Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 marca 2014r

Sąd Rejonowy w Kłodzku Wydział III Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący: SSR Ewa Pietkiewicz

Protokolant: Milena Broniszewska

po rozpoznaniu w dniu 26 marca 2014 roku w Kłodzku

na rozprawie sprawy z powództwa M. K. (1)

przeciwko M. K. (2)

o ustalenie że obowiązek alimentacyjny ustał

I. ustala, że obowiązek alimentacyjny powoda M. K. (1) względem M. K. (2) w wysokości po 300,00 zł miesięcznie, wynikający z ugody zawartej przed Sądem Rejonowym w Kłodzku w dniu 13 lutego 2009 roku (sygn. akt III RC 1136/08) ustał z dniem 26 marca 2014 roku,

II. dalej idące powództwo oddala.

Sygn. akt III RC 876/13

UZASADNIENIE

Powód M. K. (1) domagał się w pozwie – którego żądanie sprecyzował na rozprawie w dniu 5 marca 2014 roku - ustalenia, że jego obowiązek alimentacyjny w wysokości 300 złotych miesięcznie wobec córki M. K. (2), określony w ugodzie zawartej przed Sądem Rejonowym w Kłodzku w dniu 13 lutego 2009 roku w sprawie o sygn. akt III RC 1136/08 ustał z dniem wniesienia pozwu, tj. 13 grudnia 2013 roku ( k. 1 i 20).

W uzasadnieniu pozwu podał, iż pozwana od dnia 1 lutego 2013 roku jest pracownicą Agencji (...) s.c. Syntetyka w K. i osiąga zarobki w wysokości co najmniej najniższej krajowej miesięcznie, dzięki czemu jest w stanie samodzielnie się utrzymywać.

Podał również, że z uwagi na osiągnięcie pełnoletności przez młodszą córkę - A. K. (1) – wnosi o zmianę osoby uposażonej do odbioru alimentów.

Zarządzeniem z dnia 18 grudnia 2013 roku wyłączono sprawę w części dotyczącej wniosku M. K. (1) o zmianę osoby uprawnionej do pobierania alimentów należnych A. K. (1), do odrębnego rozpoznania ( k. 5).

Pozwana M. K. (2) na rozprawie w dniu 5 marca 2014 roku wniosła o oddalenie powództwa zarzucając, iż jej sytuacja nie jest na tyle ustabilizowana, aby utrzymała się samodzielnie (k. 20).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny :

W dniu 13 lutego 2009 roku na rozprawie przed Sądem Rejonowym w Kłodzku M. K. (1) oraz matka pozwanej – A. K. (2) - zawarli ugodę, na podstawie której powód zobowiązał się płacić na rzecz małoletnich wówczas A. K. (1) oraz M. K. (2) podwyższone alimenty do kwoty po 300 złotych miesięcznie na rzecz każdej z córek ( łącznie 600 złotych miesięcznie), poczynając od dnia 13 lutego 2009 roku, płatne najpóźniej do dnia 15 – go każdego miesiąca z góry, z ustawowymi odsetkami w razie zwłoki w terminie płatności którejkolwiek z rat.

Małoletnia wówczas M. K. (2) miała skończone 17 lat i uczęszczała do II klasy Technikum Hotelarskiego w P..

Pozwana mieszkała wtedy razem z matką, babką oraz młodszą siostrą w lokalu przy ulicy (...) w K.. Opłata za mieszkanie wynosiła wówczas 470 złotych miesięcznie, za energię elektryczną około 150 złotych co dwa miesiące, za gaz 120 – 130 złotych co dwa miesiące, za wodę 70 złotych co kwartał. Opłaty za czynsz w/w lokalu matka i babka pozwanej dzieliły po połowie, a należności za media w znacznej części pokrywała A. K. (2). Matka pozwanej ponosiła wówczas koszty dojazdu pozwanej do szkoły w kwocie 90 złotych miesięcznie, za Internet płaciła 60 złotych miesięcznie, a za telefon 30 złotych miesięcznie.

Matka pozwanej pracowała wtedy w Przedsiębiorstwie Produkcyjno – Handlowym (...) Sp. z o.o. w K. za wynagrodzeniem w wysokości średnio 1071,33 złotych netto miesięcznie.

W dacie ugody zawartej przed Sądem Rejonowym w Kłodzku w dniu 13 lutego 2009 roku w sprawie o sygn. akt III RC 1136/08 M. K. (1) zameldowany był w Z. (...).

/dowód: akta sprawy Sądu Rejonowego w Kłodzku sygn. akt III RC 1136/08 – w aktach sprawy/.

Obecnie pozwana mieszka razem z matką, pełnoletnią siostrą oraz partnerem życiowym matki w mieszkaniu przy ul. (...) w K.. Powyższy lokal składa się z trzech pokoju, kuchni, łazienki. Czynsz za w/w mieszkanie wynosi 448,95 złotych miesięcznie, opłata za energię elektryczną 92,52 złotych miesięcznie, a za gaz 192,45 złotych co dwa miesiące. M. K. (2) prowadzi z matką wspólną kuchnię; mama pozwanej gotuje obiady. M. K. (2) przekazuje matce tytułem swojego wkładu w utrzymanie mieszkania i za media kwotę 300-400 złotych miesięcznie, a na jedzenie przekazuje A. K. (2) kwotę 300 złotych miesięcznie. Tytułem opłat za usługi telekomunikacyjne, w tym Internet pozwana płaci 70,97 złotych miesięcznie.

/ dowód: zeznania M. K. (2) – k. 21-22, pismo SM w K. z dnia 16.12.2013r. – k. 32, polecenie przelewu kwoty 93 złotych tytułem opłaty za energię elektryczną – k. 27, blankiety wpłat za energię elektryczną - k. 30, faktura z (...) z dnia 22.11.2013r. – k. 31, faktura VAT z (...) Sp. z o.o. z dnia 24.02.2014r. – k. 45/.

W 2011 roku M. K. (2) ukończyła Technikum Hotelarskie w P. i podjęła studia w Wyższej Szkole (...) we W. Wydział Ekonomiczny w O., kierunek ekonomia. Po pierwszym roku nauki M. K. (2) zrezygnowała ze studiów dziennych i od października 2012 roku kontynuuje naukę na w/w Uczelni w trybie niestacjonarnym. Zajęcia dla studentów studiujących w tym trybie organizowane są co dwa tygodnie w soboty i niedziele. W roku akademickim 2013/2014 M. K. (2) jest studentką trzeciego roku studiów I stopnia. Czesne za studia pozwanej wynosi 1100 złotych rocznie. Za cztery dojazdy na uczelnię w O. (w dwie strony) pozwana płaci 280 złotych miesięcznie. Jeżeli zajęcia trwają do późna, wówczas M. K. (2) nie wraca do K.; nocuje w hotelu w O., a za nocleg płaci około 80 złotych. Za pomoce naukowe, kserokopie, książki oraz materiały na uczelnię pozwana płaci 50 złotych miesięcznie.

/ dowód : zeznania M. K. (2) – k. 21 odwrót, zaświadczenie z dnia 22.02.2014r. z WSzB we W. Wydział Ekonomiczny w O. – k. 18, polecenie przelewu z rachunku pozwanej w (...).P. na kwotę 550 złotych tytułem raty czesnego – k. 16, faktura (...) z „ Noclegi – M. II Ł. A. w O. z dnia 22.02.2014r. – k. 15 /.

Od dnia 1 marca 2013 roku pozwana M. K. (2) zatrudniona jest w Agencji (...) Spółka z o.o. w K., w oparciu o umowę o pracę zawartą na czas nieokreślony, na stanowisku specjalisty ds. rachunkowości, za wynagrodzeniem miesięcznym w wysokości średnio 1199,99 złotych netto miesięcznie.

/ dowód: zaświadczenie o zarobkach pozwanej z Agencji (...) Spółka z o.o. w K. z dnia 28.02.2014r. – k. 19, zeznania pozwanej – k. 21-22 /.

W styczniu 2012 roku M. K. (2) zaciągnęła preferencyjny kredyt studencki. Aktualnie wysokość zadłużenia pozwanej z powyższego tytułu wynosi 12 600 złotych, przy czym spłata kredytu rozpocznie się po dwóch latach od ukończenia przez pozwaną studiów.

/ dowód: potwierdzenie stanu zadłużenia M. K. (2) z tytułu preferencyjnego kredytu studenckiego – k. 17, zeznania pozwanej – k. 21 odwrót /.

W dniu 23 września 2013 roku M. K. (2) podjęła leczenie ortodontyczne w związku z wadą zgryzu. Leczenie to zaplanowane zostało przez lekarza dentystę na 30 miesięcy. Koszt aparatów stałych na szczękę i żuchwę oraz aparatów pomocniczych dla pozwanej wyceniono na 4000 złotych, a wizyt kontrolnych na 130 złotych.

/dowód: zaświadczenia z dnia 3.03.2014r. i z dnia 21.11.2013r. lekarza (...) w B. – k. 12-13, zeznania M. K. (2) – k. 21-22 /.

Aktualnie powód mieszka ze swoją partnerką życiową w L. przy ul. (...). Lokal, który zajmuje M. K. (1) wspólnie z konkubiną składa się z dwóch pokoi, kuchni i łazienki. Mieszkanie powoda ogrzewane jest gazowo; poza sezonem grzewczym opłaty za gaz wynoszą około 80 złotych miesięcznie, a w sezonie grzewczym około 400 złotych miesięcznie. Czynsz za mieszkanie łącznie z opłatą za wodę wynosi 348,82 złotych miesięcznie. Opłata za energię elektryczną zamyka się kwotą 127,42 złotych co miesiąc. Tytułem opłat za Internet M. K. (1) wydaje 60 złotych miesięcznie, a za telefon swój oraz za doładowanie telefonu młodszej córki powód przeznacza kwotę 120 złotych miesięcznie. Na obuwie i odzież powód wydaje około 100 złotych miesięcznie, a na leki 68,73 złotych co miesiąc.

Powód nie ma dzieci z obecną partnerką życiową; jego partnerka życiowa wychowuje i utrzymuje córkę z poprzedniego związku.

/dowód: zeznania M. K. (1) – k. 21, polecenia wykonania dyspozycji z rachunku bankowego powoda – k. 50, k. 52 - 53 /.

M. K. (1) alimentuje również młodszą z córek - A. K. (1), na którą winien płacić – zgodnie z treścią ugody zawartej przed Sądem Rejonowym w Kłodzku w dniu 13 lutego 2009 roku - alimenty w wysokości 300 złotych miesięcznie. W dniu 13 marca 2014 roku powód przekazał na konto A. K. (1) alimenty w kwocie 450 złotych.

/dowód: zeznania M. K. (1) – k. 21, potwierdzenie wykonania dyspozycji - k. 51/.

Dnia 1 lutego 2014 roku powód zawarł umowę o pracę na czas nieokreślony z Galerią (...) Spółka z o.o. w L. na stanowisku pracownika obsługi serwisowej, za wynagrodzeniem miesięcznym w wysokości 2800 złotych netto miesięcznie.

/dowód: umowa o pracę powoda z Galerią (...) Spółka z o.o. w L. z dnia 1.02.2014r. wraz z fiszką – k. 56 – 57/

Sąd zważył :

Zgodnie z treścią art. 133 § 1 i 2 k.r.o. rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Poza powyższym wypadkiem uprawniony do świadczeń alimentacyjnych jest tylko ten, kto znajduje się w niedostatku. Z brzmienia w/w art. 133 § 1 i 2 k.r.o. wynika zatem także obowiązek alimentacyjny rodziców względem dzieci pełnoletnich. Przesłanką zaś, od której zależy trwanie bądź ustanie obowiązku alimentacyjnego rodziców jest - w świetle powołanych wyżej przepisów k.r.o. – ustalenie czy dziecko może utrzymać się samodzielnie; obojętne jest, czy dziecko stało się pełnoletnie oraz czy osiągnęło określony stopień wykształcenia.

W myśl art. 138 k.r.o. w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Zmiana stosunków może prowadzić do uchylenia obowiązku alimentacyjnego ( m.in. wówczas gdy uprawniony uzyska zdolność do samodzielnego utrzymania się), do podwyższenia lub do obniżenia alimentów.

W dotychczasowym stanie prawnym Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie różnicował pozycji dzieci w stosunku alimentacyjnym z rodzicami ze względu na fakt uzyskania przez dziecko pełnoletności. Bez względu na wiek dziecka, zakres obowiązku alimentacyjnego rodziców był więc taki sam od chwili narodzin, aż do czasu osiągnięcia zdolności do samodzielnego utrzymania się.

W 2008 roku zmieniono brzmienie art. 133 k.r.o., wskutek czego obowiązek alimentacyjny rodziców względem pełnoletniego dziecka został złagodzony.

W świetle Ustawy z dnia 6 listopada 2008 roku o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw ( Dz.U. Nr 220, poz. 1431), obowiązek ten uległ istotnemu ograniczeniu poprzez nadanie rodzicom – na podstawie art. 133 § 3 k.r.o. - uprawnienia do uchylenia się od świadczeń alimentacyjnych w stosunku do pełnoletniego dziecka.

Podkreślenia wymaga bowiem okoliczność, że z chwilą osiągnięcia przez dziecko pełnoletności wygasa władza rodzicielska rodziców względem dziecka. Pełnoletniego dziecka rodzice już nie wychowują i już nim nie kierują, ani nie mają wpływu na jego decyzje życiowe.

Słuchana na rozprawie w dniu 5 marca 2014 roku M. K. (2) zeznała, iż nie jest osobą samodzielną, ponieważ – jej zdaniem – praca zawodowa jaką świadczy na stanowisku specjalisty ds. rachunkowości w Agencji (...) Spółka z o.o. w K. nie pozwala jej na samodzielne utrzymywanie się.

Stanowiska pozwanej w powyższej kwestii nie można podzielić. Podkreślenia wymaga bowiem okoliczność, że od października 2012 roku M. K. (2) kształci się na studiach realizowanych w trybie niestacjonarnym, przy czym na zajęcia na uczelnię w Wyższej Szkole (...) we W. Wydział Ekonomiczny w O. jeździ co dwa tygodnie, na soboty i niedziele.

W ocenie Sądu, analizując kwestie dotyczące zdolności pełnoletniego dziecka do samodzielnego utrzymania się, nie można zrównywać sytuacji pozwanej – studentki studiów realizowanych w trybie niestacjonarnym – z osobą, która studiuje na wybranym kierunku w systemie stacjonarnym. Student realizujący studia stacjonarne spędza na uczelni średnio 20 dni w miesiącu. Tymczasem M. K. (2) na zajęciach w O. jest średnio od 4 -6 dni w miesiącu. Zauważyć należy, że system studiów niestacjonarnych jest skierowany do osób, które chcą pogodzić naukę z pracą. Jak pokazuje obecna sytuacja pozwanej, jest to możliwe. Kontynuowanie przez M. K. (2) nauki w systemie weekendowym nie koliduje bowiem z jej pracą zawodową. Od 1 marca 2013 roku pozwana jest zatrudniona w Agencji (...) Spółka z o.o. w K. na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, a jej miesięczne wynagrodzenie, liczone według zarobków z ostatnich trzech miesięcy, wynosi średnio 1199,99 złotych netto. Wysokość powyższego wynagrodzenia – choć na poziomie płacy minimalnej – pozwala na zaspokojenie podstawowych potrzeb pozwanej. Z zeznań M. K. (2) wynika, iż z osiąganych zarobków pozwana przekazuje swojej matce tytułem własnego wkładu w utrzymanie mieszkania i za media kwotę 300 – 400 złotych miesięcznie oraz 300 złotych miesięcznie na wyżywienie. Również opłaty za telefon, czesne za studia, koszty paliwa w związku z dojazdami na uczelnię oraz koszty noclegów i wyżywienia w O. pozwana opłaca ze swojego wynagrodzenia za pracę ( vide: zeznania pozwanej - k. 22).

Jak już wyżej wskazano, obowiązek alimentacyjny rodzica względem dziecka ustaje wówczas, gdy dziecko osiągnie samodzielność życiową, co łączy się z możliwością podjęcia pracy zarobkowej. Taką pracę M. K. (2) podjęła, przy czym ma ona status pracownika zatrudnionego na podstawie umowy

o pracę zawartej na czas nieokreślony.

Słuchany na rozprawie w dniu 5 marca 2014 roku M. K. (1) zeznał, iż po rozwodzie z matką pozwanej wyjechał z K. za pracą i obecnie mieszka ze swoją partnerką życiową w dwupokojowym mieszkaniu w L. przy ulicy (...). M. K. (1) zatrudniony jest obecnie w Galerii (...) Spółka z o.o. w L. na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, na stanowisku pracownika obsługi serwisowej, za wynagrodzeniem w kwocie 2800 złotych miesięcznie netto. Z pobieranego wynagrodzenia za pracę M. K. (1) pokrywa potrzeby własne oraz nowej rodziny i alimentuje drugą z uczących się córek – A. K. (1). Z dokumentów przedstawionych przez powoda w toku procesu wynika, iż w marcu 2014 roku M. K. (1) przekazał córce A. tytułem alimentów kwotę 450 złotych ( k. 51), a więc o 150 złotych wyższą od alimentów ustalonych na podstawie ugody zawartej przed Sądem Rejonowym w Kłodzku w dniu 13 lutego 2009 roku, w sprawie sygn. akt III RC 1136/08.

W oparciu o konkretne okoliczności sprawy uznać należy, iż nie można wymagać od średnio zarabiającego powoda, by nadal alimentował dorosłą, studiującą zaocznie i pracującą zawodowo pozwaną. W konsekwencji - na podstawie całokształtu materiału dowodowego zebranego w sprawie – Sąd ustalił, iż obowiązek alimentacyjny M. K. (1) względem M. K. (2) w wysokości po 300 złotych miesięcznie, wynikający z treści ugody z dnia 13 lutego 2009 roku zawartej przed Sądem Rejonowym w Kłodzku w sprawie sygn. akt III RC 1136/08 ustał z dniem 26 marca 2014 roku ( czyli z dniem wydania wyroku w rozpatrywanej sprawie).

Dalej idące powództwo podlegało oddaleniu. Materiał dowodowy nie dostarczył bowiem przesłanek uzasadniających przyjęcie, że obowiązek alimentacyjny powoda względem pozwanej ustał z dniem wniesienia pozwu, czyli z dniem 13 grudnia 2013 roku. Dopiero zebrane w sprawie dowody pozwoliły na ustalenie sformułowane w wyroku Sądu Rejonowego w Kłodzku z dnia 26 marca 2014 roku.

Wobec powyższego – na podstawie całokształtu wyżej wskazanych w sprawie okoliczności– orzeczono jak w sentencji.