Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 57/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Bełchatowie z dnia 30 listopada 2020 roku w sprawie sygn. akt II K 664/20

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☒

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Zarzut obrazy prawa procesowego, tj. art. 4 kpk, art. 7 kpk, art. 410 kpk, art. 5 § 2 kpk, art. 170 § 1 kpk polegający na błędnej ocenie dowodów co do czynów z punktów I i III aktu oskarżenia i bezzasadnego oddalenia wniosku dowodowego o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego ds. techniki i taktyki samochodowej.

Powiązany z tym zarzut błędów w ustaleniach faktycznych co do sprawstwa oskarżonego w zakresie czynów zarzuconych w punktach I i III aktu oskarżenia.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Co do zarzutów dotyczących czynu zarzuconego w punkcie I aktu oskarżenia są one bezzasadne.

Słusznie uznano wyjaśnienia oskarżonego za niewiarygodne. Twierdził on, iż nie tylko sam nie prowadził samochodu w dniu inkryminowanego zdarzenia, ale że wcale nie był on używany przez nikogo i stał na podwórku od kilku dni ( k. 266). Tymczasem policjanci, którzy przybyli na miejsce postoju pojazdu ( będące miejscem zamieszkania oskarżonego i jego rodziny) stwierdzili empirycznie, że maska tego samochodu była ciepła, co oznacza, że jego silnik był włączony przez dłuższy czas na krótko przed ich przybyciem ( zeznania A. P. k. 269 i M. J. k. 270). Ponadto znamienne jest, że gdy policjanci zwrócili oskarżonemu na to uwagę na miejscu kontroli pojazdu, ten zmienił wersję i zaczął twierdzić, jakoby samochód używał jakiś jego kolega, przy czym nie potrafił podać jego danych osobowych. Przemawia to za tym, że to oskarżony chwilę wcześniej jechał jako kierujący tym pojazdem. Tym bardziej, że z analizy materiału dowodowego wynika, iż policjanci znaleźli się na miejscu 15 minut po tym, gdy świadek widział oskarżonego wjeżdżającego samochodem na teren swojej posesji (z zeznań W. W. wynika, że widział oskarżonego prowadzącego samochód o godzinie 20.30 - k. 97-98, a policjanci otrzymali telefoniczne zgłoszenie tego faktu o godzinie 20.35 i przybyli na miejsce 10 minut później, czyli około godziny 20.45 - k. 93, k. 269, k. 270). Mimo to na terenie posesji nie zastali żadnego „kolegi” oskarżonego, tylko oskarżonego i jego ojca. Ponadto nie jest wiarygodne, że oskarżony powierzył komuś pojazd, ten ktoś ulotnił się w ciągu 15 minut przed przybyciem policji, a oskarżony nawet nie znał jego danych osobowych i nie ustalił ich w ciągu wielu miesięcy prowadzenia postępowania karnego.

Prawidłowo oceniono zeznania świadka W. W. i słusznie oparto się na tych złożonych w postępowaniu przygotowawczym. Sąd Okręgowy podziela argumenty Sądu Rejonowego co do motywów zmiany zeznań przez tego świadka i nie będzie ich powielał, dość powiedzieć, ze w pełni aprobuje wywód Sądu meriti zawarty w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Zarzuty apelanta w tym zakresie są chybione. Świadek wcale nie ma takiej wady wzroku ( jak zeznał 0,5 i 0,4) aby nie móc rozpoznać oskarżonego i jego samochodu, zwłaszcza, że go doskonale znał (jest jego sąsiadem). Nie jest wiarygodna jego deklaracja z rozprawy, jakoby między godziną 19.00 a 21.00 wypił wówczas 4 piwa, skoro zeznawał o godzinie 21.30 i nie przejawiał żadnych oznak nietrzeźwości, co stwierdził przesłuchujący go doświadczony policjant ( zeznania A. K. k. 321). Zresztą fakt, że oskarżony (znany doskonale świadkowi) siedział za kierownicą pojazdu, który go mijał, nie jest zbyt skomplikowany i złożony i nawet wypicie 4 piw nie rzutowałoby na zdolność percepcji świadka w tym zakresie, zwłaszcza, jeżeli dodamy do tego, że 15 minut później przybyli na miejsce postoju pojazdu policjanci wyczuli, że jego maska jest ciepła, a oskarżony nie potrafił tego logicznie wytłumaczyć. Dlatego słusznie dano wiarę zeznaniom świadka W. W. z postępowania przygotowawczego i ustalono na ich podstawie, że oskarżony tego dnia o godzinie 20.30 prowadził jako kierujący pojazd mechaniczny.

