Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 699/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 29 września 2020 roku w sprawie VII K 914/19

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

zarzut obrazy przepisów prawa procesowego tj. art. 5 § 2 kpk wyrażający się w rozstrzygnięciu nie dających się usunąć wątpliwości (co do własności ujawnionego w rzeczach oskarżonego zawiniątka zawierającego substancje odurzające) na niekorzyść oskarżonego, a co miało być następstwem niewłaściwej oceny wyjaśnień oskarżonego i zeznań świadków z nim osadzonych;

oraz wynikający z powyższego:

- zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, mający wpływ na jego treść, poprzez przyjęcie, iż oskarżony posiadał substancję zawierającą środki odurzające i dopuścił się przypisanego mu przestępstwa;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Wbrew wywodom obrońcy, Sąd Rejonowy nie dopuścił się obrazy wskazanych przepisów postepowania, która dodatkowo miała mieć wpływ na treść błędne ustalenia faktyczne, a w konsekwencji na wydanie błędnego orzeczenia.

W toku przeprowadzonego przed sądem I instancji zostały wyjaśnione wszystkie istotne dla sprawy okoliczności, a ustalenia faktyczne poczynione przez sąd rejonowy oparte zostały na całokształcie zgromadzonego oraz ujawnionego w toku rozprawy głównej materiału dowodowego, który oceniony został z poszanowaniem reguł wynikających z art. 5 kpk i art. 7 kpk.

Wskazany wprost w apelacji obrońcy oskarżonego zarzut dotyczący obrazy art. 5 § 2 k.p.k. nie znajduje żadnego uzasadnienia. Należy zaznaczyć także, że nie jest możliwe jednoczesne powołanie się na obrazę art. 7 k.p.k. z jednoczesnym wskazaniem, że Sąd meriti nie rozstrzygnął powstałych wątpliwości w sposób nakazany normą art. 5 § 2 k.p.k. Ugruntowane w tej materii orzecznictwo jednolicie wskazuje, że przytoczone wyżej przepisy mają charakter rozłączny, a zatem zastosowanie art. 5 § 2 k.p.k. możliwe jest jedynie wówczas, gdy mimo przeprowadzenia wszystkich możliwych dowodów oraz dokonania ich oceny spełniającej wymogi określone w art. 7 k.p.k., pozostaną wątpliwości sądu, których nie da się wyeliminować ( vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 1 lutego 2012 roku, sygn. akt II KK 141/11, Biul.PK 2012/3/8). Zastosowanie zaś reguły in dubio pro reo, wyrażonej w art. 5 § 2 k.p.k. wchodzi w grę dopiero wówczas, gdy wątpliwości powzięte przez organ procesowy, co do sposobu rozstrzygnięcia określonej kwestii faktycznej lub prawnej nie dadzą się usunąć, pomimo podjęcia wszelkich dostępnych działań zmierzających do dokonania jednoznacznych ustaleń faktycznych, względnie jedynie trafnej wykładni przepisów prawa. Natomiast nie są miarodajne wątpliwości w tej mierze podnoszone przez strony czy obrońcę. Dlatego dla oceny, czy został naruszony zakaz wynikający z art. 5 § 2 k.p.k., nie są istotne wątpliwości tego rodzaju zgłaszane w apelacji, ale wyłącznie to, czy sąd meriti rzeczywiście powziął wątpliwość co do treści ustaleń faktycznych lub wykładni prawa i wobec braku możliwości jej usunięcia rozstrzygnął ją na niekorzyść oskarżonego, albo też czy w świetle materiału dowodowego danej sprawy wątpliwość taką powinien powziąć (vide: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 20 grudnia 2006 r., sygn. akt IV KK 235/06, OSNwSK 2006, Nr 1, poz. 2532).

