Sygn. akt II C 7108/17
Pozwem z dnia 9 listopada 2017 r. (data prezentaty) powodowie wnieśli o ustalenie, iż wypowiedzenie umowy najmu garażu nr (...) przy ulicy (...) w W. (EE/IV/122/0) zawartej w dniu 15 stycznia 2001 r. dokonane przez pozwanego, tj. (...) W. w dniu 10 października 2017 r. było bezskuteczne.
W uzasadnieniu wskazano, że pozwany wypowiedział na podstawie art. 688 k.c. umowę najmu garażu „w związku z niewyrażeniem zgody na zmianę warunków umowy”. Powodowie wskazali, że są najemcami garażu wybudowanego ze środków własnych. Mieli oni złożyć wniosek o nieodpłatne nabycie własności garażu oraz oddanie w użytkowanie wieczyste gruntu do korzystania z tego garażu. Umowa, której dotyczy pozew miała przez 15 lat nie budzić zastrzeżeń (...) W.. W roku 2016 miał zostać z kolei uruchomiony proces renegocjacji warunków umowy. Powodom miała zostać zaproponowana zmiana stawki czynszu na 8 zł/m2 netto, zmiana czasu trwania umowy na czas określony (3 – letni) oraz wpłata kaucji. Powodowie mieli wyrazić zgodę na nową stawkę czynszu. Nie wyrazili natomiast zgody na wpłatę kaucji i zmianę charakteru umowy na umowę na czas określony (3 – letni). Strona powodowa podniosła również swoje wątpliwości w zakresie sposobu dokonania wypowiedzenie umowy. Pismo to miało bowiem zostać podpisane przez osobę T. Z. bez dołączenia do pisma stosownego pełnomocnictwa.
(pozew k. 1).
W dniu 11 stycznia 2018 r. (data stempla pocztowego) do tut. Sądu wniesiona została odpowiedź na pozew, w której strona pozwana ((...) W.) wniosła o oddalenie powództwa.
W uzasadnieniu tego pisma strona pozwana przyznała, że powodowie byli najemcami przedmiotowego garażu oraz to, że ich poprzednicy prawni faktycznie wszczęli procedurę o jakiej mowa w art. 211 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Procedura ta miała być w toku, jednakże z uwagi na dużą ilość wniosków była to procedura długotrwała. W trakcie jej trwania miało zostać wydane zarządzenie Prezydenta miasta stołecznego W. nr (...)-14 z dnia 7 maja 2014 r. w sprawie zasad najmu lokali użytkowych w budynkach wielolokalowych na okres dłuższy niż 3 lata i nie dłuższy niż 10 lat. Celem dostosowania zawartych uprzednio umów do warunków przewidzianych przez ww. zarządzenie (...) W. miało rozpocząć proces renegocjacji umów. W ramach negocjacji powodowie mieli wyrazić zgody na zmianę stawki czynszu nie zgadzając się jednak na zmianę okresu trwania umowy i wpłatę kaucji. Wobec tego miasto wypowiedziało powodom umowę najmu pismem z dnia 10 października 2017 r.
(odpowied ź na pozew k. 28 – 31).
Na dalszych etap postępowania stanowiska stron nie uległy zmianie.
S ąd ustalił następujący stan faktyczny:
W dniu 15 stycznia 2001 r. Z. (...) zawarli z (...) W. umowę nr (...) przedmiotem, której był najem garażu nr (...), znajdującego się przy ul. (...) w W.. Zgodnie z § 8 przedmiotowej umowy została ona zawarta na czas nieokreślony, przy czym każda z jej stron mogła ją wypowiedzieć z zachowaniem 3 – miesięcznego okresu wypowiedzenia z terminem na koniec miesiąca kalendarzowego.
O. ści bezsporna potwierdzona dowodem: umowa k. 16 – 17 wraz z aneksem nr (...) k. 21.
Po śmierci pierwotnych najemców w powstały na skutek zawarcia ww. umowy stosunek najmu wstąpili po stronie najemców W. (...), tj. dzieci Z. i J. O..
O. ść bezsporna dodatkowo potwierdzona dowodem: aneks nr (...) k. 22 – 23, aneks nr (...) k. 24.
W stosunku do przedmiotowego garażu, została wszczęta procedura o jakiej mowa w art. 211 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Postępowania to zainicjowali pierwotni najemcy garażu.
