Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III K 2244/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 października 2020r.

Sąd Rejonowy w Rybniku III Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący

SSR Joanna Kucal

Protokolant

Stażysta Joanna Walecki

przy udziale Prokuratora: -----

po rozpoznaniu w dniach 17 września 2020r. i 29 października 2020r. sprawy

A. K. (K.)

s. K. i J.

ur. (...) w R.

oskarżonego o to, że

w okresie od 1 stycznia 2018 roku do 25 kwietnia 2019 roku w R., uchylał się od wykonywania obowiązku alimentacyjnego określonego co do wysokości ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w. (...) z dnia 7 czerwca 2011 roku, sygn. Akt IV RC 184/11/2, na mocy której zobowiązany był do płacenia alimentów w kwocie po 500 złotych miesięcznie na rzecz swojego syna I. K., przy czym łączna wysokość powstałych wskutek tego zaległości przekracza równowartość 3 świadczeń okresowych, przez co naraził pokrzywdzonego na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych, przy czym czynu tego dopuścił się w warunkach powrotu do przestępstwa, będąc uprzednio skazany wyrokiem Sądu Rejonowego w. (...) z dnia 16 września 2014 roku w sprawie sygn. akt III K 471/14 za czyn z art. 209 § 1 kk na karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności, którą odbył w okresie od 6 sierpnia 2018 roku do 2 kwietnia 2019 roku w systemie dozoru elektronicznego

tj. o czyn z art. 209 § 1a kk w zw. z art. 64 § 1 kk

1)  uznaje oskarżonego A. K. (K.) za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu wyczerpującego ustawowe znamiona przestępstwa z art. 209 § 1a kk w zw. z art. 64 § 1 kk i za to na mocy art. 209 § 1a kk wymierza mu karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

2)  na mocy art. 29 ustawy Prawo o adwokaturze zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adwokata D. S. kwotę 504 zł (pięćset czterech złotych) tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielanej z urzędu na rzecz oskarżonego i kwotę 115,92 zł (sto piętnaście złotych dziewięćdziesiąt dwa grosze) stanowiącą stawkę podatku od towarów i usług przewidzianą dla tego rodzaju czynności;

3)  na podstawie art. 624 § 1 kpk zwalnia oskarżonego w całości od ponoszenia kosztów sądowych obciążając nimi Skarb Państwa.

Sędzia

UZASADNIENIE

Formularz UK 1

Sygnatura akt

III K 2244/19

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

1.  USTALENIE FAKTÓW

0.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.

A. K.

W okresie od 1 stycznia 2018r. do 25 kwietnia 2019r. w R., uchylał się od wykonywania obowiązku alimentacyjnego określonego co do wysokości ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w. (...) z dnia 7 czerwca 2011 roku, sygn. Akt IV RC 184/11/2, na mocy której zobowiązany był do płacenia alimentów w kwocie po 500 złotych miesięcznie na rzecz swojego syna I. K., przy czym łączna wysokość powstałych wskutek tego zaległości przekracza równowartość 3 świadczeń okresowych, przez co naraził pokrzywdzonego na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych, przy czym czynu tego dopuścił się w warunkach powrotu do przestępstwa, będąc uprzednio skazany wyrokiem Sądu Rejonowego w. (...) z dnia 16 września 2014 roku w sprawie sygn. akt III K 471/14 za czyn z art. 209 § 1 kk na karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności, którą odbył w okresie od 6 sierpnia 2018 roku do 2 kwietnia 2019 roku w systemie dozoru elektronicznego.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

-------

------------

-------------

0.1. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

-----------------

---------------------------------

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

--------------------------------------

-----------------

-------------

2.  OCena DOWOdów

0.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

---

----------

----------------

0.1.Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

--------

------------

--------------------------------------------

3.  PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

X

3.1.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

1

A. K.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Oskarżony w okresie objętym zarzutem uchylał się w całości od wykonania ciążącego na nim z mocy ustawy obowiązku alimentacyjnego na rzecz syna, określonego co do wysokości ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w. (...), a powstała w ten sposób łączna wysokość zaległości przekracza równowartość co najmniej trzech świadczeń okresowych, przez co naraził go na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych, czym wyczerpał ustawowe znamiona przestępstwa z art. 209 § 1a kk. Oskarżony nie świadczył na rzecz syna żadnej pomocy rzeczowej, a także nie przejawiał żadnego zainteresowania jego potrzebami materialnymi. Nie będąc zarejestrowany w urzędzie pracy w okresie objętym zarzutem obiektywnie pozbawił się możliwości podjęcia zatrudnienia, a w konsekwencji możliwości wywiązania się z ciążącego na nim obowiązku łożenia na utrzymanie dziecka.

