Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 9 czerwca 2020 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział
w Ł. na podstawie art. 136 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych po rozpatrzeniu wniosku z dnia 5 czerwca 2020 roku odmówił M. W. (1) prawa do świadczenia niezrealizowanego po zmarłym ojcu W. Z. (1). W uzasadnieniu organ rentowy podniósł, że ze względu na fakt, że przedłożony akt zgonu ze wskazaną wyłącznie datą znalezienia zwłok nie potwierdza daty śmierci osoby zmarłej, lecz jedynie fakt zgonu i datę znalezienia zwłok, organ rentowy nie może samodzielnie dokonać ustalenia daty śmierci a tym samym określić okresu za jaki świadczenie winno zostać wypłacone.

/decyzja - k. 72 akt ZUS /

W dniu 25 czerwca 2020 roku M. W. (1) nie zgadzając się z powyższą decyzją złożyła od niej odwołanie. Odwołująca wskazał, że zgon jej ojca został stwierdzony w dniu 4 czerwca 2020 roku co zostało potwierdzone w karcie zgonu wystawionej przez lekarza stanowiącej podstawę do wydania aktu zgonu. Tym samym jest możliwe ustalenie okresu wypłacenia świadczenia.

/odwołanie - k. 3/

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o jego oddalenie, wywodząc jak w skarżonej decyzji.

/odpowiedź na odwołanie - k. 5/

W toku dalszego procesu wnioskodawca poparł odwołanie. Pełnomocnik organu rentowego wnosił o oddalenie odwołania.

/stanowiska wnioskodawcy i pełnomocnika ZUS: 00:03:01 – płyta CD k. 42, 00:05:00 – płyta Cd k. 42/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Ojciec wnioskodawczyni M. W. (2) Z. był uprawniony do emerytury.

/bezsporne,/

W. Z. (2) ze względu na stan zdrowia przebywał od 3 kwietnia 2018r. w (...).Z.O.Z. (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ł.. Zmarły był rozwiedziony, wnioskodawczyni M. W. (1) jest jego córką.

/bezsporne, wniosek k.69-70 akt ZUS/

Dyżur dzienny do godziny 19 w domu opieki pełniła R. P., do czasu kiedy pracowała ojciec wnioskodawczyni jeszcze żył chociaż był w ciężkim stanie. Na nocną zmianę zmienniczką świadka P. była M. D.. Następnego dnia w godzinach nocnych około 45 minut po północy została wezwana do (...) pomoc lekarska i lekarz K. R. (1) stwierdziła zgon W. Z. (2), wpisała do aktu zgonu datę znalezienia zwłok 4 czerwca 2020 roku z powodu zatrzymania krążenia nie stwierdzając przesłanek do ustalenia , ż e zgon nastąpił kilka dni wcześniej.

/ zeznania świadka K. R. (2) 00:9:14 do00:19:55 płyta CD k. 42, zeznania świadka R. P. 00:20:23 do 00:28:30 – płyta CD k. 42/

W dniu 5 czerwca 2020 roku dyżur nocny w (...) miała M. D. o godz. 20:00 zaglądała do W. Z. pierwszy raz, wówczas jeszcze żył, gdy stwierdziła z koleżankami, że nie oddycha zostało wezwane pogotowie. W sytuacji gdy pielęgniarka informuje, że pacjent nie oddycha lekarz przyjeżdża po około dwóch godzinach. Tak też było w tej sytuacji.

/karta zgonu – k. 15, zeznania świadka M. D. 00:02:18 do 00:06:40 – płyta CD k. 58/

W karcie zgonu wpisywana jest w przypadku przybycia lekarza na miejsce zgonu przy jednoczesnej nieobecności lekarza w chwili zgonu - data i godzina znalezienia zwłok a w przypadku zgonu w szpitalu – data i godzina zgonu. Data zgonu jest równoznaczna z datą znalezienia zwłok.

/niesporne/

W dniu 5 czerwca 2020 roku M. W. (1) jako uprawniony, wystąpiła z wnioskiem o wypłatę niezrealizowanych świadczeń po ojcu W. Z. (2) tj. emerytury.

/bezsporne, wniosek – k. 68-69 odwrót akt ZUS plik /

Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o dokumenty znajdujące się
w aktach sprawy i aktach rentowych, których nie kwestionowała żadna ze stron postępowania, oraz w oparciu o osobowe źródła dowodowe w postaci zeznań świadków: K. R. (1), R. P., M. D., którego ostatni raz przed jego śmiercią świadek D. widziała w dniu 5 kwietnia 2020 roku w późnych godzinach nocnych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Niezrealizowane świadczenia Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłaca osobom ściśle określonym w art. 136 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2017 r., poz. 1383 z późniejszymi zmianami), zgodnie z jego brzmieniem w razie śmierci osoby, która zgłosiła wniosek o świadczenia określone ustawą, świadczenia należne jej do dnia śmierci wypłaca się małżonkowi, dzieciom, z którymi prowadziła wspólne gospodarstwo domowe, a w razie ich braku - małżonkowi i dzieciom, z którymi osoba ta nie prowadziła wspólnego gospodarstwa domowego, a w razie ich braku - innym członkom rodziny uprawnionym do renty rodzinnej lub na których utrzymaniu pozostawała ta osoba.

Zatem niezrealizowane świadczenie emerytalne lub rentowe w rozumieniu zacytowanego art. 136 ust. 1, to takie świadczenie, do którego prawo zostało już ustalone lub co najmniej osoba uprawniona wystąpiła o nie jeszcze za życia, ale nie zostało ono jej wypłacone, niezależnie od przyczyn opóźnienia w wypłacie świadczenia. A contrario świadczenie zrealizowane to takie świadczenie, które dotarło do rąk osoby uprawnionej albo zostało przekazane na konto bankowe wskazane przez uprawnionego. (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 4 grudnia 2013 r., sygn. akt III AUa 386/13, LEX nr 1428144).

Roszczenia o wypłatę świadczeń, o których mowa w ust. 1, wygasają po upływie
12 miesięcy od dnia śmierci osoby, której świadczenia przysługiwały, chyba że przed upływem tego okresu zgłoszony zostanie wniosek o dalsze prowadzenie postępowania (art. 136 ust. 3 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych).

Przedmiotem niniejszego postępowania była kwestia, czy M. W. (1) przysługuje prawo do wypłaty emerytury W. Z. (2) w ramach świadczenia niezrealizowanego.

Jak wynika z wcześniej zacytowanych przepisów niezbędną przesłanką przyznania prawa do niezrealizowanego świadczenia po osobie zmarłej jest uprzednie wystąpienie przez tę osobę z wnioskiem o przyznanie świadczenia. W niniejszej sprawie warunek ten został spełniony. Bezspornym jest bowiem, że ojcu wnioskodawczyni M. W. (2) Z. przysługiwało prawo do emerytury na podstawie decyzji zawartych w aktach rentowych.

Jak ustalił Sąd, M. W. (1) w dniu 5 czerwca 2020 roku wystąpiła z wnioskiem o wypłatę niezrealizowanych świadczeń po ojcu W. Z. (2) tj. emerytury.

Na skutek tego wniosku Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydał decyzję odmawiającą M. W. (1) wypłaty świadczenia niezrealizowanego po zmarłym W. Z. (2) z uwagi na fakt, że przedłożony akt zgonu ze wskazaną wyłącznie datą znalezienia zwłok nie potwierdza daty śmierci osoby zmarłej, lecz jedynie fakt zgonu i datę znalezienia zwłok, organ rentowy nie może samodzielnie dokonać ustalenia daty śmierci a tym samym określić okresu za jaki świadczenie winno zostać wypłacone.

Podkreślenia w tym miejscu wymaga fakt, że art. 95 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 29 września 1986 r. Prawo o aktach stanu cywilnego (Dz. U. z 2016 r. poz. 2064 z późn. zm.) reguluje kwestię elementów aktu zgonu wskazując, że akt zgonu powinien m.in. zawierać datę, godzinę oraz miejsce zgonu albo jeżeli nie są znane - datę, godzinę oraz miejsce znalezienia zwłok.

W przedłożonym do wniosku odpisie skróconym aktu zgonu W. Z. (2) wskazano jako datę znalezienia zwłok 4 czerwca 2020 roku, godzinę znalezienia zwłok 00:45, miejsce znalezienia zwłok Ł..

Jak wynika natomiast z poczynionych w sprawie ustaleń data znalezienia zwłok W. Z. (2) jest datą poprzedzającą dzień jego zgonu. Świadek M. D. widziała w dniu 3 kwietnia 2020 roku w późnych godzinach nocnych, następnie tego samego dnia został wezwany lekarz, który przybył po około dwóch godzinach i stwierdził zgon a więc zgon nastąpił w dniu 3 czerwca 2020r.

Zaznaczyć należy także, że w myśl art. 129 ust. 1 ustawy o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu.

W okolicznościach niniejszej sprawy niesporne jest, że wnioskodawca jest osobą
z kręgu uprawnionych do niezrealizowanego świadczenia po zmarłym w rozumieniu przywołanego wcześniej art. 136 ust 1.

Skoro więc odwołująca wystąpiła z wnioskiem o przyznanie mu prawa do niezrealizowanego świadczenia po zmarłym ojcu w terminie określonym w zacytowanym wyżej art. 136 ust. 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (a uczynił to w dniu 4 maja 2017 roku), stwierdzić należało,
że spełnione zostały przesłanki do przyznania mu prawa do wypłaty emerytury w ramach świadczenia niezrealizowanego.

Mając za uwadze wszystkie przytoczone wyżej okoliczności niniejszej sprawy oraz treść powołanych przepisów, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł jak w sentencji.

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi organu rentowego wypożyczając akta rentowe.