O. ść bezsporna, potwierdzona dowodami: pismo k. 2, 45, 11.
W dniu 07 maja 2014 r. zostało wydane zarządzenie Prezydenta miasta stołecznego W. nr (...)-14 z dnia 7 maja 2014 r. w sprawie zasad najmu lokali użytkowych w budynkach wielolokalowych na okres dłuższy niż 3 lata i nie dłuższy niż 10 lat.
O. ść notoryjna, dowód: zarządzenie k. 33 – 45.
W wyniku wydania powyższego zarządzenia (...) W. podjęło renegocjację obowiązujących umów. W jej ramach zaproponowano W. (...) zmianę umowy na umowę na czas określony (3 – letni), podwyższenie stawki czynszu najmu oraz wpłatę przez najemców kaucji. Najemcy przystali na zmianę wysokości czynszu najmu, nie zgadzając się na pozostałe zmiany proponowane przez miasto.
O. ści bezsporne, potwierdzone dowodami: pisma k. 2, 3, 4, 5, 6, 10, 12 – 13, protokół z renegocjacji k. 7.
Pismem z dnia 10 października 2017 r. (...) W. wypowiedziało W. (...) ww. umowę najmu. W treści pisma wskazano, że przyczyną wypowiedzenia umowy najmu było niewyrażenie przez najemców zgody na nowe warunki umowy, proponowane przez wynajmującego. Pismo zostało podpisane przez T. Z., będącego p.o. Zastępcy Dyrektora Zakładu (...) w dzielnicy O. (...) W.. T. Z. był w tej dacie umocowany do składania oświadczeń woli w sprawach objętych przedmiotem działalności Zakładu (...) w D. O..
D. ód: pismo obejmujące wypowiedzenie k. 15, pełnomocnictwo dla T. Z. i A. K. k. 46 i 57.
Powyższy stan faktyczny był w zasadzie bezsporny. Strona pozwana wprost bowiem już na etapie składania odpowiedzi na pozew przyznała okoliczności podnoszone przez powodów, co do zawarcia umowy najmu, wszczęcia procedury z art. 211 ustawy o gospodarce nieruchomościami, wypowiedzenie umowy, przebiegu renegocjacji. Wobec tego możliwym było uznanie twierdzeń za udowodnione, w oparciu o art. 229 i 230 k.p.c.
Okolicznością która w pewnym zakresie mogła być sporna, a której dotyczył zarzut strony powodowej było to, czy T. Z., który podpisał pismo obejmujące wypowiedzenie umowy najmu, był osobą do tego uprawnioną. Z dokumentu przedłożonego przez pozwaną wynikało, że osoba ta posiadała stosowne umocowanie do składania oświadczeń woli za (...) W..
Zarówno ww. dokumenty jak i pozostałe składane przez strony zasługiwały na obdarzenie walorem wiarygodności. Dokumenty te, ich autentyczność i wiarygodność nie była przedmiotem zarzutu żadnej ze stron.
S ąd zważył co następuje:
Stan faktyczny w sprawie niniejszej nie był kwestionowany. Strony nie kwestionowały tego, że wiązała ich umowa najmu garażu szczegółowo opisanego w pozwie. Nie było kwestionowane również to, że w zakresie ww. garażu prowadzone było postępowanie o jakim mowa w art. 211 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Strony nie kwestionowały również tego, że pismem datowanym na 10 października 2017 r. pozwana złożyła oświadczenie o wypowiedzeniu umowy najmu.
Spór stron miał zatem wymiar nie faktyczny, a prawny i dotykał on odmiennej oceny przedstawionych wyżej okoliczności faktycznych.