Zachowanie oskarżonego polegające na braku starań o znalezienie „legalnej” pracy i jednoczesne podejmowanie się nie rejestrowanych, trudnych do ujawnienia zajęć wynikało z niechęci do zatrudnienia się na podstawie umowy i intencji ukrycia realnych zarobków, z których mógłby być realizowany obowiązek alimentacyjny. Na osobie zobowiązanej do alimentacji ciąży przecież powinność dzielenia się ze swoim małoletnim dzieckiem nawet najniższymi dochodami uzyskiwanymi stosownie do możliwości majątkowych i zarobkowych. Mając realne możliwości znalezienia stałej pracy i uzyskania wynagrodzenia nie podjął żadnych skutecznych działań, by je pozyskać i tym samym wywiązać się z obowiązku alimentacji. Posiadał świadomość ciążącego na nim obowiązku opieki, w szczególności łożenia na utrzymanie syna ponieważ wiedział o prowadzonej przeciwko niemu egzekucji sądowej alimentów. Oskarżony wykazał się w ten sposób złą wolą. Po jego stronie istniał trwały zamiar uchylania się od obowiązku łożenia na utrzymanie syna. Przestępstwo niealimentacji jest przestępstwem konkretnego narażenia na niebezpieczeństwo, zaś do wypełnienia ustawowych znamion wystarczy samo narażenie uprawnionego do alimentacji na niemożność zaspokojenia jego podstawowych potrzeb, pozostające w związku przyczynowym z uchylaniem się sprawcy od ciążącego na nim obowiązku łożenia na utrzymanie tej osoby. Okoliczność, że zamiast zobowiązanego do alimentacji środki na realizację podstawowych potrzeb życiowych uprawnionego są dostarczane przez inne osoby nie wyłącza odpowiedzialności zobowiązanego za występek niealimentacji (tak również Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 9 czerwca 1976r. w sprawie VI KZP 13/75 oraz w wyroku z dnia 27 marca 1987r. w sprawie V KRN 54/87). S. zagrożenia spowodowanego niepłaceniem rat alimentacyjnych nie niweluje zatem to, że w pewnym zakresie potrzeby uprawnionego zaspokajała matka - osoba współzobowiązana do łożenia na utrzymanie małoletniego, jeżeli sama kosztem swych potrzeb świadczyła ponad własne zobowiązanie, fundusz alimentacyjny czy Ośrodek Pomocy (...).

Przypisanego czynu dopuścił się w warunkach art. 64 § 1 kk będąc uprzednio skazanym wyrokiem Sądu Rejonowego w. (...) z dnia 16 września 2014r. o sygn. III K 471/14 za umyślne przestępstwo podobne czyn z art. 209 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk na karę 1 roku pozbawienia wolności, którą odbył w okresie od 6 sierpnia 2018r. do 2 kwietnia 2019r.

3.2.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

----------------------

-----------------------------------

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

-------------------------------

3.3.  Warunkowe umorzenie postępowania

-------------------

--------------------------------------

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

---------------------------

3.4.  Umorzenie postępowania

--------------------

-----------------------------------------

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

--------------------------------------------

3.5.  Uniewinnienie

---------------------

---------------------------

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

--------------------------------------

4.  KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

A. K.

1

1

Stopień społecznej szkodliwości czynu oskarżonego ocenić należy jako znaczny, o czym świadczy rodzaj naruszonego nim dobra prawnego jakim jest instytucja opieki i potrzeba zabezpieczenie materialnych podstaw egzystencji dla osób najbliższych, jak również sposób i okoliczności jego popełnienia.

Czyn przypisany oskarżonemu jest zawiniony. Można mu przypisać winę w czasie jego popełnienia, albowiem uzasadnionym było w konkretnej sytuacji wymagać od oskarżonego zachowania zgodnego z normą prawną, a nie zachodziły jednocześnie przyczyny, które odmowę takiego zachowania uzasadniałyby. W ocenie sądu oskarżony będący dojrzałym, posiadającym dostateczny zasób doświadczenia życiowego człowiekiem, poprzez swoje postępowanie dowiódł, iż chciał popełnić czyn polegający na uchylaniu się od alimentacji względem uprawnionego, wskutek czego Sąd przypisał mu działanie z zamiarem bezpośrednim.

Przy wymiarze kary sąd miał na uwadze, aby nie przekraczała ona stopnia winy oraz uwzględniała stopień społecznej szkodliwości popełnionego przez oskarżonego czynu. Sąd baczył, by orzeczona kara spełniała swe cele wychowawcze i zapobiegawcze wobec oskarżonego, uświadamiając mu naganność jego postępowania. Wpływ na wymiar kary miały też względy prewencji ogólnej. Kara ma uświadomić społeczeństwu konieczność respektowania obowiązujących norm prawnych i wskazywać także, iż brak poszanowania obowiązującego prawa, jego lekceważenie powoduje niekorzystne konsekwencje.

Sąd uznał zatem, że karą adekwatną, spełniającą swoje funkcje i obejmującą jednocześnie całą karygodność działania sprawcy będzie wymierzona mu kara 6 miesięcy pozbawienia wolności. Oskarżony jest sprawcą zupełnie niepoprawnym, lekceważącym jawnie porządek prawny, popełniającym kolejne przestępstwa. Fakt wcześniejszego skazania go za przestępstwa, w tym trzykrotnie za przestępstwa niealimentacji i odbycie kary pozbawienia wolności, nie zmienił jego postawy wobec dóbr chronionych prawem. Oskarżony nie wykazuje zupełnie woli zmiany swego nagannego postępowania, co rodzi konieczność odpowiedniego oddziaływania na jego postawę w przyszłości. Oskarżony jest osobą pozbawioną poczucia norm i zasad, pozostaje bezkrytyczny wobec własnego postępowania. Jego deklaracje jakoby chciał uczestniczyć w życiu syna sąd uznał za nieszczere, złożone jedynie w celu zminimalizowania swojego sprawstwa. Nie wykazuje żadnej woli aby zacząć legalnie pracować i płacić należności alimentacyjne. Opisana kara z pewnością uświadomi mu naganność postępowania i wdroży go do przestrzegania porządku prawnego. Wymiar kary orzeczonej oskarżonemu jest ponadto, w ocenie Sądu, odpowiedni również dla osiągnięcia jej celu w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa i ugruntowania w nim przekonania o konieczności respektowania obowiązujących norm prawnych. Jak wynika z informacji komornika z dnia 21.10.2020r., postępowanie egzekucyjne jest całkowicie bezskuteczne. Oskarżony wpłacił w sierpniu tytułem alimentów kwotę 500 zł, kolejna wpłata w kwocie 500 zł miała miejsce w dniu 22.10.2020r., na tydzień przed rozprawą wyznaczoną na dzień 29.10.2020r.

5.  1Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

-------

---------

---------

--------

1.6. inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

---------------------------------------------------

7.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2

Na mocy art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 roku Prawo o adwokaturze zasądzono od Skarbu Państwa na rzecz adwokat D. S. kwotę 504 zł tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielanej z urzędu na rzecz oskarżonego i kwotę 115,92 zł stanowiącą stawkę podatku od towarów i usług przewidzianą dla tego rodzaju czynności. Ustalając powyższe kwoty sąd uwzględnił ilość rozpraw, w których uczestniczył obrońca oskarżonego i podejmował swoje obowiązki.

3

Na podstawie art. 624 § 1 kpk zwolniono oskarżonego w całości od ponoszenia kosztów sądowych mając na uwadze jego trudną sytuację osobistą i materialną.

6.  1Podpis

Sędzia Sądu Rejonowego Joanna Kucal