Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 kwietnia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze w VI Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący – Sędzia SO Klara Łukaszewska (spr.)

Sędziowie SO Waldemar Masłowski

SO Andrzej Tekieli

Protokolant Anna Potaczek

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej Roberta Remiszewskiego

po rozpoznaniu w dniu 4 kwietnia 2014 r.

sprawy M. M.

skazanego o wyrok łączny

z powodu apelacji, wniesionej przez obrońcę skazanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze VIII Zamiejscowego Wydziału Karnego z siedzibą w Kamiennej Górze

z dnia 27 grudnia 2013 r. sygn. akt VIII K 567/13

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok wobec skazanego M. M.uznając apelację obrońcy skazanego za oczywiście bezzasadną,

II.  zwalnia skazanego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze obciążając nimi Skarb Państwa.

Sygn. akt VIKa 101/14

UZASADNIENIE

M. M.skazany został:

I.  wyrokiem Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 30 marca 2012 r., sygn. akt II K 1028/11, za czyn popełniony w dniu 24.03.2011 r., kwalifikowany z art. 278 § 1 k.k. na karę 1 roku pozbawienia wolności, na podstawie art. 33 § 2 i 3 k.k. na karę 120 stawek dziennych grzywny po 10 zł każda, zaliczono mu także na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności w dniu 24.03.2011 r. i 25.03.2011 r.,

II.  wyrokiem Sądu Rejonowego w Kamiennej Górze z dnia 12.07.2012 r., sygn. akt II K 130/12, za czyny popełnione w dniu 08.11.2011 r., kwalifikowane z art. 158 § 1 k.k. na karę 5 miesięcy pozbawienia wolności i z art. 288 § 1 k.k. na karę 5 miesięcy pozbawienia wolności; karę łączną 10 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 5 lat próby, zarządzonej do wykonania postanowieniem Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Fabrycznej we Wrocławiu z dnia 07.03.2013 r. w sprawie II Ko 97/13;

Sąd Rejonowy w Jeleniej Górze VIII Zamiejscowy Wydział Karny z siedzibą w Kamiennej Górze wyrokiem z dnia 27 grudnia 2013 r. w sprawie o sygn. akt VIIIK 567/13:

1.  na podstawie art. 569 § 1 k.p.k. w zw. z art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. połączył skazanemu M. M.kary pozbawienia wolności orzeczone prawomocnymi wyrokami opisanymi w punktach I i II części wstępnej wyroku łącznego i wymierzył mu karę łączną 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności,

2.  na podstawie art. 63 § 1 k.k. w zw. z art. 577 k.p.k. zaliczył skazanemu M. M.na poczet kary łącznej pobawienia wolności orzeczonej w pkt 1 części dyspozytywnej wyroku łącznego okres rzeczywistego pozbawienia wolności: w sprawie sygn. akt II K 1028/11 w dniach 24.03.2011 r. i 25.03.2011 r.,

3.  pozostawił do odrębnego wykonania pozostałe orzeczenia zawarte w wyrokach opisanych w pkt I i II części wstępnej wyroku łącznego,

4.  na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. i art. 17 ust. 1 ustawy z 23.06.1973 r.
o opłatach w sprawach karnych zwolnił M. M.od ponoszenia kosztów sądowych, w tym nie wymierzył mu opłaty.

Apelację od powyższego wyroku złożył obrońca skazanego, który zarzucił rażącą niewspółmierność orzeczonej w pkt 1 wyroku kary łącznej, przejawiającą się w nieuzasadnionym połączeniu kary na zasadzie asperacji w granicach zbliżonych do zasady kumulacji, podczas gdy podobieństwo występków popełnionych przez skazanego, stosunkowo nieduży stopień społecznej szkodliwości czynów skazanego, krótki odstęp czasu pomiędzy tymi czynami w połączeniu ze skruchą wyrażoną przez skazanego jak i pozytywną opinią o skazanym z Zakładu Karnego wskazują, że uzasadnione byłoby orzeczenie kary łącznej przy zastosowaniu zasady asperacji w granicach zbliżonych do zasady absorpcji.

Podnosząc powyższe obrońca skazanego wniósł o zmianę powyższego wyroku poprzez wymierzenie skazanemu kary pozbawienia wolności w niższym wymiarze na zasadzie asperacji w granicach zbliżonych do zasady absorpcji w wymiarze 1 roku pozbawienia wolności.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja obrońcy skazanego jest oczywiście bezzasadna.

Zgodnie z art. 569§1 k.p.k. jeżeli zachodzą warunki do orzeczenia kary łącznej w stosunku do osoby prawomocnie skazanej wyrokami różnych sądów, właściwy do wydania wyroku łącznego jest sąd, który wydał ostatni wyrok skazujący w pierwszej instancji.

Powołany przepis reguluje nie tylko właściwość sądu w postępowaniu o wydanie wyroku łącznego, lecz również z jego treści wynikają przesłanki wydania wyroku łącznego. Przesłanki te spełnione są, gdy zachodzą warunki orzeczenia kary łącznej określone w art. 85 k.k. oraz gdy skazany został już skazany co najmniej dwoma prawomocnymi wyrokami.

Sąd orzeka karę łączną, jeżeli sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstw, zanim zapadł pierwszy wyrok, chociażby nieprawomocny, co do któregokolwiek z tych przestępstw i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu. Jak wynika z powyższego przepisu kary te mogą podlegać połączeniu jedynie w przypadku, gdy przestępstwa, za które skazany został skarżący zostały popełnione zanim zapadł pierwszy wyrok skazujący, chociażby nieprawomocny.

Sąd Rejonowy prawidłowo dokonał wykładni tego przepisu. Istotnym było bowiem określenie znaczenia pojęciowego wyrażenia „pierwszy wyrok skazujący”. Słusznie Sąd Rejonowy przyjął, iż chodzi tu nie tylko o pierwszy chronologicznie wyrok, który zapadł przed popełnieniem przez sprawcę kolejnych przestępstw, ale każdy kolejny wyrok zamykający kolejną grupę przestępstw pozostających w zbiegu realnym, popełnionych po wydaniu wyroku chronologicznie go poprzedzającego. Każdy kolejny zbieg przestępstw należy więc traktować odrębnie, wymierzając za każdy z nich oddzielną karę łączną.

Przy tak rozumianym zbiegu realnym przestępstw Sąd I instancji prawidłowo ustalił, że przestępstwa, za które M. M.został skazany prawomocnymi wyrokami Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze w sprawie sygn. akt II K 1028/11 i Sądu Rejonowego w Kamiennej Górze w sprawie sygn. akt II K 130/12 pozostawały w zbiegu realnym.

Zarzut apelacji obrońcy skazanego natomiast został skierowany wyłącznie przeciwko rozstrzygnięciu o karze łącznej, orzeczonej w pkt. 1 części dyspozytywnej zaskarżonego orzeczenia i stąd przedmiotem rozważań Sądu Odwoławczego jest wyłącznie ta kwestia.

W pierwszej kolejności podkreślić należy, że zarzut rażącej niewspółmierności kary można zasadnie podnosić wówczas, gdy kara, jakkolwiek mieści się w granicach ustawowego zagrożenia, jednakże jest w społecznym odczuciu karą niesprawiedliwą. (por. wyrok SN z dnia 11 kwietnia 1985r. V KRN 178/85 OSPiKA 1986/4/93). Oceny takiej nie można zaś odnieść do wskazanej kary łącznej wymierzonej przez Sąd I instancji skazanemu M. M.. Podkreślenia przy tym wymaga, że w zakresie kary łącznej nie mają pierwszorzędnego znaczenia okoliczności podmiotowe, jak i przedmiotowe odnoszące się do poszczególnych skazań mających zostać objętymi karą łączną. Okoliczności te były już bowiem przedmiotem oceny i wartościowania przy wymiarze kary za poszczególne zbiegające się przestępstwa. Przy wymiarze kary łącznej zasadnicze znaczenie mają natomiast takie okoliczności, jak ilość poszczególnych skazań podlegających łączeniu oraz istniejący związek pomiędzy tymi przestępstwami, jak również odstępy czasu dzielące poszczególne czyny.

Sąd Rejonowy należycie ocenił wszystkie okoliczności mające wpływ na wymiar kary łącznej. Zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 86 § 1 k.k. sąd wymierza przy tym karę łączną w granicach od kary najsurowszej do sumy wszystkich kar za zbiegające się przestępstwa. Wymierzona zaś M. M.kara łączna nie razi swą surowością.

Za Sądem I instancji natomiast należy podkreślić, iż M. M.został skazany za dwa czyny przeciwko mieniu tj. kradzieży i zniszczenia mienia oraz przestępstwo pobicia, a których dopuścił się na przestrzeni stosunkowo krótkiego okresu czasu. Okoliczność tą Sąd I instancji dostrzegł i należycie wziął pod uwagę. Sąd Rejonowy zasadnie przy tym oceniając okoliczności mające wpływ na wymiar kary łącznej zastosował zasadę asperacji, uznając że brak jest podstaw do orzeczenia kary łącznej w dolnych granicach. Pamiętać bowiem należy, iż celem kary łącznej nie jest premiowanie osoby wielokrotnie łamiącej porządek prawny lecz zapewnienie racjonalnego stosowania kar i środków karnych przez likwidację w postępowaniu wykonawczym ich swoistej, wynikającej z kilkakrotnych skazań, konkurencji. Wręcz przeciwnie natomiast, popełnienie więcej niż jednego przestępstwa jest okolicznością, przemawiającą za orzekaniem kary łącznej surowszej od wynikającej z dyrektywy absorpcji (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 6 listopada 2012 r. II AKo 129/12 LEX nr 1236007). Natomiast poprawne zachowanie skazanego w czasie odbywania kar badanych przy wymierzaniu kary łącznej tak jak w przypadku skazanego może świadczyć na jego korzyść co nie uszło uwadze Sądu meriti, lecz okoliczności tej nie można nadawać nadmiernego znaczenia, a tym bardziej przeważającego dla słuszności kary wynikającej ze stopnia związku zbiegających się przestępstw. Bez znaczenia natomiast dla wymiaru kary łącznej pozostaje sytuacja rodzinna skazanego, choćby nawet jak w przypadku M. M.uległa ona poprawie.

Skoro zatem istota wyroku łącznego sprowadza się do skazania za przestępstwa objęte różnymi wyrokami do takiej sytuacji, jaka miałaby miejsce gdyby wszystkie popełnione przez sprawcę i pozostające w zbiegu realnym przestępstwa zostały ujawnione i następnie objęte jednym postępowaniem i tym samym zachodziły warunki do orzekania w wyroku skazującym kary łącznej (wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 14 grudnia 2006 r. II AKa 150/06 LEX nr 283399) to Sąd Odwoławczy doszedł do przekonania, iż w tej sytuacji kara łączna wymierzona skazanemu przez Sąd I instancji jest karą realizującą powyższe postulaty, jak i karą sprawiedliwą. Stąd też zaskarżony wyrok jako, że nie był rażąco niesprawiedliwy, jak i nie był dotknięty uchybieniami określonymi w art. 439 § 1 k.p.k. podlegał utrzymaniu w mocy jako prawidłowy.

Mając na uwadze sytuację materialną skazanego oraz pozostawanie przez niego w jednostce penitencjarnej Sąd Okręgowy na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. oraz art. 17 ust. 1 ustawy o opłatach w sprawach karnych zwolnił M. M.od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych.

Sąd Odwoławczy przy tym z urzędu zwraca uwagę, że także w zbiegu realnym pozostają przestępstwa, za które M. M. został skazany wyrokami Sądu Rejonowego w Kamiennej Górze w sprawie sygn. akt II K 136/11, jak i Sądu Rejonowego dla Wrocławia Fabrycznej w sprawie sygn. akt II K 844/09.