Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Strona powodowa Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo-Kredytowa
im. F. S. w G. w pozwie wniesionym w dniu 2 marca 2018 r.
w elektronicznym postępowaniu upominawczym, domagała się zasądzenia
od pozwanej M. G. kwoty 42.779,82 zł wraz z odsetkami umownymi
w wysokości czterokrotności stopy lombardowej kredytu NBP roczni, ale nie więcej niż w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia 2 marca 2018 r. do dnia zapłaty oraz zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazała, że między stronami w dniu 9 września 2015 r. doszło do zawarcia umowy pożyczki. Pozwana otrzymała wnioskowaną kwotę pożyczki i zobowiązała się do jej spłaty w miesięcznych ratach wraz z wszystkimi należnościami ubocznymi. Podała, że pozwana nie wywiązała się z łączącej strony umowy i zaprzestała spłaty udzielonej jej pożyczki. Pomimo wystosowania wezwania do zapłaty, pozwana w dalszym ciągu nie regulowała swojego zobowiązania. Wskazała, że na dochodzone pozwem roszczenie składają się: niespłacony kapitał pożyczki w wysokości 39.671,68 zł oraz odsetki na dzień wniesienia pozwu w wysokości 3108,14 zł.

Nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym z dnia
21 marca 2018 r. sygn. akt VI Nc-e 382679/18 Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwana zaskarżyła nakaz zapłaty w całości, wniosła
o oddalenie powództwa w całości oraz ustanowienie dla niej pełnomocnika z urzędu, ewentualnie zasądzenie na jej rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu swojego stanowiska podniosła wskazała, że do zawarcia umowy ze stroną powodową doszło w związku z nawiązaniem kontaktu ze spółką (...) Sp. z o.o. w L.. Obecnie zaś Prokuratura Okręgowa w Legnicy prowadzi śledztwo dotyczące działania zorganizowanej grupy przestępczej mającej na celu dokonywanie przestępstw doprowadzania szeregu banków oraz klientów podmiotu gospodarczego (...) Sp. z o.o. w L. do niekorzystnego rozporządzania mieniem, w związku z pośrednictwem przy zawieraniu pożyczek przez jednego klienta spółki z wieloma bankami współpracującymi ze spółką (piramida finansowa). Pozwana ma w nim status pokrzywdzonej. Podniosła, iż pieniądze z pożyczki przekazała od razu C. M. na depozyt nieprawidłowy. Podała, że banki udzielały kredytów w oparciu o niewiarygodne, sfałszowane dokumenty. Podniosła, iż czuje się oszukana. Wskazała, że została wprowadzona w błąd.

Postanowieniem z dnia 14 czerwca 2018 r. sygn. akt VI Nc-e 382679/18 Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie na podstawie art. 505 ³³ § 1 k.p.c. przekazał sprawę do Sądu Rejonowego w Legnicy.

W odpowiedzi na sprzeciw strona powodowa podtrzymała swoje stanowisko w sprawie.

Pismem z 15 lutego 2019 r. prokurator Prokuratury Okręgowej w Legnicy przystąpił do udziału w postępowaniu (k. 127 – 128).

Pismem z 27 maja 2019 r. Przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego przystąpił do udziału w postępowaniu (k. 193).

Pismem procesowym z dnia 4 marca 2019 r. (data nadania) pozwana reprezentowana przez adwokata z urzędu wniosła o zawieszenie postepowania do czasu zakończenia postępowania karnego w związku ze śledztwem Prokuratury Okręgowej w Legnicy, sygn. akt PO VI Ds.15.2016. Dodatkowo zarzuciła, że strona powodowa wytaczając powództwo uczyniła ze swego prawa użytek, który jest sprzeczny z zasadami współżycia społecznego, wobec czego takie jej zachowanie jako uprawnionego nie powinno być uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony (art. 5 k.c.). Zarzuciła, że zawarta umowa kredytu jako sprzeczna z art. 58 § 2 k.c. jest bezwzględnie nieważna. Sprecyzowała, że świadomie została wprowadzona w błąd przez pracowników strony powodowej odnośnie rozkładu odpowiedzialności (brak jakiejkolwiek odpowiedzialności C. M.) i rzeczywistych stron umowy. Podała, że w związku z tym uchyla się od skutków prawnych oświadczenia woli w postaci zawarcia umowy kredytu pod wpływem błędu (ew. podstępu). Podniosła, że znajduje się na granicy ubóstwa i nie jest w stanie spłacić należności dochodzonej pozwem. Wskazała, że na skutek zaprzestanie spłaty rat pożyczki strona powodowa podjęła wobec niej intensywne działania windykacyjne (telefony o różnych porach, pisma, wizyty terenowe), na skutek czego podupadła na zdrowiu psychicznym i musiała sięgnąć po bezpłatna pomoc psychologiczną.

Strona powodowa podniosła, że to pozwana nie wywiązała się z umowy pożyczki i nie przysługuje jej ochrona z art. 5 k.c. Argumentowała, że kwestia rozdysponowania pieniędzy uzyskanych z umowy pożyczki jest uprawnieniem wyłącznie pożyczkobiorcy, o czym pożyczkodawca nawet nie ma obowiązku posiadać informacji ani w powyższe ingerować. Zarzuciła, że pozwana nie może powoływać się na błąd co do treści czynności prawnej skoro złożyła pod umową pożyczki swój podpis jednocześnie poświadczając, że zapoznała się z jej treścią. Ponadto podpisując z pracownikami (...) umowę pożyczki pozwana została poinformowana, zgodnie z treścią dokumentów o wysokości i terminach spłat rat.

W toku postępowania strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska.

Sprawa została rozpoznana z pominięciem przepisów o postepowaniu uproszczonym (k. 153)

Sąd ustalił następujące fakty:

We wrześniu 2015 r. pozwana M. G. nawiązała współpracę ze spółką (...), której pracownik (M. B. – znana pozwanej z racji zatrudnienia w (...) Banku, w którym pozwana zaciągnęła pożyczkę), zaoferowała jej pomoc w uzyskaniu korzystnych kredytów. Pozwana przy pomocy pracowników spółki (...) złożyła w kilku bankach, między innymi w oddziale strony powodowej, wniosek o udzielenie kredytu. Wszystkie uzyskane środki finansowe pochodzące z kredytów bankowych i pożyczek pozwana miała przekazać spółce (...) w ramach umowy depozytu nieprawidłowego. Spółka ta w ramach tej umowy miała udostępniać pozwanej środki wystarczające na spłaty rat wraz z dodatkową kwotą zysku. Pozwana miała świadomość, że zawiera umowy kredytowe/umowy pożyczki we własnym imieniu.