Co do zarzutów związanych z czynem zarzuconym w punkcie III aktu oskarżenia, również są one bezzasadne.

Sąd prawidłowo ocenił wyjaśnienia oskarżonego co do tego zdarzenia i związane z nim zeznania świadka A. S.. Przecież sam oskarżony w postępowaniu przygotowawczym przyznał, że widział funkcjonariusza policji usiłującego go zatrzymać, że jego pojawienie się na drodze nie było dla niego zaskoczeniem ( wyjaśnienia k. 36, k. 73, k. 172). Oskarżony twierdził, że widząc go i odczytując jego intencje („widziałem, jak macha do mnie lampką” ) po prostu go ominął. Jednak przeczą temu zeznania zarówno pokrzywdzonego policjanta M. F. ( k. 320) i jego partnera z patrolu P. P. ( k.268), według których samochód jechał wprost na policjanta i gdyby ten nie uskoczył, doszłoby do jego potrącenia, ale także zeznania pasażera oskarżonego świadka A. S. ( k.269 i k. 143). A. S. potwierdził, że policjant był doskonale widoczny na drodze, że jego pojawienie się nie było żadnym zaskoczeniem, a oskarżony widząc go z dużym wyprzedzeniem podejmował świadome manewry - ale nie zatrzymania się, ani nawet nie omijania policjanta - tylko przyspieszenia i jechania na wprost funkcjonariusza celem uniemożliwienia mu zatrzymania pojazdu. Świadczy o tym celowe przyspieszenie („dodanie gazu”) przez oskarżonego na widok wzywającego do zatrzymania się policjanta i wypowiedziane przez oskarżonego słowa, że „będzie uciekał”. Ten zamiar oskarżonego był bardzo czytelny, zamanifestował się także jego późniejszym zachowaniem, polegającym na ucieczce samochodem przed ścigającym go radiowozem, a następnie ucieczce pieszo włącznie z nieudaną próbą przeskoczenia przez ogrodzenie. Apelant błędnie interpretuje słowa świadka A. S., gdy ten zapewniał, że „nie zdążył nawet cokolwiek powiedzieć czy ostrzec kierującego”. Świadek nie mówi tu o pojawieniu się na drodze policjanta ( bo wcześniej zeznawał, że był on doskonale i z daleka widoczny i nie stanowił dla jadących samochodem zaskoczenia), tylko o swojej reakcji na manewr oskarżonego - słowa te wypowiedziane są po podaniu informacji, że na widok policjanta kierujący „dodał gazu”. Świadek A. S. tłumaczy się w ten sposób, że nie zdążył zareagować na manewr oskarżonego zmierzający do potrącenia policjanta - niejako sam broni się przed takim zarzutem tłumacząc, że był tak zaskoczony postawą oskarżonego, że nie zdążył nic zrobić i zapobiec niebezpieczeństwu grożącemu policjantowi.

Dlatego też całkowicie bezpodstawne są zarzuty związane z oddaleniem wniosku dowodowego o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego ds. techniki i taktyki samochodowej, albowiem nie ma w tej sprawie potrzeby oceniania zachowania oskarżonego pod względem naruszenia reguł ostrożności i możliwości uniknięcia spowodowania stanu zagrożenia ( wymuszenia uskoczenia z drogi przez policjanta), albowiem z w/w zeznań A. S. (prawidłowo ocenionych przez Sąd Rejonowy) wynika, że oskarżony świadomie i celowo najechał na policjanta, nie tylko nie podejmował manewrów obronnych lecz wprost przeciwnie, podjął manewr najechania na pieszego aby zmusić go do uskoczenia z jezdni, nawet w tym celu przyspieszając. Nie trzeba więc odwoływać się do wiadomości specjalnych ( a więc do opinii biegłego), aby ocenić takie zachowanie.