Przedmiotem rozpoznania było żądanie powodów mające postać powództwa deklaratoryjnego, a zatem powództwa o ustalenie. Zgodnie z art. 189 k.p.c. powód może żądać ustalenia przez sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, gdy ma w tym interes prawny. W myśl art. 189 k.p.c. powód może żądać ustalenia przez sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, gdy ma w tym interes prawny. Uwzględnienie powództwa wymaga spełnienia w czasie zamknięcia rozprawy dwóch przesłanek: istnienia interesu prawnego w żądaniu udzielenia ochrony prawnej przez wydanie wyroku ustalającego oraz istnienia bądź nieistnienia danego stosunku prawnego bądź prawa. Ciężar dowodu istnienia tych przesłanek – zgodnie z art. 6 k.c. - spoczywa na powodzie (wyrok Sądu Najwyższego z 30.11.2000 r., I CKN 903/00), przy czym dopiero wykazanie posiadania interesu prawnego umożliwia badanie prawdziwości twierdzeń, że wymieniony w powództwie stosunek prawny lub prawo faktycznie istnieje (wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z 14.02.2013 r., I ACa 826/12).
Skuteczne powołanie się na interes prawny wymaga wykazania, że oczekiwane rozstrzygnięcie wywoła takie skutki w stosunkach między stronami, w następstwie których ich sytuacja prawna zostanie określona jednoznacznie i tym samym wyeliminowane zostanie, wynikające z błędnego przekonania co do przysługiwania powodowi określonych uprawnień, ryzyko naruszenia w przyszłości jego praw. Interes prawny występuje wtedy, gdy sam skutek, jaki wywoła uprawomocnienie się wyroku ustalającego, zapewni powodowi ochronę jego prawnie chronionych interesów, czyli definitywnie zakończy spór istniejący lub prewencyjnie zapobiegnie powstaniu takiego sporu w przyszłości, a jednocześnie interes ten nie podlega ochronie w drodze innego środka. Brak interesu prawnego w uzyskaniu orzeczenia ustalającego prawo lub stosunek prawny ma miejsce wtedy, gdy te okoliczności faktyczne, na tle których powód występuje z żądaniem, uzasadniają wystąpienie z żądaniem zmierzającym do zaspokojenia roszczenia, o którym powód twierdzi, że mu przysługuje (wyrok Sądu Najwyższego z 4.03.2011 r., I CSK 351/10). W przypadku gdy dojdzie już do naruszenia prawa, w związku z którym powodowi służy roszczenie o świadczenie (danie, czynienie, zaniechanie, znoszenie), wyłączona jest możliwość skutecznego wystąpienia z powództwem o ustalenie, skoro sfera podlegająca ochronie jest w takiej sytuacji szersza, a rozstrzygnięcie o różnicy zdań w stanowiskach stron nabiera charakteru przesłankowego (wyrok Sądu Najwyższego z 15.03.2002 r., II CKN 919/99). Ponadto dłużnik dopóty ma interes prawny w ustaleniu rozmiaru swego obowiązku, dopóki nie został przez wierzyciela pozwany o świadczenie. Gdy już został pozwany, przysługuje mu już tylko obrona w takim procesie (wyrok Sądu Najwyższego z 29.02.1972 r., I CR 388/71).
Interes prawny po stronie powoda, w przypadku tego typu powództw, istnieje wtedy gdy powodowi nie przysługuje żadne inne, dalej idące narzędzie ochrony prawnej. Interes prawny w rozumieniu art. 189 k.p.c. nie zachodzi wtedy, gdy osoba zainteresowana może w innej drodze, np. w procesie o świadczenie, o ukształtowanie prawa lub stosunku prawnego, a nawet w drodze orzeczenia o charakterze deklaratywnym czy też narzędzia pozasądowego osiągnąć w pełni ochronę swych praw. Kryterium interesu prawnego powoda w żądaniu ustalenia nie przesądza równocześnie o dopuszczalności wytoczenia powództwa z art. 189 k.p.c., decyduje natomiast o tym, czy w konkretnych okolicznościach, powództwo to jest zasadne (wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 23 maja 2018 r. V AGa 38/18). Pojęcia interesu prawnego i prawa są ujmowane szeroko i muszą dotyczyć ochrony sfery prawnej powoda. Interes prawny co do zasady nie zachodzi, gdy można na innej drodze osiągnąć w pełni lub w większym stopniu ochronę swoich praw. Występuje zaś wtedy, gdy istnieje niepewność stanu prawnego lub prawa, gdy określona sytuacja zagraża naruszeniem przysługujących uprawnień lub stwarza wątpliwość co do ich istnienia, czy realnej realizacji (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 maja 2018 r. V CSK 322/17).