Wszystkie dokumenty niezbędne do zawarcia umów kredytu czy pożyczek, w tym zaświadczenie o dochodach, pozwana przekazywała pracownikom C. M. i nie składała ich osobiście w placówce instytucji kredytowej. Pozwana nie sprawdzała jakie dokumenty ostatecznie zostały przekazane do banku wraz z wnioskiem kredytowym, bowiem wszystkimi formalnościami zajmowali się pracownicy C. M., którym pozwana ufała. Pomoc pracowników C. M. sprowadzała się także do przygotowywania dokumentacji kredytowej i jej kompletowania. Nadto pracownicy spółki pełnili rolę pośrednika finansowego i aktywnie uczestniczyli w transakcji zawierania przedmiotowej umowy kredytowej, bowiem kontaktowali się z bankiem w imieniu pozwanej, instruowali pozwaną jakiego rodzaju należy udzielać informacji w banku, a także umawiali termin podpisania umowy.

Dowód:

- zeznania świadka I. O. na rozprawie w dniu 15.11.2019 r., e-protokół (...):03:02:- 00:31:02, k. 226v-227v,

- zeznania świadka M. M. na rozprawie w dniu 15.11.2019 r., e-protokół (...):31:16:- 00:46:53, k. 227v- 228;

Spółka (...) Sp. z o.o. z siedzibą w L. zajmowała się m.in. udzielaniem pożyczek ze środków własnych, a nadto pomagała swoim klientom
w uzyskiwaniu kredytów lub pożyczek w bankach lub spółdzielczych kasach oszczędnościowo – kredytowych. Pomoc ta polegała m.in. na zawożeniu klientów
do banku oraz kompletowaniu dokumentacji potrzebnej do udzielenia kredytu lub pożyczki. Spółce tej zależało na tym, aby jej klienci w krótkich odstępach czasu otrzymali, jak największą liczbę kredytów (pożyczek), w możliwe maksymalnej wysokości. Podyktowane było to tym, iż środki pochodzące z zaciągniętych kredytów (pożyczek) klienci spółki po spłacie ewentualnych innych zobowiązań finansowych wymiecionych w umowie kredytu` (pożyczki), mieli przekazywać spółce w ramach zawieranych z nią umów depozytu nieprawidłowego, czy na zakup obligacji emitowanych przez spółkę. Krótkie odstępy czasu pomiędzy zawieraniem kolejnych umów kredytu miały w sposób dodatni wpływać na ocenę zdolności kredytowej kredytobiorcy, gdyż informacje o zawarciu innych umów kredytu (pożyczek) pojawiały się w Biurze (...) (dalej zwany także (...)) nierzadko z kilkudniowym opóźnieniem. Dzięki temu, w dniu złożenia wniosku kredytowego, bank mógł nie uzyskać informacji, czy przyszły kredytobiorca posiada inne zobowiązania finansowe z tytułu zawartych umów kredytu, czy pożyczek w innych placówkach finansowych oferujących tego typu produkty, chyba że powyższa okoliczność wynikała z rozmowy przeprowadzonej z klientem ubiegającym się o kredyt. Pracownicy spółki, jak M. B., zapewniali klientów spółki zaciągających umowy kredytu, iż spółka pomoże im nie tylko w ich spłacie, lecz również wygeneruje dla nich comiesięczny zysk.

Dowód:

- zeznania świadka I. O. na rozprawie w dniu 15.11.2019 r., e-protokół (...):03:02:- 00:31:02, k. 226v-227v,

- zeznania świadka M. M. na rozprawie w dniu 15.11.2019 r., e-protokół (...):31:16:- 00:46:53, k. 227v- 228;

Współpraca M. G. ze spółką (...) Sp. z o.o. zakładała zaciąganie przez pozwaną zobowiązań kredytowych w wielu bankach, jak i w spółdzielczej kasie oszczędnościowo – kredytowej. Następnie, uzyskane w ten sposób środki finansowe pozwana miała wpłacić spółce (...) Sp. z o.o. na zakup obligacji tej firmy. Spółka (...) Sp. z o.o. miała natomiast udostępniać pozwanej co miesiąc środki wystarczające na spłatę rat wynikających z zaciągniętych zobowiązań kredytowych i dodatkowo niewielką kwotę jako zysk z wykupionych obligacji. Pozwana miała świadomość, że to ona będzie podpisywała umowy kredytu i figurowała na nich jako kredytobiorca, choć środki na spłatę zobowiązań otrzyma od spółki (...) Sp. z o.o..

W celu zawarcia umów kredytu (pożyczek) pozwana przekazała pracownicom (...) sp. z o.o. swój dowód osobisty a w celu udokumentowania dochodu niezbędnego do uzyskania kredytu przekazała im także zaświadczenie z KRUS-u Oddział w L..

Dowód :

- zeznania świadka I. O. na rozprawie w dniu 15.11.2019 r., e-protokół (...):03:02:- 00:31:02, k. 226v-227v,

- zeznania świadka M. M. na rozprawie w dniu 15.11.2019 r., e-protokół (...):31:16:- 00:46:53, k. 227v- 228,

- przesłuchanie pozwanej na rozprawie w dniu 23 listopada 2018 r., e-protokół (...):01:40 – 00:04:40 k. 109 – 109v.

Na początku września 2015 r. pozwana w towarzystwie pracownicy C. M. M. M. lub I. O. jeździła do różnych instytucji finansowych dowiadywać się o możliwości zaciągnięcia kredytów (pożyczek). M. G. i I. O. udały się do Oddziału Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo – Kredytowej im. F. S. z siedzibą w G. (dalej zwana (...)), mieszczącego się przy ul. (...) w L.. Na miejscu pozwana została poproszona o okazanie dowodu osobistego. Przedłożyła także zaświadczenia z KRUS-u o wysokości osiąganej emerytury. Po okazaniu tych dokumentów została poinformowana, że jednym z warunków udzielenia pożyczki jest uzyskanie przez nią członkostwa w (...). W tym celu pozwana podpisała deklarację członkowską i tego samego dnia została przyjęta w poczet członków kasy. Następnie na podstawie okazanych dokumentów oraz rozmowy przeprowadzonej z pozwaną i I. O. pracownica (...)-u wprowadziła podane przez nie dane osobowe do systemu informatycznego, a następnie wygenerowała z niego wniosek o udzielenie pożyczki (kredytu konsumenckiego), pod którym pozwana złożył swój podpis. W dalszej kolejności pracownik (...)-u zweryfikowała zdolność kredytową pozwanej w BIK-u, po czym poinformowała ją o wysokości pożyczki, która może jej udzielić (...). M. G. zgodziła się na zawarcie pożyczki w kwocie 44 000 zł. Po akceptacji przez poznawaną wysokości pożyczki, pracownik (...)-u zeskanowała przedłożone przez pozwaną dokumenty i wraz z wnioskiem o udzielenie pożyczki, przesłała je do Centrali (...) celem dalszej weryfikacji zdolności kredytowej pozwanej, jak i wysokości zaproponowanej jej pożyczki. W tym dniu nie doszło do zawarcia umowy pożyczki.