Całkowicie chybione są zarzuty naruszenia dyspozycji art. 5 § 2 kpk co do czynów zarzuconych w punktach I i III aktu oskarżenia, albowiem nie może być mowy o nieusuniętych wątpliwościach w sytuacji, gdy zostały one rozwiane w drodze rzetelnej oceny dowodów. To, że apelant z tą oceną się nie zgadza ( w szczególności z oceną zeznań W. W. i A. S. oraz wyjaśnień oskarżonego) nie oznacza, że zachodzą jakieś wątpliwości w rozumieniu art. 5 § 2 kpk, zaś polem do zwalczania takiej oceny dowodów powinny być zarzuty oparte na art. 7 kpk i art. 410 kpk, które powyżej zostały obalone.

Tym samym całkowicie bezpodstawny jest zarzut błędu w ustaleniach faktycznych co do czynów zarzuconych w punktach I i III aktu oskarżenia. Zarzut ten jest pochodną w/w zarzutów procesowych. Sąd Rejonowy prawidłowo ocenił materiał dowodowy i poczynił na tej podstawie zgodne z rzeczywistością ustalenia faktyczne. Przy czym zaznaczyć należy, że co do nadania samochodowi cech niebezpiecznego przedmiotu, Sąd Okręgowy się z tym nie zgadza, ale upatruje w tym nie błąd w ustaleniach faktycznych, co obrazę prawa materialnego - będzie to dalej omówione.

Wniosek

O uniewinnienie od czynów zarzuconych w punktach I i III aktu oskarżenia.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Zostało to omówione powyżej.

3.2.

Zarzut obrazy prawa materialnego poprzez uznanie samochodu za przedmiot niebezpieczny podobnie do noża lub broni palnej i tym samym przypisanie oskarżonemu, że wyczerpał znamiona art. 223 § 1 kk.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd Okręgowy podziela pogląd wyrażony w orzecznictwie Sądu Najwyższego, że sprawca, który dokonując czynnej napaści na funkcjonariusza publicznego podczas lub w związku z pełnieniem obowiązków służbowych, używa samochodu w sposób stanowiący poważne zagrożenie dla jego życia lub zdrowia, nie wypełnia swoim działaniem znamion przestępstwa opisanego w art. 223 kk ( por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 marca 2003 r. V KK 148/02, opubl. Prok. i Pr. 2003 nr 9, poz. 4, str. 8, KZS 2003 nr 6, poz. 18, str. 12, Legalis). Podobny pogląd wyrażony został również w orzecznictwie Sądów powszechnych ( np. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 17 lipca 2003 r. II AKa 161/03, opubl. Prok. i Pr. 2004 nr 5, poz. 21, str. 13, KZS 2003 nr 9, poz. 20, str. 14, Legalis ).

Sąd nie będzie powielał argumentów wyrażonych w tych judykatach, a przemawiających za tym, że samochód nie może być uznany za „niebezpieczny przedmiot” w rozumieniu art. 223 kk. Jedynie tytułem zaakcentowania pewnych argumentów wskaże, że przecież ustawodawca celowo zmienił znamię „niebezpieczne narzędzie” obowiązujące w poprzednim stanie prawnym (dkk) na znamię „niebezpieczny przedmiot”. W obu przypadkach przepis odwoływał się do podobieństwa do broni palnej (obecnie również do noża). Z tym, że „narzędzie” to przedmiot wykorzystywany w określonym celu, a „przedmiot” to rzecz mająca pewne cechy obiektywne niezależne od sposobu, w jaki człowiek w swej niemal nieograniczonej inwencji je wykorzystuje. Przykładowo - podróżnik zagubiony w dżungli może wykorzystać swe okulary do czytania jako soczewkę umożliwiającą mu rozpalenie ogniska. Zatem będzie dysponował narzędziem do wzniecenia ognia, choć przedmiot wykorzystany do tego w istocie nie temu służy i nie ma cech podobnych do zapalniczki, krzesiwa czy zapałek. Przechodząc na grunt bliższy omawianej sprawie - samochód to przedmiot, który w rękach szaleńca może stać się narzędziem masowego mordu ( niczym w powieści (...) S. K.). Ale jako przedmiot obiektywnie nie służy do miażdzenia kości, rozrywania tętnic, zadawania ran, przerywania ciągłości tkanek ( jak broń palna i nóż), tylko do przemieszczania się ( i to nie na „tamten świat” tylko z punktu A do punktu B). Dlatego, choć samochód może stać się niebezpiecznym narzędziem w rękach nieodpowiedniego człowieka, to nigdy nie stanie się przedmiotem niebezpiecznym w takim znaczeniu, w jakim niebezpiecznym przedmiotem jest nóż lub broń palna. Przecież można odwrócić ten sposób rozumowania - broń palną (przykładowo pistolet) można wykorzystywać jako przycisk do papieru. Tak wykorzystane narzędzie nie będzie niebezpieczne, co nie odbierze cechy niebezpieczeństwa temu przedmiotowi ( zawsze można zdjąć go z książki, którą dociskał na otwartej stronie, załadować amunicją i zacząć strzelać siejąc śmierć i zniszczenie).

Dlatego Sąd Okręgowy w tym składzie uważa, że dla oceny, czy dany przedmiot jest niebezpieczny w stopniu podobnym do noża lub broni palnej, należy brać pod uwagę obiektywne i zaplanowane przez wytwórcę cechy tej rzeczy niezależnie od sposobu, w jaki w danej sprawie została użyta przez sprawcę. Obiektywne cechy przedmiotu, jakim jest samochód, jego cel i przeznaczenie, nie służą do wystrzeliwania pocisków penetrujących tkanki istoty żywej ani do przecinania skóry, mięśni, ścięgien i kości tudzież do przekłuwania powierzchni ciała i otwierania jego jam celem wywołania krwawienia, dlatego nie jest to przedmiot podobny w wywoływaniu niebezpieczeństwa do noża czy broni palnej, mimo, że człowiek potrącony przez samochód może doznać poważnych obrażeń ciała, nawet dalej idących niż w wyniku postrzału lub ciosu nożem. Rozumując inaczej doszlibyśmy do absurdu i za przedmiot niebezpieczny uznalibyśmy lodówkę ( wszak zrzucona z balkonu z drugiego piętra roztrzaska czaszkę sprawniej niż pocisk z pistoletu) albo krowę ( przecież napierając swą masą na człowieka może przebić go rogiem równie dobrze jak tępy nóż).

Podsumowując - samochód nie jest przedmiotem podobnie niebezpiecznym do noża lub broni palnej w rozumieniu przepisów aktualnie obowiązującego Kodeksu Karnego. Tym samym rację ma obrońca, że oskarżony nie wyczerpał znamion art. 223 § 1 kk.

Wniosek

O uniewinnienie od czynu zarzuconego w punkcie III aktu oskarżenia

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek o uniewinnienie od tego zarzutu jest niezasadny, gdyż zachowanie oskarżonego wyczerpało znamiona art. 224 § 2 kk - będzie to omówione w części uzasadnienia dotyczącej okoliczności uwzględnionych z urzędu.

3.3.

Zarzut rażącej niewspółmierności kar jednostkowych i kary łącznej.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ponieważ Sąd Okręgowy zmienił kwalifikację prawną czynu zarzuconego oskarżonemu w punkcie III aktu oskarżenia z art. 223 § 1 kk na art. 224 § 2 kk, a tym samym zmienił podstawę wymiaru kary za ten czyn, należało dostosować wymiar kary do tej nowej kwalifikacji, gdyż różnica w ustawowym zagrożeniu karą pozbawienia wolności między tymi występkami jest znacząca ( art. 223 § 1 kk przewiduje zagrożenie karą pozbawienia wolności od 1 roku do 10 lat, zaś art. 224 § 1 kk w zw. z art. 224 § 2 kk jedynie do 3 lat), a apelacja była skierowana wyłącznie na korzyść oskarżonego. Spowodowało to obniżenie kary za ten czyn do jednego roku pozbawienia wolności. Dlatego należało uchylić rozstrzygnięcie o karze łącznej z punktu 5 ( i związane z nim rozstrzygnięcie z punktu 6), gdyż zmianie uległa jedna ze składowych kary łącznej i należało wymierzyć ją na nowo. Wymierzając karę łączną Sąd Okręgowy kierował się w takim samym stopniu zasadą asperacji, jak uczynił to Sąd Rejonowy, co doprowadziło do wymierzenia kary łącznej w wymiarze 5 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, a więc kary łagodniejszej od tej orzeczonej w wyroku Sądu Rejonowego.

Oskarżony nie zasługuje na dalsze łagodzenie kar jednostkowych i kary łącznej. Obrońca powołuje się na zaprezentowaną w procesie postawę oskarżonego ( przeproszenie, skrucha, chęć zmiany i żałowanie za swe czyny), ale zapomina, że oskarżony nawet w tej sprawie prowadził pojazd w stanie nietrzeźwości w warunkach wyczerpujących dyspozycję art. 178 a § 4 kk w zw. z art. 64 § 1 kk aż trzy razy z rzędu w niewielkich odstępach czasu. Postępowanie związane z czynem z dnia 13 maja 2020 roku jakoś nie zniechęciło go, aby nieco ponad miesiąc później, bo w dniu 20 czerwca 2020 roku powtórzyć to przestępcze zachowanie, a z kolei złapanie go wówczas na gorącym uczynku nie powstrzymało go, aby 10 dni późnej, tj. w dniu 30 czerwca 2020 roku, ponownie zachować się w ten sposób, a także popełnić inne czyny opisane w wyroku. Jest to sprawca niepoprawny, odpowiadający w warunkach recydywy, karany już 14 - krotnie ( w tym 7 - krotnie za przestępstwa polegające na prowadzeniu pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości). Zasługuje na surową bezwzględną karę pozbawienia wolności, a jej obniżenie w tej sprawie wynika jedynie ze zmiany kwalifikacji i kierunku apelacji.

Wniosek

O złagodzenie kar jednostkowych i kary łącznej.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Było to powyżej omówione.

3.4.

Zarzut błędu w ustaleniach faktycznych co do możliwości finansowych oskarżonego, co spowodowało bezzasadne obciążenie go kosztami postępowania.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Oskarżony ma już wprowadzoną do wykonania karę 3 lat i 8 miesięcy pozbawienia wolności z innej sprawy, której koniec przypada na 23 lipca 2024 roku ( k. 367), ponadto w niniejszej sprawie orzeczono mu karę 5 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, co oznacza, że jeszcze bardzo długo będzie przebywał w Zakładzie Karnym ( nawet w przypadku warunków do wydania wyroku łącznego, zwłaszcza, że jako recydywista będzie miał możliwość ubiegania się o warunkowe przedterminowe zwolnienie dopiero po odbyciu dwóch trzecich kary - art. 78 § 2 kk). Oskarżony nie ma również majątku, nie osiągał dochodów, nie dysponuje żadnymi oszczędnościami, z tego zresztą powodu przyznano mu obrońcę z urzędu w trybie art. 78 § 1 kpk ( k. 138). Dlatego poniesienie przez niego kosztów sądowych jest niemal nierealne i byłoby zbyt uciążliwe dla niego i członków jego rodziny ( gdyby za niego takie koszty wyłożyli). Tym samym zachodziły podstawy z art. 624 § 1 kpk do zwolnienia go od tych kosztów.

Wniosek

O zmianę rozstrzygnięcia z punktu 8 i zwolnienie oskarżonego od kosztów sądowych.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Było to już omówione.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Sąd Okręgowy zmienił kwalifikację czynu zarzuconego w punkcie III aktu oskarżenia na art. 224 § 2 kk i w związku z tym doprecyzował opis czynu oraz dostosował podstawę prawną kary i jej wymiar, a w konsekwencji zmienił karę łączną i na nowo zaliczył na jej poczet okres zatrzymania.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Co do zmiany kwalifikacji czynu zarzuconego w punkcie III aktu oskarżenia na art. 224 § 2 kk i w związku z tym doprecyzowaniem opisu czynu, to o ile rację miał obrońca, że samochód nie jest niebezpiecznym przedmiotem w rozumieniu art. 223 § 1 kk, to nie oznacza to, że zachowanie oskarżonego pozostaje bezkarne. W takiej sytuacji najechanie samochodem na policjanta, by mu uniemożliwić zatrzymanie, co prawda nie jest użyciem przedmiotu niebezpiecznego z art. 223 kk, ale taki czyn jest stosowaniem przemocy w celu uniemożliwienia wykonania czynności służbowej i wyczerpuje znamiona z art. 224 § 2 kk ( por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 17 lipca 2003 r. II AKa 161/03, opubl. Prok. i Pr. 2004 nr 5, poz. 21, str. 13, KZS 2003 nr 9, poz. 20, str. 14, Legalis, a także uzasadnienie postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 11 marca 2003 r. V KK 148/02, opubl. Prok. i Pr. 2003 nr 9, poz. 4, str. 8, KZS 2003 nr 6, poz. 18, str. 12, Legalis ).

Sąd Okręgowy dostosowując opis czynu do przyjętej kwalifikacji nie dodał żadnego nowego znamienia, które już w opisie czynu nie byłoby zawarte lub nie dałoby się go wyprowadzić z użytych sformułowań, ani nie poczynił żadnych nowych ustaleń. Przecież zawarte w opisie czynu słowa „ dopuścił się czynnej napaści na” są tożsame ze słowami „ stosując przemoc wobec”. Wszak „czynna napaść” to niemal synonim „stosowania przemocy”. Zgodnie z wypracowanym orzecznictwem przez czynną napaść należy rozumieć zachowanie sprawcy zmierzające do naruszenia nietykalności cielesnej i wyrządzenia dolegliwości fizycznej, wykraczające już poza pewien stopień zaawansowania zachowania zewnętrznego i obejmuje wszelkie działanie podjęte w celu wyrządzenia krzywdy fizycznej, choćby cel ten nie został osiągnięty. Czynną napaścią w rozumieniu art. 223 kk będzie zatem wszelkie działanie podjęte przez sprawcę w celu wyrządzenia krzywdy fizycznej, w tym w celu pobicia, a więc wyrządzenia dolegliwości przez uderzenie ciała (wyr. SN z 28.8.1984 r., IV KR 187/84, OSNKW 1985, Nr 3–4, poz. 23 z uwagami Z. Ćwiąkalskiego, A. Zolla, Przegląd orzecznictwa Sądu Najwyższego z zakresu prawa karnego materialnego za I półrocze 1985, NP 1986, Nr 7–8, s. 115 i n.; wyr. SN z 7.2.1983 r., I KR 363/82, OSNPG 1984, Nr 4, poz. 30; wyr. SN z 17.10.1986 r., Rw 738/86, OSNKW 1987, Nr 5–6, poz. 46; wyr. SN z 3.9.1968 r., III KR 101/68, OSNKW 1969, Nr 4, poz. 43; wyr. SN z 11.3.1949 r., K 81/49, OSNKW 1949, Nr 2, poz. 44; wyr. SN z 19.12.1934 r., II K 1443/34, OSNKW 1935, Nr 7, poz. 289 wyr. SN z 20.12.1937 r., I K 1355/37, OSNKW 1938, Nr 5, poz. 124). Zatem pojęcie „czynnej napaści” jest bardzo szerokie i z pewnością mieści się w nim znamię „stosowania przemocy”.

Również dodane słowa „ czym działał w celu zmuszenia go do zaniechania prawnej czynności służbowej w postaci zatrzymania pojazdu” są jedynie podsumowaniem i spuentowaniem wcześniejszych sformułowań już zawartych w opisie czynu. Wszak opis ten zawiera sformułowania „ funkcjonariusza policji w osobie (..)podczas i w związku z pełnieniem przez niego obowiązków służbowych (..)podając sygnał do zatrzymania pojazdu (..) jadąc bezpośrednio wprost na funkcjonariusza zmuszając go do gwałtownego odskoczenia z miejsca kontroli". Zatem ze słów tych wynika niezbicie, że oskarżony działał w celu zmuszenia wymienionego z imienia i nazwiska policjanta do zaniechania zatrzymania pojazdu, czyli prawnej czynności służbowej, którą ten w ramach wykonywania swych obowiązków właśnie usiłował przeprowadzić ( kontrola drogowa związana z pomiarem prędkości i próba zatrzymania pojazdu, który tę dopuszczalną prędkość przekroczył).

