Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 lutego 2021 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi, I Wydział Cywilny, w składzie:

Przewodniczący: S.S.R. Bartosz Kasielski

Protokolant: sekretarz sądowy Sylwia Wróblewska

po rozpoznaniu w dniu 18 lutego 2021 roku w Łodzi

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki akcyjnej z siedzibą w W.

przeciwko T. W.

o zapłatę

oddala powództwo.

Sygn. akt I C 1535/20

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 3 września 2020 roku (...) Towarzystwo (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wystąpiła przeciwko T. W. o zapłatę kwoty 1.092,96 złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty tytułem nieuregulowanej składki z tytułu umowy ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, która łączyła strony w okresie od dnia 27 października 2018 roku do dnia 26 października 2019 roku w odniesieniu do pojazdu marki B. o numerze rejestracyjnym (...), a także zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

(pozew k.2 – 4)

W odpowiedzi na pozew z dnia 9 grudnia 2020 roku T. W. wniósł o oddalenie powództwa.

Uzasadniając swoje stanowisko procesowe zaznaczył, że fakt zawarcia w spornym okresie czasu umowy ubezpieczenia z inną firmą ubezpieczeniową zgłosił powodowemu towarzystwu poprzez formularz internetowy. Jednocześnie dysponował w tym okresie ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w Ł., a przy tym nie doszło do jakiegokolwiek zdarzenia, które wymagałoby skorzystania z udzielanej ochrony ubezpieczeniowej.

(odpowiedź na pozew k.58)

Pismem procesowym z dnia 1 lutego 2021 roku (...) Towarzystwo (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. podtrzymała żądanie pozwu. Zaznaczyła również, że T. W. nie dokonał skutecznego wypowiedzenia uprzedniej umowy ubezpieczenia (brak formy pisemnej), w związku z czym doszło do zawarcia między stronami umowy ubezpieczenia na okres kolejnych 12 miesięcy.

(pismo procesowe (...) Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. z dnia 1 lutego 2021 roku k.68 – 69)

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny :

W dniu 25 października 2017 roku T. W. zawarł z (...) Towarzystwem (...) Spółką Akcyjną z siedzibą w W. umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego marki B. o numerach rejestracyjnych (...) na okres od dnia 27 października 2017 roku do dnia 26 października 2018 roku.

(polisa ubezpieczeniowa numer (...) k.70)

T. W. miał świadomość, że przed upływem okresu umowy ubezpieczenia należy poinformować zakład ubezpieczeń o ewentualnym wyborze oferty innego podmiotu, aby nie doszło do kontynuowania umowy z dotychczasowym ubezpieczycielem. Mężczyzna skontaktował się w tym celu telefonicznie z pracownikiem obsługi klienta (...) Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.. Uzyskał informację, że umowa ubezpieczenia może zostać wypowiedziana albo przez portal internetowy klienta ubezpieczyciela albo w formie pisemnego oświadczenia nadanego listem poleconym.

T. W. jako ubezpieczony miał możliwość zalogowania się do portalu internetowego ubezpieczyciela. Była to dla niego bardziej wygodna możliwość niż konieczność nadania przesyłki pocztowej. Pomimo nieczytelnej i skomplikowanej formuły portalu obsługi klienta T. W. dokonał wypowiedzenia umowy ubezpieczenia w ten sposób.

(dowód z przesłuchania T. W. k.75)

W okresie od dnia 26 października 2018 roku do dnia 25 października 2019 roku T. W. korzystał z ochrony ubezpieczeniowej odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego marki B. o numerach rejestracyjnych (...) w (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w Ł.. Wysokość składki określono na kwotę 714 złotych. W okresie tym nie doszło do żadnego wypadku ubezpieczeniowego.

(dowód z przesłuchania T. W. k.75, polisa numer (...) k.59)

Z uwagi na brak odnotowania pisemnej informacji o wypowiedzeniu uprzednio obowiązującej umowy ubezpieczenia przez T. W., (...) Towarzystwo (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wystawiła polisę numer (...), na podstawie której miała udzielać w okresie od dnia 27 października 2018 roku do dnia 26 października 2019 roku dalszej ochrony ubezpieczeniowej w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego marki B. o numerach rejestracyjnych (...). Wysokość składki określono na kwotę 997,35 złotych, a datę jej płatności na dzień 27 października 2018 roku.

(polisa numer (...) k.19)

Pismem z dnia 26 września 2019 roku (...) Towarzystwo (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wezwała T. W. do zapłaty kwoty 1,065,18 złotych tytułem raty składki ubezpieczeniowej wraz z naliczonymi odsetkami za opóźnienie w jej płatności.