Dowód :

- umowa pożyczki (kredyt konsumencki) nr (...) k. 48 – 50,

- harmonogram spłaty pożyczki k. 58 – 59,

- deklaracja członkowska (...) (k. 57),

- zeznania świadka I. O. na rozprawie w dniu 15.11.2019 r., e-protokół (...):03:02:- 00:31:02, k. 226v-227v,

- zeznania świadka M. M. na rozprawie w dniu 15.11.2019 r., e-protokół (...):31:16:- 00:46:53, k. 227v- 228,

- przesłuchanie pozwanej na rozprawie w dniu 23 listopada 2018 r., e-protokół (...):01:40 – 00:04:40 k. 109 – 109v.

- zeznania świadka W. C. na rozprawie w dniu 21 stycznia 2020 r. (k. 244-245, e-protokół: 00:01:56 - 00:26:13);

- zeznania świadka I. K. na rozprawie w dniu 4 sierpnia 2020 r. e- protokół (...):03:21 – 00:25:53 (k. 266-267).

Pozwana miała świadomość tego, że zawiera umowę kredytową. Wiedziała w jakiej wysokości uzyskuje kredyt. Nie interesowała się warunkami umowy. Bank wydał jej egzemplarz umowy kredytu.

Pracownicy placówki strony powodowej, którzy obsługiwali pozwaną
w dniach 8 i 9 września 201 r. nie znali się osobiście z I. O., czy z innymi pracownikami spółki (...) Sp. z o.o.

Na mocy tej umowy strona powodowa udzieliła pozwanej pożyczki w kwocie 44 000 zł, na okres 119 miesięcy, tj. do 3 września 2025 r.. Pozwana zobowiązała się
do spłaty pożyczki w równych ratach miesięcznych wynoszących 575,98 zł,
z zastrzeżeniem że wysokość ostatniej raty nie przekroczy 571,60 zł, płatnych
do 3 dnia każdego miesiąca poczynając od 3 listopada 2015 r. (pkt 1, 2, 3, 4 oraz harmonogram spłat).

Całkowita kwota pożyczki wynosiła 44.000 zł (pkt 5).

Szacunkowy koszt pożyczki został ustalony na kwotę 36.582,37 zł. Na koszt ten złożyły się: prowizja w wysokości 4840 zł, odsetki w kwocie 24.591,85 zł, składka ubezpieczeniowa z tytułu umowy ubezpieczenia grupowego na wypadek śmierci pozwanej w następstwie nieszczęśliwego wypadku, zawału serca lub udaru mózgu oraz na wypadek całkowitej niezdolności do pracy w następstwie nieszczęśliwego wypadku w wysokości 7.075,20 zł, a także opłata wpisowa i udział w Towarzystwie (...) z siedzibą w S. w kwocie 2 zł (pkt 17, 18 i 19, 24).

Pożyczka oprocentowany był według zmiennej stopy procentowej, która w dniu podpisania umowy wynosiła 9,50% w stosunku rocznym. Rzeczywista roczna stopa oprocentowania na dzień zawarcia umowy wynosiła 19,07 %, zaś całkowita kwota do zapłaty 80.582,37 zł (pkt 7 i 12).

W przypadku opóźnienia w terminowym regulowaniu zobowiązań wynikających z umowy, (...) był uprawniony do pobierania od kwoty niespłaconych w terminie zobowiązań podwyższonych odsetek, w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP (pkt 21).

(...) był uprawniony do wypowiedzenia umowy z zachowaniem
30-dniowego okresu wypowiedzenia m.in. w razie opóźnienia pozwanej z zapłatą pełnych raty pożyczki za co najmniej dwa okresy płatności po uprzednim wezwaniu pozwanej listem poleconym do zapłaty zaległych rat w terminie nie krótszym niż 14 dni roboczych od otrzymania wezwania, pod rygorem wypowiedzenia umowy (pkt 29).

(...) zobowiązany był wypłacić kwotę 44.000 zł przeznaczoną
na sfinansowanie potrzeb konsumpcyjnych pozwanej w formie przelewu
na rachunek o (...) (pkt 3, 14). W dniu 9 września 2015 r. nastąpiła wypłata kwoty 44.000 zł. na w/w konto.

Pozwana wypłaciła z ww. rachunku kwotę w wysokości 7.077,20 zł., kwotę 7.773 zł. przelała na rzecz G. (...) Bank tytułem całkowitej spłaty kredytu z dnia 21 kwietnia 2015 r, 23.342 zł przelała na rzecz (...) Banku S.A. tytułem całkowitej spłaty kredytu z dnia 6 czerwca 2014 r.

dowody:

- umowy pożyczki (kredytu konsumenckiego) nr (...) z dnia 9 września 2015 r. (k. 48-50);

- regulamin udzielania kredytów i pożyczek konsumenckich (...) (k. 51 - 52);

- harmonogram spłaty kredytu (k. 58 - 59);

- zestawienie operacji z rachunku IKS+ (k. 68 - 70v);

W okresie od września do maja 2017 r. pozwana za pośrednictwem C. M. regulowała raty pożyczki zgodnie z harmonogramem. W czerwcu 2017 r. zapłaciła ostatnią niepełna ratę.

Dowód :

- zestawienie operacji z rachunku IKS+ (k. 68 - 70v);

W dniu 10 listopada 2017 r. pozwana zwróciła się do strony powodowej o restrukturyzację zadłużenia. Pismem z dnia 7 grudnia 2017 r. strona powodowa poinformowała pozwana o wydaniu pozytywnej decyzji odnośnie zawarcia umowy ugody w sprawie zadłużenia wynikającego z umowy nr (...) z 9 września 2015 r.

Dowód :

- pismo pozwanej z 10 listopada 2017 r. k. 71,

- pismo (...) z 7 grudnia 2017 r. k. 72

W związku z powstaniem zaległości w spłacie kredytu w wysokości 597,23 zł, pismem z dnia 13 kwietnia 2017 r. strona powodowa wezwała pozwaną do zapłaty tej kwoty pod rygorem podjęcia dalszych działań windykacyjnych.

Pismem z dnia 13 lipca 2017 r. strona powodowa wezwała ją do spłaty zadłużenia w wysokości 1179,74 zł, pod rygorem wypowiedzenia umowy kredytu.

Dowód :

- wezwanie do zapłaty z dnia 13 kwietnia 2017 r. wraz z dowodem nadania (k. 60-62);

- ostateczne wezwanie do zapłaty z dnia 13 lipca 2017 r. wraz z dowodem nadania (k. 65-67)

Pismem z dnia 6 października 2017 r. strona powodowa wypowiedziała pozwanej umowę pożyczki. Pismo to doręczono pozwanej w dniu 10 października 2017 r.

Dowód:

- wypowiedzenie umowy z dnia 6 października 2017 r. wraz z potwierdzeniem odbioru
(k. 53-54).

Wysokość zadłużenia pozwanej z tytułu ww. umowy pożyczki na dzień
2 marca 2018 r. wynosiła 42.779,82 zł w tym:

- 39.671,68 zł tytułem niespłaconego kapitału pożyczki,

- 3.108,14 zł tytułem należnych odsetek umownych i karnych

Dowód: raport spłaty na dzień 2 marca 2018 r (k. 88).

Prokuratura Okręgowa w Legnicy prowadzi postępowanie przygotowawcze w sprawie o sygn. akt PO VI Ds. 15.2016 dotyczące działania w okresie od 1 stycznia 2014 r. do 16 października 2017 r. zorganizowanej grupy przestępczej mającej na celu dokonywanie przestępstw doprowadzenia szeregu banków oraz klientów spółki (...) Sp. z o.o. w L. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem, w związku z pośrednictwem przy zawieraniu pożyczek przez jednego klienta spółki z wieloma bankami, pomimo wiedzy o braku zdolności kredytowej osób fizycznych przeciwko K. P., K. M., I. D., I. W. i M. B., podejrzanym o przestępstwa z art. 258§ 1 k.k. i 286 k.k. i inne oraz prowadzenia w nieustalonym czasie do 5 kwietnia 2016 r. przez (...) Sp. z o.o. w L. bez zezwolenia działalności polegającej na gromadzeniu środków pieniężnych innych osób fizycznych w postaci tzw. „depozytu nieprawidłowego”, w celu udzielenia kredytów konsumenckich lub pożyczek pieniężnych. Pozwana ma w tym postępowaniu status pokrzywdzonej. W trakcie prowadzonego postępowania nie postawiono zarzutów pracownikom strony powodowej.

Dowód:

- zaświadczenie Prokuratury Okręgowej w Legnicy z 10 listopada 2017 r. i z 13 kwietnia 2018 r. (k. 150 i 151), pismo z dnia 13 września 2018 r. (k. 90); pismo z dnia 19 października 2018 r. (k. 96); z dnia 16 listopada 2018 r. (k. 108);

W toku postępowania przygotowawczego prowadzonego przez Prokuraturę Okręgową w Legnicy pozwana w dniu 5 października 2018 r. została przesłuchana w obecności biegłej psycholog, która w sporządzonej opinii sądowo – psychologicznej stwierdziła u pozwanej sprawność intelektualną powyżej przeciętnej, a także bardzo dobrą zdolność spostrzegania. Prawidłowe są u niej zdolności pamięciowe i koncentracji uwagi oraz odtwarzania spostrzeżeń. Zdolność odtwarzania zdarzeń jest prawidłowa. Biegła psycholog nie stwierdziła wad w przebiegu powyższych procesów. Nadto stwierdzono, że zeznania pozwanej nie noszą żadnych śladów sugestii innych osób. Wskazano również, że pozwana jest osobą o obniżonym poczuciu wartości, frustracji, co powoduje, że w większym stopniu podatna jest na wpływ osób okazujących jej akceptację. Te okoliczności skutkować mogą brakiem zainteresowania różnymi elementami sprawy tj. brak dostrzegania nieścisłości w świadczeniach na jej rzecz ze strony (...) Sp. z o.o.

Dowód :

- kopia opinii sądowo psychologiczna z dnia 05.10.2018 r. sporządzona w sprawie PO VI Ds.15.2016 r., k. 209-214;

Pozwana M. G. w momencie zawierania umowy kredytowej z 9 września 2015 r. nie znajdowała się w stanie wyłączającym świadomość lub ograniczającym podjęcie swobodnej decyzji i wyrażenie woli. Miała pełną możliwość rozpoznania przyczyn i pokierowania swoim postępowaniem.

Dowód :

- opinia sądowa psychiatryczno- psychologiczna z dnia 25.10.2020 r. k. 273- 279;

Sąd zważył, co następuje:

W ocenie Sądu powództwo zasługiwało na uwzględnienie.

Dochodzone w niniejszej sprawie roszczenie wynikało z faktu zawarcia przez pozwaną ze stroną powodową umowy pożyczki (kredytu konsumenckiego). Podstawę prawną tego roszczenia stanowi art. 720 § 1 k.c. zgodnie z którym, przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. W sprawie zastosowanie znajdowały także przepisy ustawy z dnia z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (Dz. U. z 2019 r. poz. 1083), gdyż pozwana nawiązując stosunek prawny ze stroną powodową miała status konsumenta (art. 22 ¹ k.c.), ponieważ jako osoba fizyczna dokonała z przedsiębiorcą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową. Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim, przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się umowę o kredyt w wysokości nie większej niż 255 550 zł albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi. Za umowę o kredyt konsumencki uważa się w szczególności umowę pożyczki (art. 3 ust. 2 pkt 1 ustawy o kredycie konsumenckim). Ponadto stosowanie do art. 36 ust. 1a ustawy z dnia
z dnia 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych (tj. Dz. U. z 2019 r., poz. 2412), do umów pożyczek zawieranych przez kasy stosuje się odpowiednio przepisy art. 75c ust. 1-5 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe.

Pozwana przyznała fakt zawarcia ze stroną powodową umowy pożyczki, nie negowała również faktu zaprzestanie spłaty rat kredytu skutkującego wypowiedzeniem umowy przez stronę powodową. Okoliczności powyższe wynikały ponadto z dokumentów przedłożonych przez stronę powodową, których prawdziwość nie była przez strony kwestionowana i którym sąd tym samym dał wiarę.

Pozwana kwestionowała natomiast ważność zawartej przez strony umowy pożyczki w związku z udziałem przy jej zawieraniu pracowników spółki (...) Sp. z o.o. w L., której to spółce pozwana przekazała również część środków pochodzących z pożyczki i która zajmować miała się spłatą rat pożyczki.

Rozważania wymagało zatem czy w umowa zawarta przez strony była skuteczna i ważna i w konsekwencji mogła być podstawą do dochodzenia roszczeń w przedmiotowej sprawie.

W ocenie Sądu przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, że umowa została w sposób skuteczny zwarta.

Przede wszystkim pozwana nie kwestionowała, że zarówno na umowie, deklaracji członkowskiej jak i na wniosku o przyznanie pożyczki widnieje jej podpis. W ten sposób pozwana złożyła oświadczenie woli w przedmiocie związania się zapisami umowy pożyczki, które zdaniem Sądu miały charakter klarowny i jednoznaczny i nie zawierały tzw. klauzul abuzywnych tj. nieuzgodnionych indywidualnie z konsumentem postanowień, kształtujących jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy, zwłaszcza w kwestii prowizji, czy odsetek umownych i karnych. Swoim podpisem pozwana jako pożyczkobiorca poświadczyła też m.in. że przed zawarciem umowy pożyczki otrzymała formularz informacyjny na trwałym nośniku oraz treść umowy pożyczki wraz z następującymi załącznikami: Regulaminem (załącznik nr 1), Harmonogramem spłaty pożyczki (załącznik nr 2), Tabelą prowizji i opłat dla pożyczek i kredytów (Załącznik nr 3), Wzór oświadczenia o odstąpieniu od umowy (załącznik nr 4), Wzór dyspozycji spłaty pożyczki (załącznik nr 5) i Wzór umowy przelewu wierzytelności (załącznik nr 5). Nadto w treści umowy pożyczki pozwana oświadczyła także, że przed zawarciem umowy otrzymała wszelkie informacje niezbędne do podjęcia decyzji w zakresie jej zawarcia, w tym dotyczące przeprowadzenia przez Kasę oceny zdolności kredytowej, kosztów związanych z zawarciem umowy pożyczki, ryzyku zmiany stopy procentowej oraz możliwości zmiany całkowitego kosztu kredytu w przypadku zmiany tej stopy, zasad i terminów spłaty pożyczki oraz skutków braku płatności. Pozwana, pomimo iż miała świadomość konsekwencji prawnych wynikających ze złożenia swojego podpisu pod tekstem przedłożonej jej umowy kredytowej, najprawdopodobniej nie zwracała uwagi na podpisywane dokumenty, nie czytała ich, co bezspornie stanowiło jej zaniedbanie. Pozwanej zależało bowiem tylko na otrzymaniu jak najwyższej kwoty pożyczki, gdyż kierowała się zapewnieniami pracownic spółki (...) Sp. z o.o., że wysoka kwota uzyskanego kredytu będzie skutkowała większymi zyskami dla niej samej. Zapewnienia te dotyczyły również tego, iż to właśnie ta spółka zajmie się wszystkimi formalnościami oraz przekaże jej środki wystarczające na spłaty rat zaciągniętego kredytu. Nie zmienia to jednak faktu, iż pozwana miała świadomość, że przedmiotowy kredyt u strony powodowej zaciąga we własnym imieniu. Schemat działania spółki i jej współpracy z klientami potwierdziły przesłuchane w niniejszej sprawie w charakterze świadków pracownice spółki (...) Sp. z o.o. – I. O. i M. M.. Istota relacji pomiędzy pozwaną a spółką (...) Sp. z o.o. tj. podmiotem trzecim nie mogła mieć jednak wpływu na stosunek zobowiązaniowy istniejący pomiędzy pozwaną a stroną powodową, która o tym powiązaniu nawet nie wiedziała, a przynajmniej nie zostało
to udowodnione. Okolicznością bezsporną było też wykonanie umowy przez stronę powodową. Pozwana pnie kwestionowałą, że wypłacono jej pełną kwotę uzyskanego kredytu. Mając na uwadze treść art. 65 § 1 i 2 k.c., wobec zgodnych oświadczeń woli obu stron uznać należy, że przedmiotowa umowa została skutecznie zawarta, na warunkach wskazanych w jej treści. Jej wykonanie przez stronę powodową prowadziło do powstania po stronie pozwanej obowiązku zwrotu otrzymanych środków wraz z wszelkimi należnościami ubocznymi.

Wobec podniesienia przez pozwaną zarzutu nieważności umowy, Sąd dokonał szczegółowej oceny tego zarzutu. Zdaniem Sądu brak jest jednak podstaw do jego uwzględnienia.

Wskazać należy, że z nieważnością umowy mamy do czynienia w kilku przypadkach.

Umowę jest nieważna, gdy zawiera ją osoba, która nie ma zdolności
do czynności prawnych (art. 14 § 1 k.c.). Ten przypadek w rozpatrywanej sprawie nie występuje, gdyż pozwana jest osobą pełnoletnią i posiada pełną zdolność
do czynności prawnych.

Nieważność czynności prawnej zachodzi też przez dokonanie czynności bez zachowania formy zastrzeżonej przez ustawę lub strony pod rygorem nieważności (art. 73 i 76 k.c.).

Umowa pożyczki, której wartość przekracza tysiąc złotych, wymaga zachowania formy dokumentowej (art. 720 § 2 k.c.). Jeżeli ustawa zastrzega dla czynności prawnej formę pisemną, dokumentową albo elektroniczną, czynność dokonana bez zachowania zastrzeżonej formy jest nieważna tylko wtedy, gdy ustawa przewiduje rygor nieważności (art. 73 § 1 k.c.). Zgodnie z art. 77 ² k.c. do zachowania dokumentowej formy czynności prawnej wystarcza złożenie oświadczenia woli w postaci dokumentu, w sposób umożliwiający ustalenie osoby składającej oświadczenie. Dokumentem jest nośnik informacji umożliwiający zapoznanie się z jej treścią (art. 77 ³ k.c.). W realiach niniejszej sprawy, wobec zachowania formy dokumentowej, umowę kredytu między stronami należy uznać za ważną.

Zgodnie z art. 58 k.c. czynność prawna sprzeczna z ustawą albo mająca
na celu obejście ustawy jest nieważna, chyba że właściwy przepis przewiduje inny skutek, w szczególności ten, iż na miejsce nieważnych postanowień czynności prawnej wchodzą odpowiednie przepisy ustawy (§ 1). Nieważna jest czynność prawna sprzeczna z zasadami współżycia społecznego (§ 2).

Należy tu doprecyzować, że artykuł 58 k.c. jest podstawą prawną orzeczenia
o nieważności czynności prawnej tylko wówczas, gdy przyczyny nieważności odnoszą się do treści lub celu czynności prawnej. Przez treść czynności prawnej rozumie się zawartą w oświadczeniu czy oświadczeniach woli regulację sytuacji prawnej stron czynności i ewentualnie innych podmiotów. Przez cel czynności rozumie się w tym przypadku jej tzw. dalszy skutek – stan rzeczy, który nie jest objęty treścią oświadczenia woli, a ma być zrealizowany w następstwie wykonania uprawnień i obowiązków wynikających z dokonanej czynności prawnej.

Czynność prawna jest sprzeczna z ustawą, gdy jej treść jest formalnie
i materialnie niezgodna z bezwzględnie obowiązującym przepisem prawa. Sprzeczność czynności prawnej z ustawą może polegać na tym, że czynność prawna nie ma wymaganego przez ustawę dla jej skuteczności minimum treści. Drugi przypadek sprzeczności czynności prawnej z ustawą polega na tym, że czynność prawna ma wywoływać skutki, które są zabronione przez normy prawne.

W rozpoznawanej sprawie brak jest podstaw do twierdzenia, że zawarta pomiędzy stronami umowa (jej treść i cel) jest sprzeczna z ustawą lub ma na celu jej obejście. Umowa z 9 września 2015 r. jest typową umową pożyczki, a treść jej postanowień nie jest sprzeczna z regulacjami ustawy Kodeks cywilny, czy ustawy o Kredycie Konsumenckim. Analiza jej zapisów wskazuje, że z pewnością zawiera tzw. minimum treści, które w przypadku umów zobowiązujących stanowią postanowienia pozwalające na ustalenie podstawowych składników stosunku zobowiązaniowego – podmiotów występujących w charakterze wierzyciela i dłużnika, treści świadczenia i jego przedmiotu. Nie zawiera również w sobie postanowień, które mogą wywoływać skutki zabronione przez normy prawne.

W perspektywie osiągania przez pozwaną niskich dochodów i udzielenia pożyczki przez stronę powodową w tak znacznej kwocie, jak dochodzona pozwem, Sąd rozważył kwestię właściwej oceny zdolności kredytowej kredytobiorcy przez bank oraz tego, czy taka ocena ma wpływ na ważność umowy.

Zgodnie z art. 9 ustawy o kredycie konsumenckim, kredytodawca przed zawarciem umowy jest zobowiązany do dokonania oceny zdolności kredytowej konsumenta (ust. 1). Ocena zdolności kredytowej dokonywana jest na podstawie informacji uzyskanych od konsumenta lub na podstawie informacji pozyskanych z odpowiednich baz danych lub zbiorów danych kredytodawcy (ust. 2). Konsument jest zobowiązany do przedstawienia, na żądanie kredytodawcy, dokumentów i informacji niezbędnych do dokonania oceny zdolności kredytowej (ust. 3). Jeżeli kredytodawcą jest bank, albo inna instytucja ustawowo upoważniona do udzielania kredytów ocena zdolności kredytowej dokonywana jest zgodnie
z art. 70 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe oraz innymi regulacjami obowiązującymi te podmioty, z uwzględnieniem ust. 1-3.

Zgodnie z treścią art. 70 ust. 1 ustawy Prawo bankowe, bank uzależnia przyznanie kredytu od zdolności kredytowej kredytobiorcy. Przez zdolność kredytową rozumie się zdolność do spłaty zaciągniętego kredytu wraz z odsetkami w terminach określonych w umowie. Kredytobiorca jest obowiązany przedłożyć na żądanie banku dokumenty i informacje niezbędne do dokonania oceny tej zdolności.

Przepis ten zawiera warunki, jakie muszą być spełnione, aby bank mógł udzielić kredytu. Podstawę stanowi posiadanie przez kredytobiorcę zdolności kredytowej. Jednakże przepis art. 70 ust. 1 ww. ustawy adresowany jest do banku, który powinien sprawdzić, czy warunki te zachodzą po stronie kredytobiorcy. Brak sprawdzenia tych okoliczności przez bank lub zawarcie umowy kredytu po przeprowadzeniu stosownej analizy, która dała wynik negatywny, nie powoduje jednak nieważności umowy kredytu, która dochodzi do skutku. Bank naraża się jedynie na negatywne konsekwencje ze strony nadzoru finansowego, to bowiem bank poniesie ryzyko związane z dokonaniem analizy niewłaściwie lub zaniechaniem tego obowiązku. Postępowanie w przedmiocie ustalenia zdolności kredytowej kredytobiorcy, które musi poprzedzić zawarcie umowy kredytu, ma zabezpieczyć bank przed ewentualnym zagrożeniem spłaty kredytu i innych opłat lub przed jego brakiem (por. Z. Ofiarski, Prawo bankowe, teza 1 do art. 70).

Z tych względów nie można uznać że umowa jest nieważna z uwagi na brak prawidłowego zweryfikowania przez (...) zdolności kredytowej kredytobiorcy. Ponadto dodać należy, iż (...) szczegółowo sprawdził zdolność kredytową pozwanej w oparciu o dane zawarte we wniosku o kredyt, przedłożone dokumenty, w tym Zaświadczenie z KRUS-u o wysokości otrzymywanej emerytury, której treść pozostawała zgodna z rzeczywistością oraz poprzez weryfikację statusu pozwanej w BIK. Pozwana w tym czasie miała zobowiązania kredytowe w Euro Banku, na spłatę których zresztą przeznaczyła część z kwoty pożyczki przelanej na jej konto w dniu 9 września 2015 r. Zdaniem Sądu przeprowadzone w sprawie postępowanie dowodowe nie dało również podstaw do twierdzenia, że umowa pożyczki z dnia 9 września 2015 r. jest sprzeczna z zasadami współżycia społecznego. Podnosząc zarzut nieważności pozwana powoływała się na treść orzeczenia Sądu Najwyższego z 2 marca 2012 r. II CK 351/2011. Trzeba wskazać, że ww. orzeczenie zapadło na gruncie innego stanu faktycznego. Niemniej jednak należało dokonać oceny czy ów przestępczy cel związany był z uzyskaniem kredytu przez pozwaną, czy też z wykorzystaniem środków pochodzących z tego kredytu.

W ocenie Sądu przeprowadzone postępowanie dowodowe nie wykazało, aby zachodziło podejrzenie popełnienia przestępstwa na etapie zawierania z pozwaną spornej umowy kredytowej. Podkreślić należy, że pozwana dobrowolnie pojawiła się w oddziale (...)-u i wyraziła wolę uzyskania pożyczki u strony powodowej. (...), dysponując dokumentem potwierdzającym uzyskiwane przez pozwaną dochody, dokonał analizy ryzyka finansowego i zadecydował o wyrażeniu zgody na zawarcie pożyczki. Co istotne, decyzję w tej kwestii podjęła centrala (...)-u. Weryfikacja zdolności kredytowej pozwanej, analiza przedłożonych przez nią dokumentów oraz wydanie decyzji kredytowej leżała w gestii centrum analitycznego strony powodowej. Z oczywistych względów, jakiegokolwiek wpływu na ten proces nie miała również pracownica C. M. I. O., która towarzyszyła pozwanej podczas spotkania w oddziale (...)-u. Na chwilę obecną nie stwierdzono powiązań pomiędzy pracownikami (...)-u a pracownikami (...) Sp. z o.o., zwłaszcza rzutujących na decyzję o przyznaniu „klientom” (...) Sp. z o.o. kredytów (pożyczek) i ich warunków. Ważne jest również to, że dokumentacja złożona w trakcie procedury starania się przez pozwaną o kredyt, zwłaszcza wykazująca jej zdolność kredytową, była zgodna z rzeczywistością i nie podniesiono zarzutu jej sfałszowania.

Przeprowadzone w niniejszej sprawie postępowanie dowodowe uzupełnione o informacje uzyskane z Prokuratury Okręgowej w Legnicy uzasadnia podejrzenie, że mogło dojść do popełnienia przestępstwa, ale na etapie dysponowania przez pożyczkobiorcę – pozwaną środkami pochodzącymi ze spornego kredytu. Przekazanie częsci tychże środków spółce (...) Sp. z o.o. nastąpiło jednak w oparciu o odrębną od umowy kredytowej czynność prawną i to niewątpliwie jej ważność może być ocenia przez pryzmat art. 58 § 1 k.c. Okoliczność ta nie ma jednak wpływu na ocenę ważności samej umowy kredytowej.

Przeprowadzone w sprawie dowody nie wskazywały również na to, aby oświadczenie woli pozwanej obarczone było wadą w postaci brak świadomości lub swobody (art. 82 k.c.) lub pozorności (art. 83 k.c.). tu błąd lub nawet podstęp

Jak już bowiem wyżej wskazano z zeznań samej pozwanej wynikało,
iż podpisując dokumenty w (...)-u miała ona świadomość tego, że zawiera umowę pożyczki . Również treść opinii sądowo-psychologicznej dotyczącej pozwanej sporządzonej w postępowaniu przygotowawczym nie nasuwała wątpliwości co do możliwości działania pozwanej w stanie wyłączającym świadome powzięcie decyzji lub wyrażenie jej woli.

Odnośnie nieważności umowy w uwagi na istnienie wady oświadczenia woli w postaci braku świadomości lub swobody, podkreślić należy, iż zgodnie z art. 82 k.c. nieważne jest oświadczenie woli złożone przez osobę, która z jakichkolwiek powodów znajdowała się w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli. Dotyczy to w szczególności choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego albo innego, chociażby nawet przemijającego, zaburzenia czynności psychicznych. Ustawodawca przyjął, iż aby czynność prawna była skuteczna, musi być podjęta świadomie i swobodnie, czyli aby składający oświadczenie woli miał rozeznanie, jaki skutek chce osiągnąć przez swoje działanie, oraz aby miał możliwość realizacji swej woli. Dwie różne sytuacje - braku świadomości lub braku swobody nie muszą występować łącznie, choć możliwe jest nałożenie się tych dwóch sytuacji. Stan braku świadomości nie musi być całkowity i zupełny, jednak częściowe wyłączenie świadomości musi być znaczne. Jeżeli występuje ograniczenie w stopniu mniejszym niż znaczny, w stopniu, który pozwala na rozeznanie, czego składający oświadczenie chce dokonać (powzięcie woli), oraz na dokonanie tego zgodnie z wolą składającego oświadczenie (wyrażenie woli), nie występuje wada oświadczenia woli w postaci braku świadomości lub swobody. Zaburzenie czynności psychicznych, o jakim mowa w art. 82 k.c., należy oceniać wyłącznie na moment składania przez daną osobę oświadczenia woli, natomiast nie w odniesieniu do dłuższego okresu. Sąd jednak, na zasadzie domniemania faktycznego, wnioskuje o stanie psychicznym osoby na moment składania oświadczenia woli, biorąc za podstawę wiadomości o jej stanie w dłuższym okresie.

W opinii sądowo-psychologicznej przeprowadzonej w toku postępowania przygotowawczego prowadzonego przez Prokuraturę Okręgową w Legnicy biegła stwierdziła u pozwanej sprawność intelektualną powyżej przeciętnej, a także bardzo dobrą zdolność spostrzegania. Wynika z niej również, że pozwana w chwili zawarcia umowy była w pełni świadoma podjętej decyzji, zdawała sobie sprawę z konieczności spłaty zobowiązania. Wskazano, że prawidłowe są u niej także zdolności pamięciowe i koncentracji uwagi oraz odtwarzania spostrzeżeń. Zdolność odtwarzania zdarzeń jest prawidłowa. Biegła psycholog nie stwierdziła wad w przebiegu powyższych procesów. Nadto stwierdzono, że zeznania pozwanej nie noszą żadnych śladów sugestii innych osób. Wskazano również, że pozwana jest osobą o obniżonym poczuciu wartości, frustracji, co powoduje, że w większym stopniu podatna jest na wpływ osób okazujących jej akceptację. Te okoliczności skutkować mogą jedynie brakiem zainteresowania różnymi elementami sprawy tj. brak dostrzegania nieścisłości w świadczeniach na jej rzecz ze strony C. M.. Wskazana opinia biegłego jest pełna, jasna i wewnętrznie spójna, a sporządzona została rzetelnie przez osobę dysponującą fachową wiedzą i doświadczeniem zawodowym, w oparciu o zeznania pozwanej złożone w toku postępowania przygotowawczego. W związku z tym, sporządzona opinia stanowiła podstawę do poczynienia ustaleń faktycznych w zakresie wątpliwości co do stanu pozwanej w trakcie zawierania umowy kredytowej także w niniejszej sprawie. Nadto wskazać należy, że sama pozwana przyznała, że miała świadomość tego, że zawiera umowę kredytową we własnym imieniu. Zatem chęć zawarcia umowy kredytowej po stronie pozwanej wyklucza zaś możliwość przyjęcia pozorności tej czynności w rozumieniu art. 83 k.c. Nie mniej jednak Sąd dopuścił też dowód z opinii zespołu biegłych psychologa i psychiatry na okoliczność stanu jej zdrowia psychicznego oraz czy pozwana w dniu podpisania umowy pożyczki w dniu 9 września 2015 r, znajdowała się w stanie wyłączającym świadome lub swobodne podjęcie decyzji i wyrażenie woli. Biegli jednoznacznie i kategorycznie wskazali, że pozwana nie znajdowała się w dniu 9 września 2015 r. w stanie wyłączającym świadomość lub ograniczającym podjęcie swobodnej decyzji lub wyrażenie woli oraz miała pełną możliwość pokierowania swoim postepowaniem. Sąd oddalił wniosek o dopuszczenie dowodu z uzupełniającej opinii biegłych, albowiem wniosek ten zmierzał wyłącznie do przedłużania toczącego się postępowania. Już ze sprzeciwu od nakazu zapłaty pozwanej wynikało, że dopiero na skutek intensywnych działań windykacyjnych powoda i innych banków pozwana zaczęła szukać pomocy u psychologa. Nie przedłożyła żadnych dowodów, żadnej dokumentacji, że korzystała w ogóle z pomocy psychologa lub psychiatry przed rokiem 2017.

