Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 195/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Orzeczenie Komisji Dyscyplinarnej przy Krajowej Radzie Komorniczej w W. z dnia (...) r., sygn. akt (...)

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Rzecznik Dyscyplinarny przy Krajowej Radzie Komorniczej podniósł zarzut „błędnej wykładni norm art. 773 ¹ § 2 k.p.c. i art. 814 § 1 k.p.c. oraz art. 8 ust. 1 w zw. z art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 22 marca 2018 r. o komornikach sądowych, czego skutkiem stała się niewłaściwa i niekompletna ocena materiału dowodowego oraz naruszeń, których dopuścił się obwiniony, a które to naruszenia zostały w sposób oczywisty wykazane we wniosku o ukaranie”.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut okazał się zasadny.

Po pierwsze, ma rację skarżący, że art. 773 ¹ § 2 k.p.c., przy zbiegu egzekucji, nakazuje komornikowi sądowemu, który później wszczął egzekucję niezwłoczne przekazanie sprawy komornikowi, który pierwszy wszczął egzekucję. Przepis w swej wymowie jest jednoznaczny. Całkowicie nieprzekonujące są sugestie Komisji Dyscyplinarnej, że zaniechanie obwinionego było usprawiedliwione informacjami o potencjalnej skuteczności egzekucji z innych należności dłużnika. W rzeczywistości bowiem przedmiotowe zaniechanie skutkowało brakiem egzekwowania należności na rzecz wierzyciela ze świadczenia, jakie dłużnik uzyskiwał w (...) Oddział w P.. Trafnie zauważył skarżący, że ewentualnym usprawiedliwieniem dla obwinionego mogłaby być „wielość zbiegów egzekucji” do tego samego składnika majątku dłużnika (przeszkoda natury prawnej), czy też fizyczny brak akt (przeszkoda natury faktycznej), ale takie przypadki w analizowanej sprawie nie wystąpiły. Nie można również pominąć tego, że brak działań ze strony obwinionego w omawianym zakresie obejmował okres aż 123 dni, co niewątpliwie stanowi nieuzasadnioną zwłokę i to na szkodę S. F..

Po drugie, trafnie stwierdziła Komisja Dyscyplinarna, że obwiniony „wydał zarządzenie w trybie art. 814 k.p.k. w sytuacji, gdy nie był pewien co do miejsca pobytu dłużnika, jednak po uzyskaniu jego potwierdzenia i odebraniu oświadczenia dłużnika, uchylił wydane zarządzenie”. Konstatacja ta nie dawał jednak podstaw do uniewinnienia obwinionego, a winna jedynie wpłynąć na zmianę kwalifikacji prawnej i korektę opisu czynu. Komisja Dyscyplinarna pominęła bowiem to, że wspomnianym zarządzeniem obwiniony wyznaczył czynność otwarcia lokalu pod adresem znajdującym się we właściwości organów egzekucyjnych działających w obszarze Sądu Apelacyjnego w W., mimo iż był uprawniony do podejmowania działań jedynie w obszarze Sądu Apelacyjnego w P.. Co istotne, obwiniony miał pełną świadomość, że takie zarządzenie jest niezgodne z art. 8 ust. 1 w zw. z art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 22 marca 2018 r. o komornikach sądowych. Nadto, mając na uwadze treść art. 814 § 1 k.p.c., Sąd Apelacyjny za słuszny uznaje pogląd skarżącego, że przepis ten nie może być wykorzystywany (z pełną świadomością!) do wyznaczania czynności egzekucyjnych niezgodnie z obowiązującą właściwością miejscową po to, aby „ustalić miejsce pobytu dłużnika”. Takie zachowanie z pewnością narusza powagę i godność urzędu komornika. Uwzględniając to, że obwiniony ostatecznie uchylił swoje zarządzenie i czynności otwarcia lokalu nie przeprowadził niezbędne było dokonanie zmiany opisu zarzuconego mu czynu (myślnik drugi w zarzucie) poprzez zastąpienie wyrazy „podjęcie” wyrazem „wyznaczenie” i zakwalifikowanie tego zachowania z art. 222 pkt 1 ustawy z dnia 22 marca 2018 r. o komornikach sądowych, jako naruszającego powagę i godność urzędu komornika. Tak samo winno być zakwalifikowane zachowanie opisane w zarzucie pod myślnikiem trzecim (wydanie zarządzenia na podstawie art. 814 k.p.c., mimo iż przesłanki do jego zastosowania nie zostały spełnione i świadomym wykorzystaniu do celów, którym on nie służy). W tym kontekście zasadnym byłoby pominięcie w kwalifikacji prawnej art. 222 pkt 11 cytowanej ustawy, gdyż uchylenie przedmiotowego zarządzenia zapobiegło wystąpieniu negatywnych skutków po stronie uczestników postępowania egzekucyjnego. Nie sposób zatem dopatrywać się tu „rażącego naruszenia prawa”, które wchodziłoby w grę tylko wtedy, gdyby poza samą łatwością dostrzegalności tego naruszenia („na pierwszy rzut oka”) prowadziło ono do narażenia na szwank praw i interesów stron (uczestników postępowania) albo do wyrządzenia szkody będącej następstwem zapadłych niezgodnie z prawem decyzji lub działań komornika. Uzasadnione wydaje się bowiem odwołanie do rozumienia tego pojęcia na gruncie odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów (por. wyrok SN z dnia 16 września 2008 r., (...) 70/08, OSNSD 2008, poz. 84 i wyrok NSA z dnia 21 października 1992 r., (...) SA 86/92, (...), poz. 23).

W tym miejscu wypada podkreślić, że naruszenie powagi lub godności urzędu komornika sądowego stanowią wszelkie zachowania komornika w służbie lub poza służbą, które z punktu widzenia kryteriów społeczno – etycznych należy ocenić jako nieetyczne, niemoralne, gorszące, czy nieodpowiednie, a zarazem przynoszące ujmę pełnionemu przez niego urzędu. Zdaniem Sądu Apelacyjnego, do tego typu przypadków zalicza się rozmyślne wyznaczanie czynności egzekucyjnej z naruszeniem właściwości miejscowej i jednoczesne umyślne wydanie zarządzenia w tej kwestii na podstawie przepisu, który nie mógł być zastosowany po to, aby osiągnąć cel, któremu on nie służy. Uzasadnia ta zastosowanie kwalifikacji z art. 222 pkt 1 ustawy z dnia 22 marca 2018 r. o komornikach.

Z kolei opisane wyżej podjęcie czynności egzekucyjnych z nieuzasadnioną zwłoką daje podstawę do zastosowania art. 222 pkt 4 wskazanej ustawy.

Wniosek

Wniosek o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy Komisji Dyscyplinarnej przy Krajowej Radzie Komorniczej w W..

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek zasługiwał na uwzględnienie, ponieważ zasadny okazał się zarzut podniesiony w odwołaniu Rzecznika Dyscyplinarnego przy Krajowej Radzie Komorniczej, o czym była mowa wyżej. Niebagatelne znaczenie w tej kwestii miał też art. 454 § 1 k.p.k., który ma odpowiednie zastosowanie do postępowania w przedmiocie odpowiedzialności dyscyplinarnej komorników.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.15.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

Konieczność uchylenia orzeczenia, którym w pierwszej instancji obwiniony został uniewinniony od popełnienia zarzuconych mu przewinień dyscyplinarnych.

☒ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Powody uchylenia zaskarżonego orzeczenia zostały omówione przy okazji odniesienia się do zarzutu podniesionego w odwołaniu Rzecznika Dyscyplinarnego przy Krajowej Radzie Komorniczej i zbędnym powielaniem byłoby powtarzanie ich w tym miejscu. Podkreślić jednak należy to, że zgodnie ze stosowanym odpowiednio przepisem art. 454 § 1 k.p.k., sąd odwoławczy nie może skazać obwinionego, który został uniewinniony w pierwszej instancji. Dlatego też, w myśl art. 437 § 2 zd. 2 k.p.k., niezbędne było uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy Komisji Dyscyplinarnej przy Krajowej Radzie Komorniczej do ponownego rozpoznania.

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Rozpoznając sprawę ponownie Komisja Dyscyplinarna przy Krajowej Radzie Komorniczej winna przeprowadzić wnikliwe postępowanie dowodowe, a następnie ocenić zebrane dowody zgodnie z zasadami wynikającymi z art. 7 k.p.k. i art. 410 k.p.k. – mając oczywiście na względzie poczynione wyżej uwagi Sądu Apelacyjnego, tak aby nie powtórzyć uchybień, które stały się podstawą uchylenia zaskarżonego orzeczenia.

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

P unkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

7.  PODPIS

G. N. H. K. M. K.

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Rzecznik Dyscyplinarny przy Krajowej Radzie Komorniczej.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Uniewinnienie obwinionego od popełnienia zarzuconych mu przewinień dyscyplinarnych z art. 222 pkt 1, 4 i 11 ustawy o komornikach sądowych.

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana