Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI Ka 93/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 kwietnia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze w VI Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący – Sędzia SO Andrzej Tekieli (spr.)

Sędziowie SO Klara Łukaszewska

SO Waldemar Masłowski

Protokolant Anna Potaczek

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej Roberta Remiszewskiego

po rozpoznaniu w dniu 4 kwietnia 2014 r.

sprawy P. Ż.

skazanego o wyrok łączny

z powodu apelacji, wniesionej przez obrońcę skazanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze

z dnia 14 stycznia 2014 r. sygn. akt II K 1688/13

I.  zmienia zaskarżony wyrok wobec skazanego P. Ż. w ten sposób, że obniża orzeczone wobec niego kary łączne pozbawienia wolności w pkt I części dyspozytywnej do 2 (dwóch) lat i w pkt III części dyspozytywnej do 4 (czterech) lat,

II.  w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy,

III.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. F. B. kwotę 147,60 zł w tym 27, 60 zł podatku od towarów i usług tytułem nieopłaconej obrony skazanego z urzędu w postępowaniu odwoławczym,

IV.  zwalnia skazanego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze obciążając nimi Skarb Państwa.

Sygn. akt VIKa 93/14

UZASADNIENIE

P. Ż. skazany został:

1.  wyrokiem Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 12 sierpnia 2011 roku w sprawie o sygn. akt II K 1026/11

a)  za czyn z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. popełniony w okresie od 21 marca 2011 roku do 24 marca 2011 roku na karę 1 roku pozbawienia wolności;

b)  za czyny z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 91§1 k.k. popełnione w okresie od 1 do 31 marca 2011 roku, za które wymierzono mu karę 8 miesięcy pozbawienia wolności

za które orzeczono karę łączną 1 roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres trzech lat próby, postanowieniem Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 27 lipca 2012 r. w sprawie o sygn. akt Ko 2126/12 zarządzono wykonanie kary, na poczet kary pozbawienia wolności zaliczono okres jego zatrzymania w dniu 22.06.2011 roku;

2.  wyrokiem Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 29 lutego 2012 roku w sprawie o sygn. akt II K 639/11

a) za czyn z art. 278 § 1 k.k. popełniony w nocy z 21 na 22 grudnia 2010 roku na karę 3 miesięcy pozbawienia wolności,

b) za czyn z art. 275 § 1 k.k. i art. 276 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. popełniony w dniu 17 grudnia 2010 roku na karę 3 miesięcy pozbawienia wolności,

c) za czyn z art. 276 k.k. popełniony w dniu 11 lutego 2011 roku na karę 3 miesięcy pozbawienia wolności,

d) za czyn z art. 278 § 5 k.k. i art. 275§1 k.k. i art. 276 k.k. w zw. z art. 11§2 k.k. popełniony w dniu 13 lutego 2011 roku na karę 3 miesięcy pozbawienia wolności,

e) za czyn z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 283 k.k. popełniony w okresie od 01 do 31 stycznia 2011 roku na karę 5 miesięcy pozbawienia wolności,

f) za czyn z art. 275 § 1 k.k. popełniony w dniu 19 lutego 2011 roku na karę 3 miesięcy pozbawienia wolności,

za które orzeczono karę łączną 1 roku i 4 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres czterech lat próby, postanowieniem Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 20 listopada 2012 roku w sprawie o sygn. akt Ko 3415/12 zarządzono wykonanie kary, na poczet orzeczonej kary zaliczono okres tymczasowego aresztowania w okresie od 25 marca 2011 roku do 3 czerwca 2011 roku oraz okres zatrzymania w dniu 8 listopada 2011 roku oraz dni 21 lutego 2011 roku i 24 marca 2011 roku,

3.  wyrokiem Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 13 kwietnia 2012 roku w sprawie o sygn. akt II K 310/12

a) za czyn z art. 288 § 1 k.k. popełniony w nocy z 16 na 17 września 2011 roku na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności,

b) za czyn z art. 278 § 1 k.k. popełniony w nocy z 28 na 29 października 2011 roku na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności,

c) za czyny z art. 279 § 1 k.k. i art. 13§1 k.k. w zw. z art. 279§1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. popełnione w okresie pomiędzy 28 października 2011 roku a 08 listopada 2011 roku na karę 1 roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności,

za które orzeczono karę łączną 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres pięciu lat próby, postanowieniem Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 10 maja 2013 roku w sprawie o sygn. akt Ko 1566/13 zarządzono wykonanie kary, na poczet kary zaliczono okres zatrzymania w dniu 8 listopada 2011 roku,

4.  wyrokiem Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 18 kwietnia 2012 roku w sprawie o sygn. akt II K 351/12

za czyny z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. popełnione w lutym 2011 roku i listopadzie 2011 roku na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres czterech lat próby, postanowieniem Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 10 maja 2013 roku w sprawie o sygn. akt Ko 1569/13 zarządzono wykonanie kary,

5.  wyrokiem Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 15 maja 2012 roku w sprawie o sygn. akt II K 460/12

a) za czyny: z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. popełnione w okresie pomiędzy 15 listopada 2011 roku a 19 lutego 2012 roku na karę 1 roku i 10 miesięcy pozbawienia wolności,

b) za czyn z art. 278 § 1 k.k. popełniony w okresie pomiędzy 11 a 13 lutego 2012 r. na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności,

za które orzeczono karę łączną 2 lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres pięciu lat próby, zaliczono na poczet kary okres zatrzymania w dniu 21 lutego 2012 roku,

6.  wyrokiem Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 13 marca 2012 roku w sprawie o sygn. akt II K 156/12, utrzymanym w mocy wyrokiem Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze z dnia 29 maja 2012 roku o sygn. akt VI Ka 271/12

za czyny z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. popełnione październiku 2011 r. i pomiędzy 20 a 21 listopada 2011 roku na karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres pięciu lat próby, zaliczono na poczet kary okres zatrzymania w dniach 22 listopada i 8 grudnia 2011 roku,

7.  wyrokiem zaocznym Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 11 lipca 2012 roku w sprawie o sygn. akt II K 774/12

a) za czyny z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. popełnione w okresie pomiędzy 16 a 29 stycznia 2012 roku oraz pomiędzy 17 a 21 lutego 2012 roku na karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności,

b) za czyn z art. 288 § 1 k.k. popełniony w nocy z 24 na 25 marca 2012 roku na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności,

za które orzeczono karę łączną 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres trzech lat próby,

8.  wyrokiem Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 03 października 2012 roku w sprawie o sygn. akt II K 1263/12

a) za czyny z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. popełnione w okresie pomiędzy 29 marca 2012 r. a 19 maja 2012 r. na karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności,

b) za czyn z art. 279 § 1 k.k. i art. 288§1 k.k. w zw. z art.11 §2 k.k. popełniony w nocy z 01 na 02 kwietnia 2012 r. na karę 1 roku pozbawienia wolności,

c) za czyny z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. popełnione w okresie pomiędzy 21 kwietnia 2012 roku a 05 maja 2012 roku na karę 1 roku pozbawienia wolności,

za które orzeczono karę łączną 2 lat pozbawienia wolności,

9.  wyrokiem Sądu Rejonowego w Kamiennej Górze z dnia 09 listopada 2012 roku w sprawie o sygn. akt II K 462/12

za czyny z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. popełnione w dniu 26 października 2011 roku na karę 10 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby wynoszący cztery lata,

10.  wyrokiem Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 17 października 2012 roku w sprawie o sygn. akt II K 420/12

a) za czyny z art. 279 § 1 k.k. i z art.13 § 2 k.k. w zw. z art. 279 § 1 k.k. i art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 279§1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. popełnione w okresie pomiędzy 31 lipca 2011 roku a 17 listopada 2011 roku na karę 2 lat pozbawienia wolności,

b) za czyn z art. 288 § 1 k.k. popełniony w dniu 18 lipca 2011 roku na karę 5 miesięcy pozbawienia wolności,

c) za czyny z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. popełnione w dniu 21 sierpnia 2011 r. i w okresie pomiędzy 07 a 10 października 2011 roku na karę 7 miesięcy pozbawienia wolności,

d) za czyn z art. 291 § 1 k.k. popełniony w dniu 07 grudnia 2011 roku na karę 2 miesięcy pozbawienia wolności,

za które orzeczono karę łączną 2 lat i 4 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby wynoszący sześć lat, na poczet orzeczonej kary zaliczono okres zatrzymania w dniach 10 listopada 2011 roku, 21 lutego 2012 roku i 28 marca 2012 roku,

11.  wyrokiem Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 17 października 2012 roku w sprawie o sygn. akt II K 1304/12

a) za czyny z art. 279 § 1 k.k. i art.13 §1 k.k. w zw. z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. popełnione w okresie pomiędzy 13 maja 2012 roku a 12 czerwca 2012 roku na karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności,

b) za czyn z art. 278 § 5 k.k. popełniony w dniu 11 czerwca 2012 roku na karę 5 miesięcy pozbawienia wolności

c) za czyn z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 279 § 1 k.k. i art. 287 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. popełniony w dniu 11 czerwca 2012 roku na karę 1 roku pozbawienia wolności,

za które orzeczono karę łączną 2 lat i 2 miesięcy pozbawienia wolności, na poczet kary zaliczono okres zatrzymania w dniach 12 i 13 czerwca 2012 roku

Sąd Rejonowy w Jeleniej Górze wyrokiem łącznym z dnia 14 stycznia 2014 r. w sprawie o sygn. akt IIK 1688/13:

I.  na podstawie art. 569 § 1 k.p.k. w zw. z art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. połączył kary pozbawienia wolności wymierzone skazanemu P. Ż. wyrokami opisanymi w punktach 1a,b,2a,b,c,d,e,f,10b części wstępnej wyroku łącznego i wymierzył mu karę łączną 2 (dwóch) lat i 4 (cztery) miesięcy pozbawienia wolności,

II.  na podstawie art. 577 k.p.k. w zw. z art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej w pkt. I części dyspozytywnej wyroku łącznego kary łącznej zaliczył skazanemu P. Ż. okresy dotychczas odbytych przez niego kar pozbawienia wolności w sprawach podlegających łączeniu karą łączną orzeczoną w pkt. I części dyspozytywnej wyroku łącznego,

III.  na podstawie art. 569 § 1 k.p.k. w zw. z art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. połączył kary pozbawienia wolności wymierzone skazanemu P. Ż. wyrokami opisanymi w punktach 3a,b,c,4,5a,b,6,7a,b,8b,9,10a,c,d części wstępnej wyroku łącznego i wymierzył mu karę łączną 8 (osiem) lat pozbawienia wolności,

IV.  na podstawie art. 577 k.p.k. w zw. z art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej w pkt. III części dyspozytywnej wyroku łącznego kary łącznej zaliczył skazanemu P. Ż. okresy dotychczas odbytych przez niego kar pozbawienia wolności w sprawach podlegających łączeniu karą łączną orzeczoną w pkt. III części dyspozytywnej wyroku łącznego,

V.  na podstawie art. 569 § 1 k.p.k. w zw. z art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. połączył kary pozbawienia wolności wymierzone skazanemu P. Ż. wyrokami opisanymi w punktach 8a,c,11a,b,c części wstępnej wyroku łącznego i wymierzył mu karę łączną 3 (trzy) lata pozbawienia wolności,

VI.  na podstawie art. 577 k.p.k. w zw. z art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej w pkt. V części dyspozytywnej wyroku łącznego kary łącznej zaliczył skazanemu P. Ż. okresy dotychczas odbytych przez niego kar pozbawienia wolności w sprawach podlegających łączeniu karą łączną orzeczoną w pkt. V części dyspozytywnej wyroku łącznego,

VII.  na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwolnił skazanego P. Ż. od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych związanych z wydaniem wyroku łącznego,

VIII.  na podstawie art. 29 ust 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 roku prawo o adwokaturze i § 14 ust 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. F. B. kwotę 147,60 złotych (w tym podatek VAT), tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej obrony z urzędu.

Apelację od powyższego wyroku złożył obrońca oskarżonego, który zarzucił rażącą surowość orzeczonych kar łącznych pozbawienia wolności, wyrażającą się w uznaniu, iż wobec skazanego zachodzą przesłanki do połączenia wyroków poprzez zastosowanie zasady częściowej asperacji, w sytuacji gdy kary te nie uwzględniają w należytym stopniu okoliczności dotyczących osoby skazanego, jego właściwości warunków osobistych, jak też bliskości podmiotowej i przedmiotowej popełnionych przestępstw oraz wysokości poprzednio orzeczonych kar łącznych, które to przesłanki przemawiają za korzystniejszym dla skazanego ukształtowaniem kar łącznych i ograniczeniem ich wysokości.

Podnosząc powyższe obrońca skazanego wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w punktach I, III, V poprzez orzeczenie wobec skazanego P. Ż. kar łącznych pozbawienia wolności w dolnych granicach ustawowego zagrożenia tj. przy zastosowaniu systemu pełnej absorpcji. Niezależnie od powyższego wniósł o zasądzenie na swoją rzecz kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu według norm przypisanych za sporządzenie środka odwoławczego, gdy koszty te nie zostały opłacone.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja w znacznej części zasługiwała na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności podkreślić należy że skarżący zarzuca jedynie rażącą surowość orzeczonych kar łącznych pozbawienia wolności, nie kwestionuje natomiast iż kary łączne wymierzone w pkt. I, III i V części dyspozytywnej orzeczone zostały zgodnie z wymogami art. 85 k.k. , art. 86 par 1 k.k. oraz art. 89 par.1 i 1a k.k. Sąd Okręgowy stwierdza iż przepisy powyższe nie zostały naruszone i sposób połączenia kar orzeczonych poszczególnymi wyrokami jednostkowymi jest prawidłowy.

Zasadnie skarżący zarzuca rażącą surowość kar łącznych orzeczonych w pkt. I i III części dyspozytywnej. O wymiarze kary łącznej decydować powinna przede wszystkim odległość czasowa i związek przedmiotowy poszczególnych przestępstw za popełnienie których orzeczone kary podlegają łączeniu. Słusznie skarżący obrońca akcentuje, że przy orzekaniu kary łącznej nie może decydować wzgląd na stopień społecznej szkodliwości czynów przypisanych sprawcy, nagminność ich popełnienia czy też negatywna opinia o skazanym z miejsca zamieszkania , okoliczności te mają zaś istotne znaczenie przy wymiarze kar jednostkowych. W przypadku zbiegu obejmującego przestępstwa wymienione w pkt. I części dyspozytywnej Sąd I instancji dostrzegł iż skazany popełnił te przestępstwa w ciągu 7 miesięcy, a więc w stosunkowo krótkim okresie czasu i że były to wyłącznie przestępstwa przeciwko mieniu. Z okoliczności tych Sąd ten nie wyciągnął jednak dostatecznych wniosków w zakresie wymiaru kary łącznej. Podkreślić w tym kontekście należy, że najniższa kara jednostkowa wynosiła 1 rok pozbawienia wolności, pięć spośród dziewięciu kar podlegających łączeniu to kary po 3 miesiące pozbawienia wolności, zaś suma kar to 3 lata i 9 miesięcy pozbawienia wolności. Okoliczności te w przekonaniu Sądu Okręgowego przemawiają za orzeczeniem kary łącznej zdecydowanie bliższej zasadom pełnej absorbcji niż pełnej kumulacji, co mając na względzie zmieniając zaskarżony wyrok Sąd ten obniżył wymierzoną karę łączną z 2 lat i 4 miesięcy do 2 lat pozbawienia wolności. W daleko większym jeszcze stopniu razi surowością kara łączna 8 lat pozbawienia wolności wymierzona w pkt. III części dyspozytywnej. Tutaj także Sąd I instancji dostrzegł że skazany popełnił wyłącznie przestępstwa przeciwko mieniu ( w zdecydowanej większości kwalifikowane z art. 278 par.1 k.k. i art. 279 par. 1 k.k. ) w przeciągu niedługiego okresu czasu 1 roku i 2 miesięcy, suma kar jednostkowych to wprawdzie 13 lat i 4 miesiące jednakże – co wymaga szczególnego podkreślenia – najwyższa kara jednostkowa to jedynie 2 lata pozbawienia wolności. Opierając się na tożsamej argumentacji jak w przypadku pierwszego z wymienionych zbiegów przestępstw Sąd Okręgowy zmieniając zaskarżony wyrok obniżył wymierzoną karę łączną w pkt. III części dyspozytywnej z 8 do 4 lat pozbawienia wolności. Nie znalazł natomiast Sąd Okręgowy podstaw do ingerencji w wysokość kary łącznej orzeczonej w pkt. V części dyspozytywne. Także tutaj występuje zbieżność czasowa i przedmiotowa poszczególnych przestępstw, jednakże kara łącza 3 lat pozbawienia wolności nie jawi się jako rażąco surowa wobec najwyższej kary jednostkowej w wymiarze 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności, zaś sumy kar w wysokości 5 lat i 5 miesięcy pozbawienia wolności.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok wobec skazanego P. Ż. w ten sposób że obniżył orzeczone wobec niego kary łączne pozbawienia wolności w pkt. I części dyspozytywnej do 2 lat i w pkt III części dyspozytywnej do 4 lat. W pozostałej części Sąd Okręgowy zaskarżony wyrok utrzymał w mocy.

Na podstawie art. 29 ust.1 ustawy z dnia 26.05 1982 roku prawo o adwokaturze Sąd Okręgowy zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. F. B. kwotę 147,60 zł. w tym 27,60 zł. podatku od towarów i usług tytułem nieopłaconej obrony z urzędu skazanego w postępowaniu odwoławczym.

Na podstawie art. 624 §1 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k. mając na uwadze sytuację materialną skazanego Sąd Okręgowy zwolnił go od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze obciążając nimi Skarb Państwa.