Z zeznań pozwanej zarówno w postępowaniu przygotowawczym jak i przed sądem w niniejszej sprawie wynikało ponadto, że jej problemy psychiczne i związane z nimi leczenie pojawiły się już po zaprzestaniu wypłaty środków przez (...) Sp. z o.o. i miały związek z trudną sytuacją finansową w jakiej pozwana w związku z tym się znalazła. Nie mogły więc mieć one znaczenia dla oceny stanu świadomości pozwanej w dacie zawierania spornej umowy.

Chęć zawarcia umowy kredytowej po stronie pozwanej wyklucza zaś możliwość przyjęcia pozorności tej czynności w rozumieniu art. 83 k.c.

Reasumując uznać należało, że przeprowadzone postępowanie dowodowe nie dało podstaw do stwierdzenia bezwzględnej nieważności spornej umowy pożyczki.

Pozwana w toku przeprowadzonego postępowania podnosiła że zawierając umowę pożyczki działa pod wpływem błędu (art. 84 § 1 k.c.), i złożyła oświadczenie, że od takiego oświadczenia woli się uchyla (art. 88 k.c.). Błąd w rozumieniu art. 84 § 1 k.c. co do zasady dotyczyć musi treści czynności prawnej. Pobudki, którymi kierowała się pozwana zawierając umowę pożyczki (na których treść działalność spółki (...) miała niewątpliwy wpływ) pozostają więc w przedmiotowej sprawie irrelewantne. Pozwana, jak zostało to już wskazane wyżej podpisała umowę pożyczki oświadczając tym samym, że zapoznała się z jej treścią i załącznikami (także zatem z harmonogramem spłat kredytu, z którego wynikała wysokość i termin spłat poszczególnych rat pożyczki), nadto w 2017 r. wystąpiła o restrukturyzację zadłużenia. W ocenie Sądu pozwana nie wykazała, że złożyła oświadczenie o zawarciu umowy pod wpływem błędy, czy tym bardziej, by pracownice (...) skłoniły ją do zawarcia umowy podstępem.

Sąd oddalił przy tym wniosek pozwanej o zawieszenie przedmiotowego postępowania do czasu zakończenia postępowania przygotowawczego prowadzonego przez Prokuraturę Okręgową w Legnicy w sprawie o sygnaturze PO VI Ds. 15.2016. Sąd miał bowiem na uwadze fakt, iż zawieszenie postępowania na podstawie art. 177 § 1 pkt 4 k.p.c. ma charakter fakultatywny. Materiał dowodowy zebrany w przedmiotowej sprawie pozwolił zaś Sądowi na dokonanie własnej oceny okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy.

Kwestie prawnokarne dotyczące przyjmowania przez pracowników spółki (...) środków pieniężnych w ramach depozytów nieprawidłowych lub sprzedaży obligacji pozostawały irrelewantne z punktu widzenia przedmiotowej sprawy. Dotyczyły bowiem wykorzystania środków pochodzących z pożyczki, które każdy kredytobiorca spożytkować może w sposób jaki uzna za stosowe, na co (...) nie ma żadnego wpływu. Kwestia ewentualnego podrabiania dokumentów dochodowych niezbędnych do uzyskania kredytu nie była przedmiotem rozpoznania w przedmiotowej sprawie, albowiem pozwana nie podniosła w tym kontekście żadnych konkretnych zarzutów.

Wysokość należności dochodzonej przez stronę powodową znajdowała potwierdzenie w dokumentacji zgromadzonej w aktach sprawy, zwłaszcza w świetle treści raportu spłaty pożyczki. Pozwana nie wykazała, by spłaciła pożyczkę w wyższej kwocie, lub by jakiś jej spłat nie zarachowano poprzestając jedynie na ogólnikowym, niczym niepopartym zarzucie o niewykazaniu wysokości roszczenia.

Podstawę prawną zasądzenia skapitalizowanych odsetek umownych w wysokości 1.867,66 zł za korzystanie z kapitału stanowił przepis art. 359 § 1 k.c., zaś skapitalizowanych odsetek tzw. karnych czyli odsetek umownych za opóźnienie w zapłacie w wysokości 1240,48 zł stanowił przepis art. 481 § 1 i 2 ¹ kc. Sposób wyliczenia tych odsetek wskazany został w rozliczeniu wysokości zadłużenia i raporcie spłaty (k. 83-84, 88) i nie był kwestionowany.

O odsetkach od zaległych odsetek orzeczono na podstawie art. 482 § 1 k.c.

Mając powyższe względy na uwadze żądanie powódki uwzględniono w całości w punkcie I wyroku.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 102 k.p.c. uznając, że względu na szczególne okoliczności sprawy pozwana nie powinna być nimi obciążona.

Sąd miał tu przede wszystkim na względzie poważne negatywne skutki jakie dla zdrowia psychicznego pozwanej oraz jej sytuacji materialnej spowodowało zawarcie umów kredytowych w okolicznościach wyżej przytoczonych, fakt, że sama pozwana występuje w sprawie jako pokrzywdzona działaniami podmiotu trzeciego tj. spółki (...) Sp. z o.o., której w dobrej wierze przekazała całość środków uzyskanych z Banku oraz jej obecną, trudną sytuację majątkową i znikome możliwości płatnicze.

Sąd przyznał też pełnomocnikowi pozwanej z urzędu kwotę 2954 zł. z VAT tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej pozwanej z urzędu.

Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w sentencji wyroku.

Agnieszka Bojanowska

Sygn. akt I C 2398/18

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

(...) P. S.

(...) (...) r.pr. A. T. -(...)

3.  K.. 14 dni.

L., (...)

(...)