Zatem Sąd Okręgowy nie wykroczył pozna znamiona już zawarte w wyroku, więc był uprawniony do dokonania w/w zmian mimo skierowania apelacji jedynie na korzyść, tym bardziej, że zmiany te związane były z zastosowaniem korzystniejszej dla oskarżonego kwalifikacji prawnej czynu.

4.2.

Sąd Okręgowy dokonał zmiany w opisie czynu przypisanego w punkcie 1a w ten sposób, że w miejsce słów „ znajdując się w stanie nietrzeźwości na poziomie 1,6 promila alkoholu we krwi” przyjął słowa „ znajdując się w stanie nietrzeźwości w stężeniu co najmniej 0,69 promila alkoholu we krwi”.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Świadek W. W. zaobserwował jazdę oskarżonego o godzinie 20.30, a 5 minut później informator ( prawdopodobnie W. W.) zadzwonił na policję zgłaszając to ( połączenie o godzinie 30.35 ), zaś policjanci byli na miejscu o godzinie 20.45 (k. 93 oraz zeznania k. 269, k. 270). Na ich oczach oskarżony pociągnął łyk wódki z butelki, został zbadany po raz pierwszy o godzinie 21.57 (k. 94). Nie wiadomo, jaką dokładnie ilość alkoholu oskarżony wypił od godziny 20.30 ( kiedy jechał jako kierujący pojazdem) do godziny 20.45 ( kiedy przyjechali na miejsce policjanci i zobaczyli, jak na ich widok „pociąga łyk” wódki z butelki), jed nak sam oskarżony przyznał, że o godzinie 20.00 wypił 150 ml wódki (protokół badania k. 94). Tymczasem był widziany jako kierujący samochodem o godzinie 20.30 (więc pół godziny po spożyciu tej dawki alkoholu). Zgodnie z opinią biegłego (którą Sąd Okręgowy w pełni aprobuje) wypicie 150 ml wódki przez oskarżonego o godzinie 20.00 musiało skutkować u niego o godzinie 20.30 stężeniem na poziomie 0.69 promila alkoholu we krwi ( opinia k. 134-135 i k. 287). Dlatego takie stężenie należało przyjąć jako minimalne, niezależnie od tego, ile alkoholu oskarżony „nadpił” po zatrzymaniu się ( tuż po godzinie 20.30), a przed przyjazdem policjantów i zaobserwowaniem przez nich picia przez oskarżonego wódki "z gwinta" ( co miało miejsce około godziny 20.45). Z tych powodów Sąd Okręgowy zmienił w tym zakresie wyrok. Był do tego uprawniony, jako że jest to zmiana na korzyść oskarżonego, przy czym znaczna przewaga okoliczności obciążających nie mogła spowodować obniżenia kary w związku z tą zmianą.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zmiana kwalifikacji i opisu czynu z punktu 2, wywołana tym zmiana wymiaru kary za ten czyn i w związku z tą zmianą orzeczenie nowej kary łącznej w innym wymiarze, zmiana opisu czynu z punktu 1a, uchylenie rozstrzygnięcia z punktu 8 o obciążeniu oskarżonego kosztami procesu i zwolnienie oskarżonego od ich ponoszenia, uchylenie punktów 5 i 6 w związku z koniecznością orzeczenia nowej kary łącznej i zaliczenia na jej poczet okresów zatrzymania i tymczasowego aresztowania.

Zwięźle o powodach zmiany

Było to już obszernie omawiane.

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

punkt 1 tiret 7

Na podstawie art. 63 § 1 kk zaliczono oskarżonemu na poczet orzeczonej na nowo kary łącznej okres zatrzymania i tymczasowego aresztowania ( zakończonego wprowadzeniem innej kary pozbawienia wolności do wykonania - k. 376).

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

3

Zasądzono od Skarbu Państwa na rzecz obrońcy z urzędu wynagrodzenie według stawek minimalnych.

4

Wobec ubóstwa oskarżonego zwolniono go od kosztów postępowania odwoławczego.

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

skazanie za czyn z punktu I i III aktu oskarżenia, przypisanie cechy "niebezpiecznego przedmiotu" przedmiotowi w postaci samochodu, wymiar kary, zasądzenie kosztów.

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana