Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 26 listopada 2020 r.

Sąd Okręgowy Warszawa – Praga w Warszawie IV Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym: Przewodniczący – sędzia Michał Marcysiak

Protokolant – p.o. protokolanta sadowego A. K.

po rozpoznaniu w dniu 26 listopada 2020 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) S.A. z siedzibą w R.

przeciwko M. S.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanej

od wyroku Sądu Rejonowego w (...) z dnia 8 stycznia 2020 r. sygn. (...)

postanawia:

odrzucić apelację.

Sygn. IV Ca 1754/20

Uzasadnienie postanowienia z dnia 26 listopada 2020 r.

Apelacja pozwanej podlegała odrzuceniu, albowiem została wniesiona od wyroku nieistniejącego w sensie prawnoprocesowym.

Z protokołu ogłoszenia wyroku z dnia 8 stycznia 2020 r. (k.114) wynika, iż przewodniczący odstąpił od odczytania sentencji wyroku i podania zasadniczych powodów rozstrzygnięcia na podstawie art. 326 § 4 k.p.c. Przepis ten dodany został do Kodeksu postępowania cywilnego ustawą z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2020 r. poz. 1086, tj., dalej: ZmKPC). Zgodnie z tym przepisem, jeżeli na ogłoszenie wyroku nikt się nie stawił, włączając publiczność, przewodniczący lub sędzia sprawozdawca może zarządzić odstąpienie od odczytania sentencji i podania zasadniczych powodów rozstrzygnięcia. W takim przypadku wyrok uważa się za ogłoszony z chwilą zakończenia posiedzenia.

Przepis ten wszedł w życie w dniu 7 listopada 2019 r., jednak nie mógł być zastosowany w niniejszej sprawie. Co prawda, zgodnie z art. 9 ust. 2 ZmKPC do spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy Kodeksu postępowania cywilnego w brzmieniu nadanym tą ustawą, jednak, jak stanowi art. 11 ust. 1 pkt 3 ZmKPC, sprawy wszczęte przed dniem wejścia w życie tej ustawy rozpoznawane w elektronicznym postępowaniu upominawczym do czasu zakończenia postępowania w danej instancji podlegają rozpoznaniu zgodnie z przepisami, w brzmieniu dotychczasowym. Niniejsza sprawa wszczęta została zaś w dniu 2 grudnia 2015 r. właśnie w elektronicznym postępowaniu upominawczym, w którym wydany został nakaz zapłaty, a pozwana wniosła następnie sprzeciw od tego nakazu. W związku z tym Sąd Rejonowy winien był do zakończenia postępowania w pierwszej instancji stosować przepisy dotychczasowe, a więc, w szczególności, przewodniczący nie miał podstaw prawnych do odstąpienia od ogłoszenia wyroku, który to obowiązek przewidziany jest w art. 326 § 1 k.p.c. Należy zauważyć, że także art. 45 ust. 2 Konstytucji RP stanowi, że wyrok ogłaszany jest publicznie. Ponadto, w ocenie Sądu Okręgowego, jeśli na rozprawę w dniu 8 stycznia 2020 r. nie stawiły się strony oraz publiczność, ogłoszenie wyroku nie było zbędną formalnością, albowiem rozprawa utrwalana była w drodze protokołu sporządzanego elektronicznie (art. 157 § k.p.c.), a więc za pomocą urządzenia rejestrującego dźwięk i obraz. W razie utrwalania w danym sądzie rozpraw w trybie art. 157 § 1 k.p.c. niestawiennictwo stron i pełnomocników na rozprawie lub posiedzeniu wyznaczonym w celu ogłoszenia wyroku może wynikać z ich świadomej decyzji, jako że mogą oni zasadnie zakładać, że mimo niestawiennictwa na rozprawie będą mogli zapoznać się z treścią ogłoszonego wyroku i z jego ustnymi motywami.

W dotychczasowym orzecznictwie powszechnie przyjmowano, że wyrok podlegający ogłoszeniu, a nieogłoszony, jest wyrokiem nieistniejącym w znaczeniu prawnoprocesowym (np. wyr. SN z 30.11.2007 r., IV CNP 111/07, L., post. SN z 17.11.2005 r., I CK 298/05, OSNC 2006, Nr 9, poz. 152). Wobec nieistnienia wyroku sądu pierwszej instancji brak orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie, zachodzi zatem potrzeba otwarcia na nowo rozprawy przed sądem pierwszej instancji i – stosownie do wyników postępowania – wydania takiego orzeczenia.

Wobec powyższego apelacja od wyroku z dnia 8 stycznia 2020 r. podlegała odrzuceniu jako niedopuszczalna, o czym Sąd Okręgowy postanowił na podstawie art. 373 k.p.c.