(wezwanie do zapłaty wraz z dowodem nadania k.20 – 21)

T. W. uzyskał wiedzę o dochodzeniu przez ubezpieczyciela należności z tytułu udzielanej ochrony ubezpieczeniowej z chwilą doręczenia odpisu nakazu zapłaty wydanego w elektronicznym postępowaniu upominawczym. Pomimo podjętej próby rozwiązania sporu w drodze rozmowy telefonicznej mężczyzna otrzymał stanowczą odpowiedź, że pomimo posiadania ubezpieczenia w innym zakładzie ubezpieczeń wynagrodzenie z tytułu składki i tak należne jest (...) Towarzystwu (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W..

(dowód z przesłuchania T. W. k.75)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie załączonych do akt sprawy dokumentów, których treść nie była kwestionowana przez żadną ze stron w toku całego procesu, jak również depozycji T. W., które w sposób spójny i wiarygodny odzwierciedlały zakres czynności podjętych przez pozwanego w związku z upływającym terminem ochrony ubezpieczeniowej udzielanej pierwotnie przez powodowe towarzystwo do dnia 26 października 2018 roku.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje :

Powództwo podlegało oddaleniu w całości.

Podstawa materialno prawna dochodzonego roszczenia wynika z treści art. 805 § 1 k.c., zgodnie z którą przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Między stronami bezsporne pozostawały okoliczności dotyczące udzielania pozwanemu przez powodowe towarzystwo ubezpieczeń stosownej ochrony ubezpieczeniowej w okresie od dnia 27 października 2017 roku do dnia 26 października 2018 roku, jak również skorzystania przez T. W. z oferty konkurencyjnego ubezpieczyciela ( (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w Ł.) od dnia 26 października 2018 roku oraz wystawienia przez (...) Towarzystwo (...) Spółkę Akcyjną polisy związanej z ochroną ubezpieczeniową za okres kolejnych 12 miesięcy począwszy od dnia 27 października 2018 roku. Spór sprowadzał się wyłącznie do kwestii dotyczącej skutecznego wypowiedzenia umowy ubezpieczenia łączącej strony w okresie od dnia 27 października 2017 roku do dnia 26 października 2018 roku. Zgodnie zaś z dyspozycją art. 28 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. 2003, Nr 124, poz. 1152 z późń. zm., w dalszej części „u.f.g.”) jeżeli posiadacz pojazdu mechanicznego nie później niż na jeden dzień przed upływem okresu 12 miesięcy, na który umowa ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych została zawarta, nie powiadomi na piśmie zakładu ubezpieczeń o jej wypowiedzeniu, uważa się, że została zawarta następna umowa na kolejne 12 miesięcy, z zastrzeżeniem ust. 2.

Zgromadzony materiał dowodowy potwierdził, że T. W. nie powiadomił powodowego towarzystwa ubezpieczeń w formie pisemnej o wypowiedzeniu umowy. Jednocześnie nie ujawniły się okoliczności opisane przez ustawodawcę w art. 28 ust. 2 u.f.g. (brak opłacenia składki za mijający okres ubezpieczenia – pkt 1, ogłoszenie upadłości zakładu ubezpieczeń, ogłoszenie lub zarządzenie likwidacji zakładu ubezpieczeń albo oddalenie wniosku o ogłoszenie upadłości lub umorzenie postępowania upadłościowego – pkt 2). Nie prowadzi to jednak automatycznie do konkluzji, że pozwany zaniechał jakiejkolwiek aktywności związanej z powiadomieniem ubezpieczyciela o zamiarze braku kontynuowania ubezpieczenia posiadanego pojazdu mechanicznego przez co uchybił normie art. 28 ust. 1 u.f.g. Wręcz przeciwnie, spójne i konsekwentne twierdzenia T. W., którym Sąd przyznał walor prawdy, wskazują, że pozwany nie tylko miał świadomość konieczności poinformowania zakładu ubezpieczeń o braku woli kontynuowania ubezpieczenia swego pojazdu, ale skontaktował się z przedstawicielem powoda, uzyskał stosowne informacje o alternatywnym trybie wypowiedzenia umowy, a następnie dokonał tej czynności za pośrednictwem udostępnionego przez (...) Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. portalu klienta. Nie ujawniły się przy tym jakiejkolwiek okoliczności, które poddawałyby wątpliwości taki przebieg zdarzeń, w szczególności prowadziły do zanegowania zeznań T. W. jako nieodpowiadających prawdzie.

W świetle powyższego Sąd nie zaakceptował argumentacji strony powodowej o nieskuteczności dokonanego wypowiedzenia umowy ubezpieczenia z uwagi na brak zachowania formy pisemnej, czego skutkiem miała pozostawać kontynuacja udzielonej ochrony ubezpieczeniowej na okres kolejnych 12 miesięcy. Przepis art. 28 ust. 1 u.f.g. nie wskazuje na rygor nieważności wypowiedzenia dokonanego w innej formie niż pisemna, ani też nie zastrzega tej formy dla wywołania określonych skutków prawnych. Tym samym forma pisemna została zastrzeżona wyłącznie dla celów dowodowych. Stosownie do treści art. 73 § 1 k.c. jeżeli ustawa zastrzega dla czynności prawnej formę pisemną, czynność dokonana bez zachowania zastrzeżonej formy jest nieważna tylko wtedy, gdy ustawa przewiduje rygor nieważności. Oznacza to, że zastrzeżenie formy pisemnej bez wskazania na rygor nieważności czynności oceniać należy według reguł z art. 74 k.c., a zatem jako zastrzeżenie formy dla celów dowodowych (z wyjątkiem zastrzeżenia takiej formy dla wywołania określonych skutków prawnych). Zastrzeżenie formy dla celów dowodowych ma ten skutek, że w razie niezachowania zastrzeżonej formy nie jest w sporze dopuszczalny dowód ze świadków ani dowód z przesłuchania stron na fakt dokonania czynności (art. 74 § 1 k.c.). Zakaz ten nie ma charakteru bezwzględnego - w świetle art. 74 § 2 k.c. strona może dowodzić dokonania czynności korzystając z zeznań stron lub świadków w trzech sytuacjach: jeżeli obie strony wyrażą na to zgodę, jeżeli żąda tego konsument w sporze z przedsiębiorcą albo jeżeli fakt dokonania czynności prawnej będzie uprawdopodobniony za pomocą pisma (por. wyrok Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 17 lutego 2011 roku, III Ca 1457/10, Lex nr 1713758). Podzielając zaprezentowany pogląd Sąd stwierdził, że T. W. skutecznie notyfikował powodowemu towarzystwu ubezpieczeń brak woli dalszego korzystania z udzielanej mu ochrony ubezpieczeniowej, a tym samym nie doszło do zawarcia między stronami umowy na okres dalszych 12 miesięcy tj. od dnia 27 października 2018 roku, w związku z czym po stronie (...) Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. nie istniało roszczenie o zapłatę składki ubezpieczeniowej. Nie może przy tym budzić większych zastrzeżeń, że w niniejszej sprawie przedmiotem rozstrzygnięcia był spór przedsiębiorcy z konsumentem, co wyłączało zakaz dowodowy z art. 74 § 1 k.c. Innymi słowy T. W. był w pełni uprawniony do wykazania okoliczności istotnych z punktu widzenia art. 28 ust. 1 u.f.g. również za pomocą swych twierdzeń jako strony.

W tym miejscu należy dodatkowo zaznaczyć, że istota uregulowania zawartego w art. 28 ust. 1 u.f.g. sprowadza się do uniknięcia sytuacji, w której posiadacz pojazdu mechanicznego nie legitymowałby się w danym okresie ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej, co rodziłoby niebezpieczeństwo braku pokrycia wyrządzonej przez niego szkody związanej z ruchem pojazdu. Innymi słowy celem ustawodawcy pozostawało zapewnienie nieprzerwanej ochrony ubezpieczeniowej, ale niekoniecznie udzielanej przez ten sam zakład ubezpieczeń. Skoro zaś T. W. nie tylko powiadomił pozwanego o braku woli skorzystania z jego oferty w kolejnym okresie ubezpieczeniowym (do tego w trybie wskazanym przez jego pracownika jako jeden z dopuszczalnych wariantów), ale zawarł umowę dotyczącą tożsamego pojazdu mechanicznego z (...) Spółką Akcyjną z siedzibą w Ł., a w okresie udzielania ochrony ubezpieczeniowej (od dnia 26 października 2018 roku do dnia 25 października 2019 roku) nie ujawnił się jakikolwiek wypadek ubezpieczeniowy, to domaganie się w tych okolicznościach faktycznych przez powodowe towarzystwo zapłaty składki ubezpieczeniowej należy ocenić jako sprzeczne z zasadami współżycia społecznego w rozumieniu art. 5 k.c. Ponownie należy podkreślić, że nadrzędnym celem ustawy pozostaje w tej mierze zapewnienie ciągłej ochrony ubezpieczeniowej (co w rzeczywistości nastąpiło), a nie uzyskanie określonego przychodu przez podmiot udzielający ochrony ubezpieczeniowej (por. wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 8 sierpnia 2019 roku, III Ca 931/19, Lex nr 2759036).

Z tych wszystkich względów powództwo podlegało oddaleniu w całości.