Sygn. akt II AKa 218/20
1.
2.WYROK
2.1.W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 17 grudnia 2020 r.
4.Sąd Apelacyjny w Szczecinie II Wydział Karny w składzie:
5. Przewodniczący: SSA Andrzej Olszewski
6. Sędziowie: SA Piotr Brodniak (spr.)
7. SA Janusz Jaromin
8. Protokolant: st. sekr. sądowy Karolina Pajewska
9.przy udziale prokuratora Prokuratury Regionalnej w Szczecinie Marcina Lorenca
po rozpoznaniu w dniu 17 grudnia 2020 r. sprawy
S. K. i M. P.
10.oskarżonych z art. 280 § 2 kk i inne
11.na skutek apelacji wniesionych przez obrońców oskarżonych
12.od wyroku Sądu Okręgowego w Gorzowie Wielkopolskim
13.z dnia 4 czerwca 2020 r. sygn. akt II K 111/19
I. uchyla zawarte w punktach III i VII części dyspozytywnej zaskarżonego wyroku orzeczenia o karach łącznych wymierzonych M. P. i S. K.;
II. zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że przyjmuje, iż czyny opisane w punktach II i IV części wstępnej wyroku, a przypisane M. P. i S. K. w punktach II i V części dyspozytywnej wyroku, stanowią wykroczenie z art. 11 § 1 kw w zw. z art. 49a § 1 kw i za wykroczenie to, na podstawie art. 11 § 3 kw w zw. z art. 49a § 1 kw, wymierza M. P. i S. K. kary grzywny w kwotach po 1000 (jednym tysiącu) złotych;
III. w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;
IV. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. W. K. i adw. B. K. kwoty po 738 (siedemset trzydzieści osiem) złotych z VAT, tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu odpowiednio, oskarżonym S. K. i M. P. w postępowaniu odwoławczym, a nadto zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. W. K. kwotę 185,55 (sto osiemdziesiąt pięć i 55/100) złotych tytułem zwrotu kosztów dojazdu do siedziby Sądu Apelacyjnego w Szczecinie;
V. zwalnia oskarżonych od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych związanych z postępowaniem odwoławczym.
SSA Janusz Jaromin SSA Andrzej Olszewski SSA Piotr Brodniak
UZASADNIENIE |
||||||||||||||||||||||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
II AKa 218/20 |
||||||||||||||||||||
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
1 |
|||||||||||||||||||||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
||||||||||||||||||||||
1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||||
Wyrok Sądu Okręgowego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 4 czerwca 2020 r., sygn. akt II K 111/19 |
||||||||||||||||||||||
1.2. Podmiot wnoszący apelację |
||||||||||||||||||||||
☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
||||||||||||||||||||||
☐ oskarżyciel posiłkowy |
||||||||||||||||||||||
☐ oskarżyciel prywatny |
||||||||||||||||||||||
☒ obrońca |
||||||||||||||||||||||
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
||||||||||||||||||||||
☐ inny |
||||||||||||||||||||||
1.3. Granice zaskarżenia |
||||||||||||||||||||||
1.1.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||||||||||||||||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☐ w całości |
|||||||||||||||||||||
☒ w części |
☒ |
co do winy |
||||||||||||||||||||
☒ |
co do kary |
|||||||||||||||||||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||||||||||||||||||
1.1.2. Podniesione zarzuty |
||||||||||||||||||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||||||||||||||||||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||||||||||||||||||
☒ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||||||||||||||||||
☐ |
||||||||||||||||||||||
☐ |
brak zarzutów |
|||||||||||||||||||||
1.4. Wnioski |
||||||||||||||||||||||
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
|||||||||||||||||||
2.
Ustalenie faktów w związku z dowodami |
||||||||||||||||||||||
1.5. Ustalenie faktów |
||||||||||||||||||||||
1.1.3. Fakty uznane za udowodnione |
||||||||||||||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
||||||||||||||||||
2.1.1.1. |
||||||||||||||||||||||
1.1.4. Fakty uznane za nieudowodnione |
||||||||||||||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
||||||||||||||||||
2.1.2.1. |
||||||||||||||||||||||
1.6. Ocena dowodów |
||||||||||||||||||||||
1.1.5. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||||||||||||||||||||||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
||||||||||||||||||||
1.1.6.
Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||||||||||||||||||||||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
||||||||||||||||||||
3. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||||||||||||||||||||||
Lp. |
Zarzut |
|||||||||||||||||||||
3.1. |
1. naruszenie przepisów prawa procesowego tj. art. 7 kpk przez dowolną ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego polegającego na uznaniu przez Sąd I instancji, że dowód z opinii pisemnej i ustnej biegłej z zakresu antropologii D. M., opinia z badań chemicznych i zeznania biegłego A. K., opinie z badań genetycznych i zeznania biegłych Ł. W. oraz N. N. są wystarczające do przypisania winy oskarżonemu S. K. podczas, gdy z zebranego w sprawie materiału dowodowego nie można wysunąć takich samych wniosków wobec wątpliwości, które winny być rozstrzygnięte na korzyść oskarżonego. Powyższe przełożyło się na błędne uznanie przez Sąd I instancji, że oskarżony S. K. jest winny zarzucanych mu czynów od III do V, a opisanych w części wstępnej wyroku tj. w pkt III, IV i V, 2. naruszenie przepisów prawa procesowego - art. 410 kpk w zw. z art. 7 kpk w zw. z art. 5 § 2 kpk, polegające na oparciu orzeczenia w przedmiotowej sprawie tylko na części materiału dowodowego, która zdaniem Sądu potwierdziła oskarżenie, z pominięciem dowodów, które je podważały, co było skutkiem przekroczenia granicy swobodnej oceny dowodów, dokonaniem tej oceny w sposób dowolny, sprzeczny z zasadami wiedzy i doświadczenia życiowego w sposób uniemożliwiający ustalenie prawdy obiektywnej i sformułowania w ramach tej oceny niesłusznych merytorycznie wniosków, iż oskarżony dokonał zarzucanego mu czynu, podczas gdy prawidłowa ocena materiału dowodowego w sprawie nie pozwala na przyjęcie jego sprawstwa, 3. rażąca niewspółmierność orzeczonej wobec oskarżonego S. K. kary pozbawienia wolności polegającą na nie uwzględnieniu przez Sąd I instancji przy wymiarze kary okoliczności łagodzących, mających wpływ na wymiar kar jednostkowych, w efekcie czego Sąd wymierzył kary rażąco niewspółmierne do wagi popełnionych przez oskarżonego czynów, podczas gdy uwzględnienie przez Sąd okoliczności łagodzącej takiej jak konieczność utrzymania rodziny powinno wpłynąć na niższy wymiar kar jednostkowych, 4. rażąca niewspółmierność orzeczonej kary pozbawienia wolności bez całkowitej absorpcji kary łącznej wobec oskarżonego S. K. w odniesieniu do całokształtu przedmiotowych i podmiotowych okoliczności zarówno czynu, jak i niniejszej sprawy - w szczególności z powodu braku uwzględnienia okoliczności przemawiających na korzyść oskarżonego, konieczności utrzymania rodziny, wewnętrznej niesprawiedliwości wyroku, pominiecie otwartego katalogu dyrektyw wymiaru kary, istnienia podstawy do zastosowania zasady całkowitej absorpcji przy wymierzaniu kary łącznej, 5. naruszenie art. 21 § 1 kk poprzez zaniechanie przytoczenia w uzasadnieniu wyroku okoliczności, które sąd miał na względzie przy wymiarze kary w stosunku do oskarżonego S. K. poprzez zbiorcze wskazanie okoliczności obciążających oraz łagodzących dotyczących obu oskarżonych w sytuacji, gdy wymiar kary w stosunku do oskarżonych jest znacznie zróżnicowany, w konsekwencji naruszenie przez Sąd I instancji zasady indywidualizacji odpowiedzialności karnej. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||||||||||||||||||||||
W związku z tym, że obrońca M. P., jak i sam oskarżony (aktualnie już skazany) nie złożyli wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku, a złożył takowy wniosek obrońca S. K., poniższe rozważania, na podstawie art. 423 § 1a kpk w zw.
Inicjatywa odwoławcza obrońcy S. K., jak zasygnalizowano to już na wstępie, mimo wszystko musiała jednak skutkować zmianą zaskarżonego wyroku w zakresie wyrażonego w nim rozstrzygnięcia, które dotyczy czynu opisanego w punkcie IV części wstępnej tego wyroku a przypisanego oskarżonemu w punkcie V części dyspozytywnej orzeczenia. Z treści jego uzasadnienia wynika, że Sąd Okręgowy uznał, iż „zachowanie obu oskarżonych (S. K. i M. P.), działających w tym wypadku wspólnie, polegające na próbie przekroczenia granicy państwa z pominięciem obowiązkowej kontroli granicznej i celnej (…)” stanowi podstęp przewidziany w art. 264 § 2 kk. (strona 11 uzasadnienia zaskarżonego wyroku). Rzecz jednak w tym, że ów podstęp należy rozumieć jako kwalifikowaną formę wprowadzenia w błąd wymagającą podjęcia specjalnych zabiegów, takich jak podszycie się pod inną osobę, ukrycie się itp. (Arkadiusz Lach - Komentarz do art. 264 kodeksu karnego, System Informacji Prawnej „LEX”). Tymczasem, według prawidłowych ustaleń poczynionych przez Sąd pierwszej instancji, oskarżeni, po tym jak dotarli do granicy polsko - ukraińskiej, „(…) posiadanymi nożycami przecięli ogrodzenie znajdujące się przy torach kolejowych, przeszli przez nie i skierowali się wzdłuż nasypu kolejowego w stronę rzeki B. i granicy państwowej. Około godz. 1:15, gdy znajdowali się 150 m od granicy państwa, na wysokości znaku granicznego 288, położyli się w trawie, gdyż widzieli zbliżających się pograniczników. W miejscu tym zostali zatrzymani.” (strona 3 uzasadnienia zaskarżonego wyroku). A zatem, w takim, dodać trzeba ponownie, bezbłędnie ustalonym zachowaniu oskarżonych nie sposób doszukać się elementów podstępu. Jednocześnie należy zauważyć, że przestępstwo stypizowane w art. 264 § 2 kk może się zmaterializować również wtedy gdy jego sprawca popełnia je we współdziałaniu z innymi osobami, a więc |
||||||||||||||||||||||
Wniosek |
||||||||||||||||||||||
O zmianę zaskarżonego wyroku w części dotyczącej S. K. przez uniewinnienie go od stawianych mu zarzutów, ewentualnie wymierzenie oskarżonemu niższej kary pozbawienia wolności z uwzględnieniem okoliczności łagodzących i zasad pełnej absorpcji przy łączeniu kar jednostkowych. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||||||||||||||||||||||
Wniosek jest niezasadny z powodów zaprezentowanych powyżej. |
||||||||||||||||||||||
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
||||||||||||||||||||||
4.1. |
||||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
||||||||||||||||||||||
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
||||||||||||||||||||||
1.7. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||||
5.1.1. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
|||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
||||||||||||||||||||||
1.8. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||||
5.2.1. |
Przedmiot i zakres zmiany |
|||||||||||||||||||||
Czyn przypisany oskarżonemu w punkcie V części dyspozytywnej zaskarżonego wyroku stanowi wykroczenie stypizowane w art. 11 § 3 kw w zw. z art. 49a § 1 kw a nie przestępstwo z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 264 § 2 kk. |
||||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach zmiany |
||||||||||||||||||||||
Konieczność dokonania zmiany jest konsekwencją uwarunkowań zaprezentowanych powyżej. |
||||||||||||||||||||||
1.9. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||||
1.1.7. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
||||||||||||||||||||||
5.3.1.1.1. |
||||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
||||||||||||||||||||||
5.3.1.2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
|||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
||||||||||||||||||||||
5.3.1.3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
|||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
||||||||||||||||||||||
5.3.1.4.1. |
||||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
||||||||||||||||||||||
1.1.8. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
||||||||||||||||||||||
1.10. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
||||||||||||||||||||||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
|||||||||||||||||||||
IV. |
Rozstrzygnięcie w przedmiocie wynagrodzenia z tytułu nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej S. K. z urzędu w postępowaniu odwoławczym zapadło na podstawie § 2, § 4 ust. 1 i 3 oraz § 17 ust. 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. z 2019.18 j.t.). |
|||||||||||||||||||||
6. Koszty Procesu |
||||||||||||||||||||||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
|||||||||||||||||||||
V. |
Z uwagi na długoterminowy charakter kary pozbawienia wolności |
|||||||||||||||||||||
7. PODPIS |
||||||||||||||||||||||
SSA Janusz Jaromin SSA Andrzej Olszewski SSA Piotr Brodniak |
1.11. Granice zaskarżenia |
|||||
Kolejny numer załącznika |
1 |
||||
Podmiot wnoszący apelację |
Obrońca S. K.. |
||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
Sprawstwo i wina oskarżonego w zakresie przypisanych mu czynów. |
||||
0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
|||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☐ w całości |
||||
☒ w części |
☒ |
co do winy |
|||
☒ |
co do kary |
||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
||||
0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty |
|||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
||||
☐ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
||||
☒ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
||||
☐ |
|||||
☐ |
brak zarzutów |
||||
0.1.1.4. Wnioski |
|||||
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |