Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 lutego 2020 r.

Sąd Rejonowy Szczecin - Centrum w Szczecinie, w Wydziale III Cywilnym,

w składzie:

Przewodniczący – Sędzia SR Grzegorz Szacoń

Protokolant: Stażysta Agnieszka Majewska

po rozpoznaniu w dniu 16 stycznia 2020 r., w S.,

na rozprawie,

sprawy z powództwa M. R.,

przeciwko pozwanym:

1)  Gminie M. S. - Zarządowi Dróg i (...) Miejskiego i

2)  (...) Spółce Akcyjnej w W.,

o zapłatę i ustalenie

I.  zasądza od pozwanych Gminy M. S. - Zarząd Dróg i (...) Miejskiego i (...) Spółki Akcyjnej w W. in solidum na rzecz powódki M. R. kwotę 7.504,48 złotych (siedem tysięcy pięćset cztery złote czterdzieści osiem groszy) wraz z liczonymi w stosunku rocznym odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 7 lutego 2017 roku do dnia zapłaty – ustalając, że zapłata przez jednego z pozwanych zwalnia drugiego do wysokości spełnionego świadczenia;

II.  oddala powództwo o zapłatę w pozostałym zakresie i w całości o ustalenie;

III.  zasądza na rzecz pozwanej Gminy M. S. - Zarządu Dróg i (...) Miejskiego od powódki M. R. kwotę 716,60 złotych (siedemset szesnaście złotych sześćdziesiąt groszy), tytułem kosztów procesu;

IV.  zasądza na rzecz pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. od powódki M. R. kwotę 726,70 złotych (siedemset dwadzieścia sześć złotych siedemdziesiąt groszy), tytułem kosztów procesu;

V.  nakazuje ściągnąć solidarnie od pozwanych Gminy M. S. - Zarządu Dróg i (...) Miejskiego i (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie kwotę 183,20 złotych (sto osiemdziesiąt trzy złote dwadzieścia groszy), tytułem nie uiszczonych kosztów sądowych.

Sędzia SR Grzegorz Szacoń

Sygnatura akt III C 816/17

I.  U Z A S A D N I E N I E

Powódka – M. R. pozwem z dnia 13 czerwca 2017 roku, złożonym w tutejszym Sądzie tego dnia wniosła o:

1)  zasądzenie od Gminy M. S. – Zarządu Dróg i (...) Miejskiego w S. i (...) Spółki Akcyjnej w W. in solidum kwoty 9.154,48 złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 7 lutego 2017 roku

2)  ustalenie odpowiedzialności Gminy M. S. – Zarządu Dróg i (...) Miejskiego w S. i (...) Spółki Akcyjnej w W. za szkody mogące powstać w przyszłości z tytuły zdarzenia z dnia 8 października 2016 roku

3)  oraz zasądzenie na jej rzecz od pozwanych kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu żądania pozwu M. R. podniosła, że 8 października 2016 roku, około godziny 18:00 zaparkowała pojazd na chodniku przy ul. (...) w S.. Po opuszczeniu pojazdu, idąc chodnikiem potknęła się o dziurę po brakujących płytach chodnikowych i upadła. Na skutek upadku doznała skręcenia i naderwania stawu skokowego prawej nogi. Konsekwencją upadku była konieczność noszenia szyny gipsowej przez okres 6 tygodni, chodzenia przy użyciu kul łokciowych, a następnie noszenie stabilizatora przez okres kolejnych 6 miesięcy. Nadto powódka zażywała leki przeciwbólowe i przeciwzakrzepowe oraz kilkukrotnie odbywała wizyty kontrolne w poradni ortopedycznej.

Przyczyną wypadku był wadliwy stan nawierzchni chodnika przy ul. (...) w S.. Podmiotem odpowiedzialnym za utrzymanie powierzchni chodnika, na którym doszło do zdarzenia, jest Gmina M. S. – Zarząd Dróg i (...) Miejskiego w S. i podmiot ten ponosi odpowiedzialność za uszkodzenie ciała, którego powódka doznała na skutek wypadku z dnia 8 października 2016 roku. Gmina M. S. jest ubezpieczona w zakresie odpowiedzialności cywilnej w (...) Spółce Akcyjnej w W., który ponosi odpowiedzialność za uszczerbek na zdrowiu, jakiego doznała powódka na podstawie przepisu art. 822 par. 4 k.p.c.

Na skutek wypadku powódka poniosła następujące wydatki:

1)  139,49 złotych, tytułem kosztu dojazdu do szpitala położonego w S. - Z.,

2)  200 złotych, tytułem kosztów zakupu środków przeciwbólowych i przeciwzakrzepowych oraz stabilizatora,

3)  170 złotych, tytułem połowy kosztów opłaconego lotu do Anglii.

Nadto M. R. wskazała, że straciła dochody ze stosunku pracy za okres 2 miesięcy w kwocie 316,23 złotych oraz dochody z umowy zawartej z (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w S. w kwocie 2.328,76 złotych.

Powódka wniosła także o zapłatę na jej rzecz zadośćuczynienia w kwocie 6.000 złotych, która to kwota jest - w jej ocenie - adekwatna do rozmiaru doznanej krzywdy, w szczególności bólu, cierpienia, niewygód związanych z używaniem stabilizatora, utrudnień w życiu codziennym wynikających z kłopotów z poruszaniem się, dbaniem o higienę osobistą i prowadzeniem domu. Długie unieruchomienie spowodowane wypadkiem wywołało duży dyskomfort psychiczny. Powódka nie mogła się pogodzić z tym, że była i jest zdana na pomoc innych osób w wykonywaniu najprostszych czynności życia codziennego, w tym dotyczących higieny osobistej. Pomimo podjętego leczenia, noga powódki nie znajduje się w takiej kondycji, w jakiej była przed upadkiem. Powódka często odczuwa ból, a kostka jest spuchnięta. Nie może chodzić w butach na obcasach i pokonywać długich tras, aby nie obciążać nogi. Obecnie nie można przewidzieć wszystkich następstw doznanego przez nią urazu, a w przyszłości będzie zmuszona do ponoszenia dalszych kosztów leczenia. Powódka ma więc interes prawny w ustaleniu odpowiedzialności pozwanych za szkody mogące powstać w przyszłości z tytułu zdarzenia z dnia 8 października 2016 roku.

Pismem z dnia 5 stycznia 2017 roku powódka wezwała Gminę M. S. do zapłaty odszkodowania i zadośćuczynienia. Następnie pismem z dnia 18 stycznia 2017 roku roszczenia z tego tytułu zgłosiła (...) Spółce Akcyjnej w W., z którą Gminę M. S. łączy umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Pismem z dnia 7 lutego 2017 roku ubezpieczyciel poinformował powódkę, że odmawia przyjęcia odpowiedzialności za szkodę i zapłaty odszkodowania i zadośćuczynienia wskazując, że powódka nie przedstawiła żadnych dowodów potwierdzających, że do zdarzenia doszło w podawanych okolicznościach. Odwołanie od tej decyzji nie zostało uwzględnione.

Powódka domaga się także zapłaty odsetek ustawowych za opóźnienie w zapłacie odszkodowania i zadośćuczynienia od dnia 7 lutego 2017 roku, tj. od dnia sporządzenia przez pozwanego ubezpieczyciela pisma w przedmiocie odmowy przyjęcia odpowiedzialności za uszczerbek na zdrowiu powódki.

Postanowieniem z dnia 21 lutego 2018 roku Sąd zwolnił powódkę M. R. od kosztów sądowych w części - a mianowicie: od opłaty od pozwu i oddalił wniosek w pozostałym zakresie.

Pozwany – (...) Spółka Akcyjna w W. w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie na jego rzecz kosztów procesu według norm przepisanych. Nadto wniósł o wezwanie do udziału w sprawie w charakterze interwenientów ubocznych po jego stronie: (...) Spółkę Akcyjną V. (...) w W., Towarzystwa (...) Spółkę Akcyjną w (...) Spółkę Akcyjną w S..

W uzasadnieniu swojego stanowiska procesowego pozwany wskazał, że ponosi odpowiedzialność za Gminę M. S. na podstawie umowy ubezpieczenia stwierdzonej polisą numer (...), która to umowa została zawarta w koasekuracji z (...) Spółką Akcyjną V. (...) w W., Towarzystwem (...) Spółką Akcyjną w (...) Spółką Akcyjną w S.. Zgodnie z postanowieniami „Porozumienia o koasekuracji” konieczne jest złożenie przez pozwanego wniosku o wezwanie koasekurantów do udziału w sprawie w charakterze interwenientów ubocznych.

Pozwany zaprzeczył natomiast zasadności żądania pozwu, podnosząc, że powódka nie udowodniła, aby do opisanego w pozwie uszczerbku na zdrowiu doszło na skutek potknięcia się o nierówności na chodniku. Powódka nie udowodniła również zasadności żądania pozwu w zakresie szkody polegającej na utracie dochodu z umowy zawartej z (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w S. oraz połowy kosztów opłaconego lotu do Anglii. Nadto nie wykazała faktu poniesienia pozostałych wydatków. Żądane zadośćuczynienie jest wygórowane.

Pozwana – Gmina M. S. – Zarząd Dróg i (...) Miejskiego w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie na jej rzecz kosztów procesu, według norm przepisanych, wskazując, że powódka nie udowodniła, aby do uszczerbku na zdrowiu doszło w okolicznościach wskazanych w uzasadnieniu żądania pozwu. Kwoty żądanie tytułem odszkodowania i zadośćuczynienia nie są wprawdzie wygórowane, jednakże nie zostały w żaden sposób udowodnione, poza utraconym zarobkiem.

(...) Spółka Akcyjna V. (...) w W., Towarzystwo (...) Spółka Akcyjna w (...) Spółka Akcyjna w S. nie zgłosiły przystąpienia do sprawy w charakterze interwenientów ubocznych po stronie (...) Spółki Akcyjnej w W..

Sąd – na podstawie niżej przedstawionych dowodów – ustalił następujący stan faktów w sprawie:

W dniu 8 października 2016 roku M. R. potknęła się o nierówności na chodniku na ulicy (...) w S.. Tworzyły je ubytki po brakujących płytach chodnikowych. Miejsce zdarzenia lokuje się obok posesji numer (...). Na tym fragmencie chodnik jest w złym stanie technicznym. Brakuje w nim całych betonowych płyt chodnikowych, a ubytki nie są uzupełnione żadnym materiałem.

M. R. pracuje obok miejsca wypadku, w firmie (...). W tym dniu zmierzała do pracy po godzinach.

Dowód:

⚫

zeznanie świadka Z. G. – k. 12 – 125,

⚫

zeznanie świadka T. R. – k. 125,

⚫

zeznanie powódki M. R. – k. 97 – 99,

⚫

dokumentacja zdjęciowa - k. 25 – 28.

M. R. poczuła ból w okolicy stawu skokowego prawej nogi, który był tak silny, że uniemożliwiał stanięcie na prawej stopie i samodzielne poruszanie się. Przechodzący ulicą (...) pomógł jej się podnieść i odprowadził ją do samochodu.

Dowód:

⚫

zeznanie świadka Z. G. – k. 12 – 125,

⚫

zeznanie świadka T. R. – k. 125,

⚫

zeznanie powódki M. R. – k. 97 – 99,

⚫

dokumentacja zdjęciowa - k. 25 – 28.

M. R. zadzwoniła do byłego męża - T. R., który zawiózł ją do (...) im. prof. A. S. w S..

Dowód:

⚫

zeznanie świadka Z. G. – k. 12 – 125,

⚫

zeznanie świadka T. R. – k. 125,

⚫

zeznanie powódki M. R. – k. 97 – 99,

⚫

dokumentacja zdjęciowa - k. 25 – 28.

Po wypadku M. R. została zawieziona przez byłego męża do (...) im. prof. A. S. w S., gdzie rozpoznano skręcenie i naderwanie stawu skokowego. W badaniu stwierdzono obrzęk i krwiak w okolicy kostki bocznej i bolesność palpacyjną. Była tam około godziny 20:00.

Poszkodowanej zalecono szynę gipsową na okres 6 tygodni, zakaz obciążania kończyny, chodzenie przy pomocy kul łokciowych, wysokie układanie kończyny, zimne okłady przez 4 pierwsze dni, 4 razy dziennie, po 10 – 15 minut przez ręcznik, leki przeciwzakrzepowe, leki przeciwbólowe i kontrolę w poradni ortopedycznej.

Dowód:

⚫

karta informacyjna leczenia szpitalnego - k. 23 – 24,

⚫

zeznanie powódki M. R. – k. 97 – 99.

Po opuszczeniu szpitala (...) pojechała do swoich rodziców. Następnie przez okres około 6 tygodni zamieszkiwała u byłego męża T. R..

Zażywała leki przeciwbólowe oraz przeciwzakrzepowe. Miała trudności z samodzielnym utrzymaniem higieny.

Dowód:

⚫

zeznanie świadka T. R. - k. 125,

⚫

zeznanie powódki M. R. – k. 97 – 99.

M. R. zatrudniona jest w firmie (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S., na podstawie umowy o pracę, w wymiarze czasu pracy 4/5, na stanowisku asystent zarządu - specjalista ds. kadr i płac. Otrzymywała wynagrodzenie w kwocie 1.800 złotych brutto - a 1.303,69 złotych netto.

Jej zadania w zakresie czynności służbowych obejmowały: rozliczanie delegacji krajowych i zagranicznych, wystawianie faktur sprzedaży w programie (...), naliczanie wynagrodzenia za pracę dla około 50 pracowników, wynagrodzenia i zasiłku chorobowego, sporządzanie listy płac, PIT 11 – program kadrowo – płacowy (...), naliczanie podatku od środków transportu, organizację sprzedaży drewna opałowego, prowadzenie kasy w walucie PLN i EUR oraz sporządzanie raportów kasowych. Ponadto obsługę urządzeń biurowych i inne prace typowe dla obsługi sekretariatu, jak redagowanie różnego rodzaju pism, obsługa połączeń telefonicznych, prowadzenie sekretariatu firmy, zarządzanie całością korespondencji przychodzącej i wychodzącej z firmy, przygotowywanie pism i umów na potrzeby zarządu, prowadzenie kalendarza spotkań zarządu i komunikację pomiędzy zakładami produkcyjnymi firmy.

Dowód:

⚫

zeznanie powódki M. R. – k. 97 – 99.

W dniu 28 września 2016 roku M. R. zawarła z (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w S. umowę o dzieło, której przedmiotem było sporządzenie dokumentacji korygującej do ZUS, zgodnie z zawiadomieniem o błędach otrzymanym dnia 8 sierpnia 2016 roku oraz 14 września 2016 roku, w terminie do dnia 30 listopada 2016 roku. Za wykonane dzieło zamawiający zapłacić miał wykonawcy kwotę 3.200 złotych brutto. Czynności objęte umową o dzieło nie leżały w zakresie obowiązków wynikających z umowy o pracę.

Dowód:

⚫

zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu - k. 13,

⚫

zakres czynności służbowych – k. 104 – 105,

⚫

umowa o dzieło z dnia 28.09.2016 r. – k. 36,

⚫

zeznanie powódki M. R. – k. 97 – 99.

W październiku 2016 roku i listopadzie 2016 roku M. R. przebywała na zwolnieniu lekarskim.

Wynagrodzenie za pracę w miesiącu październiku 2016 roku wyniosło 1.617,77 złotych brutto - 1.244,23 zł netto, w tym 928,93 złote wynagrodzenie chorobowe.

Wynagrodzenie za pracę w miesiącu listopadzie 2016 roku wyniosło 1.266,72 złotych brutto – 1.046,92 zł netto, w tym 464,46 złote wynagrodzenie chorobowe i 802,26 złotych zasiłek chorobowy.

Pismem z dnia 1 grudnia 2016 roku (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. poinformowała M. R. o anulowaniu umowy o dzieło z dnia 28 września 2016 roku z powodu niemożliwości jej wykonania w terminie wynikającej z jej niezdolności do pracy.

Dowód:

⚫

pismo z dnia 30.01.2017 r. - k. 35,

⚫

pismo z dnia 01.12.2016 r. – k. 36 verte,

⚫

umowa o dzieło z dnia 28.09.2016 r. – k. 36,

⚫

zeznanie powódki M. R. – k. 97 – 99.

Ulica, na której doszło do wypadku znajduje się w zarządzie Gminy Miasto S. – Zarządu Dróg i (...) Miejskiego w S.. Pismem z dnia 5 stycznia 2017 roku M. R. zawiadomiła o wypadku Gminę M. S. i wezwała do zapłaty odszkodowania obejmującego koszty dojazdu taksówkami do poradni ortopedycznej w S. – Z., zarobek utracony na skutek przebywania na zwolnieniu lekarskim oraz koszty przelotu do Anglii na uroczystość rodzinną oraz zadośćuczynienia za krzywdę polegająca na dyskomforcie i trudnościach z funkcjonowaniu przez okres 3 miesięcy.

Gmina M. S. przekazała zgłoszenie szkody (...) Spółce Akcyjnej w W., z którą łączyła ją umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej.

Dowód:

⚫

pismo z dnia 23.02.2017 r. – k. 142,

⚫

pismo z dnia 05.01.2017 r. – k. 29,

⚫

pismo z dnia 26.01.2017 r. – k. 31,

⚫

polisa nr (...) – k. 100 – 102,

⚫

ogólne warunki ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej – k. 85 - 86

⚫

potwierdzenie pokrycia ubezpieczeniowego – k. 81 – 84,

⚫

zeznanie powódki M. R. – k. 97 – 99.

M. R. poinformowała (...) Spółkę Akcyjną w W. o okolicznościach w jakich doszło do wypadku oraz o jego skutkach. Wskazała, że świadkiem zdarzenia był przechodzień, najprawdopodobniej mieszkający w budynku przy ul. (...).

M. R. oświadczyła, że wnosi o przyznanie odszkodowania w kwocie 6.000 złotych, w tym 3.500 złotych, tytułem zwrotu wydatków poniesionych na poczet kosztów dojazdu do poradni ortopedycznej w S. – Z., kosztów zakupu leków i stabilizatora oraz zwrotu połowy ceny biletu do Anglii i zwrotu utraconego zarobku.

M. R. wskazała, że w dniach 19 października 2016 roku i 16 listopada 2016 roku była na wizytach kontrolnych w poradni ortopedycznej w S. – Z.. Do szpitala jechała taksówką. Poniosła z tego tytułu wydatki w kwocie 34 złotych i 37,49 złotych. Nadto poniosła koszty zakupu środków przeciwbólowych, przeciwzakrzepowych i stabilizatora.

Na skutek wypadku zmuszona była zrezygnować z uprzednio opłaconego lotu do Anglii na uroczystość rodzinną. Przewoźnik zwrócił jej połowę ceny biletu, tj. kwotę 170 złotych. Szkoda z tego tytułu wynosi 170 złotych.

Dowód:

⚫

pismo z dnia 18.01.2017 r. - k. 30, k. 32 verte, k. 33, k. 33 verte i k. 34, k. 37, k. 37 verte - 38,

⚫

pismo z dnia 30.01.2017 r. – k. 32,

⚫

potwierdzenie zapłaty za przejazd taksówka - k. 42,

⚫

paragon fiskalny za przejazd taksówką – k. 42 verte,

⚫

zeznanie powódki M. R. – k. 97 – 99.

Decyzją z dnia 7 lutego 2017 roku (...) Spółka Akcyjna w W. odmówił przyjęcia odpowiedzialności za skutki wypadku z dnia 8 października 2016 roku, wskazując, że M. R. nie przestawiła dowodów potwierdzających, że do zdarzenia doszło w podawanych przez nią okolicznościach. Odwołanie M. R. od tej decyzji nie zostało uwzględnione.

Dowód:

⚫

decyzja z dnia 07.02.2017 r. - k. 39, k. 87,

⚫

odwołanie z dnia 28.02.2017 r. – k. 40,

⚫

pismo z dnia 30.03.2017 r. - k. 41,

⚫

zeznanie powódki M. R. – k. 97 – 99.

W dniu 3 września 2019 roku M. R. zgłosiła się do kontroli w (...) Centrum (...) w S.. Zalecono kinezyterię (trening stabilizacyjny stawu skokowego), a w razie dalszego czucia niestabilności przy codziennej aktywności poszerzenie diagnostyki o (...) stawu skokowego i dalsze zalecenia terapeutyczne.

Dowód:

⚫

dokumentacja medyczna – k. 140 – 141,

⚫

zeznanie powódki M. R. – k. 97 – 99.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się częściowo zasadne w zakresie roszczenia o zapłatę i bezpodstawne w zakresie roszczenia o ustalenie.

Roszczenie powódki wynika z przepisów art. 444 § 1 k.c. i art. 445 § 1 k.c. w zw. z art. 415 k.c. Pierwszy ze wskazanych przepisów stanowi, iż w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Drugi z powołanych przepisów stanowi, iż w wypadkach przewidzianych w artykule poprzedzającym sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Przepisy powyższe odnoszą się do odpowiedzialności deliktowej, zgodnie z ogólną regułą wyrażoną w art. 415 k.c. statuującą obowiązek naprawienia szkody w wypadku jej wyrządzenia drugiemu ze swej winy.

Przewidziana w art. 415 k.c. odpowiedzialność za czyn własny oparta jest na zasadzie winy. Przesłankami tej odpowiedzialności są szkoda, zachowanie sprawcy, obejmujące zarówno działanie jak i zaniechanie - noszące znamiona winy oraz związek przyczynowy pomiędzy tymże zachowaniem, a szkodą. Szkoda jest uszczerbkiem na dobrach prawnie chronionych poszkodowanego doznanym wbrew jego woli. Szkoda na osobie obejmuje uszczerbek majątkowy, to jest stratę i utracone korzyści. Szkodą niemajątkową zaś jest takie naruszenie dóbr osobistych uprawnionego, które z ogóły nie wywołuje bezpośrednich reperkusji w jego majątku. Cywilistyka rozróżnia dwie postacie winy - umyślną i nieumyślną. W wypadku winy nieumyślnej - sprowadzonej do postaci niedbalstwa - szkoda jest wynikiem niedołożenia przez sprawcę należytej staranności. Zawinione zachowanie sprawcy musi być jednocześnie bezprawne, a zatem sprzeczne z obowiązującymi przepisami prawa oraz zasadami współżycia społecznego.

Roszczenie powódki wobec ubezpieczyciela znajduje swoje uzasadnienie na podstawie norm art. 805 § 1 k.c. oraz art. 822 § 1 k.c. Zgodnie z treścią pierwszego z przywołanych przepisów przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Stosownie zaś do treści art. 822 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na której rzecz została zawarta umowa ubezpieczenia. Świadczenie zakładu ubezpieczeń polega w szczególności na zapłacie określonego odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku. Zasadą wynikającą z treści art. 363 k.c. oraz i 822 k.c. jest zatem naprawienie przez ubezpieczyciela szkody poprzez wypłatę poszkodowanemu odpowiedniej sumy tytułem odszkodowania.

I.

W przedmiotowej sprawie istotę sporu stanowił sam fakt zajścia opisanego zdarzenia. Pozwani kwestionowali, że uszkodzenie ciała i skutki dla zdrowia powódki opisane przez nią, wystąpiły w przywołanych okolicznościach i warunkach.

Przeprowadzone postępowanie dowodowe wyeliminowało te wątpliwości. Powódka przekonująco wyjaśniła, że w sobotę, około godziny 18-tej, chciała dodatkowo wykonać obowiązki pracownicze w związku z potrzebami pracodawcy. W tym celu pojawiła się pod budynkiem pracodawcy, na ulicy (...) w S.. Wskazane miejsce publiczne – ciąg chodnika charakteryzuje zły lub - punktowo - bardzo zły stan nawierzchni (fotografie – k. 26 – 28). Nie ma wątpliwości, że pochodzą one z opisanego miejsca (notoria sądowa). Przedstawione fotografie obrazują bardzo zły stan chodnika w tym miejscu od posesji (...) do zbiegu z ulicą (...). Mechanizm zdarzenia, jaki przywołuje powódka i całokształt okoliczności wydaje się zatem całkowicie prawdopodobny. Przyjęcie odmiennej konkluzji nakazywałoby wykazanie odmiennych okoliczności dowodami przez pozwanych.

Fakt złego stanu chodnika w tym miejscu został wskazany i przyjęty do analizy także w korespondencji pomiędzy Gminą, a ubezpieczycielem (k. 142). Pracownik Gminy posługuje się terminem „zużycie eksploatacyjne”, choć na fotografii z k. 26 widać – co bardziej prawdopodobne - miejsca usunięcia płytek chodnikowych.

Pozwani wskazywali także na nie korelujący z datą zdarzenia moment zgłoszenia roszczenia. Istotnie, zgłoszenie sytuacji stanowiącej zdarzenie ubezpieczeniowe nie nastąpiło od razu, ale okoliczność ta nie może rodzić żadnych wiążących wniosków, skoro powódka była ograniczona ruchowo przez ponad dwa miesiące, a unieruchomienie kończyny dolnej zostało jej zdjęte pod koniec grudnia 2016 r. Jak także zostało wyjaśnione roszczenie i czynności z nim związane były możliwe do zgłoszenia po odzyskaniu przez powódkę sprawności do samodzielnego poruszania się i działania.

Pozwana Gmina wiąże termin zgłoszenia roszczenia ze stanem jaki zawsze wywołują ubytki w nawierzchni z okresu zimowego. Jest to pogląd daleko oddalony od ujawnionych faktów. Ubytki, czy uszkodzenia pozimowe mogą przybierać postać punktowych braków, jednak – co należy jeszcze raz podkreślić – wygląd chodnika na wysokości posesji (...), to głęboko zdarte powierzchnie płyt lub wręcz ich brak. Jeśli są to ubytki po okresie zimowym, to z pewnością potęgujące się przez co najmniej kilka sezonów zimowych i termin zgłoszenia roszczenia przez powódkę jest wobec tego stanu obojętny.

Sąd zestawił relację powódki z informacjami przedstawionymi przez przesłuchanych świadków. Relacja świadka Z. G. jest ogólna, ale nie sprzeczna z rzeczywistym stanem rzeczy:

- posesja nr (...) jest usytuowana w dole ulicy, zaś siedziba firmy powódki w jej górze; idąc od nr 59 do firmy powódki idzie się jednocześnie w kierunku osiedlowych sklepów, co oznacza, że świadek w rzeczywistości musiał iść w tym samym kierunku, co powódka i opisane zdarzenie obserwował z bliska;

- opis ubytków nawierzchni i jej stan przedstawiony przez świadka zgadza się ze stanem faktycznym – w szczególności z tym, co zawierają omówione fotografie.

Relacja świadka T. R. nie zawiera także sprzeczności z całokształtem materiału dowodowego, jeśli chodzi o czas i miejsce oraz sposób jego reakcji na wypadek byłej żony.

Ostatnim argumentem za nie uwzględnieniem prawdziwości relacji powódki był brak wpisu w karcie informacyjnej ze szpitala w S. – Z., gdzie i jak doszło do urazu. Jest to wskazanie również nie powodujące sfalsyfikowania zeznania powódki, bowiem rzeczona karta zawiera co najmniej dwa nie uzupełnione miejsca. Ten brak można tłumaczyć szybkością działań na (...) i priorytetem dla realnej pomocy pacjentowi.

II.

Przepis art. 445 § 1 k.c. w nawiązaniu do art. 444 k.c. stanowi, że sąd może przyznać poszkodowanemu w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Chodzi tu o krzywdę (szkodę niemajątkową), ujmowaną jako cierpienie fizyczne, a więc ból i inne dolegliwości oraz cierpienia psychiczne, to jest ujemne uczucia przeżywane w związku z cierpieniami fizycznymi. Zadośćuczynienie ma na celu przede wszystkim złagodzenie tych cierpień, ale jego wysokość nie może być dowolna, ściśle musi uwzględniać stopień doznanej krzywdy. Dlatego też ustawodawca wyraźnie zastrzegł, że ma to być odpowiednia suma tytułem zadośćuczynienia. Jest to rekompensata za całą krzywdę i przyznaje się ją jednorazowo (wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 8 lutego 2006 r., sygn. akt I ACa 1131/2005, LEX nr 194522).

Szkoda niemajątkowa wynikła wskutek uszkodzenia ciała stanowi naruszenie dóbr osobistych, dlatego podstawowe znaczenie przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia musi mieć rozmiar szkody niemajątkowej. Decydujące znaczenie mają tu takie czynniki jak stopień cierpień fizycznych i psychicznych, ich intensywność i długotrwałość oraz nieodwracalny charakter następstw. Nie jest jednak uzasadniony automatyzm polegający na ustalaniu wysokości zadośćuczynienia wyłącznie w zależności od stopnia utraty zdrowia. Doniosłą rolę odgrywa również wiek poszkodowanego, długotrwałość leczenia, a nawet związany ze zdarzeniem stres, a także konsekwencje uszczerbku na zdrowiu w dziedzinie życia osobistego i społecznego (por. wyrok SA w Białymstoku z dnia 1 lutego 2005 r., sygn. III APa 9/04, OSAB 2005/2/40).

W przedmiotowym zdarzeniu powódka nie doznała trwałego uszczerbku na zdrowiu. Nie wykazała dowodowo tej okoliczności. Wniosek o opinię biegłego m.in. w tym przedmiocie został cofnięty. Przyjęcie tej okoliczności tylko i wyłącznie na podstawie zgłaszanych przez powódkę dolegliwości (co oczywiste, w sposób niefachowy i subiektywny) i karty informacyjnej z (...)u jest nieuprawnione. Co oczywiste, Sąd nie posiada wiadomości specjalnych z zakresu medycyny i wywodzenie trwałego uszczerbku na zdrowiu powódki bez tego rodzaju opiniowania jest wykluczone. Stąd też oddalenie powództwa w zakresie ustalenia odpowiedzialności pozwanych na przyszłość. Jest to logicznie powiązane: trwały uszczerbek prowadzi do dalszych powikłań lub kolejnych degradujących zdrowie i sprawność powódki zdarzeń. Brak trwałości uszczerbku oznacza stan efektywnego zaleczenia urazu lub całkowitego wyzdrowienia.

Nie byłoby jednak prawidłowym na bazie zgłoszonych przez powódkę dowodów nieuwzględnienie intensywności bólu i jej cierpień fizycznych. Były one tyle duże w początkowej fazie, że podlegają rekompensacie w postaci zadośćuczynienia. Powódka domagała się kwoty 6.000 zł za krzywdy i cierpienia. W ocenie Sądu słuszne jest przyznanie kwoty po 100 zł dziennie z tego tytułu za pierwsze 7 dni od wypadku. Potem ból i dolegliwości stopniowo ustępowały, a zatem za kolejne dni zasadne jest przyznanie po 50 złotych dziennie. Oznacza to, że od 8 października 2016 r. do 28 grudnia 2016 r. (moment zdjęcia unieruchomienia stopy) upłynęło 80 dni i z tego: 7 x 100 zł oraz 73 x 50 zł, daje 700 zł + 3.650 zł. Ostatecznie tytułem zadośćuczynienia Sąd przyznał kwotę 4.350 zł.

Pojęcie "sumy odpowiedniej" użyte w art. 445 § 1 k.c. w istocie ma charakter niedookreślony, niemniej jednak w judykaturze wskazane są kryteria, którymi należy się kierować przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia. Zadośćuczynienie ma mieć przede wszystkim charakter kompensacyjny, wobec czego jego wysokość nie może stanowić zapłaty symbolicznej, lecz musi przedstawiać jakąś ekonomicznie odczuwalną wartość. Jednocześnie wysokość ta nie może być nadmierną w stosunku do doznanej krzywdy, ale musi być "odpowiednia" w tym znaczeniu, że powinna być - przy uwzględnieniu krzywdy poszkodowanego - utrzymana w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa. W ocenie Sądu za intensywność dolegliwości bólowych w okresie dochodzenia do sprawności po zdarzeniu zasadne będzie skalkulowanie wskazanej kwoty. O tej intensywności świadczy zakres czynności zachowawczych wskazany w omówionej karcie z (...).

III.

Jak przedstawiono wyżej, nie wykazano trwałego uszczerbku na zdrowiu powódki. Nie ma zatem odpowiedzialności pozwanych na przyszłość. Nie ma takiej odpowiedzialności za ból i cierpienie lub koszty leków, bo te kwestie ocenia się odrębnie, po ewentualnym zaistnieniu tego stanu fizycznego danej osoby lub faktu zakupu środków medycznych. Odpowiedzialność na przyszłość dotyczy tylko skutków zdrowotnych dla osoby. W tym zatem przedmiocie z braku przesłanek do orzeczenia o trwałości uszczerbku na zdrowiu, powództwo zostało oddalone (pomimo cofnięcia wniosku dowodowego, powódka nie cofnęła żądania w tym przedmiocie).

IV.

Zdaniem Sądu zasadne jest przyznanie powódce wszystkich dochodzonych dodatkowych składników rekompensujących szkodę w jej majątku. I tak:

1)  Powódka wykazała poniesienie kosztów w kwocie 139,49 zł, jako kosztów dwukrotnego dojazdu do szpitala w Z. w toku leczenia i opieki (k. 42).

2)  Zasadne jest żądanie kwoty 200 zł na zakup środków przeciwbólowych i przeciwzakrzepowych oraz stabilizatora. Koszty te zostały wykazane wydrukami z k. 43 – 44, a w pozostałym zakresie detalicznych zakupów leków zasadne jest uznanie tego rodzaju wydatków na podstawie art. 322 k.p.c.

3)  Powódka wykazała zwrot przez linię lotniczą jedynie ½ ceny biletu na zaplanowany lot do S. w dniu 21 października 2016 r. Pozostała kwota, tj. 170 zł (k. 38) jest szkodą wiążącą się z wypadkiem. Pozwani nie obalili twierdzeń powódki o zaplanowanym locie do Anglii i konieczności rezygnacji z niego po doznanym urazie.

4)  W sposób klarowny, poprzez zaświadczenie pracodawcy powódka wykazała kwotę 316,23 zł, jako utracone zarobki z umowy o pracę (k. 35).

5)  Ostatni element odszkodowania stanowiła kwota utraconych korzyści za niezrealizowanie umowy cywilnoprawnej w kwocie 2.328,76 zł. Nie ma przesłanek, aby zdyskwalifikować treść i prawdziwość samej umowy, momentu jej zawarcia i przewidzianych nią warunków. Samo zakwestionowanie tego elementu relacji pracodawca – powódka przez pozwanych jest nieuprawnione i nie wpływa na odmowę zaliczenia wynagrodzenia z umowy do kategorii lucrum cessans.

Pozwani koncentrowali się na wskazaniu, że zakres czynności umownych pokrywa się z jej obowiązkami pracowniczymi. Pomijając odrębność sformułowań umowy z zakresem obowiązków powódki (co samo w sobie powinno prowadzić do uznania jej przedmiotowości i celowości), należy wskazać na dwie okoliczności. Po pierwsze - część etatu na jakim zatrudniona jest powódka (4/5), a więc brak możliwości realizacji dodatkowych obowiązków. Po wtóre – na przedmiot umowy, jakim było wykrycie błędów w sprawozdaniach do ZUS za okres wsteczny. Powyższe oznacza istotny nakład pracy – nie związany z bieżącymi obowiązkami. Do notorii sądowej należy odnieść, że pracodawcy w ten sposób rozwiązują kwestię uzgodnienia tego rodzaju raportów, w związku z ich pracochłonnością. Pozwani nie przedstawili wniosków, które mogły by sprecyzować wątpliwości dotyczące treści i innych, niż podane przez powódkę, powodów niezrealizowania umowy.

Wobec powyższego suma przyznanych powódce kwot stanowi 7.504,48 złotych i o takiej orzeczono w punkcie I-szym wyroku, wraz z odsetkami od terminu ostatecznej odmowy wypłaty odszkodowania powódce, dokonanego przez ubezpieczyciela.

O kosztach procesu Sąd orzekł zgodnie z treścią art. 108 k.p.c. i art. 98 par. 1 k.p.c., rozliczając je stosownie do procentowo przyjętej części wygrania sporu (art. 100 k.p.c.).

Powódka przegrała roszczenie o ustalenie. Ponadto uwzględniono 80% żądania zapłaty – to daje 40% w zakresie obydwu żądań (80%:2 = 40%).

Powódka poniosła koszty opłaty od pełnomocnictwa (17 złotych) i wynagrodzenia pełnomocnika w osobie radcy prawnego (1.800 złotych). Powódka była zwolniona od opłaty od pozwu. Z sumy tych kwot należy jej się 40%, czyli 726,80 złotych, co daje wobec każdego z pozwanych należność po 363,40 złotych.

Pozwani wygrali proces w 60% i z ich sumy kosztów należą się im zwroty od powódki: Gminie – 716,60 złotych (1.080 złotych, stanowiącej 60% wynagrodzenia pełnomocnika – po odjęciu 363,40 złotych należnych powódce), a (...) 726,70 złotych (1.090,10 złotych, stanowiącej 60% wynagrodzenia pełnomocnika i opłaty od pełnomocnictwa – po odjęciu 363,40 złotych). Stąd ostatecznie zasądzono od powódki na rzecz pozwanych w pkt III-cim i IV-tym wskazane wyżej należności jako koszty procesu.

Nadto Sąd rozliczył koszty sądowe, wyłożone tymczasowo przez Skarb Państwa – nie uiszczona opłata od pozwu, obciążając 40% od niej solidarnie pozwanych (kwoty po 183,20 złotych). W orzeczeniu kończącym postępowanie Sąd orzeka o poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa wydatkach, stosując odpowiednio przepisy art. 113 ustawy o kosztach sądowych. Kosztami sądowymi, których strona nie miała obowiązku uiścić sąd obciąży przeciwnika, jeżeli istnieją do tego podstawy, przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów procesu.

Wobec powyższego orzeczono jak w formule sentencji przedmiotowego wyroku.

SSR Grzegorz Szacoń

Sygn. akt III C 816/17

ZARZĄDZENIE

1.  odnotować terminowe sporządzenie uzasadnienia;

2.  odpis wyroku wraz z odpisem uzasadnienia doręczyć pełnomocnikowi powódki i pełnomocnikowi pozwanej Gminy oraz pozwanego (...);

3.  zarządzenie do wykonania w terminie 7 dni;

4.  akta do postępowania międzyinstancyjnego Przewodniczącej Wydziału lub ze zwrotką po doręczeniu za 30 dni.

S., dnia 26 lutego 2020 roku

SSR Grzegorz Szacoń

S., dnia 26 lutego 2020 roku

Karta kwalifikacyjna orzeczenia

1. Sygnatura akt: III C 816/17

2. Wyrok z dnia 6 lutego 2020 roku.

3. Hasło tematyczne orzeczenia: Zadośćuczynienie za krzywdę.

4. Podstawa prawna orzeczenia: art. 445 k.c.

5. Nie publikować w Portalu Orzeczeń: √ z uwagi na zaistnienie przyczyny wyłączającej określonej w:

□ § 1 ust. 2

□ § 1 ust. 3

√ § 1 ust. 6.

Sędzia sprawozdawca

Powyżej przytoczona analiza oraz względy faktyczne i prawne (w szczególności wadliwość formalna i materialna ustaleń dokonanych na miejscu rzekomej kradzieży prądu przez powodową Spółkę) prowadzą do oddalenia powództwa w całości.

O kosztach Sąd orzekł na zasadzie art. 98 par. 1 k.p.c. w zw. z art. 108 par. 1 k.p.c. Obydwie strony mogły zgłosić do rozliczenia koszty celowe – niezbędne do przeprowadzenia w procesie swoich roszczeń i zarzutów. Powódka przegrała proces w całości stąd jej wniosek o zasądzenie kosztów procesu jest niezasadny. Pozwana nie zgłosiła kosztów procesu.

Wobec powyższego orzeczono jak w formule sentencji przedmiotowego wyroku.

SSR Grzegorz Szacoń