W przedmiotowej sprawie obrońca wskazał na obrazę jedynie art. 5 § 2 kpk, co jednak wywodził głównie z niewłaściwej oceny wyjaśnień swojego klienta. Wniosek taki jest nieuzasadniony. Sąd rejonowy dysponował bowiem wystarczająco pełnym materiałem dowodowym, który oceniany przez pryzmat reguł wymienionych w art. 7 kpk doprowadził do jednoznacznego ustalenia sprawstwa oskarżonego. Nie pojawiły się przy tym żadne „wątpliwości”, co do których przepisy nakazywałyby przyjąć ustalenia na korzyść oskarżonego. Zdaniem apelującego sąd rejonowy błędnie ustalił, że substancja, jaka znajdowała się w zawiniątku umieszczonym w rzeczach oskarżonego należała do M. B. (1). Sąd odwoławczy zauważa jednocześnie, że apelant nie kwestionował przy tym, ani tego, iż był to narkotyk, którego posiadanie jest prawnie zabronione - środek odurzający w postaci (...) - (...) ((...) - (...)) oraz nowa substancja psychoaktywna (...) A. (A. (...)), ani tego, iż znajdował się on w rzeczach oskarżonego, a dokładnie, jak ustalił sąd meriti, wśród jego rzeczy osobistych (zawinięty w podkoszulkę oskarżonego, która ten miał przy sobie w ręku, w torbie).

Na poparcie swojej tezy obrońca podnosi trzy argumenty. W ocenie apelanta skoro: (po pierwsze) oskarżony nie przyznaje się do posiadania w/w substancji, (po drugie) wskazuje, iż mogła ona zostać mu podrzucona oraz (po trzecie) świadkowie potwierdzają, iż M. B. (1) prowadzi zdrowy tryb życia i nie zażywa narkotyków – to istnieją takie wątpliwości, co do posiadacza spornego narkotyku, iż sąd rejonowy winien ustalić, że oskarżony ich nie posiadał, a w konsekwencji wydać wyrok uniewinniający.

Tymczasem, wbrew stanowisku apelanta, sąd meriti dysponował zeznaniami świadków – pracowników aresztu śledczego, których depozycje potwierdzały dodatkowo zapisy dokonane przez nich w dokumentach służbowych, a zgodnie z którymi wśród rzeczy osobistych oskarżonego (ukryte w podkoszulce) znajdowały się zabronione narkotyki. Zeznania w/w świadków słusznie oceniono jako logiczne i przekonujące. Ujawnienie posiadania narkotyków nastąpiło w trakcie kontroli związanej z przeniesieniem osadzonego do innej celi. Nie było to przy tym działanie kierunkowe, podyktowane np. zawiadomieniem o możliwym posiadaniu narkotyku przez oskarżonego. M. B. nie wskazał na żadne okoliczności, które mogłyby choćby sugerować celowe „wrobienie” jego osoby, nie mówiąc już o ewentualnych konkretnych wrogach, czy konkretnym sporze z innymi osadzonymi. Posiadanie niewielkiej ilości narkotyku nie stoi także w sprzeczności z ustaleniem, iż oskarżony ćwiczy na terenie jednostki penitencjarnej (stara się o zdrowie i wygląd). Akurat taka jego ilość narkotyku, jak ujawniona przy oskarżonym, nie oznacza jeszcze, że zdrowie czy życie oskarżonego były realnie zagrożone. Oskarżony już wcześniej także miał także kontakt z narkotykami, a dokładnie posiadał je wbrew ustawie, na co wskazują zapisy wynikające z jego karty karnej. Ponadto w trakcie przedmiotowej kontroli oskarżony posiadał przy sobie także inne przedmioty, których posiadanie akurat w więziennej celi jest zabronione (śrubokręt, urządzenie USB), co sam przyznał, a co potwierdza, iż w/w nie stroni wcale od zachowań naruszających regulamin tej jednostki.

Podkreślić także trzeba, iż powoływany przez skarżącego zarzut dokonania błędnych ustaleń faktycznych może być skuteczny tylko wtedy, gdy skarżący wykaże, że sąd orzekający – oceniając dowody – naruszył zasady logicznego rozumowania, nie uwzględnił przy ich ocenie wskazań wiedzy oraz doświadczenia życiowego, a tym samym dokonał oceny dowolnej, a nie oceny swobodnej spełniającej dyrektywy wskazanej wyżej zasady procesowej. Natomiast ocena dowodów dokonana przez sąd rejonowy w przedmiotowej sprawie nastąpiła z zachowaniem wymienionych kryteriów i jako taka pozostaje pod ochroną art. 7 kpk. W konsekwencji brak jest podstaw do kwestionowania dokonanych przez sąd ustaleń faktycznych i końcowego rozstrzygnięcia sądu. Zarzut o tym charakterze nie może się bowiem sprowadzać do samej polemiki z ustaleniami sądu meriti.

Reasumując: w ocenie Sądu Odwoławczego dokonane w wyroku ustalenia faktyczne wolne są od błędów i uwzględniają całokształt okoliczności ujawnionych w toku rozprawy (art. 410 kpk). Nadto Sąd orzekający respektował zasadę prawdy materialnej (art. 2 § 2 kpk) i zasadę bezstronności (art. 4 kpk) i w sposób pełny i wyczerpujący rozważył wszystkie okoliczności przemawiające zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego (art. 5 § 1 i 2 kpk). Lektura akt sprawy pokazuje, że sąd I instancji ocenił zeznania poszczególnych świadków i wyjaśnienia oskarżonego zgodnie z zasadami logiki i doświadczenia życiowego, a do oceny wszystkich dowodów podszedł z należyta rozwagą i z ostrożnością, szczegółowo analizując poszczególne kwestie. Rekonstrukcja przebiegu inkryminowanego zdarzenia na potrzeby zaskarżonego wyroku, została poprzedzona wszechstronną i wieloaspektową analizą całokształtu dowodów przeprowadzonych w toku rozprawy głównej i doprowadziła Sąd Rejonowy do trafnych ustaleń w zakresie zachowania oskarżonego, które wyczerpało znamiona zarzucanego mu czynu (typ podstawowy przestępstwa, o jakim mowa w art. 62 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii).

Wniosek

o zmianę wyroku i uniewinnienie oskarżonego, ewentualnie przyjęcie czynu jako wypadku mniejszej wagi i orzeczenie kary wolnościowej, bądź kary łagodniejszej kary pozbawienia wolności, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego jej rozpoznania do sądu I instancji,

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

zarzut niezasadny, brak przesłanek, o jakich mowa w art. 439 § 1 kpk, brak konieczności przeprowadzenia na nowo przewodu w całości;.

3.2.

- zarzut niewłaściwej kwalifikacji prawno-karnej przypisanego czynu, poprzez brak przyjęcia, iż stanowi on wypadek mniejszej wagi w rozumieniu art. 62 ust. 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii,

oraz związany z nim:

- zarzut rażącej niewspółmierności kary w sensie jej surowości, w sytuacji, gdy ujawniona przy oskarżonym ilość substancji była niewielka, co dawało podstawę do uznania czynu jako wypadku mniejszej wagi i wymierzenia oskarżonemu kary wolnościowej, lub kary pozbawienia wolności w mniejszym wymiarze;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Aprobując w całej rozciągłości przyjęte za podstawę zaskarżonego wyroku ustalenia i dokonane na ich podstawie orzeczenie o winie oskarżonego, stwierdzić należy, że nie zaistniała także obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu.

Apelant w treści uzasadnienia wniesionego środka odwoławczego zarzut rażącej niewspółmierności kary połączył z ewentualnym brakiem zakwalifikowania czynu oskarżonego, jako wypadku mniejszej wagi. Choć także nie wskazał wprost art. 438 pkt 1 kpk, jako jednej z podstaw stawianych wyrokowi zarzutów, to zapis zawarty w apelacji nakazuje w ocenie sądu odwoławczego, by przyjąć, iż jednak także zarzut w zakresie prawa materialnego był intencją skarżącego.

Zgodnie z ugruntowanych już stanowiskiem przy ocenie, czy posiadanie narkotyku można uznać za wypadek mniejszej wagi w rozumieniu przepisu art. 62 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 124 ze zm.) w pierwszej kolejności należy brać pod uwagę ilość środka odurzającego lub substancji psychotropowej, a także rodzaj narkotyku oraz okoliczności podmiotowe czynu – tak przykładowo wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 23 czerwca 2016 r. wydany w sprawie II AKa 87/16 (Legalis 1522737). Nie sposób jednak zapomnieć, że nie są to jedyne kryteria, jakie mają tu zastosowanie. Nie bez znaczenia są bowiem także okoliczności towarzyszące owemu posiadaniu, w tym niebezpieczeństwo bezprawnego zachowania dla ogółu społeczeństwa, czy porządku prawnego.

Sąd odwoławczy zważył, że kwestia ewentualnego wypadku mniejszej wagi była przedmiotem rozważań sądu meriti, a wnioski końcowe temu towarzyszące zasługują na pełną aprobatę. Oskarżony znajdował się w przymusowej izolacji, gdzie odbywał karę pozbawienia wolności orzeczoną za inne przestępstwo. Jego izolacja miała spełnić wychowawczy i zapobiegawczy cel wobec sprawcy tj. jego wdrożenie do grona osób przestrzegających prawa, przekonanie o nieopłacalności przestępstwa i zapobieżenie ponownemu wkroczeniu na jego drogę. Wiązała się z koniecznymi i naturalnymi w tej sytuacji obostrzeniami, zakazami i określonym rygorem. Tymczasem oskarżony znajdując się w tak specyficznym miejscu, wykazywał całkowicie lekceważącą podstawę. Posiadał narkotyki w więziennej celi, co sprawia, iż bliżej mu - z tego punktu widzenia - do pobytu w wakacyjnym kurorcie. Właśnie dlatego, choć ilość posiadanej substancji narkotykowej była niewielka, to jednak całokształt sprawy nie uzasadniał wcale przyjęcia wypadku mniejszej wagi w rozumieniu art. 62 ust. 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. Sam skarżący także nie podjął szczególnych rozważań w tej kwestii, poza podstawieniem zarzutu jako związanego z wymierzeniem sprawcy rażąco wysokiej kary.

Sąd odwoławczy podziela także stanowisko sądu meriti co do zasadności zastosowanej represji karnej. Kara 4 miesiące pozbawienia wolności wymierzona za przedmiotowe przestępstwo nie może zostać uznana za surową w stopniu rażącym, gdy zważy się, po pierwsze: na okoliczności czynu – o jakich mowa powyżej, a po drugie: iż oskarżony jest osoba wielokrotnie karaną, w tym także za przestępstwo przeciwko narkomanii.

Wniosek

o orzeczenie kary pozbawienia wolności w mniejszym wymiarze bądź o wymierzenie kary wolnościowej, także po uprzednim przyjęciu, iż czyn oskarżonemu stanowi wypadek mniejszej wagi w rozumieniu art. 62 ust. 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

- apelacja obrońcy nie zasługuje na uwzględnienie w zakresie zarzutu związanego z zastosowanym prawem materialnym oraz zastosowaną represją karną,

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

- rozstrzygnięcie w zakresie winy i sprawstwa oskarżonego;

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

- apelacja, co do braku sprawstwa oskarżonego oraz obrazy wskazanych przepisów prawa materialnego i procesowego nie zasługiwała na uwzględnienie z przyczyn wskazanych powyżej (3.1, 3.2.);

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

punkt 3

O kosztach postępowania odwoławczego Sąd Okręgowy orzekł w oparciu o treść art. 624 § 1 kpk i art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych (tekst jednolity: Dz.U. z 1983 r. Nr 49, poz.223 z późniejszymi zmianami). Sąd odwoławczy zdecydował się nie obciążać oskarżonego kosztami procesu za postępowanie odwoławcze, albowiem jako osoba bez majątku, obarczona alimentami na troje dzieci, a także pozbawiona wolności, wobec której dodatkowo karę o takim charakterze orzeczono w przedmiotowej sprawie, nie jest w sprawie ich ponieść.

Wynagrodzenie obrońcy za obronę udzieloną oskarżonemu z urzędu w postępowaniu odwoławczym orzeczono na poziomie minimalnym przewidzianym przez prawo, uwzględniając zawiłość sprawy i nakład pracy adwokata.

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wyrok Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 29 września 2020 roku w sprawie VII K 914/19

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana