inne zabezpieczenie wobec T. N., było zdaniem sądu nieprzekonujące. Pozwana w wyniku jednej czynności mogła uzyskać tytuł wykonawczy wobec trzech osób, a jednak zaniechała tego. Z przeprowadzonego postępowania nie wynika jednocześnie, aby pozwana zaspokoiła swoje roszczenie z innego zabezpieczenia, które zgodnie ze swoimi twierdzeniami miała posiadać wobec T. N.. W konsekwencji, zdaniem sądu bierność pozwanej wobec Ł. J. i T. N. wskazuje, że pozwana posiadała zobowiązania wobec Ł. J..

Odnosząc się do zeznań pozwanej, w których podała, że jedna pożyczka udzielona spółce była w złotówkach, druga w dolarach, a trzecia była dana w gotówce S. M., wskazać należy, że zeznania pozwanej dotyczące trzeciej umowy pożyczki w kwocie ponad 100.000 zł przekazanej rzekomo S. M. były niedopuszczalne. Z zeznań pozwanej wynikało, że trzecia umowa pożyczki miała być zawarta w formie ustnej, co oznacza, że zgodnie z art. 74 § 1 k.c. w zw. z art. 720 § 2 k.c. przeprowadzenie dowodu z zeznań świadków lub dowodu z przesłuchania stron na fakt zawarcia umowy pożyczki było niedopuszczalne. Wskazać przy tym należy, że nie zaszła żadna z okoliczności przewidzianych w art. 74 § 2 k.c., albowiem powód nie wyraził zgody na przeprowadzenie dowodu z zeznań pozwanej na powyższą okoliczność, a pozwana faktu zawarcia umowy pożyczki w formie ustnej nie uprawdopodobniła za pomocą dokumentu. W tym zakresie sąd miał w szczególności na uwadze, że pozwana nie dysponowała żadnym dokumentem dotyczącym przekazania kwoty ponad 100.000 zł w gotówce S. M.. Tym samym pozwana nie uprawdopodobniła faktu zawarcia trzeciej umowy pożyczki, co oznacza, że przeprowadzanie dowodu z jej zeznań oraz z przesłuchania świadków na powyższą okoliczność było niedopuszczalne. Jednocześnie zauważyć należy, że zeznania pozwanej dotyczące zawarcia trzeciej umowy pożyczki ze spółką (...) sp. z o.o. w W. na kwotę ponad 100.000 zł były całkowicie niewiarygodne. Sąd miał na uwadze, że pozwana zawierając dwie umowy pożyczki ze spółką (...) sp. z o.o., zabezpieczyła swoje interesy, zawierając umowy w formie pisemnej oraz dokonując przelewu gotówki z rachunku bankowego. Zeznania pozwanej dotyczące istnienia trzeciej umowy pożyczki, która miała być zawarta jedynie w ustnej formie, a środki pieniężne miały być przekazane w gotówce bez potwierdzenia, są niewiarygodne w świetle okoliczności sprawy. Dodatkowo sąd miał na uwadze, że pozwana powoływała się na fakt przekazania S. M. w gotówce kwoty ponad 100.000 zł, a nie przedstawiła żadnych okoliczności związanych z zawarciem umowy ustnej z powodem, który był jedyną osobą uprawnioną do reprezentowania spółki. Oceniając zeznania pozwanej sąd miał jeszcze na uwadze, że w postępowaniu przygotowawczym pozwana nie chciała podać ilu pożyczek udzieliła spółce powoda i na jaka kwotę, zasłaniając się niepamięcią. Ponadto pozwana zeznała, że spółce powoda były również udzielone pożyczki bez spisywania umowy, zabezpieczone wekslem, a więc z zeznań tych wynika, że spółce powoda udzielono więcej niż jednej pożyczki w formie ustnej, co jest sprzeczne z zeznaniami pozwanej złożonymi w toku niniejszej sprawy. Zeznania pozwanej były jednocześnie sprzeczne z zeznaniami T. N., który pośredniczył przy zawieraniu umów między spółką powoda, a pozwaną. Świadek bowiem zeznał, że były dwie wierzytelności. Pozwana natomiast na fakt trzech umów pożyczek powołała się dopiero w czasie przesłuchania w charakterze strony, nie wspominając o tym fakcie podczas pierwszego przesłuchania w sprawie, ani w odpowiedzi na pozew. Wszystko powyższe oznacza, że zeznania pozwanej, w zakresie, w którym powoływała się na trzecią umowę pożyczki, która miała zostać zawarta w formie ustnej, były nie tylko niedopuszczalne w świetle art. 74 § 1 k.c. w zw. z art. 720 § 2 k.c., ale również niewiarygodne.

Oceniając zeznania pozwanej sąd miał na uwadze, że w czasie składania zeznań pozwana zasłaniała się złym samopoczuciem spowodowanym gorączką, a w czasie składania zeznań w postępowaniu przygotowawczym toczącym się z zawiadomienia powoda fakt niepamiętania niektórych istotnych okoliczności dla sprawy tłumaczyła depresją. Zdaniem sądu pozwana, tłumacząc się złym samopoczuciem, chciała uniknąć odpowiedzi na niektóre pytania. I tak w czasie składania zeznań w postępowaniu przygotowawczym pozwana stwierdziła, że nie pamięta ilu pożyczek udzieliła spółce powoda i na jaką kwotę, dalej przyznała, że być może w sprawie ugody z 17 lutego 2016 r. T. N. kontaktował się z nią, co mogło mieć miejsce w czasie reemisji jej choroby (depresji) i dlatego tego nie pamięta. Pozwana zapytana o to, gdzie znajdują się pozostałe weksle stwierdziła, że tego również nie pamięta i że być może przekazała je T. N.. W toku niniejszej sprawy pozwana nie chciała wyjaśnić, dlaczego wystawcą jednego z weksli był T. N., również zasłaniając się niepamięcią. Zdaniem sądu wszystko powyższe świadczy o tym, że zeznania pozwanej nie spełniały kryterium wiarygodności. Odnosząc się do choroby psychicznej, na którą powoływała się pozwana, sąd doszedł do przekonania, że nawet, jeśli pozwana faktycznie od wielu lat choruje na depresję, to fakt ten pozostawał bez wpływu na ocenę jej zdolności do dokonywania czynności prawnych w okresie zawierania umów pożyczek z powodem. Z materiału dowodowego wynika, że pozwana zawarła dwie szczegółowo i fachowo sporządzone umowy pisemne pożyczki zabezpieczone wekslem in blanco, co zdaniem sądu wraz z faktem przekazania środków pieniężnych dłużnikowi za pośrednictwem przelewu z rachunku bankowego, świadczy o pełnej zdolności do czynności prawnych, zaś powoływanie się na chorobę zdaniem sądu miało miejsce wyłącznie na potrzeby niniejszego postępowania.

Przechodząc do oceny zeznań świadków T. N. i Ł. J. wskazać należy, że sąd doszedł do przekonania, że zeznania tych świadków nie mogły stanowić samodzielnej podstawy do dokonywania ustaleń w sprawie. Za powyższym przemawiał całokształt okoliczności sprawy, a w szczególności zamiar wprowadzenia powoda w błąd, co do tytułu spełnienia świadczenia. T. N. prowadził negocjacje z powodem odnośnie spłaty wierzytelności na rzecz pozwanej, a następnie Ł. J. wysłał powodowi wiadomość sms z danymi do przelewu z własnym numerem rachunku bankowego, wpisując jednocześnie nazwisko pozwanej. W niniejszej sprawie Ł. J. potwierdził fakt wysłania tego smsa, natomiast w postępowaniu przygotowawczym nie potwierdził tego faktu i stwierdził, że dane pozwanej, które posiada w swoim telefonie, zostały wysłane omyłkowo, co zdaniem sądu nie jest prawdopodobne. Zdaniem sądu obaj świadkowie celowo zataili przed powodem fakt dokonywania przez niego wpłat na rachunek (...) spółki (...), co poddaje w wątpliwość wiarygodność ich zeznań.

Zdaniem sądu wersja zdarzeń wynikająca z zeznań pozwanej oraz zeznań świadków T. N. i Ł. J. nie była wiarygodna. Zdaniem T. N. i Ł. J. wpłaty dokonywane przez powoda dotyczyły weksla wystawionego przez T. N. na zlecenie pozwanej na kwotę 140.000 zł, co nie jest wiarygodne w świetle ugody z 17 lutego 2016 r., w której jako wierzytelność została wskazana kwota wynikająca z weksla stanowiącego podstawę nakazu zapłaty wydanego w sprawie o sygn. (...) oraz w świetle przelewów dokonanych przez powoda, który w tytule powoływał się na ugodę. Z materiału dowodowego nie wynika, by między powodem, a T. N. została zawarta jeszcze inna ugoda, niż ta przedłożona przez powoda, w związku z czym sąd ustalił, że dokonane przez powoda wpłaty dotyczyły przedłożonej przez niego ugody. Ponadto z przeprowadzonego postępowania nie wynika, jakiej wierzytelności dotyczył weksel wystawiony na kwotę 140.000 zł przez T. N. na zlecenie pozwanej, a poręczony przez powoda. Zdaniem sądu całkowicie niezrozumiały był fakt wystawienia przez T. N. weksla na kwotę 140.000 zł w celu zabezpieczenia pożyczki udzielanej przez pozwaną, skoro to spółka powoda była dłużnikiem. Składając zeznania pozwana, zapytana po raz pierwszy przez sąd o powyższą okoliczność, udzieliła wymijającej odpowiedzi, a gdy doszło do ponowienia pytania przez pełnomocnika powoda stwierdziła, że nie pamięta, po co T. N. wystawił ten weksel. Dla sądu niezrozumiały był również fakt dokonania przelewu kwoty pożyczki na konto T. N., skoro pozwana mogła przelać powyższą kwotę bezpośrednio na konto dłużnika, co z resztą w przypadku drugiej pożyczki uczyniła. Na konto T. N. została przekazana pożyczka w kwocie 70.000 zł, co nie koresponduje z kwotą, na którą następnie został uzupełniony weksel. W wyniku dokonania indosu przez pozwaną na rzecz T. N., stał się on remitentem, co doprowadziło do tego, że w ręku jednej osoby zbiegły się uprawnienia remitenta i wystawcy. W takim przypadku nie jest możliwe dochodzenie zapłaty od poręczyciela wekslowego przez remitenta. Odpowiedzialność poręczyciela powstaje dopiero w sytuacji braku dokonania zapłaty przez wystawcę weksla. Zdaniem sądu dokonywanie takich przekształceń podmiotowych przy zobowiązanych wekslowych świadczyć może o zamiarze doprowadzenia do niekorzystnego rozporządzenia mieniem. W wyniku dokonanych przez powoda wpłat na łączną kwotę 140.000 zł, powodowi zwrócono weksel wystawiony na kwotę 140.000 zł, na podstawie którego T. N. i tak nie dochodziłby należności przed sądem wobec powoda. W ocenie sądu indos zobowiązania wekslowego na rzecz wystawcy weksla miał na celu obejście ustawy, tj. uniemożliwienie poręczycielowi wekslowemu skorzystania z praw, które nabywa w razie zapłaty weksla (art. 32 ustawy Prawo wekslowe z dnia 28 kwietnia 1936 r. (Dz.U. Nr 37, poz. 282). Na skutek takiej czynności prawnej realizacja uprawnień poręczyciela stała się obiektywnie niemożliwa, co zdaniem sądu świadczy o celowym działaniu pozwanej i T. N. na szkodę powoda.

Zdaniem sądu takie czynności jak przekazanie kwoty pożyczki w kwocie 70.000 zł spółce powoda za pośrednictwem rachunku bankowego T. N., wystawienie weksla na zlecenie pozwanej przez T. N., a poręczonego przez powoda i indos zobowiązania wekslowego na rzecz T. N., prowadzenie negocjacji w celu uregulowania należności wynikających z nakazu zapłaty wydanego w sprawie (...), a następnie powoływanie się, że dokonane wpłaty dotyczyły innego weksla, w którym uprawnienia remitenta i wystawcy zostają skupione w ręku jednej osoby, świadczą o próbie uzyskania nienależnych świadczeń, a w konsekwencji o całkowitej niewiarygodności zeznań świadków T. N. i Ł. J..

Oceniając zeznania świadka T. N. sąd miał nadto na uwadze, że świadek bezzasadnie próbował podważyć fakt zawarcia z powodem w imieniu pozwanej ugody. W tym zakresie powoływał się na fakt nie odesłania przez powoda podpisanego przez niego dokumentu ugody i twierdził, że powód przesłał mu inną propozycję ugodową, jednak świadek nie przedstawił takiego dokumentu. Ponadto świadek twierdził, że gdyby doszło do zawarcia umowy, to na każdej stronie znajdowałaby się parafka (powoda). Twierdzenie to, całkowicie bezzasadne, zdaniem sądu świadczy o nieudolnej próbie podważenia ważności zawartej ugody, a w konsekwencji o niewiarygodności zeznań świadka. Całkowicie bezpodstawne było kwestionowanie przez świadka zawarcia ugody z powodem w imieniu pozwanej A. Ł., albowiem ugoda z 17 lutego 2016 r. została podpisana przez obie strony na podstawie ważnego pełnomocnictwa. Powód następnie dokonywał przelewów na rachunek bankowy wpisując w tytule ugodę, co zdaniem sądu świadczy o tym, że powód dokonywał kolejnych wpłat zgodnie z ugodą przedłożoną w niniejszej sprawie. Wiadomość sms wysłana z telefonu Ł. J. potwierdza natomiast fakt dokonywania przez powoda spłaty wierzytelności wobec pozwanej, a nie innego podmiotu. Sąd miał przy tym na uwadze, że T. N. przyznał, że po wydaniu nakazu zapłaty pozwana udzieliła mu pełnomocnictwa komorniczego do tego, żeby dogadać się z powodem w sprawie spłaty długu wynikającego z nakazu zapłaty. Pełnomocnictwo to zostało udzielone T. N. 3 lutego 2016 r., a więc bezpośrednio przed dokonaniem przez powoda pierwszej wpłaty. W konsekwencji sąd nie miał wątpliwości, że negocjacje prowadzone przez T. N. z powodem dotyczyły spłaty wierzytelności wynikającej z nakazu zapłaty i dlatego sąd uznał zeznania świadka w omawianym zakresie za niewiarygodne. Ponadto sąd miał na uwadze stenogram rozmów prowadzonych między T. N., a powodem, których wiarygodność nie została zakwestionowana przez stronę pozwaną. Z rozmów tych wynikało, że powód skarżył się T. N., że pozwana nic nie wie odnośnie dokonanych przez niego wpłat, T. N. natomiast zapewniał powoda, że wpłaty dokonane przez powoda rozliczał z pozwaną. Jednocześnie świadek ostrzegał powoda, aby uważał, bo pozwana będzie kombinować. Przy ocenie zeznań obu świadków w zakresie ważności zawartej ugody między powodem, a T. N., jako pełnomocnikiem pozwanej, sąd miał na uwadze, że świadek Ł. J., składając zeznania w postępowaniu przygotowawczym, na pytanie: czy posiada wiedzę w czyim imieniu T. N. zawarł okazaną świadkowi ugodę z 17 lutego 2016 r., świadek zeznał, że nie ma wiedzy, a ponadto stwierdził, że podważa wiarygodność okazanego mu dokumentu. Na kolejne pytanie świadek ponownie zakwestionował ważność tego dokumentu i „z uwagi na brak czasu” odmówił odpowiedzi na kolejne pytania. Świadek więc, pomimo, że nie był stroną tej czynności i nie był pytany o ważność tej ugody, sam z siebie podważył jej wiarygodność, co zdaniem sądu świadczy o tym, że jego zeznania były przygotowane i nastawione na osiągnięcie konkretnego rezultatu.

Zeznania świadków w zakresie udzielonych spółce powoda przez pozwaną pożyczek nie były spójne, ani zgodne ze sobą i z zeznaniami pozwanej, a nadto w zakresie, w jakim dotyczyły umów zawartych ustnie były niedopuszczalne w świetle art. 74 § 1 k.c. w zw. z art. 720 § 2 k.c. Z uwagi na wszystko powyższe, sąd uznał zeznania świadków za niewiarygodne i dał ich zeznaniom wiarę jedynie w zakresie okoliczności bezspornych.

Wiarygodne były zeznania świadka S. M., albowiem były spójne i korespondowały z dokumentami zgromadzonymi w toku postępowania.

Sąd dał wiarę dokumentom stanowiącym podstawę do ustalenia stanu faktycznego sprawy nie znajdując zastrzeżeń, co do ich wiarygodności. W toku przesłuchania informacyjnego pozwana okazała oryginał pełnomocnictwa udzielonego T. N. i potwierdziła prawdziwość tego dokumentu. Wiarygodność podpisów i zapisów nakreślonych na ugodzie z 17 lutego 2016 r. została natomiast potwierdzona opinią Laboratorium Kryminalistycznego K. (...) Policji wydaną w postępowaniu przygotowawczym toczącym się w związku z zawiadomieniem złożonym przez powoda. W pozostałym zakresie dokumenty zgromadzone w aktach sprawy nie były kwestionowane przez strony postępowania, również sąd nie znalazł podstaw do zakwestionowania wiarygodności tych dokumentów z urzędu.

Sąd dopuścił dowód z nagrania rozmów na nośniku pendrive wraz ze stenogramem tych rozmów (k. 278-289), pomimo, że powód uzyskał nagranie tych rozmów bez wiedzy i zgody swoich rozmówców – pozwanej i T. N.. Sąd miał jednak na uwadze, że powód nie nagrywał i nie podsłuchiwał rozmów prowadzonych przez pozwaną i T. N. z innymi osobami, a nagrał rozmowy telefoniczne, których sam był uczestnikiem. Z rozmów tych nie wynika zamiar manipulowania treścią rozmowy, w związku z czym sąd doszedł do przekonania, że nagrania tych rozmów stanowią przydatny materiał dowodowy dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. Jednocześnie sąd uznał, że z uwagi na charakter niniejszej sprawy powód nie mógł za pomocą innych środków dowodowych wykazać okoliczności wynikających z nagranych rozmów. Przy ocenie dopuszczalności takiego dowodu sąd miał na uwadze wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 12 sierpnia 2016 r. w sprawie o sygn. I ACa 1653/15, zgodnie z którym: „Istnieje możliwość skorzystania w procesie sądowym z dowodu z nagrań, nawet jeżeli nagrań tych dokonano bez wiedzy i zgody jednego z rozmówców. Pogląd ten ma zastosowanie zwłaszcza w przypadku, gdy strona nie może, bądź jest dla niej nadmiernie utrudnione, dowieść za pomocą innych środków dowodowych swoich racji mających decydujące znaczenie dla rozstrzygnięcia sporu” (por również wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 3 listopada 2016 r. w sprawie o sygn. III APa 32/16; wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 23 stycznia 2013 r. w sprawie I ACa 1142/12).

Powód oparł swe roszczenie na treści art. 840 § 1 pkt. 2 k.p.c. Przepis ten stanowi, że dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego, jeżeli po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane, a także na zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zarzut ten nie był przedmiotem rozpoznania w sprawie.

Przeciwko powodowi i S. M. został wydany nakaz zapłaty 19 stycznia 2016 r. przez Sąd Okręgowy w Poznaniu Ośrodek (...) w L. w sprawie o sygn. (...), na mocy którego sąd nakazał powodowi i S. M. solidarną zapłatę na rzecz pozwanej kwoty 180.000 zł wraz z odsetkami ustawowymi oraz kosztami postępowania. Wobec powoda obecnie toczy się postępowanie egzekucyjne prowadzone przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Lesznie M. C. pod sygn. akt (...)

Z przeprowadzonego postępowania wynika, że powód skutecznie powołał się na zarzut spełnienia świadczenia w zakresie kwoty 140.000 zł wynikającej z powyżej wymienionego tytułu wykonawczego. Powód dokonał przelewu łącznej kwoty 140.000 zł na wskazany przez pełnomocnika pozwanej rachunek bankowy, powołując się na treść zawartej z nim ugody, która dotyczyła weksla własnego i nakazu zapłaty wydanego w sprawie o sygn. (...)Odnosząc się do ważności zawartej przez T. N. w imieniu pozwanej ugody, sąd miał na uwadze, że T. N. dokonał tej czynności prawnej na podstawie „pełnomocnictwa komorniczego” na podstawie którego T. N. został upoważniony przez pozwaną do reprezentowania jej w postępowaniu egzekucyjnym prowadzonym pod sygnaturą akt (...) przeciwko powodowi i S. M.. W toku postępowania T. N. zeznał, że po wydaniu nakazu pozwana udzieliła mu pełnomocnictwa komorniczego do tego, żeby dogadać się z powodem w sprawie spłaty długu wynikającego z nakazu zapłaty. Sąd dokonał oceny pełnomocnictwa udzielonego przez pozwaną T. N. w świetle art. 98 k.c. Sąd nie miał wątpliwości, że tak udzielone pełnomocnictwo jest pełnomocnictwem ogólnym obejmującym umocowanie do czynności zwykłego zarządu. Zdaniem sądu czynność prawna polegająca na zawarciu ugody w zakresie spełnienia świadczenia mieści się w zakresie czynności zwykłego zarządu, albowiem taką czynnością będzie dochodzenie wymagalnych należności. Zrzeczenie się części roszczenia stanowi natomiast czynność przekraczając zakres zwykłego zarządu i tym samym czynność taka wymaga pełnomocnictwa rodzajowego. W związku z tym, że T. N. nie legitymował się pełnomocnictwem udzielonym przez pozwaną do ograniczenia roszczenia z kwoty 180.000 zł do kwoty 135.000 zł, czynność w tym zakresie, wobec braku jej potwierdzenia przez pozwaną, nie jest ważna. Powód, jako podstawę dochodzonego roszczenia, wskazywał fakt spełnienia roszczenia, w związku z czym sąd uwzględnił jego żądanie w części, w której wykonał on swoje zobowiązanie. Powód, zgodnie z instrukcjami pełnomocnika pozwanej dokonał przelewów na łączną kwotę 140.000 zł. Powyższe oznacza, że powód spełnił roszczenie wynikające z nakazu zapłaty wydanego w sprawie o sygn. (...) w zakresie kwoty 140.000 zł.

Z uwagi na powyższe, w pkt. 1 wyroku na podstawie art. 840 § 1 pkt. 2 k.p.c. sąd pozbawił wykonalności w zakresie kwoty 140.000 zł tytuł wykonawczy w postaci nakazu zapłaty z 19 stycznia 2016r. wydanego w postępowaniu nakazowym przez Sąd Okręgowy w Poznaniu – Ośrodek (...) w L. w sprawie o sygn. (...)i w pozostałym zakresie sąd powództwo oddalił. Powód bowiem nie wykazał, by spełnił na rzecz pozwanej roszczenie wynikające z nakazu zapłaty wydanego w sprawie o sygn. XIII Nc 146/15/2 w zakresie powyżej kwoty 140.000 zł.

O kosztach procesu sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. w zw. z § 2 pkt.6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1800) w brzemieniu obowiązującym na dzień wniesienia pozwu, obciążając nimi strony stosunkowo, a mianowicie powoda w 22,23%, a pozwaną w 77,77%.

Powód poniósł koszty procesu w postaci opłaty sądowej od pozwu w kwocie 9.000 zł oraz koszty zastępstwa procesowego w kwocie 5.417 zł, a pozwana poniosła koszt wynagrodzenia pełnomocnika w kwocie 5.417 zł. Zgodnie z procentowym wynikiem sprawy pozwana winna zwrócić powodowi kwotę 11.212,10 zł, a powód pozwanej kwotę 1.204,19 zł. Dokonując kompensaty powyższych kwot, sąd w pkt. 3 wyroku zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 10.007,91 zł. Sąd nie uwzględnił wniosku pełnomocnika pozwanej podwyższenie wynagrodzenia o kwotę 2000 zł z uwagi m.in. na dojazdy pełnomocnika z W. do L. albowiem pełnomocnik nie przedstawił żadnego zestawienia ponoszonych kosztów w żądanej wysokości.

Wyrok z dnia 27.03.2019 r. zaskarżyła pozwana apelacją w całości. Rozstrzygnięciu zarzuciła naruszenie przepisów procesowych poprzez:

- błędną ocenę materiału dowodowego poprzez przyjęcie, iż na zabezpieczenie spłaty obydwu spisanych pożyczek powód wystawił i przekazał pozwanej jeden weksel in blanco, podczas gdy weksel ten dotyczył jedynie pożyczki z dnia 9.07.2015 r., zaś weksel wystawiony przez T. N. dotyczył pożyczki z 2.07.2015 r., której kwotę pozwana w pierwszej kolejności przelała na konto T. N., który dopiero przelał pieniądze na konto pożyczkobiorcy,

- błędną ocenę materiału dowodowego poprzez uznanie za wiarygodne zeznań powoda w zakresie, w jakim są sprzeczne z innym materiałem dowodowym zebranym w sprawie, w szczególności z treścią korespondencji e-mail powoda z T. N. oraz z opisem przelewów dokonanych przez powoda na łączną kwotę 140.000 zł,

- błędną ocenę materiału dowodowego poprzez uznanie, że doszło do zawarcia ugody datowanej na 17.02.2016 r. pomimo tego, że nie istnieje oryginał tej ugody, że świadek N. zaprzeczył jej zawarciu, a tak powód jak i świadek N. zeznawali, że powód w odpowiedzi na propozycję ugodową pana N. przedstawił w dniu 18.02.2016 r. własną propozycję ugodową i że jeszcze w dniu 9.03.2016 r. powód korespondował z panem N. w sprawie zawarcia ugody, zaś pierwszej wpłaty dokonał już 19.02.2016 r., zaś tytuł wpłaty ( tej i kolejnych ) nie wskazuje, aby wpłata była dokonywana w wykonaniu ugody z 17.02.2016 r. o numerze(...), o treści ustalonej w niniejszym postępowaniu sądowym,

- błędną ocenę materiału dowodowego poprzez uznanie za wiarygodne zeznań powoda w zakresie w jakim powód zeznał, że wpłat łącznie 140.000 zł dokonywał stosownie do rzekomo zawartej ugody z 17.02.2016 r. pomimo, że wg treści tej ugody miał być zobowiązany do wpłaty 135.000 zł,

- błędną ocenę materiału dowodowego poprzez uznanie za wiarygodne zeznań powoda w zakresie w jakim powód zeznał, że wpłat łącznie 140.000 zł dokonywał stosownie do rzekomo zawartej ugody z 17.02.2016 r., pomimo że w tytułach tych wpłat powoływał się na ugodę z 18.02.2016 r. nr 1/02/2016,

- błędną ocenę materiału dowodowego poprzez ustalenie, że „pełnomocnictwo komornicze” zostało użyte przez T. N. do zawarcia ugody z 17.02.2016 r., podczas gdy w dniu 9.03.2016 r. powód wysłał do pana N. korespondencję e-mail, z której wynika, że nie akceptuje jego pełnomocnictwa ( a ugoda wciąż nie została zawarta ),

- błędną ocenę materiału dowodowego poprzez brak ustalenia, że wpłaty łącznie 140.000 zł dokonane przez powoda miały na celu wykup weksla wystawionego na taką samą kwotę.

Ponadto, gdyby Sąd Apelacyjny uznał, że doszło do zawarcia ugody z 17.02.2016 r., to równocześnie należy uznać, że Sąd Okręgowy naruszył art. 76 zd. 2 kc w zw. z § 4 ust. 5 umowy ugody poprzez uznanie, że powód skutecznie wpłacił na rzecz pozwanej kwotę 140.000 zł zgodnie z tą ugodą, pomimo że powód dokonał płatności na inny numer rachunku bankowego, niż wskazany w ugodzie, a do zmiany ugody w tym zakresie nie doszło, a więc powód de facto nie wykonał ugody z 17.02.2016 r. ( niezależnie od jej autentyczności ).

Ponadto w przypadku uznania, że apelacja nie zasługuje na uwzględnienie w powyższym zakresie wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku w taki sposób, że przedmiotowy tytuł wykonawczy zostanie pozbawiony wykonalności w zakresie kwoty 129.001,67 zł, bowiem wpłaty łącznie 140.000 zł dokonywane przez powoda pozwana może w pierwszej kolejności zaliczyć na odsetki, w wyniku czego należność główna w kwocie 180.000 zł została spłacona co najwyżej we wskazanej kwocie 129.001,67 zł ponieważ kwota 10.998,33 zł została zaliczona na odsetki za opóźnienie. – k. 326-334

Powód wniósł o oddalenie apelacji i zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów procesu za instancję odwoławczą, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. – k. 373-454

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Apelacja pozwanej nie zasługiwała na uwzględnienie.

Sąd Apelacyjny uznaje ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd Okręgowy za prawidłowe i przyjmuje je za własne. W pełni podziela też przedstawione wywody prawne, które doprowadziły do rozstrzygnięcia, z którym pozwana się nie zgadza.

Zarzuty skarżącej dotyczą w głównej mierze błędnej oceny zebranego materiału dowodowego.

Niezasadne okazały się zarzuty naruszenia art. 233 § 1 k.p.c., dotyczące wadliwej oceny dowodów zgromadzonych przez Sąd Okręgowy.

Naruszenia wskazanego przepisu nie może uzasadniać jedynie to, że określony dowód został oceniony niezgodnie z intencją skarżącej. Ocena dowodów należy do zasadniczych kompetencji jurysdykcyjnych sądu orzekającego i nawet sytuacja, w której z treści dowodu można wywieść wnioski inne, niż przyjęte przez sąd, nie jest równoznaczna z naruszeniem art. 233 § 1 k.p.c. Skuteczne postawienie zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. wymaga wykazania, że sąd wywodząc wnioski faktyczne z przeprowadzonych dowodów, uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, bądź też dokonał oceny niekompletnej, pomijając istotne dla poczynienia prawidłowych ustaleń fragmenty materiału procesowego. Żadnego ze wskazanych naruszeń nie można było przypisać Sądowi Okręgowemu.

Wbrew twierdzeniu skarżącej, Sąd I instancji dokonał wszechstronnego i szczególnie wnikliwego rozważenia zebranego materiału dowodowego, oceniając wszystkie dowody przeprowadzone w postępowaniu dowodowym oraz wszystkie okoliczności towarzyszące przeprowadzeniu poszczególnych środków dowodowych, a mających znaczenie dla ich mocy i wiarygodności. Żaden dowód nie został pominięty. Sąd precyzyjnie wskazał, jakie okoliczności zadecydowały o uznaniu wiarygodności pewnych dowodów oraz o częściowej odmowie wiarygodności innym dowodom. Nie sposób zarzucić Sądowi, że przy tej ocenie uchybił zasadom logicznego rozumowania lub zasadom doświadczenia życiowego.

Bezspornym jest, że pozwana, na podstawie weksla uzupełnionego na kwotę 180.000 zł, wystąpiła do sądu o wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym przeciwko powodowi i S. M. i 19 stycznia 2016 r. został wydany nakaz zapłaty przez Sąd Okręgowy w Poznaniu Ośrodek (...) w L. w sprawie o sygn. (...) na mocy którego sąd nakazał powodowi i S. M. solidarną zapłatę na rzecz pozwanej kwoty 180.000 zł wraz z odsetkami ustawowymi oraz kosztami postępowania.

Weksel został wystawiony przez powoda, T. W., na kwotę 180.000 zł, płatną w dniu 31.07.2015 r. Został on poręczony przez S. M. i T. N..

Dowód: nakaz zapłaty k. 11, pozew o zapłatę k. 12-13, weksel k. 15,

Na mocy pełnomocnictwa udzielonego przez pozwaną 10 grudnia 2015 r. była ona wówczas reprezentowana przez radcę prawnego K. R. przed sądami powszechnymi i organami egzekucyjnymi w sprawach o zapłatę przeciwko T. W., S. M. i (...) sp. z o.o. w W..

Na podstawie tytułu wykonawczego w postaci nakazu zapłaty z dnia 19.01.2016 r. w sprawie (...)radca prawny K. R. wszczęła w imieniu pozwanej egzekucję komorniczą przeciwko dłużnikom T. W. i S. M.. Postępowanie toczyło się w sprawie(...) (...) prowadzonej przez Komornika Sądowego B. P. przy Sądzie Rejonowym dla Wrocławia Fabrycznej.

W związku z rozszerzeniem postępowania egzekucyjnego o egzekucję z nieruchomości dotychczasowy Komornik przekazał sprawę do dalszego prowadzenia komornikowi właściwemu ze względu na miejsce położenia nieruchomości.

Dalej postępowanie prowadzi Komornik Sądowy M. C. przy Sądzie Rejonowym w Lesznie w sprawie (...). Podstawą tej egzekucji jest tytuł wykonawczy w postaci nakazu zapłaty z dnia 19.01.2016 r. w sprawie (...)

Dowód: pełnomocnictwo k. 14, postanowienie o przekazaniu sprawy komorniczej – k. 54, pismo Komornika – k. 63

Dnia 3 lutego 2016 r. pozwana udzieliła T. N. pełnomocnictwa procesowego nazwanego „pełnomocnictwem komorniczym” do reprezentowania jej w postępowaniu egzekucyjnym prowadzonym pod sygnaturą akt (...) przeciwko dłużnikom T. W. i S. M.. Sąd Apelacyjny w pełni podziela stanowisko Sądu I instancji co do oceny charakteru tego dokumentu.

Dowód: pełnomocnictwo komornicze k. 26.

Dnia 17 lutego 2016 r. w W. doszło do zawarcia ugody między powodem, a T. N. – reprezentującym pozwaną A. Ł. na podstawie pełnomocnictwa komorniczego. Przedmiotem tej ugody było zobowiązanie powoda wobec pozwanej w wysokości 182.000 zł wynikające z weksla własnego i nakazu zapłaty wydanego w sprawie (...). Na mocy tej ugody powód zobowiązał się do spłaty wierzytelności w wysokości 135.000 zł. W ugodzie został wskazany numer rachunku bankowego, na który powód miał dokonać płatności – (...).

Dnia 18 lutego 2016 r. powód otrzymał wiadomość - sms od Ł. J. o treści: „Podaje dane do wpłaty A. Ł. (...)-(...) W. ul. (...)”.

Dowód: odpis ugody – k. 22-25, protokół notarialny k. 31-34, zeznania Ł. J. k. 201.

Na wskazany rachunek w wiadomości sms powód 19 lutego 2016 r. dokonał wpłaty kwoty 30.000 zł w tytule wpisując: „W imieniu (...) sp. z o.o. zgodnie z ugodą z dnia 18.02.2016 r. nr (...)”.

Dowód: potwierdzenie przelewu k. 35.

Dnia 14 marca 2016 r. powód otrzymał od T. N. wiadomość e-mail o treści: „Panie T. cała kwota pozostała tj. 110.000 zł i wycofujemy sprawę z Sądu”.

Dowód: wiadomość email k. 27.

W dniu 4 kwietnia 2016 r. powód dokonał wpłaty kwoty 20.000 zł, w dniu 27 maja 2016 r. kwoty 20.000 zł, w dniu 9 czerwca 2016 r. kwoty 25.000 zł i w dniu 1 sierpnia 2016 r. kwoty 45.000 zł, a w tytułach przelewów wpisywał „W imieniu (...) sp. z o.o. zgodnie z ugodą z dnia 18.02.2016 r. nr(...)”.

Dowód: bezsporne

Zauważyć należy, że T. W. konsekwentnie twierdził, że weksel z dnia 9.07.2015 r. podpisał w charakterze wystawcy jako Prezes Zarządu spółki D. Inwestycje 3 z o.o., o czym świadczyło opieczętowanie podpisu na wekslu firmową pieczęcią. Bezspornym było, że zaciągnięta pożyczka, zabezpieczona wekslem związana była z działalnością spółki (...) z o.o. Zatem nie może dziwić, że regulując zobowiązanie zabezpieczone wekslem powód wskazywał, że reguluje zobowiązanie spółki.

Z powyższego zestawienia faktów, które zostały prawidłowo ustalone przez Sąd Okregowy, jednoznacznie wynika, że wspólnym mianownikiem wszystkich działań w sprawie była wierzytelność A. Ł. w kwocie 180.000 zł wynikająca z weksla z dnia 9.07.2015 r. stanowiącego podstawę nakazu zapłaty z dnia 19.01.2016 r., wydanego przez Sąd Okręgowy w Poznaniu Ośrodek (...) w L. w sprawie o sygn. (...). Tego, po wydaniu nakazu zapłaty, dotyczyło postępowanie komornicze ( obecnie (...)), pełnomocnictwo komornicze dla T. N. ( z dnia 3.02.2016 r. ), umowa ugody z dnia 17.02.2016 r. oraz kolejne wpłaty dokonywane przez powoda T. W. na rzecz A. Ł..

W każdym przypadku występuje nawiązanie wprost do nakazu zapłaty z dnia 19.01.2016 r. wydanego w sprawie (...).

Skoro tak, to niewątpliwie dokonywane wpłaty powinny umniejszać zobowiązanie T. N. wynikające z tytułu wykonawczego z dnia 19.01.2016 r. wydanego w sprawie (...). Zatem trafnie przyjął Sąd Okręgowy, że zaistniały podstawy do pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w zakresie dokonanej spłaty. Nie budzi również wątpliwości, że spłata objęła łącznie kwotę 140.000 zł.

Bezspornym jest, że między T. W. a A. Ł. nie toczyły się i nie toczą się inne postępowania sądowe albo komornicze.

W tych okolicznościach zupełnie bez znaczenia jest to, czy między powodem a A. Ł. istniały lub istnieją jeszcze rozliczenia z innych tytułów niż ze sprawy (...), czy nie. Zatem kwestia ile faktycznie było pożyczek, między kim a kim oraz w jaki sposób były zabezpieczone jest dla tej sprawy drugorzędne i nie zachodzi potrzeba szczegółowego odnoszenia się do tych zagadnień.

Oczywiście chybiony jest zarzut co do tego, że nie istnieje oryginał ugody z dnia 17.02.2016 r., gdyż znajduje się on w aktach postępowania przygotowawczego. Podkreślić trzeba, że na podstawie oryginału tego dokumentu przeprowadzono badanie grafologiczne co do autentyczności złożonych na tym dokumencie przez T. W. i T. N..

Skoro przewidziane zobowiązania T. W. z powyższej ugody zostały przez niego wykonane, to nie sposób twierdzić, że kwestionował on pełnomocnictwo T. N. do działania w imieniu pozwanej A. Ł.. Z wymiany korespondencji e-mailowej między T. W. i T. N. wynika tylko tyle, że powód, za radą swego prawnika, chciał, aby podpis mocodawcy, tj. A. Ł., został potwierdzony notarialnie, a później aby także A. Ł. złożyła podpis pod ugodą, ale ostatecznie do tego nie doszło. – k. 27-30 Z powyższego wynika, że powód ostatecznie zaakceptował umocowanie T. N. do działania w imieniu A. Ł. w oparciu o pełnomocnictwo z dnia 3.02.2016 r. – k. 26 W. zauważyć, że również świadek T. N. potwierdził, że jego pełnomocnictwo nigdy nie było podważane. – zeznania świadka na rozprawie w dniu 16.04.2018 r. – k. 161

Nie ma żadnych podstaw, aby twierdzić, że spłaty dokonane przez T. W. odnosiły się do spłaty innych zobowiązań niż to wynikające z nakazu zapłaty z dnia 19.01.2016 r. w sprawie (...). Zostały one dokonane na konto wskazane w ugodzie, z wyraźnym wskazaniem, że stanowią one realizację ugody dotyczącej postępowania związanego z nakazem zapłaty z dnia 19.01.2016 r. w sprawie (...)

Oczywiście chybiony jest zarzut, że zawierając ugodę z dnia 17.02.2016 r. T. N., działający na rzecz A. Ł. nie działał na podstawie pełnomocnictwa komorniczego z dnia 3.02.2016 r. Z ugody jednoznacznie wynika, że dotyczy ona wierzytelności A. Ł. ze sprawy (...). T. N. okazał T. W. pełnomocnictwo komornicze z dnia 3.02.2016 r. wystawione przez A. Ł.. T. W. dokonując wpłat powoływał się na ugodę zawartą w imieniu A. Ł. przez T. N.. Tok działań tworzy logiczny ciąg.

Chybiony jest zarzut, że T. W. nie wykonał ugody z 17.02.2016 r. skoro należność regulował na konto wskazane mu w sms-ie przez Ł. J.. Skoro ugoda została zawarta między T. W., a A. Ł. reprezentowaną przez pełnomocnika T. N., to jest oczywistym, że Ł. J., który następnego dnia po zawarciu ugody wskazał nowy numer konta do spłaty z imieniem, nazwiskiem i adresem A. Ł. musiał działać za wiedzą pełnomocnika T. N. lub wierzycielki A. Ł., bo jedynie z tych źródeł mógł posiadać wiedzę co do zawarcia ugody. W tych okolicznościach spłata musiała być oczywiście zarachowana na zobowiązanie wynikające z ugody. Sąd Apelacyjny podziela stanowisko powoda co do tego, że sama zmiana numeru rachunku bankowego, w sytuacji, gdy nie istniały wątpliwości co do spłacanej wierzytelności, nie wpłynęła na ważność samej ugody z dnia 17.02.2016 r.

Zauważyć trzeba, że Sąd Okręgowy pozbawił tytuł wykonawczy wykonalności tylko w części, oddalając powództwo w pozostałym zakresie. Postępowanie egzekucyjne toczy się nadal i tam skarżąca powinna egzekwować należne jej odsetki wynikające z nakazu zapłaty z dnia 19.01.2016 r. Brak było zatem dokonania rozliczenia odsetek ustawowych z tytułu rat uiszczonych przez powoda w ramach ugody z dnia 17.02.2016 r.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Apelacyjny uznał, że apelacja pozwanej nie zasługiwała na uwzględnienie i ją oddalił. – art. 385 kpc.

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 98 i 108 § 1 kpc.

Mariola Głowacka Jerzy Geisler Małgorzata Goldbeck-Malesińska