Analiza okoliczności niniejsze sprawy wskazuje, że powodom przysługiwał interes prawny w wytoczeniu powództwa deklaratoryjnego, o ustalenie bezskuteczności wypowiedzenie przez powoda umowy najmu z dnia 15 stycznia 2001 r. Powództwo to, jest bowiem jedynym w zasadzie narzędziem, którym powodowie mogą utrzymać istniejący stosunek najmu garażu nr (...) przy ul. (...) w W. i przysługujące im z tego tytułu uprawnienia.
Jak wskazano wyżej, obowiązkiem dowodowym powoda jest wykazanie nie tylko, że przysługuje mu interes prawny w uzyskaniu rozstrzygnięcia ustalającego, ale również to, że dany stosunek prawny faktycznie istnieje lub też nie (w zależności od kierunku żądania).
Strona powodowa przedstawiła w pozwie, że bezskuteczność umowy wypowiedzenia najmu garażu nr (...) przy ul. (...) miałaby wynikać z tego tylko, że aktualnie prowadzone jest postępowanie, o jakim mowa w art. 211 ustawy o gospodarce nieruchomościami (dalej jako UGN). Zgodnie z przywołanym przepisem osoba, która na podstawie pozwolenia na budowę wybudowała przed dniem 5 grudnia 1990 r. ze środków własnych garaż na gruncie stanowiącym własność Skarbu Państwa lub własność gminy, a także jej następca prawny, mogą żądać nabycia tego garażu na własność oraz oddania w użytkowanie wieczyste gruntu niezbędnego do korzystania z tego garażu, jeżeli jest jego najemcą. Nabycie garażu na własność następuje nieodpłatnie (ust. 1). Uprawnienie, o którym mowa w ust. 1, wygasa, jeżeli żądanie nabycia garażu na własność oraz oddania użytkowania wieczystego gruntu niezbędnego do korzystania z tego garażu nie zostanie złożone właściwemu organowi do dnia 31 grudnia 2000 r. (ust. 3).
Strona pozwana nie kwestionowała tego, że postępowanie o realizację roszczenia z art. 211 UGN zostało wszczęte na rzecz powodów, ani tego, że nie uległo ono do tej pory zakończeniu. Strona pozwana nie zakwestionowała też tego, że powodowie co do zasady spełniali kryteria o jakich mowa w tym przepisie, tj. wznieśli z własnych środków garaż na nieruchomości należącej do miasta oraz wnieśli przed 31 grudnia 2000 r. wniosek o przeniesienie jego własności na swoją rzecz (co mieli de facto uczynić w dniu 19 października 2000 r. rodzice powodów – zgodnie z pismem (...) W., datowanym na 9 grudnia 2016 r. k. 5 akt sprawy).
Ze stanowiska strony powodowej wynikało zatem, że sam fakt prowadzenia postępowania w trybie art. 211 UGN stanowi przeszkodę do wypowiedzenie umowy najmu garażu przy ul. (...) w W..
Stanowiska tego tut. Sąd nie podziela. Nie ulega wątpliwości, że posiadanie statutu najemcy ww. lokalu użytkowego (garażowego) jest niezbędnym warunkiem do tego, by zrealizować roszczenie z art. 211 UGN. Wdrożenie tej procedury nie powoduje jednak, że wynajmujący ((...) W.) traci możliwość dysponowania przysługującą mu nieruchomością. Przeciwnie, taką możliwość dają mu nie tylko przepisy powszechnie obowiązujące jak i obowiązujące inter partes strony umowy najmu z 15 stycznia 2001 r. Prawo do wypowiedzenia umowy najmu z zachowaniem okresu wypowiedzenia przewidywał bowiem § 8 tej umowy. Prawa tego, nie ograniczał żaden przepis ustawy (jak np. w przypadku przepisów ustawy o ochronie praw lokatorów i mieszkaniowym zasobie gminy, które przewidują konkretne warunki, jakie muszą być spełnione do skutecznego wypowiedzenia umowy najmu lokalu mieszkalnego). Możliwość wypowiedzenia najmu była zatem de facto niczym nie ograniczona i zależna wyłącznie od woli stron tej umowy. Autonomiczną decyzję w tym przedmiocie mogła zatem podjąć zarówno jedna jak i druga z jej stron. Podkreślenia wymaga przy tym to, że decyzję (...) W. w przedmiocie wypowiedzenia umowy nie było decyzją dowolną. W realiach niniejszej sprawy konieczność zmiany warunków ww. umowy była – jak wskazuje pozwana – uzasadniona zmianą przepisów prawa miejscowego (wprowadzeniem zarządzenia Prezydenta (...) W. z dnia 7 maja 2004 r.). Nie jest rzeczą Sądu w niniejszym postępowaniu dokonywanie ocen, czy wydanie tej decyzji przez organ wykonawczy miasta (jednostki samorządu terytorialnego) było zasadne. Wskazać jedynie należy, że zgodnie z art. 12 UGN organ ten (jak wszystkie inne podlegającego przepisom UGN) jest zobowiązany do gospodarowania nieruchomościami jednostek samorządu zgodnie z zasadami prawidłowej gospodarki. Wypowiedzenie umowy było dodatkowo poprzedzone procesem renegocjacyjnym, który umożliwiał powodom – na zmienionych co prawda warunkach – pozostanie stroną przedmiotowego stosunku najmu.
Odnosząc się do samej czynności wypowiedzenia najmu Sąd również uznał ją za niewadliwą. Została przeprowadzona w sposób pisemny, w drodze oświadczenia złożonego przez osobę uprawnioną do działania. Strona powodowa zakwestionowała umocowanie T. Z. do złożenia oświadczenia woli danej treści, jednak wątpliwości w tym zakresie usunęły złożone dokumenty pełnomocnictw. Strona powodowa nie negowała przy tym prawidłowości samej czynności doręczenia pisma (a zatem de facto czynności złożenia oświadczenia woli), toteż tut. Sąd tej kwestii nie poświęcił dodatkowej uwagi.
Ponownie podkreślić należy, że istnienie uprawnienia z art. 211 UGN i możliwości wystąpienia z przedmiotowym roszczenie w żaden sposób nie wpływał na sam stosunek najmu garażu, nie modyfikował ogólnych uprawnień jakie przysługują względem nieruchomości wynajmującemu, będącemu właścicielem nieruchomości, jak i najemcy. Wdrożenie procedury z art. 211 UGN nie pozbawiało strony pozwanej możliwości i prawa do wypowiedzenia umowy najmu, jak i nie wpływało na inne uprawnienia stron tej umowy, wynikające z Kodeksu cywilnego czy też ustawy o gospodarce nieruchomościami.
Reasumując, wskazane przez powodów w pozwie okoliczności nie świadczyły o tym, że wypowiedzenie umowy najmu z dnia 15 stycznia 2001 r. było bezskuteczne.
W sprawie niniejszej Sąd dostrzegł przy tym następujące okoliczności. Powodowie złożyli wniosek o przeniesienie własności nieruchomości zgodnie z art. 211 UGN, uprzednio wznosząc na gruncie miasta nieruchomość użytkową i zawierając umowę najmu. Z twierdzeń przedstawionych przez strony wynika, że procedura ta trwała blisko 17 lat (tj. od dnia złożenia wniosku – 19 października 2000 r., do wypowiedzenia umowy najmu w dniu 17 października 2017 r.) i mimo upływu takiego czasu nie zakończyła się merytorycznym rozpoznaniem wniosku. W ocenie Sądu taki, niezwykle długi okres trwania procedury administracyjnej (a za taką należy uznać procedurę, która miała zakończyć się decyzją organu administracji samorządowej) jest niedopuszczalny. W tym miejscu przypomnieć jedynie należy, że co do zasady postępowanie administracyjne winno zakończyć się w okresie do dwóch miesięcy (w przypadku spraw szczególnie skomplikowanych – art. 35 § 2 k.p.a.). T.. Sąd daleki jest od tego, by uznać, że w realiach niniejszej sprawy termin ten był faktycznie możliwy do zachowania. Biorąc jednak pod uwagę jego instrukcyjny charakter należy stwierdzić, że okres 17 lat przy – nawet utopijnym terminie 2 – miesięcznym – jawi się jako znacząca przewlekłość w załatwieniu sprawy administracyjnej. W ramach tego, wieloletniego postępowania administracyjnego, powodowie realizowali obowiązki nałożone na nich umową najmu, m.in. terminowo uiszczając czynsz. Pomimo tego oraz upływu tak znaczącego czasu pozwanej nie udało się skutecznie zakończyć procedury o jakiej mowa w art. 211 UGN. W ocenie Sądu niewątpliwie taka sytuacja jest niedopuszczalna i bez wątpienia rodzi możliwość dochodzenia przez powodów innych jeszcze roszczeń od strony pozwanej. Nie ma ona jednak – jak to zostało już wcześniej zasygnalizowane – jakiegokolwiek wpływu na zakres uprawnień stron umowy najmu, w tym nieograniczonej de facto możliwości jego wypowiedzenia.
Sąd w realiach niniejszej przeprowadził dodatkowo analizę jej okoliczności, pod kątem możliwości zastosowania art. 5 k.c. Przepis ten stanowi, że nie można czynić ze swego prawa użytku, który by był sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego. Takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony.
Powyższa instytucja jednak, co do zasady może stanowić podstawę obrony procesowej, tj. formy odpierania zarzutów, a nie formę realizacji roszczenia procesowego (zgodnie z używaną niekiedy w piśmiennictwie frazą, że „klauzula generalna z art. 5 k.c. stanowi tarczę, nie miecz” ). Z tych względów może być co do zasady stosowana jako podstawa do oddalenia żądania procesowego, a nie jako podstawa jego uwzględnienia.
Po drugie wreszcie Sąd, pomimo dokonania wnikliwej analizy okoliczności niniejszej sprawy nie dopatrzył się tego, by działania (...) W., w zakresie wypowiedzenia umowy najmu, traktować jako nadużycie prawa podmiotowego (art. 5 k.c.).
Jeszcze raz przypomnieć należy, że wypowiedzenie podyktowane było koniecznością respektowania przepisu prawa miejscowego, zastosowanego do wszystkich najemców danego rodzaju lokali użytkowanych, poprzedzona była kilkukrotnie podejmowanymi inicjatywami ze strony miasta do renegocjacji umowy, z której ostatecznie powodowie nie skorzystali. Brak jest zatem jakichkolwiek podstaw by przyjąć, że zabieg ten był przeprowadzony np. w celu pozbawienia pozwanych możliwości realizacji roszczenia opisanego w art. 211 UGN, a podyktowany był jedynie koniecznością gospodarowania nieruchomościami zgodnie z zasada prawidłowej gospodarki (art. 12 UGN).
Nie bez wpływu na powyższe stanowisko miało również to, że pozwani co do zasady mieli możliwość realizacji swojego uprawnienia (czy to w drodze wpływania na bieg postępowania administracyjnego – poprzez np. złożenie skargi na przewlekle prowadzone postępowanie – art. 227 k.p.c., czy to w drodze złożenia wprost do sądu powszechnego powództwa o zobowiązanie (...) W. do złożenia oświadczenia woli przenoszącego własność nieruchomości – art. 64 k.c. w zw. z art. 1047 k.p.c.).
Mając na względzie powyższe argumenty Sąd uznał, że powództwo w sprawie niniejszej było bezzasadne i jako takie podlegało oddaleniu (punkt I wyroku).
W punkcie II. Wyroku Sąd zasądził od powodów, na rzecz strony pozwanej solidarnie koszty procesu w kwocie 90,00 zł. Na koszty te złożyło się wyłącznie wynagrodzenie pełnomocnika zawodowego, liczone w oparciu o przedstawiona w pozwie wartość przedmiotu sporu. Podstawa tego rozstrzygnięcia był art. 98 k.p.c. Sąd uznał bowiem, że to pozwana w całości proces wygrała, zaś powodowie byli stroną przegrywającą. Solidarna zasada odpowiedzialności powodów za wynik postępowania wynika z łączącej strony więzi współuczestnictwa materialnego.
Mając na względzie powyższe Sąd orzekł jak w wyroku.
SSR Łukasz Szyszka
Odpis wyroku z uzasadnieniem i pouczeniem o apelacji doręczyć powodom.